Catalog

SAYFA CUMHURİYET 27 NİSAN1992 PAZARTESİ EKONOMI BORSANOTLARI ABDURRAHMAN YILDIRIM Kumarbazların KOI ile kapısması veMröneni"Borsayı kumarharae olmakian çıkar- mak hepimizin görevidir. Dûzgün ortam istiyorsak, borsayı manipüle etmek iste- yenlere kumarhaneler olduğunu hatır- latmalıyız." Bu sözler, daha önce de "Borsada Rus ruleti oynatmam" diyen KOJ Başkanı Üstün Sanver'e ait. San- ver'in geçen hafta başı nda bir seminerde yaptığı bu konuşması ûzerine kızüca kı- yamet koptu. "Bize kumarbaz dedi, bor- sayı kumarhane yapü " şeklinde spekü- lasyonlar ardı ardına geldi. Borsa Aracı Kurumlar Yöneticileri Derneği, Borsa Uzmanlan Derneği ve baa bankerler Sanver'i bu görüşlerinden dolayı eleştir- diler. Halbuki Sanver'in söylediği, bir ku- marbazlar grubunun türediği ve fıyatlan yönlendirebilecek güce ulaşuğıydı. Ve borsa, bu kumarbazlardan temizle- nemezse, güven kazanamayacak, o za- man teşvik verilse dahi orta ve uzun va- deli kurumsal yatmmcılar hisse senedine girmeyecektir. Bence bu eleştirilerle Sayın Sanver'e haksızlık yapıldı. Borsadaki fiyat hare- ketlerini uzmanlaşmış üç elemanıyla bir- likte dakıkası dakikasına izleyen KOI, yapılan manıpülasyortlan iyi belirliyor. Özellikle halka açıklık oraru küçük olan Tüpraş, Petrol Ofisi ve THY gibi kâğıtlarda borsanın fiyat hareketinin iki katına yaklaşan bir inûş çıkış var. Nite- kim yine bu köşede 23 martta "KOİ ve Rus Ruleti" başlığıyla yazdığımız yaada buna dikkat çekmiştik. Üç hisse senedin- de yükseüşlerde borsa ortalamasının iki kau, düşüşlerde ise yine prtalamayı kat- ladığını belirtmiş ve KOİ'nin sözünü ye- rine getirmesini istemiştik. KOİ ise geçen bu zaman sürecinde spekülasyona ve manipülasyona en çok uğrayan bu üç hisse senedinde ahm saüm vaptı. Ama sattığı daha fazlaydı ve KOI'nin açıkla- maşına göre net satışı 69 milyar liraydı. Öncelikle KOİ'nin izlediği polikanın doğruluğunu belirtelim. Halka açıklık oranı küçük olan hisselerde bu oranı arttırmaya, fiıü spekülasyona ve mani- pülasyona engel olmaya kim ne diyebi- lir? Olsa olsa manipülasyonu, spekü- lasyonu yapanlar. Peki o halde eleştiri- de bulunanlann hepsi mi bu kâğıtlarda oynuyor? Hayır. O zaman neden böyle konuşuyorlar? Onlann korktuğu KOİ'nin borsada hiç satış yapmaması- dır. İstedikleri borsada arzın olmama- sıdır. Kumarhane tepkisi ise KOİ'ye karşı mücadelede başvurulan bir tak- tiktir, kalkandır, spekülasyondur. KOİ ne yaptı? özelleşıirmeden sorumlu Kamu Or- taklığı tdaresi, 1991 sonuna kadar borsa sati|lanndan 800 milyar lira gelir sağla- dı. Özellikle 1989 ve 1990 yılının ilk yansında borsada yaşanan talep patla- masında KOİ, arz yaparak pıyasanın gelişmesine büyük İcatkı sağladı. Eğer KOİ o zaman bu arzı yapmasaydı, 1987 ağustosunda olduğu gibi borsa, arz yokluğundan dolayı saman alevi gi- bi parlayıp sönecekü ve bugünkü yay- gmlığa kavuşamayacaktı. Ancak KOfnin, Körfez krizi ile birlikte borsa- da başlayan düşüş eğilimi boyunca sa- tışlannı sürdürmesi, piyasayı olumsuz etkiledi. Yine borsanın en fazla ihtiyacı