Catalog

23 AGUSTOS1992 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Döviz-altın ne getirdi? Dolar (T Kale) Dolar (Dövızalış) Dolar (Efektıfsabş) Mark (T Kale) Marit(Dövızalış) İsviçre Fr (T Kale) Sterlın (T Kale) Cumhunyet Reşat 24 Ayar kûlçe 22Ayarbılezık (TU 5110 5087 29 511329 3375 3347.24 3760 9550 394.000 430.000 58.600 57.500 fTU 7120 7126.72 7162.42 4870 486134 5390 13 750 520 000 615 000 77 600 76 500 KSftlSMİ fTU 7110 7147.68 7183.49 4980 491418 5570 13900 528 000 615.000 77.800 77.000 nftıtt -014 0.29 0.29 2 25 108 333 1.09 153 - 0.25 065 flMfirk 3913 40.50 40.48 47 55 46.81 4813 45 54 34 01 43.02 32.76 33 91 Borsada geçen hafta 21 AftUSTK 1992 istaü Haori: 644 061 mılyon TL, (-%36.79) " " &ttsfc 4.077.11 (-%0.66) İSJMI Mktan: 136 747.791 (%24.22) "" 2.417.65 (-%1.55)SaalErtria: 5.038.24 (-%0.41) tftm EKtfM EITUMII ia«Mş Hyıt Hyıt Hyılı M t ı n UU ttaiTMfll Akbank Aksa •AlarKoHokJlng Alarfco Sanayı Altınyıldız Mensucat Anadolu Cam Arçelrk Aselsan AslanÇımenlo Aygaz Bagfaş 1MJM 1.Wt Z.tt1.7K 11-bM U74M1 1JM UM 72JM 4.M0 11JM.471 26000 2200 14M7* 2 107 531 1.221540 912 700 27 000 399 080 2 219070 525700 7368 221 150 945575 JLJM.71I ıtttn 1JM 14İM 1.7M 1JM 1I.7M 4.1 M 10 500 8900 6000 6600 2500 8 700 2 250 4200 15 250 1350 UM 2.46» 2^50 MM 11500 10 200 6500 6800 2850 9100 2400 4 700 15 750 1500 1JM 4.480 2200 4JM 11250 9300 6300 6 700 2650 8800 2350 45O0 15 750 1400 1JM Burçel'k çmkUiPaMi ÇelıkHalat Çımsa ÇukurovaElektnk Oemırbank İMbflCaa Deva Holdıng •tjş Doğusan Mktaf Eczacıbaşı llaç Eczacıbaşı Yatınm EHHracM inMiıırl EgeGubre Emek Sıgorta Enka Holdıng ircjyas HncM Ereğlı DemırÇelık Esbank Fems Alumınyum Huntaak Gentaş ChMYıtra Good-Year GubreFabnkalan GâMyHnatt Hektaş Hurrıyet Gazetecıhk tktısatFınansalKırala- ma ntema İIIMM—HfflllM zmır DemırÇelık Izocam Kartonsan Kav KelebekMobılya KentGıda Kepez Elektrık Koç Holdıng Koc Holdıng Konya Çımento Kordsa Koruma Koytaş (tatyaPtrsdM MakınaTakım Marbank ^ardın Çımento H M Marmarıs MartıOtel ItanMilfyı Mensucat Santral Metaş M ( m Nasaş Net Holdıng ikMTitsa NMM Parsan PEG Protılo Petkım PetrokentTurızm Petrol Ofısı Pınar Et fMP» Pınar Sut nMrHftil Pımaş PdTlMİBİI Rabak SabahYayıncılık BMnl HtMta» Sarkuysan Jtftf |lt| 'Sımtel Soksa Sun Elekironık Tam Sıgorta Tekstılbank Trittaf Hrtttttn TofaşOtomobılFab Toprak Kâğrt Trakya Cam Turcas Petrotauluk Tupraş TMlmTıhn Tütunbank TJMirMkla T Dışbank T Garantı Bankası T İş Bankası (B) Tlş Bankası (C) Tlş Bankası (C-%50 BDL) T İş Bankası (C- %50BOZ) T Kalkınma Bankası TJfeBMB T Sınaı Kalkınma Ban- kası TŞıseCam T.Tuborg Uşak Seramık Ünye Çımento ••Hf HHBSM NNHH1 Vakıf Yatınm vestel Yapı ve Kredı Bankası Yasaş Yımsa Marmarıs Altınyunus Medya Holdıng TtfamnarM 7000 1 M N 1 409 754 177 966 4 161355 18300 1MJ7S 1 841322 ntm 1.023 321 M4JZ7 3 512 273 2 960 471 M M 1.7Z7JM 131 875 2.020 325 450 M J M 7.969 214 1000 7000 11 JM 58 100 1.711.10» 532 344 87 510 İ7JM 1 074 