Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CumhuriyetImtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yavın Yonetmenı Orhan F.rinç •
Genel Yayın Koordınatoru Hikmet
Çetinkavat Yazıışlerı Mudurlerı
fbrahim Vıldız, DinçTayanç(Sorumlu)
9 Haber Merkezi Müduriı Hakan Kara
9 Gorsel Yonetmen Fikret Eser
Dı^Haberler Ergun Balcı 9 ktıhbarat YalçınÇakır
• Ekonomı Bulent Kı/anlık 9 Radvo-TV (Jvgar
Eremektar • Kultur Handan Şenkoken 9 Spor
Vhdulkadır Yucelman 9 \ un Habcrler Mehmet
Saraç # Makaleler Samı Karaoren 9 Çc\ın
Sc\fo(tın Turhaıı 9 Duzeltme Abdullah V azıcı
\d\ın kurulu tlhan Selçuk
(Ba^kan) Orhan Erınç, Oktav
Kurtboke O/gen \car. Hikmet
Çetınkaya, Şukran Soner. Ergun
Balcı. Dınç Tayanç, Ibrahım V ıldız.
Orhan Bursalı. Mustafa Balbav.
Ankara TemMİcısı Mustafa Balbay 9 Habcr Muduru Ooğan
Akın Ataturk Buharı No 12^ Kat 4 Bakanlıklar-Ankara Tel
419^020Chat) Teleks 42i44 Faks 419<iO2^9lzmjrTemsılcısı
Serdar Kmk, H Zı>aBlv 1352 S 2 3 Tel 44! l220Tclcks 52359
Faks 44)9! I" 9 Adana Temsılusı Çetin Vığenoğlu, !nonu Cd
II9S No I Kat I Tel 3S22S5O Teleks 621SS Faks 3<i22<;7()
ErolErkut9Koondınator
4hmetKomlsan9Muha.iebe Bulent Vener
9 Idare Huse>m Gûrer 9 Hletme Önder
Çeük 9 Bılgı-Ulem Naıl Inal 9 Bılgısayar
Sıstem Vlurüvet Çıler 9 Reklam Reha
Işıtman 9 Halkla llışkıler Nurten Berksov
l a v ı m l a j ı n v e B a u n Yenj G u n Habcr fyansı Basm ve > ayıncılık A Ş
Turkcx.ağı cad 39 41 Cağaloğlu 34334 Ist PK 246 Utanbul Tel 10 212) 512 Os 05 ı ; 0 hat) Teleks 2 : 2 4 6 Fak> (0 2121 M 1 81
»
2! KASIM 1994 lmsak 5 21 Guneş 6 50 Oğle 1 I 54 ikındı 14 26 Akşam 16 49 Yatsı 18 13
Türk Dif
HekimtePi BiPligi
• Haber Merkezi - Turk Dış
Hekımlen Bırlığı
Başkanlığı'na Celal Korkut
Yıldınm getınldı Turk Dış
Hekımlen Bırlığı'nce yapılan
seçımlerde yenı yonetım
kurulu şu ısımlerden oluştu
Başkan Vekılı Suha Alpay,
Genel Sekreter Murat Ersoy,
Sayman Faruk Ensev
Uyeler Muharrem
Çakmakçı, Mehmet
Çakmakçı, Huseyın Elmacı,
Nıyazı Gençay, Kazmır
Pamır. Fılız Taşlıoğlu ve
Rıfat Yuzbaşıoğlu
Sahte sarı basm
kartı
• ADAıNA (Cumhuriyet)-
Turk-lş'e baglı Orman-lş
Sendıkasrnın sahte 'san
basm kartian' hazırladıgı
ortaya çıktı Olayla ılgılı
olarak gazetecılenn
sorulannı yanıtlayan
sendıkanın Genel Sekreten
Mehmet Kafes. sendıkanın
kendı yayın organında
çalışanlar ıçın hazırlanan
tanıtma kartlannın san basın
kartlanna benzetılmek
ıstendığını kabul ederek
"Ancak son derece yanlış bır
olay Kartlan ımha etmeye
başladık" dedı
SSK, alacak
• \NkARA(AA)-Sos>al
Sıgonalar Kurumu Genel
Mudur Yardımcısı Bulent
Kuşoğlu. kurum
alacaklannın tahsılını
hızlandıran ve kuruma genış
yetkılergetıren. "Amme
alacaklannın tahsılı usulu
hakkmdakı 6183 sayılı
>asa"nın fiılen yılbaşından
r baren uygulamaya
konulacağını bıldırdı SSK
Genel Mudur Yardımcısı
Kuşoğlu. kurumun pnm
alacaklannın 11 tnlyon 927
mıl>an ozel. 11 tnlyon 899
mılyan da kamu sektoru
olmak uzere toplam 23
trıl>on 826 mılyar lırayı
bulduğunu soyledı
Alabalık ilaç gibi
• ERZURUM (AA) -
Ataturk Unıversitesı Zıraat
Fakultesı Su (Jrunlen Bolum
Başkanı Prof Dr Sıtkı Aras,
alabalığın romatızmal
hastalıklar ıle kıreçlenme
hastalıklanna ı>ı geldığını
soyledı Prof Aras,
"Ulkemızın bırçok yennde
yetışen tabıı alabalık tıpkı bır
ılac gıbıdır Son yıllarda bazı
unıversıtelerde havuzlarda
yetıştınlen alabalık da
fa>dalı. ama doğada
yetışenın yennı almıyor"
dedı.
