Catalog

SAYFA CUMHURİYET 27 MART1993 CUMARTESİ EKONOMI BORSANOTLARI ABDURRAHMAN YILDIRIM Orta Asya'yla ilgilenmeye başlayınca Türkiye de akıllanna gelebildi Arapiar,Istanbul'u 'mekân'edhüyor • 18 yıldır başta Avrupa olmak koşuluyla Batı'nın önde gelen merkezlerinde yıllık toplantılar düzenleyen Arap Bankalar Biriiği'nin bu yıl için Istanbul'u seçmesinin ardında Türkiye ile Türki cumhuriyetler arasındaki yakınlık yatıyor. Ekonomi Servisi - Eski SSCB'nin dağılmasıyla Orta Asya'da yeni ülkelerin meyda- na çıkması ve Türkiye"nin Türk cumhuriyetlerle tarihi ve kültürel. bağlannm getirdiği avantajm yanı sıra bölgedeki diğer gelişmeler, Arap Banka- lan ve sermaye çevrelerinin de ilgisini ülkemize çekti. Her yıl. Avrupa başta ol- mak üzere Batılı ülkelerin de- ğişik kentleri ile Arap ülke- lerinde konferanslar organize eden Arap Bankalar Birligi. 1975 yılındaki kuruluşundan bu yana Türkiye'deki ilk yıllık konferansını, bugünkü kon- jonktürü dikkate alarak 12-13 mayıs tarihleri arasında Istan- bul'da The Marmara Oteli'- nde düzenlemeyi kararlaştırdı. Birlik, 1992 yıîı konferansını. Fas'ın Maraİceş kentinde dü- zenlemişti. Arap Bankalar Birligi (UAB). Eskı SSCB ile Kuzey Afrika. Ortadoğu ve Balkan- lar bölgesindeki konjonktürii de dikkate alarak bu yılki kon- ferans için Istanbul'u seçti. UAB çevreleri, özellikle bu- günlerde, Arap ve Türk ser- mayeli bankalar arasında iş- birÜğinin güçlendirilip finans- man ve ticaret alanında Türki- ye ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkilerin gelişürilmesine katkıda bulunmalannda bü- yük fayda görüyorlar. UAB, "Arap ve Türk sermayeli ban- kalann, Avrupa'da da ortak girişim ve işbirliğini geliştirme- si gerektiği' ınananda. Açılış Çiller'den Arap Bankalar Biriiği'nin İstanbul'daki. •Özelleştirmede Bankalann Rolü ve Sermaye Piyasalannın Gelişimi" konulu bu yılki konferansın açılış ko- nuşmasını yapmak üzere, Devlet Bakanı Tansu Çiller da- vet edildi. Çiller, 12 mayıstakı konferansın açılış konuşması- nda. Türkiye ekonomisini an- latacak. Marbank Genel Müdürü Buldanlıoğlu iddialı konuşuyor 'Bankalar obnasa İMKB de obnazdı' İSTANBUL (ANKA) - Marmarabank Genel iMüdü- rü ve murahas üyesi Hasip Buldanlıoğlu, bankalar olma- sa İMKB'nin iki yıl önce ka- panmış olacağını ileri sürdü. Buldanlıoğlu. bankalann hem kaynak yönünden hem de iyi yetişmiş eleman açısın- dan aracı kurumlardan üstün olduğunu söyledi. Buldanlı- oğlu, ABD'de bankalann Borsa'ya dönmelerinin sağ- lanmasına, Avrupa'da ise û- nansal süpermarket kurul- masına çalışıldığını belirtti. 'Rolümüz ağırlaşıyor' Gelişen sermaye piyasasın- da bankalann rolünün arttı- ğma işaret eden Buldanhoğlu. "Türkiye'de Borsa bankalar yûzünden geri kalmış değil. Hatta bankalar olmasaydı Borsa iki sene önce İca- panmışü. Tamamen maddi şartlardan dolayı bankalar var, kaynak bankalarda, iyi elemanlar da bankalarda bu- lunuyor. Birikim yönetilemi- vor. bankalara bu sistem için- de ihtiyaç var" şeklinde ko- nuştu. Buldanhoğlu. Türk finansal piyasasmda Borsa ve kurum- İann gelişmemesinde mevzu- attan