Catalog

12EKİM1993SALI • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLEREV DEVAMI 17 'Bask modeli' tartışnıası büyüyor Haber Merkezi - Başbakan Tansu Çiller'ın "Güneydoğu'ya Bask modeli düşundüğü" yolun- dakı açıklamalan tartışmalara yol açtı Çıller'ın Turkıye ıçın son derece önemü olan bır ko- nuyu Avusturya'da 'ayakfistü' dıle getırmesı eleştınldı İktıdar ortağ> SHP konuyu tartışmak- tan yana bır tavır sergılerken CHP'run konuyu mcelemeye aldığı, DEP'ın ıse önenyı oîum- lu bulduğu öğrenıldı ANAP, Bask modelının değıl Guney- doğu sorununun tarüşılması gereküğını bebrtırken RP Ithal çözüme karşı olduğunu' belırtü Çıller, Avusturya'da yaptığı açıklamalanndan dolayı ılk eleştınyı Cumhurbaşkanı De- mireTden aldı Cumhurbaşkanı Suleyman Demırel, Çıller'ın onensını tartışmaya değer bul- mayarak "Türkiye'nin bir eksi- ği yoktur" dıye değerlendırdı Çıller, onensı>le DYP ıçın- den de eleştın aldı DYP Grup Başkanvekılı Turfaan Tayan. Bask modelırun, Turkıye'de boiunmeye yol açacağını söyle- dı Başbakan'ın, "Bask modeli" konusunda kendılenne bır bılgı vermedığını belırten Tayan DYP grubu olarak goruşlennı ancak resmı bır bılgı geldığınde verebıleceklennı soyledı Ta- yan. ancak Bask modelının Turkjye koşullanna uygun ol- madığmı dıle getırdı Karayaçın: Model bilinmiyor SHP Genel Başkanı Murat Karayalçm "Bu model yerel yri- netimlerin demokratikleştiril- mesi \e güçlendirümesini bir bütün olarak ongöniyor. Ben SHP Genel Başkanı ve Başba- kan Yardımcısı olduktan sonra yerel yönetimlerin güçlendiril- mesinin, Türkive'nin karşı kar- şıya otduğu Guneydoğu sonıntı başta olmak üzere birçok soru- nun çözümünde yararlı olacağını so> lemiştim" dedı Karayalçın. Başbakan Çıl- ler'm onensınm Cumhurbaşka- nı Demırel tarafından eleşünl- mesıne ıhşkın göruşlenru açık- larken de şunlan soyledı "Bu modelin ne olduğu bilin- miyor. Daha sonra boyle söz- cükler telaffuz edilip tarttşmalar başlıyor. Neymiş Bask modeli? Doğrusu ben de bilmiyorum. An- cak bu modelin aynntılannı bil- dikten sonra konuşurum. Ben ancak kendi önerilerimle ilgili bir eleştiri gelirse tartışmaya gi- rerim. Ne olduğunu bilmediğim bir konuda tartışmaya girnıeın." ANAP Genel Başkan Yar- dıması Mustafa Taşar, Tur- kıye'nın ünıter yapısını koruya- cak her turlu modeb tartışabıle- ceklennı soyleyerek "Ancak gayri ciddi bir devlet anlayışına karşıyız. Say ın Başbakan. Gon- zalez'i görmeseydi bu model hiç aklına gelmeyecekti demek ki" dedı CHP Genel Sekreten Ertuğ- rul Günay da konunun son de- rece onemlı olduğunu ve tartı- şılması gerektığıru behrttı Gunay, Başbakan'ın bu konu- da neyı kastettığını oğrenme ıhtıyaanda olduklannı soyledı RP Genel Sekreten Oğuzhan Asiltürk de Çıller'ı dev let adam- lığı nıtelığınden >oksun olmak- la suçladı. "İthal çözümier so- nuç getirmez" dedı DEP Genel Sekreten tbra- him Aksoy, 'Bask modeli'ne sı- cak baktıklannı, ancak bu modelin, Turkıye koşullan dık- kate alınarak yaşama geçınl- mesı gerektığını so>ledı Başbakan Çıller'ın, Kurt so- rununu çozme konusunda ara- yışlara gırmesını olumlu bul- duklannı belırten Aksoy, sorunun çozumune yonelık model arayışına gıdılmesının de doğal olduğunu ıfade ettı NOTLAR Avrupa'nın iki ucu: Türkiye ve Ispaııya MUSTAFABALBAY ANKARA yy tınde Zonguldak a nukleer sant- ral projeanı gelışüren Başbakan Tansu ÇiHer. Vıyana jşszısınde de terörle mucadele ıçın Ispanya mo- debnı keşfetü Çıller, İspanya Baş- bakanı Gonzales'm anlattıklann- dan etkılenmış, terorle mucadele- de ızledıklen yontem. çok ınandı- nagelmış İspanya modeL zaman zaman Tûrkıye'de de taruşılan bır konu Guneydoğu'da akan kan durdu- rulamadıkça, doğal olarak alter- nauf yontemler, yaklaşımlar gündemegeb>or Once ıkı ûlkerun geçmışıne ve bugunune kısaca goz atalım Anadolu'da ve İber Yanma- daa'nda bu yuzyüın başında ıkı buyük yenılgı yaşandı Avrupa'- run batı ucundakı Ispany a. 1898'- de ABD'ye yenıldığıru resmen kabul etü ve bu kıtadakı son so- murgelenru de kaybetü Avrupa- nın