Catalog

23 ARALIK1993 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER ButrosGaii Gûney Kore'de • SEL'L (AA) - Japonya'ya yapüğı ziyareti tamamlayan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Butros Gali, dün Güney Kore'nin başkenti Seul'e gitti. Güney Kore'deki ilk temasını Dışişleri Bakanı Han Sung-Joo ile yapan Gali, gerek Güney Kore'de, gerekse Kuzey Kore'de üst düzey yetkılılerle yapacağı temaslar sırasında yanmadadakı nükleer sorunu ılk ağızdan öğreneceğini, bunun da sorunun çözümüne yararb olacağını kaydetti. Bulgar büyükelçi geliyop • SOFYA (AA) - Yakkşık biryıldırboşduran Bulgaristan'ın Ankara Büyükelçiliği görevine atanan Viktor Vilkov27 aralık pazartesi günü işbaşı yapacak. Büyükelçi Vilkov, ikı ülke arasındaki olumlu ılışkilenn daha da geliştırilmesi ıçın çalışılacağını belirterek "Türkı>e"ye ve Türklere karşı büyük bir sempati duyuyorum. Yapı ve karakter olarak bırbinmie çok yakınız. Bu yüzden Türkiye'de yabanalık çekeceğımi zannetmiyorum" dedi. PASOK'kıbakan aklanıyor • ATÎNA(AA)- Yunanistan'da, Papandreu hükümeti parlamentodaki çoğunluğundan faydalanarak Yeni Demokrasi iktidan döneminde Yüce Divan tarafından cezalandınlan eskı bakanlannı teker teker aklıvor. Adalet Bakanı Yorgo Kuvelakis, Parlamento Başkanı Aposlalos Kaklamanis'e gönderdıği başvuruda eski Ulusal Ekonomi Bakanı Yardıması Nikos Atanasopulos'un aklanması için gerekli sürecin başlatılmasmı istedi. Hızlıtren kazayaptı •STRASBOLRG (AA) - Fransa"da 317 kilometre hızla gıden bir TGV treninin raydan çıkmasına rağmen, hiçbir>olcunun burnu bile kanamadı. Valenciennesten, Paris'e gitmekte olan bir TGV treni. toprak çökmesi sonucu raydan çıktı. 317 kilometre hızla giden trenin, vagonlann birbirine "yılan kıvnmı' adı verilen özel bir sıstemle bağlanması ve vagonlann yapımı sırasında denge unsuruna özellikle dıkkatedilmesi sonucu, devrilmediği bildıriliyor. Tayvan, BM'ye üye olamıyor • TOKYO (AA)- BMGenel Sekreteri Butros Gali, Tayvan'ın BM üyeliğine giremeyeceğini söyledi. Genel Sekreter Gali, uluslararası toplumun bir üyesi olmak ısteyen Tayvan'ı BM üyeliğine kabul edemeyeceklerini kaydetti. Çin, iç savaşın sona erdiği 1949 yılından bu yana Tayvan üzennde hak iddia ediyor. BM Genel Kurulu da 1971 yıhnda Tayvan'ın Çin'in bir parçası olduğunu kabul etti. Gali aynca Kuzey Kore ile ABD arasında, Kuzey Kore'nin nükleer tesisleri ile ilgili olarak yaşanan sorun konusunda arabuluculuk yapmaya hazır olduğunu <;ö\ledı Gürastan'da şiddet: 3 ölü •TİFLİS(AA)- Gürcistan'da hükümet karşıtlan, düzenledikleri saldınlarda iki subayı oldürdüler ve raylara zarar vererek bir trenin raydan çıkmasına neden oldular. Gürcsıtan İçişleri Bakanlığı, Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze'ye bağlı bırliklerin komutan yardımcısı Zaza Vebkhvadze ve bir subayın arabalanna açılanateş sonucu öİdürüldüğünü duyurdu. Hükümet karşıllannın başkenı Tiflis'in