730 32 900 225 300 462 874 M M 2040 385 140.772 575035 563187 33 150 4000 1 776109 1 118266 1 586.280 272 210 149 494 522 700 568 250 S40.7H 226.749 106 000 2065 300 4 M J M 8 700 14141» 58 430 607 050 M1.0M 1 214 211 395.500 1SJM 44MM L22S.4S1 143 990 935 441 698 925 1 164 390 1879 800 148.800 11JM 18.000 U M 7.000 M J M 62 561 29 300 2.M1.1M 1675 584 ifMH 10 000 35.500 M14 1 010 020 122.925 1 ioo 117JM ZMJM 4 466 751 5200 202 050 817 500 5 329.245 2JMJM 9 416 1.41U71 45.450 989.203 45 810 438 920 887 920 170120 48.800 HI.IM 298 651 529.082 26.500 335 800 337 030 Z M J M 72.100 1506 704 1333 824 335 255 58 758 20 590 47 000 ZM.1H 5400 M M 2800 7200 73O0 1250 628 1550 7JM 625 M M 3800 5 100 22MM 1JM 500 900 5 700 M J M 3800 2000 5 1 1.700 1600 t » 10 500 700 M J M 850 2000 1050 4800 1JM 450 10 500 1 700 2200 2800 7400 4250 11 750 16 000 53 000 3400 825 800 17JM 525 600 17 250 M M 2800 4JM 950 550 VJM 550 575 SM 1.S50 11.7M 450 2 700 500 1000 4900 575 7M 1500 1.1M 1550 «7i 625 2500 M» 9 750 1JM 6500 1450 7JM 3200 4800 1700 1 M M 1.(61 7 100 7400 2550 7500 3950 f M 3150 M M 950 1 150 4 700 800 350 575 850 11.760 825 950 4.800 900 3400 t » 900 1000 800 1800 1200 800 5600 2 M M 5 700 7JM 3.100 7.500 7800 1300 t » 1750 M M 675 7.2M 3950 5300 Z2MM U M 550 1650 6000 41JM 4000 2000 5300 1JM 700 M l 11500 750 17 JM 975 2050 1 150 5000 1JH 500 11000 1800 2450 3000 7400 4.400 12 500 16 750 57.000 3.600 875 850 1 M M 575 625 18 500 M M 2900 4.SM 1050 575 M J M 650 600 17i 1.B00 12.760 475 2 750 525 1050 5400 625 7M 1650 1.1*» 1650 7M 700 2900 •H 10 500 1JM 6800 1550 M M 3800 5500 1700 11.76» 1.4M 7600 7500 2 700 8600 4400 m 3900 1L1M 1 100 1300 4900 825 375 600 875 1 U M 850 1050 S.900 975 3600 UM 950 1050 825 ZOOO 1250 800 5 700 11JM 5400 MM 2900 7300 7500 1300 ttf 1600 M M 650 7JM 3850 5 100 22S.M0 M M 500 1650 5800 41 J M 3900 2000 5 100 1.M0 1650 nt 11000 725 M J N 925 2000 1100 4800 1JM 450 10 750 1.750 2250 2950 7400 4.350 12 000 16 250 56 000 3450 850 825 17.750 550 625 18 250 M M 2800 4JM 975 550 M J M 575 575 875 1.450 12.600 450 2 750 3CT 1 ™ 5150 600 7*6 1550 1.160 1650 7M 625 2 750 m 10 250 1J60 6600 1550 M M 3600 4860 1700 11.76» 1.4M 7400 7500 2650 8500 4 100 C f 3 150 M M 1000 1.200 4 750 800 350 575 850 11.76» 825 1.000 5400 900 3600 UM 900 1000 800 1850 1200 800 5700 I1JM 7J0 -1.71 -TU M l Mt 000 ua 000 -2 07 -3 06 000 -7 02 -112 -2 06 -13 46 0 00 -3 45 *M 112 -5 26 -3 33 -1.35 -2 60 000 171 000 Uf 000 128 000 tn ZJO -9 09 0 00 000 M l -127 000 000 M7 -3 13 1.11 -»35 -3 33 4.71 000 -6 98 000 -4 26 Mf -iooo -2 27 000 000 -179 000 000 -2 04 -152 -175 -417 -2 86 -313 441 •4 35 00 -2 67 M l -5 08 1.14 -11 36 ^»35 7.14 000 000 4Jf M7 2J4 -5 26 000 ^176 00 -2 83 000 M7 -6 06 M2 -5 71 -7 41 -8.33 4.17 049 M l -139 000 21.82 -4 99 -3 00 -10 53 4.44 H J t 000 000 -185 -2.30 -2 38 1ME -2125 1J2 000 -4 00 000 000 000 •»7.21 ZMJI 12» 00 -36 92 -11.7» 37 40 -917 -30 93 -1639 