Cumhuriyet, Ovacık'ta işletmeye açılan altın rezervlerinin perde arkasını açıklıyor
Altnıda 11 trflyonhık kredi oyunuBÜLENT SARIOĞLL
ANKARA-BergamaOvacık'taenaz 11 tnl-
yon 520 mılyarlıra değer bıçılen altın rezerv-
lennın Ingılız sermayelı şırket Eurogold'a
"peşkeş" çekıldığı ortaya çıktı DSP Partı Mec-
lısı u>esı Nizamettin Sım Kazancı'nın "altın
madencüiği'' konusunda hazırladığı rapora go-
re, Ovacık'takı yatınm ıçınyabancı bırbanka-
dan 31 mılyon dolar kredı alan Eurogold, 8 y ıl-
lık ışletme suresınce toplam 118 8 mılyon do-
lar kredı faızı ve gen odemesı yapmayı ongo-
ruyor Şırketın kendı bıldırdığı rakamlar. Tur-
kıye'ye venlecek 55 4 mılyon dolar mal ve hız-
met karşılığında, yurtdışına. 215 4 mılyon do-
lar (7 tnlyon 754 mılyar lıra) kaynak çıkanla-
cağını gosterdı
Altın Arama Daıresf nın 35 y ıl boy unca "al-
tın yok" dedığı Bergama Ovacık"ta saptadıgı
en az 85 tonluk ışletılebılır altın rezervını çı-
karmak ıçın Çevre Bakanlığı ıle geçtığımız
gunlerde protokol ımzalayan Eurogold fırma-
sı. madene 1 yıllık ınşaat ve yatınm sırasında
toplam 35 mılyon 614 bın dolar harcama ya-
pılacağını bıldırdı DSP PM uyesı Nızamettın
Sırn Kazancı'nın hazırla>ıp. DSP Genel Baş-
kanı Bulent Ecevit'e sunduğu rapor. şırketın
yurtdışına çıkaracagı oran ıle Turkıye'nın el-
4 katı ödeme:
Bergama'da altın aramak için protokol
imzalayan İngiliz Eurogold firması, yabancı
bankadan aldığı 31 milyon dolarlık yatınm
kredisi karşılığında, 8 yıl boyunca, her yıl
14.85 milyon dolar ödemeyi öngörüyor.
• 11 trîlyonlıık altın gidecek:
Yılda 163 ton altın ithal eden Türkiye,
Ovacık'tan çıkan madeni, rafine edilmesi için
Ingiltere'ye ihraç edecek. Eurogold'un şu anda
belirlediği asgari altın miktanna 11 trilyon 520
milyar lira değer biçiliyor.
