Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
16 KAS1M 1994 ÇARSAMBA CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Meclis Koht'ü
onayladı
• BtONN (AA) - Almaı.ya'da
Federal Meclis, yeni
koalisyon hükümetini kuran
Helmut Kohlün
başbakanhğını onayladı.
MeclisteHıristiyan
Demokrat Parti Genel
Başkanı Helmut Kohl'ün
başbakanlığı ıçin yapılan
oylamada, gerekli
çoğunluktan bir fazlası olan
338 milletvekili olumlu oy
kullandı.67l
milletvekilinin katıldığı
oylamada, 333 üye ise Kohl
aleyhinde oy kullandı.
Böylece geçen ay yapılan
genel seçimlerden sonra yeni
hükümeti kuran Helmut
Kohl, dördûncü kez
başbakanlık görevini
üstlenmiş oldu.
kolera
• MANAGUA(AA)-
Nıkaragua Saglık Bakanlığı,
ülkede son 20 gün*içinde 11
kişınin koleradan öldüğünü,
binden fazla da kolera
vakasına rastlandığını
açıkladı. Açıklamada, son bir
yıl içinde toplam 6 bin kolera
vakasına rastlandığı, 101
kişinin de öldüğü
kaydedildi.
HHpinler'de
depnem: 25 öNi
• MANtlA(AA)-
Filipınler'de dün Mindoro
Adası"nda meydana gelen
şiddetlı depremde, en az 25
kişınin öldüğü bildirildi.
Deprem bölgesindeki
Ulusal Kızıl Haç
görevlileri, deprem nedeniyle
188 evin ağır hasar
gördüğünü bıldirdiler. Yerel
saatlebusabahO3.15'te
meydana gelen ve 6-7
şiddetindeki depremin
merkez üssünün Kuzey
Mindoro Adası'ndaki Baco
yakınlannda oldugu
belirtildi
Cezayir'de isyan:
30ÖİÛ
• CEZAYtR(AA)-
Cezayir'de, fanatik dinci
mahkumlann bulunduğu
Berruaghia cezaevinde çıkan
,yanda ölü sayısının 30
olduğu bildirildi. lyi haber
alan kaynaklar, isyan
sırasında güvenlik güçleri ile
mahkumlar arasında çıkan
çatışmada yaklaşık 60 kişinin
dc yaralaıniığıru bclirtülcr.
Ayru kaynaklar. güvenlik
güçlerinin isyanı bastırrnayı
başardıklannı da belirttiler.
Cezayır'de yayımlanan
gazeteler, isyarun geçen
pazar günü başladığım ve
yaklaşık 20 mahkumun
kesici aletler veçatallarla
cezaevinin kontrolünü ele
geçirmek istediklerini
kaydetmişlerdi. Gazeteler,
isyandaki ölü sayısını 8,
yaralı sayısını ise 60 olarak
açıklamışlardı. Toplam 3 bin
mahkumun bulunduğu
cezaevinde, mahkurnlardan
800'ünün aşın dinci terör
eylemlerine kaülmakla
suçlandıklan bildirüdi.
halya: Polisle
ögrenciteP çatıştı
• NAPOLİ (AA) - ttalya'da
hükümetin önerdiği 1995
bütçe tasansını protesto
tmek için gösteri
dûzenleyen öğrenciler,
güvenlik güçleri ile çatıştı.
Bölgedekı kaynaklar,
Napoli'de meydana gelen
çatışmada 20'den fazla
kişinin yaralandığını
bıldirdiler. Yaralılardan
yaklaşık 10'unun polis
olduğu belirtildi.
Pan-Am uçağmı
Supîye düşürdü
• LONDRA (AA) - Londra
Film Festivalı, Pan-Am yolcu
uçağının 1988'de
bombalanmasmı konu alan
bir belgesel nedeniyle
uluslararası tartışmalara yol
açtı. Amerikalı belgesel film
yapımcısı Allan
Francovich'in imzasını
taşıyan "Malta'da Ihanet"
Maltese Double Cross) adlı
film, îskoçya'nın
Lockerbie kasabası üzerinde
patlayan uçağın, iddia
edildiği gibi Libya
tarafından değil, Suriye
tarafından bombalandığım
öne sürüyor.