kaynaklanan engellerin bulunduğunu da sözlerine ek- ledi. Son beş yılın en düşük düzeyine indi A T, enflasyonuyencü • Şubat ayında, son 12 ay itibariyla Belçika ve Lüksemburg dışında tüm AT üyesi ülkelerin enflasyon oranlannda düşüş kaydedildi. BRÜKSEL (AA) - Avru- pa Topluluğu (AT) ülkele- rinde yıllık enflasyon ortala- masımn bu yılın şubat ayında Belçika: 2.8, Danimarka: 1.3, Almanya: 4.3. Yunarustan: 14.5 İspanya: 6.7. -,.. ... Fransa: 2.2, duşuk düzeyi- ne eriştiği açıklandı. Şubat ayı itibanyla son 12 aylık enflasyon oranlanna göre topluluğun yılhk enf- lasyon ortalamasınm yüzde 4.7'den yüzde 3.5'e düştüğü- nü belir- y 12 ay itiba- son beş AT'nin 12 aylık enflasyon oranı (subat) İrlanda: 1.9, İtalya: 4.4, Lüksemburg: 2.8. Hollanda: 4.3, Portekiz: 3.0, İngiltere: 1.8. ten yet- kililer, aynı dö- nemde Japon- ya'da enflas- yon oranı- nın yüz- de 1.4, Amerika Birleşik Devletleri'nde ise yüzde 3.2 olduğuna dikkat çektiler. Çağlar, Bursa'mn BURSA (UBA) - Geçmiş hükümetler döneminde isteni- len yatınmlann yapılmadığı Bursa'mn yüzünü koalisyon hükümeti ve özellikle Devlet Bakanı Cavit Çağlar güldür- dü. Koalisyon hükümeti ve Çağlar'ın etkisı Bursa ile ilgili yatınmlan ön plana çıkan- rken Bursa'ya 30 trilyonluk yatınm yapılması planlandı. Çağlar, "Bursa büyük proje- ter ile çağı yakahyor" dedi. 91 prpje kapsamındaki yatı- nmlann Resmi Gazete'de ya- yımlanarak yürürlüğe girmesi Bursa'nın 2000 yıbnın örnek kenti olması hedefıni de gündeme getirdi. 30 trilyon li- rabk projeler içinde en önemli- si de "hafif raylı sistem-met- ro" projesi. Bu proje ile kentin trafik sorununun büyük ölçü- de çözümlenmesi öngörülür- ken, 20 yılda 4 aşama ile ta- tnamlanrnası düşünülen pro- jenin maliyetinin de 8 trilyon lirayı bulacağı tahmin edili- yor. Bir diğer önemii proje ise Devlet Bakanı Çağlar'm Ja- ponya gezisi sırasında Mitsu- bishi fırması ile anlaşarak 1977 yılında bitirilmesi öngö- rülen " Bursa doğalgaz ve kombine çevrimi" projesi. 1.3 trilyonluk ödenek Bursa'daki 91 proje ve 30 trilyon lirahk yatınmla ilgili olarak ilk etapta 1993 yüı için 1 trilyon 323 milyar 300 mil- yon lirahk da ödenek aynldı. iki büyük proje ile'ilgili olarak fınans probleminin ol- madığını belirten Çağlar, "Bursa büyük projelerle çağı yakalamıştır" dedi. Çağlar, Bursa'yı 2000 yılının örnek kenti yapacaklannı ifade ede- rek şunlan söyledi: "Hüküme- timiz tüm yörelerimize gere- ken önemi vermektedir. Bize güvenenleri mahcup etmeye- ceğiz. Bursa da bu yatınmlara layık bir kenttir. Projelerin yü- riitülmesi de her vatandaşın sorumluluğundadır." Ayan, Çelik Halat'a 'asılıyor'!^ OG Türkinvest'in patronu Jm Nasrullah Ayan geçen yıl XM Afyon Çimento'nun yüzde Z^M 34'ünü satın alarak / 1 Borsa'da şirket ele geçirme - ^ * oyunlannı (take over) başlatmıştı. Ama buna yüzde 34 pay şirketi ele geçirmesine yetmedi. Afyon Çimento'da başansız kalan Nasrullah Ayan'ın bir süreden beri Çelik Halat tahtasıyla yakından ılgılendığim duyuyorduk. Kapasite artüran ve modernizasyon yatınmı yapan, bu arada ihracatını katlayarak artünrken yurtiçi pazannı