harcayacağını soyledığı rakamlann tamamı-
nın da yurtıçınde değerledınlmesı konusunda
denetımın sağlanama>acağı vurgulandı ve
"P^laşım hiç adaletli goriılmemektedir" den-
dı
de edeceğı gelır arasında uçurum olduğunu or-
tava koydu Rapora gore. en az 8 yıl surmesı
beklenen uretım surecınde, yılda yaklaşık 3
ton altın, 3 ton da gumuş madeni çıkanlacak
\e Turkıye 40 mılyon ABD Dolan ıhracat ge-
lın elde edecek Şırketın fızıbılıte raporlann-
da bıldırdığı venlere gore. 40 mılyon doların
yansı her yıl ışletme malıvetı ıçın harcanacak
ve bunun ıçınden 2 6 mıl>on dolan. Maden
Yasası uvannca şırketın elde ettığı brut kârdan
Turk devletıne vermesı gereken beledı>e hıs-
sesı ve vergı harçlanndan oluşacak
Eurogold. genye kalan 20 mılyon dolan ıse
yabancı bır bankadan alınan fınansman kredı-
sının gen odemelen. vatınm getınsı. bazı ver-
gı ve harçlar ıle "diğer ilgili kalemler" olarak
gosterdı Dev leteodedığı vergı ve beledıye hıs-
sesıne gore yıllık kârı 5 15 mılyon dolar olma-
sı gereken Eurogold. aldığı toplam 31 mılyon
dolarlık kredı ıçın>ıllık 14 85 mılyon dolarlık
gen odeme vapacak ve 8 yıl sonunda yabancı
banka>a toplam 118 8 mılyon dolar kredı ode-
mış olacak
Rapora gore, fırma 8 yıl boyunca, ınşaat sı-
rasında v apı lacak harcama, yerl ı ıstıhdam. ma-
den hakkı, madencılık fonu, tum vergıler ve
harçlar ıçın Turkıye'ye toplam 140 2 mılyon
dolarlık kaynak yaratacak Ancak, Eurogold
bunun karşılığında Turkı>eden en az 320 mıl-
yon dolar (1 1 52 tnlyon) değennde altın çıkar-
mış olacak Eurogold, madenın I vıllık ınşaat
aşamasında 11 3 mılyon dolarlık ıthalat yapıp.
I 3 mılyon dolarlık da yabancı ıstıhdam kulla-
nırken. ışletme aşamasında da 21 2 mılyon do-
larlık yabancı ıstıhdam, 21 6 mılvon dolar da
ıthalat olmak uzere toplam 42 8 mılvon dola-
rın yurtdışınaçıkanlmasını sağlayacak Bunun
dışında 8 yıllık sure ıçınde, her yıl 20 mılyon
dolar olmak uzere toplam 180 mılyon dolar
"kredi masrafları ve şirket kân" olarak Turkı-
yeden çıkacak Madenın ışletmesının bıttıgı
donemde, şırket Turkıye'ye sagladıgı "55.4
milvon dolarük" mal ve hızmet karşılığında
toplam "215.4 milyon" ka>nak çıkartacak
DSP"nın raporuna gore. Eurogold. ongordu-
ğubıçımde>ıllık 14 85 mılyon dolar kredı ge-
n odemesı yapması durumunda, dolann değer
kaybı da goz onune alındığında ıkı yıl ıçensın-
de yabancı ka>naklı kredısını odemış olacak
Raporda. "Budummda,geri kalan 6 yıl bov un-
ca Türkjve'den çıkacak olan 89.1 mihon dolar
ne olacak? Eğer btı miktar da kâr ise o zaman
vergisinin verilmesi gerekiyor" u>arısında bu-
lunuldu Raporda, avrıca şırketın Turkı>e'de
Raporda, Turkıye de altın rafınensı bulun-
madığı \e Eurogold'un çıkardığı altının ıhraç
edılerek. Ingıltere'dekı rafınerılerde değerlen-
dınlecegı vurgulanarak. şu noktalara dıkkat
çekıldı
"O zaman ihraç edilecek olan cevherden ne
kadar saf altın \e gumuş çıkacağuıı kim beür-
levecektir.
Örnek»ermek gerekirse, Ov-acık'taki ce> he-
rin bazı kısınılannda ton başına +30 gram saf
altın varken. başka bazı kesitlerde ton başına
+9 gram altın olduğu belirlenmiştir. Bu durum-
da vurtdışına ne kadar altın çıkanldığuıı kim
belirleyecektir. l luslararası şirketlcrin btvan-
lan mı csas alınacak. voksa uluslararası şirket-
lerin 3-5 vılda belirledigi zengin altın rezer>le-
rini 35 \ıl önce kurulmasına ragmen belirleye-
meven 41tın Arama Dainesi ve Maden Tetkik
\rama Enstitüsü mıi? Burada. ulusal kaynak-
lara onem \erme\ip imkân tanımayan hükü-
met «ırumludur."
