Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURfYET 9 ARALJK1993 PERŞEMBE
OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Savunma sanayünin desteklenmesi
Savunma sanayunde, ozellıkleasken elektronık sanayıınde sıstem
güvenıhrlığı ekonomık yararlann onune geçmeüdır
AYTEKİN ZİYLAN E. Mu. Tuğgeneral
jık dıızeylen > uksek sılah, araç ve gere-
cın uikemızde uretılmesı ıçın bır dızı
ûretim tesisi kurulmuştur SAGEB \e
daha sonra MSB Savunma Sana.vu
MusteşarlığYnın (SSM) kuruluşu da
bu yondekı çalışmalann en onemlı
aşamalanndan bın olmuştur Llke-
mızde savunma sanayıını destekleme
kapasıtesı açısından 10 yılda 10-12
mılvar dolarlık sıpanş ve destekleme
potansnelı ıle Savunma Sanayıı Des-
tekleme Fonu elbettekı on sıra>ı al-
maktadır
3238 savılı yasaya gore Savunma
Sanayıı Destekleme Fonu, modern sa-
vunma sanayıının gelışünlmesı ve
Turk Sılahlı Kuvvetlen'nın modernı-
zasyonu ıçın kullarulacaktır Kulla-
nım şeklı ıse kanunda "kamu »e özel
sektörün yabancı sermave >e teknoloji
katkısı ile savunmava vonelik uretım
tesisleri" kurmasını destekleme olarak
belırtılmektedır Nıtekım uygulama
da bu yonde olmuş. yabancı ortaklı
bırçok ozel şırket kurulmuştur Bu su-
retle Turkıye de modern savunma sa-
nayıının gelıştınlmes> ıçın yabancı
ortaklı şırketler teşvık edılmekte, ade-
ta "savunma sanayü için en iyi vöntem.
yabancı sermavenin gelısıni sağlamak-
ör" havası yaratılmaktadır
Bu tutum, vaanın başında ABD'-
dekı durumla ılgılı olarak vaptığımız
ahnu ıle çelışkılıdır Yabanct ılen tek-
nolojının ülkemıze yabancı sermaye
ıle bırlıkte gelebıleceğını duşunmek bır
goruştur Ancak savunma sanayünde
vabancı sermaye bulundurmamak. hiç
değilse komuta kontrol, muhabere. is-
tihbarat ve elektronık savaş gibı kritik
askeri sistemlerin temelını oluşturan as-
ken elektronik \e bılgısavar vazılımı
gıbı sanavı dallannda yabancı ortaklı
olmav an millı şırketlen desteklemek de
bir goruştur.
Komuta kontrol, hasım taraf hak-
kında bılgı toplamak, bu bılgıyı ıstıh-
barat halıne getırerek karargâha ulaş-
tırmak karargâh değerlendırmesı ve
komutan karanndan sonra emırlenn
ast bırlıklere ulaşünlması ve daha son-
ra da raporlar aünarak uygulamanın
4^^^d a\unma sana\ıı şırket-
^. 1 lerınde %1 lık \abana
^ ^ ^ pa\ ı bıle eğer krıtık sa-
vunmu teknolojılen ata-
nında bulunm csa, çok
onemlıdır Hnkumetler
ABD sa\unma sana\ı şırket hısselerı-
mn \abanularw elıne geçmesını çok
dıkkath ızlemeh te hangı sana\ı \e tek-
nolojı dallannda \abcmcı \ atırımcılara
ızın \eniecegmı onceden sapıantalıdır
Yabancı yattrımcılarır kılıt sasunma
sana\ıınde %1 oranındadahıhıssesa-
hıbı olmalarmın aşağıda sıralanan nsk-
lerı \ardır I- Gızlı olmasıgereken bılgı-
lerm \abancılarca bılınrmn 2- Ar-Ge
harcamalarının \abancûarw menfaat-
lernonundeyapılması 3- Yabancı ka\-
naklara bağımlılık
Bu alıntı. Washıngton John Hop-
kıns Ünıversıtesı Dış Polıuka Enstı-
tüsu"nun bır raporuna dayanarak,
ABD Loral şırketı genel mudurunün
açıklamalanndan vapılan alıntıydı
Bununla belırtılen yaklaşımının bır
uygulaması. bu \ıl ıçınde vaşanmıştır
ABD'nın ozel TV şırketı ekonomık
knz nedenı>le satışa çıkanldığında.