kuv- vetlendiren Çelik Halat'ın hisselerini ucuz bulan Ayan'ın sermayenin yaklaşık yüzde 25'ini ele geçirdiği belirtiliyor. Ayan'ın 29 mart pazartesi günü yapılacak şirket olağan genel kuruluna katılması bekleniyor. Ayan'ın Türkinvest ve Tam Sigorta hisselerini temsilen katılacağı genel kurulda yönetim kurulu seçimleri yapılmayacak. Bu nedenle Afyon Çimento'da olduğu gibi burada da İcavga çıkması zayıf bir olasıhk. Ama Ayan'ı tanıyanlaren azından genel kurula İcatılarak güç denemesinde bulunacağjnı söylüyorlar. Çelik Halat'ın sermayesinin yüzde 10'u Türkiye Fonu'na, yüzde 6.5'i Yatınmlar Holding'e. yüzde 5.35'i Rodop ailesine ve Borsa 'daşirket ele geçirme oyunlannı başlatan Ayan, Afyon Çimento'dan sonra Çelik Halat'taortaya çıktı. yüzde 4.65'i TSKB'ye ait bulunuyor. Sermayenin yüzde 73.50'si ise halka açık. ••• 30 mart salı günü ise Adana'da bir başka şirket ele geçirmenin kaderi oylanacak. Çukurova Elektrik'te yönetimi ele geçirmek isteyen ve haftalardan beri hazırhk yapan taraflarkozlannı paylaşacaklar. Borsa'nın en çok kazandıran hisselerden biri haline gelen Çukurova Elektrik'in bir tarafın patronajına girmesi halinde bu performansını kaybedeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Çünkü şirketi ele geçirenler yaptıklan harcamalann karşıfığını almaya başlayacaklar. ••• Dünya Gazetesi'nin Borsa ekindeokudum. Çukurova Elektrik'in vekaletleele geçirilmesini onaylamayan Kastelli, hisselerin direkt satışı yoluyla bu işin '"mertçe" yapılmasından yana. Bu nedenle de take over olayını başlatan Ayan'a övgülerdizmiş. Kastelli Borsa'yla yakından ilgileniyor. hatta bir yıla yaklaşan bir zamandır aracı kurum aradığından söz ediyor, ama nedense bu sözünü ettiğini bir türlü gerçekleştiremiyor. Halbuki piyasada satılık araa kurumlar düzine düzine. Ovgüye değer bulduğu Ayan'ı biraz izleyebilse bir değil belki birkaç tane aracı kurum sahibi olacak. Üstelik direkt koymadan. Şirket ele geçirmenin yolunu açan Nasrullah Ayan aynı zamanda birden çok araa kuruma sahip olmanın da öncüsü. Ayan'ın geçen yıl bir araa kurumu alıp sattığı biliniyor. Bunun dışında bir veya iki araa kurumu daha satın aldırdığından söz edililiyor. Ayan'dan sonra aracı kurum satın almada Altay Menkdl Değerler'in de adı geçmeye başladı. Hatta satmak isteyenler bugünlerde Altay'a başvuruyorlarmış. ••• Mevcut biraraa kurum varken neden ikinci, hatta üçüncü biraraa kurum almıyor? Öncelikle satışa getirilen aracı kurumlar ucuz bir fiyattan teklif ediliyor. İkincisi veen önemlisi Borsa'da yapılacak oyunlarda, şirket ele geçirmelerde dikkati çekmemekgerekiyor. Oyun sezilirse, büyü bozulmuş gibi, etkisi ortadan kalkar. Bu nedenle tek biraraa kullanmak yerine başka aracılan da işin içine sokmak lazım. Bu yöntem, pekala bir araa kurum satın alınmadan da yapılabiliyor, ama operasyon için ödenecek komisyonlann tutanna araa kurum alınabiliyorsa, neden olmasın? Üstelik Borsa'da yeni gömlek kazanmak varken. Sonuç: Ekonomi canlanmasa bile galiba bu oyunlar Borsa'yı canlandıracak. Bilançolanmn ortaya çıkarttığı gerçek: 1992 yüksek