olduğu anda piyasadan çekildiğini açık- layarak ikinci bir hata daha yaptı. Bu- gün borsada en fazla manipülasyon yapılan kamu kâğttlan da bu dönemde halka arz edildi ve yeterli ilgiyi görme- di. 1992 yılında ise KOİ 35 seansta top- lam 69 milyar liralık net saüş işlemi ger- çekleştirdi. Bu miktar aynı günler için- de yapılan toplam işlem hacmi ortala- masının yüzde l'ine bile varmıyor. KOİ'nin işlem yaptığı günlerde, işlem yapılan hisse senedı fiyatının bir önceki gün kapanış fıyatlan ile karşılaştmlma- sıiKİa, işlemlerin yüzde 69'unda fıyatla- nn yükseldiği, yüzde 24'ünde düştüğu ve yüzde 7'sinde aynı kaldığı belirlendi. KOİ'nin satışı, halka arzı yetersiz dü- zeyde kalan hisselerde gerçekleştı. Bu satışlann borsanın genel fiyat düzeyini düşürecek boyutlarda olduğunu söyle- mek ise oldukça zor. Borsada satılabilmhisse senedi port- foyü 14 trilyon liraya varan KOİ, ikin- cil piyasanın gelişmesini ve bu piyasa geliştikçe de birincil piyasada halka arzlan gerçekleştirmek istiyor. Bunun için de borsaya "uzun vadeli yatınmcı- lann geleceği, yurtıçi tasarruflan ve yurtdışı yatınmcılan cezbedebilecek bir platform olarak bakıyor". Ne yapmalı? Belkı en uygun özelleştirme formülü, KOİ'nin trilyonluk portföyünü profes- yonel ellere devretmek olabilir. Men- kul kıymet yatınm fonlan veya menkul kıymet ortaklıklan kurarak elindeki portföyü değerlendirebilir. Direkt bor- saya girmemiş de olur. Profesyonel yö- neticilerin elindeki fon ve ortaklıklar portföylerindeki hisse senetlerinin bor- sadaki market makerlıklannı daha iyi yapabilirler. Halk da özelleşecek kuru- luşlardan hisse senedi almak yerine fon ve ortaklıklann katılma belgelerini alır- lar ve profesyonel bir yönetimin sağla- yacağı kâr ve değer artışından yararla- nırlar. Bu formül, kolay uygulanabüir- liği yanında büyük çaplı özelleştirmele- re de zemin hazırlayabilir. Aynca özel- leştirmeden hisse senedi ahp da zarar etmiş halkın güveni yeniden kazanı- labilir ve kurumsal yatınmcılara kavu- şan borsada fiyat istikranna katkı sağ- lanabiünir. Sonuç İster fon veya ortaklık şekliyle olsun, isterse birincil ve ikıncil piyasalardan olsun, KOİ'nin hisse senedi satışı süre- oektir. Devletin borsaya talep yaratıa faaliyetlerini alkışlayacaksın. ama arzı arttırmasına karşı çıkacaksın. Bu, çifte standarttır. Sermaye piyasasına teşvik veren devlet bunun karşılığmı da ala- cakür. MERKEZ BANKASI KURLARI 25 NİSAN 1992 CİNSİ 1 ABODolan 1 AJmanMarta 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Belçıka Frangı 1 Danımario Kronu 1 Fin MarW<ası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonni 1 Ispanyol Pezetası 1 isveç Kronu 1 İsvıçre Frangı 100 Italyan Lrretı 1 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabtstan Riyaii DÛVİ2 ALIŞ 6523.93 3959.89 4926.87 562.41 192.33 1023.60 1455.91 1172.10 3519.41 63.03 1095.90 4273.79 526.34 48.63 5505.43 1012.87 11579:97 1740.13 SATIŞ 6537.00 3967.83 4936.74 563.53 192.72 1025 65 1458.83 1174.45 3526.46 63.16 1098.10 4282.35 527.39 48.73 5516.46 