Catalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Gcncl Yavın Yönctmenı. Özgen Acar •Gcncl Gorse! Yonctmcn Ali Acar •Duzcnlcmc Mustafa Sağlamer *\nkdrd Tem;>ılcısı Cüneyt Arcayürek •Haber Mudurlen Işık kansu, Hakkı Krdem Ya>ın Kocrdınatoru Hikmet Çetinkava • ktanbu! Haberlcn Şcnav Kalkan «Dı5 Haherler Ergun Balcı AtdturkBulv<ınNol25. Kat 4. SBakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 Hat). Telc\ • Genc! Yavm Danışmanı Ortıan Eriiıç • !* - Ekonomı Dinç Tajanç •Yurt Haberlen Mehmet Saraç 42344, Fax.<4(4195027 #jzmır Temsıfcısı Serdar Kıak, H.Zıya Blv 1352 S 2,3 Tel İ ' d Celal Baslaneıc » H a - • Mdkaleler Sami karaören »Spor Vbdökadir Viicetman «Du- M123OTelex 52359. Fax (51)895360 • AdanaTemsılcısi Çetin YiğenoğhıİnönuCd ^ Ö ^ * ^ u l l a h * « » I1«S No 1 Ka. l.Tcl 522550-522601-522492 Telev 62155.hax (71,522570 MuessescMuduru Erol Erkut • K.oordınator: AkfiK* Konıkan •Muhascbe Bülent Yener • fdarc Hüseyin Gıirer • I:(letme ÖnderÇelik • Bılgı-İ$lem Nail Inal • Bılgısayar Sıstem: Mürüvet ÇBer • Rektam Reha Işrtman Vı\nUa>M>eBasaa:'VcnıGunHabcr \jansı. BasınvcVd>ıncılık A Ş TurkocajbCKİ '9 41 Çağaloğlu T4134 Ist PK ?46KtanbulTel 512051.1 Tclex 2224b F.,\ ı 14MAYIS1993 lmsak 3 55 Giineş: 5 41 Öğlel3 05 Ikındr17.00 Akşam 20.20 Yata 21.58 Istanbulcehennemindebir özürlü rürkiye'nin en büyük metropolü İstanbul "sağlam" insanlann bile zor yaşadığı bir kent. Hele bu kentte bir de ortopedik özürlü biriyseniz yaşam ölesiyezor.. Tekerlekli iskemlesine oturup biraz dolaşmak isteyen bir özürlünün başına neler gelebileceğini hiç düşündünüz mü? O zürlüler için hiçbir altyapısı olmayan İstanbul'da Ortopedik özürlü Erdem Göksel ile birlikte dolaşmak istedik. Tekerlekli sandalyesini kullanarak toplu ulaşım araçlanna binmek isteyen Göksel'i otobüs şoförleri almak istemedi. Ama Göksel inatçıydı 4 kişinin yardımıyla bir otobüse binebildi sonunda... Y~ T st geçitler tam bir işkence yeriydi Göksel için. Vapura # / binip karşıya geçmek ise neredeyse imkansızdı. Gişe ^ / memurlan bekleme salonuna almak istemiyordu özürlü bir vatandaşı. Kısacası İstanbul dört bir koldan saldınyordu ama azimliydi Göksel, bin türlü uğraş sonucu kan ter içinde bir İstanbul gezisi yapabiliyordu. FİGENATALAY / stegi yalnızca bıraz dolaş- mak, vapurla Kadıköy'e geçmekti. Istanbul'un "sağ- lam"lann kenli olduğunu bil- mesine biliyordu ya denemek- tcn ne çıkardı? Herşeyi denedî. Otobüse ve vapura binmeyi de, üstgeçitten geçmeyi.de. Her se- ferinde İstanbul ona "Dur" dedi, "Tekerlekli sandalyenb dışan çıkma, evinde otur. Yok- sa dört koldan saldınnm üzeri- ne." Ortopedik özürlü Erdem Göksel, dün birkaç saat süreyle kenu dolaştı, toplu ulaşım araç- lanyla yolculuk etti. Tekerlekli sandaJyeye bağlı bıri için İstan- bul'un ne kadar ürkütücü oldu- ğunu zaten bıliyorduk. Ama bunu gözlemlemek, Göksel'in yaşayacağı sıkınülan görmek istedik. Ve takıldık peşine. Tekerlekli sandalye He evden çıkmak ne kadar zor. Topu to- pu sekiz basamak ama bir türlü bitmiyor. Kehmenin tam anla- mıyla sürünerek inıyor Erdem Göksel. Üst geçit eziyeti llk durak Emınönü. Araçlar vıar vızır. En iyisi "şekil özür- lü" üstgeçidi kullanmak. Ama nasıl? Tekerlekli sandalye ile merdivenleri çıkmak olası de- ğil. O zaman ne yapmalı? Mer- divenlerin dibinde, "hayırse- ver" yurttaşlann yardım etme- sini