Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 10 OCAK1994 PAZARTESİ
HABERLER
İFnin modeli:
Halk meclislepi
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- Yerel yönetim
modelinin tamamen
değiştirilmcsini öneren İşçi
Partısi.ıKeılçelerin
yönetimlennde "halk
meclislerinin" bulunmasmı
istiyor. İşçi Partisı Genel
Sekreten Yalçın
Büyükdağlı'nın yaptığı
açıklamaya göre halk
meclislerinde de\ let
tarafından atanmış bir üye
bileoimayacak. İşçi
Partisi'nin. dün yaptığı basın
açıkiamasında.
demokrasinin gerçek
kaynağının halk olduğu
söylenerek devlet larafından
atanan bürokratlann
"yetkisiz" olduğu öne
sürülüyor. Özel idare, il genel
meclisi ve belediye meclisi
gibi oluşumlann, "gereksiz"
olduğunu savunan işçi
Partisi, bunun \erine,
bünyesındede\let
yetkililenni bulundurmayan,
halk temsilcilerinden oluşan
karar organlannı öneriyor.
İşçi Partisi. programının
diger unsurlannı
önümüzdeki günlerde
açıklayacak.
Hasan Celal Güzel
İstanbul'a aday
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- Yenıden Doğuş
Partisi Genel Başkanı Hasan
Celal Güzel. partısinin yetkili
organlannın onaylaması
durumunda. İstanbul
anakent belediye
başkanhğına aday olacağını
açıkladı. Partısinin genel
ıdare kurulu toplantısı
öncesınde bır açıklama
yapan Güzel. "Hedefımiz
DYP.ANAPveSHP
olacak" dedı. Türkiye'de.
büyük bir adaletsızliğin
yaşandığını sö\ leyen Güzel,
"Birtaraftausulsüz
\öntemlerle sağlanan
kaynaklarla yaşayan partiler.
diğer tarafta ise yalnız halkın
gücünc day anan partiler var"
derken propanganda
dengesızliğinin giderilmesi
için Yüksek Seçım
Kurulu'na büyük bırgörev
düştüeünü beîirtti.
Tutuklu aileleri
SHP merkezinde
• ANKARA (ANK A) - SHP
Genel Merkezfndeparti
meclisi 27 marttakı yerel
seçimlerde gösterilecek
adaylann hangı vöntemle
belirleneceğinin sıkıntısını
y aşarken çeşit li cezaevlerinde
açlık grevı yapan tuıuklu ve
hükümlülerin aileleri de
sorunlanna çözüm aradıiar.
Çankın. Yozgat ve Kayseri
cezaevlerinde açlık grevi
yapan 500 dolayındaki
tutuklu ve hükümlünün
aileleri. SHP Genel
Merkezi"nde genel başkan
yardımcılan Mehmet
Gülcegül v e M ustafa Timisi
ile görüşerek cezaevi
sorunlanna çözüm
bulunmasmı ıstediler.
'Verilecek
toprağımız yok'
• DÖRTYOL (AA) - Devlet
Bakanı Şükrü Erdem, "'Dış
güçlerin tahrikleriyk
topraklanmıza göz dıkenlere
verilecek bır kanş toprağımız
yoktur'" dedi. Hatay'ın
Dörtyol ilçesinin düşman
işgalinden kurtuluşunun 72.
yıldönümü törenlerine
katılan Dev let Bakanı Şükrü
Erdem. mılli mücadeledeilk
kurşunun Dörtyol'da
atılmasının belgelenmesi
üzerine yaptınlan "ilk
kurşun anıtı""nı açtı.
