Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
15 AĞUSTOS 1991 EKONOMİ CUMHURİYET/13
TEK'e yeni
genel müdür
• ANKARA (ANKA) —
Türkiye Elektrik Kurumu
(TEK) Genel Müdürlüğü'ne
TCDD Genel Müdüıü
Birkan Erdal atandı. Sağlık
Bakanlığı Musteşarhğı'na
da Başbakanlık emekli
müşavirlerinden Tandoğan
Tokgöz getirildi.
AJtm ithalinde
patlama
• ANKARA (ANKA) —
Merkez Bankası'nın döviz
ve efektif piyasalannda
bankalar ve yetkili
kuruluşlara döviz karşılığı
altın satma uygulaması
altın ithalatının
patlamasına yol açtı.
Türkiye'ye 1989 ve 1990
yıllannın tamamı ile bu
yıhn ilk 5 ayında toplam
250 tona yakın altın ithal
edildi.
Sözleşmelide
yanıltmaca
• Iş-Sendika Servisi—
Maliye Bakanlığı'nın
sözleşmelilere ilişkin
açıklaroa niteliğindeki
tebliği, sözleşmeliler
arasında yeni zam haberi
zannıyla kargaşa yarattı.
Kadro karşılığı çalışan
sözleşmelilerde ücret
tavanının 6 railyondan 7
milyon 200 bin liraya
çıkanlması, kamu
kuruluşlarında çalışan asıl
sözleşmeli kitlesi için eş
görevdeki memurun ücretini
%25 aşmamak koşulu ile
<%20'ye kadar zam
yapılabilmesi için KlT'lerde
de %20'ye kadar zam
yapma konusunda
işletmelerin serbest
bırakılması şeklindeki genel
uygulamada bir değişiklik
olmadı.
Ingilizce cep
yakacak
• ANKARA (ANKA) —
Ingilizce dil kursları yeni
öğretim yılına zamlı
ücretlerle girecekler.
Edinilen bilgiye göre
Ingilizce dil kurslarında
1991-1992 öğretim dönemi
için belirlenen ücretlerde
geçen yıla oranla yüzde
76'ya varan artışlar
görülecek. Milli Eğitim
Bakanlığı'nın 1989 yılında
özel okullarda olduğu gibi
özel dil kurslarında da
ücretleri serbest bıralcması,
her ktırsun farkh Ucret
belirlemesine yol açtı.
Adidas yine
satışta
• Ekonomi Servisi —
Ünlii spor ayakkabıları ve
spor malzemeleri üreticisi
Adidas'ın yeni sahibi
Fransız işadamı Bernard
Tapie, bu firmayı satın
alabilmek için aldığı
kredileri geri ödeyebilmek
amacıyla hisselerinin yüzde
45'ini satıyor. Almanya'nın
dünyaca ünlü Adidas
fırmasının hisselerinin
yüzde 95'ini geçen yıl satın
alarak rırmayı ele geçiren
Fransız işadamı ve siyasi
hayatın da tanınmış siması
Bernard Tapie, Adidas
hisselerinin yüzde 45'ini
elinden çıkarmakla birlikte,
yine de çoğunluk hissesini
elinde tutacak.
Tunus'a kredi
• ANKARA (AA) —
Türk Eximbank, Tunus'a,
Türkiye'den alacağı işlenmiş
tanm ürünii, tüketim ve
sermaye mallannın
fınansmanında kullanmak
Uzere 40 milyon dolarlık
ihracat kredisi açtı. Krediye
ilişkin anlaşma bugün
Ankara'da Türk Eximbank
Genel Müdürü Turgay
Özkan ve krediyi
kullandıracak Bank
International Arabe de
Tunisie, Societe Tunisienne
de Banque ve Banque
National Agricole
temsilcileri arasında
imzalandı.
Hisse senetleri dün de yüzde 2.72 arttı
Borsa,yoluna devam ediyorHazine ihalesine bankalann
düşük faiz önerdiklerinin
anlaşılması ve dövize
müdahale edildiği yolundaki
haberler, rekor işlem
hacminden sonra hisselerin
yükselmesini sağladı.