112 00 -545 -28 77 -45 79 -7 89 -36 36 -4US -1MI -5 26 Ml 1549 -16.26 60 20 -10 42 -MJI -60 36 -27 78 -7.7» 46 91 -52 62 161.00 -23 08 005 7 41 107.41 -18 87 -5 40 30 77 -ZM7 -6 06 52 03 -14 71 njt -2914 -46 27 385 -35 29 17.6» 28 77 -35 00 37 93 050 46 53 5346 22 79 -4.35 19 59 -2212 -63 04 -6857 HJI -4054 -24.24 896 -C41 769 -m -45 83 -18 52 IM.fl 455 -20 69 •4U4 14.17 41.11 -10.00 -28 05 -41.18 -23 08 -26 43 -29 41 24 00 -11.7» 1569 -69 94 315 78 -IUI -12 40 -7Mf -139 -26519 2M» 35 56 14 12 -0 70 Ml -M7 33 73 000 -0 32 14 86 -39 71 41.17 12.50 22.7! -24 44 -1548 -4510 -40 88 -59 89 ^ 1 7 -20 59 0.00 2.17 000 000 -3 57 -10 00 000 MJt -2 70 -4 76 -3 03 -7.50 -7 69 000 000 1J4 35 73 42.M -34.69 -45.45 58.82 -3103 -1325 -1MI -34 06 -48 00 -48 72 -11.90 -7 69 -2 90 18 75 101J14 M M MM MM MM Islem hacmi en yuksek senetler YATIRIMCININ HAFTALIK REHBERİ Borsaııın durgım hattasıİş-Ekoaomi Ser>isi - Borsa geçen haftayı durgun geçirdi. Haftanın ilk dört günü sürekli iniş içınde olan borsa, cuma gü- nü yüzde 1.57 oranında yüksel- di. Son gün yaşanan artış, hisse senetlerini bir haftalik değer kaybından kurtaramadı. Ge- çen hafta hisse senetkrinde or- talama değer kaybı yüzde 0.66 oranında oldu. Haftanın en faz- la getinsini ise ise mark ve İsviç- re Frangı sağladı. Borsa, yatınmalann beklen- tisinın giderek azalması ile du- raklama dönemine girdi. Şir- ketlerin altı aylık bilançolannın açıklanması ile beklentilerin 9 aylık bilançolara kalması, dur- gunluğu arttıran bir başka et- ken oldu. Günlük işlem hac- minde ve işlem adedinde bir hafta önceye oranla büyük ge- rileme oldu. Günlük işlem hacmı perşem- be günü, uzun bir aradan sonra ilk kez 100 milyar liranın altına inerek 91 milyar 662 milyon lira olarak gerçekleşü İMKB bile- şik endeksi de 4013.99 ile 4077.11 puanlan arasında dal- galandı. Önceki hafta sonu ULUSLARARASIBORSALARDA GEÇEN HAFTA Nikkei endeksi geçen hafta 14 bin psikolojik sınınna da yaklaştı, fakat toparlanmayı başardı. Dolar, rekordüzeydegeriledi TOKYO-LONDRA-NEW YORK(AA)- Avrupa borsalannda geçen hafta ABD Dolan, Alman Markı karşısında rekor düzeylere geriledi. Dolar. ABD ile Avrupa arasında faiz makasının kapanamaması ve ABD'de işsizlik kaygılanna bağlı olarak perşembegünü Frankfurt borsasında 1.4515 marktan kapandı. ABD Dolan'nın düşüşü cuma günü Avrupa borsalannda sürerken Batılı sanayileşmiş ülkelerin merkez bankalan, piyasalara müdahalede bulundular. Ancak bu da dolann düşüşünü kesemedi ve ABD Dolan Londra'da 1.4375 marklık rekor düşük değerde kapandı. Dolar Tokyo'da cuma 126.45 yenden kapanırken İngıliz Sterlini ise dolann değer kaybına bağlı olarak Londra borsasında haftayı 1 9480dolardankapattı. Tokyo Menkul Kjymetler Borsası'nda bir süre önce 6yıldır ilk kez olmak üzere psikolojik 15 bin puan sınınnın altına inen Nikkei endeksi, geçen hafta bir ara 14 bin sınınna da çok yaklaştı, ancak daha sonra toparlandı. Tokyo'da hisse senetlerinin fıyatlan, yatınmalann spekülasyon amacıyla yeniden senet toplamaya başlamalan üzerine hafta ortasındayükselişegeçti.Cuma 16.216.88 puandan kapanan Nikkei, hafta genelinde ise 1.287.33 puan kazandı. New York Menkul Kıymetler Borsası Wall Street'te ise geride kalan hafta içınde Dow Jones Endeksi 74.84 puan yitirerek 3.254.10 puandan kapandı. 