Catalog

Cumhuriyet Imtiyaz sahibi: Berin Nadi • Genel Ya>ın Yonetmenı: Ozgen \ca. • Genel Yayın Koordinatoru: Hikmel Çelinkaya • Yazı İşlerı Muduru: OUI Başlıngıç • Görsel Yonetmen: Ali Acar • Duzenleme Muslafa Saglamcr • Ankara Temsilcısi, Cuneyl Arcayurek Haber Muaurlerı. MasUfı Balbay, Işık Kansu Izmır Temsilci V.: Serdar Kızık Adana Temsücisı: Çetin Yigesoglıı Isıanbul Haberlerı: Şena> Kalkan Dış Haberler: Ergun Balcı Iş-Ekonomı: Şukran Ketenci Yun Haberleri: Metamet Saroc Makaleler: Sami Karadren Spor:AMulkadk Yucelman Du- zeltme: Abdullak Yazıa • Müessese Müdur V.: Erol Erkol • Koordinatör: Ahmet Korulsaa • Muhasebe. Bülenl Yener • İdare: Hüseyin Görer • tşletme: Önder ÇcUk • Bilgı-tşlem: Nail tnal • Bilgisayar Sistem: Münıvel Çiler • Reklam: Reha Işıtman Basırrv Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. • Yayımtayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basıfı ve Yayıncıhk A.Ş. Turkocagı Cad. 39/41 Cagaloglu 34334 Ist. PK: 246 Isıanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat). Tetoc: 22246, Fax; (1) 513 85 95 • Buroiar. Ankarr: Z. Gokalp Blv. lnkılap S. No: 19/4, Tel: 433 11 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • Umir H. Ziya Blv 1352 S. 2/3 Tel: 83 12 30, Telex: 52359, Fax (51) 89 53 60 • Adana: tnönu Cad. 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 59 37 52 (4 hat), Telex: 62155, Fax: (71) 59 25 78 TAKVIV1 3 ARALIK 1992 İımuk. 5.32 Günes. 7.04 Öğle 11.59 İkindi 14.22 Akşam: 16.43 Yatsı: 18.09 Zakkumcu doktopdan sitem • MARMARİS/İZMİR (AA)- Kamııoyunda '"/akkumcu doktor" olarak bılıncn Dr ZivaÖ/cl.kanser hastalığının tedavisindcetkili olduğunu ılcri sürdüğü ilacı. "nocksircsi" ileilgifi paicni alma çalışmalannın son ayımaMnagcldığini belırtcrck."De\lcı Bakanlığı'na hağlı Tcfchbüsü Desteklemc Ajansı dıMeğini çckincc. paienialnıavkı ilgili gınşimlcriTTiı/sonuçsuz kaldfdedı Dr Zi>aÖzcl. Tcscbbüsü Dcsteklcmc Ajaıisivla(TDA)bir <vlcsrnc>apuğını. bu kuruluştın \ urı dışındaki paıoın alma çalışmalannı finanNCcimcM durıımıında palcnı hakkının v ü/dc 30"ıınıın bu kuruluşta kalmasını kabııl ctlığinı bclırierek "Ancak 1 eşebbıİNU Dcsleklcme \|ansı.MVİe>me hiikümlcrinc uv madı" dcdı. Uzmanlar babaları uyardı • İZMİR (AA)-Çocuğun ücli'jimıiHİc anncnin olduğu kadar babanın da eıkin rol alması gcrcktiği bclirtilerck baba sevgısındcn yoksun olarak büyüyençocuğun ruhsal açıdan sorunlu olacağı belirtildı.DokuzEylül Ünivcrsitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisı Bölümü öğrctim görcvlisi Yrd. Doç Dr. Süha Miral, AA muhabınnin sorulannı yanıtlarkcn. anncnin crken bcbcklık dönemındekı görevıni daha sonraki v ıllarda baba ıle paylaşması gçrcktığine ışareı ederek "Özclliklc crkck çocuklar. baba ılc nc kadar ıvi ilişkı içindcolurlarsa.cinsel kimlıklcnnın gclişimı daha sağlıklıolur"dcdi. Hekim onurunu anyon • ANKARA (AA)-Türk Tabıplcr Birliği Mcrke? Konscyi Başkanı Dr. Sclim Ölçcr. Türkiyc'de sağlık alanında yaşanan sorunlann yriğunluğu ncdcni ilc hckimlik mcslcğinin onurunu koruyamaz halc gcldiklcnnı bildirdi. Türk Tabıplcr BirliğTninçağnsı Ü7crinc42 labipodasına bağlıdoktorlarsağlık alanındaki\c meslcklerindeki sorunlara dikkat çckmck için Ankara "da 5 aralıkta yürüvecek. 