Catalog

v; .- 7{f"' Birikimleriniz Pamukbank'ta "iyi faiz" kazanır. Cumhuriyet • "İyi Evanka"da "iyi faiz" her zamanın iyisidîr. iyi ba n kad ı 67. Yıl; Sayı: 23853 Kurucusu: Yunus Nadi 1200 TL'*p>^a*,/y 16 Ocak 1991 Çarşamba Sagduyunıın Kuruluşundan bu yana cumhuriyetimirin temel politikası "yurtta sulh, ci- handa sulh" tümcesinde belirginleşiyor. Bu ilkenin hayattan kopuk bir yakla- şımla veya salt duşunsel ça- ba>la ortaya çıktıgını sa- nanlar, aldanıriar. Türkiye Cumhuriyeü bir savaşla kuruldu. Devleti- mizin kurucusu 1911'den 1922'ye kadar çeşitli cep- helerde on yıl savaşmış bir askerdir. Her lürde savaşı görmüş ve yasamış Musta- fa Kemal Atatiırk'ün içle ve dışta banşı amaçlayan bir temel ilkeyi devletin ku- ruluşunda mayalandırma- sı getişiguzel bir siyaset de- ğildir. Nitekim bu temel ilke- nin özenle uygulanması sa- yesinde, ülketniz tkinci Diinya Savası yangını dı- şında kalabildi; 1923ten bu yana harp gormedik; Birinci Dunya Savaşı erte- sinden bugune kadar ayak- ta sapasaglam kalmış olan tek antlaşma Lozan'dır. Ancak öyle antaşılıyor ki iç ve dış politikaımzın temel ilkesi olan "yurtta sulh, cıhanda sulh" kuralı artık bir yana bırakılmış; içte ve dışta barışı amaçla- yan siyasete bugunkü ikti- dar sırt çevirmiştir. Ülke- mizin yazgısını elinde tu- tan ANAP yönetimi, Orta- dogu harp felaketine doğ- ru sürüklenirken yabancı devletlerle savaş pazarlık- lanna giriştnektedir. • Devletin temel politika- sında banşçılık terkedilir- ken başlatılan yeni surecin bir başka ozelliği daha var. Turkiye Cumhuriyeti'ni sınır otesinde kanlı mace- raların kucağına atacak pazarlıkların eni, boyu, koşullan beiirsizlik içinde- dir. Bu surecte anayasal or- ganlar dtşkuuyor, kanunla- ra gore sorumsuz ve taraî- su olması gereken Cura- taurbaşkanı öne atılıyor; Turkiye Cumhuriyeti'nin yazgısına ilişkin kararları, kapalı kapılar ardında, ya- bancı devlet başkanlanyla birtikte ikili konuşmalarda verebiliyor. Gorunuşte ulkemize çı- kar sağlamak bahanesiyle savaş pazarlığı yapmak, cumhuriyet devletinin ma- yasındaki temel felsefeyi degiştirmek demektir; da- ha kötüsü bu pazartıklann -hukuk devleti bir yana- kanun devletini de gözar- dı eden sorumsuz makam sahiplerince yûrutulmesi- dir. Demokrasiye, hukuk devletine ve yasalann ege- menlige ters düşen kişisel yönetim biçimiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin gereksiz bir savaşa suruklenme teh- likesi içine düşmesi. varlı- ğımızı tehdit edebilecek noktaya ulaşmıştır. • Bu gidişin önüne nasıl geçilebilir? Türkiyede bugün ana- yasal rejim kilitlenmiştir. Eğer kilitlenmeseydi, ne olurdu? Büyük Millet Meclisi savaş felaketinin kapımıza yaklaştığı şu günlerde işlerliğine kavu- şur, denetim mekanizma- lan çalışmaya başlardı. tktidan elinde tutan bir kişi savaştan medet umar duruma duşebilir; ancak, bir