Catalog

9 TEMMUZ1992 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Lafçıastsubaytar • ANKARA (AA)- Genelkurmay yetkilileri, Kırklareli 'nde 6 astsubayın iki gençkıza laf atmasıyla meydana gelen 'üzücü' olay sonundaki gelişmeleri, 'aşın uçlann istisman' olarak değerlendirdi. Genelkurmay Başkanlığı Genel Sekreterliği yetkilileri, AA'nın sorulannı cevaplandınrken, astsubaylann kızlara laf atması olayının 'büyük üzüntü yarattığını' belintiler. Yetkililer, olaydan sonraki gelişmeleri değerlendirirken şöyle konuştular: "Gerekli idari ve adli soruşturmaya rağmen, olay sonrasında meydana gelen gelişmeler ve konunun gündemde tutulmayaçalışılması, bu işin, aşın uçlann istisman haline geldıği şeklınde değerlendirilmektedir. Hatta olayın mağduru olan kişilere, bu konunun devamlı olarak gündemde tutulması konusunda baskı yapıfdığına ilişkin olarak bilgiler alınmaktadır." 30 kîlo eroin ele geçirildi • İSTANBUL (UBA) - fstanbul Emniyet Müdürlüğü Narkotik Şube Müdürlüğü'ne bağlı ekiplerce yapılan operasyonda piyasa de|eri 1 milyar lira olan 30 kilo eroin ele geçirildi. Istanbul Emniyet Müdürluğü'nden yapılan açıkiamada, Yenibosna Fevzi Çakmak Mahallesi Yeni Dolmu$ Yolu üzerindeki bir depoya baskın yapıldığı bildirildi. lhbar üzerine yapılan baskın sonucu depoda piyasa değeri 1 milyar lira değerinde olan 30 kilo eroin ele geçirildiği kaydedildi. Olayda adları daha önce de uyuşturucu kaçakçılığına karışan Kâzım Ekicioğlu, Aziz Ekicioğlu, Hacı Mehmet Kön ve Metin Bilgin'in gözaltına ahndığı belirtildi. Lunapark'ta meydan kavgası İstanbul Haber Servisi -İSKİ tarafından Dolmabahçe Küçükçiftlik'te yürütülen kazı calışmalannı engellemek için taş ve sopalarla görevlilere ve belediye zabıtalanna saldıran yaklaşık 20 kişi gözaltına alındı. Kanalizasyon çalışması için dün gece saat 03.00 sıralannda Dolmabahçe Küçükçiftlik'e gelen İSKİ ve zabıta görevlileri, kaa çalışmalannın yürütüldüğü alan içinde kalan Mahmut Kavran'a ait Iunapark çalışanlan tarafından taşlı sopalı saldınya uğradılar. Zabıtalannda karşıhk vermesi üzerine çıkan kavgada birisi zabıta memuru 3 kişi hafif şekilde yaralandı. Olay yerine gelen çevik kuvvetekiplerinede direnmeye çalışan yaklaşık 2U kişiyi gözaltına alırken, belediye görevlileri de çalışmalannıpolis gözetiminde sürdürdü. Denizi kirtetenlere ceza • İSTANBUL (AA) - Istanbul'da son bir hafta içinde denizi kirleten gemilere, Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü tarafından 300 milyon lira ceza kesildi. Istanbul Büyükşehir Belediyesi'nden yapılan açıklamaya göre çeşitli tarihlerde Marmara Denizi'ni kirlettiği belirlenen Rusya bandıralı 'Idris' adlı gemiye 75 milyon, Türk bandıralı 'Akova' gemisine 150, 'Yeliz' teknesine de 75 milyon lira ceza verildi. Yetkililer, Çevre Korama ve Kontrol Müdürlüğü ekiplerinin çalışmalarını sürekli sürdürdüklerini betirttiler. Uyuşturucu davası • İSTANBUL (AA) - Teşekkül halinde, yurtdışına uyuşturucu sevk ettikleri gerekçesiyle haklannda 18'er yıl hapis cezası istenen biri Isveçli 4 sanığın yargılanmasına devam edildi. Istanbul 2 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi'ndeki duruşmada, "Teşekkül halinde uyuşturucu bulundurduklan" için yargılanan Ali Töre, Kerim Etfal Tüzün ve Ali Kılcık hakkındaki dosya, "Yurtdışına teşekkül halinde uyuştunıuc madde sevk etmek" suçlamasıyla haklarında dava açılan Ali Tören ve Iran uyruklu tsveçli sanık Hassoin Mohammed Muhsen'in dava dosyaları birleştirildi. 