merkezınde yaptıklan bu saldında çevrede bulunan bir sıvilin de öldüğü kaydedildi. Jiriııovski: Van ErmenilerinAşın sağa lider, Van ile Ağn'nın eskiden Ermenistan'a dahil olduğunu ve Ermenistan'ın bu topraklan istemesi durumunda Rusya'nın Ermenileri destekleyebileceğini söyledi Dış Haberler Servisi - Aşın sağa Rus lider Yladimir Jiri- novski. Van ile Ağn'nın eskiden Ermeni toprağı olduğunu ve Ermenistan'ın bu topraklan Türkiye'den istemesi durumun- da Rusya'nın Ermenilere des- tek verebileceğini söyledi. Türkiye'nin ekonomisinin gelişmesini tehlikeli bulduğunu behrten Jirinovskı, 'Rusya'nın çıkannm olması durumunda Kürtleri ve Ermenileri destekle- yebileceklerinF açıkladı. 'Çok özel" bir ziyarette bu- lunmak üzere önceki gün Al- manya'ya giden Jirinovski, Al- manya'nın Sesi radyosuna gö- rüşlerini açıkladı. UBA ajansının haberine göre, radyoya verdiği demeçte 'eski Sovyetler Birtiği'nin sınırlarının yeni Rus devletinin sınırlan haline gelrnesini istedik- lerinT soyleyen Jınnov skı. "Kaf- kasya cumhurivetleri bağımsız obnayacak, çünkü orada bep sa- vaş >ar" dedı. 'Van ve Ağn'nın eskiden Er- menistan'a dahil olduğunu' söy- leyen Jirinovskı. "Ennenistan RUSYA DA YENİ PARLAMENTO BÖLÜK PORÇUK Boris Yeltsin'in yeni parlamento ile işbirliği yapması zor olacak PartJ IMMsn» Rnya'M SaçM 84 Yeltsin yanhsı, radikal reformlan savunuyor Jirinovski'nîn neo-faşist partisi. Reformlara karşı KMriMst Parti 84 Özelleştirmeye karşı. Özel teşebbüse ufak bir rol tanıyor. Reformlara karşı. Tana Pıröti 88 Muhafazakar kolektif çjftlikierin temsüeisi, reformlara karşı . Parlamentonun yapısı şöyle: Ptrtl ftattsksaynı 1MH* BMn & Öncelikleri, enflasyonu ve anarşiyi durdurmak. Yeltsin'in reformlannı desteklemesi beklenıyor tt^fİBM SMHHn Z4 Sosyal güvenlik programknnın genişletılmesini istiyor. Ilımlı reformcu. RnyaBtrtil 11 Liberal görüşlü, ancak reformlann yavaşlatılmasını istiyor MSjl BtMMD>n rJPUtl I I Merkezci. Reformlardan yana olduğunu beiirtiyor. Ancak sağa ya da sola kayabüır. bu topraklan Türkiye'den geri isterse ve bunun Rusya'ya yaran varsa, bu politikayı destekleriz" dedi. Aşın sağcı lider, 'Türkiye'nin Kafkasya ve Orta Asj a'da tüm politikalannı kendi çıkarı doğ- rultusunda güttüğünü, ancak bu bölgenm Rusya için yaşamsal önem taşıdığını' belirtti. Jirinovski, Kafkasya'daki gelişmelerin büyük savaşlara yol açabileceğini de öne sürdü. Korkunç silah Vladimır Jirinovski, Al- manya'ya gelmeden önce gittiği AMisturya'da Reichefels kasa- basmda yaptığı basm toplantı- sında "Rusya'nm elinde, atom bombasından daha korkunç si- lah var*' dedi. Jirinovski, Rusya'nın elinde 'Elipton' adlı bir silah bulunduğunu. bunun tüm dünyayı yok edebilecek güçte olduğunu. ancak bunun bir nükleer silah olmadığını ileri sürdü. Jirinovski, 'Elipton'la il- gili aynntı vermedi. Batı dünyasını, Rusya'nın içişlenne kanşmaması için uya- ran Jirinovski. "Batılılann krç- kırtacağı