Ekonomi Servisi — Hükümetin des-
tek veren açıklamalan ve uygulamaların-
dan sonra yükseliş trendine giren bor-
sa, önceki günkü rekor işlem hacminden
sonra dün yükselmeye devam etti. His-
se senetleri dün de yüzde 2.72 değer
kazandı.
Hisselerin dünkü değer kazanmasın-
da Hazine Bonosu ihalesine bankalann
düşük faiz önerdiklerinin öğrenilmesi ile
Merkez Bankası'nın dolara müdahale
ettiğinin seans içinde yayüması haberi et-
kili oldu.
Haftaya yüzde 9.7'lik bir artışla giren
borsa önceki gün kâr realizasyonuyla
karşılaşmış, ama yoğun satışlar aynı dü-
zeyde yoğun alışlarda karşılanınca
IMKB endeksi sadece 10 puan kaybet-
mişti. Dünkü seansın hem ihaleden do-
layı hem de erken seçim konusunda mu-
halefetle iktidar partisi arasında görüş
aynlıklarının çıkması nedeniyle yoğun
satışlarla başlaması bekleniyordu. Ama
bunun tersi oldu. Seansın ilk yansında
3709
IMKB Endeksi
24Temmuz-14Aiııstos
2893
3236
24- 25 26 29
Temmuz
30 31 6 7 8
Ağustos
12 13
yükselen Fıyatlar ikinci yansında düşme-
ye başladı. Bu arada bankalann Hazi-
ne ihalesine düşük faiz önerdiklerinin
anlaşılması ve Merkez Bankası'nın dö-
vize müdahale ettigine ilişkin haber, se-
ansın son yanm saatinde ahmlan yeni-
den yoğunlaştırdı. İMKB endeksi kapa-
nışta 98 puan artış kaydederek 3709.44'e
yükseldi. Bileşik endeks yüzde 2.72 de-
ğer kazanırken mali endeksin artışı yüz-
de 1.25'te kaldı. Mali endeks uzun bir
aradan sonra yeniden 3 bin puanın üs-
tüne çıktı ve kapamşta 3O15'e vardı. Sa-
nayi endeksi artışı ise yüzde 3.28'e var-
dı. 130.88 puan artış kaydeden sanayi
endeksi de uzun bir ara daha sonra 4 bin
puanı geride bıraktı ve seansı
4120.72'den kapadı.
Sermaye Piyasası Kunılu (SPK), bor-
sada hisse senedi piyasasında yaşanan fi-
yat dalgalanmalarını, küçük yatınmcı
agırhklı talep yapısına bağladı.
SPK tarafından yapılan değerlendir-
mede, borsada yaşanan fıyat dalgalan-
malanna değinilirken bugün özellikle
hisse senedi piyasasında yaşanmakta
olan sorunlann temelde 'piyasadaki ta-
lep yapısından" kaynaklandığı belirtildi.
Pöviz
Erken seçim olay.nın patlak verdiği
cuma gunünden bu yana dolann tırma-
nışı durdurulamıyor. Erken seçim poli-
tikasımn ağır bastığı bugünlerde piyasa-
da Turk Lirası'nın bollaşması liranın de-
ğer kaybına neden oldu. Türk Lirası son
üç gün içinde dolar karşısında 120 lira
değer yitirdi.
Erken seçim olasılığının gündeme gel-
mesiyle emisyonun giderek büyümesi do-
lara gaz verdi. Bunun yanı sıra Türk Li-
rası'nda bankalararası interbank faizinin
düşük olması da doları daha cazip kılı-
yor. tktisat Bankası Dealing Room Yö-
neticisi Tayfua Öztiirk, piyasada Türk
Lirası'nın bol olduğunu söylüyor. Öz-
türk, "İhracatçı uzun zamandır bektet-
tigi ihracat dövizini dolar yüksekken
bozduruyor. lthalatçı eger elinde teşvik
bordrosu varsa panik içinde bir an önce
bunu elinden çıkarmaya bakıyor. Ve ne
'kadar az zarar edersem kârdır' diyerek
bemen bozduruyor" diye belirtiyor.
Merkez Bankası ile Tahtakale piyasa-
sı arasındaki makas da giderek açılıyor.
Yüzde 2'lere kadar çıkan fıyat farkının
Merkez Bankası müdahalesiyle önlene-
ceği söyleniyor. Dün öğle saaûerinde do-
lar Tahtakale*de 4565 liraya kadar yük-
seldi. Mark ise 2625 liraya çıktı.