Öldöpülen
avukatın kızı
ortaya çıktı
• İSTANBLL(AA)-O-2
otoyolunun Samandıra
yakınlannda önceki gün
parçalanmış cesedi bulunan
Avukat NilüferŞatana
Kazmaz'ın ölümü ile ilgili
soruşturma sürdürülürken.
kaçınldığı ileri sürülen kızı ile
bakıcısı Cahide Akdoğan
dün ortaya çıktılar. Yaklaşık
on gün önce işe başladığı
belirlenen bakıcı Cahide
Akdoğan \ erdiği ifadede,
herhangi bir kaçırma
olayının söz konusu
olmadığını belirterek ölü
bulunan Avukat Şatana'nın
kıa İlhan Kazmaz'ı,
'Pazartesi günü getirirsin"
diyerek hafta sonu kalması
için kendisıne bıraktığını,
olayı dün gazetelerden
öğrendiğıni söyledi. İlk
belirlemelere göre olayın
siyasibiryönünün
bulunmadığını söylcyen
jandarma yetkilıleri. Nilüfer
Şatana Kazmaz'ın biryıl
önce aynldığı eşi Remzi
Kazmaz"ın dün 7 saat süreyle
ifadesinin alındığını ve daha
sonra serbest bırakıldığını
söyledilcr.
Bölge milletvekilleriDEP'in dışlanmasuıvn
demokrasiyigölgeleyeceğinisöylediler:DEP'sizseçim
demokratikbir seçimolmaz
.ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Parlamentoda grubu bulunan partilerin
bölge millenekilleri. DEPsiz bir seçi-
mın meşru olamayacağını, DEP'liler
dahıl olmak üzere, seçime katılacak
olan bütün adaylara eşit koşullann ya-
ratılması gerektiğini kaydettiler.
DEP'in yerel seçimlere katılıp katıl-
mayacağı netlik kazanmazken. Güney-
doğu'da seçim güvenliğinin nasıl sağla-
nacağı yönündeki tartışmalara bölge
milletvekilleri de katıldı. DYP. SHP.
ANAP ve RP'nin bazı bölge milletvekil-
leri konuyla ilgili görüşleri Cumhuri-
yet'e açıkladılar.
Celal Kürkoğlu (SHP Adıyaman Mil-
letvekili): Yerel seçimlerin sıkıntısız ve
kansız geçmesi tek temennimiz. Ancak.
ortada bır sorun var. sıkıntı var. Bunu
gönmezlikten gelemeyiz. Var olan Kürt
sorunu, ülkemızde gerçek bır demokra-
sinin olmayışından kaynaklanıyor.
Gerçek bir demokrasiyi uygularsak. bu
sorunu aşanz. Seçıme bütün partilerin
katılması ve her adaya eşıt koşullarda
propaganda olanağının sağlanması ge-
rekir. Adayın birine baskı yapmak. gö-
zaltına almak. propaganda yapmasını
engellemek, diğer partilerin adaylannı
kollamak ıse olmaz. Devlet, her adaya
DemOkP3SİI1İII SIIKIVlKürt sorununun gerçek bir
demokrasiye işlerlik kazandınlarak çözümleneceğini savunan
milletvekilleri, DEP'in hiçbir şekilde engellenmemesi gerektiğini
söyleyerek, Güneydoğu'daki seçimlerin demokrasinin sınavı
olacağını ileri sürdüler.
eşit koşullarda yaklaşmalıdır. Bu. hü-
kümetin, valilerin, emniyet müdürleri-
nin vejandarma komutanlannın elinde-
dir. Oy kullanacak olan halka devletin
sıcak yaklaşması gerekir. Her şey An-
kara'nın tavnna bağlı. hükümet için
Güneydoğu'daki seçim. bence bir de-
mokrasi sınavıdır. DEP'sız ve en önem-
lisi özgür ve eşit ortamda gerçekleşme-
yecek seçim. meşru olmaz. DEP'in
adaylanna baskı yapılmaması konu-
sunda da güvenlik güçlerinin gerekli
hassasiyeti eöstermesini bekliyoruz.
İbrahim HaUI Çelik (RP Şanlıurfa
Milletvekili): Seçim. Türkiye'nin diğer
yörelerinde olduğu gibi. Doğu ve Gü-
neydoğu'da da aynı şekilde gerçekleş-
melidir. DEP'i meclisten dışan atmak,
terörün daha da artmasına neden olur.
