Catalog

Cumhuriyet Sahthr Cumhurıret Malt>aacı!ıL \e üa^cteulık Turk Anonını Ştrkelı .tdına Nadir Nsdi O üenel \a\ın Mudurı: llasan O m a l . MucNL'se Mııduru Kmınr l >akhgıl. ^a/> I^lerı Mudurıı Oka> (,onen>tin. £ Hahcr Mcrkc/ı Mudııru taiçın Ba>er. Sa\ta Du/enı "ınnclmcnı \lı Acar. # Temvkılcr A\K \KA Ahtnrl Tan. I/MIR H i k n r l ( r l i n k a t a . AÜANA: O l a l Ba^iangK. l>ı$ Haherler Krgun Balci, Lkonomı. C'cngiz Turhan, Kullur' t r l a l lîsCrr, Spor Danı^manı Abdtılkadir \ucHman, Du/cllmc Kefik Durba^. \ra^lırm<i ^»hın Alpa>. hScndıka ^ukrnı Kelencı, \url Haberierı Necdel Ikıgan, Dı/ı Yd/ılar. Kerem <,'alı>kan. 0 koordınator Ahmel Korulsan, 0 Maiı Işler F.rol Lrkut. 0 Mııhascbc Buknl Yrncr # BuıvePlanlama Sevgı OMnantK^roglıı % RekUm V>* Torun. 0 I k Yaunlar Hulva Aktul # Idaro Huse>in (.urer, • Işlclmc Öndcr (,elik. # Bılpıblem Sail İnal. Basan .t Yaym. Cumhunytr Maıbaacıhk vcGuraolık T.A.Ş Turk Ocajı Cad 34334 I» PK 246lslanbul. Tcl 512 O 05 (20 hatl. Tdcr 22246 Fu: (I) 526 60 72 • S Burolar Anfcara: Zıya Gokllp BK hkılap S. So 19/4, Td. 133 11 4147, Tdex 42344 Fu: (4) 133 05 65 • tnoir. H Zı>a Blv 1352 S.2/3, Td 13 12 30. Tela 52359 Faı (51) 19 53 60 # Aaaaa: InOnü Cad 119 S No I Kal I. Tcl 19 37 52 (4 hat). Tetex 62155. Fa» (71) 19 37 52 TAKVİM: 21 EYLÜL 1989 Imsak 5.17 Güneş 6.43 öğle 13.02 Ikindi 16.28 Akşarn 19.11 Yatsı 20.32 Gorbaçov'un reform hareketinden sonra Doğu'dan Batı'ya göç, iki Almanya'nın birleşmesiniyeniden gündeme getirdi Demokratik Almanya'da iktidarda Halkın refah düzeyinin oldukça Ülkede filizlenen muhalefet, i? bulunan Sosyalist Birlik Partisi'nin j; yüksek olduğu D. Almanya'da, Gorbaçov'un reform politikası, 'lideri Erich Honecker toplumun Polonya'da yeni hükümet ve Batı'ya tüketim imkânları son derece kısıtlı, sosyalizmden komünizme geçmeye açılma, Macaristan'da sınırlann seyahat özgürlüğü ise yok denecek hazırlandığı kanısında. Rejim aleyhtarları ise kadar az. 1983 istatistiklerine göre ülkede açılması Almanya haritasının değişip özgürlüklerin var olmadığına dikkat çekiyorlar. "alışanların yüzde 89.3'ü işçi ve memur değişmeyeceği sorusunu gündeme getirdi. DİLEK ZAPTÇIOĞLU BONN Doğu Alman vatandaşlarının önlerine çıkan ilk fırsatta kitleler halinde Batı'ya göçü, çoktandır ağızlara alınmayan bir soruyu gündeme getirdi: İki Almanya'nın geleceği nasıl bicimlenecek? Yeniden birleşme olasılığı var mı? Varsa buna nasıl bir formül bulunabilir? Doğu Avrupa'da yaşanan biiyük dönüşümler, çalkantılar ve Gorbaçov'un "Ortak Avrupa Evi" önerileri Doğu'dan Batı'ya göçle birleşerek hem Federal Almanya'da hem de Batı dünyasında yeni sorular ortaya atıyor. Bu sorulardan ilki, Demokratik Almanya'nın geleceğine ilişkin. Bilindiği gibi Doğu Berlın, Çekoslovakya, Romanya ve Bulgarıstan'la beraber Doğu Avrupa'da yeni açıklık politikasma şimdıye kadar hiç rağbet etmedi. Demokratik