Ege'de gergmlik azaldıDışHaberlerServisi-Yunanistan Dışiş-
leri Bakanı Karolos Papulyas, Hollan-
da'nın Noordvvigk kentinde Dışişleri Ba-
kanı Mümtaz Soysal'la görüştükten son-
ra yaptığı açıklamada, Ege'de sorun çık-
mayacağını söyledi. Papulyas'ın demecı
Yunanistan'da rahatlık yarattı. Soysal da
Papulyas'la bırlıkte. "estirilen çansma ha-
vasının hiç de oiasıolmadjğr yolunda sap-
tamada bulunduklannı kaydetti.
Gürcıstan'dan dönerken uçakta gazete-
cilerin sorulannı yanıtlayan Cumhur-
başkanı Süleyman Demirel ise "Biz Yu-
nanistan'la nieseieçıkarmak istetniyoruz"
dedi.
AA'mn haberine göre Papulyas, Soy-
sal'la bir saat süren görüşmesinden son-
ra, Yunan basını aracılığıyla Atina'ya
"Ege'de birbirine panüel Türk ve Yunan
askeri tatbikatlan, sıcak bir olay çıkma-
dan tamamlanacak" diyerek bir teminat
mesajı gönderdi. Papulyas, Türk-Yunan
ilişkilerinde üzücü ve ağır bir ortam mev-
cut olduğunu, ancak Soysal'la bunun ye-
rini alacak yeni bir ortam yaratrhalan ge-
rektiğini ifade ederek "Soysal'ın gayret-
lerinde samimi oMuğuna inannorum. An-
kara'da ban kişiler de saJdırgan ifadeter-
den kaçınmak zorundadırlar" dedı.
Soysal Ankara'ya döndû
Batı Avrupa Biriiği (BAB) toplantısı-
na katılmak üzere gitti Lahey'den dün An-
• Yunanistan Dışişleri Bakanı Karolos Papulyas "Türk ve
Yunan tatbikatlanmn, sıcak bir olay çıkmadan
tamamlanacağını" söyledi.
• Mümtaz Soysal, Papulyas'la birlikte "estirilen çatışma
havasının hiç de olası olmadığı" yolunda saptamada
bulunduklannı belirtti.
kara'ya dönen Dışişleri Bakanı Soysal,
Esenboğa Havaalanı'nda düzenlediği ba-
sın toplantısında, Yunanistan Dışişleri
Bakanı Karolos Papulyas ile yaptığı gö-
rüşme konusunda bilgi verdi. Papulyas
ile uzun bir görüşme yaptıklannı söyle-
yen Soysal. "Yunanh meslektaşımızla gö-
riişmede şunu saptadık. ashnda Ege'de hiç
de olası olmayan bir çaûşma havası esti-
rflmektedir"dedi. Soysal sözlerinı şöyle
sürdürdü:
"Dd ülke fdolannın Ege'nin iki ucunda
yapacaklan manevra için sanki hemen ça-
bşacaklarmış gibi bir ha\a varatılmıştır.
ABD'nin de işin içine girmesi sanki çok ya-
kın bir çatışma olasılığı varmış gibi bir ha-
va vararmışûr. Bunun çok yanbş olduğu-
nu Papulyas'la birlikte saptadık."
Türkiye'nin durup dururken savaş çı-
karma gibi bir niyetinin bulunmadığını
vurgulayan Dışişleri Bakanı. "Yunanis-
tan da bizi böyle bir duruma itecek bir ka-
rar alma durumunda degüdir'dıye ko-
nuşru.