iilkede savaşla btrlikte çtkartanru yuriıtebilecekle- rini sanan çevrelerin bu ki- şiyle biıtunİeşmeleri daha büyük felaketlere yol aça- biUr. ANAP Meclis gnıbunu oluşturan milletvekiUerinin içinde gerçekleri görebilen- lerin varlığı konusundaki umutlanmızı yitirmek iste- miyonız. Tehlike surecinde milletvekili, bir partili gibi değil bir devlet adamı gibi dûşünmek zonındadır. Türkiye Cumhuriyeti- nin "yurtta sulh, cihanda sulh" temel ilkesini bir ya- na bırakarak savaş pazar- lıklarına sürüklenmesi, devletin rayından çıkarıl- ması, banş yörungesinden saptınlması demektir. Bu- gün halk, millet, muhale- fet, kamuoyu savaşın kar- şısındadır. Halkın sesine kulaklan- nızı kapamayınız!.. Cumnuriyet SÜREl EIXER TETIKTEDOLDUJ Dış Haberler Servisi — Dunyamızda yeni bir savaş çılgınhğımn onlenmesı umutlan, dun geceki getişmelerden sonra kaybolmaya yuz tutarak yennı korkulu bir bekleyışe ter- ketti. lrak Devlet Başkanı Saddam Huseyin. lrak ordusunun savaşa hazır olduğunu soy- ledı İngıltere parlamentosu, hukumetın sa- vaş polmkasını onayladı. Savaşın çok yakın olduğunu soyleyen Urdun Kralı Huseyin, ul- kesının kendinı korumaya hazır olduğunu be- lirtti. ABD'de ıse Beyaz Saray Sözcusu Mar- lin Fitzwater, Başkan Bush'un gerekli karar- ları almaya hazır olduğunu açıkladı. lrak hderı Saddam Huseyin Gu\enlık K.on- seyı'nın Kuveyt'ten çekılmesı ıçın Irak'a ta- nıdığı surenin bıtımine birkaç saat kala dun gece verdığı demeçte "lrak ordusunun sava- şa hazır olduğunu" söyledı. Reuter ve AA'nın Bağdat radyosuna daya- narak bıldırdiğine gore, onceki gun ve dun Kuveyt'teki birlıkleri ziyaret eden Saddam dun gece başkente döndu. Saddam yaptığı açıklamada, "lrak ordusunun savaşa hazır ol- duğunu, lrak ve Arap halkının haklanndan taviz verilmeyecegini" soyledı. Saddam şöyle devam etti: "Iraklılar, kâfirlerin (Amerikalıların) ko- vultnası slogamna bağlı kalacak, bu tutuntu surüurecek ve muminlere Filistin'in kurtuluşu için cihat çağnsında bulunacaklar. Bu, aynl- mayacağımız son tutumumuzdur." Bağdat Radyosu, Saddam Huseyın'ın Ku- veyt'in çeşıtlı bölgelerinde lrakh komutanlar- la bir araya geldiğinı ve komutanların Sad- dam Hüseyin'e "saldırganları yenilgiye ugratnıa" sözu verdiklerını kaydetti. lrak, Kuveyt konusunda herhangi bir go- ruşmenin ancak Filisıin sorununun çözumu- ne bağlı olduğunu savunuyor. Urdün Kralı Huseyin, "başlamak uzere" şeklinde değerlendırdığı Körfez savaşında Ur- dun'un kendisini koruyacağını söyledı. Dun gece Urdun televızyonunda konuşan Huse- yin, "ÜrtJun ordusıı, hangi yonden gelirse gelsin ülkenin egemenliğini koruyacaktır" de- di. Urdun Silahlı Kuvvetlerı'nin 100 bın as- kerden meydana geldiği bildiriliyor. lngiltere Parlamentosu hükumetin savaş politıkasını oy çokluğu ile onayladı. Parlamento'da Irak'ın Kuveyt'ten çekilmesi ıcin öngörulen surenin