Fransız Thomson CSP şırketı satın al-
mak uzereyken Kongre arava gırmış
ve ABD hukumetı. LTV şırketının
Fransız Thomson CSFşırketınesatışı-
nı engellemıştır ABD gıbı dunyanın
en güçlu sanayııne sahıp bır ulkede da-
hı uzennde bu kadar hassasıyetle du-
rulan bır alanda sanavıınız guçlu de-
ğüse ve teknoloji uretıp gelıştıremıvor-
sanız bağımlılık. doğal olarak kaçınıl-
mazdır
Genel anlamda Batılı ulkeler düze-
yınde olmasa dahı uikemızde sanayı
sureklı bırgelışme ıçındedır ve sanayı-
leşme (I980'lı vıllann başlannda aksa-
masına karşın) bır devlet polıtıkası
olarak kabul edılmektedır Savunma
sanayıının ıse Kıbns Banş Harekatı -
ndan sonra ülkemıze uvgulanan
ambargo nedennle devletçe destek-
lenmesme başlanmıştır Once Silahlı
Kuv>etler Cuçlendirme \ akıfları'nca
ve daha sonra olu^turulan Savunma
Sanavii Destekleme Fonu'vla teknolo-
denetlenmesı (kontrol edılmesı) faalı-
yetlendır
Komuta kontrol. taş devnnden ben
vardır Gunumuzde sadece kullanılan
komuta kontrol araçlan değışmıştır ve
buyuk olçude elektronık sıstemlerkul-
lanılmaktadır Radarlar. bılgısavarlar
ve haberleşme sıstemlen. komuta
kontrol sıstemlennın bellı başlılannı
teşkıl ederler
Komuta kontrol. yine tarihin ilk çağ-
larından beri gizlktir. İstihbarat bilgile-
rinin. emirlerin, raporların alınıp gon-
denlmesinde daima haberleşme emnı-
yeti kurallanna uyulur. Tabiatıvla
kullanılan sistemlerde otomasvon >e
bügisayar kullanımı arttıkça, sıstemlen
çaJıştıran yazılımlann da emniyetli ol-
ması gerekir. Dolajısıvla komuta
kontrol sıstemlen ıle yaalım kontro-
lunde çaiışan sılah sıstemlennde ure-
tımlenn vabancı ortaklı şirketlerle
vapfJmaması, vapılıyorsa guvenlık açı-
sından bazı onlemlenn alınması kesın-
lıklegereklıdır
Bu sakıncaların onlenmesi ıçın her ül-
kenın kendıne gore aldığı bazı onlemler
>ardır. Orneğın Fransa. Italya ve Israıl
savunma sanayılennde tamamen dev-
letın sahıp olduğu şırketler vardır
ABD'de sanayı şırketlen ozeldır an-
cak ABD. haberleşme ve vazılım em-
nıyetının sağlanması ıçın bırçok on-
lemler almıştır Bunlardan çok yaygın
olarak kullanılan bır tanesı. sılahlı
kuvvetler ıçın satın alınacak sıstemın
(mıllı ozel şırketten satın alınsa dd)
teknık bılgı paketınm ve ımalat hakla-
nnın, sıstemı gelıştıren şırketten ABD
Savunma Bakanhğı'nca satın alınma-
sıdır Orneğın frekans atlamalı V HF
FM. SINCGARS telsızlennın sağlan-
masındabuyontemuvgulanmıştır Bu
telsızlen ımal eden şırket aynı telsızı
artık başka bır orduya satamaz. sade-
ce ABD Mıllı Savunma Bakanlıgı nın
ıznı ıle değışık bır modelını (değışık bır
algontma ıle) başka ulkeve pazarlaya-
bılır ^ _
Ulusal kurumumuz:
ASELSAN
Uikemızde ASELSAN, özel bır
anonım şırket olmakla bırlıkte çoğun-
luk hısselenne TSK Guçlendırme
Vakfı sahıp olduğundan ASEL-
SAN'ın gelıştırdığı komuta kontrol ve
telsız sıstemlennın yabancı ve komşu
ülkelere satışını vakıf veya vakıf aracı-
lığıyla Mıllı Savunma Bakanlıgı kont-
rol edebılır ama uikemızde obur ozel
şırket faalıyetlennın kontrolu daha
zordur Eğer bır telsız yabancı ortaklı
bır şırkette uretılıyorsa. ana yabancı
şırketın avnı telsızı komşu ülkelere sat-
masmın kontrol edılemeyeceğı kabul
edılmelıdır Bu ıse haberleşme emnıye-
tının ıhlalı demektır Unutmavalım kı,
artık savaşlar elektromanyetık alanda
olmaktadır, taraflar oncelıkle bırbırle-
nnın komuta kontrol sıstemlennı felce
uğratmaya çalışmaktadır Son Korfez
savaşının bıradı da "İlk Bılgı Savaşf'-
dır (The First Information VVar). Bu-
nunla kastedilen, kendiniz bilgivi eWe
edip kullanarak komuta kontrolu tam
olarak uygularken. karşı tarafm birlik-
lerinin birbirlerini gorüp, işitip, konuş-
masına. dolavtsıvla bilgi iletişimine
engel olunarak komuta kontrol sistemi-
nin felce uğratılmastdır.