4104.43 puan olan bileşik en- deks, geçen liaftayı 4077. ] 1 pu- andan kapatü. Böylece İMKB bileşik endeksindeki düşüş 27.32 puanı, hisselerin orta- lama değer kaybı da yüzde 0.66 düzeyini buldu. Borsarun kot içi ve kot dışı pazannda geçen hafta 134 hisse senedi işlem gördü. 60 hisse se- nedi değer kaybederken 36 his- se senedınin değeri artü. 38 his- se senedinin fiyatı ise aynı kaldı. Geçen hafta borsada en yük- sek oranlı artış, 33.33 ile Tire Kutsan ile Vakıf Finansal Kıra- lama hisselerinde gerçekleştı. Yüzde 21.52 ile Sönmez Fila- ment hısseleri üçüncü oldu. Ge- çen hafta en çok değen Tütun- bank hisse senetleri kaybetti. Tütunbank hisse senetlerinin fı- yatı yüzde 21.25 oranında ge- nledi. Dövizde ise en fazla getiriyi İşviçre Frangı ve mark sağladı. Önceki haftayı 5390 liradan ka- patan İsviçre Frangı, yüzde 3. 33'lük artışla 5570 liraya yük- seldi. İsviçre Frangı'nı mark iz- ledi. Markm değeri yüzde 2.25 oranında artarak 4870 liradan 4980 liraya çıktı. Dolar serbest piyasada yurt- dışına bağlı olarak geriledi. Haftaya 7120 liradan başlayan dolann fiyatı. hafta ıçinde 7140 liraya kadar çıkmasına rağmen tekrar düşerek 7110 lira oldu. Dolar geçen hafta yüzde 0.14 oranında değer kaybetti. Kapalıçarşfda alınıp satılan altınlardan Cumhuriyet Altını 8 bin lira artış göstererek 528 bin lira oldu. Reşat Altınf nın fiyatında bir değişiklik olmaz- ken 24 ayar külçe alün 200, 22 ayar bilezik 500 lira yükseldi. Yatınm fonlannın getinsi ise geçen hafta ortalama yüzde 1.02 oranında oldu Yatınm fonlannda en yüksek artış. 1. 84'le İmpex Fon 2 katılma bel- gelerinde gerçekleşti. İmpex Fon 2'yi yüzde 1.56 ile Vakıf Dünya, yüzde 1.44 ile Garanti Yatınm 5 katılma belgeleri izle- di. Geçen hafta 4 fon değer kay- bederken, en yüksek değer kay- bı yüzde 3.48'le YKB Hisse Fon katılma belgelerinde gö- rüldü. YKB Hisse Fon'u, yüzde 0.66 ile TSKB Uzman Fon, yüzde 0.27 ile YKB Aktif Fon, yüzde 0.22 ile İnterfon 5 katıl- ma belgeleri izledi. II YATIRIMFONLARINE GETİRDİ • MMSİMİ IşYatırımi işYatırım2 iş Yatınm 3 İş Yatınm 4 İş Yatınm 5 lşYatırım6 İnterfon 1 İnterfon 2 İnterfon 3 İnterfon 4 Interfon 5 iktısatYat 1 iktisatYat.2 iktisatYat.3 iktisatYat.4 ikt Abhm F Garantı Yat.1 Garantı Yat.2 Garantı Yat.3 Garantı Yat.4 Garanti YaL5 EsbankFoni Esbank Fon 2 Esbank Fon 3 YKBYatırımF YKBSektorF. YKB Hisse F. YKB Kamu F. YKBLıkıtF. YKBKarmaF. YKBDövizF YKB Kapıtal F YKBAktıfF. Vakıf Fon 1 Vakıf Fon 2 Vakıf Fon 3 Vakıf Hisse Vakıf Dünya Vakıf Fon 6 Dışbank Mavı Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tütün Fon 1 Tutun Fon.2 Mıtsuı Fon 1 Mıtsuı Fon 2 Fınans