muhtemei bir iç savaş- ta, Moskova'nın elindeki nükle- er ve kimyasal silahlann dene- timden çıkabileceğini" söyledi. GÜNEY AFRİKA Irkçılık tarihinçöp sepetînde Dış Haberler Servisi - Güney Afrika- da beyaz azınlık yönetiminin meclisi dün tarihe gömüldü. Irkçılığı reddederek si- yahlara da iktidar yolunu açan yeni ana- yasa ise dün parlamentoda onaylandı. Yalnızca beyazlardan oluşan ve yıllar- dır ırkçı politikalann üreüldıği merkez olan Cape Town'daki meclis dün son kez toplanarak kendini feshetti. Meclisın son oturumunda dokunaklı bir konuşma yapan hükümet sözcüsü Roelf Meyer, meclisin feshedılmesıni, 'yeni Güney Afrika için yepyeni bir baş- langıç' olarak tanımladı. Beyaz meclisın feshedilmesini protesto eden muhafaza- kar milletvekilleri ise, apartheid (ırk aynmı) politikasını öven konuşmalar yapülar. Konuşmasında "Biz Afrikaner- ler için yeniden özerk bir meclis bir gün mutlaka kurulacaktır" diyen Muhafaza- kar Parti üyesi Hartzenberg. yeni anaya- sanın kabulünü ise 'Aparrheid'dan komü- nizroe gectş' olarak nitelendırdi. BATIŞERİA Fetih ŞahinlerifiyesiHamdan oğhmdan tabancasını öpmesini istiyor. Hamdan, 4 aydır aranı • lanlar listesiıtde yer alıyordu. İsraiDi yetkililer pazar günü yakalanan Hamdan'ı affettiler. 2İsrailli öldürüldüDış Haberler Servisi - İsrail-Filıstin görüşmeleri Fransa'nın başkenti Paris'te sürerken işgal altındaki Batı Şena'nın Ramallah'bölgesinde Fılistınlilerin bir arabaya ateş açması sonucu iki İsraıllı sivil öldü. Saldınyı Israil-FKÖ anlaşmasına karşı çıkan Filıstin'in Kurtuluşu için Demokratik Cephe (DFLP)'ye bağlı Kıal Yıldız taraftarlan üstlendi. İsraıl Dışişleri Bakanı Şimon Peres başkanlığındakı heyet ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) yürütme kurulu üyesi Yaser Abed Rabbo lıderlığındckı heyet. biraraya geldiler. Kapalı kapılar arkasındayürütülen görüşmelere ılişkin bir açıklamayapılmadı. İsraillive Filistinli yetkililer, görüşmelerin başanya ulaşabilmesi için gizlılığjn korunduğunu vurguladılar. K.ÎRLANDA IRA barışı baltalıyor EDtPEMtLÖYMEN ~ LONDRA - İngiltere ve İr- landa hükümetleri, Kuzey tr- landa'ya ilişkin ortak banş öne- nlerine IRA'dan hâlâ resmi yanıt beklıyorlar. IRA'nın siyasi partisi Sinn Fein'ın liden Gerry Adams ise, öneriler konusunda daha ay- nnülı gorüşmeler önerdi. An- cak bu öneriyi İngiltere kabul etmedi. Adams'ın, Ingıliz ceza- evlenndekı IRA militanlan için af ilan edilmesi talebi de kabul edilmedi. Sinn Fein. İngiltere ile doğrudan görüşme talep etti. İngiltere, IRA şiddetten vaz- geçmeden böyle bir şey olama- yaçağını belirtti. İrlanda ise, IRA resmi yanıtı- nı geciktirdiği takdirde, IRA'ya karşı İrlanda içinde de operas- yon başlaülacağı uyansında bulundu. IRA ise bu bekleyış devresinde de şiddet eylemlerini sürdürüyor. Kuzey irlanda ve Londra'da bombalar patlıyor. Londra'da sab günü IRA'nın kullandığı şifrelerle yapılan ih- barlar yüzünden 40 tren ve