dotmasma 7 saat ka- la dun gece yapılan oylamada, 534 lehte oy kullamlırken, 57 parlamenter aleyhte oy ver- di. Parlamento'daki göruşme sırasmda, Baş- bakan John Major, "Çatışma istemiyoruz, savaş için susamıyoruz. Ancak efer olursa adil bir savaş olacaktır" dedi. Mısır Devlet Başkanı Husnü Miibarek, ba- rış yolunu seçerek bölgeyı bır savaş felake- tinden kurtarması i«pn lrak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'e son kez çağnda bulundu. Mübarek, Mısır radyo ve televızyonlann- dan dun gece naklen vayınlanan konuşma- sında, sadece Saddam Hüseyin'in lrak hal- kını ve diğer Arapları koruyacak kararı ala- bıleceğmı söyledi. Bu çağnsını bütun anne, baba ve çocuk- (ArkasıSa. 19, Su. l'de) Cuellar'dan son çağrı BM Genel Sekreteri Irak'a tanınan surenin dolmasma 6 saat kala Saddam Hüseyin'e yaptığı çağnda, Kuveyt'ten koşulsuz çekildiği lakdirde Filistin sorunu da dahü olmak uzere Arap-İsrail anlaşmazlığırun çözümu için tüm çabalann harcanacağını soyledi. 10. Sayfada JET TALEBİ ABD'Yİ MEMNUN ETTİ UFUK eÛLDEMİRU Sayfada BAĞDAT GERGİNLİĞİN BAŞKENTİ F«İH M. YllMAr.n nottan 19. Sayfada ^mb! tııeîi'lik sıkmtısıÜslerin ABD tarafından kullanüması söz konusu. ÖzalANAP'lılara, 'Hükümetyetki isteyebilir, destek olun'dedi ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)— 48 ABD savaş uçağının Turkiye'ye çağnlmasından son- ra uslerin de ABD tarafından kullanılması gundeme geldı. Hükumetin, başta tncirhk ol- mak üzere askeri uslerin kulla- nımı için "şartlar gerektiğinde" TBMM'den yetkı ısteyeceğı öğ- renildi. Cumhurbaşkanı Turgut özal, ANAP milletvekilleriyle dun gruplar halınde göruşurken "Inciriik L ssu'nun kullanılma- sı gerekebilir. Hukumet bunun için ek yetki isteme ihtiyacı du- yabilir. Daha once alınan yetki- lerle savaş ilanı söz konusu değil" dedı. Başbakan Akbulut da hükumetin konuyla ilgilı yaklaşımını acıklarken "usleri kullandırma karanmız yok. Ka- rar vermek gerekirse Meclis'in desteğini alacagız" diye konuştu. Cumhurbaşkanı Turgut özal da hukumete bu yetkinin verıl- mesini gruplar halınde topladı- ğı ANAP'lı mıllet\ekillerınden istedi. özal, "Savaş ihtimali >TIZ- de 99. Hükumetin aldığı yetki- ler bence yeterli, ama yeni yet- kiye ihtiyaç duyulabüir. Huku- mete guvenin ve destek olun." dedi. Savaş çıkması halınde lrak1 ın birkaç gun içinde "yerte bir olacağım" ifade eden Ozal, "ABD, Irak'a vuracaksa gece vurur" diye konuştu. ANAP'h milletvekilleri dun hareketh bır gun geçirdıler. Cumhurbaşkanı Özal saat 08.55'te TBMM'ye geldi ve ca- lışma odasında ANAP'lı millet- vekilleriyle gruplar halınde gö- ruşmeye başladı. Özal'm görüş- mesi sürerken ANAP grup top- lantısı da basına kapalı olarak başladı. Grup toplantısı sırasın- da Başbakan Akbulut ve Dışiş- lerı Bakanı Kurtcebe Alptemo- çin, Körfez'deki geüşmeler hak- kında bılgi verdiler. Akbulut