Pavarotti kazandınyor...Dünya müzik piyasası
kan ağlarken, popüler
opera sanatçısı
Luciano Pavarotti
başta olmak üzere,
Domingo, Carreras,
Mozart ve Sting gibi
ölü ya da diri
sanatçılann plak
yayıncısı Polygram
bu yıhn ilk
yansı için
yüzde 24.6 net kâr
açıkladı.
EDİP EMİL ÖYMEN
LONDRA — Başta Luciano
Pavarotti olmak üzere, Domin-
go ve Carreras gibi 'halka fazla
mal olmuş' opera sanatçılanmn
plak yayıncısı 'Polygram', bu
yıhn ilk yansı için yüzde 24,6
net kâr açıkladı. Hollanda'nın
uluslararası dev holdingi 'Phi-
lips'in yüzde 80 hissedan oldu-
ğu merkezi Londra'da bulunan
'Polygram' böylece özellikle
'pop-opera' merakı sayesinde
net 79 milyon sterlin kazanmış
oluyor. Şirketin cirosu da yüz-
de 24.5 artarak 821,5 milyon
plaklan' listesinde birinci sıra-
da. Mozart yılı nedeniyle beste-
cinin 'kolay dinienen ve çok
melodik' eserlerüıin bir araya
getirildiği 'Complete Mozart'
takımı da 3 milyon sattı.
'Çevreci' pop sanatçısı 'Sting'-
in son uzunçaları Amerika lis-
telerinde ikinci sırada. Şirketle
çalışan diğer pop sanatçılan
'Amy Grant' ve 'Extreme' birer
milyon sattı. Şirketin, ölü ya da
diri sanatçılara bu *başarüı ve
v %
verimli' yatınmı ile kâ-
nnı yıl sonuna kadar
atlayacağı bekleniyor.
sterline yükseldi. Batıh sanayi
ülkelerinde gözlenen ekonomik
durgunluk hâlâ atlatılamamış-
ken ve Ingiliz müzik tüketici pi-
yasası bir yılda yüzde 10, Ame-
rikan piyasası da yüzde 5 daral-
mışken 'Polygram'ın kân dik-
kat çekti.
Geçen yüki Dünya Kupası sı-
rasında Pavarotti-Domingo-
Carreras'ın birlikte verdikleri
Roma Konseri uzunçalannın 6
milyon, videosunun ise 1 milyon
sattığı açıklandı. Pavarotti'nin
1964 yılından beri aralıksız ça-
hşüğı 'Polygram', o tarihten bu
yana tenorun şirkete kaç para
kazandırdığını hesaplayamıyor.
Şirket, son olarak Pavarotti'nin
'en sevüen' aryalarını 'Essenti-
al Pavarotti 2' başlığı altında
topladı. tngiltere'de üç hafta
önce satışa çıkartılan uzuncalar,
üç haftadır 'en sevilen pop
'Philips' tarafından hisseleri-
nin yüzde 20'si New York ve
Amsterdam borsalannda iki yü-
dır kote olan 'Polygram', yan-
yıl temettüsü dağıtmadı. Şirke-
tin başkanı Levy, şirketin yakın-
da Londra Borsası'nda da kote
olacağmı açıkladı.
DFTartık "istişari" bir kuruluş
Ekonomide yeni düzenlemelerYapılan son değişiklikle DPT'nin yetkileri kısıtlanarak
istişari bir kuruluş haline getirildi. DPT'nin bünyesindeki
Teşvik Uygulama, Yabancı Sermaye ve Serbest Bölgeler
genel müdürlükleri Hazine ve Dış Ticaret Musteşarhğı'na
bağlandı.
ANKARA (Cumhuriyet Biırosu) —
Devlet Planiama Teşkilatı'nın uygula-
maya yönelik yetenekleri elinden alındı.
DPT bünyesindeki Yabancı Sermaye,
Serbest Bölgeler ve Teşvik Uygulama ge-
nel müdürlükleri aynlarak Hazine ve Dış
Ticaret MüsteşarlığYna bağlandı. Hazi-
ne ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın dış ti-
caretle ilgili birimleriyle DPT'nin uygu-
lamaya dönük birimlerini ayrılarak ay-
rı bir müsteşarhk kurulması planından
da şimdilik vazgeçildi.