doğu ucundakı Osmanlı İmparatorluğu da 600 yıllık salta- natın ardından tanhe gomuldu Şımdı, Avrupa'nm bau yaka- sında AT uyesı bır İspanya Cum- hunyeu, doğu yakasmda da Turkıye Cumhunyeü var ispan- ya, 40 yıllık Franco dıktatorluğu- nun ardından komunıstlerden Franco yanlılanna kadar toplu- mun tum kesımlennın uzennde uzlaşuğı bır ana> asa üe demokra- sıye geçtı 1978'de kabul edılen anayasada bugune kadar tek de- lık >ok Ülke. sozu edılen Bask bolgea gıbı 17 özerk bölgeye ay- nldı Yanı, İspanya'nın Bask ıçın ozellıkle uygûladığı, oraya venp ulkenm dığer alanlanna vermedı- ğı bır hak yok Ama ulkenın bu bolgesınde yaşayan ıkı rralvon Basklıdan yuzde 10 kadan. ayn ulke olmayı ısüyor ETA adlı te- ronst orgût de bu kesımden des- tek alıyor Meclıste, kendılennı destekleyen partı de var Turkıye'de ıse, çok parüh yone- tıme gecışın ardından on yılda bır kesmüye uğrayan demokrası, tum kurumlanyla henuz venne oturtulabılmış değıl Guney- doğu'da 1984'ten bu yana tırma- nan teror. gıderek ulke butunlu- ğunü tartışma masasma geünyor Gunde ortalama 15-20 kışının ya- şamını yıürdığı bu bolgemızde halen olağanustu hal uygulanı- yor Aslında Gonzales, Çıller'e Bask'ta uygulanan modelin Tur- kı>e ıçın en azından kısa surede geçerh olamayacağını anlatmış Gonzales'ın ılk şartı şu "Önce komşulanrnzla anlaşa- caksmız." Turkıye'nın Guneydoğu kom- şulanna bakahm Suriye PKK hdennın. Şam'da ıkametgâh kağıdı çıkartabıleceğı herhalde 4-5 adres vardır Bekaa da bu ulkenın kontrol ettığı bır bolge Okullardakı hantalarda Hatay hâlâ Sunye sınırlan ıçınde gostenhyor Devlet duzeyınde ga- rantıler venhyor, ama bunlann ne olçude yaşama geçuğı ortada Irak Turkıye'nın Guneydoğu- su bır devletın -kontrolu alurtda değıl Kuzey Irak'ta kurulan dev- let, daha kendı kurumlannı bıle oluşturamadı Peşmergeler, PKK'yı banndırmayacaklanna daır guvenceler venyorlar, ama sozunde durmuyor olmalılar kı. sık sık Jandarma Genel Komuta- nı, bderlenyle goruşu>or Iran. Son donemde pekçok sal- dınnın bu ulkedekı PKJC kampla- nndan olduğu ıddıa edılıyor İkı ulke arasında sınır guvenlığı ol- madığını Iran da Türkıye de ka- bul edıyor Içışlen Bakaru Meh- met Gazmğkı. 16 ekımde Tah- ran'a gıdecek ve sınır guvenlığı ıçın ne yapdabıleceğmı konuşacak ve ıkı ulke, sınır guverüığını goz- den geçırecekler Ennenistarr PKK'nın bu ulke- de de kamplanmn bulunduğu, son 15 gun ıçındekı haftahk dergı- lerde, televızyon programlannda yer aldı İkı ulke arasında, sınır guvenlığıne ıhşkın anlaşma da yok Bask bolgesının stratejık olarak fazla bır onemı yok Sadece Fransa'da dar bır bolgede Baskh var Guneydoğu'yla ıse hemen butun buyuk dev letler ılgılenıyor Turkıye'nın tum Guney ve Doğu komşulannda Kurt yaşıyor Böl- gedekı beş ulkede Kurt var Bask 17 ozerk bolge arasında zengınlıkte ıkına Sanayı bolgesı pek çok konuda kendısıne yetı- yor Gunevdoğu. bunun tam ter- sı Avrupa'da. Ingıltere'nın Kuzey Irlanda ıle. Fransanın Korsıka de, \ unanıstan'ın Makedonya ıle sorunlan var Ama hıçbın hr dı- ğenne bakıp. "O ne yapmıs, ben- zerini uygulayavm*" demıj or Çunku her bınnın koşullan farklı Turkı>e'nın sorunu da İspanya'- dan farklı \e benzer çok az >onu var lspanv a, kendı koşullan ıçınde bır model gehşnrmış Bu model nasıl ışlryor, butün sorunlan çozu- yor mu9 Turkıye bunlan araşüra- bıhr, ama bunu Guneydoğu ıçın duşunmenın zemını yok Cumhurbaşkanhğı Koşku - nde dun Demırel, Çıller. Kara- yalçın, Çetın ve Ayaz'ın katıldı- ğı bır guvenlık zırvesı yapıldı Demırel. boylezırvelen 15 gun- de, 1 avda bır \apı\or ancak dunku arve ıster ıstemez farklı bır anlam taşıdı Zırvenın bır saat surmesı planlanıyordu. 