Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
22 MAYIS 1989 EKONOMİ CUMHURİYET/11 TÜRKİYE'den Yeni gelir ortakhğı senetleri ANKARA (AA) Köprü ve barajlann toplam gelirinin yüzde S'i karşılığı, 1 yıl vadeli gelir ortakhğı senetleri bugun satışa sunuluyor. Toplu Konut ve Kantu Ortakhğı Idaresi'nce (TKKOİ) 1. Boğaziçi Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Keban, Karakaya, Oymapınar, Altınkaya ve Köklüce baraj ve hidroelektrik santrallannın gelirlerine endeksli çıkanlacak yeni gelir ortakhğı senetlerinin satışına bugün başlanacak. Toplam 100 milyar lira nominal değerli senetler için baraj ve köprülerin Kamu Ortakhğı Fonu'na aktanlan yıllık cari brüt gelirleri toplamının yüzde 5 'i tahsis edilecek. 'Ucreti enflasyon yutacak' Enflasyon Tırmanırsa Suç OSMAN ULAGAY Prof. Dr. Besim Üstirael Ücret ve tabanfiyatartışlan enflasyonla geri alınacak. Özalgidici olduğu için böyle yapıyor. Arkasında ateşten gömlek bırakıyor. Alın giyin sırtımza diyecek. Ekonomiyi 1980'de nasıl devraldıysa öyle bırakmaya niyetli. O zaman yüzde 100'eyakın bir enflasyon vardı. 1989 için enflasyonun tabanı yüzde 80, tavam yüzde 100. 91aaş ve ücret artışlanna sağlam kaynak, vergi gelirlerinin arttınlmasından geçer. Hazırlıklar dolaylı vergileri arttırıcı yönde vebütün kesimler ödeyecek. Dolaylı vergilere yüklenmek enflasyonu arttınr. Devleî emisyon yapıyor. Yani devlet bir enflasyon vergisi salıyor. Bu, vergilerinen adaletsizidirJCesimlerarasındagelirtransferiyapar. dırıcı bir etki yapacak. Dolaylı vergilere yüklenmek enflasyonu arttırır. Ücret ve maaşlardaki artışı karşılamak için başvurulacak emisyon artışı, enflasyonu daha da yükseltecek. Yani devlet vergi toplayamayınca Merkez Bankası'na gidiyor, emisyon yapıyor, yani devlet bir enflasyon vergisi' salıyor. Bu, vergilerin en adaletsizidir. Kesimler arasında gelir transferi yapar. Bunu yaparken de gizler. tşçiler ücretlerinin reel olarak gerilediğini ancak 89 sene sonra anlayabildiler. Bu enflasyon aym zamanda geleceğimizi ipotek altına alıyor. Yarına aktarabileceğimiz tasarruflan yok ediyor, borçlanıyoruz. Geleceğimize, çocuklanmıza bir şey bırakamıyoruz, ayıramıyoruz. Böyle enflasyon vergisi saima yerine devletin Türkiye'de önenüi boyutlarda olan spekülatif faaliyetleri vergüendirmesi gerekirdi. Net servet vergisi alabilirdi, gayrimenkul değer artışı ve menkul değer artışı vergisi koyabiliıdi. EKONOMİ NOTLARI Prof.Dr. tzzettin Onder ABDURRAHMAN YBLDIRIM Başbakan Turgut özal'ın, sağlanan işçi ücret ve taban fiyatlan arnşını yüzde 100 enflasyonla eeri alacağı savunuldu. Prof. Dr. Besim ÜstUnel, "Özal gidici oldugu için böyle yapıyor. Ekonomiyi 1980'de naal devraküysa öyle bırakmaya niyetli" dedi. Prof. Dr. tzzettin Önder de hükümetin dolaylı verginin genel vergi gelirleri içindeki payını arttırmayı hedeflediğini belirterek "Dolaylı vergüere yükJenmek enflasyonn arttınr" diye konuştu. Bu konuda