Catalog

SAYFA CUMHURİYET 7NİSAN1983ÇARŞAMBA 14 HABERLERIN DEVAMI Samsun'dahalkpanikiçinde An ^ a '^TCEMİLCİĞERİM SAMSUN - Samsun'un Ka- vak ilçesindcki bir fabrikanın zehirli atıklannın Mert Irmağı'- na kanşması sonucu Kavak ve Samsun'a su yerilmemcsi yaşa- nu allüsl etti. İçme suyuna zehir kanşması sonucu belediyc kcn- tc verilen suyu keserken, yurt- taşlar bakkal ve marketlerde pci şişelerde satılan sulan tüket- tilcr. Samsun'un Kavak ilçesinde bulunan Kursan Kimya Sanayi A.Ş.'ne ait tcsislerin sökülerck başka yere gölürülmesi ve tank- lardaki zehirli atıklann Mert Irmağı'na dökülmesi üzerine başiayan panik sürüyor. Polis, Kursan Kimya Sanayi A.Ş.'nin yelkililerini ararken, halk da ır- makta zehirlenerek ölen balık- lan yememesi için uyanldı. Bazı köylerde de ırmaktan su içcn hayvanlann öldüğü öğrenildi. Samsun Sağlık Müdürü Dr. Ci- hat Diindar, fenol ve kurşunun Dünya Sağlık Örgütü'nce belir- lcnen maksimum sınırlara yak- laştığını söyleycrek, kente bu- günden (dün) itibaren içmek için dcğil ama temizlik için su verileceğini bildirdi. Kavak Belediyc Başkanı Şe- rif Karagöz, Cumhunyct Savcı- lığı'na suç duyurusunda bulu- nurken, her biri 30 ton kapasi- teli dört lankı bulunan Kursan Kimya Sanayi A.Ş.'nin sahibi İbrahim Özcan'ın, hcnüz kimli- ği belirlenemeyen bir kişiye sal- üğı vc bu kışinin dc tank vc malzemelcn 37 plakalı kam- yonlara yüklediği öğrenildi. Emniyel jyetkililcri, tesisi salan İbrahim Özcan ile salın alan ki- şinin polis tarafından arandığı- nı ve her an yakalanabileceğini söylediler. Kavak vc Samsun'da içmc sulannın kesilmesinden sonra alınan su numunelerine Hıfas- sıhha Enslilüaü laboratuvarla- nnda yaptlan tahlıllenn sonucu ilk gün korkutucu boyuttaydı. Suda fenol, amonyum ve kur- şun bulunması üzerine Hıfzıs- sıhha Kurulu olağanüstü lapla- nırken, sağlık ekiplcri de olay yerinde incelemelerde bulundu- lar Yanık sanayi yağlan ve aromaük çözücüİerin ürcüldiğı tcsisten ırmağa akıtılan zehirli aüklann yörede kalıp toprakla temas etmemesı için Kavak'- taki Güven göletinin kapaklan açılarak ırmağjn su düzeyi yük- sdüldi. Bu arada Kavak Belediye Başkanı Şerif Karagöz, Gıda Kontrol ve Çevre Sağlığı Mü- dürü Tevfik Erkut'un haarladı- ğı raporun açıklanmasına, "Gizlidir, yayınına izin vere- mem" diyerek engel oldu. Samsun Sağlık Müdürü Dr. Cihat Dündar, Cumhuriyel'e yaptığı açiklamada kurşun ve fenol miktannda azalma görül- düğünü belirterek, "Sabah saat 05.00'te ekiplcri çıkartük, su ör- nekleri aldılar. İlk sonuçlara göre, kurşun miktannda çok büyük azalma var. Dünya Sağ- lık Örgütü'nün "maksimum" yani tahammül edilebilir sının- na yaklaşlı. 41 mg/litre ikcn 0. Olmg/litreye kadar düştü. Fe- nol da 2.23 mg/litreden 0.613 mg/litreye düştü. Fakat bu siandartlar yanlış anlaşılmasın. Sürekli alım için kabul edilebilir maksimum standartür. İçme suyunda sürekli var veya fark cdilmiyor. Bu lür sürekli hayat boyu alındığında insan sağlığı- na zararlı olabilecek maksi- mum sının binde 2. Bu birdefa- lık kanşımdır ve sürekli oksi- jenle temasa girip yok oluyor. Bu boyuılarda dahi sürekli almmadığı için tehlikcsi yok. Yine de her intimale karşı biraz daha azalsın diyc bekliyoruz" dedi. İçme suyuna zehir kanşması- nın son anda önlenmesi tep.kile- rc nedcn oldu. Samsun'da gö- rüştüğümüz yurttaşlar şunlan söylediler: Güngör Topal (Mimar) "Bu tesise neden izin verildi ve ne- den, deneüm allında tutulmu- yordu? 