34'üncü matematik olimpiyatları • İSTAN BL L (L BA) - Her yıl düzenlenen matematik olimpıyatlannın 34'üncüsü TÜBİTAKtarafından İstanbul'da düzenlcnecek. 60'tan fazla ülkcnin katılımıyla 13-24Tcmmuz 1993'te gerçekleştirilecek olan ve her ülkenın üniversite ile yüksek okullanna kayıt yaptırmamış 6 kişilik ekiplerle katılacağı yanşmada toplam 4 buçuk saat süreli ikı sınavda 6 sorunun cevaplandınlması istenecek. MUZIP yayın •ANKARA (AA)- "PenthauseTürkiye" dergisinin kasım 1992 tarihli sayısı muzır bulundu. Başbakanlık Küçükleri Muzır Ncşnyattan Koruma Kurulu'nun. söz konusu dergidc yc alan bazı yazı vc resimlcrin 18 yaşından küçüklerin manevıyatı üzerinde muzır lesir yapacak nitcliktc olduğuna dair duyurusu bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. Yaşlandıkça boşanma zorlaşıyop •ANKA'RA(LBA)- Yaşlılıkta boşanma. nafaka mıktannın artmasına neden oluyor. Yargıtay Hukuk Gcncl Kurulu.yaşı iıibanyla evlenmeşansını yitırcn taraftann nafaka davasında cvlcnmcyüzdesinın bclirlcy ıci olduğu görüşünc ycrverdı. Maddı tazmınat mıktannın bclırlenmcsinde maddi ka/ançkınn varlığınm kanıllanması gercktiği bclirlüen hukuk genel kurulu karannda. kabahalsızeşin eğitim düzcvi. yaşı.çcvresi vc c\lcnmc oranı ilc nafaka lalcbinin bir başka yolla karşılanıp kirşıkınamayacağının da unısiırıltnası scrcktiği hıldınldı Bugün Dünya Özürlüler Günü. Birleşmiş Milletler verilerine göre Türkiye'de 6 milyonu aşkm özürlü var Ozürlüleriçinbugünedek neyapıldı?• Uygar ülkelerin tümünde özürlülere verilen hizmetler yasal bir bütünlük içinde ele alınıp rasyonel çözümler ge- tirilirken. Türkiye'de son de- rece önemli problemler ve ilgi- sizlikle karşı karşıya bulunan özürlülerin bugün için en bü- yük dileği "özürlüler yasasf - nın gerçekleştirilmesi. istanbul Haber Servisi - Bugün Dünya Özürlüler Günü. Birleşmiş Milletler'in belirlemele- rine göre. bugün dünyamızda yak- laşık 550 milyon insan özürlü. Aılele- riylc birliktc düşünüldüğündc ise dünya nüfusunun yüzde 4O'ı sa- katlığın yarattığı sorunlardan doğru- dan doğruya etkileniyor Yine Birleşmiş Milletler'in venlen- ne gore Türkiye'de de 6 milvonu aşkın özürlü mevcut. İşin rakamsal boyutu bir yana bırakılacak olursa. tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de özürlüler için ne yapıldığı sorusu büyük önem kazanıyor. Uygar ülke lenn tümünde özürlülere verilen, hiz- metler yasal bir bütünlük içinde ele alınıp rasyonel çözümler getırilirken, Türkiye'de henüz bir "özürlüler yasa- sı" bile çıkartılabilmiş değjl. Hizmetler dağınık Ülkemizde özürlülere verilen sos- yal hizmetler ıncelendiğinde ilk göze çarpan hızmetlenn dağınık oluşu. Devletin konuyla ilgi'i kurumlanna yeterlı imkanlar sağlayamaması ve hızmetlenn görülebilmesi için kurul- muş olan örgütlerde gereklı ve yetcrli sayıda kadro bulunamaması. Uzmanlar, özürlülerin ihtiyaçlannı