• \NKARA(AA)-Dıyanet
-Jşlerı Başkam Mehmet Nun
Yılmaz, "Alevı-Sunnı
tenmlen bıraynlık, bır
ayınmcı unsur olarak kabul
edılmemelıdır" dedı Yılmaz,
yaptığı açıklamada "Sunnı,
peygamber yolunda yuruyen
ve onun gıbı yaşamaya
çalışan ınsan demektır Alevı
ıse Hazretı Ah">e baglı, onun
sevgısını gonlunde taşıyan,
daıma o yuce şahsıyetı ve
onun so>Tindan gelen nuranı
zıncın başına taç eden ınsan
demektır Bunlarbırbınvle
çelışkılı degıldır" dedı
Deniz dibindeki
servet
YORK(AA)-Denız
dıbı araştırmacılan, Bahama
Adalan yakınında 1765
yılında batmış bır kalyonda 3
tnıljar dolar degennde
hazıne bulunduğunu
belırledıler Ispanyollara aıt
olduğu bıldınlen "Santıago
EI Grande'" adlı kalyonun.
bır kasırgada battığı tahmın
edılıyor Uzmanlara gore,
gemıde 2 5 ton altın ve 38
ton gumuş bulunuyor
Kanadalı hazıne avcısı Rıck
Meyeronderlığindekı dalgıç
ekıbının şımdıye kadar
batıktan 37 parça zümrut ıle
bırçok altın ve gumuş sıkke
çıkardığı bıldınldı
Mahkûmlar firar
etti
• SAMSUN (AA) - Samsun
Kapalı Cezaevı'nde hukümlu
4 mahkûm. tedav ı gordüklen
Ruh ve Sınır Hastalıklan
Hastanesı 'nden kaçtı
Samsun Kapalı Cezaevı'nde
adı suçlardan tutuklu Imdat
Coşkun (26), Ramazan
Çağlayan (22), Yaşar Suna
(24) ve MusaOcaklı (22),
tedav ı görmek ıçın
goturulduklen Ruh ve Sınır
Hastalıklan Hastanesı'nden,
gece yansı jandarmalan
etkısız hale getırerek firar
Denizlerin dibi
arkeologlara
emanet
•lyı nıyetli sünger avcılannın
yerine yetışmış sualtı arkeologian,
kıyılanmızdakı kültür hazınelerını
arkeolojı bılımının hızmetıne
sunmaya hazırlanıyor.
ASUMAJ\_4BACIOĞLU
İZMİR - Kıyılanmızdakı batıklar bugune
kadar *iyi nivctli >e cesaretli' sunger av cılan ya
dabalıkçılartarafından bulunurdu lyı nıyetlıy-
dıler. çunku batıklan kendı çıkarlan ıçın talan
edebılırler, bulduklan değcrlı madenden ya-
pılmış eşyalan erıtıp satabılırlerdı Cesaretlıy-
dıler. çunku bulduklan eserlen muzeye gotu-
rurlerken yakalananlar. 'kaçakçı' muamelesı
gorebılırlerdı Ancak bu ış ıçın artık sualtı ar-
keologlan yetışıyor
Denız altında araştınlmayı bekleyen bınler-
ce batıgın yennın belırlenmesı ışını şansa bı-
rakmak ıstemeyen DELJ'ye bağlı Denız Bılım-
len ve Teknolojı Enstıtusu bun>esındekı Sual-
tı Arkeolojısı Bolumu, "batık arama' projesı
gelıştınyor
Kıyılanmızda çok sayıda batık bulunması-
na karşın bugune kadar batık araştırmasını > al-
nızca Amenkalı uzmanlar gerçekleştırdıler