1014.90 11603.18 1743.62 EFEKTİF ALIŞ 6517.41 3955.93 4852.97 561.85 190 41 1013.36 1441.35 1170.93 3515.89 6177 1084.94 4269.52 52106 47 90 5422.85 1002.74 11568.39 1714.03 SATIŞ 6556 61 3979.73 4951.55 565.22 193 30 1028 73 1463.21 1177.97 3557 04 63.35 1101.39 4295.20 528.97 48.87 5533.01 1017.94 11637.99 1748.85 TOBB'un iş dünyası naba anketi Ekonomi ne iyiye, ne kötüyeANKARA (AA) - Türkiye'- de işadamı, sa- nayici ve tüc- cann yüzde 45'i "ekonomik duru- mun değişmediği" yüzde 34'ü ise "ekonominin giderek dü- zeldiği" görüşünü taşıyor. TOBB tarafmdan Makro Araşürmalar Şirketi'ne yaptın- lan "Türkiye'de iş dünyasının nabn" anketinin 5'incisi ya- yunlandı. Anket, Türkiye genelinde TOBBye bağlı 5370 oda ve borsa meclis üyesini temsil et- mek üzere çok aşarnalı tesadüfi öraekleme yöntemiyle yüz yüze görüşme yapılarak gerçekleşti- rildi. Anket sonuçlanna göre işa- damı, sanayici ve tüccann yüz- de 6O'ı iş durumunu "vasaf ola- rak nitelendirdi. Aynı konuda iş dünyasının yüzde 20'si kötü, yüzde 17'si iyi, yüzde 3'ü çok kötü, yüzde 1 'i de çok iyi görü- şünde olduğunu açıkladı. Son 3 aylık ekonomik politı- kalann işlerini hangi yönde et- kilediği yolundaki soruya ise iş çevrelerinin yüzde 46'sı olum- suz, yüzde 38'ı etkisinin olma- dığı, yüzde 8"i olumlu, yüzde 5'i de çok olumsuz etkilediği yo- lunda yanıt verdi. Son 3 ayda maliyet artışlan- nın yeni zam gerektirdiğini sa- vunan sanayici, tüccar ve işa- damlannın oranı ise yüzde 78 oldu. Bu çevreler, son 3 aydaki maliyetlerdeki artışm yüzde 10'un üzerinde bir zammı ge- rekii kıldığını ifade ediyor. Her 5 işadamından biri ise son 3 ay- dır maliyetlerinde zammı ge- rektiren bir arüş olmadığını be- hrtiyor. Anket sonuçlanna göre işa- damı, sanayici ve tüccann yüz- de 87'lik bir bölümünün şu anda sürmekte olan herhangi bir yaünmı olmadığı ortaya çıktı. Mevcut yatınmı olanlann oraru ise yüzde 18 dolayında bulunuyor. İş dünyasının yüzde 85'lik gi- bi ağırlıkb bir kesımi ise gelecek üç ayhk dönemde herhangi bir yatınm karan almayı düşün- müyor. NASAStûmrm UMYtt VE TİCMEH A.f NASAS ALÜMİNYUM SANAYİİ VE TİCARETİ A.Ş. YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞINDAN IUSAŞ «.ÛMMfbM &UMYİI VE TİGJUET A.Ş IUAŞILA$TfflMAU BİUJtÇOS U (000 TL) 31 JUUUK199131 ARALIK1990 PASİFLER NASAS ALÜMİNYUM SANAYİİ VE TİCARET A Ş KARŞIUŞTtRMAU GELİR TABLOSU (000 U ) AKTİFUR DÖNEH VARLKLM Hun DOertef 463.015 2 651057 Menkul Kıymeder 0 176 000 Kısa Vaflel. Tean Alacakla/ 106 671385 122 347 931 DıâaKsıVadekAiacaMar 2 707168 2 499 944 StoHar 10300022 52.254974 04er Uönoı VırlıkUr 736437 1700793 0OIIEIIVARUKURTOPLAMI 120 «7İ (E7 113 634 699 0URAN VARUKLAfl Uzun Vadeh Tıca/ı AlacaMar 1 053 252 841 405 ftjef Uzun Vjdelı Abraklar 0 0 RnaraslOuranVıriıldar 47244 215 27 251869 Maflflı Dunn Vırt*ör 163 693 568 116 593 381 Matfdı Olmayan Ouran Variıklar 823 940 504 255 DıSer Duran Varlıldjr 109 273 806443 DURANVARUKLARTOPLAMI 212.924 241 146 004 353 AKTİFTOPUMI 333.a02.275 32t.t3(.B2 HAZ1M HESAPLAR 340 51t.SU 327 275 357 