Fon 2 Fınans Fon 3 Fınans Fon 4 Fınans Fon 5 ZıraatFoni ZıraatFon2 Zıraat Başak Zıraat Fon 4 HalkFoni HalkFon2 HalkFon3 Pamuk Fon Pamuk Hisse Emlak Fon 1 Emlak Fon 2 Emlak Invest lmpex Fon 1 lmpexFon2 SumerFon DenızFon EgeFon-1 Ege Fon-2 KalkınmaF. DemırFon-1 Demır Fon-2 Tarış Fon-1 •Tarış Fon-2 OrtakFon Turkbank Fon Netfon Etıfon TSKB Uzman Fc Akfon flyıb 147.698 582.22 389.40 31562 144.78 284.44 105.234 783.82 417.43 435.78 112.18 933.50 764.30 364.00 367 76 239.89 114.701 438.94 283.43 165.15 151.69 114.112 382.79 271.15 972.80 798.68 910.86 782.27 689.74 763.52 353 05 269.61 244.97 786.86 193145 362.55 225.27 326.40 225.03 670 49 100.600 283.78 812.82 223.30 270 062 317.78 449.35 381.48 256.62 250.02 421.31 310.26 328.41 301.78 419.72 318.48 285.07 431.23 280.41 365.53 277.15 119.13 343.22 260 75 289.93 348.50 267.09 114.13 292-20 280.46 140.78 301.60 124.44 235.94 237.99 245.17 244.74 ) 123.41 119.00 GtÇM flyıtı 149.404 583.49 394.12 31.839 146.01 287.58 106.325 791.64 423.08 441.23 112.16 943.37 772.39 367.85 371.65 240.06 115.921 443.08 286.49 166.76 153 88 115 258 386 63 274 34 983 42 807 18 879.20 790.79 696.52 772.73 357.27 272.77 244.32 794 61 194 895 365.91 225.67 331.48 227.04 677.49 101.684 286.98 821.39 225.57 272.232 320.64 454.25 385.52 259.37 252.52 423.89 312.51 331.26 304.68 424.10 321.28 387.83 435.33 282.69 369.23 279.93 120.42 345.49 265.54 292.17 351.88 269.87 115.44 295.53 283.24 142.25 305.28 125 97 238.62 240.19 247.77 247.09 122.59 120.39 r Mtt (ifcMl 1.16 0.22 1.21 0.88 0.85 1.10 1.04 1.00 1.35 1.25 -0.02 106 1.06 106 1.06 0.07 1.06 0.94 1.08 0.97 1.44 1.00 100 1 18 109 1.06 -3.48 1.09 0.98 121 1.20 1.17 -0.27 0.98 0.91 0.93 0.62 1.56 0.89 1.04 1.06 1.13 1.05 1.02 0.80 0.90 1.09 1.06 1.07 1.00 0.61 0.73 0.87 0.96 1.04 0.88 0.97 0.95 0.81 1.01 1.00 1.08 0.66 1.84 0.77 0.97 1.04 1.15 1.14 0.99 1.04 1.22 1.23 1.14 0.92 1.06 0.96 -0.66 1.17 im ürtzü) 43.31 585 45.01 39.61 4601 46.61 37.44 23.87 28.21 44.47 3.65 40 35 40 48 40.49 40.51 24.04 41.24 44 08 44.15 26.91 38.76 39 04 39.32 42.95 38.41 40.06 -0.41 40.65 38.47 39.61 49 06 44 49 44.12 38.03 34 14 36.71 27.01 39.59 32.87 35.67 43.09 41.42 41.91 39.53 30.99 30.33 41.82 42.18 24.99 40.58 38.33 38.24 39.71 39.26 39.51 39.71 36.81 37.10 33.63 3898 33.87 20.42 41.56 46 23 2815 39 77 34.72 1544 39 46 38.94 40.60 42.35 25 97 35 24 38.18 39.80 42.10 22.59 20 39 Para piyasaları kritik döneme giriyor. .ı J _. ~ _ J• Piyasa çevrelerine göre, eylül ayında yapıla- cak ödemeler, Hazine'nin iç borç geri ödemeleri ve maaş ödemeleri bir para bolluğu yaratacak. HAKAN GÜLDAĞ Para pıyasalannı eylül aym- da kntik bir dönem bekliyor. Piyasa çevrelenne göre. eylül ayında hükümetın tanma ya- pacağı ödemeler. Hazine'nin iç borç gen ödemeleri ve maaş ödemeleri bir para bolluğu ya- ratacak. Bu dönemde pıyasaya 20 trilvonun üzerinde para çıkması bekleniyor. Bu paranın nereye. hangj yatınm araçlan- na gideceği ise şimdilik soru işa- reti. Ancak bu dönemde elleri- ne yüklü miktarda para geçe- cek çıftçılerin yatınm araçlan arasında yapacaklan tercih pi- yasalan önemli ölçüde etkileye- cek. Tanm kesimine büyük bölü- mü ağustos ve eylül aylannda olmak üzere yaklaşık 20 trilyon lira ödeme yapılması sözkonu- su. Bunun 10.5 trilyon lirası Sa- nayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı birliklere yapüacak. 