Bodrum Sualtı Arkeolojı Muzesı ıle ışbırlığı
ıçınde çalışan Amenkan Sualtı Arkeolojı Ens-
tıtusu'ne bağlı ekıpler, 1960 vılından bu yana
10 batık kazısı yaptılar Butun ekıpman ve ma-
lı kaynaklann yurtdışından getmldıgı bu kazı-
larda Turk ogrencı vearkeologsavısı sınırlıydı
Çok pahalı olan sualtı arkeolojısı çalışmalan
ıçın Turkıye'de bugune kadar para ve >etışmış
eieman yoktu Sualtı arkeolojısı uzenne eğıtım
vermeye başlayan bu bölum. en azından yetış-
miş eieman vokluğunu giderme amacını taşı-
yor
ÜfcU befÎT^3frfrrtTerrTcTckTiolojısi
tusü'ne bağlı olarak kurulan Sualtı Arkeolojı-
sı Bolumu, ıkı vıldırvuksek lısans duzeyınde
egıtım venyor Sualtı arkeolojısınde Bodrum
Muzesı'nın rolunun ınkâredılemeveceğını. an-
cak kendılennın daha farklı bıryonunun bulun-
duğunu belırten Prof Dr Duzbastılar. kıyıla-
nmızı gelışmış cıhazlarla sıstematık bır şekıl-
de tara>arak batık hantası çıkarmayı amaçla-
dıklannı soylu>or Duzbastılar. bır dalgıcın
tam donanımlı hale getınlmesının malı>etının
80 mıl>on Iıra olduğunu vurguluvor
Hüznün sarı tebessümil
Yol bovu dızılmış
ağaçlar kendını doğanın
kaçınılmaz donuşumune
teslım etmış Oylesıne
korunmasız kı her bın
Bır vanda değışımın başdondurucu he>ecanı vaşanıvor dığer >anda
çaresızlığın yarattığı suskunluk Şımdı. huzun mevsımı sohbahar
Abant'takı ağaçlar da me\ sımlık gıysı değı^tırmemn telaşında Ancak
Abant'ta sonbahar, daha bır huzunlu Orada ruzgânn sesine eşlık eden
vaprak hışırtılan. huzunlu bır şarkı mınldanır gıbı gezınıvor kulaklarda
Suskun sonbahar ıse daha bır dennden varalıyor ınsanın kalbını Eğer \an
Gogh Abant ta vaşasaydı, huznun tırça darbelenyle san tebessumun rebmını
vapardı O>sa şımdı o san
9 9
tebessum tıtrek
dallarında kuş seslen
duyulan ağaçlarm
huznuvleburuk bır
gulumseyışe donuşuvor
dudaklarda Çunku Abanı'ta veşıl once vaprak vaprak gozvaşı dokuyor
Ağlavışlann. apansız hıçkırıklara donuşmemesı ıçın çabalıvor Ancak ne
vapsa boşuna
1
"Tabiat 4na" bu Bazen anne »ıcaklığındakı şefkatının
arasına. boylesı bır acımasızlığı da serpıştırebılıvor Dedık va şımdı huzün
mevsımı Ya sonra
1
Agaçlann bovnunu buken sert ruzgârlar duracak. avaz
geceler ılık sabahlara donu^ecek llkbahar gelecek Lmutlar veşerecek
Ağaçlar çıçek açacak I>te o zaman vaşam tatlı bır aulumsevış olacak
dudaklarda (Fotoğraf: \ILrH.\RREM AYDIN)
DEMOKRASİ PLATFORMU YETKİLİLERİ, BlTÇE KO.MSUNDA UYARDI;
İstanbul Haber Servisi - Demokrası Platformu.