karşılamaya. sorunlannı çözmeye yo- nelik kapsamlı yetki ve yaptınm gücü olan bir "'özürlüler yasasının" vakit geçirilmeksizin çıkanlması gereklili- ğine dikkat çekiyorlar. Yasanın öne- Sporyapan özfirlülevyaşatnasevincikazamyor Özürlülerin sporyapabileceklerinı artık biliyoruz. Acaba sporonlar üzerinde ne gibi etkıler yapıy or? Gelin.bunu sporyapan özürlülerden öğrenelim. Yaşama Sevincı Özürlüler Basketbol Takımı'nın oyunculan ile konuşuyoruz. AYHAN METİN (25 vaşında, Turizm Meslek Yüksek Okulu mezunu): Ben spora başlayincaya kadar. doğrusu bu ışi yapabiîcccğimi hiç düşünmemiştim. Fakat kulüp yöneticileri ve antrenöriimüz bizi öylesine ikna ettiler ki çalışmalara bâşladık. Çok çalıştık. Bize gece yanlannda saha verdiler. iki günde bir salon değiştirdiler. ama bız çalışmalanmızı aksatmadık. EMİNE UZUNOĞLL (27 yaşmda, ilkokul mezunu): Arkadaşlanm ara> ıp "Biz basketbol oynamaya gidiyoruz" dediklerinde çok güldüm. Tekerlekli sandalyeleri ile nasıl hoplayıp zıplayacaklardı acaba? Televizyonda ızliyorum. Bütün basketçiler bir dev. Top avuçlannda kayboluyor. Koşuyorlar. zıphyorlar. Mümkün değil bizimkilerin bu ışi yapmalan. Şunlan bir seyredeyim bakayım dedim. Sonra bir de ben deneyeyim dedim. ADNAN YILMAZ (18 vaşında, öğrenci): Annem babam bana hep güvendi, destekoldu. Sporbıle yapabileceğimi biliyordum ama yolunu bilmiyordum. Yaşama Sevinci'nin çağnsı gelincc babam hemenilgilendi. Birliktegittik dergiye. Sonra da doğru spor salonuna. Sanıyorum, başanyoruz bu ışi. ŞÜKRAN BÜLBÜL(21 yaşmda): Hep evde yaşamak zomnda olan bir insanın değil baskeıbol oynaması. sokağa çıkması bile önemli bir olay. Sokağa çıkmayı düşünemezken bir arkadaşım basketbol oynamaya çağınnca ilk tepki annemden geldi. Sonra Emine'nin annesi gelip ikna ettı annemi. Sanıyorum. yakında Avrupa'ya bile gideceğım. mi ise uzmanlar larafından şöy le dıle getıriliyor: "Bu yasa. ihtiyaçlann tespit edil- mesi. güçlenn birleştirilmesi. rehabi- litasyon ile ilgiü kuruluşlar arasında koordinasyon ve hızmetlenn plan- lanması ve organazisyonun sağlan- ması açısından olduğu kadar. özür- lülerin toplumda üretken hale getı- rilmeleri açısından da zorunludur." Türkiye'de özürlülerle ilgili mu- cadelesini her gün biraz daha arttıran kendisine bağlı 4 federasyon. 46 der- nek ve 31 şubesi bulunan Türkiye Sa- katlar Konfederasyonu Genel Baş- Doç. Dr. Turgut Göksoy, özür- lülerin yerel yönetimlerden büyük beklenü'İeri olduğunu belirterek şöyle konuşuyor "Önce özürlüleri evlerinden dışan çıTcarmak gerekiyor. Toplu taşım araçlannda ındinmli seyahat imkaru sağlanmaü. Belirli saatlerde ve belirli hatlarda sefer yapan sakatlan taşıya- bilecek otobüs ve minübüs servisleri konulmalı. Telefon kulübeleri teker- lekli sandalyeleriyle girilebilecek şe- kilde dizayn edilmeli. Hele birçok özürlünün yanı sıra, yaşlılann ve ço- cuk arabalı kadınlann takdirini toplamak isteyen yerel yönetimler ana arterlerde belirli aralıklarla kaldı- nm taşlanndan sadecc birinı söküp, yerine hafıf eğilimli küçük bir plat- form gerçekleştirmeli. Kamuya açık binalarda özürlülerin rahatça dolaş- masıru sağlıyan rampalann. asansör ve tuvaletlenn yapılması da rahatlıkla zorunluluk halıne getinlebılir. Sesli sinyalizasyon sıstemine sahip kavşak- lar özürlüler için son derece önemli. Görmezlerin kafalannın çarpmaması için sokak tabelalannın standart ola- rak uygun seviyeye çıkanlabilmesi de özürlülenn beklentıleri arasında.