Catalog

SA'YFA CUMHURİYET 9 TEMMUZ1992 PERŞEMBE HABERLER Özal'dan mesaj • AVKARA(AA)- Çumhurbaşkaru Turgut özal, Fransa'nın Caen kentındedevam eden 1 Avnıpa Gençlık Oyunlan'nda Suat Çelen ve Murat Canbaş'ın altın, Dılek Öztürk'ün gumüş madalya kazanmalan dolayısıyla bır kutlama mesajı yayımlandı. Cumhurbaşkanı Ozal mesajında Çelen ve Canbaş'm altın. Ozturk'ün gümuşmadalya kazanmalanndan büyûk memnunluk duyduğunu belırterek "Sporculanmızı kutlar, gozJennden openm Sporculanmızın bu bâşanlannda katkılan olan antrenor ve tekruk adamlanmızı da bu vesıleyle kutluyoruz" dedı İnönü'nün kabulû • ANKARA (AA) - Devlet Bakanı ve Başbakan Yardıması Erdal İnonu, temaslarda bulunmak uzere öncekı gun Türkıye'ye gelen ABD'ıun Mınnesota eyaleünden Cumhunyetçı Partı Senatöru Dave Durenberger'ı kabul ederek bırsüre goruştu İnonu. gorûşmede Türkıye'nın sadece Avrupa'nın savunması ıçın onemlı olmadığını. Orta Asya'dakı son gehşmelerden sonra buralardakı ulkelerle Avrupa arasında sıyası ve ekonomık ışbırlığının oluşturulması konusunda da onemlı görevler yuklendığını soyledı Senator Durenberger de Turkıye'ye yaptığı bu ılk ayaretın "'tam zamanında" gerçekieştığını, ozellıkleOrtaAsya, Ortadoğu ve Balkanlar konulannda gorüş alışvenşınde bulunduğunu kaydettı Akyol'dan Özal'a suçlama • ANKARA (AA)-Kadın ve sosyal hızmetlerden sorumlu Devlet Bakanı Türkan Akyol, Cumhurbaşkanı Turgut özal'ı demokratıkleşmeyı önlemekle suçlayarak, "Cumhurbaşkanının vetosu Tûrkıye'de demok raükleşmeyı geaktırmışür" dedı Devlet Bakanı Tûrkan Akyol, hükumeün demokraükleşme pakedını ıstedığı hızla Mechs'ten geçırememesıne neden olarak Cumhurbaşkanı Turgut Ö2al'ın vetolannı gosterdı Bakanlar Kurulu'ndan geçerek komısyonlarda kabul edıldıkten sonra Meclıs Genel Kurulu'nda kabul edıhp Cumhurbaşkanı özal'ın onayına sunulan her yasanın, Çankaya'dan gen döndüğünü bebrten Akyol, "Her sefennde prosedür yenıden başladı, ele alınan konular yenıden komısyonlarda görüşüldu tkincı kez duzenlendı" dedi. Atina ANAP'tan göpüş istedi • ANKARA (ANKA)- Mıtsotakıs hukumetının Tûrkıye ıle ımzalaması ongorülen dostluk, ıyı komşuluk ve ışbırlığı anlaşmasına ılişkın haarlıklar yapüırken ANAP'ın gonışlenne de başvurulmasını ıstedığı öğrenıldı Yunanıstan'ın Ankara Büyükelçısı Dımıtn Makns'ın geçen gunlerde ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmazıleyapüğı görüşmenın bu çerçevede gercekleştığı bıldınldı Yunan ka>naklan Atına'nın anlaşma hazırbklan yapıhrkenTurk muhalefetmın goruşlennı de öğrenmek ve sürdurülen çalışmalar konusunda bılgı vermek ıstedığını bıldırdıler TÜPk-İş yargılandı • ANKARA (Çumhuriyet Bürosu)-Türk-İş yönetıcılennın, 3 ocak 1991 tanhınde gerçekleştınlen 1 günlük ışı bırakma eylemınden dolayı yargılanmalanna devam edıldı Ankara 15 Aslıye Ceza Mahkemesı'nde açılan davanın dün yapılan duruşmasında, sanıklann ıfadelen alındı Turk-lş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Turk-İş Başkanlar Kurulu tarafından yayımlanan "ulusal dayanışmaya çağn bı\dınsı"nm grev karan nıtelığı taşımadığını behrttı Duruşmaya katılan 46 sendıka başkanından 30'u da Yılmaz'ın savunmasma