1995 >ıh Butçe Taiamf nın >asala*masının "top-
lurrısal huzursuzluğa
rl
neden olacağını ve "vetkılile-
ri şimdiden uyarmayT gereklı görduğunu açıkladı
Geçtığımız gunlerde toplanan Demokrası Platfor-
mu Butçe Ihtısas Komısyonu. 1995 Butçe Yasa Ta-
sansı'na ılışkın yaptığı çalışmanın sonuçlarını açık-
ladı Işçı Sendıkalan Konfederasyonlan. Kamu Ça-
lışanlan Sendıkaian Platformu ıle toplam I4demok-
ratık kıtle orgutu ve kuruluşun katılımıvla oluşan De-
mokrası Platformu nun yaptığı çalışmada 1995 yılı
Butçe Yasa Tasansf nda ışçı. memur emeklı. dul ve olanaklan yaratacak yatınmlaryapma çabası ıçınde
olnıaraasına kaf^ın UüanUa. üzelhkle kanıu ı ü
Tasanv la "sosvaldevlef" anlay ışının ıy ıce terk edıl-
dığı belırtılen çalışmada "maaşartışlanmn çok dö-
şük düzevdc tutulması. personel taşıma servislerinin
paralı hale gctirilmesi, ilaç katılım paylannın yuzde
50\\e kadar artnnlması. boş kadroiann iptali. perso-
nel alımlannın durdurulması. kamuda çalışan işçile-
rin zorla de>let memuru yapılması ve teşvik ikrami-
velerinin kesilmesi. bö>le duzenlemelerdir" denıldı
Hukumetın mevcut ışsızlere ış bulma ve venı ış
myoksullaşmavaveışsızbırakmayayonelıkrıukum-
ler bulunduğu kaydedıldı Duzenlemelerde aynca
ozelleştırme oncesınde kamu ışletmelennın ıhbar-
kıdem tazmınatı yuklerınden kurtulmanın da hedef-
lendığı \ urguiandı
Butçe tasarısinda memur maaş katsayısının çok
duşuk tutuldugu kavdedılen raporda. "Maaşarnşının
1995 ulının ilk >ansı için en az juzde 50 olması zo-
runludur" denıldı
Rusya'da yaşanan çevre kirliliği birçok bölgede ağaçlann, otlann bile yaşamasına izin vermiyor
'Ekonomi kalkmdı, çevre ldrlendi'
Virüslü
kan
12 kişiyi
öldürdü
Çeviri Senisi - Ingıltere'de.
bır karacığer hastalığı olan
hepatıt C 12 hemofılı
hastasının olumune yol açtı
Hepatıt C vırusunun bu 12
kışıye tedavı amacıyla venlen
kandan geçtıgı ıddıa edılıyor
Aynca ıkı bın kışının daha
kan naklı sırasında hepatıt
C'ye yakalandığı 4 kışının de
karacığer naklı yaptırmak
zorunda kaldığı belırtılıyor
Dığer taraftan kan bankası
yetkılılen. hemofılı hastası
olmamaklabırlıkte 1991
vılından once taze kan naklı
yapılan 1 bın kışıye daha
hepatıt C mıkrobunun
bulaşmış olabılecegını. ancak
bu kışılenn durumdan
habersız oluduklannı
behrtıyor
Kalıtsal bır hastalık olan
hemofılının en belırgm
ozellıgı kanda pıhtılaşma
mekanızmasının çalışmaması
Hastalığın tedav ısınde kanın
pıhtılaşmasını saglayan. adına
'faktör'denılen ve kandan
elde edılen unsurlar
kullanıhyor Doktorlar 1985
vılından once duzenlı olarek
faktor tedav ısı goren her. ılı
hastalarının yuzde 90 ıle
95'ının hepatıt C mıkrobu
aldıklarını ılen sumyor
Hepatıt C vırusu 1989yıhna
detc'ııoıı-Vve
hepatıtı olarak bılınıyordu
Çeviri Servisi- "Sovyet ekonomisi
halkın saglığı karşılığında kalkındı" dı-
yor Jevvgenij Beljakov. Rus Sağlık Ku-
ruluşlan Başkanı Yetkılılerın kaygıla-
nna gore, Rusya'da her uç çocuktan bı-
n. çevre kırlılığı nedenıyle kronık bır
hastalığa yakalanmış durumda Bılım
adamlan 25-40 yaş grubu arasındakı
olümlenn çoğalması uzenne 'dikkat'
dıyorlar Rusya'nın ıçende ve dışanda