400 bin nüfusJuk bir şehrin içme suyu açık bir ır- maktan sağlanıyor. Demek ki ırmağa gidip binleri zehir dökse hcpimız öleceğiz. İnsan sağlığı bu kadaru ucuz muT' Dursun Ali Aktaş (Müleah- hit) "Suya zehirli maddeler âlan kışilcr cezalandınlmalı. Ekmeğı bile gönül rahallığıyla yiyemiyoruz. Ne yapacağımıa şaşırdık." Ozkan Özdemir (İşçi) "Bay- ramda ıshal olduk, şimdi de zehirlenmekten son anda kur- tulduk. Tcszadüfen yaşıyoruz. Emniyet uyarmasaydı sonu- muz felakct olacaktı. Osman Ocak (İnşaat Mü- hendisi) "Bu toplumsal bir suç- tur. Bu suçu ışleyenler kimse en kısa zamanda adalcl önünc çı- kanlmalıdır." DİSKtentepki Türkiye Devrimci İşçi Scndi- kaları Konfcdcrasyonu (DİSK) Gcnel Sckrcteri Sûfey- man Çelebi, zehirli atıklar nede- niyle yaşanabilecek, loplu ölümleredikkat çckcrek bu ko- nuda önlcm alınmasını istcdi. Çelebi yaptığı açıklamada, "İn- sanlara tchlikcsiz yaşama hak- kını sağlamak hükümctin vc devletin görevidir. Yctkililer, üzerlerine düşeni yerine getir- melı vc görcvini ihmal cdenlcrin yargılanmasını sağlamalıdır" dedi. Ümrariye Çöplüğü, İstanbul'un Anadolu vakasına içme suyu sağlayan Ömerli Barajı'nu ytmbeşmta. Hem çevrede yaşayanlan hem de içmc suyunu tehdit ediyor. Semt sakinkri çöplüğün kaMırdmasını istiyor. IstanbuTun suyuna çöp tehdidi BÜLENTECEVİT ANTALYA - Dünya Ban- kası tarafından kanalizasyon, içmc suyu vc drğcr ccvrc sorun- tannın çözümü için Antalya Bclediyesi'ne verilecek olan krcdi ncdcniylc yapılan araşlır- mada, kcntin içme suyunun, insan sağlığı için büyük tehlike oluşturduğu belirlendi. Antalya Belcdiycsi'nin, Dün- ya Bankasfndan istcdiği 100 bin dolarlık krcdi için anlaştığı TBS fırması 6 aydır yaptığı araştırma raporunu lamamla- dı. Kredinın çıkması için ilk .adım olarak değerlendirilen ara rapor, önccki gün Antalya'da laruşılmaya başlanırken, yak- laşık 200 sayfa tutan raporda en önemli konunun kentin içme suyuna büyük çcvrescl lehdidin oluşluğu yönündc oldu. Dünya Bankası'nın önerdiği TBS. firmasının hazırladığı ara rapor, fırmanın Proje Müdürü Malise Graham tarafından Dünya Bankası yelkilılenne, Antalya Belediye Başkanı ve bi- rim müdürlcrinc detaylı şekildc anlalılıyor. Raporda, kentin iç- me suyu kaynaklannm, çöp ve kanalizasyon ncdeniylc kirlcn- meyle karşı karşıya kaldığı, acil önlemlenn alınması gerektiği vurgulanıyor. Toprağın traver- lcn yapısı ncdeniyle her konu- tun auklannın fosepük çukur- lara verilerek toprağın aşın Istanbul şekildc kirlcnmesine neden ol- duğunun görüldüğünü belirten Graham, şehir çöplüğünün bu yıl içinde mutlaka kaldınlması gercktiğini, çünkü içme suyu kaynaklannm bu bölgeden geç- tiğini belirtti. Graham şöyle konuştu: "Yıllardır aük sular ycralüna veriliyor. Bu da halk sağlığı açı- sından su lemini olduğunu vur- guluyor. Belediyclcrin görevleri arasında ve ilk başta sağlıklı su temini