40 dakıka daha uzadı Belkı de Demırel ın Çıller"e program dışı so>leyeceklen vardı Zırve- den sonra ısrarla herhangı bır açıklama yapılmaması da gaze- tecılen kuşkulandırdı Çıller Gunejdoğu sorununu çozmek ısüyorsa. Vı\ana"da İs- panya Başbakanı ıle gonışmeden esınlenerek fıkır uretmek yenne, Mechs'ı devreye sokmalı Her fır- satta Mecbs'ı devre dışı bırakma- ya çalışan bır Başbakan'ın "daha fazia demokrasTyı ıçeren yontem- lerde samımı olduğuna ınanmak guç Özerklik biraz da demokrasi demek Oğretim üyelerini SİYİİ polisler izledıALİKIŞLAK Beşjuz yü oncesıne kadar avn avn krallıklar olarak vaşayan, 800 yıl kadar Araplann hukûmdarhğı altında bulunan bugunun lspan- yol özerklıklen, tek başlanna \raplar ıle baş edemeyınce kuzev- den gûney e doğru bırleştıler ve ku- zev den guneye doğru Ispanyayı ^raplardan temıziedıler ve Arap- lara karşı oluşan bu bırhktelık 500 yıldan bu yana sûruyor "Özerklik' bıraz da demokrası demek 19^5 yılında Franco'nun ölumuvle Ispanvada 40 vıla yakın bır dıktatorlük donemı gen- de kahyor, bır demokrasıye gecış donemı ba^b>or 1982yıbndasos- yabstlenn ıküdara gelmesıyle de demokrası daha sağlam temellere davanıyordu Franco. dıktatorlu- ğu donemınde hıçbır etnık gruba goz açtırmadı Demokrasıyle bırlıkte Ispan- ya'da 17 bolgeye ozerkbk tanındı Yalnız bu ozerkbk lam bagımsız- bk deâldı Aynca tum bolgelere tanınan ozerklıkler avTu değıl. de- rece dereceydı Bazı bolgeler yûz- yıllar bo>unca kendı aralannda kaynaşmı$lar. kendı dıllennı kay- betrruşler Bask Navarra, Kata- lunya Gabcya.Vaknsıa\eBalea- res, özerklıklen ıse dıllen ve kultur- len ıle farklı bır yapıdaydılar Bu- nun ıçın Bask ve Navarra bolgele- nne daha ayncalıkb ozerkbkler venldı Bask ozerklığının adı İs- panyolcada 'Paıs Vasco' yanı Bask Ulkesı'dır Özerkbklerde ıkı dılb bır u>gu- lama var Tum resmı jazışmalar, trafik ışaretlen ıkı dılde de venh- yor Bolgelere venlen özerkbklenn derecelen ne olmalı7 Bugun ven- len yuzde 15 bk bır ozerkbk az mıdır. çok mudur'1 Bunun arkası gebr mı° Bu yuzde 15"bk formul bırkaç yıldan ben tartışılırken Ka- talanlar hep daha yûksek rakam- larda dıretüler Bugun Felıpe Gonzalez'ın sosyabst hukumetı- nın bır azınlık hükumetı ve bu ne- denle daha zayıf olmasıru fırsat bı- len Katalanlar elbette yann daha Çiller'in bütçesi umutsuz • Baştarafi l.Sayfada Yardımcısı Murat Karayalçın- ın da Bursa da olması nedenıyle "pek fazla tartışmaya" sahne olmadı Başbakan Çıller'ın oncekı gûn yapılan ılk oturumda. bu- rokratlara. "Bütçe ve program bedeflerinde samimi olalım" ta- lımatı verdığı. bu nedenle daha once "katrilyona tırmanması" beklenen bütçenın, 814 tnlyon lıraya baâlandığı kaydedıldı YPK'da şekıllendınlen 1994 butçesınde. dolann 1994 yılı ıçın. ortalama kurunun 17 bm 750 lıra olarak tanımlanması. devaluasyon sınyalı olarak algı- landı 1994 butçesınde, personel harcamalanna 290 tnlyon lıra- lık odenek aynldı ve ûcret zam- lannın iiçer aylık > apılmasT yer aldı Buna goreyenı yılın ılk uç ayında kamu çalışanlannın ma- aşına ortalama yuzde 10'luk zam yapılacak Hukumette ve TBMM'deele alınacak olan butçe büyükluk- lennın onemb tartışmalara yol açması ve buyuk ölçude değıştı- nlmesı de beklenıyor Burok- ratlar. butçe tahmınlennın yenı vergı tasansının 1 Ocak 1994'- ten ıtıbaren yururluğe gıreceğı varsayımma dayandığına da dıkkatı çekerek "Oysa hükume- tin veni >ergi tasansında, D\ P grubu >e TBMM'de direnişle karşılaşması büyük olasılıktır. Tasan yeni yıla yetişm«>ebilir" dıye konuşuyorlar YPK toplantılanna katılan bır bürokrat. "Toplantılar ge- çen yıllardakinin aksine hem kı- sa sürdii hem de fazla tartışmalı geçmedi. Saracoğlu. Kesici gibi isimlerin yokluğu belirgindi" de- dı DPTnm YPK toplantılan ıçın hazırladığı rapora gore 814 tn!