9 m m Us grevi, Harb-Iş'i karıştırdı Ücret zammını yeterli gönneyen işçiler, genel merkezi suçluyor UFUKTEKtN ADANA - Amerikan üslerinde önümüzdeki hafta greve çıkmaya haarlanan Türk Harb-îş üyesi işçiler, Yüksek Hakem Kurulu'nun (YHK) "acı sürpriz- leri"yle karşılaştı. YHK, grev hakkı olmayan bir grubun varlığına dayanarak işletme sözleşmesini ye- nileyınce grev hakkı olan işçilerin de grev haklan elle- rinden alınmış oldu. Kurulun 600 işçi adına ımzalaması gereken sozleş- meyi, grev yapmayı bekleyen işçiler için de bağıtla- ması ve ücrete enflasyon farkı dışında zam yapma- ması, sendika genel merkez yönetıcilerinin pasiflikle suçlanmasına neden oldu. Sendika, YHK'ye başvurarak, "Yasadışı olduğu- na inandığı karann tekrar gözden gecirilmesini" ister- ken verilen karann "üslerde grev yapma hakkını or- tadan kaldırdığına" dikkat çekti. 14 temmuz salı günü tncirlik Ussü'nden başlatarak diğer üslere de yaymayı planladığı grevin hazırlığını yapan Harb-İş Sendikası, YHK tarafından verilen bir kararla grev yapamama tehJikesiyle karşı karşıya kaldı. ABD'li üs müteahhiti VBR'ın başvurusu üzerine Yargıtayca 22 Kasıro 1991'de verilen kararla kapsam dışı bırakılan elektnk, su üretirni, antma tesisleri, hastane, kliruk, okullar ve itfaiye işçilerinin sözleşmesi, grev hakkının enge'lenmesı anlamına da gelince tartışmaya neden oldu YHK'nın henüz kamuoyuna resmen açıklanma- yan, ancak gayri resmi yollarla öğrenilen karan, saat ücrenne herhangi bir zammı öngörmüyor. Kurulun bağıtladığı sözleşmede ABD'li işverenin, işçilere, üc- rete yansıtılmamak koşuluyla 7 milyon lira (brüt) ödeme yapması, yemek yiyen işçiler için ödenen 608. bin lirarun 875 bin liraya, sonra 1 milyon 350 bin lira- ya, 896 bin lira olan sosyal hak toplamırun da 1 nisan 1992'de I milyon liraya, yılbaşında 1.5 milyon liraya yükseltmesi öngörüldü. YHK'nın işçi kökenli üyeleri, Türk-İş yönetim ku- rulundan Enver Toçoğlu ve Mustafa Başoğlu tarafın- dan Harb-Iş yönetimine iletilen sö'z konusu karann tartışma konusu yapılan bir diğer boyutu da kapsam maddesi. fşci, işveren ve yargjç üyelerden oluşan ku- rulun, iki üyenin muhalefetine rağmen aldığı karar uyannca, bağıtlanan toplu iş sözleşmesi "işletme dü- zeyinde." Bu maddeden çıkan yorum ise, önümüzde- ki hafta greve başlayacak olan 3 bini aşkın işçinin bu hakkının engellenmesi. Toplu iş sözleşmesi yapılan Amerikan üslerinin işçilerinin greveçıkması, "YHK'- nın işletme düzeyinde sözleşme bağıtlaması" yüzün- den olanaksız hale gelmiş oldu. Manastın ev olarak benimsemekte zorlanıvor 90 yaşındaki Fatma Kıral (solda), ama başkaca da çares yok. Emine ve Yusuf Sağır (en üsttejL kiracıiıkta on yüı