Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 4 MA YIS 1990
Uyarı
MELİH CEVDET ANDAY
Gani Girgin mektup yazmayı sevmez, karşı kar-
şıya konuşmayı yeğler hep; o da olmazsa, telefon
eder. Ama ikisinde de karşısındakıne söz sırası ver-
raez pek. AJıştım ben buna, yakınmıyorum. Söy-
lenecek sözü olanı neden dinlemeyeyim!
Dün telefonla aradı beni.
— Nerelerdesin? diye sordutn.
— Antalya'dayım, dedi.
— Sen memur değilsin, öğrenci değilsin, bu uzun
tatilden niçin yararlanmaya kaiktm?
Gani Girgin:
— Tatil beni burada bastırdı, dedi, dönüyorum.
— Hayır ola, dedim, benden bir istediğin mi var?
Gani Girgin:
— Deli olacağım, dedi.
"Aman kendini tut" dedira, ama dediğimi ya
duymadı, ya da duymazlıktan geldi.
— Uluslararası Barış Ödülünü Evren'e vermiş-
ler, dedi.
— Yoksa bu yüzden mi dönüyorsun?
— öyle sayabilirsin; rahatım huzurum kalma-
dı. Hep kendi kendime konuşuyorum. Olacak şey
değil bu. Bak azizim, bir ödüle "ahbap ışi" karış-
tı mı, onun değeri sıfıra iner. Hele bu, uluslarara-
sı bir ödülse, işin rengi büsbütün değişir, gülünç
olur o ödül. Darbecilere, sıkıyönetimcilere, parti
kapatanlara, demokratik özgürlükleri kaldıranla-
ra ne zamandan beri barış ödülü veriliyor? Soru-
yonım arkadaş, yakalattığı gençler için, halkın kar-
şısına geçip, "Ben bunlan asmayayım da, besleye-
yim mi?" diyebilen bir adam "banş kahramanı"
yapüır mı? Dünya tersine mi döndü? Dediğime mim
koy, göreceksin, önümüzdeki yülar seçilecek yaban-
cılardan hiçbiri bu ödülü kabul etmeyecektir. Bü-
tün dünya, "ödül sizin, aranızda paylaşm" deyip
sırt dönecektir bize. Niçin düzenledik bu ödülü, adı-
na niçin Atatürk'ü kanştırdık? Şunu unutmamak
gerekir ki, uluslararası bir ödülıin seçici kurul üye-
leri, her şeyden önce özgür olmaü, sonra da uygar-
lığin evrensel ölçülerine citizlikle baglı bulunmalı-
dır. Anladığıma göre, Uluslararası Atatürk Banş
Ödülü'nün son seçiminde bu iki ilkeye boş veril-
mıştir.
Kestim soziinü.
— Konuşmama jöton dayanmayacak, dedim.
Gani Girgin,
— Merak etme, dedi, oteldeki odamdan telefon
ediyorum.
Ve sözü bana kaptırmamak için ara vermemeğe
bakarak sürdürdü sözünü.
— 1990 yılı "Uluslaıarası Okuryazarlık Yılı"
olarak duyurulmuştu. Bu konuda yayımlanan bil-
dirideki Temel Amaçlar'dan bir ikisini okuyorum:
"Üye devletlerin hükümetleri tarafından aİınacak
okuryazarlık önlemleri ve işlevsel okumayazmaz-
lığa karşı verilen savaşım yogunlaştırüacak. Önce-
likle, kırsal kesimde, kentlerin yoksul yerleşimle-
rinde yaşayan topluluklarda, kadınlar arasında ve
oğretım konusunda cezalandırılmış olan halk kat-
manlarında çaba gösterilecek." Sonra bir de şunu
dinle, "Temel öğretimin etkisini arttırma önlem-
lerini de içermek üzere, bugünden 2000 yüına, oku-
mazyazmazlığın ortadan kaldınlması yolunda eylem
izlencesini etkili biçimde gerçekleştirmek için, ulus-
lararası okuryazarlık yılmın yaşama geçirilmesi sağ-
lanacak."
— Gani, dedim, bunun Uluslararası Banş ödü-
lü konusu ile ne ilgisi var?