üniversite öğretim üyelerinin görüşleri şöyle: Prof. Dr. Besim Üstünel: Verilen ücret artışlan sağlam kaynaklara dayandınlmadığı için çok kısa sürede eriyecek. Enflasyon yoluyla çok büyük kısmını geri alacaklar. Normali yüksek gelirlilerden alınarak düşük gelirlilere transfer yapmaktır, yani vergilendinnedir. Yeni bir verjri Retirilme Bankacıhkta dört ay ANKARA (AA) Bankalardaki mevduat toplamında yılın ilk dört ayında ortaya çıkan 3.5 trilyon liraya yakın artışın yaklaşık yüzde 60'ından kamu kesimi yaralandı. Merkez Bankası verilerine göre, ocaknisan döneminde bankalardaki toplam mevduat 3 trilyon 485.3 milyar lira arttı. Aym dönemde, bankalann Merkez Bankası 'ndaki munzam karşıhklannm toplamında 963.2 milyar lira, bankalann elindeki kamu borçlanma senetleri de 1 trilyon 114.6 milyar lira arttı. Yılın ilk dört ayındaki mevduat, yüzde 13.6 oranmda arttı. Mevduat toplamı, 1988 yıhnın aym döneminde yüzde 3.0 oranmda azalmıstı. diği için de bu artışlar emisyonla karşılanacak demektir. özal gidici olduğu için böyle yapıyor. Arkasında ateşten gömlek bırakıyor. Ahn gjyin sırtınıza diyecek. Fazla emisyonun tam etkileri ortaya cıkmadan seçime gidecek, öyle bir haarlığın içinde olduğunu seziyorum. Yani ekonomiyi 1980'de nasü devraldıysa öyle bırakmaya niyetli. O zaman yüzde 100'e yakın bir enflasyon vardı. Şimdi de 1989 için enflasyonun tabanı ytlzde 80, tavam da yüzde 100'dür. Enflasyonun bu yıl yüzde 80'den aşaği inmesi mümkün değildir. Hele bu bahane ile para musluklannı doludizgin açıp enflasyonu da daha cesaretli yükseltecekler. Dünya Bankası ve IMF'ye de 'Ne yapalıtn işçi hareketleri, siyasal durum' diyebilecek. Çünkü bunlar enflasyonu büyümenin bir aracı gibi görüyorlar. Bu yolla ücretleri ve maaşlan düşürüyorlar. Bu bahaneyle yapılacak operasyonların enflasyonu daha da hızlandıracağı görülüyor. Verdiklerini de enflasyonla geri alacaklar. Bunun da kokusu çıkmadan erken seçim karan verip çekip gjdecekler. Bana bir enkaz devretmek düşüncesiyle hareket ediliyor gibi geliyor. Prof. Dr. tzzettin Önder: Maaş ve ücret arüşlarına sağlam kaynak, vergi gelirlerinin arttınlmasından geçer. Vergi yasalannda değişiklik öngören iki pakette de vergilendirümeyen kesimlerin ve yüksek gelir gruplannın vergi yüklerinin arttınlmasını göremiyoruz. Bu paketlerden birinde ücret gelirlerinin 3 milyon liraya kadar olan diliminden yüzde 25 yerine yüzde 10 vergi alınmasının öngörülmesi de bir kayıp meydana getirecek. Akaryakıt tüketiminde vergi yükünün ortalama yüzde 50'den 70'e çıkartılması da bir miktar vergj gelirlerini arttıracak, ama bu dolaylı vergi olduğu için hem bütün kesimler ödeyecek hem de bütün mallara fıyat artışı şeklinde yansıyacak. Bu da enflasyonu hızlan Sümerbank isletmeci arıyor Ekonomi Servisi özel sektör yatınmlannı doğuya çekmek amacıyla Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı îdaresi ile Sümerbank'ın 1987'de inşa ettirmeye