kâr yılı Enflasyon,bankayauğramıyor! Sermaye arttırımları Ekonomi Servisi- 1992 yıh bi- lançolan açıklanan bankalann gecen vıl enflasyonun üzerinde kar elde ettikleri görüldü. Bankalar, genel kurul döne- mine girmeleri ile birlikte bilan- çolannı açıklamaya başladılar. Istanbul Menkul Kıymetler Borsasfna bilançolannı gönde- ren bankalardan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası, Fınans- bank, Demirbank, Dışbank. Garanu Bankası ve İş Bankası enflasyonun üzerinde kâr elde ettiler. Yapı Kredi Bankası ile Tekstilbank'ın kan ise enflas- yonun altmda kaldı. En kârlı Demirbank Bilançolan yayımlanan ban- kalardan en fazla kân. Demir- bank elde etti. Demirbank'ın 1991 yıhnda 45 milyar 306 mil- yon lira olan kân, 1992'de yüz- de 178 artarak 125 milyar 875 milyon liraya çıktı. Bankanın ayru döneminde öz sermayesi de kânyla başa baş arttı. De- mirbank'ın 1991 yılında 167 milyar 202 milyon lira olan öz sermayesi yüzde 178 oranında artarak 462 milyar 865 milyon lira oldu. Demirbank'tan sonra en faz- la kân Garanti Bankası elde etti. Garanti Bankası'nın 1991 yılında 452 milyar 114 milyon İira olan kân yüzde 123 oranı- nda artarak 1 trilyon 867 liraya • Genel kurul döneminin gelmesiyle birlikte bankalarda birbiri ardınca bilançolannı açıklamaya başlayınca. çoğunun enflasyonun fazlasıyla üstünde kârlara ulaştıklan görüldü. • Kâr sıralamasında Demirbank birinciliği Garanti'nin önünde elde ederken Yapı ve Kredi Bankası ile Tekstilbank'ın kârhhklan, enflasyon oranının altında kaldı. Bankaadı Demirbank Dışbank Fınansbank Garanti Bankası Tekstılbank T Sınaı Kalkınma B. Is Bankası Yapı Kredi Bankası 1991 (milyon TL) .. 167.202 ; 358.964 240.582 1.368.995 59.272 318.628 2.951.664 1690.775 öz sermaye 1992 (mılyonTL) 462 865 536 642 479 054 2.619 180 133 295 451771 4.956 226 2.763 662 Artış oranı % 126L82 49\49 99.12 91.32 12488 41.78 67.91 63.45 1991 (milyon Tl_y 45.306 105.351 114 732 452.114 12.242 76.235 477.147 463.606 Metkâr 1992 Artış oranı (milyon TL) % 125 875 212.943 225.751 1007 867 19.611 137 773 843 397 509 333 177 83 102.12 96 76 122.92 6019 8.72 76 75 9,86 yükseldi. Garanti Bankası'nın aynı dönemde öz sermayesin- deki artışı ise yüzde 91 oranı- nda oldu. Garanti Bankası 1991 yıhnda 1 trilyon 369 mil- yar lira olan öz sermayesini 2 trilyon 619 milyar liraya çıkardı. Dışbank yüzde 100'ü aştı Geçen yıl yüzde 100'ün üze- rinde kâr eden bir diğer banka da Dışbank oldu. Dışbank 1992 yılında kannı yüzde 102 oranında arttırarak 105 milyar liradan 213 milyar liraya çıkardı. Dışbank'm öz serma- yesindeki artış oranı ise enflas- yonun alünda kaldı. Bankanın 359 milyar lira olan öz sermaye- si yüzde 49 oranında artarak 537 milyar liraya yükseldi. Tekstilbank'tan öz sermaye Öz sermayesini bir yılda 3 trilyon liradan 4 trilvon liraya çıkaran İş Bankası. geçen yıl 843 milyar 397 milyon lira kâr etti. İş Bankası kânnı bir yıl ön- ceye oranla yüzde 77 oranda artırmış oldu. Kân enflasyonun altmda ka- lan Tekstilbank ise öz sermaye- sini 1992 yıhnda en fazla arttı- ran bankalann başında