— Dinle, dedi Gani Girgin. Bu ilkeleri biz bun-
dan elli yıl önce saptadık ve Köy Enstitüleri ile ya-
şama geçirdik. Ne garip bir toplumdur ki bu, o öz-
gün kurumları gene biz batırdık. Bunun gibi, ge-
lişmekte olan ülkeler içinde ilk laik cumhuriyeti ku-
ran da biziz; ama şimdi onu da ortadan kaldırma-
ğa çalışıyoruz. Uluslararası Atatürk Banş Ödülü'-
nü kurmak elbette iyi bir şeydi, bak onu da ytizü-
müze gözümüze bulaştırdık.
— Dostum, diye sözünü kestim Gani Girgin'in,
bunlan İstanbul'a dönüşünde oturup karşıhkh ko-
nuşsak daha iyi olmaz mı?
— Ben sana deli olacağım diyorum, anlamıyor
musun? Konuşmazsam oynatacağım demektir bu.
İçinde yaşadığımız olaylar Platon'un İdealar ku-
ramı değil ki geri btrakasın! Bak, Kutlu ile Sargın
ölümle burun burunalar. Eğer istenmeyen korkunç
sonuç gerçekleşirse kitaplara geçeceğiz, yaban bir
toplum örneği diye dünyada okutulacağız. Ben bir
yurttaj olarak, Kutlu ile Sargın'm niçin tutukhuı-
dıklannı bümiyorum, neden salıverilmediklerini an-
layamıyorum. Bir adamı komünisttir diye hapse at-
mak ayıptır. Biz bu ayıbı yıllardan beri yaşıyoruz.
Atatürk Banş ödülü'ne layık görülen Evren, cum-
hurbaşkanı iken, bir resmi ziyaret dolayısıyla Al-
manya'dan dönerken uçakta, Türkiye'de komünist
partisinin kurulmasına karşı olmadığım söylemiş-
ti. Geçende yeni cumhurbaşkanı işadamları ile yap-
tığı bir toplantıda, 141. ve 142. maddelerın kaldı-
rılmasından yana olduğunu (kendi deyişi ile) ifade
etti. Sizin gazetede Uğur Mumcu, "Peki, kim kar-
şı?" diye yazdı bunun üzerine. Sen şu acaip duru-
ma bak! Kimse k'arşı değil, ama Kutlu ile Sargın
TBKP kurucusu oldukları için hapisteler ve bunu
protesto amacı ile açlık grevi yapıyorlar. Geçen
gün, bu konuyu açtığım biri, "O başka, o başka"
demez mi bana! tşte bizi dünya kamuoyunda beş
paralık eden bu mantıktır. Söz başka, eylem baş-
ka! Oysa sözle, düşünceyle, eylemin, davraruşın bir-
liğidir ahlâkı oluşturan ve unutma ki, bireyler gibi
toplumlann da ahlâkı vardır, olmalıdır. Güven için-
de yaşanamaz başka türlü, her günümüz tehlike-
lerle dolu olur çıkar. Ben bir aydın olarak değil,
bir insan olarak başkaldınyorum bu duruma, se-
yirci kalmak istemiyorum.
Gani Girgin durdu, "Sana hak veriyorum" di-
yemedim, böyle deseydim, ben de devletlilerimize
benzemiş olurdum.
Dostum:
— Deli olacağım, diye sürdürdü sözünü, şu ga-
zetelerin haline bak! Hande iie Hasan Celâl Güzel
dedikodusu günlerden beri baş konu. Hani nerdey-
se, "Bu dedikoduyu mahsus patlattılar ki, Kutlu-
Sargın sorunu unutulsun" diyeceğim. Çünkü bi-
zim insanımız uçkur konusuna çok merakhdır, bu
konu açıldı mı, başka şeye boş verir. Ne ilginç bir
görünum değil mi? Hasan Celâl Güzel de kalkmış,
"Mücadeleme de\am edeceğim" diyor. Ne müca-
delesidir bu? Hani "Güler misin, ağlar rmsın!" diye
bir sözümüz vardır, tam o sozün sırası. "Gönül av-
cılığma devam edeceğim" deseydi daha yerinde
olurdu.
Sustu.
Telefon kapandı sandım.
— Alo, dedim.
Yanıt yok. Biraz daha bekledira. Gani Girgin'-
in iç çekişini duydum.
— Ne oluyor dostum, diye seslendim.
Gani Girgin:
— Düşünüyorum, dedi.
— Sen telefonsuz duşünemez misin?