*' Özel eğitim okulları Ülkemizde halen görme engelli- lerin eğitim gördüğü 9 özel eğitim okulu ve bir özel sınıfta toplam 994 öğrenci bulunuyor. Bu sayı kaynaş- tırma eğitimine alınan 123 öğrenci ile birlikte 1067'yi buluyor. Işıtme engel- lilerin eğitimi ıçın ise 36 özel eğitim okulu. ve 71 özel sınıfta toplam 5727 öğrenci bulunuyor. Bu sayıda kay- naştırma eğiülmi ile birlikte 6954'ü buluyor. Ortopedik özürlüler için ise 2 özel eğitim okulu mevcut. Bu okul- larda 208 öğrenci bulunuyor. Diğer özürlülerden öğretilebilir zihinsel en gelliler için 16, eğitilebilir zihinsel en- gelliler için de, 1 ilkokul ve 14 iş okulu ile normal okullar bünyesinde acılan 740 özel sınıfta 8705 öğrenci yer alı- yor. Son derece önemli problemler ve il- gisizlikle karşı karşıya bulunan özür- lülerin bugün için en büyük dileği "özürlüler yasasf'nın gerçekleştiril- mesi. Sperm sayısı azahyor Erkekler tehlikede LONDRA (AA) - Batılı erkek- lerin ortalama sperm sayısı ve spcrm miktannın giderek azaldığı vc gclecekte daha fazla Batılı crkcğin babalık zcvkini ta- damayacağı bildtrildi. The DaiK Telegraph gazete- sinin bilim sayfasında "Maço er- keğe eKeda" başlığı altında ya- yımlanan inceleme. son 50 yıİda Batılı erkeklerde sperm sayısının hemen hemen yan yanya. spcrm miktannın da dörıte bir oranında azaldığı kaydcdildi. 50 yıl önce bir Batılı erkeğin bir mılilitreye 113 milyonluk sperm sayısına sahip olduğu. bu ra- kamın şimdi ortalama 66 milyo- na gerilediğıni bildıren gazete. boşaltılan sperm hacminin de or- talama 3.40 mililitreden 2.75 mi- lilitreye düştüğünü haber verdi. Londra'daki Rolay Free has- tanesinde yapılan araştırmalann bu tür düşüşlerin tngıltere'dekı erkeklerde de geçerli olduğunu gösterdiğini belirten The Daily Telegraph. erkeklerin spermle- rinden çoğunun ölü ve\a yapısal bozukluklara sahip olmalannın dikkati çektiğini kaydetti. Yazıda. son araştırmalann gi- derek daha fazla Batılı erkeğin gelecekte kısır kalacağını göster- diğı ifadeedildi. Sıcaklığın sperm üretimini ve kalitesiniljüşürdüğüne dikkat çe- ken araştırmaalar, her hafta orta sıcaklıkta yapım saatlik banyo- nun sperm üretimini azalttığını. dar pantolon giymenın ve çok sık ılişkide bulunmanın da aynı etki- yi yaptığını belirtiyorlar. Sevgiye atılan Her ilmeği sevgi dolu Fatma teyzenin. KJŞ çetin geçer buralarda. Dayanamaz küçük torunu Halil'in üşümesine. bir kazak örüyor ona. Torununa baktıkça oğlunuhatırhyor. Dursun'u da aynı Halil gibi pek üşürdü nedense. Belki elli yıldırhep aynı şeyleri yaprruştı. Hiç boş dunnamışlı. köydeki kentteki çoğu kadın gıbı... Sabahlan tarlaya koşar, kuşluk vakti saman serer. sonra tarhanayı ocağa