yarattığı çevre kırlılığıne bugun 'dur'
demesı halınde, en kuçuk bır duzelme
ıçın en az 25 yıl geçmesı gerçeğı tum bu
çevrelen bır haylı korkutuyor
Rusya'nın sadece kendı sınırlan ıçın-
de yarattığı çevre tahnbatı değıl, uz-
manlan bunca korkutan 1950veson-
rasında yaşanan tum facıalann Rusya
sınırlannı aşarak çevre ulke ve denızle-
n korkurucu boyutta kırletmesı ve bu
kırlenmelenn ızlennın hâlâ suruyor ol-
ması, çevrecı kuruluşlann tumunun or-
tak sorunu
Kirli hava soluyorlar
Bugun Rusya sınırlan ıçensınde ya-
şayan 148 mılyon Rus vatandaşından
110 mılyonu, sınır değerlenn çok çok
uzennde kırlı hava solumak durumun-
dalar
Nufusun yansı ıçmesuyu olarak kır-
lı denılebılecek duzeyde su kullanıyor
Petersburg ve çevresınde 10 çocuktan
7'sınınhastadoğduklan belırtılıyor Ye-
nıssey yöresınde ortalama yaşam sure-
sının Rusya ortalamasının 25 yaş altın-
da olduğu da Rusya'nın korkunç ger-
çeklennden bın
Rusya'da yaşanan çevre facıalan ıçın
sayısız ornekler venlebılır Rakamlar
her ne kadar kuşkuyla tekrar tekrar ın-
î
1
R u s y a M
V'0
l
S
celenmehyse de bırçok Rus vatandaşı-
nın 'zehirü' bolgelerde yaşadıklan bılı-
nıyor
29 Eylul 1957'deradyoaktıfatıklado-
lu bır 300 metrekupluk deponun patla-
masıyla 17 500 kışının başka yerleşım
boygelenne naklı gerekmış. 20 bın kı-
şı de cıddı rahatsızlıklara maruz kalmış-
tı Bu rakamlar. Çernobıl facıasından
sonra etkılenen ınsan kıtlesının, ancak
yansını ıfade etmektedır Rusya'da bu-
gun Çernobıl tıpı reaktorlerden 15 tane-
sı halen faalıyette
Bunların dışında kalan ve faalıyette
olan sayısız WW ER tıpı dığer reaktor-
ler de aynı uzmanlar tarafından guven-
lık açısından son derece tehlıkelı olarak
goruluyor Vıyana'dakı Uluslararası
Atom Kurumu IAEO Enformasyon
Muduru Da\idK>d. Rusya'nın reaktor-
lenndekı bırrehabılıtasyonu kendı ım-
kanlan ıle asla gerçekleştıremeveceğı-
nı, Batı 'nın ıse bugune kadar eleştın dı-
şında bır alternatıfgetırmedıgını ıfade
ederek olacak kaza ve kırlılıklere de
boylece bır sure daha katlanılmacağını
behrtıyor
Rusya'nın kendı \e çevre denızlenn-
de yarattığı kırlılık ıse çok uzun zaman-
dırçevrecı kurum vekuruluşlartarafın-
dan kınanıyor Sadece Rus Kuzey Fılo-
su'na aıt 84 atom denızaltısı ve 8 atom
yakıtlı sıvıl gemının. yıllık 10 bın met-
rekup sıvı ve 5 bın ton katı atom atığı
denıze boşalttığı yıllardır bılınen bır
gerçek Ve tum bu venlerden yola çıka-
rak Kuzey Kutbu çevresınde bır atom
kırlılığı tacıası senaryosu yazmak bu-
gunden olası
Bunun dışında Rusya'ya aıt batık
konteynır atıklannın da akıntılar dola-
yısıyla Gronland ve Kanada'ya kadar
taşınması ya da taşinıyor olduğu da gun-
demde Kurtarılabılecek olanı kurtar-
mak olasılığı da Rusya'nın fskandınav
ulkelennın kendı olanaklanyla mum-
kun gorunmuyor
Japonya, Rusya'nın denızlen fcırlet-
me konusundakı duy arsızlığını kay gıy -
la ızlerken gereken uyanlan yapmakta
henuz tereddut gosterıyor Âncak ılk
cıddı uluslararası problemın de Japon-
ya tarafından çıkanlması beklenıyor
Rus endustnsının yarattığı çev re kır-
lılığı ıse bırçok bolgede ağaçlann, otla-
