Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 16EYLÜL1994CUMA
10 DIŞ HABERLER
b^k'tan ipan'a
yeniŞflgöçü
•TAHRAN(AA)-Irak'ın
güneyindeki bataklık
bölgelerde yaşayan Şiilerden
iki bin kişinin, songünlerde
sığmma amacıyla Iran
sınınna dayandıklan
bildirildi. tran'ın resmi
İRNA Ajansı, Irak'taki
muhalefet kaynaklanna
dayanarak verdiği
haberinde, aralannda kadm
ve çocuklann da bulunduğu
'sığmmacılann'. İran'ın
gûneybaü sının yakınındaki
El-Huveyze bölgesinde
toplandıklan belirtildi.
İRNA. 'Irak rejiminin
baskısından kaçan' bu
insanlann sıcaklık, yetersiz
beslenmeveilaç
yokluğundan dolayı salgın
hastalıklarla karşı İcarşıya
olduklannı belirtti.
BM Genel Kunılu
başlıyop
•NEWYORK(AA)-BM
Genel Kurulu çahşmalan 20
eylül salı günü New York'ta
başlayacak. Türkiye'yi
Dışışlen Bakanı Prof.
Mümtaz Soysal'ın temsil
edeceğı bu yılkı genel kurul
toplantılanna 38devlet
başkanı.birbaşkan
yardımcısı, 2 veliaht prens ve
18 başbakanın yanı sıra
bütün üye ülkelerin dışişleri
bakanlannın katılması
bekJeniyor. BM yetkilileri,
bu yılki kaülımm rekor
düzeyde olacağını ifade
ettiler. Dışişleri Bakanı Prof.
Mümtaz Soysal, 30 eylül
cuma günü genel kurulun
sabah oturumunda bir
konuşma yapacak.
Denizciveköpeği
kurtarridı
• HALİFAX(AA)-
Atlantik Okyanusu'nda,
teknesiyle mahsur kalan
Ingiliz denizci ile köpeği, 18
gün sonra kurtanldılar. 35
yaşındaki İngılız denizci
Gary Thwaites, Haiti'nin
kuzeyindeki Turks ve Caicos
adalanndan bir ay önce
Kanada'nın Nova Scotia
eyaletine gitmek üzere yola
çıkü. Thwaites"in teknesinin
dümeninin bozulmasından
sonra yelkenlerini
kullanarak yolculuğuna
devam etmek istediği, ancak
kötü hava koşullannın buna
engel olduğu kaydedildı.
Pazar günü yapılacak parlamento seçimlerinde Muhafazakarlar'ın iktidan yitirmesine kesin gözüyle bakılıyor
Isveç, SosyalDemokratlar'adönüyor
GÜRHANUÇKAN
STOCKHOLM - İsveç'te yeni parla-
mento ile yerel yönetimleri belirleyecek
seçimler önümüzdeki pazar günü yapılı-
yor. Seçim sonucunda 1991'de iktidan
Muhafazakar Parti'ye kaptıran Sosyal
Demokrat Parti'nin yeniden iş başına
gelmesi bekJeniyor.
Seçimlerden birinci parti olarak çık-
ma olasılıklan yüksek görünse de Sos-
yal Demokratlar'ın tek başına iktidar
olamayacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Sosyal Demokratlar'ın liden Ingvar
Carlsson'a, üç küçük partiden birinin
destek vermesi yeterli olacak. Gerçekte
en doğalı, Sol Parti'nin destek vermesi.
Ama son gelişmeler, bu olasıhğın aksi
yönünde. Halkın gereksinmesi ise güçlü
bir hükümet. Ülke ekonomisinin, top-
lumsal yaşamın; yapügını bozan, sık
olarak çizgi değıştiren bir iktidara katla-
nacak hali yok.
"40 yıl aralıksız yönetimde bulunan
tek sosyal demokrat parti" olma özelliği-
ni taşıyan İsveç'ın Sosyal Demokratlar'ı
bir yıl önce yönetimi devralmaya hazır
olduklannı söylerken son zamanlarda,
geçen günlerin kendilerinden yana ol-
masını bilmenin rahatlığı içindeler. Bu
arada, geleneksel destekçileri Sol Parti'-
nin, yüzde 4'lük barajı aşabileceğinin
kesinleşmesi, Çevre Partisi'nin de parla-
mentoya yeniden, yani ikinci kez girebi-
leceğınin belli olması; Sosyal Demok-
ratlar'ın yüzde 50'yi tamamlamalan
ıçin gerekli güvenceyi sağladı.
Koalisyon olasılıklan
Kamuoyu yoklamalan, bir süre önce
Sosyal Demokratlar'ın oylann yansını
alabileceğini göstermişti. Ama, son za-
manlarda yüzde 3-4 oranında bir düşüş
var. Bu düşüş, Sol Parti ile Çevre Par-
usi'nin gösterdiği artışla eş oranda. İkti-
dara geçtikten sonra orada kalabilmek
için gerekli yardımın bu iki partiden ge-
leceği düşünülürken son günlerde, daha
önce de sözü edilen, ama ilk kez somut-
laşan yeni bir durum dikkati çekmeye
başladı. Liberal-sağ Halk Partisi. Ing-
var Carlsson'la resmen "pasJaşmaya"
başladı. Sosyal Demokratlar'ın lıden
Carlsson, cumartesı günü bu olasıhğın,
"Sol Parti ile koalisyon kurma olasılığın-
dan daha fazla olduğunu" açıkça söyledi.