doldurdular. Pandeleimon'un kapıcısı Mehmet Tamkaya eşi Yeremuhi'yle oturduğu evi bir mûzeye çevirmiş. (Fotoğraflar: ERDOGAN KOSEOĞLU) Manastırlann Müslüman kiracılanBERATGÜNÇIKAN 185O'li yıllann sonu. Galata'nın -kı o Galata şehr-ı İstanbul'un safahatıdıro yıllarda- sokaklannda sıyah cüppelenyle keşışler dolaşır. Keşışlenn >anı sıra uzun sakallan, ağıradımlanyla Aynarozya da Kudus'e uzanan yolda bir solukluk mola veren haa adaylan vardır. Ortodokslann Aya Andrea, Aya Elia ve Aya Pandeleimon kiliselerine ait manastırlarda bu hacı adaylanna mısafirhanedir. 70 yıl sonra, bu kez 1920'li yıllarda manastırlann konuklan Beyaz Ruslardır. Bolşevıklere karşı Çar Nikola'nın yanında yer alan, onun için savaştıktan sonra 1917 devriminden sonra çareyi kaçmakta bulan Beyaz Ruslar, manastırlara yerleştirilir. Bu konaklama yıüarca sürer. Kimisı Avrupa'ya göçer, kımisi bir iş kurar, kendine ev açar aynlır, kimısi de ölür. Manastırlar birkaç yaşlı ve kimsesiz Ruşla üç kıhsenin ısminden kendisıne bir ısim bulan '"İstanbul Aya Pandeleimon, Aya Andrea, Aya Elia Ortodoks Kiliseleri Cemaati Fukaraperver Cemiyeti"ne kahr. Cemiyet de geliramacıyla manastırlan oda oda kiraya vermeye başlar. 142 yıl sonra bugün, manastınn kiracılan hayatta kalmayı başarabilmiş bir kaç Beyaz Rus'un dışında Türkfcrdirartık. Rizeli, Trabzonlu. Kastamonulu v e Karslı kiracılar kimisi babadan oğula devirle tuvaletleri ve banyoyu ortak kullanarak yaşarlar manastıriarda. Galata artık Karaköy'dür, Karaköy deişyerleriyledoludur. Doğramacılann, matbaaalann, hırdavatçılann dükkanlannın üzerindecamdan cama uzanan iplerdeçamaşırlar sarkar. Alt katlardakı bürolann içine üst katın mutfak olarak kullanılan koridorlannda pışirilen yemeklerin kokusu dolar. ÜçkılıseninkısaltılmışadıylaoluşturulanP.A.E Fukaraperver Cemiyeti'nin başkanı Aleksandr Simuhın, bugün manastırda yaşayanlann sayısının 80 kişi olduğunu acıklıyor. Cemiyetin başı kiracılarla dertte. Altmışla yüz bin lira arasında değişen hiralara yapılan zammı kiracılara anlatmanın, kabul ettirmenin zor olduğunu anlatıyor Simuhin. Yusuf Sağır, Aya Andrea manasünnm lOyılük kıraası. Üççocuğu ve bir şirketteçaycıhk yapan kana Emine'yle bırlikte iki odada yaşıyorl Emine'nin mutfak olarak kullandığı koridor. çocuklan için de oyun yeri. Manastırda yaşamaktan hoşnut değiller ama gelirleri de herhangi bir semtteev tutmaya yetmiyor. Aynı nedenler manastınn kapıcılığını da yapan Müslüm Korkmaz'ı, yetişkin dört çocuğuyla birlikte tek odaya bağlıyor. Aya Pandeleimon manastınnın eskilerinden Fatma Kıral. O bir Rus. Batum'da fınncılık yapan Rizeli Maksut'Ia evlenip iki çocuk doğurduktan sonra kocasının peşisıra Türkiye'ye geliyor. Kuma olduğunu öğrenince de Rize'de fazla kalamayıp Maksut'Ia birlikte İstanbul'a geliyor ve manastıra yerleşiyor. Fatma Kıral, bugün 90 yaşında. Türkiye'ye gelişının ılk yılında Müslüman olmasına karşın ıbadet için kiliseye gitmekten de vazgeçmiyor. Manastırda gecen ilk yıllarda çoğunluğu Beyaz Rus olan komşulannı, eğlencelerini, manastın cınlatan seslerini anımsıyor. Mersinli