- yon lıra olarak hedeflenen 1994 konsolıde butçesınde gehrler 62*» tnlyon lıra olarak ongörüldu ve açık 189 tnlyon lıra olarak kesın- leştınldı Kamu kesımı (PSBR) açığını 1994 ıçın ; uzde 16 3 olarak tah- mın eden raporda, GSMH defla- toru yuzde 54 6. toptan eşya fı- yatlan endeksındekı artış yuzde 48, tuketıcı fıyatlannda ıse yuzde 56 olarak hedeflenıyor DPT'nın taslak raporunda dolar kurunun yenı yılda ortalama 17 bın 750 lı- ra olacağı vdrsayıbyor, dığer gos- tergeler uzennde şu tahmınlere yer venlıyor "Büyüme hızı yuzde 4.5. (Sana- \ii yuzde 5.4. tanm yüzde 3. hiz- metler sektoru yuzde 4.8). GSMH 2 katrilyon 135 rrilyon 712 milyar lira. (Saht rıyatlaria 132 trilyon 882 milyar lira). Kişi başına duşen milli geür 1967 dolar. İhracat 17 milyar 200 mOyon dolar, ithalat 30 milyar 300 mil- von dolar. (Dış ticaret açtğı 13 milyar 100 milyon dolar-cari is- lemler dengesi açığı 4 milyar 460 milyon dolar). Dış borç ana para odemeleri 4 milyar 850 milyon dolar, faiz öde- melen 4 milyar dolar. (KFT zaran 36 rrilyon 200 milyar lira." 1994 yılında can fıyatlarla top- lam 491 tnlyon 985 milyar bralik sabıt sermay e y aünmı yapılmasını hedefleyen yenı yıla ıbşkın yatınm programı ve bütçesının yapılacak mahallı seçımler nedenıy le "hedef nıtturamayacağı" ılen suruluyor Başbakan Çıller'ın YPK gö- ruşmelen sırasında özelhkle "sosyal yaünmlar" uzennde durduğu ve bu nedenle eğıüm, sağlık ve konut alanlanndakı Çillen Devlet çarkı zararauğradı • Baştarafi l.Sayfada Başbakan Çıller, dun yaptığı yazılı açıklamada, Anayasa Mahkemesı'nın. koalısyon hu- kumeünce yururluğe İconulan 36 kanun hukmunde kararna- meden 8"ını ıptal etüğını anım- satarak şu goruşlere yer verdı "Anayasa Mahkemesi'nin al- dığı bu karan, saygıyla karşıh- yoruz. Yuce Mahkeme'run ka- ran. hukumetın hukuk tanı- mazlığma ındınlen bır darbe- dır" yolundaki görüşleri de red- dediyoruz. Türkiye Cumhuriyeti. bir hu- kuk devletidir. 50. cumhuriyet hükümeti de hukuka saygılı ol- duğunu her vesileyle göstermiş- tir. Hükümetimiz, halkımızın ya- rarına, de>let çarkının daha du- zenli işlemesine yonelik olan. an- cak iptal edilen bu düzenlemeleri gercekleştinnek ve kısa surede hayata geçirmek için çalrş- malarına başlamıştır." İptal edılen KHK ler hakkın- da vatandaşlann yanlış yonlen- dırmelerle değerlendırme yap- mamalan ıçın bılınmesı gere- kenlen aktarmak ıstedığını be- lırten Çıller, şoyle devam ettı "KHK'lerle icraat, sadece Turkiye'de değil. Birçok batı ul- kesinde anayasal bir müessese- dir. Türkiye'de sadece 13 Aralık 1983'ten, 20 Ekim 1991'e kadar olan surede, ANAP hükümetle- rince 251 adet KHK çıkarılmtş- tır. Bunlardan 25'i Sayın Mesut Yılmaz hükümetinin çıkardığı KHK'lerdir. ANAP döneminde, toplam 251 olan bu KHKIerin bir bölü- müyle birçok karar uvgulamaya konulurken bugiın hayatiyetini sürdüren yeni bakanlddar. genel müdürlükler, daire başkanlıklan kunılmuşfur. Çevre, Kûltûr, Tu- rizm, Orman bakaniıklan ile Aile AraşOrma Kurumu. GAP Bölge Kalkınma İdaresi KHK ile kunılanlardan sadece birka- çıdır. Bu çalrşmalara ilişkin KHKIerin iptali ile devlet çarkı- nın ve halktmrzın uğradığı zara- n, yûce miUetimizin dikkatlerine sunuyorurh. Halkunızm daha güzel yann- lara özlemiıû karşılamaya çalı- şan 2. D\ P-SHP koalisyon hö- kümeti, iptal edilen KHK'ler ye- rine, yçni duzenlemeler yap- maya ve bu yoldaki çaltşmalan- tıı. bazı çevrelerce y aratılmak is- buyûk bır pay ısteyecekler Kata- lanlar Baskblarda olduğu gıbı kendı pobsıne, jandarmasına, gu- venbk guçlenne sahıp olmak ıstı- yorlar Baskblar da kendı kamu bankalanm ıstıyorlar Özerklıklenn yenı ozerklıkler ıstemelen bağımsızlıklannı azar azar arttırma ozlemlen veçabalan yadsınmamab Bask ve Katalon- ya özerklıklen dışında kalan özerkbkler zaten İspanya ıçınde oldukça bütünleşmışler Daha fazla ozerkbk kazanmalan (bır ul- kede yerel yonetımlenn daha fazla yetkı ve kaynaklarla donatılması gıbı) özerklik ıstemı demokrası ıçensınde olduğu surece sorun yok yatınmlara ağırlık venlmesını ıstedığı öğrenıldı Çıller'ın bu goruşlennı not alan burokrat- lar Mıllı Eğıüm Bakanlığı ıle Sağlık Bakanlığı butçelennde bu amaca donük revızyon yapı- lacağmı bıldırdıler Toplu Konut İdaresi Başka- nı Yiğit Gülöksüz tarafından yapılan sunuşun, Başbakan Çıller tarafından beğenıldığı kaydedılırken, TKİ'nın konut alanında daha buyük uretım yapabılmesı ıçın varlığa dayalı menkul kıymet ıhraç etmesı ko- nusunun da, toplanülarda ılke olarak kabul edıldığı kaydedıl- dı YPK toplantısından aynlır- ken gazetealenn sorulannı