Basının konuya yaklaşımını da esprili
birdilleeleştiren Soysal, "Savaş füançık-
maz. İki tarafin da çatışmaya niyeti yoksa
çaaşmazlar" dedı. Soysal, bir gazetecı-
nin, uçaktan 15 dakika geç inmesiyle il-
gili sorusu üzerine de, "Ege üzerinden
geçtim.Gem'üeritokuşturdum~karşılıûı-
nı verdi.
Çiller'den sağduyuya davet
Cumhuriyet Ankara Bürosu'nun bıldır-
diğine göre Çiller, dün DYP grubunda
yaptığı konuşmada Yunanistan'ı bir kez
daha sağduyuya davet ederek Atina'nın
Ege'nin statüsünü tek yanlı değıştireme-
yeceğini yineledi. Türkiye'nin BM Denız
Hukuku Sözleşmesi'ni imzalamadığını
anımsatan Çiller,"Türkiye Yunanistan'ia
banş ve dostluğa açıktır. Aramızdaki tüm
sonınlan ryı niyetle çözmeye hazınz" de-
di.
Çiller, sözleşmenin yürürlük tarihi ön-
cesinde Ege'de iki tarafin yaptığı askeri
tatbikatlann başta ABD olmak üzere Tür-
kiye'nin müttefiklerini kaygılandırdığını
söyledi.
Öte yandan, Yunanistan Komünist Par-
tisi karasulannın 12 mile çıkanlmasına
karşı olduğunu tekrarlayarak "iki ülke
halkı, Amerikanın göya dostane arabu-
luculuğundan hiçbir şey beklememelidir"
şeklınde bir açıklama yaptı ve Ege Kıta
Sahanlığı sorununun müzakereleTİe çö-
zümlenebileği belirtildi.
Karasulan ile ilgili olarak bir açıklama
yapan eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Te-
odoros Pangolos ise "Şu anda Türk poü-
tikası tedricen gelişirken, biz korkunç bir
ihmalkâıiık \e gaflet içindeyiz" dedi.
Kesinlikle savaş yok
Milli Savunma Bakanı Mehmet Göt-
han, Ege'de savaş çıkmasının söz konusu
olmadığını belırterek, "Ege'de kriz yok.
Kesinlikle savaş çıkmaz" dedi.
Tatbikatın ıptal edilmesınin soz konu-
su olmadığını belırten Gölhan. "Bir bir
sene önceden tatbikat yapacağımız duyur-
duk. Yunanistan daha sonra tatbikat ya-
pacagını açıkladı. İptaJ etmesi gereken ta-
raf varsa onlar iptal etsin" diye konuştu.
HoIIanda'da yapılan BAB Bakanlar
Konseyi toplantısı dönüşünde gazeteci-
lerin sorulannı yanıtlayan Gölhan, top-
lantı sırasında Yunanistan Savunma Ba-
kanı ile yaptığı görüşmede, Ege sorunu-
nun gündeme gelmediğini bildirdi.
GENELKURMAY^DAN PİLOTLARA;
Soğukkanlı ve
dikkatli olun
EVREN DEĞER
ANKARA - Türkiye ile Yu-
nanistan arasında bir süreden bu
yana devam eden gerginlik, her
iki ülke silahlı kuvvetlerinin
Ege'nin uluslararası sulannda
tatbikat düzenlemesi ile sürer-
ken, Türk savaş pilotlan, olası
gergın durumlarda bir kazaya
meydan verilmemesi için uyanl-
dılar. Pılotlara. "soğukkanlı ve
dikkatli olun" emrinin verildiğı-
ni bildiren Genelkurmay Baş-
kanlığı'ndan üst düzey bir ko-
mutan, bu tür uyanlann her za-
man yapıldığına dikkat çekti.
Denizkurdu-2 tatbikatı için
önceki gün Gölcük'ten demir
alan Türk savaş gemileri, dün sa-
bah Çanakkalfr Boğazi 'ndan ge-
çerek tatbikat bölgesine intikale
başladılar. Türk savaş gemilen-
nin Ege'nin uluslararası sulann-
daki notamlanan bölgedeki tatbi-
katı 23 kasıma kadar sürecek.