Demokratik ölçekler içinde. her parti-
nin herhangi bir baskıya maruz kalma-
dan seçime girmesi gerekir. Resrni ideo-
lojı anlamında. vatanı bölgelere ayır-
mak ihanettir. İnsanlann hür iradesinin
sandığa yansıtılmasına devlet yardımcı
olmalıdır.
Yaşar Eryılmaz (ANAP Ağn MiUet-
vekili): Seçimler sırasında. bölgede ya-
pılacak olan çalışmalann altında farklı
şeyler aranmamalı. Buna dikkat edilir-
se. bana göre kan dökülmez. PKK'nın
bu seçime taraf olmasını hiçbir siyasi
parti kabul etmez. Propaganda döne-
minde. Kürt kelimesinin geçeceği bir or-
tama devletin müdahale etmemesi, pe-
şin hükümlü davranmaması gerekir.
DEP'in seçime sokulmaması veya en-
gellenmesi. bu partinin seçmenleri tara-
fından hoş karşılanmaz. Böyle bir duru-
ma alternatif getirilmesi gerekir. Önemli
olan adaylann bölgede özgür ortamda
seçim çalışması yapabilmesidir.
Abdülmelik Fırat (DYP Erzunım Mil-
lervekili): Türkiye'de gerçek anlamda
demokrasi varsa. mevcut partilerin tü-
münün seçime girmesi gerekir. Eğer bu-
nun tersi olursa seçim seçimlikten çıkar.
Demokrasilerde milletvekilleri her şeyi
konuşabilmelidir. Konuşma nedeniyle
bir partinin kapatılması veya milletveki-
linin dokunulmazhğının kaldınlması
gündeme getiriliyorsa, demokrasiden
söz edilemez. Türkiye'de demokrasi
yok. Cunta anayasasını kaldıracağız di-
ye iktidara gelenler, hiçbir şey yapmadı.
Sadece çifte standart uyguluyorlar.
DEP'in seçimlere sokulmaması, seçim-
lere gölgedüşürür.
Kişi olarak bölgede demokratik bir
seçim yaşanacağına inanmıyorum.
Seçimler konusunda çeşıtli teoriler
üretiliyor. Bence. sandıklan
garnizonlarda güvenlik güçleri beklesin,
açık oy, gizli tasnif yapılsın. Bu. Tür-
kiye'nin şu anki durumuna daha uygun
düşer. Parlamenter olarak, banşçağn-
sında bulunduk, ancak kimse bizi dinle-
medi. Oysa korucular, Ankara'ya ağa
diye getirilip cumhurbaşkanınm maka-
mına çıkanldılar.
DYP Van Milletvekili Nadir Kartal-
da, DEP'in seçime katılıp katılmaması
ve seçimlerde güvenliğin nasıl sağlan-
ması gerektiği yönünde görüş belirt-
mekten kaçınarak, "Bu konuyu büyük-
lerüniz daha iyi bilir" dedi.
Partilerin seclm hazırlığı/ istanbul
Dörtpartiyanşiçinadaylannıbekliyor
ZAFER AKNAR
ANAP'ın İlhan Kesici,
DYP'nin Bedrerrin Dalanla
start aldığı İstanbul yerel seçim
yanşında CHP. DSP, DEP ve
MHP seçim yanşı için adaylan
bekliyor. Dört partinin özelliği
de. aday belirleme jöntemi ola-
rak "merkez yoklamasını" be-
nimsemeleri.
DSP
DSP'de İstanbul Büyükşehir
için Bayrampaşa Belediye Baş-
kanı Necdet Özkan'ın ismi da-
ha önce kesinleşmişti. Diğer il-
çeler için kulislerde bile isimler
konuşulmuyor. İl yönetimi de
ilçelerin eğıiimini saptama uğ-
raşı içinde. "Son söz" doğal ola-
rak yine Ankara'nın. DSP İs-
tanbul İl Başkanı Necdet Saru-
han. aday isimlerinin erken be-
lirlenmesindenyanadeğil. Böy-
le bir durumun. partide beledi-
>e başkan adayı olmak isteyen
diğer kişile-
rin çalışma
şevkini kı-
racağı
inancında.
İl Başkanı
Saruhan.
aday
isımlerin-
den çok.