aynen katıldıklannı belırttıler Adhyeye Genel Merkez'den yuruyerek gelen sendıkacılann savunması 30 avukat tarafından yapıldı AGİK'in insani boyut aktivitelerine katılan Prof. Dr. Doğu Ergil: Özgürlükle baskıbir arada ofanazİç Politika Servisi - Ankara Unıversıtesı Sıyasal Bılgıler Fakultesı oğretım uyesı Prof Dr Doğu Ergıl, 33 ulkerun devlet ya da hu- kumet başkanlannın bugun bır araya gele- ceğı AGİK Helsmkı İzleme Toplanüsı'nı, Turkıye'nın gelecekte Avrupa'dakı yen ve konumu açısından değerlendırdı Turkıye'- nın her şeyden once kendısını değerlendır- mesı gerektığını soyleyen Ergıl, ulkerun bır yanında başka dığer bır yanında başka bır uygulamanın gerçekleştınlemeyeceğını, Kurt reabtesını tanımanın, o realıtenın hu- kuksal ve kurumsal sonuçlanru da tanımak zorunluluğunu doğuracağını açıkladı Ergıl sorulanmızı şoyle yanıtladı - AGİK ve AGİK surecı nasıl doğdu'' Turkıye'nın bu sureç ıçınde konumu nedır 9 ERGİL Turkıye'nın en once kendısını bır değerlendırmesı lazım AGİK surecırun baş- lamasının bırkaç nedenı var Bınncıslnın bır ustun gücün zorakı bırleşörmesı surecı sona erdığınden -Sovyetler Bırhğı. Yugoslavya gı- bı- bırçok etnık grubun bır suru dınsel, dılsei kulturel alt grubun zorla bır arada tutulduğu devletler çozuldu Bunlar yenı dünyarun te- mel ıhtıyaçlanna, gerek sıyasal, gerek eko- nomık olarak uyum sağlamak zorunda Bınncısı demokratıkleşmek, ıkıncısı de eko- nomılennı gunun şartlanna uydurmak, hal- ka sunmak durumundalar Bu, bır knzdır Eskıden çok şıdeüı bır kopuştur Bu kopuş ve knz tabu kı bırtakım sarsınülar ortaya çı- karacaktır Şımdıye kadar bastınlmış olan anlaşmazhklar, şıkâyetlen de gün ışığına çı- karacaktır Şımdı bloklar arasındakı topye- kûn savaş donemı kapandı ama bütun bu ıstıkrarsızlık odaklannın sorunu çozme ko- nusunda ne kurumlan ne de ılkelen bellı ol- duğundan gerek kendı aralannda, gerek de her bınnın ıçınde bulunan ve komşu devletın veya komşu mıUetın uzantılan durumunda olan mıllıy etler sorunu bır anda patlak verdı Avrupa'nın bugun ıstıkrarsızlığının temelle- nnden bın bu azınlıklar ve bırbınyle, ıçınde yaşadığı devletle çatışan devletler Buna na- sıl yaklaşılabıhr 0 Buna savaşla yaklaşılama- vacağına gore ve bunlar da sorun çozme yontemı olarak bırbırlenne karşı şıdet kul- lanma yontemını seçtıklen ıçın bunu onle- mek açısından yenı bır değerler sıstemı orta- ya koyabm ve bu değerier sıstemı ıçınde sorunlan çozelım dedıler AGİK bu yuzden doğdu -AGİK surecı ıçınde ınsan haklan ve azın- lıklar sorunu nasıl yer aldı 9 ERGİL Tekıl msanların, vazgeçılmez te- mel haklannın saptanmasına İnsan Haklan Evrensel Beyannamesı'yle başlanmıştı Bu- nun uzantısı olarak bır de azınlık haklan dıye bır kavram getınldı Azınbk haklan da çoğunluktan dıl, dın ve soy farkı olan, bu farkın bıbnande olan, bu farkı korumak, korurken çoğunluğun parçası olmak ıste- yen. ısteme durumunda olduğunda bunu sağlayacak mekantzmalann, kurumlann or- taya çıkması ıçın AGİK gundeme geldı Insanı boyutun uzantısı, vazgeçılmez bı- rey haklan, ımzaa hıçbır Avrupa devletı ta- rafından çığnenmesı mumkün olmayan ve çığnendığı takdırde