Konu mıllı savunma olmasa. ülke-
mızm hızlı bır şekılde gelışmesı ıçın
vabancı sermaye gınşının ozendınl-
mesı ve ozelleştırmeye uygun ekono-
mık onlemler olabılır Savunma sana-
vıınde. ozellıkle asken elektronık
sanavıınde ıse sıstem guvenılırlığı eko-
nomık yararlann onune gecmelıdır
Asken sıstemlenn ozellıklen kuvvetlı
ve zayıf yanlannın sadece kullanıası
tarafından bılınmesı hasmının bunla-
n bılmemesı şarttır Bu. geçmışte boy-
levdı. bugun de bovledır, hatta zama-
nımızda daha da onemlı olmuştur
Denılebılır kı "teknolojiyi satın al-
mak guçtur \e aldıktan sonra da onu
ozümseyip geüştırebılecek kadroları-
mız henuz yetışmeniıştır'"' Bu doğru
değıldır Bır kere bız teknolojının ge-
nelde satın alınamayacağına ınanmı-
voruz Evet, teknolojinin satın alınaca-
ğı ülkenin politikasına bağlı olarak
satın alınamavacak teknolojıler olabı-
lir; ancak bunlar, \abanci ortakla çalı-
şılsa bile alınamavacaklardır. Dolayı-
sı>la teknolojıvı urermekten vazgeçme-
miz dıisünülmemelıdır Nııekım tekno-
lojinin ozumsenerek gelıştınlmesi
konusunda 1991 Sana>i Kongresı Sa-
vunma Sanavii Sekrör Raponı olumlu
goruş vansıtmaktadır ve \SELS\N'ın
başarısı bu olumlu goruşu kanıtlamak-
tadır.
Mıllı bır kuruluşumuz olan ASEL-
SAN kuruldueundan ıtıbaren ınsana
(mühendıse) yatınm yaparak guçlü bır
elektronık teknoloji merkezı oluştur-
muştur Teknoloji satın aldığı zaman
onu ozumsemış, gelıştırmış ve gelışür-
dığı teknolojiyi yenı urûnlenn tasa-
nmlanmasında ve ureülmesınde kul-
lanmıştır Ülkemızı, elektronik harp
dhazlannı tasanmlayarak uretebılen
dunyadakı lOuIkearasmasokmuştur
ilk telsız uretımını Iısans yoluyla ger-
çekleştırmış, ancak daha sonra fre-
kans atlamalı telsızlen ve trunk telsız
sıstemını dunyanın onde gelen çok az
sayıda ulkesı ıle bırlıkte hemen hemen
aynı zamanda uretebılmışür ASEL-
SAN, yabancı ortaklı olmayan Türk
şırketlennın, teknolojiyi gehştırebıle-
oeğı gıbı satın alınacak her teknolojiyi
ozumseyerek bır ust duzeyde yenıden
uretebıleceğını kanıtlarruştır ASEL-
SAN, kntık savunma sanayu ureu-
mınde, gerekırse teknoloji satın alına-
rak yabancı ortaklı olmayan Turk
şırketlennın başanlı olabıleceğını gos-
termışür
Yeni değerlendirmegerek
Özetle, Savunma Sanayıı Musteşar-
lığı'nın kurulması ıle ılgılı 3238 sayılı
yasa ıle konulan savunma sanavıının
gelıştınlmesı ılkesının yenıden bır de-
ğerlendırmeye tabı tutulması uygun
olacaktır Konu ekononük değiidir, sa-
vunma sıstemlennın guveniluüği ile ilgi-
lidir. Komuta kontrol ve vazılım kont-
rollu sistemlerde ılke, mılli şırkctlerin
ozgün teknoloji gelıştirmelerinın des-
teklenmesi, bu yetmıyorsa >e gereki-
vorsa teknolojinin satın aJınması olma-
İıdır. Boyle sıstemlenn sağlanmasında
verlı kalkı oranlan ya da off-set pazar-
Lklan ıkıncı planda kalmaüdır Sava-
şan guvenlık kuvvetlennın, sağlayıcı
makamdan ıstedığı, kendısıne hasım
tarafından dınlenemeyecek, kanştın-
ldmayacak aldatma u>gulanamaya-
cak v e her zaman her türlu koşul altın-
da yabancı müdahalelerden etkılen-
meden beklenen ışlevlen (fonksıyonla-
n) yenne getırebılecek guvenılır
sıstemlenn venlmesıdır Böyle bır ıs-
tek de herhalde yabancı ve yabancı
ortaklı şirketlerle değıl. kendı teknolo-