„ İstanbulda
Necdet Ozkan seçimi
"nasıl alırız"ın hcsabı içinde.
DYP'nin görevden alınan İl
Başkanı Orhan Keceli'nin ka-
yınbiraderi ve ANAP İl Başka-
nı Erdal Aksoy'un ise çocukluk
arkadaşı olan DSP İl Başkanı
Necdet Saruhan'ın seçimle ilgili
tahminleri şöyle:
"DSP'yi kimse küçümseme-
sin, biz de >arız İstanbul'da. Şişli
>e Samer'de ANAP'la, Bağcı-
lar'da ise Refah'la çekişiriz. Ke-
sici, Dalan'ın ovlarını; Sözen
-eğer aday olursa- Kesici'nin oy-
lannı keserse DSP aradan sıyrı-
labilir."
CHP
DSP bölmeler ve kesmeler
üzenne hesap yaparken. ada>
konusunda"ser verip sır verme-
yen" diğer bir parti ise Cumhu-
riyet Halk Partisi. İstanbul İl
Başkanı Haluk Ülman, CHP-
nin adaylannın merakla beklc-
mesinden oldukça mutlu. Evi-
ripçe\iripada> isminedönüşen
sorulara verdiği yanıt hep aynı:
''Partili arkadaşlar aday isimle-
rini basından öğrenmesin izni-
nizle..."
CHP İl Başkanı Ülman,
aday ismi vermemekle birlikte.
adayın ro-
bot resmini
ve özellik-
lerinı, balis-
tik uzman-
lanna taş
çıkaracak
biçimde çi-
ziyor:'
"Genç ola-
cak, poliri-
Haluk Ülman kada yıp-
raıunış bir isim olmayacak, an-
cak politik deneyimi de yerinde
olacak... Göreceksiniz, ismi açı-
kladıktan sonra onun çalış-
malarını izlemek için nefes nefe-
se kalacaksınız." Bu betimle-
menın ardından. esrarengiz
adayın isminın baş harflerini bi-
le bizden esirgiyor Haluk Ül-
man...
DEP'in umudu gecekondu
Daha çok gecekondu bölge-
lerinde oy patlaması bekleyen
DEP ıse seçim çalışmalannı
şimdilik askıya almış. Çünkü 9
ocak tarihinde il kongreleri var.
Kongrenin ardından çalışmala-
ra hız vermeyi düşünüyorlar.
Ancak onlar da start almak için
gözlenni Ankara'ya çevırmiş-
ler. İl merkezinin telefonlanna
çıkan parti yetkilıleri. seçimle il-
gili her soruyu genel merkezden
Baharfin Günel'e sormamızı
söylüyor. MHP'de hareketlilik
daha toplantı yapma aşamasın-
da. İl ve ilçe yöneticileri kendi-
lerinin önereceği aday isimlerinı
saptama uğraşı içinde...
ANAP'ın ilk mitinginde Genel Başkan Mesut Yılmaz, hükümete yüklendi. (Fotoğraf: KAAN SAĞANAK)
İstanbul'da 10 ilçe belediye başkan adayı Sultanbeyli'de açıklandı
ANAP'tn ilknütingiRP'nin kalesinde
YURDAGÜL ERKOCA
Geçen hafta açıkladığı İstanbul'un 23
belediye başkan adayından sonra dün de
10 ilçe belediye başkan adayını belirleyen
ANAP. ilk seçim mitıngini Refah Partisi'-
nin kalesi Sultanbeyli'de gerçekleştirdi.
Yeni belirlenen adaylar ilk kez Sultan-
beyli Meydanı'nda kamuoyuna açıklamr-
ken. ANAP bir taşla iki kuş vurmuş olu-
yordu. Hem Sultanbeylı ilçesi adayı Ömer
Lürfü Emanet, büyük bir gövde gösterisiyle
Sultanbey lilere emanet ediliyor. hem de ye-
ni adaylar, adajlık bekleyip de hayal kınk-
lığına uğrayanlann tepkilerinden uzak,
kamuoyuna açıklanıyordu.