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı ile
Devlet Planiama Teşkilau'nın görevle-
ri hakkındaki kanunlarda değişiklik ya-
pan kanun hükmünde kararnameler
Resmi Gazete'de yayımlandı. Söz. konu-
su kararnamelerle, her iki müsteşarhğın
kuruluş amaçlan değiş:irildi. Yeni dü-
zenlemeyle ekonomi, dış ticaret, yatınm
ve teşvik politikalannın belirlenmesi, uy-
gulanması, uygulamanın izlenmesi, de-
netlenmesi ve geliştirihnesi tümüyle Ha-
zine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın gö-
rev alanına geçti. DPT ise, ülkenin do-
ğal, insani ve iktisadi her türlü kaynak
ve olanağmı belirlemek, ekonomik, sos-
yal ve kültürel politikayı ve hedefleri be-
lirtmekte hükümete "müşaviriik" yap-
mak, hükümetçe kabul edilen hedefleri
gerçekleştirebilmek için kalkınma plan-
lan ile yıllık programlan hazırlamakla
görevlendirildi.
Bu düzenlemeyle DPT bünyesinde sa-
dece tktisadi Planiama, Sosyal Plania-
ma, Koordinasyon, Kallunmada Önce-
likli Yöreler ve Bölgesel Kalkınma ile
Avnıpa Topluluğu ile tlişkiler genel mü-
dürlükleri kaldı. Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşarhğı bünyesindeki üç müsteşar
yardımcılığı dörde çıkarıldı. Müsteşar-
hk bünyesindeki birimler ise Dış Ekono-
mik tlişkiler, Banka ve Kambiyo, İhra-
cat Ithalat, Anlaşmalar, Teşvik ve Uy-
gulama, Yabancı Sermaye, Serbest Böl-
geler, Ekonomik Araştırmalar ve Değer-
lendirme ile Avrupa Topluluğu Koordi-
nasyon genei müdürlükleri olarak belir-
lendi.
DPT'den alınarak Hazine'ye bağla-
nan birimlerin vizeli personeli başka bir
KlSA KISA ~
• ANTEN üreten Elsa
Elektronik, 8 aydan beri zam
yapmamasına rağmen
satışlannı 1990'ın üzerine
çıkaıdığını açıkladı. Elsa
elektronik yetkilileri, kârlüığı
makul bir seviyede tutarak bu
sonuca ulaştıklarını belirttiler.
• GÜNEŞ Sigorta tarafından
yapılan açıklamada,
Manisa'daki teyp ve video
kaseti fabrikası yanan
Raks'a, ekspertiz raporunu
beklemeden, 500 milyon lira
ödendiği beürtildi.
• AVIS Otomobil kiralama
,;irketi, Kuzeydoğu
' i unerika'da kuracağı
bilgisayar iş istasyonlannın
100 partilik ilk bölümü için
Koç-Unisys ile aniaşu.
• YAPI KREDİ, kredi
kartlarının hesap bildirim
cetvellerine, hesap kesim
tarihi, son ödeme tarihi,
ödenmesi gereken asgari tutar
ve toplam borç bilgilerini de
ekledi.'
NETBANK'A GEUN
3ay% 7 0
3 aylık % 70 brüt faizin yıllık
v» # 9*9 getirisinden yararlanın.
133 03 50 Cunfcıny* Cod 3)1 Emodo^ H M S İ T I H 0 W
r -
134 34 36 Cumhunvd Cod 271 C A 4 M A 4 U J Turgul Soy»< 511 40 05 Nuruosmanyc Cod 89
Em.r-fru AN1A1T* D M Hopo^ı^ 17:4 11 Aloturk Cod 73 K U I A M M «Aı Erdeç 19498
8o<borO! Hoyrmn PQ»O Cod 2o/6
işleme gerek kalmadan Hazine ve Dış Ti-
caret Müsteşarlığı'na devredilmiş sayı-
lacaklar. Diğer personelin devri ise iki
müsteşar arasında yapılacak protokol-
le beürlenecek.