Mehmet Tamkaya, Aya Pandeleimon'un sekizyıllık kapıcısı. Antikaa dükkânına dönüştürdüğü odasında Katolik kansı sürekli hayaller kuran ve o hayalleriyle yaşayan Yeremuhi'yle yaşıyor. Sıhhiye çavuşu olarak yaptığı askerliğinin ona kazandırdığı beceriyle Karaköylülerinpansumanlannı.yapıyor, ıgnelennı vuruyor. Manasürdakı tek oda onun sığınağı. onun ötesinde bir yaşamı da düşünmüyor Eminsıüara makamtazminatı •MflK Savunma Bakanhğı 1960'tan sonra emekliye sevkedifen ve Eminsular olarak bilinen subaylann da kıdemb albaylar gibi emekülik haklanndan yararlan- mas için yasa tasana haarladı. ANKARA(ANKA)-Hükümet, 1960yıhndan sonra re'sen emekliyesevkedilenve 'eminsular' olarak bilinen subaylann, kıdemli albaylargibi aynıemekHiük haklanndan yarananması için hazırladığı tasarryı TBMM ye sundu. Miffi Savunma Bakanhğı tarafindan haarlanan vasa tasansında, 27Mayıs'tan sonra re'senemekliye sevkedilen Emekl] inkılapSubaylaruım (Erninsu)çeşıuı tarihİerde çıkanlanyasalaria l'inci derecenin4 kademesinekadar yükseJuldıklen ve 1981 yılında kabuledilen bir vasayla da emekliliğeesashizmet sürderinin 40yılaçıkanklığı haüriaüldı. Tasannıngerekçesınde bununla birlikte, 1. derecenin4. kademesini kazanılmışhak olarak alan buemekü subaylann, normalyoüardan emekü oian 'kıdemli albaylara' uygulananekgöstergeden vararianamadıldanbelırtikli. Yüksek lisaırs öğrencilerine yeminli sınav • İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü'nde sınava girenlere, kazanmalan durumunda derslere devam edeceklerine ilişkin yemin ettirildi.' • Yeminin tam metni şöyle:Sınavı kazandığım tak- dirde devam etmeyi amaçladığımı, devamıma bildi- ğim bir engel olmadığını şerefîmle teyit ederim. İSTANBUL (ANKA) - ts- tanbul Üniversitesi SosyaJ Bi- limler Enstitüsü Siyaset Bilımi Bölümü'nde yüksek lısans eği- timı yapmak için smava giren öğrenciîere, "Sınavı kazandı- ğım takdirde devam etmeyi amaçladığımı, devamıma şu anda bıldiğım bir engel olmadı- ğını şerefîmle teyit ederim" şek- lindeki yazılı yemin imzalauldı. Sorulan haârlayan öğretim üyelerinden Prof. Şükrü Hani- oglu, imzanın hukukı bir bağla- yıalığı olmadığını, Prof. Dr. Cemil Oktay ise imza atıp at- mamanın sınav sonuçlannı et- kilemeyeceğini söylediler. tÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi Bölümü için ya- pılan sınavda, öğrencÜere dagı- tılan sınav kâğıdının birinci say- fası; enstitünün tanıülması, bö- lümün özelliklerinin anlaül- ması ve kazanacak öğrencilerin derslere devam etmesini sağla- yacak önlemlere aynldı. Sınav kâğıdının birinci sayfa- sının en ait kısmında şu yemin metni yer aldı: "Siyaset bilimi yüksek lisans programına devam etmenin zo- runlu olduğunu biliyonım. Şa- yet sınavda başanü olursam. derslere devam etmeyi amaçla- dığımı, devamıma şu anda bil- diğim bir engel olmadığını şere- fimle teyit ederim." Adaylardan, bu yemin met- nini dikkatlice okuyarak "lüt- fen" imzalamalan istendi. Prof. Dr. Cemil Oktay, ye- min metninin imzalanmaması durumunda ne olacağı yolun- daki soruya verdiği yanıtta, bu yemini imzalayıp imzalamama- nın