gehncktedir. İkinci önemli konu aük sulann süral- le deşarjıdır. Antalya'da bu su- lar zemine veriliyor. Bunun cözümleri araştınldı. İçme suyu yer altından karşılandığı için bu da sorun yaratabilecektir. Her- kesin kendi kanalizasyonunu kcndisinin yapması çok pahalı- ya mal oluyor. Genel kanalizas- yon en büyük çözümdür." TBS firmasının hazırladığı raporun tartışılması iki hafla boyunca devam edecek. Kaü atıklar ve kıyılann ele al.nacağı loplantı sonunda Dünya Ban- kası da son karannı açıklaya- rak Antalya Belediyesi'ne iste- diğı 100 bin dolarlık krediyi vcrccck. Antalya Belediye Baş- kanı Hasan Subaşı, kredinin verilmesi halinde en kısa sürede kentin lüm altyapı sorununu çözümlemiş olacaklannı ve dünyanın sorunsuz turizm bel- delcrinden biri olacağını söyle- di. FİGENATALAY Çöplcrin, içliğiniz suya kanştığı iddia edilsc nc yapardınız? Hcrhaldc önccliklc büyük bir panik vc öfkc duyardınız. Sonra da dcrdinizc dcrman olabilcceğini 'düşün- düğünüz tüm kapıları aşındırrdınız, işc yarasa da, yaramasa da. Ümraniyc Çöplüğü ilc içiçc yaşayan in- sanlar da böylc yapıyor. Girişimlcnndcn •jimdiyc kadar sonuç alamamış olsalar da. L'mraniyc'nin Hckimbaşı Mahallcsi sakin- lcri, çöp soluyor, çöp kokuyorlar. Çöplcrlc bcslcncn incklcrin sütünü içiyor, sık sık hastalanıyorlar. İsyan cdiyorlar, bir işc ya- ramıyor. Rüzgar, çöplcri kucaklanna ka- dar gcliriyor onlara inal. Burada yaşayan insanlar, cvimizdc bir- kaç gün bilc tulmaya tahammül cdcmcdi- ğimiz çöplerdcn oluşan suni dağın hcmcn yanındâ m&kcn liıtmu'ş. Uüyük olasılıkla* çöplcr içmc suyuna kanşıyor. Uzmanlar, çöplüğün İstanbul'un Anadolu yakas'nın içmc suyunu sağlayan Ömerli Barajı hav- zasına çok -yakın olduğunu hatırlalıyorlar vc "Çöplüktcn sızan sular su havzasını kir- lctcbilir, ycrüslü sulanna kanşabilir. Üm- raniyc çöplüğü buradan kaldınlmalı. Yaşam mcrkczinc bu kadar yakın çöplük olmaz" diyorlar. Bu mahcllcdc incklcr çöplcrlc bcslcni- yor, çocuklar bu ineklcrdcn sağılan sütleri içiyor. Rüzgar çöplcri savurup duruyor. Yollar, cvlcrin damlan çöplcrlc dolu. Az dcğil, giindc tam 2.300 ton çöp dökülüyor bu suni dağa. Dağ büyüdükçe büyüyor. Yamaçlannda çocuklar oynuyor. Dcniz- lcrdcn umut kcscn martılar da burada. Yaşamlanndan hoşnul, sürülcr habndc çöp dağına inip, inip kalkıyorlar. Koku da- yanılmaz. Çöpün bazcn birdcdumanı olu- yor. Mahallcyc ycni ycrlcşcnlcr cvlcrinc duman dolunca zchirlcndiklcrini sanıyor- lar. Sonra kokuya da, dumana da alışıyor- lar çarcşiz. Çocuklar hcp hasta burada. Bcnizlcn hcp san Kurtlan, solucanlan bcslıyorlar bcdcnlcrindc. Mahallcli isyan ediyor, "bahçcmizdc çöp istcmiyoruz, kaldınlamayacaksa da artık çöpdökülmesin, üzcri çımlcndirilsin. Çocuklanmı/ artık hasta olmasın" diye SCSSJZ çığlıkbr atıyorlar. Nczakct Koca, 7 yıldır bu mahallcdc oluruyor. Çöp dağı, onu istcsc dc, islemese dc "çcvrcci" yapmış. Evi pınl, pınl, lcrtc- miz. Ama ncyc yarar? Çöpün kokusu, dumanı, hcp evin içinde davelsiz misafır. Koca, öfkesini şöylc dile getiriyor "Çöpün kalkmasını isıiyoruz. Bunun mücadclcsini vcriyoruz. Gcrckirsc cylcm yapacağız, çöp arabalannın yolunu kese- ccğiz. Şcbeke