Askeri kaynaklar, özellikle ba-
sında yer alan bazı haberlerin
"Bir kaza olabilir mi?" endişe-
sinden kaynaklandığına işaret
ederken, "Tatbikatlar notamla-
nan bölgelerde vapılnor. Notam-
lanan bolgelerin belli \erleri te-
mas edivor, kesişiyor. O noktalar-
da bir şe> olur mu endişesi nede-
niyle kaygılar var" dediler.
Sinirier penHn
Komutanlığı'na bağlı uçaklann
görev vaptığına işaret ederken,
"Sinirlerin gergin olduğu bir or-
tamda bir kaza olabilir mi endi-
şesi yaygın. Bu konuda Türk pi-
lotlan uyanldı mı" sorusuna, şu
karşılığı verdi: "İkitarafdaulus-
lararası sularda tatbikat \apıvor.
Biri FIR hattını geçince, 'Bana
haberv.erdın, vermedın' oyunun-
dan dolayu FIR hattını geçen
uçaklara, uluslarası hava saha-
suıda diğeri önleme yapıyor. Bu
tip durumlarda genç bir adam
kaza>a sebebiyet verirse, zaten
milletin sinirleri gergin, bir şey
olur mu endişesi duyuluyor. Bir
kere bizim böyle bir niyetimiz
yok. Biz her zaman yaptığunız
rutin tatbikatı yapıyomz. Kimse
ile itiş-kakış da yok o senaryo için-
de. Ama kimileri acaba bir pü-
rüz çıkar mı diye merak ediyor.
Yani, gerek hava sahasına biz gi-
reöm, gerekse onlar girsin, mut-
laka önleme uçuşu oluyor. Zaten
bizimküer o konuda antremanb-
lar. Dikkatli olmaları konusunda
sürekli u\anlıyorlar."
Özeluyan
Son gelışmeler çerçevesinde
pilotlara özel bir uyan yapılıp
yapılmadığı konusunda da aynı
asken yetkıli, "Tabü şu sıralar
daha çok uçuş oluyor. Bu neden-
le ilgili komutanhkça, müteyak-
k l iül
Genelkurmay Başkanlı-
gından üst düzey bir komutaa,
bölgede 1. Taktik Hava Kuvvet
y
ku uluıunaM, ılikkaül olunıııasL,
soğukkanlı olunması için, herza-
dılar" açıklamasını yaptı.
Yunanistan'ın Ankara Büyükelçisi Aleksander Philon Cumhuriyet 'e konuştu:
Türkiye sflatılanarak tehdit ediyor
OZGEN ACAR
Yunanistan'ın Ankara Büyükelçisi
Aleksander Philon "Türkiye Karadeniz
ve Akdeniz'de karasulannı 12 mile çıkar-
madı mı? Peki biz de Ege'de neden 12 mi-
le kadar genişlemeyelim" diye sordu. Bü-
yükelçi Philon "Türkiye'den Yunanis-
tan'a tehdit olduğu doğrudur. Çünkü
Türkiye suursız bir biçimde silahlanmak-
tadır" dedi.
Cumhuriyet muhabiri ile yaptığı söy-
leşide Büyükelçi Philon, Türkiye'nin
"müzakere" ya da "diyalog" önensi ile il-
gili görüşünü "Sorunu müzakere etmek
demek, haklarunı müzakere etmek de-
mektir ki biz bunu kabul edemeyiz. Bun-
lar, Türkive'nin tek yanlı iddialandır. Bu
haklar görüşülemez, konuşulursa hakhiı-
ğımızdan ödün vermiş oluruz" sözleriyle
açıkladı.
Büyükleçi Philon'un çözüme ilişkin
görüşü ise şöyle: "Egemenlik hakkınuı
müzakeresini öngören bir diyalog söz ko-
nusu olamaz. La Haye'deki Uluslararası
Adalet Divanı'na gitmevi önerdik. Bu ko-
nuda yetkili olan Adalet Divanı bu dava-
ya çözüm bulur."
