Catalog

SAYFA CUMHURİYET 14 EYLÜL1994 ÇARŞAMBA HABERLER ANAFa19 milyonluk ıtsutsüz bağtş •ANKARA (ANKA)- Anayasa Mahkemesı, ANAP'ın 1986 yılına ait gelir ve giderlerinden toplam 20 milyon 704 bin liralık kısmının Hazine'ye yazılmasını kararlaştırdı. ANAP'ın 1986yılınailişkin mali denetimi tamamlandı. Anayasa Mahkemesi'nin Resmi Gazete'de yayımlanan karanna göre ANAP'al986yıJında yapılan bağışlardan 19 milyon lırahk kısmında adres belirtılmemesi, 63 bin 800 liralık kısmında ıse yasada belirtilen sınınn üzerinde bağış yapması sıyasi partikr yasasına aykın bulundu. DYPkendini halka soracak • ANKARA (ANKA) - DYP Genel Merkezi, halkın parüde kimlerden memnun olupolmadığını ortaya çıkarmak içın iller bazında anket yapmayı planhyor. DYP bir tara'ftan erken seçımın ufukta görünmedığine ilişkin açıklamalar yapıyor. Ankette halka, başbakan, parti yönetımı, mıüetvekilleri ve teşkılatlarda kımlerden, niçin ve hangi olaylardan rahatsız olduğu sonılacak. Anketlerin sonucunda, milletvekilleri ve teşkılatlarda yaşanan kavgalann, kimlerin ne kadar çalışıp çalışmadığının ortaya çıkacağı belirtiliyor. Demipel'in kabulü • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Cumhurbaşkanı Sûleyman Demirel. dün Finlandiya Dışişlen Bakanı Heikkı Haavısto'yu kabul etıi. İkilı ilişkilenn ve iki ülkeyi ilgilendiren uluslararası konulann ele aiındığı görüşmede Demırel'in, Finlandiya Devlet Başkanı Martti Ahtisaari'yi Türkiye'yedavet ettiği öğrenildı. AtatöPk'e hakaretdavası •ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -"Bır Aydın, Bir Örgüt ve Kürt Sorunu" adh kıtapta, Atatürk'e hakaret ettikleri gerekçesıyle haklannda dava açlıan sosyolog-yazar Doç. Dr. İsmail Beşikçi ile kitabı yayımlayan Yurt Yayınevi sahıbı Ünsal Öztürk'ün Ankara 2. Aslıye Ceza Mahkemesi'nde • yargılanmalanna devam edildı. Ankara Cumhuriyet SavcıhğYnın iddianamesinde, bu kitapta geçen, "Mustafa Kemal"e, Kürtler, Türklergıbı bakmazlar, Kürtler ıçin Atatürk bıremperyahsttır, sömürgeadır. Atatürk her şeyden önce bir K.ürt celladıdır" şeklindeki ifadelerin, Atatürk'ün manevi şahsiyetine hakaret niteliğinde olduğu belırtıldi. Duruşma. başka bir güne ertelendi. Karayalçın Gökçekdavası • ANKARA (AA)-SHP Genel Başkanı, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Murat Karayalçın'ın, özel televizyon kanah İnterstar'ın "Objektıf' programında yaptığı konuşmada kişilik hakJanna hakaret ettiği gerekçesiyle, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek hakkında açtığı 2 milyar Krahk tazminat davası başladı. Taraflann karşılıklı olarak cevap dilekçelerini sunmalarından sonra Mahkeme Başkanı. dosyada eksik bulunan belgelerin tamamlanması ve taraflann delilferini sunmalan için duruşmayı erteledi. Orman yakanlar teşhîr edîldi • İSTANBLL(AA)- Istanbul'da geçen aylarda Heybelıada, Şıle, Sanyer ve Polonezköy'de meydana gelen orman yangınlannı çıkardıklan belırlenen sanıklar, dün İstanbul Terörle Mücadele Şubesi'nde basınagösterildıler. Yasadışı bir örgüte üye olduğu açıklanan Mahmut Kemal Dinç, İlhan Çomak, Tekin Beyaztaş, Vedat Yıldız, Özcan Tandoğan ve Hasan Taşkın ile birlikte 53 adet molotofkokteylı, bır adet kalem tabanca ıleçadır ve kamp malzemelerinın deele gecınidığı belırtıldi. DISK davasında, sendikalmücadeleyargılandı O l a v v î i r a t î i n f n t n f î T f l f ^ Aralık 1981... Atatürk Öğrenci Sitesi'nin mahkeme salonu haüne teri Fehmi Işıklar. Rıza Güven ile Celal Küçük'ü gösteren bu fotoğraf yayımlandı. 