borusu çöplcrin yanmdan / ü {\tpttTt S11JAJ1M kİVli geciyor. Çöp yiycn incklerin sütünü ıçıyo- -M- ^ \J%J^/%AM W k J C # l ^ » # MW§M MM 1 ruz. Sivrisinekler hastalık taşıyor. Martılar * ^ ayaklannda, ağızlannda mikroplaVla bü- tıin lclsınhııl^ıı fphHif pHtvnr l^alriirmcıb' ayaMciMiıua. agızıanııua nıiKrupıarıa ou- tün İstanbul'u tchdil ediyor. Kaldırmak çok zorsa, yeni çöp dökülmesin, üzeri çim- lcndirilsin. Bahçcmizdc çöp istcmiyoruz. Evi kaldırmak mı kolay? Bahçcdcki çöpü mü?" _ Hekimbaşı'nda 5 yıldır oturan Hediye Özckc'nin dört çocuğu var. Dördü de hep hasta. Özckc, "Yüzleri sapsan. Yüzlerin- dc, gözlerindc sürekli yara çıkıyor. İçlerin- de solucan varmış" diyor. Şirin Curabal, çöp dağına en yakın cvler- dcn bırindc yaşıyor. Koku, burada daha da dayanıJmaz. Yıllardır bu manzara ve kokuyla kucak kucağa yaşadığına inan- rnak güç. Çocukiannı hasta olmasınlar diye "uzaklar"a göndermiş. Kcndisi inek- leriyle burada yaşamak zorunda. "Çöpten kırılıyoruz, hcp hastayız" diyor. Çöp sorununa çözüm bulmak amaayla uğraşan Ümraniye Belediye Başkanı Şinasi Oktem, dcslck için tüm ulusal ve uluslara- rası kuruluşlara çağnda bulunuyor, "Çö- pün zararsız hale geünlmesi, taşınması veya çöpten ekonomik yarar sağlanması konulannda gctirilccck her türlü öncriyc açığız" diyor. İstanbul Haber Servisi - İSK İ'nin, son ıki ay içinde abo- nesi bulunan 904 otelin içme ve kullanma suyunda yaptığı dc- nctimlcrde 19 otelin sulannın bakteriyolojik yönden kirli ol- duğu anlaşıldı. Kirli su kulla- nan bu otcller İstanbul Valiliğı. Büyükşchır Bclediyesi, Sağlık Daire Başkanlığı ile İl Sağlık Müdürlüğü'nc bıldirildi. Su- yunda kirlilik görülcnçok sayı- da dlelde uyanldı. İSKİ'nin son iki aydır yaptığı pcriyodik konlroller sonucu, 19 otelin içmc ve kullanma suyu olarak kullandıklan depo sula- nnın kullanılmayacak derecede kirli olduğu anlaşıldı. Yapılan analyizlerde, bu otellerin şebe- kesinden alınan örnek suyun kımyasaJ vc bakteriyolojik yön- den temiz olduğu, ancaİc, depo- dan ahnan suyun bakteriyolo- jik yönden TS 226 Türk içmc Suyu Standardfna aykın oldu- ğu belirlendi. İSKİ'der. yapılan açıklamada, bu oleller hakkın- da gcrckli işlemin yapılması için İstanbul Valiliği, Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Daire Başkanlığı ile II Sağlık Müdür- lüğü'ne bilgi verilerek başvuru- da bulunulduğu belirtilerek, "Otellere gönderdiğimiz uyan yazılannda otel sahiplerini hiz- met verdikleri insanlara karşı daha duyarlı olmalannı. aksı haldc işlctmelerinin adının ba- sın yoluyla halkımıza duyura- cağımızı ifadeetmişlik. Böylesi- ne ucuz bir Bhniyetle hareket eden bu otelleri afişe etmenin onlara verilebilecek en güzel ce- za olduğuna inanıyoruz" denil- di. İçme ve kullanma sulan kul- lanılmayacak derecede kirli olan oleller şöyle: Emek, Şamil, Hürriyet, Kul-1, Midi,Keçik,FındıkPa- las, Büyük Şamil, Golden Age-1. Golden Age-2, Asya, Koç, Yeni İstanbul, Kristal, Obelisk. Koç, Stop, Turing, Pırlanta. askeridestek bt'ktiyor Erivarfa gözdağı Turkiye'de ceşhli ünivefsitdefde okuyan 100 kadar Azeri öğrenri iki otobüsfcN«hcıvaıı'«giöi.