nn dahı yaşamasına ızın vermıyor Ha-
va kırlılığı. yeraltı ve yerustu sularının
kırlılığı sınır değerlenn çok uzennde
Bolgede yaşayan ınsanlaryabaşkayo-
relere nakledılmış ya da kendılığınden
gıtmış Hastalık oranlan çok yuksek
Moskova'da oturan polıtıkacılar ıse
bugune değın çevre kırlılığı konusunda
bırşey yapmışdegıller Ovsa Rusyasa-
lanna gore ınsana ve çev reye zarar ver-
mek, kağıt uzerınde, bırçok Batılı ulke-
den çok daha fazla cezaı sorumluluk
gerektınyor Oysa yasalar çevre kırlılı-
ğı konusunda hıç ışleme konmuyor
Ruslara gote yaşanan facıalartum dun-
yayı ılgılendırıyorveteknolojıkyardım
dışında hıçbır yontem bu sorunu çoz-
mede yeterlı olamaz Bu nedenle de tek-
nolojıkdegışımgerçekleştınlmeden ve-
rılecek cezaların bır anlamı olamaz,
çunku endustrıyel faalıyetlerın devamı
zorunludur
Rusya aynca Batılı ulkelenn atom
ve nukleer atıklannın da çok ucuza (ton
başına 10-15 dolar karşılığında) bıra-
kıldığı bır ulke
Rusyanındovızı çevre kırlılığıne ter-
cıhı ıçıne duştuğu ekonomık sıkıntılar-
la açıklanabılırse de bırkaç yıl ıçınde
Batı "nın çop kolonısı halıne gelmesı ka-
çınılmaz sonu olacaktır
Rusya'daki çevre katliamlan
1-Kuzey Rusya
cumhuriyetlerindcn Komi'de, bu
yılın ağustos ayında nıeydana
gelen boru hattı kınlması. Ağustos
ayından bu yana bölgeye petrol
akıyor.
2- Kola Yanmadası'nda faahyet
gosteren bır nıkel fabnkasının
yaydıgı zehırlı atıklar yuzunden 30
kılometrehk bır bölgede hıçbır bıtkı
yetışmıyor
3- Murmansk önlerinde bulunan
71 atom denizaltısı, denize siirekli
atom atıkları boşaltıyor.
4- 1989yıhnda Batı Sıbırya'da 500
bın ton petrol, açığa aktı Yetkılıler.
durdurulması ıçın hala uğraş
venyorlar
5- 1957 yılında patlayan bir
nukleer tesis yüziinden 250
bin kişi zararlı ışınlara hedef
oldu.
6- Tomsk-7 atom tesıslennde
meydana gelen bır patlama
yuzunden 1993 yıhnda 200
kılometrekare orman yok oldu
7- Aynı tehlike Güney Tavga
ormanlan için de geçerli.
8- Çernobil faciası
9- Rusya, Japon denızının on
değışık bolgesıne 1966 ve 1991
yıllannda radyoaktıf atık bıraktı
Vırus 5 yıl once
tanımlandığından. hastalığın
gelışımıne ılışkın pek çok şey
daha bılınmıyor Hepatıt C
uzun sure belırtı vermıyor,
belırtıler karacığerde 10 ıle
30 yıl sonra ortaya çıkıyor
Hastalann yuzde 20'sının
karacığennde sıroz oluşu_ >r
Hastalık kandan geçıyor
Genellıkle kan naklı ve
enjeksıyon sırasında
bulaşıyor Tedav ısınde
şımdılık ınterferon
kullanıhyor Interferon
bağışıklık sıstemını
kuvvetlendırerek vırusle
mucadelede vucudun ustun
gelmesını sağlıyor
Ingıltere'de 1985 vılından
once kan ve kan urunlen
(hemofılı hastalarına venlen
FaktörMIIgıbı) AIDS'eyol
açan H1V testınden
geçıyordu Ne var kı kan ve
kan urunlerınde hepatıt C
taraması ancak Eylui 1991 'de
Sağlık Bakanlığı'nın uyarısı
ıle gundeme geldı
Hemofilı hastalarının
kurduğu hemofılı derneğının
başkanı SimonTaylor, hef tıt
C'nın panığe yol açtığını
belırterek. şovle konuşuyor
"Hemofili hastalarının pek
çoğunda hepatıt belirtileri
gonılmuyor, çunku hastalık
30 yılda gelişiyor. l'stelik
hepatıt C'nin tanısı ve tedavisi
üzerinde bir fikir biriiği henuz
saglanamadı.'