sınavı kazanıp kazanma- mayı belirlemeyeceğini ifade etti. Cemil Oktay, sınavı kaza- nan öğrenciler arasında devam edenlenn çok az sayıda bulun- duğuna dikkat çekerek "Gecen yıl 15 kişiden 3'ü devam etti. Bu yıl kazanacaklar, devam etme- dikleri takdirde arkadaşlannı- zın yûzüne vurulacak bu yemin metinleri. Efer buna razı ohı- yorlarsa devam etmeyecek ar- kadaşlar girsinler, bizdm yapa- bilecek başka bir şeyimiz yok" dedi. Küs oturmaya YargıtayengeJi Ankara (AA) -Yargıtay, aynı evde yaşadığı halde kendisiyle konuşmayan eşi- ni boşamak isteyen kocayı haklı buldu. 2. Hukuk Dairesi'nin söz konusu karanna konu dava- da, yerel mahkemc, 10 yıkhr kendisiyle konuşmayan ka- nsım boşamak isteyen koca- nın isteğuü reddetd. Temyiz üzerine konuyu göröşen Yargıtay 2. Hukuk Dairea, kadının davranışını "hakkın kötüye kullanılma- sa" olarak niteledi ve yerel mahkemenin ret karanru oybirliğiyle bozdu. Yeni öğretim yılı takvimi, il milli eğitim müdürlükleri tarafından belirlenecek Ek bütünleme sınavı 11 ağustosta. . __ _ OANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - İlköğretim kunımlann- da yeni öğretim >ıb takvımını il milli eğitim müdürlükleri behr- leyecek. Buna göre, kayıt. öğre- tim yılı başlangıcı ve sınav ta- rihlerini belirlemede, MiUi Eği- tim Bakanhğı merkez teşkilatı devre dışı bırakılacak. Milli Eğitim Bakanhğı. ilk ve ortaöğ- retim öğrenalerine bir kereye mahsus olarak hak tanınan "ek bütünleme sınavı" da okul dışı bitirme sınavlannın yapılacağı 11 ağustos-4 eylül tarihleri ara- Sinda yapılacak. Milli Eğitim Bakanhğı bu ynl. yalnızca ders gecme-kredi siste- minin uygulanmadığı Lıse 1 ve Lise 2. sınıflar için ders yılı tak- vimi belirleyecek. Bu sınıflarda, kayıtlar 11 ağustosta başlaya- cak. Milli Eğitim Bakanhğı Ta- üm Terbıye Kurulu Başkanı Ömer Okutan'ın verdiği bilgiye göre, ilköğretim yönetmeliğı üzerindeki değişiklik, ağustos ayında çıktığı takdirde, bütün- leme sınavına giren öğrenaler için de yeni yönetmelık uygula- nacak. Bu durumda. sınavcia başansız olduklan halde, duru- mu öğretmenler kurulunda gö- rüşülecek öğrenciler için ailele- rin de zorunlu olarak görüşü almacak. Ders gecme-kredi sis- teminin uygulandığı Lise 1. sı- nıflarda, ders kredisinin doldu- rulması esas alındığı için velile- rin görüşü "gerek görüldüğu takdirde" alınacak. Üzerinde değişiklik yapılan yönetmeükle ilgili çalışmalann bu hafta için- de tamamlanarak, hafta başın- da Talim Terbiye Kurulu'na gönderilmesi bekleniyor. İlköğretim yönetmeliğı. bü- tünleme tarihine yetiştirildiği takdirde. Türkçe dersinden ba- şansız olan öğrencilerin du- rumlan da şube öğretmenler kurulunda göriişülecek. Galeri • Atölye £££: TEM SANAT GALERISJSabn Berkei AûKJın Dtrto Sdım Turan Cıhat Burak fafı<rAiıscv ŞuMrıye Dttımen Aûnan Va'ifKa NeıaöOevnm Cmef uibç Omer Ka-eşı Yukset Ars 3n Tatayman Komet Zal-.il Buyufaşbytn Sergi Huseyın Ertunç Fevzı Karakoç 16 Hazıran 1S TeTr Pazar Harıç 11 OC ^.' 