başladıklan ve bugunlerde tamamlanmak üzere olan yedi konfeksiyon fabrikası için " s e r m a y e s i z miiteşebbis" aramyor. Müteşebbisin sermayesiz olması yanında uretilen mala Sümerbank'ın alma garantisi verilecek. Bu fabrikalarda çalışacak çekirdek eleman kadro da yine Sümerbank fabrikalannda yetistirilmeye başlandı. IBedava fabrika Sümerbank Genel Müdürü diren Ahmet Özerdim, şöyle deAhmet Özerdim, iştirakleri olan vam etti: "Biz çok iyi imkânlar vereceKöyteks'e bağlı 7 fabrikaya sermayesiz müteşebbis bulmak için ğiz. Miiteşebbisi sıkbogaz etmegazete ilanlan verdiklerini, sana yecegiz. Yeter ki fabrikalam çayi ve ticaret odalarına yazı yaz bşorsuı, saghktı oretim yapörsın. dıklannı bildirdi. Buna karşüık Bdld Mr ölçnde sermaye dahi kohenüz müteşebbis bulamadıkla yacafız. Her biri için ayn pazarnnı belirten Ahmet özerdim, hk edecejiz. Befli bir süre için ki"Müteşebbisterin doguya gd raya verecegiz. Kârdan ortak ve mekten çekindiklerini" söyledi. Ura ödemesi şeklinde bu fabriErzincan, Erzurum, Diyarbakır, kalan miiteşebbisJer çaltşüracakYozgat, Gümüşhane, Siirt ve Imr. Bizim bu yedi fabrikaaın çaAnkara Keskin'deki fabrikalar hşnusıyla birlikte Sümerbaok için Sümerbank'ın uretilen malı olarak konfeksiyona geçme proalma garantisi de vereceğini bil jemizi de gerçtkleştirmeye b«şU yacagız. Ama üan ve cagnlannuza keniiz cevnp veren olmmdı." Genel Müdür Ahmet Özerdim, fabrikaları neden Sümerbank'ın çalıştırmadığı sorusuna da şu karşılığı verdi: "Burada asü amaç, kalkınmakta olan yorelere özel sektörü tesvik etmektir. Bu amaçla 1987'de yola çıkünuşür. Köyteks oluşturulmuştur. Bu şirketin sermayesinin yü2de 80'i topln Konut ve Kamu Orukltgı tdaresi'ne, yüzde 20'si de Sümerbank'a aittir. Yalmz Köyteks' in yöDetim sonımlulugu Sümerbaak'ındır.'' Madende trüyonluk vurgun ANKARA (Cnmhuriyet Bürosn) Madendler Derneği Başkanı Hikmet Sannusak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanhğı'nca bazı kişilere yasa dışı işlemler sonucu verilen maden ruhsatları ile devletin 1 trilyon liranuı üzerinde bir zarara uğratıldığmı öne sürdü. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanhğı Maden Dairesi Bilgi tşlem Bolümü eski Başkanı Flkret Özbek de maden ruhsatlarmdan yüzde 20*sinin yanlış ve haksız bir "jiçimde verildiğini iddia etti. Sarmusak, özbek ile birlikte dün düzenlediği basın toplantısında, maden arama ve işletme ruhsatlannın verüişinde yasanan haksızlık ve usulsüzlükleri Bakan Fahrettin Knrt'a iletmelerine karşm bugüne kadar herhangi bir sonuç alamadıklarını söyledi. Bu konuda Başbakan Turgut Özal'a da bilgi vermek için girişimlerde bulunduklarım ancak bir yanıt alamadıklannı da kaydeden Sarmusak şu sorulara yanıt verihnesini istedi. * Kanani olarak verilen nıbsaUan iptal ettirerek, başka bir firmaya verilmesini saglaymn Bakanhk Basmüşaviri Mehmet Demirtola bakkında bir işlem yapdmış mıdır? TEK'e tepki ADANA (AA) Adana Sanayi