— Dışarıya bakıyorum. Güneşin altında deniz
ne kadar sakin. Oysa benim içim sıkılıyor. Demek
doğa ile aramızda hiçbir uyum yok, birlik yok. Da-
ha doğrusu, onun bizden hiç haberi yok, bildiğini
okuyor. Bu da bana neyi düşündürüyor biliyor mu-
sun? Başka bir dünyada yaşadığımızı. Inandırıcı
olmayan bir dünyada.
Sonra bir "çat" sesi. Telefon kapandı.
Dışan baktım. Günlük güneşlik.
Gani Girgin doğa içindeki yersizliğimizi dile ge-
tirmişti; bense tarihsel boyut içinde imgelemimi
canlandırmağa çalışıyordum. Bugünlere çok, çok
ilerden bakabilmeyi deniyordum. Böylece inanıl-
maz bir saçmalık içinde buluyordum kendimi. Do-
ğa ve zaman... tkisi de uyarıyordu bizi.
Kutlu ve Sargın'm içerde olmasından doğan
utancı daha fazla taşımayalım.
Guetemiz gefcn hafti cura» gunu çıkmadıfıadın Anday'm
ytzısını bugttn > ayımlıyonız.
ARADABIR
BEHZATAY
Acımasızlık, Hayınlık.••
Ellinci kuruluş yıldönümü dolayısıyla Köy Enstitüleri hakkın-
da o kadar yazılar yazıldı, sözler edildi ki toplansa tümü sanırım
kırk elli kitap tutar. Övgüler yapıldı elbette. Doktora tezi oldu, Batı
ülkelerindeki eğitim ansıklopedilennde yer aldı, az gelişmiş ül-
kelere örnek eğitim kurumu olarak salık verildi vb. Köy Enstitü-
leri'nin yasalaşmasından elli yıl sonra bugün, Adana Düziçi Köy
Enstitüsü'nde bundan kırk iki yıl önce geçen acı-gülünç bir ola-
yı kısaca anlatmak istiyorum.
1948 yılında Düziçi Köy Enstitüsü'nde bir "Bayrak Olayı" ya-
şandı: Pazar gecesi, bayrağımıza orak çekiç damgası vurulmuş-
tu. Bu korkunç olayı izleyen günler yaman bir soruşturma geçi-
riyorduk. Yüznumaraiara bile nöbetçilerle gidip gelıyorduk. Ağa-
beylerimizden, öğretmenlerimizden tutuklananlar olmuştu. O yıl-
lar yaşım küçük olduğu, usum ermediği için bu olay benim için
bir gizdi ve giz olarak kalmıştı. Gel zaman git zaman, 1964 yılın-
da, Ankara'da bir öğretmenimle bir süre bırlikte çalıştık (olay-
dan on altı yıl sonra). Olaydan on dokuz yıl sonra da bir başka
değerli öğretmenimle Siirt'te birlikte bulunduk. O, öğretmen okulu
müdürü, ben ılköğretim müfettişiydim. Değerli öğretmenlerime
o Bayrak Olayı'nı, tutuklanan iki öğretmenimizın neden tutuk-
landıklarını, sonucun ne olduğunu sorduğumda 'tıpkıbasım' gi-
bi ayni şeyieri söylediler. Şöyle oluyor olay ve soruşturma:
Köy Enstitüleri'nin kurulduğu yerlerdeki kimi topraklar kamu-
laştırılıp öğrencilerin uygulama ve üretimleri için Köy Enstitüle-
ri'ne devredilirdi. Düziçi Köy Enstitüsü'ne devredilen toprakla-
rın sahipleri, o yıllarda Düziçi Köy Enstitüsü'nde görevli kimi tu-
tucu öğretmenler ve özel görevlilerle ve yeni kurulmuş bir siya-
sal partiyle işbirliği yapıyorlar. Enstitüde çalfşan işçi kadrosun-
daki birine biraz para veriyorlar ve bu korkunç olayı yaptınyor-
lar. Köy Enstitüleri'nin komünist yol ve yöntemlerle kurulduğu,
TBMM'den tutun da her yerde savlanıyordu ya, bu olay da sav-
lamayı güçlendiren bir kanıt olarak ele alınacak. öç de alınmış
olacaktı...