Bu olasılık konusunda Başbakan Carl
BUdt'ın yorumu şöyle: "Böyle bir du-
rumda Sosyal Demokratlar, sosyalist bir
program uygulayamazlar."
1991 "de Muhafazakar Parti'nin lideri
Carl Bildt'in başbakanlığında oluşturu-
lan dört partili orta-sağ koalis>onu, ül-
• Sosyal Demokratlar'ın lideri Ingvar Carlsson'un
hükümet kurabilmesi için üç küçük partinin birinden
destek alması yeterli olacak.
Muhafazakar Parti'nin lideri Başbakan Carl Bfldt,
(büyük fotoğraf) ülkeyi ekonomik darboğaza sü-
rüklemekle eleştiriliyor. Seçim sonucunda yeniden
başbakanlık koltuğuna oturması beklenen Sosyal
Demokratlar'ın lideri Ingvar Carlsson'un öncelikle
bütçe açığı ve işsizlik sorununa el atması gerekecek.
keyı büyük bir hızla ekonomik darbo-
ğaza sokmayı, tarihinde görmediği
oranda işsızler ordusu yaratmayı 1>aşa-
rarak' yalnızca bir avuç varlıklı işada-
mının, bankaanın ve yaünmanın çıka-
nnı düşünmekle arulacak. Çünkü kamu
kesiminde işgücünden tasarrufa gıdile-
rek, kamu hizmetlerinde kısıntı yapıla-
rak devletin mali yükünün azaltılması
amaçlanırken büyük özel şirketler, kâr-
lanna kar katülar.Eşe-dosta güvencesiz,
kefilsiz büyük krediler veren banka ge-
nel müdürleri bankalannı batınrlarken
kendıleri. burada "paraşüt anlaşması"
denilen ve görevden aynldıktan sonra
büyük tazminat alınmasını içeren anlaş-
malarla her türlü sorumluluktan kurtul-
dular. Aynı zamanda, örneğin Stock-
holm'de her on aileden biri geçinebil-
mek için sosyal yardım almak zorunda
kalıyor, kirasını ödemeyen 20 bin kişi
evinden zorla atılıyordu.
Orta-sağ hükümeti, ekonomiyi dev-
raldığı zaman bütün dünyada da eko-
nomik zorluk yaşanmaktaydı. Aynca,
Sosyal Demokratlar'dan devralınan
mıras, pek iç açıcı da değildi. Burasını
kabul etmek gerek. Ne var ki koalisyo-
nun hedefi, hiçbir zaman emekçi çoğun-
luğu gönendirmek olmadı; tam tersine,
halka, "Bugüne dek bol keseden yediniz,
şündi artık paydos" denildi. Sosyalist
ekonomist Sten Ljungren'in bu sava ya-
nıtı şu: "Bol keseden yiyenler var, doğru;
ama bunlar, halkuı parasını bol keseden
yiyen bir avuç para cambazı işadamı,
banker. Şimdi işler bozulunca bedelini,
yine aynı kitleden, yani halktan çıkart-
mak istiyorlar."
İşten çıkarmalar, iş olanaklannı yok
etmeler, küçük işyerlerinin iflaslan, has-
talık sigortasında, işsizlik sigortasında
kısınülar; orta-sağ koalisyonun üç yılı
süresince ülkede olağan görüntü haline
geldi. Bu arada, özellikle sermaye sahip-
lerini gönendiren vergi indirimleri, orta
ve büyük işyerlerine yapılan dolaylı yar-
dımlar, son bir yıl içinde ürün vermeye
başladı. Elektrolux, Volvo, F.riksson gıbi
kazancmın en önemlı bölümünü >urtdı-
şında yapan şirketler, rekor düzeyde
kara geçti. Artı paranın çok azı yurtiçın-
de yeni iş olanaklan yaratmakta kulla-
nıldı. (Bunu yapan ise Eriksson gibi tek-
nik sahada çalışan ve bu nedenle nitelık-
li işçi gereksinimi olduğu için bunu
Isveç'te karşılamak zorunda kalan bır-
iki büyük şirketti.)
Kürt aday
Yabanalar, göçmenler; bu seçimlenn
tabu konulannın başında geliyor. Ycnı
Demokrasi'nin gizlı ırkçılıgı dışında. en
azmdan parlamento seçımlennde bu
konu pek tartışılmıyor. Sosyal Demok-
ratlar'ın Stockholm'den seçilmebine ke-
sin gözle bakılan parlamenter adayla-
nndan biri Kürt: Nalan Baksi, ikinci
göçmen kuşağının temsilcisı. İl meclisi
ve belediye seçimlerinde ise göçmen
adaylann büyük çoğunluğu, ya Sosyal
Demokrat Parti'den ya da Sol Parti'-
den.