geldi. Tekstilbank 1991 yıhnda 59 milyar 272 milyon lira olan öz sermayesini yüzde 125 oranın- da artürarak 133 milyar 295 milyon liraya çıkardı. Banka- nın aynı dönemde kân yüzde 60 oranında artarak 12 milyar 242 milyon liradan 19 milyar 611 milyon liraya yükseldi. YKB geride kaldı 1992 yıhnda en az kâr eden bankalann başında ise Yapı Kredi Bankası geldi. YKB'nin 1992 yılında kân bir yıl önceye oranla yüzde 10 oranında arttı. Bankanın 463 milyar 606 mil- yon hra olan kân. 509 milyar 333 milyon liraya çıkü. Bankalarbüyüme yanşında Ekonomi Servisi - Yapı ve Kredi Bankası üe Pamukbank gelecek hafta yapacakları genel kurullannda, büyük çaplı sermaye arttırunlaruıâ gidecekler. Arap-Türk Bankası ve Tekfenbank da sermaye arttıracak. Yapı ve Kredi Bankası'nın 30 mart salı günü yapılacak genel kupılunda bir trilyon lira olan sermayesinin 1.8 trilyona çıkanlması konusu görüşûlerek karara bağlanacak. Arttınlacak olan 800 mil\ ar lirahk sermavenin; 400 milyannın bedelli, 400 milvarının da >eniden değerleme arttış fonundan karşılanmak üzere bedelsiz olarak gercekleştirileceği belîrtilfli. Pamukbank'ın carşamba günü > apılacak genel kunılunda da banka sermayesinin bir trilyon liradan 1.5 trilyon liraya çıkanlması görüşülecek. Arttırımın 250 milyar liralık kemoun nakit arttınm şekünde, geriye kalan 250 milyar liralık lusmm ise 200 milyarı yeniden değerleme değer artış fonundan, 50 milyan da iştiraklerdeki sabit kıvmet yeniden değerleme fonundan karşılanmak üzere bedelsiz olarak gerçekkştirilmesi ön- görülüyor. Ote yandan Arap-Türk Bankası'nın genel kurulu da salı günü yapılacak ve banka sermayesinin 100 milyar liradan 150 milyara yükseltilmesi karara bağlanacak. Sermaye arttınmmm yansının bedelli, diğer yansının da bedelsiz olarak gercekleştirileceği belirtildi. Arttınm sonunda yerli ve yabancı hissedarların hisse oranları değişmeyecek. Banka sermayesinde yabancı ortaklardan Libya Arap Foreign Bank yüzde 47.7 Oe en büyük hisseye sahip bulunuyor. Diğer yabancı ortaklar Kuwait mvestment Companv yüzde 6.4, tst Internarjonal Finance da yüzde 2.95 oranında hisseye sahip. Yerli ortaklardan İş Bankası yüzde 20, Emİakbank yüzde 15, Tekfen Inşaat da yüzde 7.95 hisseyi elinde bulundunıyor. Bir diğer yabancı ortaklı banka olan Tekfenbank'ın salı günü yapılacak genel kunılunda da 30 mil\ ar lira olan banka sermayesinin bir kat arttınlarak 60 milyara çıkanlması karara bağlanacak, arttırımın tamamı bedelsiz olarak gerçekleştirilecek. Tekfenbank'ın sermaye arttırunı sonucunda da hisse dağılımı değişmeyecek. Bankada yerli ortakiann toplam yüzde 80. yabancı ortaklar Tst International Finance ile Banco Espanol de Credito'nnn yüzde 10'ar hissesi bulumıyor. Özel sektör de, kamu da borçlanmadan yapamıyor Ekonomi6 yiğit kanıçısıVlayürüyor• Toplam 3 bin özel şirket ve KH" üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda. 1989-91 döneminde özel sektör borçlannın 'yüksek' olduğu saptanırken kamu kuruluşlannın borçlanma eğilimlerinin de arttığı saptandı. Ekonomi Servisi - Merkez Bankası