beklemeli. Erdem Göksel de öyle yapıyor. Ama galiba görünmez oldu. Gelen geçen in- sanlar iki yanından akıp gidi- yor. "Buna da şükür" diyor. Çünkü daha eskıden ınsanlar $akat,her ınsanı dilenci sandık- femndan para vermeye kalkar- larmış. Şımdı hiç olmazsa para vermek isteyen yok. Sonunda yardım isüyor. Biri "işım var" deyıp çekip gidiyor. Bir başkası "tamam" dıyor. Göksel'i ve sandalyesini bir kisinin taşunaa mümkün değil. Iki kişî daha bulunuyor ve merdivenler çıkı- hyor. Ne zormuş üstgeçit kul- lanmak. Araçlar yol vermiyor Peki ya caddeden geçmek na- sıl olur? HerhaJde araçlar ya- vaşlar, özürlüye yol verirler diye düşünüyoruz. Ve hemen yanıldığımızı görüyoruz. Evet, bir-ikısi yavaşlıyor ama hepsi değil. Erdem Göksel, ustalıkla kuUandığı tekerlekli sandalye- siyle araçlann kendisine yol vermesini bekliyor. Çoğu aldır- mryor bile. Sağmdan, solundan geçip gidiyorlar. Bin Göksere çarpacak diye yüreğimiz ağzı- mıza geliyor. Neyse sonunda caddeyi sağ salim geçmeyı ba- şardı. ortopedik özürlünün caddenin karşısına tek başına geçmesi yürek istiyor. Şimdi sıra vapura binip, kar- şıya geçmede. Erdem Göksel, tumikelerin önünde, küçük ço- cuklara ait bölümden geçmeye çalışıyor. Çünkü bekleme salonuna geçmenin başka yolu yok. Turnıkeler "sağlam"lar için. Gö- revK memur nazikçe uyanyor "Dış kapı- dan geç kardeşim". Göksel'den ıtiraz: "O kapıdan geçınce dışanda kalıp, üşüyoruz. Ben bekleme salonuna geçmek isüyorum". Göksel'in isteği yerine gelmiyor. Memur- lar, dış kapıdan geçmesi için ısrar ediyor- lar. Kabul etmiyor. Kış aylannda özellikJe "gecikmeli" va- purlan, havasız, itış-kakış ama sıcak salonda bekleme "ayncalığı"Tun, yalnızca biz "sağlam"lara ait olduğunu anlıyoruz. SağlcunUmnkenti özürlüye(tirerriyor Yaşamı tekerlekli sandalyeve bağlı Erdem Göksel dün küçük bir İstanbul tunı attı. 'Sağlamlar'm kur- duğu barikatlan aşamadı. îstanbul, caddenin karşısına geçmeye calışırken yavaşlamayan araçlanyla, otobüse almak istemeyea sürücüleriyle, 'dış kapıdan geç kardeşim' diyen iskele memurianyla, onu red- detti. Üstgeçiti kullanmaya kalktığında, vapura biıuneye çabaladığında hep vardıma gereksinim duydu. 'tşjm var' diyen oldu, yardıma koşan da. Asîında bundan pek hoşnut depdi. fsteği, yardımsız, tek başına gezmek, otobûsk, vapurla yolculuk etmekti... (Fotoğrafl-ır: ERDOĞAN KÖSEOĞLU) Panel Cüısel yaşam da Erdem Göksel asla pes etmiyor. Otobüs- le Karaköy'e gidecek, oradan da vapura. Önce halk otobüsleri şoförlerinden kendi- sini almalannı nca ediyor. 34 BBL 06 pla- kalı otobüsün şoförü, "alamam" diyor. Göksel çok inatçı. Otobüse binmenin hakkı olduğunu söylüyor. Şoför, Göksel'- in isteğıne, "Sırtımda mı taşıyacağım? Ba- gajamı koyacağım kardeşim?" gibıçok "in- sanal" bir sonıyla yarut veriyor. Sonraki ıki halk otobüsü şoföriinden de benzer yanıtlar gehyor. Ne yani şimdi bir de teker- lekli sandalyeyı indir, bindir, özürlüyü taşı, yer bulup oturt. Olacak iş mi? Özel sektörden umudu kesen Göksel. "Ne varsa belediye otobüsünde vardır" de- yip, bunlardan birine yöneliyor. Şoför, "Otobüs çok kalabalık. alamam. Bir son- rakine bin" diye yol gösteriyor. Göksel. yoiculann kendisine yardım edebilecekleri- ni söylüyor. Şoför "yer yok" yanıtını veri- yor. Tartışma sonuç vermiyor. Erdem Göksel, caddeyi geçmeye çalışırken araç- lann sıçrattıklan çamurla kahverengi