koyardı. Artık bu işler gelinlere kalmıştı ama o üretmeye hep devam edecek... Birazdanöğle namazını kılacak Fatma teyze. tarihi kilisenin hemen yanı başında. (Fotoğraf: ZAFERAKNAR) Yavrubalık katliamı• Doğal Hayatı Koruma Vakfı. Güney Ege sahillerinde bilinçsiz uygulama ile yavru balık katliamı yapıldığını öne sürdü. Çiftliklerde değer- lendirmek üzere denizden tutulan 10 milyon yav- ru balıktan 8 milyonunun. bilinçsiz bakım ve uy- gulama sonucu öldüğü belirlendi. Zeus Sunağı'nın geri getirilmesi isteniyor İZMİR (ANKA) Almanya'- dan kaçınlan Zeus Sunağı'nın. Bergama'va geri getirilmesi için acılan kampanyaya uluslararası boyut kazandınlacağı bildinldi. Izmir'in Bergama. Foça, Sel- çuk ilçelerinde incelemelerde bu- lunan Tunzm Bakanı Abdülka- dir Ateş. Bergama Belediyesi Başkanı Sefa Taşkın'ı ziyaretinde Bergama'nın kültür ve turizmı yanı sıra doğa turizmi açısından da bü\ük bir potansıyele sahip olduğunu söyledı. Belediye'nın oncülüğünde yü- rütülen ZeusSunağı'nm gen geli- nlmesi ve Ovacık Altın madenı ıle ilgili gelişmeler yakından izle- dığinı belirten Bakan Ateş. "Zeus Sunağı ile ilgili çalışmalann \e dökümanlann, bakanlığımızca düzenlenen uluslararası fuarlara taşınmabi bu açıdan yararlı ola- caktır" dedı. Tunzm Bakanı. şunlan söyle- di: '"Kısa vadcli bir çıkar olan al- aııyatın madenciliği için ülkemızin uzun vadelı çıkarlannın ve tu- rizm gclırlerinin riske edılmesine karşıyım. Dunyanın dığer verle- rinde altın madencılığinın tehlı- kesiz bıpmde yapıldığı söylense de, Bergama'yı bunlarla karşılaş- tırmak yanlıştır. Zünkü Bergama bir tunzm bcldesıdır." Jeolog Cahit Helvacı yerkabuğunda hâlâ aktif bölgeler olduğunu açıkladı ' Yeni depremlerkaçımlmaz9 • Deprem kuşağında yer alan ülkemizde. toplu ölümleri önleyecek yeni bir 'deprem politikası' gerektiği vurgulandı. Dünyamn başlıca deprem kuşaklarından biri üzerinde bulunan Türkiye'nin yüzde 92'sinin, İzmir ilinin de yüzde 95.8"lik bölümünün birinci dereceden deprem bölgesi olduğunu belirtildi. SERAPDİKMEN İZMİR - Birinci derece dep- rem bölgcsindc bulunan İzmir"- dc ve yakın çevresınde yeni dep- remlcrin kaçınılmaz olduğu bil- dirildi. Olası felaketlerden kur- tulmak için yeni bir deprem po- litikası gerektiği vurgulandı. Jcoloji Mühcndisleri Odası İzmir Şubc Başkanı Cahıt Hel- vaa yaptığı açıklamada. "Ege"- dc yerkabuğunda çok sayıda bulunan zonlan» hala aktif ol- ması nedeniylc deprem istatis- tiklennın de açık bir şekilde gösterdiği gibi. gclcccklc değı- şik şiddette depremlenn olacağı kesındir"dedı. Helvacı. dunyanın başlıca deprem kuşaklanndan biri üze- rinde bulunan Türkiye'nın yüz- de 92'sinin. İzmir ilinin dc > üz- dc 95.8'lik bölümünün birinci dereceden deprem bölgesi oldu- ğunu bclırtti. İzmır'dc Kasım ayında me>- dana gelen 5.5 şıddetindeki depremden sonra yeni ve daha şiddetli deprcmlerin olacağı söylentılenyle huzursuzluk ya- ratıldığını belirten Helvacı şöy- lc konuştu: "Depremlen önceden kcs- tirmcye yönelik çalışmalar sü- rüyor. Ancak tüm çabalara karşın. kesin sonuç veren bir \öntem