Biz küçük öğrenciler o yıllar bunlan nereden bilecektik. Hiç-
bir şeyin aynmında değildik. Olaydan on aitı ve on dokuz yıl sonra
elbette bir şeyler öğrenecek düzeye ve yaşa gelmiştim. Bir şey-
ler sezinliyordum. Olayın korkunç ve iğrenç bir düzmece olay
olduğunu, sonradan okuduklarımın ışığında bilebiliyordum. Ama
iki kez iki kesinliğiyle nasıl olduğunu bilemıyordum. Her iki öğ-
retmenimin anlattıklarıyla öğrenebildim gerçeği tam olarak.
Tutuklanan iki öğretmenimizden H.Ç.'nin kovuşturma ve so-
ruşturma olayı da ilginç, gülünç, üzünç:
H.Ç'den çok kuşkulanılmış. Nedeni, çok okuyan, elinden ki-
tap düşmeyen, okulun kitaplığından iyi yararlanan H.Ç'nin, oku-
masının yanı sıra bir de bıyıklı olması Ne demekmiş bıyık bı-
rakmak! Stalin özentisindeymiş. Soruşturmacılardan biri. bu öğ-
retmenin arkadaşlarından ikisine gizli olarak kimi görevler veri-
yor. Bu görevlerden biri şu: O günlerde yayımlanan günlük ga-
zetelerin birinde Stalin'in resmi çıkıyor. Soruşturmacı, görevlen-
dirdtği iki öğretmene, Stalin'in resmi olan gazete yaprağını veriyor
ve şöyle diyor: "Bu yaprağı, resim üste gelecek biçimde katla-
yın, cebinize koyun. Öğretmen H.Ç'nin lojmanına erkenden gi-
din. O yüznumaraya henüz girmeden, biriniz yüznumaraya ge-
reksiniminiz varmış gibi girin. Yüznumara deliğine, Stalin'in res-
mi üste gelecek biçimde gazete yaprağını koyun. Eğer H.Ç. ga-
zete yaprağının üzerine, yani Stalin'in resminin üzerine büyük
çişini yapmaz da gazete yaprağını bir yana koyarsa, bilin ki H.Ç.
komünisttir ve de Bayrak Olayı'nın içinde ve belki de başında-
dır. Bu durumu da yapacağınız akşam ziyaretinde saptayacak-
sınız."
Görevli öğretmen, "görevlerini" yerine getirir. Gazete yaprağı
bir köşeye konmuş, Stalin'inresmi,ağzında piposu, başında şap-
kası tertemiz duruyor; üstüne pislenmemiş. Görevli, durumu göz-
leriyle saptamıştır. Soruşturmacıya haberi ulaştırırlar. Böylece
H.Ç'nin kömünistliği kanıtlanmış, tanıtlanmıştır. Hemen Düziçi
Köy Enstitüsü'nden atılır. Başka bir görev mi verildi, yoksa işine
mi son verildi, bilinmez.
Çıkar uğruna insan harcanıyor. Yalnız insan mı? İnsanların yanı
sıra kurumlar, kuruluşlar da harcanır. Harcandı da... Köy Ensti-
tüleri böyle yok edildi. Halkevleri, kitaplar okunmasın diye ka-
patıldı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün kurup kalıtıyla yaşattığı
Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu da saçtıkları ışıktan, aydın-
hktan ötürü, ışıktan, aydınlıktan ve aydınlardan korkanlarca yok
edildi. Tarihin tekerleklerini geriye doğru döndürenler yakıyor-
lar, yıkıyorlar, yok ediyorlar!.. Anam babam gününü yaşıyoruz!
Bütün demokratlar, devrimciler, Atatürkçüler, birleşiniz! Gün bu-
gündür! Birleşme günü!
Taksim- Harbiye-
Dolapdere'deki kavga-
da; süah yumruğu-
muz, bilincimiz, onu-
rumuzdun. Sana kur-
şun sıkan ve sıktıranlar
birgün mutlaka hesa-
bını vereceklerdir.
Gencecik bedenler-
den bir daha, bir daha
kan akmasını isteme-
yen, yiireği insan sev-
gisiyle çarpan herkesi;
GÜLAY'a sahip çık-
maya, destek vermeye
çağınyoruz.