Avrupa dunyasının bu- tunuyle sorgulayacağı, hatta şu anda yok ama mueyyıde uygulama durumunda kala- cağı bır sureç Azınlık haklan da bunun uzantısı -Turkıye butun bunlann neresınde duru- 9 (HEP kokenlı SHP mılletvekılı Ahnak'ı DYP'hler kıırsuden ıte kaka ındırdı Mecliste PKK ası• M*ch»Mi «rtff Ottor'dı 2 kwdepmz ûldtı Bu u t c r Kitaba 900 milyon ceza Beşjkğ: Skandal Suç: Bölücülük Cumhuriyet 1 GunevdoğuMüu ola\1arda tlıuı de 19kıy oldu Ikı guudc toplamolu sa\ısı ^ Nevrıız kanı durnıuyor*• ^ * Ö » * ^ u r rr »CM öt Lm 4uılnuMSa fıuKM- kkMM* NO-IH pmu nWjı n ntr ^ M M | « l l a c l ı . u o ^ ^ * -ı- ?i r ~ i '^E£Npy??tS~'' s AGİK sûreci>le alınan ilke kararian ve oluşturulması ongorûlen Avnıpa'nın gfivenlıği ve istikrarı ılkelerine Tûrkive ne kadar uydu? HeJsJnkT- deki toplantıda gûndeme gelecA konular arasında kimi ornekler Tûrkiye'nin bugiinkü vennın pek ıç açıcı olmadığını gosteriyor. ERGİL Türkıye, gorduğunuz gıbı yasa- lanru, bıreyın haklannı koruyacak uluslara- rası standartlara uydurmakta hâlâ çok gecı- kıyor Yok ışte hükumet başkanı üe cum- hurbaşkanı arasındakı bırtakım surtüşme- lerden oluyormuş falan Ben AGİK sürea- nın ınsanı boyutunun paralel aktıvıtelenne katıbyorum Unıversıteyı bağımsız farzet- tıklen ıçın bır unıversıte mensubu ya da ba- sın mensubu olarak katıbyorum - Türkıye, azmbk sorunu konusunda Pans Şartı'na uygun neler yaptı 7 ERGİL Turkıye şımdıye kadar bu konu- da en buyuk soy kumesı olan Kurtlenn var- lığını kabul etmedı Çok kısa bır sure önce Ozaria başlayan süreçte "Kurt reahtesıru kabul edıyoruz" denıldı Yenı hükumet de bu çızgıyı surdurdu Şımdı Kurt reabtesını kabul edıyoruz lafı orada bıtmez Reahteyı nasıl algılıyorsun 9 Azınlık olarak mı algıb- yorsun 0 Azınlık olarak algılıyorsan bunun hukuksal sonuçlan ve kurumsal uzantılan var Yanı o farkblığıru koruma hakkını tanı- man lazım Bu konuda orgutlenmesıne ızın vermen lazım Kabul etükten sonra hukuk- sal ve kurumsal uzantılan konusunda da çaba gostermek lazım Onu yapmıyoruz DemireFin insanhaklan sınavıMETİN HAKYERİ Amavutluk dışmda 33 Avrupa ülkes de Kanada ve ABD'nın kauldığı AGİK'ın ın- sanı boyiit toplanusı bugun Fınlandıya'nın başkenü Helsınkı'de başhyor Toplanüya AGlK'e üye ulkeier, devlet başkanlan dü- zeyınde kaühyor Türkıye'yı Helsınkı'de temsıl edecek Başbakan Sukyman DemıreL Helsnkı Şarü'nı ıkına kez ımzalayacak Ilk kez 1975 yüında toplanan AGİK su- rea ıkı temel amaçtan ohışuyor Asken ve sıyası bır oz taşıyan Avrupa'nın ısükrar ve guvenlığırun sağlanması ve Avrupa ulkelen- run demokratıkleşmesı ıle ınsan haklanna dayah rcpmlenn oluşturulması Turkıye bu sureç ıçınde kendısını en çok ılgderidıren AGJK'ın ıkına temel amaana ne kadar uyup uymadığjnı gorecek Bır başka deyışle Turîaye'yı AGİK nezdınde Helsnkı'de ın- san haklan ve demokraükleşme konulu çe- un bır sınav beklıyor 1975 yıhnda Pans'te ımzalanan Nıhaı Se- netTe uye ulkelenn guvenhk, ışbırhğı ve ba- nş goruşmelen sonucunda alchğı kararlarla, ısukrann sadece bloklar arasında yaraülan dengelerle kurulamayacağı. bundan onemlı olarak ınsanlann ve ınsanlann oluşturduğu çeşıüı gruplann temel