5 tril- yonu buğdaya olmak üzere yaklaşık 10 trilyon lirabk öde- me de Tanm BakanhğYna bağlı kesimlere yapılacak. Hüküme- tın tanma yapacağı ödemelerin bü\ ük bölümü ise eylül ayında. Hazine ağustos ile aralık arasın- da 15 5 tnlyonu faiz 34.9 tril- von ana para ödemesi vapmış olacak. Eylül a>ında Hazine'- nin 7.7 trilyon liralık rekor sayı- labilecek düzeyde ıç borç geri ödemesi var. Aynca aynı dö- nemde maaş ödemesi olarak 8.5-9 trilyon liralık maaş öde- mesi yapılacak. Bütün bu öde- melenn toplamı neredeyse bu- günkü emisyon hacmine denk. Kısacası, piyasa çevrelerinin deyişiyle emisyonda bir 'şişkin- lik' olacak. Hazine büyük olasılıkla bir yandan iç borç geri ödemesinde bulunurken bir yandan piyasa- dan para çekmek için yeniden borçlanacak. Ancak başta bir yıllık emeklerinin 'karşılığını' alacak çiftçıler ve miktar olarak artan maaşlanyla ücretlilerin ellerindeki para bir süre piyasa- da para bolluğu yaratacak. Bu noktada bu kesimlerin ellerin- deki parayı gerek yaünm amacıyla gerekse enflasyon karşısında koruyabilmek için hangı yatınm araçlannı seçe- cekleri piyasalar açısından önem kazanıyor. Hazine, Ziraat Bankası kanalıyla halka direkt bono ve tahvil satışı başlatarak bu pa- rayı geri toplama yönünde önemli bir adım attı. Hazine bonosu ve devlet tahvilinin ge- tirisi ilk alü aylık sonuçlar de- ğerlendirildiğinde diğer yatınm araçlannın oldukça üzerinde. îstanbul Defterdan Sezai Onaral: 300 bin kişi hiç vergi vernıiyor (*> AolTekstjl Alana Çimento (A) Oosan 50.181 41.437 39.810 7.79 6,43 6.18 İs-Ekonomi Senisi - İstanbul Defterdan Sezai Onaral. İstan- bul'da hiç vergi ödemeyen 300 bin kişi bulunduğunu söyledi. Onaral, kamuoyunda yüzsüz- ler olarak bih'nen vergi ödeme- yenlerin sayısının da 670'in üs- tünde olduğunu öne sürdü. Ekonomist dergisinin so- rulannı yanıtlayan Istanbul'un yeni defterdan Sezai Onaral, Türkıye'de büyük bir vergi ka- çakçılığı olduğunu vurguladı. Sezai Onaral, bugün Türkiye'- de mükellefiyeti hiç tespıt edil- meyen ve 2-3 mısli kazandıklan halde bunu hiç beyan etmeven mükellefler olduğunu belirte- rek, " "Bu 670 kişiyı yüzsüz olayına dönüştürmek bence gerçekçi değil" dedi. İstanbul- Defterdan Sezai Onaral, bu ko- nuyla ilgili düşüncelerini şöyle aktardı: "Vergisini ödemeyenlerin toplamının ne kadar olduğunu ancak Allah bilir. Bir beyan edenler var, bir de etmesi gerek- tiği halde etmeyenler var. Hiç mükellefiyeti olmayanlar var. Neden bunlan sormuyorsunuz da 670 kişiye bozuk plak gibi takıldınız. Bu açıklandığı za- man hiç önemli olmadığını an- layacaksınız. 