(Fotoğraf: ERDOGAN KÖSEOGLU) Azeriler, vataıılaıı için ölmeye gittiler İstanbul Haber Servisi - Sava- şa delıler gıbı karşı. Savaş, ona göre, ölüm demek. Açhk, kıllık, haksızlık demek. Ama gönüllü olarak cepheye gidiyor. Top- raklannı savunmak için. Adı Tuğrul İsmailoğlu. Belki de Turkiye'de doktora öğreni- mi yapan tek Azeri öğrenci. İki yıldır Turkiye'de. Azerbaycan'- ın kendisi gıbi yüksck öğrenim gören yetişmiş insan gücüne ih- tiyacı olduğuna inanıyor. Ama şimdi değil. Onun için de öğre- nimini yanda bırakıp gidiyor. Yalnızca Tuğrul değil, Tür- kiye'deki çeşitli üniversitelerde öğrenim gören pek çok Azeri öğrenci sayaşmaya gidiyor. Dün Atatürk Öğrenci Yurdu önünde toplanan yaklaşık 100 Azeri öğrenci iki otobüsle Nah- cıvan'a hareket etti. Amaçlan önce vatanlannı tehlikeden kurtarmak. Sonra -cğer sağ ka- lırlarsa- Türkiye'yc dönüp öğ- renımlerine devam etmek. 9 Eylül Üniversitesi İklisadi ve İdan Bilimler Fakültesi 2. a- nıl' öğrencısı Zeynel Abidin Kerimoğlu, "Vatanın zor gü- nündc burada duramam. Gö- nüllü olarak savaşmaya gjdiyo- rum" diyor. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi 3. sınıf öğrencisi 18 ya?ındaki Vugar Guliyev e gö- re, vatanını, toprağıru scvcn herkes savaşa karşıdır. Ama o toprağa saldınlmışsa savaştan başka çözüm yoktur. Erkek arkadaşlannı yolcu ct- meve gelen Azeri kız öğrenciler- den İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü 2. sınıf öğrencisi 20 ya- şındaki Zülfiye Gülsu'nun Ka- rabağ'daki evi yakılıp, yıkılmış. Akrabalan öidürülmüş. Ağa- beyi de savaşıyor. "Ağlamıyo- ruz. Yannlann güzcl olacağına, güneşin doğacağına inanıyo- ruz" diye konuşuyor. Otobüsler kalkmadan önce Azeri müziklcri çahnıyor, "Ka- rabağ Şikestesi" seslcndiriliyor. Azeri halk oyunlan oynanıyor. Vatanı savunmaya ant içiliyor, İsüklal Marşı söyleniyor, tckbir getiriliyor. "Çırpmırdı Karade- niz" diye başiayan marş söyle- nerek, otobüslere yerleşiliyor. "Karabağ carumız, feda olsun kanımız", "Karabağ, Ermeni'- ye mczar olacak", "Karabağ Türk'tür, Türk kalacak", "Şc- hitler ölmez" diye sloganlar atı- lıyor. Otobüsün ön camına, "Bayraklan bayrak yapan üs- tündeki kandır. Toprak cğcr uğrunda ölen varsa valandır" yazılı bir afiş asılıyor Azeri kız- lar ağlıyor, "bclki dc son kcz" diye düşünerek kucaklaşılıyor ve olobüslcr hareket ediyor. Haber Merkezi - Azerbay- can, Ermcnislan'ın saldınlannı sürdürmcsi karşısında üçüncü bir ülkeden askeri destek alabi- leceğini açıkladı. Türkiye'nin NATO'daki Daimi Temsılcisi Büyükelçi Tugay Özçeri, Erme- nistan'ın saldırgan tutumuna dikkat çckcrek "Türkiye'nin la- rafsızlık politikasını gözden geçirmekte olduğunu" vurgula- dı. Azerbaycan, aynca AGİK çerçevesinde sürdürülcn banş görüşmclcnnden çekıldiğıni bildirdi. Dışişlcri Bakanlığı. yaptığı açıklamada, Azcrbay- can'ın tutumuna lam destek verdi. Bağımsız Devletler Top- luluğu Başkomutanı Marcşal Yevgeni Şapoşnikov, iki ülke arasında arabuluculuk önerdi. Azerbaycan'ın Moskova'- dak'i Daimi Temsilcisi Hikmet Hacızade, Moskova'da düzen- lediğı basın loplanüsında Er- menistan ordusunun Azerbay- can'a yönelik saldınsına Ermenistan'da konuşlandınl- mış Rus