Almanya'da iktidarda bulunan "Sosyalist Birlik Partisi" (SED) Genel Sekreteri Erich Honecker, hastalanmadan önce yaptığı son konuşmalardan birinde, "Sovyetler Birligi ne yapıyorsa biz de bunu harfiyen uygulamak zornnda değiliz" diyordu. Doğu Berlin'de Politburo'da oturan yirmi bir kişinin çoğu, yaşları itibarıyla Hitler döneminden geçmiş, toplama kamplarında veya sürgünde uzun yıllar geçirmiş "eski tüfek komünisüer"den oluşuyor. 2. Dünya Savası'ndan yenik çıkan ve kendilerine sosyalizmle yeni bir kimlik kazandıran eski kadrolar bir Sovyet yetkilisinin Le Monde'a verdiği demeçte belirttiği gibi "Bugünden yanna perestroykayı kabuJ etmeye hazır degü". Nitekim Doğu Berlin'de son kitlesel göçe karşı takınılan aşın sert tutum da bu yargıları doğrular niteükte. Duvar dalıa ne kadar dayanacak? İKİ ALMANYA Nüfus GSMM Sezon 15 kasıma uzadı • ANTALYA (AA) Turizm sektöründe, ağustos ayı ortalanna kadar' yaşanan "zor günler", yerini bereketli bir döneme bıraktı. Akdeniz bölgesindeki otel, tatil köyü ve pansiyonlarda, eylül ayının basından itibaren doluluk oranları artmaya başladı. Akdeniz Turistik Işletmeciler Derneği AKTİD Sözcüsü Turgay Alp, bu durumun turizmciler tarafından "sonbahar bereketi" olarak adlandırıldığını belirterek, "Yapılan rezervasyonlardan anladığımıza göre, bu yılki yaz dönemi sezonu 15 kasım tarihine kadar devam edecek" dedi. Antalya bölgesine nisan ayından bu yana 300 bine yakın yabancı turist geldiğini kaydeden Alp, bu turistlerin yüzde 46'lık bölümünü Federal Almanlar'ın oluşturduğunu söyledi. Bölgeye gelen yabancı I turistler arasında \ îskandinav turistlerin de önemli bir yer tutmaya başladığını anlatan Alp, bölgedeki tüm tesislerin kendilerini kış aylanna hazırladığını bildirdi. t ALMANYA J | ALMANYA j 6 1 Mılyon 1 7 Mılyon $ Kişi başına duşen mıffi gefir Enflasyon Savunma harcamaian Ihracat ftrtalat Ortalama yıllık gelir $697 M,w $11,020 2.5% 3.3% $183Mı!yar $158M)yar $168Müytr $9,769 23% 6.3% $ 2 5 Mılyar $ 2 3 Mîtyar (vergılerden sonra) Eğitim harcamalan (butcenın yu2desı oiarak) $24,000 $12,000 9% 9 75 15 83 6% 8 73 27 48 t ^"•^vS^ Macaristan üzennden Avustıırya yoluyla Federal Almanya'ya geçen Demokratik Alman vatandaşlan Çocuk ölumlen (her 1000 doğumda) Ortaiama ömur Kürtaj (her 1000 kadında) •** Otomobiter (her .100 evde) DEMOKRATİK ALMANYA'DA MUHALEFET ALMANYA NASEL BÖLUNDU? Aydınlar ve kilise Savaşın ağır bedeli Demokratik Alman Cumhuriyeti'nde rejimi eleştirenler öteden beri çok sert cezalandınldığı için örgütlü bir muhalefet akımından soz etmek olanaksız. Ancak son yıllardaki goç olayı üzerine ülkede iki değişik muhalefet odağı belirdi. Bunlardan biri, daha çok aydınlar ve akademisyenler çevresinde toplanan küçük gruplaşmalar, diğeri ise kiliselerin önderliğinde başlayan muhalefet. Demokratik Almanya'da 1960'lardan beri rejimi eleştiren yazarlar, bilim adamları