12 EylüTün getirdiği \asak J /«*"*«*•* l U ı U g l d l dönüştiiriilmüş s P° r salonu... İdam cezası istemiyle yargüanan 52 ve baskılan hiçbir söze gerek kalmadan anlatan bu fotoğraf büvük vankı uyandırdı. Saveıları \e hakimleri çok DİSK yönetkrisi tutuklandıktan 13 ay, sonra hakim karşısına çıkarıldı. Türkiye'deki sendikal mücadelenin yar- gılandığı bu dava yıllar sürecekti. DİSK davasının ikinci duruşmasının yapüdığı 25 Aralık 1981 günü Cumhuri- yet gazetesinde kimlik tespiti için bekleyen (soldan sağa) DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk, Genel Sekre- kızdıran bu fotoğraf nedetmle güvenlik görevlileri duruşma salonunda foto muhabirimiz Erdoğan Köseoğlu'nu aramaya başladı. Gazeteciler ise Erdoğan Köseoğlu'nun gözünün içine baka baka güvenlik görevlileriııe "O ar- kadaşunız burada değil" diyorlardı. Herkes potansiyelteröristti 12Eylül Dosyası Hazırlayanlar DMİzTtZtel HilyıTepça T^T mir komuta zincirinın hiç ak- r-i samadığı yerlerden bin de askeri * J mahkemeler oldu. 1961 Anaya- sası'run rafa kaldınlmasıyla başlayan, ceza yasaanda değişiklıklerle, sıkıyöne- tim yasasına ve yasaklanna eklemelerle gebşen "adalet sisteıni" zamanla yennı "12 Eylül hukuku"na bıraktı. Ve "emir ve komuta rinciri" altında süren "bagnnsız" yargılarnalar yapıldı. 210 bin davada 230 bin kişı yargılandı. DİSK davasında Türkiye'dekı sendikal mücadele de yargjlanırken, Banş Der- neği, Aydmlar Dilekçesi, Türkiye Yazar Sendikası gibi davalarda bilim adam- lan, öğretim üyelen, yazarlar, sanatçı- lar, kısacası aydınlar yargılandı. 12 Ey- lül öncesi yasal olan Türkiye Işçi Partısi, Türkiye Sosyalıst İşçi Partisi üyelen ise davalarda "siyasi görüsleri''nin doğru- luğunu savundular. TİKKO. Devrimci Sol, MLSPB, Devrima Yol gibi dava- larda ise binlerce genç, "terörist" ol- madığınj anlatmaya çaLştı. 12 Eylül öncesi Başbakan'la görüşen, kamu kuruluşlannda toplusözleşme imzalayan sendikaalar, askeri darbe sonrasında idam istemiyle yargılandı- lar. DİSK ve bağlı sendikalann yöneti- cileri 12-14 eylül tarihleri arasmda îstanbul Sıkıyöneum Komutanlığı'nca "güvence" altına ahndılar. Ancak bu güvence daha sonra öylesıne "güvenli" bır hale dönüştürüldü ki sendikaalar tutuklandı. İlk anda 817 sayfalık iddıa- nameyle 52 sendikacı hakkında idam cezasMStendı. Zaman içinde bu davayla 160 dava bırleştı ve sanık sayısı 1477'ye. hakkında idam cezası istenenlerin sayısı ise 78'e yükseldi. Sanıklann mahkeme- lerdeki sorgusu 16 ay sürdü. Karar 24 Aralık 1986 günü açıklandı ve 264 sen- dikacı ıçin toplam 2 bin 53 yıl 5 ay 10 gün hapis cezası verildi. Gerekçeli kara- nn yazımı ise 2 yıl 4 ay sürdü ve 1989'da tamamlandı. 1991 yıhna gelindığinde ise TCK'nin 141. maddesı kaldınldığı için DİSK yöneticileri hakkında beraat karan venldi. 1992 yılında el koyulafı mallannı geri alan DİSK, günümüzde, 12 Eylül öncesi olduğu gibi faaliyetini sürdüyor. Her şeyın yasak olduğu Türkiye'de o B a r ı ş ı s a v u n ı ı ı a k v a s a k t ı ] } ^ f f } * ^ y * S ü ? » S V S * J Genel Başkanı Mahmut Dıkerdem ile ujeler Huseyın Baş, Erdal Atabek ve Melih Tiimer 26 Şubat 1982 tarihinde saat 14.25'te gözaltına^lındıkları Selimiye Kışlası'nda turuklandılar. günlerde elbette ki "bartşı savunmak" da yasaktı. Banş Derneğı yöneticileri hakkında 23 Şubat 1982 günü dosya üzerinden gıyabı tutuklama karan veril- di. İkı yıl süren dava, 13 Haziran 1984 günü karara bağlandı. 18 kişi için 8 yıl hapis. 5 kişı için 5 yıl hapis ve 5 kişi için de beraat karan verildi. Ancak bundan sonrakı ikı yıl ıçınde dosya, birkaç kez mahkeme ve Asken Yargıtay arasmda gidıp geldı Bu arada Banş Demeği-2 davası açıldı ve bu davayla birleştirildi. Sonuçta toplam 71 kişınin yargılandığı davada 28 Nisan 1987 günü karar veril- di: 12 kişı. 4 yıl 2 ay ile 6 ay arasında de- ğışen hapis cezalanna çarptınldı. 