birliklcrinin kaüldığını kesin olarak bildiklcrini söyle- di. Hacızade, Ermenilerin cep- hede kaydeltikleri ilerlemede Ruslann bu tutumunun etkin olduğunu belirterek "Azerbay- can'ın bu savaşta bir üçüncü ülkeden askeri dcslck alması ih- timal dışı değildir" dedi. Yar- dım alacakJan ülkenin adını açıklamayıreddedenHacızade, İran'la iÛşkelerin çok olumlu olduğunu vurgulayarak destek aJabileceklen ülkelerden bırisi- nin İran olabileceğini ima etti. "Tarafsızlığımızı gözden geçiriyoruz^ NATO Daimi Temsildmiz Büyükelçi Tugay özçeri, NA- TO üyesi ülkclcr ile eski Varşo- va Paktı ülkelen arasında diya- log ve işbirliğini gelişurmek amaayla kurulan Kuzey Al- U-ntik İşbirliği Konseyi temsil- cilerinin düzcnlediği toplantıda yaplığı konuşmada, Rusya'yı hcdcf alarak "Bölgede askeri bulunan ülkclcr, taraflara arka çıkmaktan sakınmalıdırlar" de- di. Özçeri, "Türkiye, kamuo- yundan gördüğü büyük lcpki- lere rağmen başından beri ta- rafsız bir politıka yürütmeklc kalmamış, Ermenislan'ın çeşitli yardım talepierihe dc ccyap vermişür. Ancak hükümetim, bu polilikasını ciddi bir şekildc gözden geçirmcktedir. Erme- nistan'a yönelik yardımlan ta- şıyan uçaklara hava sahasını kapatmak gıbi kararlar kimscyi şaşırtmamalıdır" dedi. Ermeni ve Azeri temsilclerin hazır bulunmadıklan KAİK loplanüsında ABD Temsilcisi de ülkesinin gelişmelerden en- dişe duyduğunu belirtti. Toplantılarda, İtaJyan Tcm- sılcınin de Ermenistan'ı eleştir- diği ve Minsk Konferansı ha- arbk müzakerelerinin başkan- lığıru yapan ülke sıfatıyla Ermenistan'a bir uyan mesajı ilettiğini bildirdiği öğrenildi. Azerbaycan, Avrupa Güven- lik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) çcrçcvesindcki banş sürecinden çekilme karan aldı. Ccnevrc'de AGİK çerçevesinde yapılan gayri resmi danışma görüşmeleri kesildi. Toplanü çevrelerinden edini- len bılgiye göre toplanü başka- nı Mario Rafaelli'nin, Ermenıs- lan ve Karabağ Ermenileri'ne gcccn hafta göndcrdiği mesaja olumsuz yanıt geldi. Gelen yanıl üzerine süreç ke- sılırken Azerbaycan, umudunu BM Güvcnlik Konseyi'ne bağ- ladı. Azerbaycan heyetine baş- kanlık eden Dışişleri Bakanı Tevfik KasHnov, Ccnevre'dcn New York'a uçmayı kararlaş- tırdı. Finlandiyalı Temsilci Heikki Happoncn başkanlığındaki do- kuz kişilik heyel de önce Azer- baycan'ın başkenti Bakü'ye gidecek, ardından Erivan'a ge- cecck. Rafaelli'nin "son olarak işgai edilen böigelerden çekılin- mcsı gerektiği" yolundaki me- sajına Erivan "Durumdan Karabağ Ermenıleri'nin so- rumlu" olduğu yolunda yanıt verirkcn Karabağ Ermcnileıf- nin Cenevre'ye ulaşan yanıtla- nnda da "Harekâün ışgal ol- madığı, savunmaya yönelik takıik bir harekât olduğu, Azerbaycan'dan toprak iste- medıklen" yolunda gerekçeler göstcrildi. Ankara, Azerbaycan'ın AGİK'tcn çekilme karannı an- layışla karşıladığını ve deslekle- diğinı açıkladı. Ankara aynca, Birleşmiş Miiletler (BM) Güvenlik Kon- seyi'nin, örgütün üyesi olan Azerbaycan'ın egemenlık ve toprak bütünlüğünü koruya- cak önlemlcri alması yolunda harekete geçmesi gerektiğini söyledi. Açıklamada, şöyle de- nıldi: "Azerbaycan hükümeti, Er- mcnistan'ın ülkesıne