ve sanatçılar hapis ve sürgün cezasıyla karşı karşı kalıyordu. Geçen haftalarda ülkede ilk kez siyasi dernekleşme cabalan ortaya çıktı. Bunlardan en önemlisi, kendine "Yeni Forum" adını veren grup, "Demokratik Almanya vatandaşlannı toplumu döniıştürmeye çağıran" Yeni Forum üyeleri, geçen salı günü kuruluş dilekçesini Doğu Berlin'de resmi makamlara ilettiler. "Kapitalizm degil, körii körüne itaat duşüncesini ve devlet denetimini dışlayan daha ivi bir sosyalizm istiyoruz" diyen Yeni Forum üyeleri arasında doktorlar, avukatlar, bilim adamları ve sanatçılar var. Demokratik Almanya'da asıl muhalefet ise giderek daha yaygın biçimde kiliseler odağında gelişiyor. Son kitlesel güç olaylan üzerine ortak bir bildiri yayımlayan Protestan ve Katolik kiliseleri devleti "Vatandaşlannı göçe zorlayan şartlan ortadan kaldırmaya ve reform yapmajn" çağırdı. Geçen hafta sonunda olağan yıllık kongresini yapan Protestan Kiliseleri Bırliği taleplerini şöyel sıraladı: Toplumla devlet arasında diyalog başlatılması, basından sansürün kaldırılması, seyahat özgürlüğü, seçim yasasında değişiklik, ekonomik reformlar. Hitler ordularının 8 Mayıs 1945'te resmen teslim olmasından sonra Almanya, ABD, SSCB, tngiltere ve Fransa tarafından dört işgal bölgesine ayrıldı. Eski Alman Reich'ının doğusu Polonya ve Sovyetler Birliği'ne verildi. Müttefiklerin savaşın bitiminden önce Yalta ve Potsdam konferanslarında kararlaştırdığı üzere Almanya'nın doğusu Sovyet, batısı ise ABD, Tngiliz ve Fransız nüfuzu altına girdi. Savaşı izleyen soğuk savaş yıllannda, 1949'da Federal Alman Cumhuriyeti ile Demokratik Alman Cumhuriyeti resmen kuruldular. Batı'da çok partili rejim, serbest pazar ekonomisi, özel mülkiyet gibi özellikleriyle kapitalizm yerleştirilirken, Doğu'da toprak reformu gibi önlemlerle "sosyalizm" yukarıdan aşağıya kurulmaya başlandı. 1955'e kadar müttefiklere ve özellikle SSCB'ye büyük savaş tazminatlan ödeyen Demokratik Almanya, planlı ekonomiye geçerek yoğun bir sanayileşme hamlesi başlattı. Bu atılım sayesinde diğer Doğu Avrupa ülkelerine kıyasla yüksek bir hayat standardına erişti. Stalin'in ölümünün ardından 17 Haziran 1953'te Doğu Almanya'da büyük bir halk ayaklanması yaşandı. Devlet, isyanı Sovyet ordularının yardımıyla bastırdı. Önceden beri süregelen göç akımını durdurmak için 1961'de Berlin duvarı inşa edildi. 1969'da diğer Doğu Bloku ülkeleriyle diplomatik ilişkiler başlatan Demokratik Almanya, I972'de Batı'daki sosyal demokrat hükümet başkanı Willy Brandt tarafından resmen tanındı ve 1973 yılında Birleşmış Milletler'e üye oldu. Demokratik Almanya, "Sosyalist Birlik Partisi" (SED) önderliğinde 21 kişiden oluşan politbüro tarafından idare ediliyor. Çini fırınları kazısı • BURSA (AA) Bursa'nın İznik ilçesindeki çini ve seramik fırınları ile atölyelerinin ortaya çıkamlması amacıyla 11 ağustosta başlanan kazı calışmalarında, önemli