sorunlannınçozülrne- s gerekuğı uzennde goruş bırhğıne vanlmış- ü 5-29 Ağustos 1990 arasında toplanan konferansın amaa, bu amaa ırdeleyen 'Hu- man Dımensıon-lnsaru Boyut' adını taşı- yordu Bu toplanoda bıreyın vatandaşhk haklan, ınsan ve topluluk haklan, çoğunlu- ğun karşısnda azuîhk haklan ele ahnmışü Yıne toplantıda bu haklann tanımlanması, korunması ve korunmasının sureklüığının nasıl sağlanacağı goruşulmuştu Insanı bo- yutun bu denlı onem kazanmasının başhca nedenlen ıse Avrupa'da çozulme noktasına gelen asken blokkr. soğuk ve sıcak savaşla- nn çıkma olasdığınıngıderek azalmaa tespı- tıydı Guvenhğın, sadece asken bkoklarm bırbırlenne karşı oluşturduklan savunma stratejılennden doğmayacağı teonsı ölçüt olarak ahnıyordu Avrupa'nın ısukran ıçın ınsan haklan, topluluk haklan ve doğal olarak da azmhk haklannın korunmasmın şart olduğu, ılke kdrdrianrun temel çatısıru oluşturuyordu. AGİK sureanın ılk ınsanı boyut toplan- tısı 30 Mayıs-23 Hazıran 1989 tarihkn ara- sında Pans'te gerçekleşünldı İkınaa 5-29 Hazıran 1990 tanhlen arasında Kopenhag'- da. uçüncusü de 10 Eylul-4 Ekım 1991 ta- nhlen arasında Moskova'daydı AGİK sureanın en onemlı yanını ıse ın- san haklanndan sonrakı aşamayı temsıl eden azmhklar sorunu oluşturuyor Arayış^ lann temel kaygüanndan bınnı de ınsan haklannın bu topluluklara nasıl "uygulana- cağı oluşturuyor Turkıye'nın btr Avrupa ulkea olarak AGİK surea ıçensınde tam anlamıyla yer alabılmesı ıçın bu anlaşmalar çerçevesmde bır ısukrar ve uyum gostermesı gerekıyor Turkıye'nın zaman zaman ınsan haklan ıh- Avrupa'yadahil olmanın önkoşulu ERCAN KAR \K 4Ş/SHP Genel Sekreter Yardımcısı AGİK uyesı Turkıye'nın' Pans şartf'na hükumet programında ve koalısyon protokolunde yer vermesı son derece onemlı bır gelışmedır Koalısyon hukümetı bununla "yenı bır demokrası anlayışının"' uluslararası temel ılkelennı kabul etmış oldu "Pans şam"na taraf devletlenn Pans Şartı metnını kendı dıllennde yayımlamaları ve topluma tanıtımını ustlenmelen bu metnın gereklennden bırıdır Oysa ulkemızde Pans şartı'nın tanıtımı yeterb olçüde yapılmamıştır Bu aksılık gıdenlmelıdır Koalısyon hukumetının hazırladığı protokolde Pans Şartı ve bunu onceleyen belgelerden uç yerde söz edilmektedır. "Temel Ilkeler" bölumünde, protokol ekındekı "Demokratıkleşme" başlıklı ve "Guneydoğu" başhklı bolumde " Guneydoğu başbkb ekte "A\ rupa Guvenhk ve İşbırbğı" surea (AGİK) ve Pans Şartı, ulkeier ıçın kuresel duzenler, haklarveozgürluklergeürmıştır Bu kurallar,"sozleşmelenn ımza larafı olarak Turkıye ıçın de uyulması gereken zorunlu kurallar" denılmektedır Bu cumle, koalısyon hukumetının kurt sorununu Pans Şartı'nın ılkelenne uygun bır çozüme kavuşturacağmı gostermektedıı Pans Şartı'nın "Gelecek İçın Rehber Ilkeler" başlıklı bolumunde azınlıklar konusunda şunlar yer almaktadır "Banş, adalet, ıstıkrar ve demokrasının yanı sıra halklanmız arasındakı dostane ılışkılenn, ulusal azmbklann, kulturel, etnık, dıl ve dını kımbklenn korunması ve bu kımlığın gebştınlmesı ıçın uygun koşullann y antılmasını gerektırdığıne olan denn ınancımıa tekrar teyıt edenz " "Ulusal aanbklarla