met- ro istasyonu saatlerce kapatıldı. Sabah işe gidiş saatinde 350 bin kişi yollarda kaldı. Toplam 300 kilometre demiryolu hatünda boş yere bomba arandı. IRA açmazda Kuzey İrlanda halkına self- determinasyon (kendi kaderini saptama) hakkı veren, hem orada, hem güneydeki İrlanda Cumhuriyeti'nde ikı ayn refe- randum yaparak Kuzey İrlan- da konusunda tüm İrlanda halkınm özgür iradesiyle karar vermesinin yolunu açan İngil- tere-İrlanda banş girişımi, IRA'yı güç durumda bıraktı. IRA şimdı banş ile savaş ara- sında seçım yapmak zorunda. Karannı açıklayamaması bu yüzden. IRA, irlanda'nın da İngiltere ile ortak böyle bir gin- şıme katılacağını ummuyordu. İrlanda Anayasasfna göre, tüm İrlanda'yı oluşturan 32 eyaletten kuzeydeki 6'sı, belır- sız bir süre cumhuriyetin parça- sı olmayacak, ancak bir gün cumhuriyete katılacaktı. KAYNAK HAZIR DAHA NE BEKLİYORSUNUZ? GENÇ GİRİŞİMCİLER Universite mezunları, meslek sertifikası veya ustalık belgesi alanlar. Kendi işinizi kendiniz kurun. Ayrıntılı bilgi için yetkili Halkbank şubesine uğrayın. HALKBANK TÜRKİYE HALK BANKASI ı ı ı , a r c t c n c YETKİÜ HALKBANK ŞUBELERİ • Döftyol • Karyyaka • Ostmmiyc / ADANA -»Sanyi Slesi / CEYHAN —tAymon -«Afyatı •Dazfcın — Ağn — Amasya — B a M h v h r •Afogıı •SMet / ANKARA -«Sanayı SrtMİ / ANTAIYA •Aianya — Artvin -«Aydn •Nmilli •SöVe — BaUcesir •Gâwn •Bandırma 'Ayvakk -*Kkdk «toniyük -•Boiu —turdur •Bucak -"Cekirge «Fevziçalunok / BURSA *İncgöl -•Ç«>okknle «fcgo -«Caniun -•Çonım -«DenizE "Bulctan -•Diyabalar -«Edrne -•Elanğ -•Ernncan -•Erzunım •EıkijeJıir -•Karagâx / GAZİANTîP —Buloncak «Gitesun -•GOmûjJrane -«İılıaıdenjn «Anlakya (Hotay! -•Isparta --Içel -Torjus -'İstanfavl Merlter «Avalor -Ni>an»o>ı •Kartal «Geb» -«Girne Bulvan •Hatay «Kanak / İZMIR •Bergoma -•Kan -•Kastamomı -•Koyseri «Develı •Bünyan -«KıHdarefi «Ljleburgoı -•Kn^ehir •KocaeN MeHcez •Henka -«İhsanıye / KONYA -•KStahyo - D ö < v J / MALATYA -Manno «TurguHu 'SoÜhİ -•Kahramanmara» -«Mugla •Miku - M u » — Nevfthir •Ungüp —Nnde —Oıdu »Perjembe -Rize -AdopaOTi (Sakoryal -•hığdaypazan / SAMSUN •ftcrfra •Carynnba -«Siirt -«Sinop - ' S r a -•Tetdrdag •Çoriu •Toka» -Turhd —Trabıon -•Sonkurfa -• U*ak —Von -•Yozgal -«Zonçotdok -«Aluoroy -•Bayburt -•Kamman -•Bahnan -«Barhn -•Kmkkal* POUTIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Aşın Sağ, Ideolojik Boşluğu Dolduruyor Avrupa, 1993'te bir yandan solun, öte yandan da aşırı sağın ya da neo-faşizmin yükselmesine tanık oldu. Polonya'daki seçimlerde iktıdara eski komünistler ge- lirken, Doğu Almanya'nın Branderburg eyaleti ile Itatya'daki yerel seçimlerde sol partiler zafer kazandı. Italya'da Demokratik Sol Parti (eski Komünist Partisi) Roma, Napolı, Venedik ve Cenova gibi büyük kentlerde belediye seçimlerini kazandı. Brandenburg eyaletinde- ki seçimlerde Sosyal Demokratlar (SPD) birinci parti, eski komünistlerin Demokratik Sosyalizm Partisi ise ikinci