leke- iere kavuşmuş beyaz renkli kadife ceketi>- le, yağmur altında öylece bekliyor. Herhal- de yolculuk buraya kadar. Karaköy'e asla gidemeyecek. Sonra plantonluk memur- lan, Göksel'le ilgileniyor. Bunda galiba Göksel'in fotoğraflannı ceken Erdoğan ağabeyin de rolü var. Ama belki bizler far- kedilmeseydik de tekerlekli sandalyesi üze- rinde çaresiz ve ıslak bekleyen bir özürlüye yardım eli uzatılırdı. Herneyse Göksel için Karaköy'e de uğ- rayacak henüz yolculannı almamış boş bir belediye otobüsü bulunuyor. Durum şofö- re anlatıbyor. Henüz yolcu almamış boş bir belediye otobüsüne dört kışınin yardımıyla biniyor. Göksel, her özürlü gibi tüm işlerini yardımsız yapmaktan yana, "Otobüslenn basamaklannın orta yerinde demirler ol- masa tek başıma binebilirim" diyor. Karaköy'e ulaşmak ne mutluluk. Yola çıkaİJ ikı saat oldu ama ne gam. Erdem Göksel,jetonunu alıyor ve yine çocuklann geçiş yerinde. Tarih tekerrür ediyor ve me- murlar yine dış kapıyı gösteriyor. Artık sabnmız tükenmiş. Ama Göksel çok ka- rarlı. Bıkmadan bekleme salonuna geçmek istediğini, bunun hakkı olduğunu yineli- yor Sonunda küçükler için yapılmış porta- tif geçış bölümü çekiliyor. Göksel, rahatça bekleme salonuna geçiyor. Tekerlekli san- dalyeyle iskele üzerinden vapura geçmek hüner istiyor. İskeleler düz değiL sandalye • Ortopedik Özürlüler Günü nedeniyle düzenienen panelde, sakatlanncinsel sorunian tartışıldı. İstanbul Haber Servisi- "Özüriülenn cınsel sorunian, başaramama korkusundan kaynaklanıyor." Bu sözler, "özürlülerin Cınsel Dühyası" konulu panelde konuşan Prof. Dr. Engin Eker'e ait. Sakatlar Haftası etkinlikleri çerçevesındedün "Ortopedik özürlüler Günü"ydü. Bu nedenle Türkiye Sakatlar Konfederasyonu'nca Fatih Belediyesı Meclis Salonu'nda bir panel düzenlendi. Panele, İstanbul Ünıversıtesı Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Aile Planlaması ve Infertılite Araştırma ve Uygulama Merkezi, Cinsel Fonksıyon Bozukluklan Polıklinığı'nden Prof. Dr. Halim Hattat, Prof. Dr. Engin Eker, Dr. Emre Akkuş, Dr. Bülent Alıcı, Dr. Hamdı Özkara ile özürlüler adına Meral Çelik ve Faruk Öztimur kaüldılar. Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Genel Başkanı Prof. Dr. Turgut Göksoy, Türkıye'de cmselliğin bir tabu olduğunu ve bunun özürlülerde daha belirgin görüldüğünü vurguladı. Ozürlüleradına konuşan Faruk Öztimur, "Özürlü sadece bir özürlü ile evlenebilir gibi bir kam var toplumda. Oysa ben normal bir insanla evlilik yaptım, üççocuğum var ve çok mutluyum. Ama ne yazık kı toplumumuzda fıziksel güzelüğe çok önem venlıyor. Oysa bizim diğer insanlardan hiçbir farkımız yok" diye konuştu. Özürlülerin cinsel ve psikolojik sorunlannın, toplumun bakış açısmdan kaynakJandığını söyleyen Öztimur. "Bizi anlasmlar ama kendi halimize bıraksınlar" dedi. Meral Çelık ise "evlilik bizim de hakkımız. Bizim desevmeye, sevilmeye hakkımız var" diye konuştu. Panelde, cinsel sorunian olan özürlülerin, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Aıle Planlaması ve İnfertilite Araştırma ve Uygulama Merkezi, Cinsel Fonksiyon Bozukluklan Polikliniği'ne gelmeleri istendi. yürümüyor. Bu kez yolcular istenmeden yardıma hazır. Göksel artık vapurda. Ama üst kattan vazgeçtik girişteki salona bile kapının önündekı yükseklik nedeniy- le geçemiyor. Açıkta durmak zorunda. Yağmurmuş, karmış, soğukmuş, rüz- garmış