ılgjlı sorunlann ancak demokratık bır sıyası çevrede tatmınkâr olarak çözulebıleceğmı beyan edenz Şunuda kabul edenz kı, ulusal azınbk mensubu kışılenn haklanna. ev rensel ınsan haklannın bır parçası olarak, eksiksiz saygı gostenlmelıdır" Kanımca koalısyon hukümeti Kürt sorununun çozumune henuz bu anlayışa uygun olarak yaklaşmamıştır Gerçı "Kurt realıtesı" İcabul edıldı ama "Pans Şartf'nda yer aldığı gıbı Kurtlenn kımlıklennı "serbestçe ıfade etmek, korumak ve gebştırmek" tam olarak sağlanamadı Ömeğın. dılın oğretılmesı, rady o ve TV'de kulanılması gıbı konularda eskı tutucu anlayışlar devam edıyor Hukumetın gelecek dönemde konuyu "Pans Şartı"nın ılkelenne uygun olarak ses getırecek bır reform paketı hazırlamak surelıyle çozume kavuşturması gerekmektedir. Pans Anlaşmasında demokrasının dığer temel ılkelen de açıklanmaktadır Demokrasıden y ana olduğunu soy leyen butûn partılerın, örgütlü toplum kesımlennıngorevıTurkıye'nın sıyasal hukuksal ve ıdan y apısını Pans Şarü'nın ongorduğu bıçımde yenılenmesı ıçın uğraş vermek olmalıdır Unutulmamalıdır kı, Pans Şartı'na gore bıçımlenmış ınsan haklanna dayalı bır toplum duzenı y enı Avrupa'ya dahıl olmanın ön koşuludur. SP, Anayasa Mahkemesi'ni istifaya çağırdı Bıçağı elbisemize batmyorlar• SP avukatlandun oğle saatlertnde Anayasa Mahkemesi'ni gıderek, uyelen ısûfaya çağıran dikkçelennı verclıler. SP'nineskı Genel Sekreteri Hasan Yalçrn," Bızı susturamazkr. bıçağı elbisemize batınyorlar" dedı A.NKARA (Cumhuriyet Bü- sıne karar venldı SP'nın eskı rosu) - Sosyabst Partı, kapatıl- Genel Sekreten Hasan Yal- ması ıçın açılan davayı göru- Çin, "Bızı susturamazlar, bıça- şen Anayasa Mahkemesı'nın uyelennın, tarafsız olmadıkla- n gerekçesıyle tumunün red- dını ıstedı SP ıle ılgılı dosyayı dun de ıncelemeye devam eden mahkeme, heyetın tümu- nün reddı yönundekı ıstemı kabul etmedı Mahkeme Baş- elbısemıze batınyorlar' dedı SP avukatlan dun oğle saat- lennde Anayasa Mahkemesı"- ne gıderek, uyelenn reddını talep eden dılekçeyı verdıler Dılekçede şu gorüşler yer aldı "Tutanakla tespıt edılen kanı Yekta Gungor Ozden ve sozlu savunmanın sonunda SP uye Mustafa Şahın'ın reddı ta-" Genel Başkanı Doğu Penn- lebının daha sonra gorüşülme- çek'e, kapatma nedenıyle ılgı- sı obnayan ıdeolojık ve sıyası sorular yoneltılmış, ancak en- gızısyon sorgulannda gorulen bır yöntem uygulanmıştır Pe- nnçek'e Anayasa Mahkemesı Başkanı, 'Ataturk ılkelennı kabul edıyor musunuz. etmı- yor musunuz, tek kelımeyle soyleyın, oyumuzu ona gore vereceğız' dıyerek yargılamayı ıdeolojık mucadeleye çevırmış ve hukuk alanı dışına çıkar- mıştır Yıne Anayasa Mahke- mesı Başkanı, bır gazetecıye mahkeme uyelen önunde, 'Bız karanmızı kendımız vennz Ama Kurt de değılım. bolucu de değıbm. komunıst de değı- lım' dıyerek SP lehme bır ka-" rar vermek ıçın 'komunıst. Kurt veya bolucu' olmak gıbı hukukdışı ve bağnaz bır zıhnı- yetı açığa vurmuştur " SP'den yapılan açıklamada, Pennçek'm Anayasa Mahke- mesı Başkanı Yekta Gungor Özden ın ebnı optuğu ıddıası da yalanlandı Pennçek, mah- kemenın karan uzatmasına ıbşkın olarak şunlan soyledı "Haksızlar cesaretsız