grup toplantısmdan sonra dü- zenlediği basın toplantısuıda, son gelişmelere degmdi ve gaze- tecılerin sorularını yanıtladı Cumhurbaşkanı özal, 20-25 kişilik gruplar halinde kabul et- tiğı ANAP milletvekılkrine Körfez krizine ilişkin son geüş- meler ile hükumetin izlediğı po- litikayı anlattı ve ek yetkı iste- miyle gelmesi halinde hukume- te destek olunmasını istedi. Özal'm ANAP milletvekille- riyle göruşmesi basına kapalı olarak yapıldı. Cumhuriyet mu- habirlerirun edindığı bılgıye göre Ozal, Körfez'de savaş cıkması olasılığınm kesine çok yakın ol- duğunu vurguladı. özal, "Baaa göre savaş çıkması olasüıgı yiu- de 99" dedi. Ozal, rfulletvekillennden An- kara'dan aynlmamalanm, Mec- (Arkası Sa. 16, Su. l'de) Muhalef et: Özal savaşa siîrüklüyor İMONÛ Uçaklan çağırıyorlar, burada rnevzilendiriyorlar. Ülkeyi savaşa sokmak için her türlü hazırhğı yapıyorlar. Özal'm bizi adım adım savaşa sürükleyen bir planı _ var. Şimdi bu planın son aşamasına geldik. Türkiye'yi bilinmeyen bir nedenle savaşa sokacaklarını görüyorum. Saldın hikâyesi bahane. Bu savaşa bu şekilde sokulmamız Türk dış politikasına aykırı. Durum çok ciddidir. Silahlı gücümüzle kendi toprak bütünlüğümüzü koruruz, ama bizi Sayın Özal'ın oyunlarından kim koruyacak? DEMİREL 48 uçak kullanümayacak olsa ABD kullanacağı yere, Kuveyt'e götürür. Kullanılacaksa Türkiye İ\ \ i İ ' ^ yanhş bir savaşa, yanlış Vv ^ ^ ^ bir zamanda, yanlış _ ^ adamlar tarafından sokulacaktır. Türkiye'yi savaşa sürüklemekte milli menfaat yoktur. Kuveyt'i kurtarıvermek uzere ortaya çıkmış bulunan Türkiye'yi Saddam'a karşı savunmaya Çevik Kuvvet yetmedi. 5. Sayfada ' EN IYI SIÛINAK MECLİS BAŞKENT'TEH AHMET TAN 16. Sayfada MECLİSTE'TE TARTIŞMA: TÜRK ASKERÎ SAVAŞA KATILMAYACAK 5. Sayfada ÇERNIŞEV încirlik'e izin misillemeye yol açar Sovyetler Birüği'nin Ankara Büyukelçisi Albert Çernişev, încirlik ^ Üssü'nun Irak'a karşı kullarulmasının Irak'ın Turkiye'ye bir misillemede bulunmasma yol açacağıru söyledi. SEMİH İDİZ 16. Sayfada EMEKLI GENERALLER Irak'ı tahrik etmeyelim t rug: 48 ABD savaş uçağının istenmesi caydırıcı gücü arttmr. Lojistik destek insani amaçla verilmeli. ö z t o m Usleri BARIŞ MKI.KGİ AGLAYACAK Ml? — Korfe/'de savaşın sıcak soluğu dınulurken butun dunvada barıştan yana olan insanlar son bir çaba>la sokaklarda yuriıyerek imza topla\arak protesto geceleri duzenleverek Ortadogu'nun bir kez daha kana bulanması- nı onlemeye çalışıyorlar. AvustraKalı hu genc; kı/ da Korfez'den hayli uzak olan Sydney'deki mitingde "banş" pankartıyla \uru- >or. Bakalım banş rneleklerinin iyilik ruzgârı, savaş ruzgârlannı alt edecek mi? (Foloğraf: AFP) Körfez ekonomiyibunaltıyorPIYASAYA 1.5 TRILYON DAHA Bankalann Merkez Bankası denetimindeki bankalar arası para piyasası Interbank'a alıcı olarak başvurması üzerine dun 3 trilyon 517 milyar lira taze para talebi tümüyle Merkez Bankası tarafından karşılandı. Böylece 18.8 trilyon liraya tırmanan emisyon hacmi, tarihinin en yüksek düzeyine ulaştı. 