ne yapalım? Vapura bindiğine şükretsin, birde kapah salonda mı yolcu- luk edecek? Gezi bitti. Aslında Göksel, sinemaya, tiyatroya gitmeyı, kulübeden telefon et- meyi, genel tuvaletleri kullanmayı. hasta- ne, postane gibi binalara girmeyi de dene- yecektı. Sizce farkh olur muydu? Turist siyaııüılüEge'ye gelmez Altın projesinden kaygı duyan turizm şirketleri ortak kampanya başlattı ASUMAN ABAOOĞLU İZMİR - Edremit Körfezi'nde siya- nürlü altın projesinin turizme yönehk tehdıt oluştunnası, yöredeki turizmcilen harekete geçirdi. Bolgeye tunst getiren Alman tur operatörlerinin konuyla ilgıli bilgi isteyen mesajlan üzerine kaygı du- yan yerli turizm şirketleri ortak bir plat- form oluşturarak çeşitli gırişimlerde bu- lunma karan aldılar. Turizm şirketleri yayınladıklan ortak bıldınde, "Alman turist radyasyonlu çay içmez, asbesti yü- züne sürmez, siyanürlü Ege'ye gelmez" dedıler Edremit Körfezı'ndeki altın arama projesıne karşı ortak tavır karan alan Ge- nıus Tour Acentesi, Nova Hotel, Hotel Club Orient, Şadırvan Halı, Altın Kamp ve Hotel Fıyord yöneticıleri, yayınladık- lan ortak bıldınde, "Bizler tunzmci ola- rak kazancımız, varlığımız tehdit alüna gınnce olayın ciddiyetini tam olarak kav- rayabildik'" dediler. Yurt dışındaki tu- nzm firmalannın rezervasyon iptallerine yönelmeleri üzenne kendiîennin de yok olma tehdidi altına girdıklenni vurgula- yan turizmciler, şu göriişlere yer verdiler: "Bu nedenle Ege'de siyanürlü altın aranmasına her yönden karşı çıkmaya karar vererek, hukuk yollannı çahştırma- ya, suç duyurulannı saptamaya. yörede siyanür etkısı 80 yû olarak saptandığın- dan 80 yıllık bılanço zararlannı devletten talep ile istimlak önerisıne, Ankara'ya he- yet oluşturup temaslann yapılmasına, hükümet ve parlamento düzeyinde TÜRSAB'ın harekete gecınlmesine. Ber- gama ve Bodrumlu tunzmciler ile güçbır- liğine, uluslararası düzeyde hukuk arayı- şına yönelinmesine karar verilmiştır. Al- man turist radyasyonlu çay ıçmez, asbesti yüzüne sürmez, siyanürlü Ege'ye gel- mez." Alman tur operatörlennden Türk Tur'un ardından yine Alman Orion In- terconti turizm firması, Turizm Bakanı Abdülkadir Ateş'e gönderdiği yaa ile projenin durdurulması istemınde bulun- du. Konuya ilgi gösteren Yunan basın temsılcilerinin, siyanürlü altın projesine ilişkin araşürmalar ve görüşmeler yap- mak üzere Burhaniye'ye geldikleri öğre- nildi. Baükesir Tabip Odası Bahkesir Tabip Odası Başkam Dr. En- gin Uzgören, yaptığı apklamada, Hav- ran ılçesi Küçükdere yöresmde altın ayır- ma ışlemı sırasında kullanılacak siyanü- run, oluşacak güriiltü ve tozluluğun insan sağlığında oluşturabileceği olumsuz etki- leri açıklamayı görev kabul ettıklerinı bıl- dirdi. Dr. Uzgören, maden alanı altında- ki cevherin çıkanlabilmesı ıcın tüm bitki örtüsünün İcaldınlması gerektığini. bu- nun da yörenin ekolojik dengesinı boza- cağını vurguladı. K i r a c ı l ı k D e v r i E m l a k B a n k a s ı Güvencesinde Kapanıyor. Emlak Bankası, İstanbul, Ankara ve İzmir'de kurduğu 16 uydukentte, binlerce vatandaşımızı yuva sahibi yapmaya hazırlanıyor. Ve halkımıza 10 yıla kadar vadeli %3'ten başlayan TL, %1.2 DM veya %1 S faiz oranlarıyla dövize endeksli, Emlak Bankası "Yuva Kredileri"nden yararlanarak ev sahibi olma şansı sunuyor. EMLAK BANKASI" D a h a U y g a r B ı r Y a ş a m İ ç i n "