YENİ
DEMOKRASİ
Bîr Anı ve Döner Döngü
1950'den beri kırk yıl geçti. Bunca olaylardan, bunca
çabalardan, mücadeleden sonra demokrasiye kavuşmak
kaTarında olan bir Türkiye'de hep ayrıı çelişkilerin,
çaresizliklerin, çıkmazların sürdüğüne inanmak zor, ama
gerçek!.. Binlerce gence kıyan 1980 siyasal ve toplumsal
fırtınasının izleri silinmeyecek mi? O yılların işkence gücüyle
kotarılmış ivedi mahkûmiyetlerine olumlu bir çözüm
bulunmayacak mı?
ABİDİN DİNO
Yıl 1950... Demokrasiye geçtik, geçiyoruz se-
vinci içinde tek partili ortamdan çok partili
siyasal yaşama geçmiş bulunacaktık hesapca...
Ne var ki, Demokrat Parti iktidara gelir gel-
mez ve o hızla, sol akımlara, düşüncelere sa-
vaş açtı. Düşünceye karşı düşünce ile değil, te-
rörle karşılık veriliyor, tek parti alışkanlıkla-
n ve yöntemleri gün geçtikçe ağırlasarak sü-
rüyordu.
Nedeni, solun Marshall Planı ve Amerikan
yanlısı siyaseti, Kore Savaşı'nı eleştirmesiydi.
(Solun görüşleri doğru muydu, değil miydi,
hele şu günlerde daha iyi anlaşılıyor sanıyo-
rum). Gerçi kaç kişi okuyor, kaç kişi biliyor-
du yazıp söylediklerimizi? Olsun, eski alışkan-
lıklar öylesine sinmiş ki, herhangi bir sosya-
list düşüncenin görüşün, eleştirinin ortaya çık-
ması ile 141-142'nin sivri dişli çarkları hare-
kete geçiriliyor. Tutuklamalar, işkenceler, çe-
şitli eziyetlet gençlerf daftnadâğm ediyordu.
tşte, özetlediğim öylesi bir ortamda geceli
gündüzlü iki polis ekibi tarafından izlenmek-
ten bıkarak sonunda lçişleri Bakanı Fevzi Lüt-
fü Karaosmanoğlu'nun karşısında buldum
kendimi (haftada bir gün vatandaşa açıktı ka-
pısı). Bakan nazik bir adammış, iri büro ma-
sanın arkasından kalkıp karşımda bir koltuğa
yerleşti.
Az, kamburca, omuzlan kalkık, başı yana
eğik, halim selim bir kişi, gözlerinde görmüş
gecirmiş insanlara özgü kederuce bir bakış var-
dı ve dikkatle bakıyordu bana.
Lafı açtı, merhum eniştemi (Suphi Nuri lle-
ri'yi) tanır, sevenniş, ressam olduğumu bilir-
miş gibilerden birkaç sözün ardından kendi-
sine başvurmamın nedenini sordu.
Anlattım. 7 yıl sürgün olarak tstanbul'dan
apar topar uzaldaştınlmıştım. Bu sefer Istan-
bul'daki evim basılmış, yazılanm götürülmüs,
geri verilmemişti. Aylardan beri arkamda po-
Iislerle dolaşıyordum Ankara'da ve dokuz ay-
dan beri beklediğim pasaport bana verilmek
istenmiyordu bir türlü. Bakan biraz düşünür
ğa binmiş, Roma'ya atabilmiştim kendimi!
40 yıldır aynı döngii!
1950'den beri kırk yıl geçti. Bunca olaylar-
dan, bunca çabalardan, mücadeleden sonra
demokrasiye kavuşmak kararında olan bir
Türkiye'de hep aynı çelişkilerin, çaresizlikle-
rin. çıkmazlann sürdüğüne inanmak zor, ama
gerçek!..
Binlerce gence kıyan 1980 siyasal ve toplum-
sal fırtınasının izleri silinmeyecek mi? O yıl-
lann işkence gücüyle kotarılmış ivedi mahkû-
miyetlerine olumlu bir çözüm bulunmayacak
mı?
Yıllardan beri ölüme mahkûm edilmiş, ölüm
dirim arasında af bekleyen gençler var. Bun-
ca ailenin af beklentisine karşılık verilmeye-
cek mi bir türlü?
Beşikçi kadar temiz, ciddi bir Türk bilim
gibi oldu: "Polisçe bu kadar sıkı bir takip al-
tında olduğunuzdan ernin misiniz?" dedi.