DPT'den aynlan birimlerle, Hazine
ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın dış tica-
retle ilgüi birimlerinin aynlarak "Dış Ti-
caret Müsteşarhğı" adı altında üçüncü
bir müsteşarhk kurulması karanndan
Cumhurbaşkarn Özal'ın önerisiyle vaz-
geçildiği bildirildi. Konuyla ilgili karar-
nameler Bakanlar Kurulu'nda kabul
edildiği halde, özal'ın "seçimlere kısa
bir süre kala devlet yönetiminde bu tür
operasyonlara gidilmesini uygun
bulmadığı" bu nedenle de ayn bir müs-
teşarhk kurmak yerine, DPT'nin uygu-
lamayla ilgili birimlerinin Hazine ve Dış
Ticaret Musteşarhğı'na bağlanmasının
uygun bulunduğu öne sürüldü.
Tercüman'da
lOOkişinin
işine son
İSTANBUL (AA) — Ter-
cüman gazetesinde, görevlerini
yapmadıkları ve işyerindeki
çalışmalara engel olduklan ge-
rekçesiyle, 100 kadar çalışamn
işine son verildiği bildirildi.
Gazetenin çıkmasına
engel
Gazeteden yapılan açıkla-
mada, işveren tarafından 100
kadar personele 8. Noter ara-
cılığıyla gönderilen bildiride, 5
Ağustos 1991 tarihinde, tüm
uyarılara rağmen görevlerini
yapmayarak gazetenin çıkma-
sına engel olduklan belirtildi.
Bu nedenle Tercüman gaze-
tesinin, telafisi imkânsız mad-
di ve manevi büyük bir zara-
ra uğradığı vurgulanarak dav-
ranışın iyi niyet ve yasa hü-
kümlerine aykırı olduğu ve bu
nedenle 12 ağustos tarihinden
geçerli olmak üzere yaklaşık
100 kadar kişinin işine tazmi-
natsız olarak son verildiği kay-
dedildi.
IŞÇININ EVREN1NDEN
ŞUKRAN KETENO
'Aşevi Değil, Işyeri'
Cam Holding'in Genel Müdürü Adnan Çağlayan'ın Hürri-
yet'ten arkadaşımız Zeynep Göğüş'e söyledikleri, sermaye-
nin işçi çıkarmalarına bakışını çok net bir biçimde sergiliyor:
"500 trilyon ciroya gidiyorum, iki sendikacı bizi oynatıyor. Ta-
pulu arsamı satsam yılda 600 milyar kazanırım. Burası aşe-
vi değil, işyeri.. Milyonlarca insan asgari ücretle çalışmaya
razı... Her yerde tensikat var, olay olmuyor.."
Paşabahçe cam işçisi, hele de kadınları, başlarına gelen-
den Çağlayan'ı sorumlu görüyor. Kendi tepkilerinin, yaratıcı-
lıklarının ürünü protesto pankartlarında en çok onun adı yer
alıyor: 'Havalanma Çağlayan, deveden büyük fil var'
Doğrusu biraz duygusal davranıyor, haksızlık ediyorlar. Sa-
yın Adnan Çağlayan'ın yerinde Cam Holding'de bir başkası
olsaydı durum çok değişir miydi? Sayın Çağlayan aynı şekil-
de işten atılan yüzbinler varken, ilk ciddi direnişi Paşabah-
çe işçisi koyduğu için öne çıktı. işçi çıkarmalarına karşı bü-
tün sermaye temsilcilerinin Türkiye'de geçerli görüşünü açık
bir dille söylediği için de işçisinin tepkisıni aldı.
Haklı olarak 'sermaye her yerde sermayedir, çıkarını gözetir'
diye itiraz edeceksıniz. Biz de size yanıt verirken, sermaye-
nin Türkiye'de düşünüp gerçekleştirdiklerini, kolay kolay baş-
ka ülkelerde deneme-ye bile kalkışamayacağını, aklından ge-
çiremeyeceğini, düzenin böyle düşünüp davranmalarına en-
gel olduğunu anlatmaya çalışacağız
işverenlerimize soralım, lütfen yanrtlasınlar: Sürekli örnek
aldıklannı söyledikleri Batı demokrasilerinde şimdi pek mo-
da olan Japonya modelinde işverenlere canları istediğinde,
canlarının istediği sayıda işçi atmaya olanak veren, sınırsız
özgürlük tanıyan hukuk düzeni var mı? Gerçekten zorunlu
bir hal olmadan, kâra kâr katmak, toplusözleşmelerle veri-
lenleri geri almak, ücretleri aşağı çekmek üzere keyfi işçi çı-
karılabilir mi?