Halkoylaması seçimden sonra
Avrupa Birliği'ne gırmek ıçm resmen
aday olan lsveç'te halkın görüşünün an-
cak secimlerden sonra ahnacak olması
da bu yılın seçimlerinin bir başka ilginç
yönü. Kasım avında evet ya da hayır
oyu kullanacak olan İsveçlilerin bir kıs-
mı genel seçimlerde oy verirken güçlük
çekecek. Çizgısını açıkça belli eden sağ
partiler ve Sol Parti dışında kalan Sos-
yal Demokratlar'ın ve Merkez Partisi'-
nin bu konudaki rotası belirsiz. Örne-
ğin, Sosyal Demokrat Parti yönetimi,
üyelikten yana ama, parti üyelerinin ço-
ğunluğu tam tersi düşüncede. Böylelik-
le, oyunu Sosyal Demokratlar'a veren
secmen, AB üyeliğıne evet mi diyor ha-
yır rru diyor, bılemez durumda.
Partilerin özellikleri ve liderleri
Irkçılarınşansı yok
Muhafazakar Parti: Muhafazakar sağcı. Sermaye çevreleri-
nın temsılcisi. Parti lıden, Başbakan Carld Bildt (45).
Merkez Parti: Tanmcılann ve doğaalann partisi. Lideri
Olof Johansonn.
Halk Partisi: Liberal sağ. Sığınmacılara ve göcmenlere
olumlu bakışıyla tanmıyor. Parti lideri Bengt VVesterberg
(51).
Hristiyan Demokrat Parti: Din ağırlıklı muhafazakar parti.
Lideri Alf Sevensson.
Sosyal Demokratlar: Sosyal demokrat. Lideri, eski başba-
kan Ingvar Carlsson (60).
Sol Parti: Eski adı Sol Parti Komünıstleri'ydi. Soyyetler'in
dağılmasından sonra alelacele adındaki •"komünist"i atu.
Yeni lider Gudrun Schyman (46) partiye yeni bir ruh ve
canlılık getırdi.
Yeni Demokrasi Partisi: Tipik hoşnûtsuzluk partisi. En bü-
yük >atınmı gizli ırkçılık. İdeolojiden \oksun olduğu ıçin bin
parçaya bölündü. Barajı aşamayacağı kesin. Biray içinde üç
liden oldu; şu andaki lideri Vivianne Franzen.
Çevre Partisi: Yeşiller. Çağdaşçevreciler. Liderlik kolektif.
Seçimle ilgili istatistiki bilgiler
Seçimekatılacak
siyasi partiler
Muhafazakarlar (M)
Merkez Partisi (C)
Halk Partisi (FP)
Hıris. Dem. Parti (KDS)
Sosyal Demokratlar (S)
Sol Parti (V)
Yeni Demok Par. (NYD)
Çevre Partisi (MP)
Diğer partiler
1991
Oy oranı/
MHIetveklfi
21.9/80
8.5/31
9.1/33
7.1/26
37.6/138
4 5/16
6 7/25
3 4/0
1.2/0
1994
Tahrrrfnl
oyoram
21
7.8
7
5.3
56.7
4.9
1.9
4.8
Kadınlann oyu değerli
Bu yılın seçımlennın
öncekılerden farklı bıı >anı,
kadınlann polıtıkayı -erkek
oyunu' olmaktan
kurtarmakta l
rarlı
davranmalan. Ülker onde
gelen kadmdüşünür.jrinin.
bir süre önce. "Ya aklınızı
başınıza alın. ya da kendi
paıtimizi kuraru" dıye
gözdağı vermeleri etkili oldu
ve kadın adaylann sayılan
hızla arttı.
Örneğin seçilebilir sıradaki
her iki sosyal demokrat
adaydan birisinın kadın
olması ilkesi, yaşama geçirildi.
Aynı zamanda, Expressen
gazetesinin yaptığı büyük bir
araştırma, kadın seçmenler
içındeki kararsızlann oranı-
nın yüzde 22'yi bulduğunu
ortaya çıkardı.Sosyal
demokratlann, çocuğu hasta
olduğu için işine gidemeyip
evde kalan kişilere ödenen
sigorta ücretinin, ilk gün için
yüzde 80' den sıfıra
ındıreceklerini açıklamalan,
kadın oylannın partiden
uzaklaşmasına yol açtığı
sanılıyor.
B u k i t a b ı m u t l a k a a l ı p , o k u y u n !
Aziz Nesin kimlerden yakınlık görüyor?
34 yıl sonraAziz Nesin'den özür dileyen
polis kim?
Cemal GürselAziz Nesin'i basın
toplantısma niye çağırdı?
40 yıl önceAziz Nesin'i asmak isteyen
kimdi?
Tüm gazete bayileri, seçkin kitapevleri
ve büyük süpermarketlerde...
Kitapevlerinin talepleri için: Yeni Çizgi (212) 232 04 81-240 17 82