"Kolayı var" dedim. "Şu anda peşimden ge-
len polislerden biri, şu kapınızın arkasındakı
koridorda beni beklemektedir. Sorabilirsiniz
kendisine..!'
Bakan biraz şaşırdı, kapıya baktı, yerinden , - - . . . , . . . ,
kalkacak, doğrulacak oldu, vazgeçti ve bana adamırun araştırmaları, düşuncelen yuzunden
dönerek, "Biliyor musunuz, ben de epeyce za-
man takip edildim Abidin Bey..!' diyecek ol-
du.
"Ama takip ettirme sırası sizde bugün!.!'
karşıhğını verdim. Ve ikimiz birden güldük!
Eski izlenenle yeni izlenen olarak bu işlere gül-
mekten başka ne yapabilirdik ki? Uzun lafın
kısası bir iki güne kadar pasaportumun bana
verileceğini vaat etti bakan.
Teşekkür edip gitmenin sırasıydı, ama fır-
sat bu fırsat dayanarnadım, ekledim: "Istan- Içinden çıkılmaz bir döner döngü mü siyasal
trul'da mtufcianan solculara fena halde işken- tarihimiz? ^
ce ettiklerini biliyor musunuz?" r—>—
Karaosmanoğlu, küçük bir duraklamadan OüUf SOTUnU
sonra hiç unutmadığım şu karşılığı verdi:
"Siz bana başvuran bir vatandaşsınız, ben-
se Türkiye Cumhuriyeti tçişleri Bakanıyım. Si-
ze herhangi bir konuda hesap vermek zorun-
da değilim... (Biraz sustu).. Fakat namusum
üzerine yemin ederim ki, işkenceleri durdur-
mak için her gün üç beş kez telefonlara sarı-
lıp emirler veriyor, netice alamıyorum bir tür-
lü!'
Bunu söylerken Karaosmanoğlu'nun başı
büsbütün yana eğilmiş, omuzlan büsbütün
kalkmış, gözleri büsbütün kederlenmişti. Salt
tekrar tekrar tutuklanması...
İki vatandaşın, Kutlu ile Sargın'm iki yıl-
dan beri süren haksız tutuklanmaları yüzün-
den açlık grevine zorlanmalan, hukukla de-
ğil kinle ilgili bir baskı örneği... Demokratik
haklar bunun neresinde?
Basın özgürluğü konusunda da 19Ş0 yilla-
nna mı dönülüyor? "2000'e Doğru" dergisi-
ne uygulanan susturma yöntemleri naftalin
kokuyor. Döne dolaşa 1950'lere mi vardık?
yumruklan sımsıkı kapanmıştı koltuğun iki
kolu üstünde... Çok geçmeden Demokrat Parti
hükümetinden ilk istifa eden bakan olacaktı
Karaosmanoğlu.
Arada bana verilen pasaport geri alındı, geri
verildi. Tekrar alındı, tekrar verildi ve sonun-
da tam uçağa binerken elimden alındı tekrar!
Ve sonra -ayrıntısını anlatmak uzun sürer- er-
tesi günü güç bela pasaportuma kavuşup uça-
Devletçe imzalanmış, insan haklarına iliş-
kin uluslararası bunca belge varken, hâlâ de-
mokrasiye aykın bir siyaset gütmek mumkün
mü?
Demokrasiye aykın uygulamaların dün)^-
nın gözünden saklanabileceğini sananlar al-
danıyorlar. Kurnazhklarla, el çabukluğu ma-
rifetleriyle örtbas edilecek bir şey kalmadı
dünyada. Iletişim araçları öylesine aldı yürü-
dü ki, dünya cam bir top haline geldi bugün.
Maddi ve manevi bütün işkence ve baskı-
lara, demokrasiye aykırı uygulamalara son de-
menin sırası çoktan geldi.
Bu yolda ilk adım, belirleyici adım el birli-
ğiyle her partinin, kurumun, mesleğin. işko-
lunun, kişinin katkısıyla istenecek, ısrarla is-
tenecek ve uygulanacak genel aftan başka bir
şey olamaz.
Dünyanın önünde bir onur sorunudur bu,
kaybedecek zaman yok!