Sorun sadece, İş Yasası'nın keyfi işçi çıkarmaya izin ve-
ren 13 ve 17 maddelerinde değil elbette. Asıl sorun kitlesel
işçi atmış, işçileri bu nedenle direnişte olan bir işleimenin
başındaki kişiye 'Burası aşevi değil, işyeri' deme cesaretini
veren toplumsal düzende..
Ülkenin tarafsız olması gereken cumhurbaşkanı kamu söz-
leşmelerinin imzalanmasının ardından olayı edepsizlik' ola-
rak değerlendirir, işçi çıkarmasına 'fetva' verirse, sermaye
temsilcileri niye düşündüklerini açıklamaktan korkup gere-
ğini yerine getimnesinler ki?
Son günlerde gündeme gelen erken seçimle birlikte, ba-
şarılı 'medya' oyunları ile cumhurbaşkanından bağımsız bir
başbakan ve bakanlar imajı işleniyor. Halkın, emeği ile geçi-
nenlerin, işçi sınıfının oylarının alınması programlanıyor. Pa-
şabahçe'den işçilerin ilk çıkanldığı günlerde, yetkili bakan
Pakdemirli, isadamları ile basınla, kapalı salon 'off the record'
toplantılarında aynı konulann altını çıziyordu. işçilerin son top-
lusözleşmelerle çok fazla ücret aldıklannı söyleyerek, işçi çı-
karılmasının kamu işyerleri de dahil kaçınılmaz olduğunu söy-
lüyor, çıkarmaları savunuyordu.
Biz Sayın Pakdemirli'yi 12 Eylül'ün hemen ardından as-
keri hükümete yol gösteren ekonomik içerikli kapalı toplan-
tılarda da dinlemiştik. Oralarda da ücretlerde piramidin bo-
zulduğundan, düzeltilmesi zorunluluğundan söz ediyorlar-
dı. Daha açık bir anlatımla, üstte çok az insanın çok yüksek
ücret, en altta da çok büyük çoğunluğun çok düşük ücret
alması gerektiğini savunuyorlardı. 12 Eylül düzeninde, sadece
askeri dönemde değil, daha ağırlıklı ANAP iktidarlannda pi-
ramidi istedıkleri ç,ıbi düzelttiler.
Arkasında siyasi iktidar desteği, onayı olursa, sermaye da-
ha kolay, daha rahat, çok azı belki zorunlu ve kaçınılmaz, bü-
yük çoğunluğu keyfi, sadece işçilik maliyetlerini aşağı çek-
mek üzere bol bol işçi çıkarmaz mı?
İşverenin barajı düşeceğini, toplusözleşme yetkisini kay-
bedeceğini söylediği Kristal-İş Şendikası, direnen işçi ile iş-
veren arasında sıkışıp kalmış. bütün sendikalara, işçilere yar-
dım, destek, dayanışma çağrısı yapıyor. Gelenler genel mer-
kez düzeyinde parmakla sayılı Genel Maden-lş, Deri-İş,
Belediye-lş, Tüm-Tis, Hava-İş. Onlardan gelen destek ve da-
yanışma da ziyaret, yürüyüşüne katılmak çerçevesınde sem-
bolik. Şubeler, işçiler açısından da tablo hiç daha yüz ağar-
tıcı değil.
Sendika liderleri için boylesine duyarsızhğın nedeni çok
açık: Bugüne kadar sadece toplusözleşmeler sendikal gö-
rev ve işlev olarak görülmüş. İşten çıkarılma sendikaların gö-
rev ve sorumluluk alanına girerse, zaten çok zor yapılabilen
sendikacılık daha da güçleşecek. Bir yandan ücretleri yük-
settme mücadelesi verecek, diğer yandan çalışanlardan daha
çok işsizin olduğu bir ülkede bu ücretlerin korunması sava-
şımını vereceksiniz. O kadar zor ki. En iyisi bu işe bulaşma-
mak. Hem sonra hangi yüzle bulaşacaksınız? Toplusözleş-
melerin ardından yüz binlerin atılmasına seyirci kalmış, kendi
sendikasının üyesi 40 bin işçinin atıtmasını saklamış lider kad-
roları, hangi yüzle Paşabahçe işçisine dayanışma göstere-
cek?