30 senedir bu konunun içinde birisi olarak vergi olayının bu olmadığını, başka versiyon- lann oLtnası gerektiğini ve esas üzerinde durulması gerekenle- rin bunlar olduğunu anlatmaya çalışıyorum." Vergi vermeyenlerin açıklan- mayışının altında politık ne- denler olduğunu iddia eden Se- zai Onaral. "Bunlann açıklan- masını bendeistiyorum. Ancak şimdi engel olan bir yasa var. Türkiye Büyük Millet Meclis'in açılışında yasal düzenleme yapıîdığında bu açıklanacak" Sezai Onaral, affa rağmen vergisini ödemeyenlerin Tür- kiye çapında araştınldığını ve bu çalışmanın önümüzdeki günlerde tamamlarup Malıye Bakanüğı'na sunulacağını be- lirtti. İstanbul'da 2 bin 500 civa- nnda denetim ünitesi olduğu- nu, ancak denetimlerin çok şey kazandırdığına inanmadığını dile getiren Onaral şunlan sö>- ledi: "Defter ve belgeler üzerinde yapılacak tam denetimle daha iyi vergi alınabilir. Ancak o şe- kilde mükellef hakkmda bilgi sahibi olabilirsiniz. Belli günler- de gidilerek belge düzeni açısı- ndan yapılan denetimler bize çok şey kazandırmadı. Bilakis Maliye'nin itibannı zedeledi. Biz. devamlı vergi almak du- rumunda olduğumuz bir mü- kellefi, yaptığı yanlış dolayısıy- la cezalandırarak bir yere gele- meyiz. Çünkü vergi cezası dev- let geliri sayılmaz. Ancak nasıl yapıldığını öğreterek, yani eği- tim amaçlı denetim fayda sağJa- yacaktır. Ekonomik, ticari olaylan takip ederek istihbarat arşivlerinde kullanmak suretiy- le daha çağdaş bir denetim sayı- lacaktır." ÜOLAĞANÜSTÜ URUL Tekstil Genel Başkanı Rıdvan Budak yönetim kurulundaki anlaşmazlıklar üzerine olağanüs- tû kongre yapmak zonında kaldıklan'm söyledi. (FOTOGRAF: DENİZ ŞAHÎN) Tekstil Kongresi başladıİş Ekonomi Servisi-pİSK'e bağlı Tekstil İş- çileri Sendikası'nın dün başlayan olağanüstü genel kuruluna. kongreye itiraz eden dört yö- netım kurulu üyesi kaülmadı. Geçen ay oy birliğiyle ahnan olağanüstü kongreye gidilmesi karanndan sonra. 7 kişilik yönetim kurulunun dört üyesi, kongreyi dört ay erteleme karan almış ve kongrenin yapı- lması halinde mahkemeye başvuracaklannı açıklamışlardı. Tekstil Sendikası Genel Baş- kanı Rıdvan Budak, dün DİSK'in Merter'- deki genel merkez binasında başlayan kongre- yi açış konuşmasında sendika yönetimindeki görüş aynlıklan ve güven bunalımının aşıla- maması üzerine olağanüstü kongreye gitmek zorunda kaldıklannı belirterek "Onlar mah- kemeye gidebilirler, yasal haklandır Ama de- mokrasiye inananlar 146 delegenin bugün hazırol defterine imza attığını unutmamahdı- rlar" dedi. 12 Eylül sonrası ilk olağan genel kurulunu altı ay önce toplayan Tekstil Sendikası Başka- nı Rıdvan Budak, sendikanın altı ay içinde yönetim kurulundaki anlaşmazlıklar nedeniy- le çalışamaz hale geldiğini belirterek "Tekstil gıbı zor bir işkolunda kendi içimizdeki uyumu sağlamadan örgütlenmemiz, barajı aşmamız çok zor" diye konuştu. Kongreye sunulan örgütlenme dairesi ra- porunda da altı ay önce yapılan olağan