AKTİFCEHELTOPIAMI (74.3191(3 SSS914 4M 31 ARAUK 199131 ARAUK1990 KISA VADELİ BORÇUR RnansaJ Borçtar Ticarı Bofçlar 04er Kısa Vadeli Borçlar Alman Sıpanş Avanslan Bor; ve Gıder KarşılıkJarı USA VAOEU 8ORÇ1AR TOPLAM UZUN VAOEU BORÇUR Rnansal Barçlat Tıcan Borçlar Dger Uzun Vadeli Bofçlar Alınan Sıpan; AvansUfi Borç ve Grfer Karşılıldarı U2UNVADEÜBDRÇ1ART0PUMI ÖZ SERMAYE Sermaye Sermaye Taahütlen (-) Emısyon Prımı Youten Oejertme Dejeı Artışj Yedelder Net Dönem Kan (Zararı) Geçmış Yıllar Zararlaf! (•) ÖZ SERMAYE T0PLAMI PASİFTOPLAMI MAZIM HESAPLAR PASİF GENEL T0PLAMI 196 827 384 26656310 39 954 896 0 0 263 431590 10133 902 0 0 0 14 266 063 24399 965 90000000 0 0 0 1869639 (42 290017) (3 615 902) 45 963 720 333102 275 340 516.SM 674.319.163 117 942 586 64 855 501 10067516 16 403102 5 984 763 215 253 474 14 733135 0 0 0 6635 983 21 36911» 90000.000 (5 808 679) 0 10571402 1869639 2 642 833 (6 258 735) 93 016 460 329 639 052 327.275 357 656 914 409 cD E F G H. l J. K. Ut 1 £ J BRÛT SATIŞ HASILATI HASILATTAN İNDIRIMLER (-) NETSATIŞLAR SATIŞLARIN MALİYETI(-) 3RÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI FAALIYETGIDERLERI(-) ESAS FAALİYET KARI VEYA ZARARI DIĞER FAALIYETLERDEN GELIRLER VE KARLAR DIĞER FAALIYETLERDEN GIOERLER VE ZARARLAR FINAMSMANGIDERLERİ(-) FAALIYET KARI VE ZARARI OLAGANÛSTU GELİRLER VE KARLAH OLVĞANUSTÜ GIDERLER VE ZAHARLAR OÖNEM KARI VE ZARARI ÖOENECEK VERGI VE DIĞER YASAL YÛKÛULÛLÜKLER (•) NET OÖNEM KARI VEYA ZARARI 31 ARAUK 1 »91 133.432.006 (1.062.026) 132,369980 (107106 554) 23 263 426 (16.558.828) B.704 598 66.268 484 (348844) (128.485 849) (53 861611) 55 386 518 (43.814.924) (42.290.017) 0 (42.290.017) 31 ARAUK 1990 2292.506 785 (4.497.626) 288.009159 (217.298.073) 70.711.086 (19.685.590) 51.025.496 35.080.308 (1.781.179) (78.919.232) 5.405,393 135 332 (2.897,892) 2.642.833 0 2342.833 BİLANÇO DİPN0TURI 1- Stokhr maliyet dejerierı üzcrınden dejertendırıımrçtir Malzeme stoUan haretelli ortama maliyet yöntemı. mamül stoktarı ılk gıren ılk çıkar müryet ydnlemı ile dejerlendırılmektedır 0Ü2 amortısnun yöntemı uygulanmaktadır. UuhaseDe poUıkalvında önceki döoemlere ö d C i a d i k * lg C ş y * ş 2- Bılanco tarihinden sonra ortaya (ikan ve açtklamayı gerektıren herhangi bir husus yoktur 3- Ştrfcetımiun şarla Dajt zaran ve kazancı söz tanusu dejldır 4- İşletmemızın gaynsafı karı üzerinde önemlı ölçüde etkıde bulunacak tatımmımız bulunmamaktadır 5- Akti dejerier ûzerınde 190 336.000 OOO.-TL lık ıpotek bulunmaktadif. 6- Akl< degerier 246146 635 000 ,-TL sına sıgortalanmı^ır 7- Alacaklar ıçın 3 353 500 000 ,-TL lık temınat aiınmıştır 8- Işletmenın 99 003 070 ,-S lık teşvıklerden ıhracat taahhûdü bulunmaktadır 9- Bankalardabulunanbk)<(emevduattutanmız407 937 365 -TLsıdır 10- Ijtırakler ve bağlı ortaklıkhrdan alacak ve borçlarıme Internas Petnas Doyanas Senetsc Alacak OOO.