ya- nıtlayan Devlet Bakanı Nec- metrin Cevberi, toplantıda tum yatınmcı kurumlann durumla- nnın ele alınmadığını belırte- rek, "1994 yılı yatınmlarına inş- kin toplantılar Sayın Başba- kan'ın Amerika gezisi sonrasın- da devam edecek. İki gündür süretı YPK toplutıtılarında dnce- likle dinlenmesi gereken yatınm kuruluşlanntn durumlannı ele aldık'" dedı tenen engeUemelere rağmen sür- Jürmeye kararbdır," Başbakan Çıller'ın, koalıs- yon hükumeünm 3 aylık ıcraat- lannı değerlendıraığı "Beyaz Kitap"tan sonra haarlattığı "Karşılaştırmalar" adlı kıtap- çıkta, Mesut Vıbnaz başkanlı- ğındakı son ANAP ıktıdan ıle ıkıncı koalısyon hükumetı dö- neminde yapılan yasâl düzenîe- meler. çıkanlan kanunlar, yu- rurluğe konulan kanun hük- munde kararnameler, makro ekonomık gostergeler ve enflas- yon oranlan karşılaştırmalı olarak kamuoyunun bılgısıne sunuldu Cezalandırma cylemleri Genelkurmay 6 Bask modeli'ne soğuk PKK-TDKPçaüşmasımn altında ne yaüyor? EMIEN DEĞER ANKARA - Başbakan Tansu Çfller'ın Vıyana'da gezısı sırasın- da ispanya Başbakanı Fefipe Gonzales ıle yapüğı goruşmenın ardından. Guneydoğu sorunu- nun çozumu ıçın dıle getırdığı "Bask moddTne asken kesımın "scak bakmadjğı" saptandı Ge- nelkurmay Başkanhğı'ndan ust duzey bır asken yetkıb. Guneydo- ğu ıçın Bask modeb formülunu. "sadece bir gazete haberi' olarak değerlendırdıklennı bıldınrken, bu modelin Ispanya'dan farkb olan Turkıve'nın koşullan açısın- dan ıyı değerlendınlrnesı gerekü- ğını soyledı lspanv a'dakı Bask bolgesının bağımsızbğı ıçın mucadele eden ETA genllalanna karşı İspanyol hukumeünın ızledığı pohtıkayı Başbakan Çıller'ın berumsemesı sonrasında. formu) asken çevre- lerde de tarüşılmay^ başlandı 6 Şanlı Sıvas Ayaklanması 9 için soru önergesi Haber Merkezi - Lğur Mumcu nun oldurulmesını "meşru eylem", Sıvas katlıamı- nı ıse "Şanlı Sıvas Kıyamı"- (•\yaklanma) olarak nıteleyen. ve "İki, dç, daha fazla Snas. Cumhuriyet Devrimi'nin hesabı sorulacak" çağnsında bulunan aylık İslamcı Taraf dergısının yayınlanna neden ızın venldığı TBMM Başkanlığı'na soru onergesı olarak sunuldu Soru onergesıne konu olan Taraf dergısındekı vazıda. "Katliam gûnu Snasta olamamanın hüz- nunun telafisi 29 Ekim gunu her- yerde olmaktır" denılıyor Başbakan Tansu ÇÛler'ın ce- vaplaması ıstemıyle CHP Grup Başkanvekılı Uluç Gürkan ta- rafından TBMM Başkanlığı'na sunulan soru onergesınde "Ci- nayet işlemek ve hem Atatürk'e, hem de Cumhuriyet'e küfretmek için canilerin yuzlerine sahte müslüman maskesi gecirmeleri Tansu Çiller'in "Kuran. ezan ve ba> rak' muhabbetinin bir parça- a mıdırT" denıldı CHP Grup Başkanvekılı Uluç Gurkan onergesınde Ba^bakan Tansu Çıller'ın sahte muslumanlara sahıp çıkan bu tutumunun. Islam dınının zede- lenmesme yol açtığını belırttı Soru onergesınde İslamcı Taraf dergısının yayınından ornekler veren Gurkan, şu sorulann Başbakan Çıller tarafından ce- vaplanmasınııstedı "Muslümanhğm bir şiddet, kan \e zulum diniymişçesine aşağılanmasma yol açtığınızın idrakinde misiniz? Sivasal hırs- Iarınızı tatmin >e iktidarınızı korumak uğruna kendinizde böylesi bir tahnbatı yaratmaya nasıl hak buluyorsunuz? Başta rahmetli Lğur Mumcu >e Sıvas'- ta Madımak Oteli'nde katledi- len 37 can olmak üzere, Tür- kiye'de sözde faili meçhul cina- yete kurban giden onlarca yurttaşm bu yayınlarda katle- dılmeyı haketmışlerdı' biçimin- de anılmalarını doğal mı karşdı- yorsunuz? Türkiye, insanlarm 'Allah adına, kuran hakkı ıçın' denilerek kolayca öldünilebüe- cekleri, katUlerin de "ben Mus- Iumanım' deyince dokunulmaz- lık zırhına büriındıirülup elini kolunu sallay ıp serbestçe ve ka- bararak dolaşabilecekleri bir ülke mi olmalıdır? Kuran \e ezan muhabbetiniz bunu mu gerektiri- yor? Gerektirmiyorsa, kendisini din jandarması ilan eden, yurt- taşlanmız üzerinde cinayet teh- didiyle ve 'cennetın komısyon- cusu. cehennem zebanısı' eda- sıyla terör baskısı kurmaya dönük eylemlere niçin gülücük saçıp duruyorsunuz? " CHP Grup Başkanvekılı