olur Bıam Anayasa Mahkemesı uzenndekı asken etkılen açık- lamamız uzenne, sankı mah- keme denn bır ınceleme yapı- yormuş gıbı bır goruntu \enl- mektedır Demokrası karşıt- lan zor durumdadır ve bu nedenle cesaretsızdır. tıyatro- ya muhtaçur " Hasan Yalçın Cumhun- yet'e yaptığı açıklamada SP'- nın yok edılemeyeceğını behr- terek, "Bır sınıf varsa onun partısı de olacaktır Sosvalıst partıler kapatılmalanna rağ- men yok olmamışlardır Bu- nun tanhte pekçok orneğı vardır Bıçak elbisemize sap- lanıyor Bız yaşamaya devam edeceğız Bu tur baskılar bızı yıldıramaz "dedı Ote yandan Sosyahst Partı'- nın orgutlu olduğu tum yerler- de gecen mart ayında kurulan İşçı Partısı'nın de orgütlendığı belırtıldı Işcı Partısı, 26 tem- muzda olağan kongresını ya- pacak örgütlenme programı I Ağustos 1975 tanhınde Helsmkı Nıhaı Belgesfnı ım- zalayan 35 ülke şunlardı Avusturya, Belçıka, Bulgans- tan, Kanada, Kıbns, Çekoslo- vakya, Danımarka, Fınlandı- ya, Fransa, Batı ve Doğu Almanya, Yunanıstan, Vatı- kan, Macanstan, İzlanda, İr- landa, İtalya, Avrupa Toplu- luğu dönem başkanı sıfaüyla ttalya tekrar, Lıechtensteın, Lüksemburg, Malta, Mona- co. Hollanda, Norveç, Polon- ya, Portekız, Romanya, San Manno, İspanya, İsveç, İsvıç- re, Turkıye, Sovyetler Bırbğı, ABD, Yugoslavya 19 Hazı- ran 1991'de Beriın'de yapılan toplantıda Amavutluk uye olarak alındı 10 Eylül 1991'de Moskova'da İnsani Boyut Toplanüsı'nda Lıtvanya, Le- tonya ve Estonya üye alındı 30 Ocak 1992'de Prag'dakı toplantıda ıse şu ülkeler üye kabul edıldı Ermenıstan, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Kazakıstan, Kırgızıstan, Mol- dova, Tacıkıstan, Turkmenıs- tan, Ukrayna, Ozbekıstan Slovenya ve Hırvaüstan göz- lema statusu ıle bulunuyor Bugun toplam 48 uyeden olu- şuyor Kasım 1990'da Pans'te ımzalanan 'Yenı Bır Avrupa îçın Pans Şartı' uyannca AGİK ıçın surekb bır orgut- lenme saptandı 1- Prag'ta AGİK Sekreteryası 2- Vı- yanada Bunalımlan Önleme Merkezı 3- Varşova da Ozgur Secımlen izleme Merkezı Adı sonra 'Demokratık Kurumlar ve Insan Haklan Daıresf ola- rak değıştınldı 4- AGİK dı- şışlen bakanlan yüda en az Dir kere toplanacak İlk toplantı Beriın'de 19-20 Hazıran 1991'de yapıldı İkıncı toplan- tı 10 Eylul 1991'de Moskova'- da, uçuncü toplantı 30-31 Ocak 1992'de Prag'da yapıldı 5- Bakanlar Konseyı toplantı- lannı AGİK Kıdemb Memur- lar Komıtesı hazırlayacak 6- Parlamenterler asamblesı ku- rulması amacıyla ılk toplantı da 3-6 Temmuz 1992'de Buda- peşte'de yapıldı Madnd'de nısan 1991'dekı toplantıda 34 ulkenın mılletvekıllennden oluşacak bır forurn öngörül- muştu 7- 'Acıl Toplantı Me- karuzması' ılk kez temmuz 1991'de kullanıldı ve Yugos- lavya bunalımı ele abndı Hel- sınkı Nıhaı Belgesı (1975) ar- dından "Helsınkı Surecı' üç ayn toplantıda 'ızlendı' 1977-78 Belgrad, 1980-83 Madnd, 1986-89 Vıyana Hel- smkı'dekı şımdıkı doruk top- lantısı, dorduncu 'izleme top- lantısı' olacak Ancak bu sureç ıçınde AGİK konusun- da çok sayıda ıhtısası izleme toplanülan yapıldı Vıyana Toplanusı ardından 1989-91 donemı toplanülan 1- Londrada 1989'da 'Özgur Basın-Yayın ve Haberalma Toplanusı" 2- Pans'te 