bulunamadı. Yinc dc deprem öncesınde ortaya çıkan ve deprem habercisi olabilecek bazı bclirtilcr bilinmektedir." Olağan ve önlenemez bir do- ğa olayı olan depremlerin. do- ğal bir afete dönüşmemesi için önceden bazı önlemler alınarak uygulamaya konulması gerek- tiğını vurgulayan Cahit Helva- cı. "Ülke ve kamu yaran açısın- dan deprem zararlannı en aza indirebilmek için herşeyden ön- ce ülke çapında ve vercl yöne- timler bazında bir deprem poli- tikası gerekır" dedi. Yeni deprem haritası gerekli Jeolojı Mühcndisleri Odası"- ndan yapılan açıklamada, Tür- kiye deprem haritasındaki dep- rem risk paramctrclcrının. yeni çalı^malarla saptanan tcktonık vc sismolojık venlcr ışığında düzeltılmesı ve yeni deprem ha- ritası yapılması da önerildi. Bu konuda getirilen öneriler- den bazılan şöyle: • İmar Yasasfnda yerleşim alanlannın seçımi. planlanması ve projelerde zemin ve çevre etüdlerinin yapılmasına yasal zorunluluklargetırilmeli. • İzmir gibi birinci derecede deprem bölgesi olan yerlerde yapılacak binalann yıkıcı dep- remleri karşılayacak şckılde yapılmalı. • Bu bölgelerde dcpremlcrlc birlikte yaşamaya alışmak. halkı olası depremlere hazırla- mak üzcre bilgilendirmc çalı- şmalan kesıntisizsürdürülmelı. • Sivil savunma binmler. cğıtiimı^ kadro vc ekıpmanlarla desteklenmelı vc depremlcrıJc etkıli olacak şekilde örgütlen- meli. ÖZCAN ÖZGÜR Güney Ege sahillerindeki balık üretim çiftliklerinde. bilinçsiz ça- lışmalar sonu- cu yavru balık katliamı yapıldığı öne sürüldü. Doğal Hayatı Koru- ma Vakffnca hazırlanan ra- porda. 1992 yılı içinde çiftliklerde değerlendirmek üzere denizden tutulan 10 mil- yon yavru balıktan 8 milyonu- nun. bilinçsiz bakım ve uygu- lama sonucu öldüâü belirlen- di. Doğal Hayatı Koruma Vakfı'nın, Aydın ve Muğla kı- yılannda kurulu bulunan balık üretme çiftliklerinde yapılan araştırma sonucu dü- zenlenen raporu Tanm Or- man ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre BakanlıgTna ilettikleri bıldirildi. Raporda, tanm il müdürlüklerinın izniyle kuru- lan 150 tesisten 50'sinin ba- kanlık onaylı olduğu belirtile- rek. çiftliklerin balık üretimi için ilk yıl doğadan balık alma- lanna izin verildiği, iki yıl için- de de kendilennin yavru üret- melen gerektiği vurgulanıyor. DHKV'nın raporunda şu görüşlere yer verildi: "Yasaya karşın. denetim ol- madığmdan gerek ruhsatlı ge- rekse ruhsatsız çiftlikler yavru- yu doğadan sağlamaya devam edıyor. Başta Büyükmenderes Deltası olmak üzere Aydın v Muğla kıyılannda çipura \ levrek yav rulan bilinçsiz bakım ve uygulama yüzünden ölüyor". Balık neslinin sürekliliği için adı geçen bölgelerde acil önlemler alınması gerektiği \urgulanan raporda. alınacak önlemler ise şöyle sıralandı: "Tül ığnpla denizden yavru balık alınması yasaklan- malıdır. Devlet kuluçkahane- leri bir an önce çalıştın- lmalıdır. Ruhsatsız çiftlikler zaman geçirilmeden kapatıl- malıdır. Çiftliklerin düzenli ve etkin biçimde denetlenmelen sağlanmalıdır. Aydın ve Muğ- la sahillerinde gırgjr ve trol av- layanlara caydına cezalar uy- gulanmalıdır".