Gurkan'ın soru onergesıne ko- nu olan ve onergesınde alıntılar yaptığı islamcı Taraf dergısı Ibda-C adlı orgutunun yayın organı olarak bılınıyor tstanbul Haber Servisi - TKP- MLTIKKO ve eskı adıyla Halkın Kurtuluşu. şımdıkı adıyla Türkjye Devnma Ko- munıst Partısı (TDKP) orgutle- nnın etkın olduğu Tunceh'de, son gunlerde >aşanan "PKK cezalandırma eylemkri". akla "neden" sorusunu getırdı "Ce- zalandırılanlar" TKP-ML TİKKO ya da TDKP taraftar- lan, cezalandıranlar ıse PKK mıbtanlan PKK'nın Tunceh'- de dığer örgutlere karşı saldın- lannın amaa neydı9 Solsosyalıst grup temsılale- n, sorunun temelmde, PKK'- nın Tuncelı'de ulusal mucadele temelınde örgutlenmeye çalış- masma. bolgedekı sınıfsal te- melde mucadeleyı savunan guçlenn karşı çıkışının yattığını behrtıyor Tunceh'de oteden ben Marksıst-Lenınıst bılıncın yerleşık olduğunu belırten grup temsılcılen, bu doğrultuda PKK'ya yonelık mıllıyetçılık eleştınlenrun de bu orgut tara- fından tepkıyle karşılandığını soyluyor Bır başka goruş de bolgede guçlu olduğu belırtılen TİKKO ve TDKP taraftarlannın teron- ze edılerek sındınlmeye çalışıl- ması yolunda Bılındıâ kada- nyla ' TKP-ML TİKKO'nun bolgede 200"u aşkın sılahlı mılı- tanı ve çok sayıda sempatızanı, TDKP'nın de yıne gruplar ha- lınde sılahlı ajıtasyon çahşması yapan yaklaşık 300 mılıtanı var Tekoşın-Kavsa platformu- nun ıse bolgede yenı yenı guç- lenmeye çalıştığı kaydedılıyor Daha çok Hozat yöresınde et- ^ın olduğu belırtılen Devnmcı Sol orgutunun ıse sılahlı mılıtan sayısı 20-30 kadar tahmın edılı- yor Son yıllarda Tunceh'de "Dersim Eyaleti Komutanlığı" kuran PKK'nın, dığer bolgeler- den buraya gonderdığı yaklaşık 300 mılıtanıyla sılahlı mucade- leyı surdurduğu belırtılıyor PKK'nın bolgedekı dığeror- gutlenn yandaşlanna yonelık "cezalandırma eylemi"mn. 1971de TİKFe gınşının ardın- dan İbrahim Kaypakkaya'yla bırlıkte TİKKO'yu kuran, TIKKO'dan da aynlıp PKK kuruculan arasında yer alan ve daha sonra PKK ıle Kurtuluş- tan kopanlarla Tekoşın adlı orgutu kuran. bu orgutten de aynldıktan sonra bır sure tek başına sılahlı mucadele yüru- tup ardından Tekoşın-Kawa platformunun kurulmasıyla bölge komutanı olarak atanan Kamer Özkan'ın, 30 eylulde Tuncelfnın Gomemış Koy u yakınlannda oldurulmesıyle başladığı belırtılıyor Kamer Özkan'ın oldürulmesının ar- dından PKK Dersim Eyaleti Asken Konseyı ımzasıyla ya- yımlanan "Halkımıza Duyuru" başlıkh bıldınde, Özkan'ın "suçlannnı'' başında "MİTçi ohnası" göstenlıyor Aynı sıralarda yayımladığı bıldınde Tuncelı'dekı okullann kapatılmasını ısteven PKK. ak- sıne davrananlann "en sert şe- kilde" cezalandınlacağını du- yurdu Bu bıldınnın ardından PKK, ıkı ayn baskında toplam altı oğretmenı oldurdu Oncekı gun de altı TDKP yanlısını ol- duren PKK, TÎKKO taraftan olduğu belırtılen 15 kadar kışıy- le Özgur Gelecek gazetesının Ovacık muhabın Ferhat Eren'ı kaçırdı Özgur Gelecek gazete- sınden yapılan açıklamada da PKK'nın bu tutumu eleştınle- rek "özgür Gündem gazetesi dışında devrimci-demokrat ve sosyalist basın organlannm böl- geye girmesinin yasaklanması, satacak bayilerin cezalandınla- cağmın belirtilmesi, TC'nin ge- nelde sol başına, özelde Özgür Gündem gazetesine karşı uygû- ladığı baskı, yasaklama ve çalı- şanlannın katledilmesi ile ara- sındaki farkm ne olduğunu herkesin sorması ve buna karşı tavır alması bir zonınluluktur. TDKFiaerin öldürülmesi kime hizmettir? Sonılmalı, yanıtı is- tenmelidir. Guçlu olduğum yerde kımseyı yaşatmam, var olanlan da yok edenm' anlayışı devlete hizmet eden bir anlaytş- tır" denıldı PKK'nın bolgede egemenlık kurmak ıçın kendı dışındakı or- gutlere karşı son donemde gı- nştığı eylemlenn ardından. TKP-MLTİKKO ıle PKK ust duzey yonetıcılennın goruşme gınşımınde bulunduğu, bu go- ruşmenın sonucunun da bun- dan sonrakı gelışmelerde bağla- yıa olacağı belırtılıyor I Baştarafi l.Sayfada bır araya gelen öğretım uyelen- nın yaptıklan toplanü. sıvıl po- lıslerce de ızlendı Polıslenn. oğ- retım