parti durumuna geldi. Solun bu başarılarına karşın, Avrupa'da asıl ağırlığını duyuran akım aşın sağ. ya da neo-faşizm oldu. Rusya'- daki seçimlerde Vladimir Jirinovski'nin başarısı dünya- da şok etkisi yarattı. Ancak, en büyük özellikleri şovenizm, ırkçılık eğilimi ve yayılmacılık olan neo-faşizmin tekzafer kazandığı ül- ke Rusya degil. Neo-faşizm Sırbistan'da daha parlak bir zafer kazandı. Sırbistan Devlet Başkanı ve Sosyalist Partisf nin başkanı, eski komünist Slobodan Mlloseviç, Bosna-Hersek'te saldırganlığın ve "etnık temizlik" adı altndaırkçılığınsomutörneklerinısergiledi. "BüyükSır- bistan'ın kurulması yolunda önemlı bir adım attı. Batı ise gerek Miloseviç'in saldırganlığı, gerekse Jirinovski'- nin seçim zaferı karşısında şaşırdı ve şoke oldu. Bir zamaniar Mussolini'nin Etiyopya'yı işgal etmesi ve HH- ler'in yükselişi karşısında şaşırıp, şoke olduğu gibi. Salgırgan milliyetçilikle ırkçılık karışımı aşın sağcı akım, başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa ülke- sinde hızla guç kazanıyor. Neo-Naziler Almanya'da dehşet saçarken, Polonya, Macaristan ve Slovakya'da etkinliklerini arttjrıyor. ftalya'daki yerel seçimlerde ise neo-faşistler (Italyan Sosyal Hareketi) ilk turda sol parti- lerle başa baş gittiler. • • • Sanırız, aşırı sağın yükselişi Avrupa'da bazı ülkelerde solun geri dönmesinden çok daha fazla üzerinde düşü- nülmesi gereken bir gelişmedir. Çünkü aşın sağ tehlike- li ve yayılma potansiyeli büyük olan bir akım. Sol, hızlı ekonomik reformların, "şok tedavisinin" ez- diği kitlelere daha adil ve eşitçi düzen vaat ederek ikti- dara geliyor. Reform programlarını daha dengeli biçim- de gerçekleştireceğini, piyasa ekonomisini sosyal güvenlik önlemleri ile destekleyeceğini ya da dengele- yeceğini söylüyor. Başka bir deyişle, ılımlı ve insancıl kapıtalizmin sözcüsü olarak sahneye çıkıyor yeni sol. Aşırı sağ da, ekonomik alanda üç aşağı, beş yukarı solun vaat ettiği şeyleri vaat ediyor: "Şok tedavisine" son vermek, kitleleri ezen hızlı ekonomik reformlan ya- vaşlatmak, vahşi piyasa ekonomisini frenlemek. Ama aşın sağ, bunlara ek olarak kitlelere ideoloji sunuyor. Soğuk Savaş'ın sona erip, komünizmin yıkılmasının ar- dından büyük bir ideolojik boşluğa düşen yığınların ideolojik açlığını gidermeye yöneliyor. Nedir aşırı sağın kitlelere sunduğu ideoloji? Saldırgan milliyetçilik, yayılma, büyük olmak (büyüme değil), ya- bancı düşmanlığı, ırkçılık, başkalarını ezme pahasına kendi gücünü arttırmak ve kendi sorunlarından ötürü başkalarını suçlu görüp onları cezalandırma eğilimi. Yığınların umutsuzluğa düştüğü, kendine güvenini ve saygısını yıtırdiği ortamlarda sorunlara radikal çözüm vaat eden akımlar güçlenir. Komünizmin gözden düştü- ğü günümüzde meydan, aşırı sağcı neo-faşist partilerle radikal dinci akımlara kalmıştır. Bunlar kitlelere, hem içine düştükleri boşluğu dolduracak bir ideoloji hem de daha yüksek