1992 ' 9 00 Taiaı Enlıi VaM<?naC< Cad Prof ûr Orrıan Ersık Sû* U 7 Selma Gurbuz Gurtıan Yucd Y mmmm Galeri Atölye 232 64 26 230 21 87 232 64 26 • 23O 21 87 ÎGUHİSİ ILCINÇ ANTİKALAR SERCtSI 8 TtMMUZ-8 ACUSTOS^Î HOKHO* BIT PAZAK1 nb-11/22 FATN TEUS24 15 9 2 ÇAGDAŞ TURK V€ AMERİKAN RESMİ KurtuluşCad No 191 Kurtuluş Tel 240 47 83-241 18 61 mankeıtlik yaz kursu 14 temmuz 1992' de başhyor. Mankenlik çaltşmalan ile makyaj-cilt baktmı, güzel konuşma, dans, tiyatro, sanat tarihi dersleri venlecektır Başvuran adaylarda boy erkek 1.85kız.l.70olacaktır Başvuru için . N « M Erberk / İstasyon sanat »vi TEŞVİKİYE : 240 56 5O-23O 66 17 KORUKENT : 266 55 18 Galeri • Atölye 232 64 26B23O 21 «7 Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu ise yemin metninin hukuki bir bağ- layıalığ< bulunmadığını, ancak ahlaki yanı ağır basan bir ön- lem olduğunu anlatu. Prof. Ha- nioğlu, "hukuken bunun bir yaptınmı olamayacaktır, bu çok açık. Ama belki arkadaşlar üzerinde bir nebzeetkisi olabilir düşüncesiyle hazırlandı" diye konuştu. AIDS'te eğitimin önemitstanbul Haber Servisi- Qe, rekli önlemlerin alınmaması durumunda AIDS'te bir patla- manın meydana gelebileceğine dikkat çeken, AIDS Savaşım Derneği Başkanı Prof. Dr. En- ver Tali Çetin, AIDS'in sahil p hirlerinde süratle yayıhna gös- terdiğini. sokaklarda AIDS vi- riisü taşıyan ve paralı seks ya- pan insanlann dolaştığını söy- ledi. Ann Namai'ın çevirisini yap- tığı, Dr. Hannelore Krahnke'- nın "AIDS'ten Böyle Korunu- rum" kitabının tanıtımı için bir basın toplantısı düzenleyen Prof. Çetin, AIDS'i durdura- cak tek yolun eğitim olduğunu ve bu konuda programlı çalış- malann vapılmadığını söy- ledi. Risk gruplanndan fahişe- leri, travestileri, eşcinselleri, uyuşturucu kullananlan dışla- makla. hor görmekle bir sonuç alınamayacağıru ve onlann da eğitilmesi gerektiğıni belirten Enver Çetin, şöyle dedi: "Dünyada her insanın AIDS'e yakalanabileceği bilin- melidir. AIDS vırüsü taşıyanlar ve AIDS hastalan toplumun bırer parçasıdır ve ailelen ile birlikte toplumun içinde yaşa- yacaklardır. Bir çok konuda ol- duğu gibi AIDS konusunda da kadercilik ve umursamazlık kendini gösteriyor. Turistleri kapılarda kontrol etmenin mantıkla bağdaşır bir yanı yok- tur." Orman-İş'te toplu iş sözleşmesi ANKARA (AA) - Orman Ba- kanüğı ve Orman Genel Müdür- lüğü'ne bağb işyerlerinde çahşan Orman İş Sendikası'na bağlı 29 bin 493 işçiyi kapsayan toplu iş sözleşmesi imzalandı. Devlet Bakanı Şerif Ercan ve Orman Bakanı Vefa Tanır'm ka- tıldığı bir törenle imzalanan top- lu iş sözleşmesi, 1 Ocak 1992 ile 31 Arahk 1992 tarihleri arasını kapsıyor. Sözleşmeyle, aylık ücretlere ilk altı ay için yüzde 50, ikinci altı ay için ise yüzde 48 oranın- da zam yapılacak. Buna göre yıllık zam oranı yüzde 86'ya ula- şıyor. Sözleşmeden yararlanan işçi- lerin 1 milyon 368 bin 420 lira olan aylık ortalama çıplak ücret- leri, 1 ocak tarihi itibarıyla 2 milyon 52 bin 630 liraya, 1 tem- muz tarihi itibanyla da 3 milyon 37 bin 892 liraya yükselecek. Devlet Bakanı Şerif Ercan, imza töreninde yaptığı konuş- mada, bundan sonra yapılacak sozleşmelerdeki ileri haklardan orman işçisinin de yararlandırı- lacağını bildirdi.