miktarda çini ve seramik bulundu. Kazı çalışmalanm yürüten Istanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı öğretim Üyesi Prof. Dr. Ara Altun, 30 eylül tarihine kadar sürecek kazı çalışmalannın, bir çini fırını ile atölye bölgesinde yapıldığını bildirdi. Çeşitli dönemlerde kazı çalışmalannın yapıldığını hatırlatan Prof. Dr. Altun, "Kazılardaki amaç, çeşitli isimlerle yayımlara geçmiş olan çini ve seramiklerin asıl üretim merkezinin İznik olduğunu göstermek" dedi. D. Almanya'nın sorunlan Genel Sekreter Erich Hönecker, partisi SED'nin 1981'deki 10. kongresinde, "Demokratik Almanya toplumu sosyalizmden komünizme geçmeye hazırlanmaktadır" demiştı. Ülkede yeni biçimlenen muhalefetin sözcülerinden ressam Baerbel Bohleya'nın tahmınine göre toplumun en az yüzde ellisi şimdi Doğu'dan Batı'ya geçmeye hazırlanıyor. 18 milyon nüfuslu Doğu Almanya'da sosyalist rejim aleyhtarları, sosyalizmin temel niteliği olan demokrasinin, katılımın, düşünce, basın ve örgütlenme özgürlüğünün hiçbir sekilde var olmadığına, devletin ise Marx'ın öngördüğü gibi sönmek değil güçlenmek eğilimi taşıdığına dikkat çekiyorlar. Batı sınırları 1953'ten beri kapalı tutulan D. Almanya'da halkın refah düzeyi oldukça yüksek olmasına karşın, tüketim imkânlan son derece kısıtlı, seyahat özgurlüğü ise yok denecek kadar az. 1983 istatistiklerine göre Demokratik Almanya'da çalışanlann yüzde 89.3 'ünü işçi ve memurlar oluşturuyor. Tarım sektörü düzenli olarak gerilerken, özellikle sanayi işçiliğinde nitelik amşı var. Bu yapısıyla Demokratik Almanya, tipik sanayi toplumu özellikleri göstermekte. DEMOKRATİK ALMANYA^DA İKTİDAR DUNYA BASCNINDA 'BtRLEŞME' KONUSU Honeckefin halefı de 'kapalılık' yanlısı Siyasi gözlemciler 1984'te, partinin genel sekreteri Honecker'in yardımcılığına atanan Egon Krenz'in, yaşiı kadronun desteğiyle yeni genel sekreter olabileceğini belirtiyorlar. Erich Demokratik Almanya'yı yöneten "Almanya Sosyalist Birlik Partisi" (SED) Genel Sekreteri Erich Honecker'in hastalığı, Honecker'in görevinden ayrılması halinde yerine 21 kişilik Politbüro'nun içinden bir aday seçilecek. Yeni Politbüro ise SED'nin mayıs 1990"da yapacağı 22. Parti Kongresi'nde belirlenecek. Demokratik Almanya'nın açılması bütün bunlar Avrupa'da lkinci Dunya Savaşı sonrası soğuk savaş ortamında çizilen haritanın değişip değişmeyeceği sorusunu gündeme getirdi. Bonn hükümetı bu soruya net bir yanıt vermiyor. Iktidardaki Hıristiyan demokratlar, "yeniden birleşme" meselesini şu sırada enine boyuna tartışmaktan yana değil. Hükümette, "Demokratik Almanya'yı bir Marshall Plam'yla destekkyip reform yapmaya teşvik etmek" fikri sempati topluyorsa da Federal Alman seçmeninin bunda gonlü olmadığı biliniyor. öte yandan sosyal demokratlar son gelişmelerden sonra bir açık *Birleşik Almanya' düş mü? Demokratik Alman Cumhuriyeti vatandaşlannın kaçışı