yaşam standardı vaat ediyor. Bu nedenle, solun geri dönüşü, aşırı sağ ve milliyetçi- liğin tehlikeli yükselişi karşısında duyulan kaygıları ne . yazık ki hafifletemiyor. FRANSA Aliyev,Paris'in desteğiııi aldı MİŞEL PERLMAN PARİS - Azerbaycan Cum- hurbaşkanı Haydar Abyev'in, geçen pazar günü başlayan res- mi Paris gezisi. Senato Başkanı Rene Monory ile dün sabah yaptıgı goruşme ile noktalandı. Paris ziyareti sırasında gerek Fransa Cumhurbaşkanı Fran- çois Mitterrand'ın. gerekse Haydar Alıyev'ın söz konusu gczıye "çok sıcak baktıklan"- na dikkat çeken siyasi gözlem- ciler. ıkili ilişkilenn oldukça kısa sürede geliştirileceğini be- lirtiyorlar. Buna örnek olarak da, AGİK çerçevesindeki "Pa- ris Şartı" ile dostluk ve işbirliği antlaşmasımn imzalaruşından sonra, Mitterrand"ın "şündiye dek çok mütevazı kalan" ikili ılışkilerden söz etmesini ve bunlann "hak ettiği" boyutlan kazanacağını sövlemesinı gös- teriyorlar. Aliyev'in resmi gezi- sinın belkı de en önemli yanla- nndan biri, François Mitter- rand'ın, Ermenistan yönetici- lerini. Azerbaycan'ı hedef alan saldınlarla ilgili olarak, enerjik bir şekilde uyaıması oldu. Mit- terrand buna ek olarak, Azer- baycan'ın bağımsızlığıyla ege- menliğine dokunulmaması ge- rektiğini vurguladı. Petrosyan'la diyalog Haydar Aliyev. salı akşamı düzenlediğı bir basm toplanü- smda. bir soru üzerine, Bakü'- nün "banş istediğini". oysa Er- menilerin saldınlarda bulun- duğunu, ancak yine de, Erme- nıstan Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan ile "diyaloğun sürdiiğünü" açıkladı. Azen lider. Panste, Fransız işadamlanyla yaptığı temasla- nn "öneoıi"ne de dikkat çekti. Aliyev. daha önce, Uluslarara- sı Ekonomik Akademi'deki öğle yemeğinde. Azerbaycan'a siyasal destek sağlayanlara petrol arama izni verileceğini belırterek, boru hattı konusu- nu ise "ikincil" bir sorun ola- rak niteledı. Bu konuda, Tür- kiye'nin ise boru hattı sorunu- nu "ikincil" saymadığı ve buna büyük önem verdiği biliniyor. Haydar Aliyev'e yöneltılen fakat kendısınden tatmınkâr bir yanıt alınamayan sorular- dan biri de Rusya'dakı seçim sonrası durum oldu. Azeri li- der Rus seçimlerinin yorumu- nu yapmayı "usta" bir şekilde reddederken. faşist Vladimir Jirinovski'vc ilişkin sorulan da yanıtsız bırakmayı yeğledi. Salı akşamı düzenlenen ba- sın toplantısında, seçimlerden sonra. "Azerbaycan ile Rusya arasındaki ilişkilenn aynı dü- zeyde kalacağmı" soyleyen Aliyev, "Jirinovski tipi politi- kacı Azerbaycan'da var nndn-, yok mudur" sorusuna. "Belki de var, belki de yok... 40 kadar siyasal parti var Azerbaycan'- da" karşüığmı verdi. 0ZGURLEŞME EYLEMİ:KÖY ENSTİTÜLERÎ MefametBaşanın 30.000 (KDV içinde) Çağdaf Yayoüan Tûrkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-hanbul Ödemeiigönderilmez ÇALIŞANLARIN S0RULARI S0RUNLARI YümazŞipal 30.000 (KDV kpınde) Çağdaf Yayaüart Tûrkocağı Cad. 39-41 CağaJoğlu-lstanbu! ödemeügönderiünez