-TL 13.717 536- 11- AlicakUrımız ıpn ayrılmış şüphelı alacak ka/şjlıkUfç Cıcısan Yapıdonaüm Gımtaş Kablo Ender DıOer 12- Son ûç yılda yapılan yeniden değerleme tarıh ve tutarbrı, 31 121989 31121990 31.121991 13- Işietmenın kur garantsı olmayan alacak ve borçtan Oövız TuUrı Oâvızh Alacakları Prehnansman Kredılerı Akredıtıl Kabui Kreüiı Işlemler 5 514 449 S 2 508 453 S 553 253,-S ! 153 124. S 779451 DM 242 073.-HFL 2006 420.-BFR 14C4 363.-FFR 21 074 346,-LfT 17918.-SFR 82 910-STR Senetsız Borç OOO.-TL 18 937 530- 85 000,- 150 000- OOO-TL 11050- 820.780.- 49 331,- 9 640- 300 000.- 20 767 137 257 62 25 810 097 698 53 50 039 336179 82 Kur 5 074 83 5 074 83 5 074 83 5 074 83 3 339 81 2 963 23 162 14 978 28 4 41 3 748 03 9 482 32 14- 68 578 Mflyon TL sı tarBklcuketmış tosa ve uzja vadeK 'aız boıctımuz mevcuttur 15- Sürmaye Pıyasası Kurulu nun 2612 1991 lanr-, 907 sayılı Kurul kararma slınaden kayıtt sermaye tavanımuın 150 000 Mılyon TL sına (ikması ıçın gereklı ıon alınmışlır 1t- Sermayeyı temsU eden hisse senetlen ıçnde ınttryazk hısseler mevcul değıldır 17- Baglı ortakkklar lehıne 25 236 MByon TLfckke'alet verılmışlır GEÜfl TABLOSU DİP NOTLARI Levtia ve çıplak totyo malryetterı safha ve sıpanş malıyei yöntemlerı kullanılarak. değerlendınlmş lolyo mamül malıyetlen sıpanş maliyet yöntemı kulünılarak çıkarılmaktadır Stoklar ılk gıren ılk çtlan yöntem^le takıp edılmeUedır Rılı stok sayımı tarrtamryte yapılmrşjır 55 386 Mılyon TL tık oajanusiü gelınn 3 993 Mılyon TL sı bafilı ortaUık hisse senetlen sa- tışındarı 51 393 Mılyon TL sı ise dıjer sırkM htsse senetlen satışlarından oluşmaktadır 43 814 Mıtyon TL lık olajanustü gıderlenn 43 277MityorıTLsıçalışmayan kısırn gıderlennden 537 Mılyon TL sı onceta dönem gıder ve arırtamtan otışmaktadır NASAŞ ALÜMİNYUM SANAYİİ VE TİCARET A.Ş. 1991 HESAP DÖNEMINE AfT BAGIMSIZ DENETÇİ RAPORU Nasa; Alümınyum Sanayıı ve Tıcaretı A.Ş mn 31 Aralık 1991 ve 1990 tannlen ıtıbarıyie düzenlenını; bılançolannı ve bu tarıhlerde sona eren hesap dönemlerıne aıt gelır fon akım nakıt akım ve satışlann malıyetı tablotannı ıncelemış bulunuyoruz. Incelemelenmız. çenel kabul gornıüş denettemâ ılke esas ve standartlanna göre yapJmış ve dolayısıyle hesap ve ışlemlerle ılgıll olarak muhasebe kayıtlarırvn kontrolû ile gereklı gördüjumüz dığer denetleme yontem ve teknıklennı ıçermıstr 1 Mah lablolarda göstenldığı gıbı Şırket 31 Aralık 1991 larıhınde sona eren yılda 42 290 017 000 -TL sı zarar etmış bulunmaKtadır (1990-3 615 902 000 TL ) ve bu tarıh ıtıbarıyle şırketın kısa vadeli borçlan dönem varlıklannın 142 560563 000-TL sı (1990-31 618774000-TL )aşmş bulunmakîadır Bii venler dıgerlerıyle bırtıKte Şırket m faaliyetlerini sürdurûp hayalıyelın devam etiırebılmesının ortaklarından yeni sermaye temınıne. borçlarırun yeni şartlara bağlanmasına muhtelı! kredı sermaye temınıne borçla/in yeni şartlara bağlanmasına. munlelıf kredı kurumlarından uygun şartlarla yeterli ve yeni kaynak sajlanmasına ve lalıyetlermı karlı yûrütmesıne bağlı olduğunu gostermektedır Z 1991 yılı ıçınde Şırket aleyhınde bellı bankalar ve kredı verenler tarafmdan kredı bakıyelerındekı ıhtılatlarla ılgııı ve 262 125 350 639 -TL sına ulaşan bazı hukukı tedbırler alınmıs bulunmaktadır Şırket halı hazırda bu tedbırlerı çozms (a)ısmaları yaomakıadır ancak dava tonusu olanların şu an muhtemel netıcelerı belırlenememekte ve 1991 malı tablolarında dojabılecek yûkümlulükler ıçm herhangı bir karşılık ayırmamış bulunmaktadır 3 Şırket. muhasebe kayıtlannı ve malı tablolarını Türk Vergı Kanunları hukümlerıne göre tutmakladır ve buna göre 1991 yılı gelıderıne sabıt kıymet ve demırbaşlannı yeniden değeriendırılmesınden dojan 61 410 738 107 -TL (1990-20 001 468 800 -TL ) farkı dahıl etmış bulunmaktadır Sabıl kıymet ve demırbaşların yeniden aegerlendınlmesınden doğan farkiar Sermaye Pıyasası Ktrulunca beiırtenmış genel ka&ul gofmuş munasebe prerrsıplerfne uymak ıçm öz sermaye kaiefntenne dahil edılmesı gerekmeKtedır Sabıt Kıymet ve demırbaşların yenıden de^erlenderelmesınden doğan tarklar öz senmaye ıçınde goslerılmtş olsaydı 1991 net zaran 103 700 755 107 TL (1990 23 617 370 800-TL)otacaklı Gorûşümuze gore yukarıda 1 ve 2 nolu pragrıltarda dejınılen belırsızlıkterm bıknmesı halınde geıelc, olabılecek. eğer varsa. duzetmelen malı labloUra muhtemel etkılenne bağlı olarak ve yukarcla 3 paragratta belıriılen konulann malı tablolara etkısı harıç yukarıda belırtılen söz tonusu malı tablolar NASAŞ AfurmnyumSanayıı/e Tcarelı AŞ mn3t Aratrt 1991 ve 1990taııfılerındefagerçekmalı durumunu ve bu tarıhlerde sona eren hesap dönemlertfie aıt gerçek faalıyet sonuçlannı Sermaye Pıyasası Kurukınca beurlenmış ve bir oncekı hesap donemı ile tularlı bir şekılde uygulanan genel kabul görmüş muhasebe ılkelerıne uygun olarak dojru bir btçımde yansıtmaktadır Istanbul 10Mart1992 ORT Osnat Rıvızyon rasdık temınlı Malı Mujavıriık A Ş ÖmârGûnıl REKLAM DÜNYASI ' Yaşlı Joe9 gîtınejîıni^ Camel'ın maskotu ve reklam kampan- yası CMd Joe (yaşlı Joe) Amerika'da tepki toplamaya devam ediyor. ABD'de şu anda en çok konuşulan konulann başın- da Camel'ın tüm reklamlarında 'Old Joe'yu kullanmasının yasaklanması ge- rektiği geliyor. Ashnda 1938 yılında başlayan fcam- panyaya, bundan 3 ay öncesine kadar di- ğer sigara reklamlanndan fazla tepki gösterilmiyordu. 3 ay kadar önce ise ABD'de yapılan bir araştırma CameTın maskotunun çocuklar üzerinde çok etkiü olduğunu ortaya çıkardı ve kıyamet o za- man koptu. Camel ABD'deki tüm sos- yal olayları *Old Joe'ya uygulayarak reklam kampanyası sürdürüyordu ve araştırmada bunun çocuklara sempatik geldiğı, sigara kullanma isteklerini de artürdığı ortaya çıktı. Finnânın 1991'de kampanya içüı har- cadığı para 50 milyon dolann üzerinde. Yine de ABD'de şimdiden imza kam- panyalan başlamış durumda. HER ŞEY ÇOCUKLAR tÇİN - Ogflvy Defrenois reklam ajansımn UNICEF için hazıriadığı reklam filmi Fransa'da en beğenilen reklamlar arasında yer aldı. Rek- lamın yaraücısı Regis VVarnier, 'Her jey çocuklar için' imajını vermek istedigini belirtjyor. * _ TEKNOLOJİ ViTRİNİ EKyet için bilgisayar tekııolojisi Reston fırması zayıflamak isteyenler için yeni bir bilgisayar geliştirdi. Diyet Mate