Krediler Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Sektör Bilançolan Raporu'na göre ekortominin çeşitli sektörlerinde faaliyet gösteren 3 bin şirketin borç- lanma hızlarında 1989-1991 yülan arasında artış, kâr durumunda ise düşüş görüldü. Şirketierin kaynakları içinde önemii bir paya sahip olan borçlanma, bu dönemde özel sektör ku- nüuşlannda 'yüksek', kamu kuruluşlarında ise 'artan' bir eğüim izledi. Karlar ve zararlar Rapora göre 3 bin şirketin 1989-1991 ydları arasında toplam kân, 11 trilyon 9 milyar 587 mil- yon lira olarak belirlenirken toplam zarar, 14 tril- yon 498 mily ar 80 milyon lira olarak gerçekkşti. Toplam zararm yüzde 7631 'inin, 3 bin şirketin binde 8'ini oluşturan kamu kuruluşlanndan kay- naklandığı belirtilen raporda. özelfirmalarınbü- yüme hızlaruun, kamu kuruluşlannın büyüme hızından yüksek olduğuna yer veriliyor. 3binde25KİT 25'i KİT olmak üzere 3 bin kuruluşu kapsayan raporda, şirketlerin 1989-1991 arasoidaki varlı- kları. kaynak yapdarı, sermaye büvüklükleri, ya- sal yapdarı ve mali tablolan inceleniyor. Borçlanmanın firmaların kaynakları arasında oldukça önemii bir paya sahip olduğu belirtilen raporda, söz konusu dönemde 3 bin şirketin kısa vadeli borçlannda artış olduğuna da yer veriliyor. Kısa vadeli borçlanma, kamu kuruluşlarında yüzde 3.64'lük bir artış gösterirken. özel şirketler- de bu oran yüzde 5.55 olarak gerçekleşti. Şirket- lerin borçlanma hızlanndaki artışa karşın, kar- lannda azahna meydana geldiği Mirgulanan rapo- ra göre özei sektörlerdeki borçlanma oranı kamu kuruluşlanndan daha yüksek. Öz sermaye düşüşü 1991 yıiını zararla kapattıklan için öz sermaye- lerinde bir gerileme olan 25 kamu kuruluşu, 1989- 1991 yıllan arasında. toplam kaynaklar içindeki bilanço kânnın azahnası nedeniyle bu dönemde giderek artan oranlarda zarar etti. Rapora göre 1991 faaliyet döneminde kamu kuruluşlannın yüzde 28'i kâr, yüzde 72'si zarar ederken özel şir- ketlerde bu oran yüzde 84.03 kâr, yüzde 15.63 za- rar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde, söz konusu şirketlerin birleşti- rilmiş karlar toplamının 11 trilyon 9 milyar 587 milyon lira, zararlar toplamının ise 14 trilyon 498 milyar 80 milyon lira olduğu belirtilen raporda, zarann yüzde 76.31 İnin 3 bin fimıanın binde seki- zini oluşturan kamu kuruluşlanndan kaynak- landığı vurgulandı. Reel büyüme yok Enflasyon aıtışma bağlı olarak, her iki sektör- de de 'reel' bir büyümenin söz konusu olmadığı be- lirtilen rapora göre, özel şirketlerin büyüme hızlan, kamu kuruluşlannın büyüme oranlan- ndan yüksek. Rapora katılan şirketlerin aktif top- lamlan cari fivatlarla 1990 yılında yüzde 61.49, 1991 yılında ise yüzde 64.24 büyüdü. Aynı yıllar- da kamu teşebbüslerinde bu oran, yüzde 51.09 ve yüzde 55.60 olarak gerçekkşirken özel firmalar- da yüzde 68.44 ve yüzde 69.41 olarak gerçekleşti. Hazine uluslararasıpiyasaların 'müdavimi' oldu Ne Japonyakaldıne ABDKörfez Krizi yûzünden iki yıl uluslararası piyasalara girmekten kaçınan Hazine, bunun acısını geçen yıl çıkartarak Japon, Avrupa ve ABD piyasalanndan tahvil ihracı yoluyla 2.5 