Odası (ASO) Başkanı Haa Sabancı, Turkiye Elektrik Kurumu'nun (TEK) Adana büyükşehir belediye smırlan dışmdaki sanayi kuruluşlanna da yüzde 5 zamlı elektrik satışı uygulamasını eleştirdi ve "TEK, yüzde 5 zamlı tarife konusunda yanlış uygulama yapıyor" dedi. ASO Başkanı Sabancı, yılbaşında yürürlüğe giren bir kararla, Adana büyükşehir belediye sınırlannın ilk defa gelişmiş yöre statüsüne ahndığına dikkat çekerek, "Burada görüleceği gibi, gelişmiş yöne statüsü verilen sadece Adana ilinin büyükşehir belediye hudutlandır" şeklinde konuştu. ARJANTIN Ekonomi zor dönemeçte Alacaklı iie borçlu arasında anlaşma zemini sağlamak bir zaman sorunu. Sözunü etflöim, bir moratoryumdan tamamen değiştk btr zaman sorunudur. Seçimlerden sonra para birimi australin yüzde 38 değer yiürdiği Arjantin'de, paranın bankalardan kaçmasını önleyebilmek için faizler yüzde 200'e çıkarıldı. IMF ise siyasal netlik sağlanmcaya kadar yeni krediden kaçınıyor. Ekonomi Servisi Arjantin'de geçen pazar yapılan seçimlerde Peronist Carlos Menem'in iktidardaki Radikal Parti adayını yenilgiye uğratarak ülkenin 46. devlet başkanı olarak seçilmesiyle yeni bir dönem başhyor. Ancak Arjantin ekonomisinin endişe verici dunımuna dikkat çeken Batılı gözlemciler, "Seçimlerden sonra ekonominin kötüye gjtmesi mümkün degil, çünkü Arjantin'de her şey olabildiğince kötü" yorumunu yapıyorlar. Batılı uzmanlar, görevine seçimlerden 7 ay sonra başlayacak Menem'in ekonomiyi yoluna koymak için netleşmiş bir politikası olmadığına ve Dünya Bankası ile IMF gibi kunıluşların da Arjantin'e yeni krediler verme konusunda "şimdilik isteksiz" davrandığma dikkat çekiyorlar. Arjantin'de seçimlerden sonra uygulamaya konulan yeni plamn da ne derecede başarüı olacağı tartışma konusu. Arjantin yönetimi, son olarak aralannda elektrik, telefon ve ulastırma gibi ban kamu hizmetlerinin ücretlerine zarn yapılması, ihracatta gümrük vergilerinin arttırılması ve bazj ürünlerdeki Borçlar: KKTC Fuarı ANKARA (UBA) Türkiye 25 Mayıs15 Mayıs 1989 tarihleri arasında KKTC'nin Lefkoşa kentınde düzenlenecek olan Kuzey Ktbns Uluslararası Fuan'na İGEME Orgcnizasyonu ile iştirak edecek. Türkiye, Kuzey Kıbns Uluslararası Fuan'na İGEME çatısı altmda 15 firma ve kuruluşla 400 metre karesi kapah, 75 . metre karesi de açık olmak '* Ozert toplam 475 metre kardik bir alanda katıacak. Sergilenecek beüi başl Türk ürünleri, elekronik aletler, çelik bon ve saclar, inşaat matemeleri, porselen eşydar, tanm alet ve mahneleri, su ve türbin ponpalan, elektrik sayoçları, piüet ve pirinç matemeler, petrokimya ürüıleri, demir çelik manulleri gıda maddeleri ve kdiyelik eşyalar olarak belüildi. Arjantin ekonomisinin en önemli sorunlanrun yüksek enflasyon ve dış borçlar olduğu belirtiliyor. Nisan ayında fıyatlar yüzde 50 artış gösterirken, ma>is ayında yüzde 50'yi de aşmasımn beklendiği vurgulamyor. Şimdiye kadar tüketici fıyatlarındaki yıllık