uyelenne " Dersleri pro- testo edecek misiniz, bildiri dağıtacak mısmız" dıye soru yonelttıklen dıkkat çektı Akademık sorunlannın yanı sıra gelırlennın duşuk olmasın- dan da yakınan oğretım uyelen, dun Gazı Ünıversıtesı İktısadı ve Idan Bıhmler Fakultesı 100 Yıl Toplanü Salonu'nda bır arava geldıler Daha once ka- rarlaştınlan derse gırmeme ey- lemı. "oğrencileri güç dunımda bırakabileceği ve idari sorunlar yaratabileceği" gerekçesıyle er- telenırken toplantıya 100'e ya- kın oğretım uyesı ve görevlısı katıldı ODTÜ Öğretım Lyelen Derneğı tarafından toplantıya bır destek bıldınsı gondenldı "Konuşan \e toplumsal olaylar- da görüşünü açıklayan üniversi- te anlaytşına tahammülsüzlük. aydınlanma >e çağdaşlaşmaya vurulan en büyük darbedır" ıfa- desıne yer venlen bıldınde. ıktı- dar, unıversıtelen dışlamakla suçlandı Bıldınde, yenı bır yüksekoğretım yasasınm haar- lanacağına ıhşkın maddelenn koalısyon protokolunde yer al- dığı anımsatılarak konunun ıkı yıldır suruncemede bırakılması eleşünldı Bıldınde. oğreüm elemanlannın ozluk haklannın zaman aşımına uğradığı ve cumhunyet tanhının en duşuk duzeyıne ındığı savunuldu Toplantıda bır konuşma ya- pan G L İktısadı ve İdan Bı- lımler Fakultesı İşletme Bolu- mu Başkanı ProfDr Sedat Lnalan unıversıtede yaşanan sorunlann temelını eskı Cum- hurbaşkanı Kenan Evren'ın attı- ğını savundu Öğretım uyesı ko- kenlı Başbakan Tansu Çfller'ın, "eğitimcilik yetcneklerini, 440 bin öğrenciyi üniversiteye alarak üniversiteyi siyasete alet etme- siyle gösterdiğini" ıfade eden Unalan. bu uygulamanın ger- çekleştınhnesınm olanaksız ol- duğunu soyledı Ünalan, Çıl- ler'ın eğıtım ve oğretım anlayı- şının "hasta" olduğunu ılen surdu G Ü İktısadı ve İdan Bılım- ler Fakultesı Çalışma Ekono- mısı ve Endüstnyel İlışkıler Bö- lumü Başkanı Pr©f Dr Kamü Turan, oğretım uyelennın bu- gün gosterdığı çabanın "üniver- sitenin haysiyetini" kurtarmaya yonelık olduğunu soyledı Ge- lecek nesıllere, "besleroeleştiril- miş, dejenere" edılmış bır unı- versıte bırakmak ıstemedıklen- nı ıfade eden Turan, ıktıdann kayıtsız kalması nederuyle Meclıs'e gıdeceklennı ve destek arayacaklannı soyledı Turan, nısan aymdan ben çalışmalan- nı yüruttuklen, oğretım ele- manlannın ozluk haklannın duzeltılmesıne ıhşkın taslağa. 40 mılletvekılının destek verdi- ğını belırtü Taslak. yuksekoğ- renım, devlet memurlan ve-t emeklılık yasalannın 8'e yakın maddesının değıştınlmesını on- goruyor Turan. ANAP Genel Başka- nı Mesut Yılmaz ve SHP Grup Bakanvekılı Aydın Guven Gurkan ıle 40'a yakın mılletve- kılının kendılenne destek sözu verdığını bıld'rdı Turan, hukumetın yukse- koğretıme ve öğreum gorevlıle- nne karşı duyarsız olduğunu belırterek "Böyle devam ederse 5 yıl sonra Türk üni>ersiteleri if- las eder" dedı İstanbuTdan destek Ankara unıversıtelenndekı bazı oğretım uyelennın, huku- metın yuksekoğrenıme bakış açısını ve yaşanan sorunlara kayıtsız kalmasını protesto et- mek amacıyla başlattıklan pa- sıf eyleme, Istanbul'dakı çeşıtlı unıversıteler de destek verdı Pasıf eylem kapsamında dun, Marmara Ünıversıtesı İktısat Bolumu'nde bazı oğreüm uye- len derse gırmezken bır bolumu de oğrencılere ders yenne unı- versıtenın sorunlanru anlatü Marmara Ünıversıtesı İktısat Bölum Başkanı Profesor Dok-, tor Tamer İşguden dersınde dorduncu sınıf öğrenalenne. unıversıtelerde yaşanan sorun- lan dıle getırdı Öğrenalenne, Turk eğıtım sıstemının kntık bır noktaya geldığını anlatan İşguden, sıstemdekı çatlamaya dıkkat çektı Turk eğıtım sıste- mının Osmanlı donemınde ol- duğu gıbı laık ve dınsel olmak uzere ıkıye aynldığını vurgula- yan işguden. bunun çok cıddı bır tehlıke olduğunu soyledı Unıversıtelen. bılımın egemen olduğu kuruluşlar olarak nıte- leyen İşguden. "Bilimin teme- linde o/giir düşûnce. demokrasi >e bilim ahlakı yatar" dıyerek unıversıtelerdekı bu çerçeverun gıderek kaybolduğuna degındı Gunumuzde, Osmanh done- mınde olduğu gıbı ozel. yabancı lıse ve unıversıtelenn ağırlıkla- nnı