milyar dolar kredi koparttı. ANKARA (ANKA) - 1990 ve 1991 yıllannda Körfez Krizi'- nin olumsuz etkileri yûzünden uluslararası piyasalara fazla çı- kamayan Hazine, geçen yıl kamu kesimi fınansman ihtiya- cını karşılayabilmek için önem- ii ölçüde bu piyasalara yüklen- di. Hazine geçen yıl büyük bö- lümü Japon piyasalanndan ol- mak üzere tahvil ihracıyla ulus- lararası sermaye piyasala- nndan toplam 2.5 milyar dolar kredi aldı. Diğer kuruluşlann ihraçlanyla birhkte Türkiye'- nin toplam borçlanması 3.2 milyar dolan buldu. Japonya yol oldu Merkez Bankası verilerine dayanılarak yapılan belirleme- ye göre Hazine geçen yıl en faz- la Japonya piyasalanndan borçlanma yoluna gitti. Üç kez Japon Samurai Piyasası'na çıkan Hazine toplam 1 milyar 378 milyon dolar (ihraç ta- rihindeki kur üzerinden) borç- landı. Hazine bu yıl da şubat ayında yine Japon Samurai Pi- yasası'nda yaklaşık 850 milyon dolar tutannda tahvil ihraç etti. Hazine, geçen yıl bir kez cık- tığı Londra piyasasmda 250 milyon dolarhk, Avrupa piya- sasmda 191 milyon dolarİık. Yankee piyasasmda (ABD) 250 milyon dolarhk tahviJ ihraa yaptı. Hazine Frankfurt piyasasından 270 milyon do- İar, Euro-Dolar piyasasından 200 milyon dolar tutannda borçlandı. Tahvil ihraa yoluy- la 1992 yıh içerisinde Hazine'- nin yaptığı toplam borçlanma 2 milyar 539 milyon dolan bul- du. Ankara Belediyesi Hazine 1991 yılında sadece iki kez Frankfurt piyasasına Ankara Büyükşehir Belediyesi ile girdi. Belediye Metro ve Ankaray projelerinin fınans- manı için geçen yıl ilki 34 mil- yon dolar, ikincisi de 405 mil- yon dolar olmak üzere Japon sermaye piyasalanndan top- lam 439 milyon dolarlık bir borçlanma gerçekleşti. Anka- ra Büyükşehir Belediyesi 1991 yıhnda ise Frankfurt. Londra ve Tokyo piyasalannda tahvil ihracı yoluyla toplam 125 mil- yon dolarlık borçlanmaya git- mişti. Geçen yıl Türkiye Kalkı- nma Bankası ve İnterbank da uluslararası piyasalardan borçlanma yoluna gittiler. TKB Tokyo piyasasmda top- lam 80 milyon dolar, Euroyen piyasasından da 121 milyon dolarhk bir ihraç yaptı. Böylece. Hazine. Ankara Büyükşehir Belediyesi, Türki- ye Kalkınma Bankası ve In- terbank'ın sermaye piyasa- lanndan borçlandığı toplam tutar 3 milyar 229 milyon do- lan buldu. 1991 yıhnda ise Hazine ve. Ankara Büyükşehir Belediye-! si toplam 618 milyon do-i larlık bir borçlanma gerekleş- tirmişlerdi. Ödemeler Hazine ve diğer kuruluş- lann önceki yıflarda yaptı- klan tahvil ihraçlanna ihşkin geri ödemelerde de geçen yıl önemii bir artış gözlendi. 1992 yılında 423 milyon dolarhk bir geri ödeme yapıldı. Bu ra-r kam 26 milyon dolar düzeyin- ^ deydi. Menkul kıymetler Bu arada, 1992 yıhnda Tür- kiye'de yerleşik kişiler yurtdı- şında önemii ölçüde menkul kıymet ahm satımı yapülar. Türkiye'de yerleşik kişilerin' yurtdışına menkul kıymet ahm satımlanyla ilgili olarak Türkiye'den yurtdışına net olarak 754 milyon dolarhk bir döviz çıkışı yaşandı. Buna. karşıhk yurtdışına yerleşik ki-f şilerin Türkiye'de yaptıklan ahm satımlar sonucu Türki-~ ye'ye net olarak 359 milyon dolarlık bir giriş oldu.