artıPeron, işçi stnrfını birteştirdi. Bu da şın yüzde 800'e ulaştığı ve nisan ayı rakamıArjantin'i, et ve tahıl üreticiHğinclen, nın yühk yüzde 10 bine geldiği belirtüiyor. Arsanayileşmeye doğru giden bir utjantin'in 60 milyar dolara varan dış borçları ke haHne getirdi da ayn bir sorun. ABD'nin yani sıra IMF ve Dünya Bankası da Arjantin'e yeni kredi verme konusunda "şimdilik isteks?" davranıyorlar. Ar jantin'in vaat ettiği ekonomik reformlan uygulamaya koymaması ve ticari bankalara olan 55 milyar dolarlık dış borcunun faizlerini ödemeyi reddetmesi nedeniyle, Dünya Bankası geçen sonbaharda açıkladığı 700 milyon dolarlık kredinin sadece 150 milyon dolannı verdi. Banka daha fazla para vermeyi reddederken, IMF siyasi ortam netleşene kadar borç göruşmeleri yapmayı bile reddedikatma değer vergisi oranlarımn yükseltilme yor. Uzmanlar Arjantin'in Brady Plaru'nda si gibi önlemleri içeren bir planı uygulamaya yer alan "borç indirimi yapılacak ülkeler" koydu. arasına girmesinin şimdilik güç olduğunu Arjantin para birimi austral ise geçen pa vurguluyorlar. Tlcaret: zar günü yapılan genel seçimlerden bu yana yüzde 38, son üç aylık dönemde de yüzde 90 değer yitirdi. Ülkede banka faizleri de paranın banka mevduat hesaplanndan dolara kaçışını önlemek amacıyla yüzde 200'lere kadar yükseltildi. Eğsr rekabeti teşvik etmek için ticareti bir tarafa bırakırsak, ulusal sanayimizden arta kalan küçük bk parçanın yttomıyia karşriaşınz. Peronizm: %64 YILLIK FAÎZLİ ARÇELİR FİNANSMAN BONOLARI Urfa tünelinde iş durdu ŞANLIURFA (Comhuriyet) Urfa tünelinin büyük bölümünde işin durduğu bildirildi. Tünel kazım işinin yapıldığı ve "ayna" olarak tanımlanan yüzeylerdeki işlerin durmasındaki ana etkenin "para sıkınüsı" olduğu yolundaki söylentiler ağırlık kazanırken tünel yapımını üstlenen firma yetküileri işin proje değişimi yüzünden durduğunu söylediler. Urfa tünellerinin yapıma firması Akpınar'ın şantiye sefı Gökhan Tekellioğlu, tüneldeki çalışmalann bir bölümünün durmasıyla ilgili olarak "aynalardan bir ikisinde proje değişimi yüzünden iş durmuştur. Bu bir teknik olaydır. Fakat ise tesir edecek bir yam yoktur. DSt ile aramızdaki bir olaydır bu. Yeni bir proje çıkar, bu projenin uygulanabilmesi için işin ban bölümlerini (aynalan) beklemeye alınz. Şu an bir iki aynada duraklama var. Bunun için proje bekliyonız. Proje gelince iş başlayacaktır" dedi. • Kanunsuz ruhsatlarla madencüeri mağdur eden, devlete güvenlerini sarsan Müşteşar Yardımcısı Adf Köktnrk, Maden Dairesi İşletme Haklan Müdürü tsnuül KöleteU, Denetleme Şubesi Müdürü Mete Ankan Arama Şubesi Müdürü Hnseyin Zeybek ve Arama Şubesi şefı Harun Önder hakkında bir işlem yapılmış rnıdır? Bu kişilerden biri Büyük Sürmeli OteU'nde 10 milyon liraya düğün yapıp, balayuu da Kıbns'ta geçiriyor, • FEDERAL Almanya'nın bu degirmenin suyu nereden geli dünyaca ünlü spor malzemesi yor? üreten firması Puma, merkezi Hong Kong'daki