1990 sayımına göre nüfusu 160 bin, seç-
men sayısı ise 42 bin olan Sultanbeyli'yi
ortasından tam ikiye ayıran TEM Oto-
yolu'ndan ilçe merkezine uzanan yol bo-
yunca seçim otobüsünden yalnızca "Genel
Başkanunız Mesut Yılmaz, inşaatta çaltşan
arkadaşları selamlıyor" anonsu yükseliyor.
İlçe tam bir şantıye görünümünde. Her
yerden iki katlı, üç katlı zaman zaman beş-
alü katlı inşaatlar yükseliyor. Tapusuz, ka-
dastrosuz ve imarsız ilçenin RP'li Belediye
Başkanı her ne kadar seçimlerden önce ya-
yımladığı 41 maddelik beyannameyi se-
çimlerden sonra rafa kaldırmışsa da, bele-
diye otobüslerini yeşile boyamayı ihmal
etmemişti. Su, kanalizasyon, yol gibi alt
yapı hizmetleri ise bu seçimlerde propa-
• ANAP, İstanbul'un 10 ilçesinin
belediye başkan adayını da
belirledi. Güngören'den Yusuf
Erkoç, Bağcılar'dan Mustafa
Nuhoğlu. Bahçelievler'den Saffet
Bulut, Bayrampaşa'dan Aykut
Ünal, Silivri'den Ferit Polat,
Kadıköy'den Ziya Baydar,
Ümraniye'den Kadir Gülen,
Üsküdar'dan İrfan Karakaş,
Kartal'dan Halim Mete.
Sultanbeyli'den ise Ömer Lütfü
Emanet aday gösterildi.
ganda malzemesi olarak kullanılmak üzere
ertelenmişti.
ANAP, Sultaneyli için yaptırdığı kamu-
oyu yoklamasında, Belediye Başkanı'nın
tüm başansızlığına rağmen RP'nin diğer
partilerden açık farkla önde olduğunu gör-
müş ve bu açığı kapatmak için de Sultan-
beyİi'ye özel bir önem verme karan almıştı.
Sultanbeyli'ye, ilçede oturan İlahiyat Fa-
kültesi mezunu Ömer Lütfü Emanet'i aday
gösteren ANAP, eski bakanlann ve millet-
vekillerinin katıldığı bir miting düzenleme
karan alıyor ancak mitinge katılacak kitle-
yi de beraberinde Sultansbeyli'ye götürme
gereği duyuyordu. Mitinge İcatılanlann
önemli bir bölümü, Samandra, Bahçeliev-
ler, Cekmeköy, Kadıköy, Pendik. Kartal
gibi ilçe ve beldelerden gelen parülilerden
oluşuyordu.
Sultanbeyliler ise mitingj biraz uzaktan
izleyerek pek de ilgi göstermediklerini ka-
nıtlamaya çalışırken Genel Başkan Mesut
Yılmaz konuşmasında Sultanbeyli ve so-
runlanna değinmek. Refahlı Belediye Baş-
kanı'nı eleştirmek yerine merkezi iktidan
ve SHP'li Anakent Belediye Başkanfnın
başansızlığını anlatmayı tercih ediyordu.
Miting meydanına kerhen gelen Sultan-
beyliler ise ANAP'lı eski Belediye Başkanı
Dalan'ın "Sultanbey gecekondulanm yık-
ma girişimini unutmadıklarım" fısıldaşıyor-
lardı birbirlerine. Sözen mi? "Bunca yılda ne
yararı, ne de zaran oimuştu Sultanbeyü'ye.
Rahmet yağdırsa , bir damlası Sultanbey'in
üstüne düşmemişti." Refahlı Belediye Baş-
kanı. başansız olmasına başansızdı ama,
hiç değilse "dini bütün müsJümandı". mey-
dandaki Sultanbeylilere göre.