Paşabahçe işçisi için dün geç saatlerde, sendikanın bul-
duğu çözüm çerçevesınde bir anlaşma oldu. Direniş nedeni
ile atılanlar tümüyle, işverenin ilk çıkardıkları ise önemli bir
çoğunluğu ile işe dönüyor. Paşabahçe işçisi, sermayeye, si-
yasi iktidara, sendikal dayanışma ve işçi desteğinin zayıflı-
ğına rağmen, kendi kararlılığı, aileleri ve özellikle kadınları-
nın, Beykoz halkının desteği ile gücünü, kendinı kanıtladı.
Bu düzenin hep böyle sürüp gidemeyeceğini, işçiye, sendi-
kacıya, politikacıya, işverene gösterdi. Tabii ders almak iste-
yenlere, ders alabileceklere..
BCCI skandalı
^ashîngtorfu sardı
BCCI'nın ABD'deki uzantısı olmakla
suçlanan bankanın başkan ve genel müdürü
istifa etti.
VVASHINGTON (AA) —
Adı skandaliara karışan BCCI
bankasının ABD'deki uzantısı
olmakla suçlanan First Ameri-
can Bank'ın başkanı ünlu po-
litikacı Clark Clifford ve ban-
kanın Genel Müdürü Robert
Altman istifa ettiler.
Istifalar, BCCI (Bank of
Credit and Commerce Interna-
tional) skandalınm Washing-
ton'u "sUkelemeye başladığı-
na" işaret sayıldı.
84 yaşında olan ve Demok-
rat Parti'nin ağır toplanndan
sayılan Clifford, Harry Tru-
man'dan bu yana bütün de-
mokrat başkanlara danışman-
lık yaptı.
Clifford, başından beri
BCCI'nın First American ile
bağlantısını bilmediğini söyle-
di. Amerikan kongresinde ge-
çen hafta ifade veren ve ölüm
tehditleri aldığını söyleyen es-
ki bir BCCI yetkilisi ise Clif-
ford ve Altman'ın 1984'te
BCCI toplantılanna katıldıkla-
rını bildirdi.
l%8-69 arası savunma ba-
kanlığı da yapan Clifford, is-
tifa açıklamasında kendisi ve
Altman'ın yanlış yere suçlan-
dıklarını öne sürdü.
ABD sarsıhyor
BCCI skandalı, son istifalar-
la ABD'yi sarsacak boyutlara
geldi. BCCI skaiidahnın içinde
ABD yönünden Iran-kontra
operasyonunun izleri ve CIA
bağlantısı bulunuyor.
BCCI olayının, ABD'nin en
ünlü iki skandalı Watergate ve
Irangate'i "soldasıfır" bıraka-
cağı söylenirken olayın Bush'-
un CIA başkan adayı Robert
Gates'in "başını yiyebilecegi"
vurgulandı.
Iran-kontra olayı sırasında
CIA'nın Başkan Yardımcısı
olan Gates'in bu operasyondan
haberi olmadığını söylemesi
inandıncı bulunmuyor. CIA'-
nın, BCCI'nın karanlık işleri-
ni bildiği halde bu banka ile ça-
hştığının anlaşılması, yine Ga-
tes'i ortaya getirdi.
Yarbay Oliver Nort'un
Iran'a silah satışından gelen
parayı BCCI aracıhğıyla Nika-
ragua'daki kontra gerillalanna
havale ettiği biliniyor.
Aynı dönemde bankanın Mi-
ami şubesini de Manuel Nori-
ega kullanıyordu.
Teröristler ve silah kaçakçı-
larına çalışan BCCI'nın, ken-
di adına da uyuşturucu kaçak-
çılığı, silah ticareti ve askeri-
endüstriyel sır satışı yaptığı be-
lirlendi.
ABD'deki "marifetleri" he-
nüz tamamen bihnmeyen ban-
kanın, Washington'da çok
miktarda rüşvet dağıttığı sanı-
lıyor.