31 kişi hakkında beraat, 24 kişı hakkında da davanın reddı karan venldı. Evet, banş "mahkıım edilmişti". Ancak 1991 yılın- da. TCK"nin 141. maddesi kaldınldığı ıçin sanıklann beraatlenne ve derneğın açılmasına karar verildi. Sıkıyönetim askeri mahkemelerinde en uzun süren dava ise Devnmci Sol da- vası oldu. Devnmcı Sol örgütüyle ılgili toplu davanın yargılama sürecı 1982 yı- lının 15 Martı'nda başladı. 428 sanıklı bu davada 146 sanık için idam cezası is- tenıyordu. Daha sonra bu davaya dığer Devnm- ci Sol davalanrun dosyalan da eklene- rek davalar birleştınldı ve sanık sayısı 1243'e yükseldi. İdam cezasına çarptın- lması istenen sanık sayısı ise 250 oldu. Yargılama 9 yıl sürdü. Davanın en önemli sanığı ve örgütün lideri Dursun Karataş'ın da aralannda bulunduğu 10 sanık, yargılama sürerken firar etti. Devrimci Sol davasında karar. 1 Kasım 1991 günü venldı. Bır kışının idam ceza- sına çarptınldığı davada 33 kişı ömür boyu hapis cezasına çarptınldı. 578 kişı de beraat etti. Ancak askeri darbeden 14 yıl sonra bugün bıle bu dava sonuç- lanmadı. Sıkıyönetimın kaldınlmasma karşın yargıçlar hala, Selimiye Kışlası'- nda Devnmci Sol davasının gerekçeli karannı yaayorlar... Bu davalar küçük bırer örnek... 12 Eylül mantığına uygun hale getirilen ya- salarla, insan haklan ihlalleriyle görülen yargılamalar sonunda binlerce insan mahkum edildı... 12 Eylül hukuku ile il- gili çok şey söylendi. yazıldı... Ancak 12 Eylül hukuku sistem olarak yargılan- madı... Ve ortadan kaldınlan hukuk devleti ilkelerine geri dönülemedı.. 12 Eylül hukuku önceyazchğıbir yazıdan mahkum oldu günlerde y azı > azmak da suçtu. bırçok gazete "sudansebep"lerlekapatıldı Gazetelenn yayını en fazla lO'argündurduruluyordu. Ancak. 24 Ocak 1983 günü Cumhuriv et gazetesının en uzun kapama yasağı başladı. 23 gün süren bu yasağın nedeninı başlangıçta kimse anlamadı... Daha sonra neden anlaşıldı: 23 Ocak 1983 günü Başyazar Nadir Nadi'nın "Tuhaf Bir Tasan" başhklı yazısı yayımlanmıştı. Ancak bu yazı ikıncı kez yayımlanıyordu... Yazıilkkez 13 Ağustos 196rdevavımlanmıştı. Ama 12 Eylül hukuku içın bunun önemi yoktu 22 yıl sonra ikıncı kez yayımlanan yazı ile. "yayın yoluyla halkı suç işlemeye teşviketmek"suçuişlenmıştı!.. 1 Şubat 1983tanhlı iddianameyle Nadir Nadi hakkında 5 yıl hapis cezası istemiyle dava açıldı. 7 Mart 1983 günü Nadir Nadı savunmasında; dava konusu olan yazının ilk kez 22 yıl önce yayımlandığını, daha sonra birkaç kez basıldığını. ancak "halkı suça ktşknttığı" gerekçesıv le neden bunca yıl sonra hareketegeçildiğini anlayamadığını belırtıyordu ve şunlan söylüyordu: "Kendimden söz etmeyi sevmem. Atatürk devrimlerini özümseyemeınjş gerici çevrelerin tüm saldırüarına karşın. as dın Türk kamuoyu. benim kişitiğim hakkında yeterince bilgi sahibidir; kimseyi suça teş>ik etmedim, etmem de. Ama Atatürk devrim ve ilkeleri tehlikey e girdiği anda, çağdışı gerici akımlar karşısında kav ıtsız > e sessiz kalınmasına da karşıyım. Suçlanmama konu olan > azımdaki temel düşünce de budur. Hukuk dışına çıkalım demiv orum: tam tersine. hukuk düzeni içinde, sorunlarımızı hukuk kurallarına uvgun olarak çözelim diyorum.'' Ancak Nadir Nadı'nın hukuk düzeni anlayışıyla "emir komuta zinciri"ndeki sıkıyönetim asken mahkemesınin hukuk düzeni anlayışı farklıydı. Ve Nadir Nadi. 10 Mayıs 1983 günü. 2 ay 20 gün hapis cezasına çarptınldı. 17 mayıs günü ceza kesinleşti.Dünyave Türk kamuoyu bu cezaya büyük tepki gösterdi. Bu arada Nadir Nadi'ye Kenan Evren'den "af düemesi" önerildi. Nadır Nadi bunu kabul etmedi... Ve sonunda Mılli Savuruna Bakanlığı. mahkumiyet karanmn, "suç kasti" bulunmadığı gerekçesiyle "bozulması için " Askeri Yargjtay'a başvurdu. Askeri Yargıtay 1. Daıresi dekaran,suçkastı olmadığı içın bozdu. ^tia Nadi, duruşmalann birinde.