ANAP, İstanbul'un 10 ilçesinin belediye
başkan adayını da belirledi. Güngören'den
Yusuf Erkoç, Bağcılar'dan Mustafa Nu-
hoğlu. Bahçelievler'den Saffet Bulut, Bay-
rampaşa'dan Aykut Ünal. Silivri'den Ferit
Polat. Kadıköy'den Ziya Baydar. Ümra-
niye'den Kadir Gülen. Üsküdar'dan İrfan
Karakaş, Kartal'dan Halim Mete, Sultan-
beyli'den ise Ömer Lürfii Emanet aday gös-
terildi.
ANAP
Sadece15
ilçede
önseçjm
• ANAP'tatüm
belde adaylan
örgüt yoklamasıyla
belirlenecek.
Güneydoğu'da hiç
bir yerleşim biriminde
önseçim
uygulanmayacak
ANKARA (ANKA) - ANAP
yönetimi, adr>y belirleme
yöntemlerini kesinleştırirken
tüm üyelerin katılımıyla
yapılacak önseçim. ancak 15
ilçede gerçekleştirilecek. Tüm
belde adaylan örgüt yoklaması
ile bclirlenirken Güneydoğu'da
hiçbir yerleşim biriminde
önseçim uygulanmavacak.
ANAP'ınMKYK
toplantısında son rötuşlan
yapılanaday belirleme
yönteminde eskiye oranla
değişiklikolmadî.MKYK
karan ile Merzifon. Bigadiç,
Ertek, Keşan. Anamur,
Cumra, Alaşehir. Turgutlu.
Kula, Sangöl, Bafra.
Çerkezköy. Hayrabolu.
Ozmangazi ve Silifke
ilçelerinde önseçim yapılması
kararlaştınldı. Builçelerde
yapılan önseçim. tüm üyelerin
katılımıyla aday belirleme
olduğu için ilçe seçim
kurullannın gözlemci
bulundurmasına da gerek
olmayacak.
Parti. tüm il ve ilçe beledi\e
başkan adaylannı örgütün
önerdiğj isimler arasında
başkanlık divanı inisiyatifıyle
belirleyecek. İl genel meclisi
üyelikleri için üye sayısının
4'ten fazla olduğu yerlerde
önseçim uygulanacak. Belediye
meclis üyeliklerinin
belirlenmesinde de örgüt
yoklaması esas alınacak.
Ancak ANAP yönetiminin
aldığı bu kararlar. Doğu ve
Güneydoğu illeri için geçerli
olmayacak. Parti burada tüm
il, ilçe, belde belediye başkan
adaylan ile meclis üyeliklerini
örgütün önerisi ile genel
merkezden belirleyecek. Bu
yerleşim yerlerinin sayısının
240'a ulaştığı belirtiliyor.
BİZBİZE
ERDAL ATABEK
Din Psikolojisi.-
Dünyada dine inanan, din kurallarına göre yaşamayı
kendi isteğiyle seçen insan sayısı artıyor. The World Al-
manac-1994'te yer alan sayılara göre 1.9 milyar kişi Hı-
ristiyan dinindeyaşıyor (1 milyar dolayı roman Katolik),
972 milyon İslam dininde yaşıyor, 732 milyon Hindu, 314
milyon Budist, 876 milyon din dışı (nonreligious), 240
milyon da ateist.
Elbette bir dine inanmakta o dinin istediğv kurallara
göre yaşamanın çok değişik uygulamaları var, ama
önemli olan dünyadaki insanlann giderek artan oranlar-
da dine bağlanmak gereksinmesini duymaları. Konu
Türkiye için özel bir önem taşıyor, çünkü "İslam inancı"-
nı taşıyanlar Refah Partisi özelinde siyasal örgütlenme-
lerini hızlandırıyorlar, giderek iktidar alternatifi olma yo-
lunda ileriiyorlar. Bu durum da Refah Partisi'nin iktidarı-
nda "laik cumhuriyet" ilkeleri yerine "şeriathükümleri1
-
'nin toplumu yönetmesi konusunu gündeme getiriyor.
Tartışmalar bu durumun demokrasiyle ne derece bağ-
daşacağı, toplumun böyle bir seçim yapıp yapmaya-
cağı, böyle bir seçimden sonra neler olacağı konuları-
nda yoğunlaşıyor. Kuşkusuz konunun bu yanı da önem-
li, ama üzerinde durmak istediğim "insanlann neden
dine daha çok bağlanmak istedikleri."