ile birlikte dünya basınında 'Alman sorunu' yeniden gündeme geldi. Halkların kendi kaderlerini tayin hakkına ilişkin güzel Batılı açıklamalara rağmen herkesin hoşuna giden durum çöküyor... "Alman sonıno"nun çözümü "tckrar birleşme" ya da "yeni bir birleşme" sözcüklerine otomatik olarak eşdeğer değil. çöküşü sonucu olmayacak. Böylece Avrupa'nın göbeğinde ortaya çıkacak olan boşluk istikrarsızlığa yol açacak. Bu da Sovyetler Birliği'ni müdahaleye davet edecek ve böylece dünya barışı ciddi bir şekilde tehdit edilebilecek. Salda Gölü de korumada 1 • onoıııist < Sayın Gorbaçov sayesinde tekrar birleşmiş bir Almanya artık hayal değil. Düşünün bir kez yeniden birleşmiş bir spor Almanyası ne anlama gelir: Yalnızca Becker ve Graf Wimbledon'a egemen olmakla kalmayacak, bütün Alman atletleri herhangi birisinden daha çok olimpiyat madalyası alarak canımızı sıkacak... i * A. Honecker, muhtemel halefi Egon Krenzie birlikte. başkenti Doğu Berlin'de, Politburo'da oturan yirmi bir kişi çoğunlukla 70 yaş ve uzerinde "eski kuşak komünistler"den oluşuyor. Şu sırada yönetimde söz sahibi olan yaşlı kadronun desteğini verdiği aday, Politbüro'nun en genç uyesi Egon Krenz. 1973'te gençlik örgütü FDl'nin başına getirilen Egon Krenz, bu görevini on yıl yürüttükten lama yaparak, "Demokratik Almanya'da reform yanlısı hareketleri desteklejeceklerini" belirttiler. •'Almanlan bir Almanya'dan ötekine kaçmaya zorlayan koşullar ancak Avrupa'nın bölünmesi aşıldığında ortadan kalkabilir" diyen Sosyal Demokrat Parti, "yeniden birleşme" sözünu açıkça telaffuz etmekten kaçmıyor. Sosyalist Enternasyonal Başkanı Willy Brandt ise Fransız "Le Monde" Gazetesi'ne bu konudaki duşüncesini şöyle açıkladı: "Bugünkü koşullarda Demokratik Almanya'yla miimkün oldugunca yakınlaşmaya çalışmak zorundayız. Bu, ille tek bir devlet sonra 1983'te Politbüro'ya alındı. SED Merkez Komite Sekreteri olan Krenz 1984'te Honecker'in yardımcıhğına atandı. Siyasi gözlemciler, Krenz'in Politbüro'daki yaşlı kadronun desteğiyle genel sekreterliğe atanabileceğini söylüyorlar, Krenz, Sovyetler Birliği'ndeki açıklık politikasının ve Gorbaçov'un karşıtı olarak tanınıyor. kurulacağı anlamına gelmez. Son gelışmeler ışığında, Federal Almanya'da 1990'da yapılacak genel seçimlere "yeniden birleşme" meselesinin damgasını vuracağı belli oldu. Bu konuda en gerçekçi yorumlardan biri de Londra'da yayımlanan "The Economist" Dergisi'nde yer aldı: "Federal Almanya'yla Demokratik Almanya'yı bir araya getirirsen 78 milyon nüfuslu bir tılus dogar. Bunun 600 bini silah altında. Gayri Safi Milli Hasılası ise 1.4 milyar dolarla Japonya'nın yansına ulaşır. Bu ise Almanya'nın komşulannın uykusunu kaçınnaya yeter." Almanya'da önemli şeyler konusunda karar verilmiyor, bunlar kendiliğınden oluyor. Ama gunün birinde tekrar birleşme olacak. Alman mülteciler nasıl olacağını THE INDEPENDENT