karşı sü- ren saldınlan karşısında, AGİK banş sürecinden çekil- miştir. Türkıye, Azerbaycan'ın bu karannı anlayışla karşıla- makta ve desleklemektedir. Mart 1992'de başlaülan AGİK banş süreci, Azerbay- can'ın Dağbk Karabağ bölge- sindeki uyuşmazlığa banşçı bir çözüm bulunmasını amaçlıyor- du. Ancak, Ermenistan'ın sal- dınlanyia ihtilafı Azerbaycan'- ın Dağlık Karabağ dışındaki bölgelerine de yayması yüzün- den, Minsk Konferansı bugüne kadar toplanamamışür. Geçen haziran ayından bu yana, AGİK danışmalannda, başta Laçın bölgesinin boşalülması olmak üzerc, Minsk Konfe- ransı'nın toplanmaanı önleyen engellerin ortadan kaldınlması- na çalışıüyordu. Bu danışmalarda sınırb da olsa, ılerleme sağlanmışken, Er- menistan bu kez Azerbaycan'a karşı saldırganlığını vahim şe- kilde genişletmiş, Kelbecer bol- gesini işgal etmiş ve diğer bölge- lere hücuma geçmişür. Erme- nistan'ın bu tutumu, banş süreci ile ve onun temel hedefle- n ile taban tabana zıtür. " Tepkiler |£rmenistaıı 9 a Batı'dan protesto Haber Merkezi- Ermenis- tan'ın Azerbaycan'a karşı gi- riştiği son saldınlar Baülı ülke- lerce de protesto edildi ve Karabağ sorununun çözümü için öncelikle ateşkcsin sağlan- masının gerektiği kaydedildı. Amerikan, İngiliz ve İtalyan hükümetleri, dün bu konuda Ermenistan'ı kınayan acıkla- malar yaptılar. ABD, Ermenislan hüküme- üni Kelbecer bolgesındckı son saldınlan nedeniyle kınadı. ABD Dışişleri Bakanı Wır- ren Christopher, ctnik Ermeni kuvveüennc Azerbaycan top- ragı olan Kelbecer'den tama- mcn cekilmekri çağnsında bulundu. Christopher, dün yapüğı açıklamada, ABD hü- kümelinin Ermeni saldırganlı- ğını kınadığını ve bu konuyla ilgili olarak Ermeni hükümeti ve Dağlık Karabağ Ermenile- rinin temsilcilerinin en üst dü- zeyde uyanldığmı söyledi. Ingiltere Ermeni birükleri- nın Azerbaycan topraklanna girmcsini protesto etti. Dışişlc- n Bakan Yardımcısı Douglas Hogg, İngiltere'nin protesto- sunu bakanhğa çağnlan Ermc- nıstan Büyükclçisj Dr. Armcn Sarkisyan'a iletti ve Ermenis- lan'dan askeri harekâü dur- durmasını isledi. BDT Silahb Kuvvetler Baş- komutanı Mareşal Yevgenj Şapoşnikov, Azerbaycan ile Ermcnistan arasındaki çaüş- manın sona crdirilmesi» için arabuluculuk önerdi. Şapoşni- kov, bu amaçla Azerbaycan ve Ermcnistan dcvlct başkanlan- na birer mektup gönderdigini açıkladı. Rusya Dışişleri .Bakanlığı Sözcüsü Sergei Yasüjembky, çaüşmalann sona erdirilmesi için Türkiye'nin harcadıgı olumlu çabalann not edildiğini söyledi. Italya Dışişleri Bakanlıgı'- nın konuyla ilgili olarak ya- yımladığı bildiride de Ermenis- lan'ın işgal edilen tapraklar- dan geri çekilmesinin gereklili- ği vurgulandı. I Bagtarafi I. Sayfada Demirel, Rus Federasyonu'- nun henüz oturamadığını, bu federasyondan kopan uikelerin de oturmadığını vurgulayarak şunlan söyledi: "CKnton'a da telefonda söy- ledim. Rusya Federasyonu'- ndaki istikrar çok önemlidır. Rus Federasyonu'ndaki istik- rarsızlık olayı gjbı Kafkaslar'da kargaşaya, kana dönüşen istik- rarsızlık vardır. Kafkaslar'daki isükrarsızlık, Rusya'dakinin aynıdır. Hepsi büyük çöküşün alündan çıkü. Azerbaycan, Av- rupa Güvenlik ve