Daha önce lstanbul'da yıllarca başkon-
solosluk yaptığı için Türkiye'de geniş
çevresi olan Büyükelçi Philon "DenizHu-
kuku Sözkşmesi'nin (DHS) 1982'de kabul
edilmeden önce de Yunanistan'ın 12 mile
genişleme hakkı olduğu halde bugüne ka-
dar bu hakkım neden kullanmadığı" so-
rusunu şöyle yanıtladı:
"Ewt, Yunanistan'ın bu egemenlik hak-
kı o zaman da \ardı. Ancak. biz 1982'den
beri öteki üyelerin yam sıra Avrupa Birb-
gi'nin de (AB) bu sözleşmeyi onaylaması-
nı bekledik Şimdi her ülke >e hatta AB da-
hi imzaladL Bunu bekledik."
Zamanı geiince
Bir başka soruya yanıt olarak Büyükel-
çi, "16 kasunda Yunanistan'uı karasula-
nnı otomatikman 12 mile çıkaracağı diye
bir kuralın olmadığını, 1982 tarihli
DHS'nin Yunan parlamentosundan he-
nüz geçmedigini, kabul edilmesinden ve
cumhurbaşkanının onayımn (bir yıl) ar-
dından ülkesinin DHS'deki haklannı za-
manı geiince kullanacağım" anımsattıktan
sonraşunlartekledı: "Busözleşmedenön-
ce de sonra da Yunanistan'ın 12 mile çı-
kartma hakkı vardı. Türkiye'de karasu-
lannı Karadeniz de Akdeniz'de çıkarma-
dı mı? Öteki ülkeler de yapmadı mı? Tür-
kiye bu hakkım kullandı. Yunanistan ne-
den kullanmasın? Siz sizin hakkınızı kul-
lanın. biz de bizim hakkımızı kullanalım."
"12 mile genişleme durumunda
Ege'nin Yunan gölü olacağı ve bunun
başta Türkiye olmak üzere pek çok ülke-
nin Ege'den serbestçe geçişıni engelleye-
ceğine" ilişkin bır soruyu Yunan Büyü-
kelçisi "12 mile çıkınca Türkiye de 'ma-
sum geçiş'ten (Innocent passage)' yarar-
lanabilir" dedi.
Türkiye'nin "savaş nedeni" karan hak-
kındaki soruyu Büyükelçi Philon şöyle
yanıtladı:
"Türkiye'den Yunanistan'a yöneük bir
tehdidin olduğu doğrudur. Çünkü Türki-
ve suursız bir biçimde silahlanmaktadır.
Orneği mi? Yunan adaJan karşısında bun-
ca çıkartma gemisinin anlamı nedir? Or-
dunun mevcudunda azalma yerine özel-
likle 1974'ten bu >ana asker sayısı artmak-
tadır. Ege ordusu kurulmuştur."
Türkiye'ye kıyı Ege adalannın "Ekzo-
jet" gibi "saldın" silahlanyla da donatıl-
masının adalann silahtan annmışlığını
öngören uluslararası anlaşmalara aykın-
POLİTİKADA
SORUNLAR
Denizkurdu-2 tarbikatına kaölan Türk askerlerine Genelkurnıay 'soğukkanlı olun' çağnsı yapb.
lığına ilişkin bir soruya Yunan Büyükel-
çisi şu karşılığı verdi:
"Yunan adalanndan neden' Ege Ada-
lan " diye söz ediyorsunuz? Onlar Yunan
adalandır. Bu konuyu ben de basından
okudum. Fazlaca bilgim yok. Gazetelerin
yazdığına göre bir aralık bir tatbikat için
Ekzojetler getirilmişler. Ancak geri götü-
riilüp götüriilmediğini doğrusu bilmiyo-
rum."