gösteriyorlar. Konuşmadan, ayaklarıyla. Doğu Almanya için özgürlüğün başlangıcı, Federal « . T . „ , «. Almanya'da yankı bulan birlik <gi)e jSt\Xf jBOrK ( t t isteğini beraberinde özgürlük arayan, binlerce getiriyorsa, buna karşı Doğu Aimanın Macar sının çıkmamahyız. üzerinden Avusturya ve Batı FINANCIALTIMES Almanya'ya uzanan akımı "Alman sorunu"nu, Almanya tekrar birleşecekse, Almanların tekrar birleşme bu kesinlikle Demokratik düşünü gündeme getirdi. Alman Cumhuriyeti'nin ani POLITYKA Bu sorun çok yakında dış ilişkilerimizi de ilgilendirecektir. Egemen uluslardan oluşan bir Avrupa'da soluk almadan önce, daha çok soluğumuzu tutmak zorunda kalacağız. • BURDUR (AA) Sessizliği, çam kokulu ve bol oksijenli havasıyla bir doğa harikası olan Burdur'daki Salda Gölü, tzmir İki Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nca koruma altına alındı. Salda Gölü'nün, Türkiye'nin incisi ve en temiz gölü olduğunu belirten Burdur Valisi Memduh Oğuz, çevrede yoğun bir yapılaşmanın başlaması üzerine, önlem almaya mecbur kaldıklannı bildirdi. Antiochus'iın sarayı • SAMSAT / ADIYAMAN (UBA) Adıyaman'ın Samsat ilçesinde, Commagene Kralı Antiochus'un sarayının planını ele geçirebilmek için kazüara yeniden başlandı. Kazı heyetine başkanlık eden Prof. Dr. Nimet Özgüç*ün, "Su altında kalacak olan bölgedeki tarihi ve arkeolojik eserleri kurtarmaya çalışıyoruz" dedi. Geçen yıl Atatürk Barajı'ndaki su seviyesinin yükselmesi nedeniyle Samsat Kalesi'nde durdurulan kazı çalışmalarına yeniden başlandı. Bir yıl aradan sonra başlanan kazı çalışmalarına 15 kişilik ekibiyle birlikte yeniden başlayan Profesör Doktor Nimet Özgüç, Atatürk Barajı nedeniyle toplanan göl sulannın altında kalacak tarihi ve arkeolojik eserlere ulaşılmaya çalışıldığını söyledi. DailyExpress Tekrar birleşme Alman halkı için artık bir düş değil. Ama Almanya dışında bulunan pek çok kişi için halen bir kâbus... Ayncalıklı elitler Her ne kadar yönetim toplumda yeni üst sınıfların varhğıru inkâr etse de veriler, partide, devlet mekanizmasında, ekonomi ve kültür alanlarında ayncalıklı bir elitin yetiştiğini kanıtlıyor. Örneğin yine 1983 istatistiklerine göre Doğu Almanya'da 100 haneye 41 özel otomobü, 91 televizyon, 99 buzdolabı ve 86 çamaşır rnakinesi düşüyor. Geliri 2200 markı geçen "üst tabakada" 100 haneye düşen araba sayısı 68'e çıkarken, 800 marktan az gelirlilerde bu oran 100 hanede sadece 6 arabayla sınırh. Partinın "sosyalizmin kazanımlan" adını verdiği buyük sosyal güvencelere karşın, gelir dağılımındakj eşitsizlikler toplumun alt kademelerinde hissediliyor. Buna siyasi hayattaki katı hiyerarşik yapı ekleniyor. Demokratik Almanya'nın en ünlü rejim eleştirmeni Rudolf Bahro, 1977'de Batı'da basılan kitabı "Alternatir'te partinin "öncü rolü"nu yargılıyor ve bürokratikleşme, devletçilik gibi eğilimleri eleştiriyordu. Doğu'dan Batı'ya geçen Almanlardan