jısını kendısını ureten ya da aldığı tek-
nolojiyi ozumseverek ondan yenı
unınler turetebılen ulusal şirketlerle
karşılanabılır
ARADAB1R
DIJRSIJN BKRK % Hokm,
Baskı, Nefret ve Rûşvet
Eskıler, ekmek dortkıtaptan ustundur, derlerdı Bu de-
melerıyle vurgulamak ıstedıklerı asıl gerçek, ekmek
değıl, ekmeğın ıçınde yer alan, ekmeğı vucuda getıren
ınsan emeğı ıdı Insan emeğı salt sczde değıl, edımsel
düzlemde de değer gorürdü Çunku toplumsal yaşamın
harcı, temel değerı ıdı emek Boylesı bır anlayış, boylesı
bır geleneksel bakış egemendı oncelen Turk toplumun-
da
Ama gun geldı 'Emek, emek olsaydı san okuze bıçak
bılenmezdı 'dıyenlerın demelerını doğrulayıcı gelışme-
ler oldu Turkıye topraklarında Bu toprağın ınsan emeğı-
ne saygı duyan ınsanları, hak, adalet, vıcdan gıbı değer-
lerın önunde boynu kıldan ınce olan ınsanlar A/asıl
oldu da ınsan emeğını ve emeğe dayalı bırıkımlerı aşa-
ğılayan "koşe donuculuk 'akımınakapılıpruşvetın.tala-
nın yağmacılığın ve her turlu vandalıst eğılımın boy
gosterdığı yabancılaşmış ufuklara doğru yelken açtılar^
Bu ulkeyı ıçten ıçe kemıren, bu ondurmaz hastalık nasıl
oldu da bır kanser urunun yayılması gıbı yayıldı ve butun
toplumsal kurumlara butun devlet organlarına yayılı-
verdı kısa surede'
Tarıh gostermıştır ve oğretmıştır kı (tarıh bılıncı olarv
lar bılırler) baskıcı ve zorba sıyasal ıktıdarlar, arkaların-
da bataklık kokusuna bulaşmış bır toplum bırakarak,
ışbaşından uzaklaşırfar Baskı, toplumu yozlaşörır, top-
lumun ruhunda durulmak bılmeyen çalkantılara, bulan-
malara yol açar Baskı ve zulmun yöneltıldığı yığınlar,
ya onurluca yok olmayı, ya da boyun eğerek yozlaşmayı
seçerler Ikıncı seçış baskıcı yonetımlerın ellerınde şe-
kıllenen her turlu yerleşık değerı tehdıt eden potansıyel
bırcanavardıraslında Koşullarelverınce canavaraya-
ğa kalkar ve kendısını kuşatan her türlu değerı ayaklar
altına almaya başlar
Korku, sevgı ve nefret Ruhbılımın uç temel kavramı
ve bıreyın ruh yapısını, gıderek toplumun ruh yapısını
şekıllendıren uç temel olgu Baskıcı yonetımlerın yarat-
tığı endışe ve panık, sureç ıçınde, yurda karşı nefretı
şekıllendırır bellı kesımlerde Yurtseverlık, uretmeyı,
emek sarfetmeyı, toplumsal yaşamı ılerıye goturen guç-
lerın safında yer almayı gerektırırken, baskı mekanız-
malarıyla yurt sevgısınden arındırılmış kesımler de
uretımden kaçmayı, talanı, yağmayı one çıkarırlar Bu-
gün ülkemızı yağma yoluyla boydan boya kokuşmuş bır
bataklığa donuşturmekte olan guçler, ulke sevgısmı ve
ınsan emeğını aşağılayan turlu baskılar yoluyla onuru-
nu yıtırmış, tarıhın toplum ruhunda yaraftığı aşağılık bırı-
kımlerı temsıl eden barbar guçlerdır
Bu guçlerın toplumsal arenada boy gostermelerınm
nesnel koşullarını da on ıkı eylulun baskıcı yonetımı ha-
zırlamıştır ne yazık kı
Emeğe dayalı yaşam bıçımını aşağılayıp emekten ka-
çışı ıdeolojı ureten vasıtaları yo\uyia yığınlara sıstemlı
bır bıçımde enjekte eden egemen guçler, yerlestırdıklerı
canavann kolların/n gun gelıp de kendı yaşam alanlannı
da kurutacağının hesabını yapamadılar herhalde Yurt-
severlığe karşı baskı uygulayan araçlar yoluyla vücuda
getırdıklerı yurtseverlığın, bır gun kendılerının de büyu-