Adalarm egemenlik hakkı
Öte yandan bır Yunan resmi belgesi,
Türkiye'nin Ege'de sınınnın orta çizgiye
göre belirlenmesi yolundaki önerisine
karşılık "Yunanistan'ın 3049 ada, adacık
ve kaya parçası vardır. Böyle bir yola gi-
dilmesi durumunda 130'u iskan edilmiş
500 kadar adanın egemenlik hakkı Tür-
kiye'nin tehdidi altına gjrer" diyor.
Bir başka Yunan belgesınde Ege'deki
adalann "arşipel-takun adalar" olduğu
için 12 millık karasulannın bunlara da
uygulanacağı öne sürülüyor. Türk Dışiş-
leri Bakanlığf ndan bir yetkili "Takım
adalar konumundaki ülkelerin ana kıta-
lan bulunmuyor. Yunanistan'ın ana kıtası
olduğu için bu tanıma girmiyor"dedi.
Washington, ABD Başkanı'nm mektubunun nasıl sızdınldığını araştınyor
Clinton'ın mektubu ABD'de günün konusu
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)-ABD Başkanı BillCünton'ın
Atina'nın karasulannı 12 mileçı-
karma eğilimi nedeniyle gergin-
leşen Türk-Yunan ilişkilerinde
devreye girmesi ve Cumhurbaş-
kanı Süleyman Demirel ile Baş-
bakan Tansu Çiller'e birer mek-
tup göndererek, "üunühktavsiye-
sinde bulunması" üzenndekı tar-
tışmalar sürüyor. ABD'nin, mek-
tubun basına nasıl sızdınldığını
araştırdığı ögrenildi.
Cumhuriyet ile Ankara'da ln-
gilizce olarak yayırrüanan Tur-
kish Daily News gazetesinin bu
mektuplann ıçeriğıni yayımla-
ması ve habenn ertesi gün Milli-
yet gazetesinde "manşetten" yi-
nelenmesi üzerine, ABD kay-
naklannın "Mektubu kim sızdır-
dı?" arayışma girdiklerdi bildiril-
di. Birdiplomatik kaynak. "Ara-
yışuı sonunda Amerikalüar mek-
tuplann Dışişleri Bakanuğı'ndan
sızdığı sonucuna vardılar'" diye-
rek, şunlan söyledi:
"Amerikalılar için ikili ilişki-
lerde, bu türden gizli-kişiye özel
mesajlann ne ölçüde saklanabü-
diği çok büyük önem taşır. Düşü-
nün ABD Başkanı, Türk muha-
taplanna bir mektup gönderiyor
ve bu ertesi gün basında yer ab-
yor. Tabü ki 'Bu nereden sızdı?'
arayışına gireceklerdi, nitekim
bunu ciddi biçimde yaptılar. Hat-
ta bize ifade ettikleri şu oldu; sız-
dıran kaynak Dışişleri Bakanu-
ğı'ndan bir bürokratmış."
Aynı kaynak, mektubun içeri-
ğinin, yayımlanan haberlerle bü-
yük ölçüde açıklanmış olduğu-
nu savunarak, "Türkiye ile Yu-
nanistan arasında gerginlik ol-
masın, geri dönülmez bir nokta-
ya gelinmesin istenmiş. Bizim ka-
mumumuz buna neden itiraz edi-
yor? Savaş mı çıksın istiyorlar?
Keşke bir politikacı kalkıp, bu
düşünceyi düe getirseydi" diye
konuştu.
ERGUN BALCI
Ege'de Gerginlik
ve Sansasyon
Ege'de yaşanmakta olan Türk-Yunan gerginliğinin iki
boyutu var: Biri iki ülkenin de bu sularda aynı tarihlerde
ayrı ayn tatbikat yapmalan, diğeri karasulannın 12 mile çı-
kartılması hakkım tanıyan Deniz Hukuku Sözleşmesi'nin
16 kasımdan itibaren (bugün) yürürtüğe girmesi.
Ege'de iki ülkenin ayn ayrı yapmakta oldukları tatbikat-
ta, uzak da olsa, kaza, yanlışlık ya da tahrikten dolayı ça-
tışma çıkması ihtimali bulunabilir.