biri şöyle diyordu: "Sorun, hepimizin Alman olmasında. Biz Demokraük Almanya'da Sovyetler Birligi'nin ornek talebesi olarak Alman perfeksiyonizrniyle reel sosyalizmi kurduk. Batı'dakiler ise ABD'nin örnek talebeleri olarak kapitalizmi mükemmelliğe eriştirdi. Ornek talebenin en önemli özelli|i ise uslu durmaktır." Doğu Berlin yönetimler ya da geç "uslu durmayanlann" taleplerine kulak kabartmak zorunda kalacak. Demokratik Almanya'da filizlenen muhalefet, Gorbaçov'un reform politikası, Polonya'da yeni hükümet ve Batı'ya açılma, Macaristan'da sınırlann Macaristan 10 yıl içinde taıafsız statüye geçebilir WASHINGTON (AA) Macaristan'ın Meclis Başkanı, ülkesinin önümüzdeki 10 yıl içinde tarafsız statüye geçebileceğini açıkladı. Meclis Başkanı Matyas Szuros, Washington Post Gazetesi'ne yaptığı açıklamada, Macaristan ile SSCB arasındaki güven ortamına göre tarafsız statüye geçmelerinin olası olduğunu söyledi. VVashington'u ziyaret etmekte olan Macaristan Komünist Partisi'nin kilit adamlanndan olan Szuros, Macaristan'ın Varşova paktmdan çıkmasırun orta dönem planları içinde bulunduğunu ve kısa zamanda gerçekleşmesinin söz konusu olmadığını bildirdi. Szuros, bu yüzyılın sonlarına doğru uygun ortamda Macaristan'ın tarafsız olabileceğini, ancak bunun ne zaman gündeme gelebileceğini bilemedigini kaydetti. Ekonomik ve siyasi alanda Macaristan'ın geçirdiği aşamaları gozlemleyen Amerikan yönetimi, Macaristan'a ticari alanda destek olmayı planladığını bildirraişti. ABD Başkanı George Bush, Macaristan'ın ekonomik ve siyasi reformlar alanından önemli adımlar attığım söylemişti. Meclis Başkanı Matyas Szuros Sovyetler yeşilleniyor mu? Dış Haberler Servisi Bu yaz Nikolai Vorontsov Sovyetler Birligi'nin komünist olmayan ilk bakanı oldu. Bir genetikçi olan 55 yaşındaki Vorontsov, çevre ile ilğili devlet komitesinin başkanlığına geldi. Görevi aldıktan sonra Vorontsov ilk defa olarak Newsweek muhabiri ile göruştü. Parti üyesi olmamanız işinizi engelliyor mu? VORONTSOV Kesinlikle hayır, işimi engelleyebilecek olan tek şey benim deneyimli bir bakan olmayıp eğitimci olmam olabilir, böylece para verdikleri zaman gereken yerde olmayabilirim. Kimi insanlarla kişisel arkadaşlıklarım yok. Sizin davet edilmediginiz parti toplantılarında önemli kararlar alınamaz mı? VORONTSOV Evet, Komünist Parti Merkez Komitesi'nin dergisi, SSCB'nin ÇevreBakanıyiagörüştü Sovyetler Birliği tarihinde ilk kez Komünist Parti üyesi olmayan bir bakan, çevre ile ilgili devlet komitesinin başkanı oldu. Nikolai Vorontsov, ülkesinin ekolojikprojelere ayıfdığı GSMH'nin yüzde 1.37'lik oranındaki harcamaların yetersiz olduğunu söylüyor. gelecek toplantısında olmayacağım. Evet belki bazı kapalı toplantılar olabilir fakat benim arkamdan çevreyi ilgilendiren konularda tartışacaklarını hiç sanmıyorum. Parti üyesi olmayan başkaları da bakan olabilecekler