mesının onune geçemedıklerı bır bataklığa yol açacağı-
nı kestıremedıler, başlangıçta Sermaye bırtkımı yarat-
mayı her turlu toplumsal olgu ve değerın uzennde goren
egemen guçler kendılerını gelecek kuşaklar karşısında
san okuzbaşını ruşvet ve ta/an bıçağıyla uçurmuş ol-
manın sorumluluğundan kurtaramayacaktır Ruşvet ve
talan, baskı ıle sermaye bınkımı yaratma anlayışının oz-
be oz çocuğudur
Hıç kımse, gıderek tarıh bılıncı yukselen ve dunyayı bır
butun olarak gormeye başlayan gelecek kuşakların sor-
gusundan kurtaramaz kendını Tuketım toplumunun
yabancılaşmış değerlerle yuklu ıdeolojısını yığınların
beynıne gıydıren egemen guçler gelecek kuşakların
utancından ve tıksıntısınden asla kurtaramazlar kendıle-
rını
Umuyorum ve dılıyorum, gelecek kuşaklar, gene ek-
meğın dört kıtaptan ustun sayıldığı, ınsan emeğının ge-
ne en yuce değer gorulduğu, kendılerınden sonra gele-
cek kuşaklara utancı mıras bırakmadıkları bır dunya
kurarlar
TARTIŞMA
Oncesoygunu önlemeliL
~^^" ~^- lusal basında
I I kımbılırkaç
I I kez_\azıldı.
• I ulkenın ıçınde
B J bulunduğu
^ ^ ^ ^ ekonomık
kargaşanın onde gelen
nedenlennden bınnın KİTler
olduğu
Nasılkurgulandı ve tum
ağırlığı ıle nasıl gundeme
getınİdıj se. son JJÇ beş v ıldır
medvanın onculuğunde
KITlennvadellere
dev redılmesı. amansız bır
kampanyanın desteğı ıle gun ve
gün nedefine ulaşmaktadır
V ad ellere dı>oruz, çunku
ulusunozvarlıklan Turk
çalışanına ve Türk ozel
sektorune değıl, keferenın bır
başka değerlendırme ıle
emperyauzmın mulkıyet
hanesıne kavıtlanmakıadır
Dıkkat çekmesın ve kuşku
varatmasindıye arada
bırkdçının Turk sennd.vesıne
satılmasınada rastlanıyor
Onlar da kıme mı° L Ike
ekonomısınıelegeçırmış savılı
kapıialkalelenne
KİT'lere > ıllarını vermiş, umut
ve geleceklerını bu devlet
kuruluşlarına bağlamış
yüzbınlerce çaiışan,
dışlanmışlığın, uvev evlat
durumuna getırilmışliğın huznu
içensınde, sokağa atılacaklan
günu beklemek tedırler.
KIT lenn kendı çahşanlanna
satılacağı bıçımmdeone
surulenmodellenn.boşve
hav al urunu olduğu gerçcğı
ıyıceortavaçıkmış
bulunmdktddır
Sıvasalvepolıtıkruzgarlann
onunde. >erlerdckı kurumuş
vapraklargıbı savrulupduran
bırçok KIT, 19901ı vıllar
Türkiyesi'ne bıtık ve bıtmış
olarak adımını dtmıştır
Içlenndedeğerlı.çaiışkan,
uretken olanldnn vanında
teknık bılgı vedeneumden
voksun ve kendısının kurum
içensınde her jerde. filan
partının adamı olduğunu
aqkçasovle\en. bulunduğu
KİT'ın uretımı ıle uzaktan
>akından ılgısı olmadığıgıbı
ekonomı muhendıslık'hukuk
tahsılı gormemış partı
mılıtanlannın bu kuruluşlarda
uzun vıllar onuruyla çaiışan
ınsanldrı kışıselçıkdr ve polıtık
Vdtınmldn uğruna hırpa'avan
kurum kavram prensıplennı
altust eden dav ranışlanv la
yonetım kurulu ujelıklennde
oturtulmalan. belkı de
KIT'lenn ozeileştınlmesınde
tek haklı neden olarak
gostenlebılır
Başbakanlık Tettış Kurulu
Başkanı Turhan Güven'ın bır
dergıde çıkan ydzısında
belırttığı."(...) son on yıl
içerisinde teftiş kurullarının ve
mufettişlenn butun gavretlenne
ve iv ı nivetlenne rağmen siv asi
iradenın tercihleri
doğrultusunda teftiş kurulları
çalısıırılanıa/ hale getınlmiş,-
denetımı. uretımı ve venmliliği
engelleven bır faalıvct olarak
kabul ettırilmeve çalışılmıştır..."