Gerginliğin ikinci boyutu ise, Deniz Hukuku Sözleşme-
si'nin 16 kasımda yürürtüğe girmesi ile ilgili. Bilindiği gibj
Türkiye, Yunanistan'ın karasularını 12 mile çıkarmasını
savaş nedeni (casus belli) sayacağını açıklamış durum-
da.
Yunan basınını izlemedik, ama basınımızda bazı gaze-
telerin haberleri sunarken heyecan yaratma ve sansas-
yon merakından kurtulamadıklan yine ortaya çıktı.
Atina hükümeti birçok kez, Yunanistan'ın karasulannı 12
mileçıkarma hakkım saklı turtuğunu, ancak bunun 12 mi-
li ilan edeceği anlamına gelmediğini belirtti. Son olarak Yu-
nan hükümeti sözcüsü Evangelos Venizelos önceki gün
yaptığı açıklamada, Deniz Hukuku Sözleşmesi'nin "zor-
layıcı olmadığını" söyledi. Yani adam, "Sözleşmenin yü-
rüriüğe girmesi 12 mili ilan edeceğimiz anlamına gelmez"
diyor.
Gelin görün ki, basınımızın bir kanadında bir süredir 12
mil fırtınası kopartılıyor. Başlıkların en heyecanlı biçimde
verilmesine özen gösteriliyor. Sanki 16 kasımda Türk-Yu-
nan savaşı başlayacakmış havası veriliyor.
Başbakan Çiller, bir gazeteci arkadaşımıza, "Biz çatış-
ma istemiyoruz. Yunanistan çılgınlık yapmazsa hiçbir so-
run çıkmaz" diyor.
Türk yetkililerinin her zaman söylediği şeyler bunlar.
Başlık: "Çiller'den Atina'ya uyan: Çılgınlıkyapma."
ABD Başkanı Bill Clinton Türkiye ve Yunanistan'a gön-
derdiği mektuplar da "itidal" tavsiye ediyor. Türkiye'ye
gönderdiği mektupta, Yunanistan'ın "Karasulannı 12 mi-
le çıkaracağına inanmadığını" belirtiyor. Yunan basını,
Clinton'ı mektubunda Türkiye'yi kollamakla suçluyor. De-
mirel, Clinton'ın mektubu için "gayet nezaketle yazılmış
bir mektup" diyor. AA'nın haberine göre Clinton'ın mek-
tubu Ankara'da "güvence" olarak görülüyor. Bir gazete-
nin attığı başlık "ABD'den ultimatom."
Gazeteciler, Demirel'e Ege'deki tatbikatta çatışma ola-
sılığının bulunup bulunmadığını soruyorlar.
Demirel "Hayıryok" diyor ve sonra devam ediyor: "Ama
bunlar silahlı güçler. Aynı yerde manevra yapıyoıiarsa
tahrikten, şundan bundan çatışma ihtimali olabilir."
Büyük bir gazetenin başlığı: "Demirel'den dikkat. Ça-
tışma çıkabilir."
Yaratılan hava, Türk-Yunan savaşı, çıktı çıkacak.
Bu tür haberciliğin, kime yararı var?
Türkiye'ye olmadığı kesin.
Ya gazete satışlarına?
Emin olun ona da yok.
Okurlar sansasyondan da promosyondan da bıkmış.
Büyük gazetelerin yüzlerce mılyar liralık promosyon kam-
panyasına karşın satışlann oynamaması, hatta düşmesi
bunun göstergesi değil mi?
Satışların olduğu yerde saymasınm nedeni, basında
sansasyon eksikliği değil, okurların basına karşı güven ek-
sikliği.
Bu gerçeği ne kadar çabuk kavrarsak herkes için o
kadar yararlı olacak.