duyurmaya başladıklanna dıkkat çeken İşguden. devlet okullannın da gıderek paralı hale gelmesınm satın alma gucu az olan kıtlelenn çocuklannın unıversıtelerden uzaklaşmasına Tieden olduğunu soyledı İşgu- den şoyle devam ettı "Bir yandan devlet ünhersite- lerinin çizgisi düşerken diğer yandan özel üniversitelerin Tür- kiye'nin en iyi çocuklarını 'yuk- sek gelır grubunun çocuklannı' ahnaları. düşük gelir grubu ço- cuklannın. eğitimdcn uzaklaş- maları ile özel ve kamu karar du- zeylerine ulaşamamaları so- nucunu >eriyor." İşguden, eylemlennın bır gunluk olduğunu ve bundan sonra normal programlanna devam edeceklennı belırtü Eczacıbaşı toprağa verildi • Baştarafi l.Sayfada bul edılen Nejat Eczacıbaşı ıçın ılk toren, temelını 1949 yılında attığı Turkıye'nın ılk yerlı ılaç fabnkası Eczacıbaşı İlaç'ın onunde yapıldı SHP'nınOnur- sal Başkanı ve eskı Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü, Yenı Partı Genel Başkanı Yusuf Boz- kurt Özal. Genel Başkan Yardımcısı Hüsnü Doğan, Sa- nayi \e Tıcaret eskı bakanla- nndan Cahit Aral gıbı sıyasıle- nn dışında, Eczacıbaşı Şırketler Grubu çalışanlannın ve Eczacı- başı İlkokulu oğrenalennın katıldığı torende Vehbi Koç, Onat Kutlar ve \yhan Suskun bırer konuşma yaptı Başta TÜSİAD'ın eskı Baş- kanı Bülent Eczacıbaşı olmak uzere Eczacıbaşı Aılesı'nın za- man zaman gozlen dolarak ız- ledığı konuşmalar. \ejat Ecza- abaşı"nın renklı kışılığının ayn vonlennı sergıledı Konuşmasına "Cumhuriyet tarihinin en güzide işadamlan- ndan biri \e yakın dostum olan Nejat Bey 'i kaybetmış olmaktan dolayı çok müteessirim" sozle- nyle'başlayan Vehbı Koç, 1967 yılında Turk Eâtım Vakfını. 1971de de TUSLAD'ı bırlıkte kurduklannı hatırlatarak "Ken- disini uzun y ıllardan beri tanır \e rüm faaliyetlerini yakından ta- kip ederim. Fevkalade bilgili, çalışkan, ileri goruşlu bır mute- şebbisti. Kelimenin tam an- lamıyla bir beyefendi >e dönemi- nin çağdaş bir işadamı sembo- luydü"dedı Nejat Eczacıbaşı'nın sanayı tesıslennde onderlık yaptığını. sayılamayacak kadar çok lcul- turel ve sosyal hızmette bulun- duğunu vurgulayan Koç. "Her fani gibi hakkın rahmetine ka- vuştu. Ama arkasında herkese nasib oimayacak kadar eser bı- raktı" dıye konuştu Eczacıbaşı nın cenazesı. to- renden sonra Teşvıkıye Camıı'- ne goturuldu Cumhurbaşkanı Suleyman Demirel. TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, İstanbul Valısı Hayri Kozakçn oğlu, İstanbul Buyukşehır Bele- dıye Başkanı Nurettin Sözen ve bakanlar ıle ış ve sanat dunya- sından genış katılımın olduğu cenaze namdzınddn sonrd Ec- zacıbaşı nın nddşı Zıncırlıkuyu Mezarlığı ndakı aıle kabnsta- nındd toprağa venldı Tunceli gergin Baştarafi l.Sayfada Mıllı Eğıtım Muduru İsmet Oranlı'yı suçladılar Öğretmen- ler, son günlerde Tunceh'de yaşadıklannı şoyle anlattılar "Milli Eğitim, btı biMiriyi önce- den haber aldı. Ancak bize bil- dirmedikleri gibi, hiçbir önlem de almadılar. Sonucta, 6 öğret- men arkadaşonız öMıi." Tunceli kent merkezınde, dun gergin saatler yaşandı Merkeze bağlı yaklaşık 400 koy okulunun kapalı olması yuzun- den. kent merkezi, oğretmenle- nn akınına uğradı Tuncelı'dekı 7 lıse ıle 8 ılkokulun oğretmen- len, can guvenlığı sağlanmadığı ve oldurulen 6 arkddaşlannın olumunu protesto etmek ıçın bugun (dün) vc yann (bugun) derslere gırmeyecekler Kentte eğıtım ve oğretım durmuş du- rumda Tunceli kent merkezınde ya- şanan gergınlığın bır başka ne- denıde PKK-TDKP çekışmesı. 12 Eylul'den once Tunceh'de buyuk bır PKK-TDKP çekış- mesı yaşanmış ve ıkı taraftan da birçok ınsan olmuştu Geçen günlerde PKK. yayımladığı bır bıldın ıle TDKP orgutünu duş- man ılan ettı 12 Eylul oncesı olduğu gıbı bugunlerde de Tuncelı'de "bır PKK-TDKP çarpışması baş- lamış durumda Halk çok te- dırgın ve her an buyuk bır çatış- ma beklıyor Ovacık ılçesınde dun yakla- şık ıkı bın kışı PKK'nın yayım- Udığı bıldınyı ve 6TDKPİınm oldurmesını protesto etmek ıçın yurudu Aynca Ovacık Mazgırt ve Hozat U kepenkler kapatıldı