14. Sayfada FIRSATÇILARA GÛN DOĞDU Son 3-4 gün içinde özellikle bakliyat fiyatları sürekleri artarken bakliyatta kalitenin de düştüğüne dikkat çekiliyor. Toptancılar, üreticiler ve perakendeciler arasındaki ticari ilişkiler ise giderek bozulmaya yüz tutuyor. Dönen çekler ve ödenmeyen senetler sıkıntıyı büyütüyor. 14. Sayfada BORSALARDAHEYECAN Dünya piyasalarında çok fazla fiyat değişikliklerinin gerçekleşmediği saatler yaşanırken petrol fiyatlan bir önceki güne göre 55 sent artarak varil başma 29.90 dolara çıktı, altın 400 dolarhk fıyatmı korudu, dolar ise az da olsa geriledi. Hisse senedi fiyatlanndaki düşüşler yavaşladı. 14. Sayfada sürünceraede bırakmak yanhştır. Hükümet, maksadmın ne olduğunu ilan etmelidir. 4 Sayfada ANKARA Savaş pazarlığı 48 Amerikan uçağına karşılık Washington'dan Ankara'ya ekonomik destek sözu. YASEMİM ÇONGAR'ın haberi 3. sayfada AP'NİN SAVAŞ SENARYOSU: IRAK, TÜRKİYE'DEN VURULACAK 3. Sayfada YARIN KITAP CUMATV CÜMARTESİBILIMTEKNIK PA2AR DER6I • Sadun Aren Genel Başkan Sosyalıst Bırlık Partısı, 18. partı olarak duni sıyası yaşaına katıldı. Genel \ Başkanlığa Prof. Sadun Aren gelınldı. Partmm 114 kurucusunun çoğu /çışlen Bakanlığı'na kuruluş bıldırgelerını verdiler. 5. Sayfada • Duşle gerçek iç içe Sevmek Zamam adtı fılm TV2 de saat 23.05'ten ıtıbaren yayımlanacak Sema Özcan ve Muşfık Kenler başrollen paylaşıyorlar 6. Sayfada • TRT'den dönmüştü TRT'de son dakıkada yaymdan kaldınlan sıyasal tçerıklı fılm Soğuk Savaş Starl'de saat 22.40'ta yayımlanacak. Yoneimen Hessler. 6. Sayfada • Vivaldiyle Dort Mevsim' 1DSO, olumunun 250. yıldonumunde İtalyan bestecı Antonıo Vıvaldı'yı andı. 7. Sayfada • Suikasrta Ebu Nidal kuşkusu FKO lıderi Arafat'ın ıkı arkadaştnı olduren koruma gorevhsı tutuklandı; II. Sayfada • Yılmaz'la Narin anlaştı Halıt Narm ve Şevket Yılmaz 172 ışyerınde çalışan 110 bın dolayında tekstıl ışçıst ıçın anlaştı. Ekonomide • Ayasofya'da ilk konser Adnan Suygun 'un Yunus Lmre Oratoryosu, Ayasofya'da seslendırıldı. Arka Sayfada • Baltık'ta Kızılordu terörü Moskova'nm gonderdığı askeri bırlıkler Lıtvanya'dan sonra Letonya'da harekete geçiı. Arka Sayfada • SSCB'ye yeni bakan Sovyetler BırlıÇı'nde Şevardnadze'nın yenne Atexander Bessmerlnıh getirıldı. Arka Sayfada Gozysvı UGUR MUMCU 2. Cephe... Neler oluyor? Neler olacak7 Anayasanın 92 maddesine gore "savaş ı/anma" karar ver- me yetkısı TBMM'nındır Bu yetkı, hukumete devredılemez TBMM, "tatılde ve ara vermede" ıse ya da ulkemız "ani bir saldınya uğrarsa" cumhurbaşkanı da "silahlı kuvvetlerin kullanılmasına" karar verebılır. incırlik Ussu'nun Amerikan savaş ucaklarının kullanımı- na açılması ne demektir? (Arkası ia. 19, Su. Tdt)