(Denetımdergisı.savı 78)
bıçımındckı açıklaması,
KİT'lenn neden çokuş
durumuna geldığının
getınldığının uzennde
duruiması gereklı somut
örneğıdır
\ ukanda bır olçude
tanımlama> a çalıştığımız
polıtık kımlıklı ucuz
kdhrdmanlar, desınler bakalım.
Sav ın Başkan ın vaptığı bu
açıklamayersızdîr >azamazvs
Nerede bır çokuş ve başaşağı
gıdişvar bılınsın kı orada
denetım \ oktur v a da
engellenmıştır
Onca vılı aşan bır surede.
meslekı ueraşımızın
kazandırdığı denev ım ve geçen
sureıçensındegorduklenmız,
1980 İıyıllannortalanndan
ıtıbaren KIT'lerdekı denetım
olgusunun çeşıtlı yontem ve
uygulamalarla pasıfize
edıldığıdır
En azındarı duşuncelenn
yazılmasının, devlet çahşanlan
adına suç olarak gorulduğu bır
ulkede. bu> uk suç ve suçlulann
ovkusunu dıle getıren dızelenn.
adına rapordenılen resmı
belgelernalındevdzıimastndakı
zorluğun boj utunu. sanınz
anlatmaya gerek >ok tur
Denetimin v apıcı, u> arıcı ve vol
gösterici işlevınden uzak turulan
KIFIer. bir de bilinçlı olarak
oluşturulan teknolojık
tıkanmanın çaresızlığınde, tabii
kı erıvecek \e guçsuzleşecekri...
Amd bız ınanıyoruz kı, sovgun
duzenınıngoturduğu tni> onlar
vanında KIT lenn
zavallılığınııı neden olduğu
zararlarhıçkalır
Salt ruşvet olgusu yonunden.
yıllık 30-40 tnlvon lıra olarak
oluştuğu ılen surülen parasal
guç. eğerekonomıve
aktdnJabılırse. KIT lcrde
çaiışan 600 000'eyakınemekçı.
aç \ e penşan kalmanın kotu
alınyazısına tutsak
olmayacaktır
B. Özbev
Demokrasi ne zaman?
M ı erçevesı
• gcnışletılen
M Teror Yasası
^ ^ y tlılen "suçlu"
^ ^ T ^ gorulen
^ toplumu
hukuken de suçlu ılan edıyor
Doğu dakı vaşam gerekçe
gostenlerek Bdtı dakı yaşam
yenı bır tehdıt altına gırdı
Kapsamı genışletılen Teror
Yasası'nın başka bır anlamının
olmadığını düşunuyorum
Yasanın maddelenne bakınca
nerede eskısıkıvonetımler
dememek o kadar guç kı
\maç bellı kı butun toplumla
"topyekûn savaş." Av nca
hakkını arayan çaiışan
vığınlara da gozdağı venlmek
ıstenmış Amacın uzum yemek
değıl, bekçıyı dovmek olduğu
açıkça bellıdır Maalesef
"bekçiler" de demokrasi ve
ozgurluklere yetennce sahıp
çıkmıv or. çıkamıyor
Genışletılen yasa maddelen
demokrasi, ozgurluk ınsan
haklanndangeçtık mevcut
anayasavabıleaykın \asava
basının da neredeyse hıçbır
tepkısıyok Lstehkbasınla
ılgılı kısıtlamalargetınlmışken
Bellı kı basın şu Larin Amerika
atasozunu benımsemış
"Dostlara adil davranılır,
duşmanlara yasa uygulanır."
29 Ekım'ın hemen oncesınde
eskı Içışlen Bakanı Gazioğlu 20
vıldırafçıkanlmadığını bıraf
duzenlemesının Cumhunyet'ın
70 vılı vesılesıylegereklı hale
geldıgındensozetmıştı Daha
ıkı hafta geçmeden mevcut
yasalarağırlaştınlıyor.
mahkemelenn hızlı karar
v ermesınden soz edılıyor ve en
v ahımı ıdamlar vapılmalı
denıvor Hanışu'iki-üçkjşiyi
sallandırsalar her şey durulur"
mantığı
ÇokovunulenCMUK,
demokratıkleşme adımlan
maalesef gostermelık bır
durumda Memleketımızde
ıdamlar gundeme gelmışse
"demokrasi maskeleri'"
v uzlerden çıkartılı vor
demektır Çozum
ozgurl uklenn. demokrasının
genışletılmesınde
AliK.Kahyaoğlu
İktısatçı İstanbul
PENCERE
M.Başaran'ın yanlışlık
9
Kasım 1993 tanhlı
Cumhumet
Gazetesi'nın 2
saf>asındakı Arada
Bir koşesmde.