1989'da Insanı Boyut Toplanusı' 3- Sofya'da 1989'da 'Çevre Ko- ruma Toplanusı' 4- Bonn'da 1990'da 'Avrupa'da Ekono- mık Işbırhğı Konferansı' 5- Kopenhag'da 1990'da 'însanı Boyut İkıncı Toplanusı' 6- Palma de Mallorca'da 1990'- da Akdenız'de Tıcan ve Eko- nomık işbırbğı Toplantısf ÖZEP, HEP'e katıldı HEPmmetveküleri yuvaya döndü• SHP'den avrılarak 27 hazıranda ÖZEP'ı kuran eskı HEPmılletvekıllen.dun HEPGenel Merkezınde yapılan kısa bır torenle eskı partılerıne dondıüer ÖZEP Genel Başkanı Mahmut Alınak, ÖZEP olarak kurulduklan gunden bugune değın her kesımden destek aldıklarını \ e dev letın antıdemokratık u\ gulamakrına karşı mucadele ettıklennı söyledi. Cîndoruk, Özal'ı ve hukümeti eleştirdi • Baştarafi 1. Sayfada nının veto yetkısının kısıtlanmasını ısteyen Cındo- ruk, Mecbs'ın ağustos ayında olağanustu toplantı yapmasına gerek olmadığını behrttı Cındoruk, dun TBMM'de yaptığı basın toplantısında en onemlı sorunun demokraükleş- me olduğunu belırterek, ozel- lıkle hukümet protokolunde ve programında bu konulann acıkça vaat edıldığıne dıkkat çektı Cındoruk, ' Meclısırruz- de, hükumet partılen çoğunlu- ğu oluşturmaktadır Bu neden- le yuce Mecbs'ın karar çoğun- luğu da hükumet partılennın grup dısıplınlenne bağlıdır Ya- pılacak ış çoktur Bu mecbs, bır anayasa değışıkbğı gorevı ıle de yukludur Yuce Mecbs, onune getınlen butun onemlı, ıvedı ış- len gerektığınde sabaha kadar çabşarak yasalaşürmıştır' dıye konuştu Cındoruk, hukumetın yaz ta- tılınden faydalanarak, progra- mı ıle ustlendığı demokratık hak ve ılkelere ıbşkın tasanlan hazırlamasını ıstedı Hukume- tın, yasaya gerek kalmadan bazı demokratık adımlan at- masının da mumkun olduğunu bıldıren Cındoruk, Avrupa İn- san Haklan Sozleşmesı'ne ıliş- kın 1987'de konulan çekıncele- nn kaldınlmasının hükumet karanna bağlı olduğunu anım- sattı Cındoruk, "Geçersız hale gelen benzer çekıncelenn ayık- lanarak gen alınması daha faz- la gecıktınlmemebdır Olağa- nustu hal, bır anayasa ve demokrası kurumudur Bu ku- rumu yozlaştıran. uygulanma- yan surgun, sansur gıbı kanun hukmunde kararnameler, yu- rurlük ve gereklılık değerlennı yıtırmıştır Bunlann kaldınl- ması ıçın de bır hükumet karan yeterbdır" dedı TRT tekelırun yasal bıçımde kaldınlmasında geç kalındığını teknolojı ımkânlanndan yarar- lanan ozel gınşımcılenn ardı ardına yurtdışında TV ve radyo ıstasyonlan kurduklannı behr- ten Cındoruk şöyle konuştu ' Bu durum dev let otontesını sarsmıştır Özel yayın organla- nnı, mıllı hukukun ve şınırlan- mızın ıçme almalıyız Öte yan- dan TRTnın haber yayınlan tarafsız değıldır Devlet yayın organını tarafsız kılmak ıçın ya- sal engel yoktur Bu konuda hukumetın nıyetı ve karan ye- terlıdır TV ve radyoda tekel yasayla kalksa da. bu kurumun sahıbı devlet olmaya devam et- tıkçe TRT, patronu olan huku- metın borazanı olmayı surdu- rur TRT'yı derhal sıyasette tarafsız yapmak. bu hükumet ıçın bır ahlak borcudur De- mokrası gereğıdır " Cumhurbaşkanı Ozal'ın, bu yasama yıhnda Mecbs'ın kabul eıtığı yasalardan sekızını gen gonderdığme dıkkat çeken Cın- doruk. sozlennı şoyle surdur- du'Bu sayı, bır senatonun veya