genel kurulda 12 Eylül'ün mahkûm etmek istediği eski yönetim kurulunun tümüyle yeniden gö- reve getirildiği belirtilerek, olağanüstü genel kurula gitme gerekçeleri anlaüldı. Yönetim kurulunun göreve başlamasından sonra 12 yıl öncesinde kaldığı sanılan olumsuzluklarla karşılaşıldığı belirtilen raporda "Dört arkada- şımızla aramızda köklü anlayış ve temel yak- laşım farklılıklan ortaya çıktı. Bu arkadaşlan- mız işyerlerinde örgütlenmek yerine sendika satın almayı önerdiler. Baraj engelini aşmak için ilkelerimize ve çalışma anlayışımıza aykın sendikalarlabirleşmeimkânıaradılar"denüdi. Kongrenin divan başkanlığına secilen DİSK Genel Başkanı Kemal Nebioğlu da ilçe seçim kurulunun, 18 ağustosta delege listeleri ve kongre gündemini onaylayan karanru dele- gelere okudu. Daha sonra delegeler tek tek söz aldılar. Kongrede bugün genel merkez or- gan yöneticileri seçimi yapılacak. Piyasa çevreleri, Hazine bono- su ve devlet tahvillerinin veri- minin altın ve dövizin üzerinde olduğu görüşünde birleşiyor- lar. Bu çevrelere göre, son dö- nemde dünya pıyasalannda de- ğer kazanmasına paralel olarak yurtiçinde de diğer dövizlere göre oldukça iyi prim yapan Alman Markı'na göre bile daha avantajlı. Dövizin son alü ayda en fazla yüzde 40 civannda ve- rim sağladığı, Hazine'nin satışa çıkardığı bonolann getirisi ise döviz getirisine göre yüzde 30-35 daha fazla. Bankalann da TL tercih etmesi, dövize ta- lebin düşük ve veriminin Hazi- ne bonosu ve devlet tahviline göre daha az olmasından kay- naklanıyor. Piyasa çevrelerine göre, dö- viz özellikle 80'li yıllardan bu yana çiftinin yatınm alış- kanlığı haline geldi. Altın ise eski hükümranüğını ve rakip- sızliğinı yitirmiş olmasına karşm hâlâ "hasat sonrası" alıcı buluyor. Deniz Kambıyo'nun danış- manı Uğur Civelek de dövizin kolaylıkîa bozdurulup harca- nabildiği ve enflasyonun karşı- sında eriyip gıtmesini engelle- diği için çiftçinin son yıllarda dövize yatınm yapma alışkan- lığı edindiğine dikkat çek- ti. Halkın kendi parasına daha fazla güvendiği noktada Hazi- ne bonosu ve devlet tahviline yöneleceğini ancak bunun için zamana gereksinim olduğunu belirten Civelek, dövize talebin çok yoğun ohnadığını, ancak sürdüğünü, Çay-Kur ve tanm kesimine yapılan diğer bazı ödemelerden sonra, paranın 1-2 gün içinde, piyasalara döviz ve altın talebi olarak döndüğü- nü belirtti. Son 5 haftadır altına da talebin arttığını kaydeden Civelek bu dönemde 20 tona yakın işlem olduğunu vurgu- ladı. Emisyonun yüksek olduğu- nu ve eylül ayında daha da art- masının beklendiğini belirten Civelek, dövize ve altına talebin eylül ayı sonuna kadar devam edeceğini tahmin etti. Civelek, Merkez Bankası'nın bu dö- nemde hem spekülasyonlan kırmak hem de piyasadan bir miktar para çekmek için 500-600 milyon dolarhk döviz satmasının beklendiğini de vur- guladı. Civelek, TL'ye güven oluştukça geniş kesimler bakımından Hazine bonolan- na yönelimin artacağını da söz- lerine ekledi.