EGE KRİZİ ABD BASIMNDA
12 mil ABD'nin de
çıkarlarma aykın
Dış Haberler Servisi- Türkı- tansivel barut nçılan" olan Ka-
Ytmanistanaras?iKİffiî|H radeniz'e^ya^a Oftacfoğu'ytr
Denizi'nde karasulannın smın ivedi olarak Akdenız'den ulaşı-
konusundaki
ABD'vi sadece
anlaşmazlık
İki müttefiki
arasındakisorundan
n
öte "ken-
di çıkarlan" açısından da ilgi-
lendirmeyebaşladı.
New York'ta önceki gün ya-
yımlanan New York Newsda>-
gazetesinde "Ege, Deniz Huku-
ku Sobasında Patlıyor" başlık-
lı bir makalede şu göriiş vurgu-
landı: "Yunan egemenlik hakla-
labilrneşindejEgejdeki "masum
geçiş" değil "serbest geçiş"ın
daha önemli olduğunu söyledi.
Yazar makalesinı. "O halde
ABD için Ege'de durumu oldu-
ğu gibi dondurup, denetimi ele
geçirme zamanı gelmiştir" söz-
lerıyle noktaladı.
13 kasım pazar günü New
York Times gazetesinin
ABD'nın Savunma Bakanlıgı
nnın genişletilmesi, daha önce olan "#Pentagon" görüşlerini
serbest geçiş
rotası olan
Ege'de bun-
dan böyle sa-
dece Türkiye
değil, bütün
ülkeler hatta
ABD gemile-
ri bile Ati-
na'nın vere-
ceği 'masum
geçiş' iznine
bağımlı ola-
cak"
" D e n i z
Hukuku Söz-
Ieşmesi"gö-
rüşmelerine
ABD heye-
tinde uzman
olarak katıl-
mış olan dev-
letler hukuku avukatı Charles
Maechling. yazısında "Bu söz-
leşmenin Yunan gölüne dönü-
şecek Ege'ye bir saarli bomba
koyduğunu" yazdı.
1988-1992 YILLARI ARASINDA
TÜRKİYE VE YTINANİSTA>
StLAH İTHALATI (MİLYON
Yunanistan
ABD
Rusya
Fransa
AJmanya
ingiltere
Hollanda
Italya
Ötekile
Topiam
3.309
-
1.365
987
24
254
15
244
6.197
Kaynak: Sfockholm Uluslararası
Araştırma
'IN
*)
Türkiye
3.635
21
23
1.832
10
265
100
281
6.167
Barıs
Enstitüsü (SIPRI) 1993
Atina'nın keyfiliği
Amerikalı hukukçu, bu uy-
gulamanın Atina'nın "kevfBi-
ğuıi" başlatacağını belirterek şu
Umana transit
geçiş iznini gerektirecek. Örne-
ğin tatbikat gerekçesiyle ile pek
çok ulaşım yasaklamasına >ol
açacak. Gemilerin yükü konu-
sunda istihbarat için araştırma
ve denerim yapmaya kalkışa-
cak."
Yazar, Ege'deki gelişmenin
her zamankinden farklı bir bi-
çimde "ABD'nin çıkarianm da-
ha çok ilgilendinnektedir'' di-
yor. Maechling, ABD'nin "Po-
yansıtan "Yunanistan ve Tür-
kiye'yeölümcül hediyeler" baş-
lıklı imzasız bır "başmaka-
le"de şu görüşe yer verildi:
"ABD'nin çıkarlanna karşı ar-
tan bir biçimde hareket eden
mütteflklerin artık süahlandı-
nlmasında doğal bir durum
yoktur. Her iki Ulkeye silah akı-
şı durdurulmalıdır."
Ölümcül hediyeler
Makalede "ABD'nin Yuna-
nistan ve Türkiye'ye silah akıt-
tığı ve her iki ülkenin en çok
Amerikan'ın ölümcül hediye-
lerini alan iki ülke olduğu"
anımsatıldı. Makalede
ABD'nin 1992-93'te Yunanis-
tan'a 1163 tank ve 23 savaş
uçağı, Türkiye'ye ise 1.509
tank, 54 savaş uçağı ve 28 ağır
silahlı helikopterin verdiği be-
lirtildi.