Eğer insanların neden bir dine bağlanmak, onun ku-
rallarına göre yaşamak istedikleri objektif olarak görül-
mez ya da görülmek ıstenmezse konuyu siyasal planda
tartışmak bir çözüm getirmez. Çünkü hiçbir inanc top-
lum hayatındanzorlasilinemez.tersine daha çok sertle-
şerek, daha militanlaşarak, giderek gizlenerek yaşama-
yı sürdürür. Konu politik olmaktan önce sosyal psikoloji-
yi ilgilendirmektedir. Bu yanıyla bakmca görülecektir ki
toplumları yöneten normların insanlarda kargaşa.belir-
sizlik, doyumsuzluk yarattığı durumlarda "kuralları 6e-
lirli inanç sistemleri" daha çok ilgi çekici olur, daha dü-
zenleyici, doyurucu işlevler yapar. Her insanın "yaşa-
manın anlamı", "kendideğerinibulması", "belirlikoşul-
lar içinde guvenle yaşaması" gibi "duygusal-düşünsel
doyum gereksinmesi" vardır.
Hızlı toplumsal değişimler, bilinen moral değerlerde
hızlı aşınmalar, bunların yerine yeni değerlerin kona-
maması, toplum hayatının giderek güvensizliğe kay-
ması, bunlara bağlı kimlik bunalımları insanlar için çö-
zümü çok güçleşen yaşamsal sorunlardır. Bu durumda
kişisel karar vererek "neden.niçin yaşadığını", "kendi-
nin kimler ve neler için değer taşıdığmı'',''güvenle yaşa-
yabileceği koşullann neler olduğunu" yanıtlayabilmek
gerçekten de çok güç olmaktadtr.
Hayatın ekseninin dünya ölçeğinde "para ve mal
hırsı" olması. bu uğurda bütün ahlak normlarının orta-
dan kalkması, insanların, toplumların, devletlerin bu
uğurda her türlü zorbalığı kullanmasının meşru görül-
mesi insanları sanıldığından daha çok ürkütmektedir.
Bu toplumsal korku giderek bir başkaldırıya dönüşmek-
te, bu başkaldırı da kendi ifadesini "kuralları belirli bir
topluluğa katılma'öa bulmaktadır. Böyle bir katılma ki-
şiyi belirsizlikten kurtarmakta, kendi durumu hakkında
yanıt bulamadığı soruların yükünü kaldırmakta, "güçsüz
ö/rey"olmanın ezikliği yerine "güçlübir cemaatin ferdi"
olmanın güvenini sağlamaktadır.
İnsanların bireysel haklarından "kendi istekleriyle"
vazgeçip kendileri için daha güç yaşam koşullarını seç-
melerinin arkasındaki temel motivasyon da budur.-
Onun için de dine bağlanan rnsanları "kandınlmı$Cahıl-
ler" olarak görmek. "aklını peynir ekmekle yemek'le
açıklamak ya da onları görmezden gelmek, kızmak ne
bir şey açıklar ne de nesnel bir tavır olur. Bugün dünya-
da da, Türkiye'de de dine bağlanma da artmaktadır, mil-
liyetçilik aktmları da güçlenmektedir, etnik kökenlere
dönme istemleri de yoğunlaşmaktadır.
Dünyadaki çatışmaların görünür nedenleri de bun-
lardır. Elbette temelde yatan nedenler dünya nimetleri-
nin paylaşımındaki adaletsizliklerdir. artık meş-
rulaştırılmışsömürülerdir; amainsanlardaki "duygusal-
duşunsel doyumsuzluk" çıkış yolunu yalnızlaşmadan
kurtulmada aramaktadır. Dine bağlılığın artışının da,
milliyetçiliğe sarılmanın da, etnik kökenlere sığınmanın
da arkasında yatan sosyal fon; sosyalizmin yaşadığı kri-
zi el ovuşturarak seyreden kapitalizmin giderek körük-
lediği adaletsiz tüketım toplumunun insanlarda yarattığı
umutsuzluktur.