Mehmet Başaran
ımzalı "Trabzon'da
Evüboğlu'na Merhaba*'adlı
vazıda, hukuk bılgınımızHıfzı
VeldetVelide<leoğlu'>la
Trabzon Mılletvekılı(Avukdt)
Raif Karadeniz arasında bır
tanışma olduğundan soz
edıyor
VdzardgoreHıfzı Veldct "Kız
oğrencilerle erkek oğrencıler
-Köy Enstıtuierinde- bır arada
okusunlar" demış de Raıf
Karadenız buna karşı (
Halkın Eğilimi, \rzuları...
dıyerek \anit vermış
Raıf Karddenız,) orenın
seçılmışı oldrdk bır
Beşikdû/ulü oldrak, hdlkın
gerçeklığını sunmakla doğru
bırdavranıştd bulunmuştur
Kaldı kı olayın bu turlu
oluştuğu su goturur Sunuldn
olay yazann saptırdığı \eo
bıçımıvlc sergıledığı bır
senaryocuk oldbılır ORaıf
Karadeniz kı Trabzon'un
ışgalınde Karadağ v e Harşirte
sdvdşmış, Istıklal Sdvaşı nda
ordukomutanının>anında>er
dlarak \fyonkarahisar
çephesındesdvaşd katılmış
İstiklal Madalyasisahıbı vegazı
olan bırKuvayı Millivecidir.
Atarürk'un anladığı anlamda
bırhalkçıdır
Rdif Karddenız ve Karadeni/
aılesının Beşikduzıi Ko>
Enstitüsu'nun kuruluşundd
verdıklenemek goğusledıklen
oldylargunumuze aılenınen
kuçuk bıre>ıne kddar uzanır,
M Başaran "Piramidin
Tabanı" adlı yapıtı okumamış
olamaz Vazar, bırTrabzonlu
değıl, ne var kı yanlış
davranışlarsergılıyor
Özetle tumceyı tam almamakla
ve Raıf Karadenız'ın
soyledığını ılen surduğu uç
sozcukle neredeyse Koy
Enstıtulen'nın yıkılmasını bır
kışıye>ukleme>ekalkışmış
oluyor Yazık,buyanlışlığa
duşmemelıydı
Fikret Karadeniz
Abidin...
1980 lı yıllarda bır Parıs gezısınden dondukten sonra
aşağıdakı yazıyı yazmıştım
Bugun yınelemek ıstedım
Yazının başlığı
ABİDİN
•
Parıs'te bır çatı katı Çatı katında bır asma kat Asma
kata bakan bır çatı penceresı
Goğun yedı katından suzulen guneş ışınları kocaman
çatı penceresınden gırerek, asma katın odak noktasına
oturtulmuş bır sehpanın uzennde duran tuvale yansıyor.
Tuvalın başında Abıdın
•
Abıdın çatı penceresınden dışarıya gorunmeyen bır
dev teleskop uzatıyor, uzayın dennlıklenndekı goktaşla-
rtndan okyanusların dennlıklenndekı yaratıklara değın
butun evrenı taramaya yonelıyor, bıtıp tukenmez dene-
yımlerde altın orantıyı keşfetmeye çaiışan sımyagergıbı
renklerı palette yuğuruyor
Canlı cansız doğanın tıtreşımlerınden tureyen ızdû-
şumler tuvalde kımıldamaya başlıyorlar, renklerle bı-
çımlerın sayısallığı duyarlılığın bılgısayarında olçulu-
yor, karasabanla surulen tarla gıbı artık arık radarlanı-
yor evren
Insana ılışkın ne varsa, anlamlannın suretlerıne donu-
şuyor Tensellığın dudak pembesıyle goz attmdakı uçuk
mavı eşdeğerleşıyor Kosnuk gudu, once yuvarlaklaşı-
yor sonra uçgenleşıyor Işkencenın ıslak utancı acılaşı-
yor buruklaşıp katılaşıyor Sayrılığın terlı ateşınde,
hastane duvarı resım kâğıdına donuşuyor Eskı yazılar
okunamadıkça, sıyah muhurtaşında değırmıleşen huru-
fılığın gızemıne gomuluyor Samanuğurusu yol kesıp
yıldızcıklan avlıyor Kara kaşlı kara gozluler, ınsan bo-
yundan buyuk uzay çıçeklerı topluyorlar Uzay çıçeklerı-
nın polenlennı nukleer ruzgârlar savuruyor Denıze
ınen patıka suya duşmemek ıçın yamactakı ağaca sarı-
lıyor Akşamcının dargelırlı dunyası, Çıçek Pasa/ı nda