İLAN
BESNİ SULH CEZA MAHKEMESİ
Gıda Maddeleri Tüzüğü'ne aykın davranmak suçundan Besni il-
çesi Yenibesni Mahallesi Eski Hamam Caddesi üzerinde fınncılık ya-
pan Bekir ve Hadece'den olma 1964 D.lu Mehmet Kızdırmak'ın Besni
Sulh Ceza Mahkemesi'nin 22.9.1989 gün ve 1989/131 Es. 1989/406
sayılı karan ile TCK 398 ve 40272. maddeleri gereğince 470.000 TL
agır para cezası ile cürme vasıta kıldığı fınncılık meslek sanat ve
ticaretindec 3 ay müddetle tatiline ve aynca ekmek fmnının 7 gün
süre ile kapatılmasına karar verilmiştir. llan olunur. 4.4.1990
Basın: 23073
CEYHAN 1. KADASTRO
MAHKEMESİ'NDEN
Dosya No: 1980/2526-293
Ceyhan'ın Türk-Şükriye köyü 95 nolu parselin yapılan dunışması
sonunda mahkememizden verilen 27.6.1989 tarih ve 1980/2526 Esas,
1989/293 Karar sayılı karan ve Hazine vekilinin 6.10.1989 havale ta-
rihli temyiz dilekçesi tüm aramalara karşm Davacılar Durdu miras-
çısı Zeliha Canbolat (Akkabak), Okkeş Canbolat ve Ayşe Canbolat
ile davacı Ali Canbolat mirasçısı Ayşe Canbolat ile Bilal Canbolat'a
tebliğ edilemediğinden mahkememizden verilen yukanda esas ve ka-
rar sayılı karan adı geçenlere 7201 sayılı kanun gereğince ilanen teb-
liğ olunur. _ ,,,,,
Basın: 23117
PENCERE
Aranıyori..
Baktım bir şey yitirmış gibiydi dostum, elini ceketinin iç cebi-
ne atıyor, sonra yan ceplerini karıştırıyor, belli belirsiz bir sıkıntı
içinde aranıyor.
Sordum:
— Ne o?
Güldü:
— Bir şey yok canım, dedi, sigarayı oıraktım da dünden beri
paket, kibrit anyorum.
Bilinçaltına yerleşmişti; ille de belirti aralıklarda elini cebine
atacak, paketini çıkaracak, tek sigara çekip dudaklarına yerleş-
tırecek, bir süre yakmadan oyalanacak, ağzında yanmamış si-
garayla konuşacak, bir içkicınin "vakt-i kerahaf'i bekleyişinde-
ki sabırsızlığın tadıyla saniyeler geçirecek, sonra sırasının gel-
diğini duyumsayarak çakmağını çıkaracak, keyifle çakacak, ilk
soluğu içine çektikten sonra ciğerlerinde dolaşan dumanı ha-
vaya üflerken vuslata ermişlerin ruhsal dengesi damarlarına ya-
yılacak.
Ne var ki sigarayı bırakmıştı.
Sigarayı bırakmıştı; ama meret kendi kendisini olur olmaz bi-
çimde anımsatıyordu.
*
Gülay'ın felç olduğu haberi gazeteye ne zaman ulaştı? Bile-
meyeceğim, ama ilk anda ne dediğimi anımsıyorum:
— Ha?..
Sözcüklerin çeşitli anlamları var; "ha" ya da "hı" gibi sesler
de en anlamlı sözler kadar anlam taşırlar ve her yönde yorum-
lanabilirler. Ancak o andaki tepkimi belirten "ha"yı sonradan dü-
şündüğümde, ne demek istediğimi ben bile çıkaramadım.
Olayı duyduktan sonra bir başka işe daldım; haberin ayrıntısı
nasıl olsa gelecekti; unuttum Gülay'ı, ama ne kadar zaman geçti
bilmiyorum, sigara paketini arar gibi elimi ceketimin iç cebine
attım; oysa ben hayatımda paket taşımamıştım. Neden böylesi-
ne saçma sapan bir iş yapıyordum?