Şimdi bütün sağ partilerin bilerek kullandıkları din de,
milliyetçilik de, etnik köken yandaşlığı da kendi kimlikle-
riyle ortaya çıkınca feryat figan başlamaktadır.
İnsanı unutanlar onun faturasını da öderler...
DEP istanbul kongresi
Parlak yeniden
ilbaşkam scçihli
İstanbul Haber Servisi - De-
mokrasi Partisi (DEP) İstan-
bul Olağanüstü Kongresi dün
yapıldı. DEP İstanbul İl Baş-
kanı Kemal Parlak il yönetici-
lerinden Hasip Kaplan ve
Diyarbakır Milletvekili Sedat
Yurtdaş kongredeki konuş-
malannda 27 mart yerel se-
çimlerinde Güneydoğu ve
Doğu'da halkın özgür iradesi-
ni ifade edeceği ortamın sağ-
lanmasını istediler.
DEP İstanbul Olağanüstü
Kongresi "Demokrasi şehitle-
ri" anısına saygı duruşuyla
başladı. Kongrenin açış kq-
nuşmasını yapan İstanbul İl
Başkanı Kemal Parlak, Tür-
kiye'de Kürt sorununun acil
çözüm beklediğini bu nedenle
DEP'in ilk gündem maddesi-
nin Güneydoğu'da adil, banş-
çı, özgürlükçü çözüm olduğu-
nu söyledi. Parlak, yerel
seçimlerin tüm ülkede olduğu
gibi Doğu ve Güneydoğu ille-
rinde de demokratik bir bi-
çimde yapılmasını isteyerek
"MGK'ıun kapalı kapdar ar-
dında aldığı kararlar halkın
önünde tartışılsın. Seçimleri ya
Günevdoğu ve Doğu'da da de-
mokratik bir şekilde gerçekleş-
tirirler ya da bu şekilde gider"
diye konuştu. DEP'in yerel se-
çimlere katılmasının engellen-
mek istendiğini ancak metro-
pollerde iddiab ve güçlü
olduğunu ifade eden Parlak.
"Metropollerde iddialı \e güç-
lüyüz. Halkın özgür iradesini
gösterecek seçimlerin sonuçla-
nna biz katlanınz. Cıkan so-
nuçlara onlar katlanacaklar
mı?" dedi.
501 delege katıldı
501 delegenin katıldığı
kongrede söz alan DEP İstan-
bul il \ öneticilerinden Hasip
Kaplan. 150 bin asker ve ko-
rucu ile yerel yeçimlerde hal-
kın özgür seçme seçilme hak-
kının engellenmek istendiğini
öne sürerek "Doğu ve Güney-
doğu'da adil ve özgür seçim
yapılamazsa İstanbul ve An-
kara'da adil seçim olacağını
sananlar riiya göriiyorlar" di-
ye konuştu.
Di\an başkanlığını Bahat-
tin Günel, divan üyeliklerini
Mehmet Akkaş, Canan Kara-
kaş ve Nurhayat Akmanın
yaptığı kongrede İl Başkanı
Kemal Parlak yeniden baş-
kanlığa seçildi. DEP İstanbul
Olağanüstü Kongresi'ni DEP
Onursal Başkanı Yaşar Kaya,
Şırnak Milletvekili Selim Sa-
dak. Batman'da öldürülen
milletvekili Mehmet Sincar'ın
eşi Bedriye Sincar, PM üyesi
Felemez Başbağa, Insan Hak-
lan Derneği istanbul Şube
Başkanı Ercan Kanar. Emek-
İş Başkanı Muzaffer Ünlü iz-
ledi. Konuşmalar öncesinde
sadece bir kişinin "Yaşasın
PKK" şeklinde slogan attığı
kongrenin yapıldığı Çakü Ga-
zinosu çevresinde çok sayıda
çevik kuvvete bağlı polis bu-
lunduruldu. Çakıl Gazinosu
önünde Özgür Gündem gaze-
tcsisatan bır kişinin gözaiuna
ahndığı öğrenildi.