mi? VORONTSOV Eğer ben işimi başaramazsam belki de olamayacaklar. Nitelikli birçok kişinin parti üyesi olduğunu anlamalısınız. Fakat daha önceleri parti üyesi olmayanlann hiçbir örgütsel pozisyona kabul edilmediği ve deneyim kazanamadığı bir dönem geçirdik. Ben Yüksek Mahkeme kurulduğu zaman, mahkemeye seçilen herkesin parti ve diğer siyasal kuruluş üyeliklerinden çıkması gerektiğini savunmuştum. Rusya'da parti üyesi olmayan 180 milyon kişi aktif olarak çalışıyor Bugun ise ben sadece kendim için kvjnuşuyormuşum gibi karşılanıyor. Neden partiye üye olmadınız? VORONTSOV Sosyalizm fikri dünya görüşümle çelişmiyor. Üniversiteden sonra Lysenko'ya karşı (Stalinist bir bilimadamı) aktif olarak savaştım. Bunu parti üyesi olmadan yapmak daha kolaydı. Brejnev zamanında parti üyeliğini reddetmemin nedeni ta Öte yandan Macaristan Komünist Partisi ile muhalefet gruplarının, çok partili sisteme barışçı yin olduğum Uzakdoğu'da parti geçişi düzenlemek amacıyla anlaşnin yerel uygulamalannı yakından maya vardıkları bildirildi. gözlemiş olmamdır. Daha sonra Macar Televizyonu, hükümettarafsız bir politika izlediğim için le • dördü dışındaki muhalefet görevimde kalabildım. Bülçeniz Sovyetler Birligi' grupları arasında anayasa refornin karşı karşıya oldugu çevresel mu, anayasa mahkemesi kurulsorunlan çozmek için yeterli mi? ması, poÛtik partilerin çalışma biVORONTSOV Geçen yıi çimleri ve bir seçim kanunu tasGSMH'nin yuzde 1.37si ekolojik lağı uzerinde anlaşmaya vanldığıprojelere harcandı. Bu yeterli de nı belirtti. ğil, ABD'de bu oran yüzde 5'tir. Macaristan haber ajansı MTI Fakat daha önemlisi dağıtılan ise taraflar arasında sürdürülen kaynakların tam anlamıyla kulla "yuvarlak masa" görüşmelerinde nılmaması. aynca, ceza yasası reformu ve ceÇevreyi kirleteıı işletmelerie çı za davalarının görülmesiyle ilgili yasaya bir madde eklenmesi, devkacak anlaşmazlıklar? VORONTSOV Çok ciddi let başkanının seçilmesinin teknik tartışmalar çıkacak. 1990'da bir yönleri, yeni bir haberleşme kakaç düzine bölgede deneysel bir nunu, politik sorunlara şiddetle sistem kuracağız. İşletmelerden su çözüm bulunmaması, milis güçleve toprak bedeli alacak ve çevre rinin yapısının değiştirilmesi gibi yi kirlettikleri zaman para cezası konular uzerinde de anlaşıldığını bildirdi. vereceğiz. Tatil köyü furyası • ANTALYA (AA) Antalya bölgesinde halen 61 bin 114 yatak kapasiteli 273 otel, motel ve tatil köyünün inşaatı devam ediyor. Turizm Müdürlüğü'nden alınan bilgiye göre, yapımı devam eden turistik tesislerin 26'sını tatil köyler oluşturuyor. Bu tesislerin hizmete girmesiyle, bölgedeki tatil köyü sayısı 41'e yükselecek. Antalya'nj'. Side ve Kemer turizm merkezlerinde, halen 15 tatil köyü bulunuyor. Yapımı devam eden tesislerin, 20'si beş yıldızb, 24'ü dört yıldızh, 81'i üç yıldızlı, 46'sı iki yıldızlı, 12'si de bir yıldızlı otellerden oluşuyor.