ısimli aletin özelliği ne yemeniz gerektiğini, ne kadar yemeniz gerekti- ğini, yaşınıza, boyunuza ve cinsiyetinize göre belirlemesi. Tabü kilonuzu göz önüne alarak. Çünkü Diet Mate, kilo- nuzun size uygun olduğuna inanırsa, yediğinize kanşmıyor. Diet Mate'e vereceğiniz vgriler, bilgı- sayann beyninde bulunan 248 mönüyle karşılaştırılarak değerlendirüiyor. Bilgi- sayar günün hangi saatinde ne yapma- aız gerektiğini biplemelerle size bildiri- yor. Diet Mate'e Fransız mutfağından fast-foodrestoranlarakadar 9 degişik ye- mek türü de veri olarak verildiğinden, zevkinize uygun bir zayıflama metodu seçilmesi olasılığı da artıyor. Her hafta verdığj raporla zayıflama çabalannızın nasıl gjtüğıni de belirten bilgisayar, aynca çok çabuk ya da çok hızb kilo kaybına karşı da sizi uyar- maktan geri kalmıyor. Diet Mate'i kullanmak ıçın gerekenler geniş bir cep, bıraz fedakârhk ve 295 dolar (yaklaşık 2 milyon lira) gerekiyor. Telsiztelefonda frekans lüksü Oturduğunuz yerde telefon konuşması yapmaktan sıkıldıysanız, buna rağmen telsiz telefonlannın sesi iyi iletmediğini düşünerek hâlâ telli telefon kullanıyorsanız işte size fırsat. Beaverton VTECH iletişim fîrmasının piyasaya yeni sürdüğü The Tropez 900DX telsiz telefon modeh tam size göre. Modelin özelliği 900 megahertz üzerinden yaym yaparak telefon konuşmalannı çok iyi şekilde iletebilmesi ve 65 bin güvenlik koduna sahip olması. Fiyaü 349 dolar (yaklaşık 2 milyon 300 bin lira). 'Küçük beyinler9 çağ atladı Teknolojı hankası küçük be- yinlere her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Unutkan işadamlan düşünüle- rek yapılan karton kabnlıgındaki •secret card' bunlardan biri. Ale- tın en büyük özelliği, 10 ayn hafı- zası sayesinde unutulmaması ge- reken şeyleri saklayabilmesı ve kaybolduğunda da kendi kendi- ni yok etmesi. Böylece genellikle şifre saklamak için kullamlan 'gizli kartınız" kaybolduğunda korkacak bır şeyiniz kalmıyor. Tabü şifrelerinizi tekrar arayıp bulmakdışında. Secret cardlann fiyatı yaklaşık 500 bin lira. Sony fîrmasının bir süre önce piyasaya sürdüğü küçük data discmanler de yavaş yavaş tüke- ticinin ılgjsinı çekiyor. Kayıt ya- pabilen küçük hafızanın özelliği hard-disc'i fazla yormayan çok küçük, ama kapasiteli disklere sahip olması. Yaklaşık 4.5 milyon liraya satılan Sony data discmanlerin disk fıyatlan ise 650 bin lira. BİŞİKLET RLZGÂRIJĞI- Bi- sikletle uzun yol gil- mek isteyenler diişü- nülerek yapılan bJ araçta amaç, riizgâr- ın sürücüye vur- masuu önlemek. Bi- siklet için düşünülen riizgftrlık tasanm- cılan eserlerini "Ae- rodinamik yapıyı et- kileyerek bızı saatte 25 mil düşürdügü bir gerçek, ama böylesi sürücünün basta ol- masını da önlüyor" şeklinde savunuyor- lar. Her bisiklete ufak vidalar sayesin- de fren sisteminj etki- lemeden ve görüş me- safesini kısıtlamadan takılabiiecek aletin, bisikletle >-apüacak kazalarda kınlma olasılığı da çok az. Zwaan Design tara- fmdan yapılan riiz- gârlıgn yanş bisiklet- leri için olmadığı bir gerçek tabü ki. Fiya- tı 660 bin lira .