Anayasa Mahkemesı'nın bıle Mecbs ıradesmı değerlendırme oranı olarak çok yuksektır Bu oluş, zaman zaman Mecbs gun- demını tıkamıştır Bence ana- yasanın 89 maddesınde Saym Cumhurbaşkanı'na tanınan yetkı, bır veto nıtebğınde değıl- dır Sadece, yasaruny ururluğu- nu gecıktıncı bırıtıraz hakkıdır Sayın Cumhurbaşkanı'nın Mecbs çoğunluğu ıle sureklı çe- bşır, zıtlaşır bır yoğunluğa enş- memesı gereklıdır Sayın Cumhurbaşkanı'nın ıtıraz hak- kını daha çok bır maddı hata- nın, başka yasalarla çebşkıb bır hukmun duzeltılmesıne yonelık olduğu açıktır Ustebk, Savın Cumhurbaşkanı'nın, Anayasa Mahkemesfne başvurma hak- kı olduğuna gore, gen gonder- me sınırlannın, anayasaya ay- kınlık ıddıasını da kapsamadığı açıktır Anayasa bıbmcılennın yorumlan da bu doğnıltudadır Önumuzdekı donemde. Sayın Cumhurbaşkanfnın ıtıraz ve gen gonderme hakkını daha kı- sıtb kullanmasını, TBMM Baş- kanı olarak samımı duşunceler- le temennı edıyorum' ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) - Halkın Emek Partısı- (HEP) ılcOzaurluk \e Eşıtlık Partısı (OZEP) dun HEP Ge- nel Merkezı'nde duzenlenen bır torenle bırleştı ÖZEP Genel Başkanı Mahmut Alınak. dd- ha once aldıklan prensıplen dogrııltusunda HEP ıle bırleş- tıklennı so\ledı HEP Genel Başkanı Ferıdun Yazar bu ge- h^mcdcn bu\uk onur ve sevınç duyduklarını behrterek, Mec- lıs'te grup kurma yolunda onemlı bır adım atıldığını ıfade cllı Yazar. PM toplantısında olağanustu kurultav ıçın karar alındığını \e son tanhın 20 Aıın olarak bclırlendıâını soy- ledı SHP'den avnlarak 27 hazı- randa ÖZEPı kuran eskı HEP mılletvekıllen.dun HEP Genel Merkezı'nde yapılan kısa bır torenle eskı partılenne dondu- ler OZEP Genel Başkanı Mahmut Alınak, OZEP ola- rak kurulduklan gunden bu- gune değın her kesımden des- tek aldıklannı ve devletın antıdemokratık uygulamalan- na karşı mucadele ettıklennı soyledı Alınak. OZEP'ı kur- duklan zaman HEP ıle bırleş- me doğrultusunda prensıp karan almış olduklannı ve bu karan gerçekleştırdıklennı soyledı Alınak. doğuda yaşa- nan olaylann egemen guçlenn iev amını ıstedıklen ıçın bıtın- lemedığını ılen surdu Alınak, bundan boyle HEP ıle ortak rnucadele vereceklennı ve ken- Jılenne venlen gorev len yenne aeurmeve çalışacaklannı kay- dettı HEP Genel Başkanı Fe- ndun Yazar OZEP ıle bırleş- mekten buyuk onur ve sevınç duyduklannı belırterek, ınsan haklan ve devletın demokratık olmayan uygulamalannın en- gellenmesı ıçın bırlıkte hareket edeceklennı ıfade ettı Yazar. OZEP ıle bırleşmelennın sonu- cunda 18 mılletvekıbne sahıp olduklannı ve Meclıs'te grup kurma yolunda onemlı bır adım atılmış olduğunu sövledı Yazar konuşmasmda. An- kara DGM tarafından kapat» ma ıstemı ıle HEP hakkında açılan davaya da değındı Ya- zar. savcının kendılennı ülke ıçınde başka bır ulusun varbğı ıçın çalışmakla suçladığını be- lırterek. " Cumhurbaşkanı Ozal Demırel inonu herkes Kürt varhğını kabul eitiklerae ıbşkın açıklamalar yapmakta- dırlar O zaman bu ınsanlann da yargılanması gerekır Öy- leyse Özal'ı da assınlar" dedı Yazar kapatılmalan habnde venı partıler kuracaklannı ve mucadelelcnne ara vermeye- ceklennı soyledı