İşbirliği Kon- ferana'na üye oldu. Toprak bütünlüğü kabul edildi. Bekle- nildi ki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı ya da BM Güvenlik Konseyi ihtilafı halle- der. Dünyanm büyük devletle- ri, taraf secmek durumunda bırakılmamalıdır. Bırakılırsa sececekleri taraf bellidir. Erme- nilerin tarafında yer alacaklar- dır. Biz bu meselede bir şey diyebilme hakkımızı muhafaza etmek için Baühlann insani ko- nulardaki isteklerine ters cevap vermedik. Azerbaycan'da cere- yan eden olaylara Azeri-Erme- ni çaüşması gıbi bakmamak gerek. Baa eski parlamenter ar- kadaşlanmın, içeri girerken, 'Vuralım' diye telkinleri oldu. Vumrsunuz, kırarsınız, ama varacağınız netice ne olur?" Türkiye'nin Ermenistan'a, sınırlannı, kara ve hava sahası- nı kapatüğmı anlatan Demirel, "Bu, dünyada, 'zaten bunlar Ermeni düşmanıdır' diye ya- veylaya yol açü. Ermenistan'ı yönetenler fevkalade akılsız bir poliüka lakip ettiler. Kendılen- ne söyledik, 'Azerbaycan'a iğne batarsa, Türkiye'ye çuvaldız batar' dicdik. Türkiye'nin Azer- baycan'ı kendi başına bırakma- sı mümkün değildir" dedi. Demirel, konunun bir satranç oyunu gjbi olduğunu vurgu- layarak Türkiye'nin Azerbay- can'ı desteklemek için hiçbir fedakarlıktan çekınmeyeceğini söyledi. Kimi yorumiar Başbakan'ın ve özellikle Cumhurbaşkanı Vekilliği göre- vini yürüten TBMM Başkanı Cindoruk'un sözleri başkenün çevrclerinde özellikle de diplo- malik kulıslerde değişik ve çar- pıcı yorumtara yol açü. özellikle Cindoruk'un "sa- vaş dışında her türlü caydına askeri tedbirin" alınabileceğini içeren sözü bazı olasılıklann akla gelebileceği şeklinde yo- rumlandı. Bazı gözkmcıler bu ifadeyl- Cindoruk'un, Türkiye'nin tıpkı 1964'te Kıbns'a yapüğı uyan niteliğinde hava harekaüna benzer bazı askeri harekatlann Ermenistan üzerinde de yapa- bileceğini öne sürdüJer. Bilindi- ği gibi 1964'te Türkiye, Kıbnsh Rumlann Kıbnsh Türkleri kat- leden hareketlerirü durdurmak için hava kuvveüerini Kıbns üzerine göndermiş, Kıbns Rum yönetimine ait askeri hava alanlanyla bazı tesisleri bom- balamışü. Fıfliistila SHP'nin gnıp toplanüsında yapüğı konuşmada, Azerbay- can'a yönelik Ermeni saldınsı- na aynnülı bir biçimde değinen İnönü, Ermenilerin füleo isüla ve ışgale gjriştikkrini, bu geliş- meyi şiddeüe bnadıklannı söy- ledi. Ennenistan'a buğday yardı- mını kesüklerinı, hava sahasın- dan yardımın durdurulduğunu anlatan İnönü, uluslararası dü- zeyde tüm diplomaük gjrişimle- rin yapıldığmı kaydetti. Ydmaz:Hükûmet kararsız ANAP Genel Başkanı Mesut Yıtanaz, partisinin TBMM gnıp toplanüsında, Azerbaycan'da meydana gelen olaylar konu sunda hükûmeün tutumunu eieştirdi. Türkiye'nin koahsyon hükümeti zamanında, kararsız bir tutum gösterdığini söyleyen Yılmaz, "Bu kararsız tutum, Ermeni saldırganlann en önemli teşvikçisi olmuştur" dedi. BM Güvenlik Konseyi Bu arada Ermeni sakurganh- ğı nedeniyle Türkiye'nin önceki gün BM Güvenlik Konseyi'ne yapüğı olağanüstü toplanma çağnsı ve Ermeni saldırganlığı- nın kınanması için hazırladığı karar tasansı, Konsey tarafın- dan dün gece geç saatlerde gö- rüşüldü. Konsey'in karannı bugün açıklaması bekkniyor.