Her neyse aklıma geldi ya Gülay, olay nasıl olmuştu? Öğren-
dik. Istanbul Teknik Universitesi Elektronik Fakültesi 2'nci sınıf
öğrencisi 20 yaşındaki Gülay Beceren 1 Mayıs günü arkadaşla-
rıyla bırlikte Taksim Meydam'na çıkarak, "İşçi Bayramı"nı kutla-
mak istemişti. Ama o bölgeyi çepeçevre saran güvenlik güçle-
riyle karşılaşmışlardı. Gülay yalnız değildi, birkaç arkadaşıyla bir-
likteydi; şaşırmışlardı birden; ne yapmalıydılar? Polis üstlerine
geliyordu. En iyisi kaçmaktı. Gülay koşmaya başladı. Sonra bir-
den bacaklarının tutmadığını duyumsadı. Ne olmuştu? Polisler
Gülay'ı yakaladılar. Kız vurulmuştu. Hastaneye kaldırıldı Yarası
ağır değil gibi görünüyordu, ama felç oldu; hekimlerin söyledik-
lerine göre ömrünün sonuna kadar yatalak kalacaktı Gülay...
Gülay, dünden beri sıralı sırasız aklıma geliyor; geziyorum, gü-
lüyorum, yiyorum içiyorum, çalışıyorum; başka işler yapıyorum;
ama hiç umulmadık bir zamanda, en münasebetsiz bir anda Gü-
lay, kendisini anımsatıyor; aklıma soru üstüne soru yığılıyor; kendi
kendime konuşuyorum:
— Polis, kendisinden kaçmaya çalışan yirmi yaşındaki bir genç
kıza neden ateş eder?
— Bilmem ki...
— Kjzm suçu ne?
— 1 Mayıs İşçi Bayramı'nı kutlamak için Taksim Meydanı'na
doğru yürümek değil mi?
— Polis, üur
1
ihtarı verdi mi?
— Hayır...
— Peki, kız polise mi saldırmış?
— Hayır...
— Gülay'ın üstünde silah var mıydı?
— Hayır...
Türkiye, 1 Mayıs Bayramı'nı kutlamak isteyen bir Teknik Üni-
versiteli bir öğrencr kızın polıslerin önünden kaçarken kurşun-
landığı bir ülkedir.
Utanalım.
Gülay dünden beri aklımdan çıkmıyor; sigarayı bırakmış tir-
yakiye döndüm; elimi ikide bir ceketimin sol iç cebine atıyorum;
aranıyorum. '
Neyi arıyörum? * ' '^'
Vfcdânımı'rnı? ^T^^TKZ: ' Mn-jrM-ji'
BAŞSAĞLIĞI
Kurumumuzun değerli bolüm başkanlarından Dr.
SELAHATTİN A. ĞÖKSEL'in biricik kızı
AYŞE GÜLİZ GÖKSEL'İ
kaybetmiş olmanın sonsuz üzüntüsü içindeyiz.
Merhumeye Allah'tan rahmet, ailesi ve yakınlarına
sabır ve başsağhğı dileriz.
TAEK BAŞKAJN YARDIMCISI
RGD ve ANAEM SAĞLIK FİZİĞİ ELEMANLARI
ÜNAL CİMİT
Seramik Heykel Sergisi
TOPRAĞI SEVGİLEDİM
Metropol Galerisi MERSİN
3-18 Mayıs 1990
"içei Sanat Kulûbü"
POLAR
Bıçak, 72 standart
SATILIK
9 (1) 520 75 30
Ozelve Resmi _
Kurulusların Kliması
Özel ve resmi kuruluşlar, işyerlerini Arçelik j
KHmayla donatıyor. Çünkü Arçelİk Klima, j
daha az elektrik kullanır. Yüksek '•
randımanlıdır. Çünkü Arçelik Klima, sağlığı
gözetir. Üşütmez, serinletir. Çünkü Arçelik
Klima, Türkiye'ye yayılmış 379 Arçelik Yetkili
Servisinin garantisi altındadtr.
Şimdi Arçelik klimalar peşin fiyatına, taksitle satılıyor.
Size en yakın Arçelik Yetkili Satıasına uğrayın,
gecikmeyin.
Fırsat varken kHmanın en iyisini alın.
PEŞİN FİYATINA, 10 TAKSİTLE,
HEMEN TESLİM!
(Montaj için gereken parçalar ve montajı dahil.)
ARE - 1860
MELTEM
ARE • 5300
SÜPER KLİMA
PEŞİNAT 10 TAKSİT
200.000 TL 200 0Ö0TL
350.000 TL
ARE - 4300
4 MEVSİM 400.000 TL
315.000 TL
370.000 TL
TOPLAM
FİYAT
2.200.000 TL
3.500.000 TL
4.100.000 TL