rakı şışesıne açılıyor Ahşap evın kararmış tahtalan bır
Ortaçağ gunahkân gıbı yakılmayı bekiıyor Bağımsızlık
savaşının sarkık bıyıklı suvarısı yalınayak ışçı ordusuna
katılıyor Hayvan mı ınsan mı belırsız yaratıklar bılın-
meyen denızlerm ortasında yalnızlığın adaları gıbı kıvrı-
lıyorlar Bedensel yapılara gızlenmış bakışlar tuvale
sınmışler, bızlerı gozluyorlar Nukleer urkunun karanlı-
ğ/nda bır saksı çıçeğı açılıyor Bır adam meyhanede
kokoreç satarken, tanhsel katmanlar arasında fosılleşı-
yor Kadının tensellığındekı ozlem gebelığın gobek çu-
kurunda noktalaşıyor Goztaşındakı lamelıf boncuklaşıp
nazarlıklaşıyor Balıkpazan nda pullanmış mektup, kım-
bılır nereye postalanıyor Bır soylunun bakımlı ellerın-
dekı ıncelık, emekçmın nasırlı ayaklarındakı guzellığe
kanşıyor Tuvalın dortgenını kıran ufuk çızgısı, çatı pen-
ceresınden sehpaya yağan ışınlarda toz zerrecıklerıne
bulanıyor Bır resımden otekıne soluklana soluklana su-
ren yaşam, uçsuz bucaksız bır galennın, sayısız dese-
nınde, tablosunda, çızgısınde rengınde sergılemyor
•
Parıs 'te bır çatı katında durmadan çaiışan Abıdın ın ışı
resım yapmak
An'ı sonsuzlaştırmak
Resım, enınde sonunda, bır an'ın tuvalde dondurul-
ması değıl mıdır?
Bırsaatte onsaatte ongunde.yuzgundedeyapılmış
olsa, resım bır an'/ saptar Ama bu an, ıçenğınde suresı
bılınmeyen bır zamanı ve boyutlan belırsız bir mek&nı
kapsar
Ressamın bu yetkınlığe ulaşabılmesı ıçın, ınsanlığın
yaşadığı butun zamanlan duyumsaması, uygarlıklann
anlamını ozumsemesı, geçmışle gelecek arasındakı ba-
ğıntıların koprulerını kurması, sonra bılgıçlıkten sıyrıla-
rak, bılıncının duyarlığını sezgılennın bıley taşına vur-
ması gerekir
Bır bıtkı yaprağına butun dunyayı sığdırmak kolay de-
•
Yeryuzunde bır çatı katı .
Çatı katında bır asma kat
Asma kata aydınlığı boca eden bır çatı penceresı
Goğun yedı katından suzulen guneş ışınları kocaman
pencereden gırerek, asma katın odak noktasına oturtul-
muş sehpanın uzerındekı tuvale yansıyor
Tuvalın başında, uzun saclı, solgun yuzlu, denn bakış-
lı bır adam
Abıdın
"İnsanhk adına gönderilmiş bir
mektuptur EMÎL GALİP"
C. Süreya
TİHV, TYS, PEN, ÇGD'nin
katkılanyla
İHD İstanbulŞubesi
Emıl Galıp Sandalcı Anma Toplantısı
Mecıdıjekoy Kultur Merkezı (Kat otoparkı ustü)
10 12 1993. Saat 19 30
ACIKAYBIMIZ
Merhum Samı Sabıt Paşa nın torunu merhum Suphı Sabıt Karamanı ıle
merhumeAdvıyeKardmanı nınoğlu merhum FaatetEren, MeayetÖnayve
Suhej la Karamanı nın kardeşlen merhura Zekaı Konrapa nındamadı Ersu
Pekın ınkayınpeden ArzuKaramanı nınsevgıbbabasıveAvfer
Karamanı nın bıncık eşı istanbul Radvosu eskı mensuplanndan seramık v«
fotografsanatçısı
SABİTKARAMAJVİ7
12 1993gunuHak kınrahmetınekavuşmuştur Aoznaaşı9 12 1993
Perşcmbc gunu (bugun) Teşvıkıye Camıı nde kılınacajt öğ)e namazından
sonra Zıncırhkuyu Mezarlığı nda topraga venlecekür
AİLESİ
ESKİ DEFTER'DEN YENİ DEFTER'E
öyku ustalarımızdan ZeyyatSellmoğlu'nun bu yapıti
AFA Yayınevı tarafından yayımlandı
SON PADİŞAH VAHDETTİN
Yılmaz Çetiner'ın bır donemı aydınlatan bu tarıhsel
araştırması MıllıyetYayınları arasında çıktı