lsviçre'nin Cosa Liebermann grubuna satıldı. Cosa Liebermann, Puma'nın toplam 50 milyon marklık (25.41 milyon dolar) hisselerinin yüzde 72'sini, 36 milyon mark (18.3 milyon dolar) karşıbğında satın aldı. • ABD'de 1990 mali yüına ilişkin 1.17 trilyon dolarlık bütçe tasansı, Temsilciler Meclisi'nin ardından, Senato'da Kamu kesiminde çalışan işçilere sağlanacak ücret zamlannın belli olmasından sonra bir banka goreviisryle konuşuyoruz. "Her halde bize de bu ölçülere yakın bir zam yaparlar" diye düşünüyor ve bunun kendisi için ne anlama geleceğini hesaplamaya çalışıyor. "Acabft şimdiden sonra enflasyon ne olacak, bu ücret artışlan bize gerçekten bir ok alım gücü sağlayacak mı" diye soruyor. Cumhuriyet Kitap Kulübü'nde görevli bir arkadaşla aynı konuyu konuşuyoruz. Sağlanacak ücret artışlannın işçininmemurun ancak borcunu kapatmaya yarayacağmı ve ek bir satın alma gücü yaratmayacağını belirtiyor o arkadaş ve "birkaç ay sonra enflasyon yeniden tırmanışa geçerse bunun sorumlusu olarak acaba gene maaş ve ücretler mi gösterilecek" diye soruyor. Sanıyorum tüm bordrolular buna benzer soruları tartışıyor bugünlerde. Sağlanan ve ilk bakısta yüksek görünen ücret artışlan acaba geçmişten gelen satın alma gücü kayıplarını telafi edecek ve ek bir satın alma gücü sağlayacak mı? Enflasyon yeniden hızlanırsa bu zamlar kaç ayda erozyona uğrayacak? Enflasyondaki artışın sorumlusu ücret ve maaş artışlan mı olacak? Sayın Başbakan'ın, kamu kesimi ücret artışlannın acıklandığı gün yaptığı bir konüşmada, ücretmaaş artışlanyia enflasyon arasında bir bağ kurması ve enflasyonu aşağı çekme işinin "Allah'a kaldığını" belirtmesi de bordroluların kafalarında beliren sorulann hiç de yersiz olmadığını düşündürüyor. Bu sorulara cevap ararken ilk olarak enflasyonun ücret ve maaş zamlarından önceki durumunu. enflasyonu besleyen baslıca parasal büyüklüklerdeki gelişmeleri ortaya koymakta yarar var. Bilindiği gibi nisan sonu itibarıyla ve DİE verilerine göre 12 aylık enflasyon yüzde 62 dolayında. Ancak bu oranın gecici olduğunu ve fiyat artışlannın birkaç ay sonra yeniden hızlanacağını düşündüren gelişmeler var. Mart ayı verilen bütçe açığının yeniden büyüdüğünü gösteriyor. Büyük borç ödemeleri nedeniyle Hazine'nin iki yakası bir araya gelmezken emisyon hacmindeki artış oranı giderek tırmanıyor. 1988 yılında yüzde 4050 arasında dolaşan 12 aylık emisyon arttşının şimdi yüzde 70'lere tırmandığı görülüyor. Para arzı ve rezerv para gibi enflasyonu belli bir zaman aralığıyla etkileyen parasal büyüklüklerdeki 12 aylık artış ise emisyon artışının da çok üzerinde. Parasal göstergeler fıyat artışlannın yeni bir patlamaya gebe olduğunu düşündürüyor. Bu arada hesaba katılması gereken çok önemli bir nokta, özellikle 1988 ekiminden beri Merkez Bankası'nın güdümünde uygulanan politikaların, döviz kurlanndaki yavaşlatılmış artışın ve faizlerdeki gerilemenin etkisiyle ve ekonomideki durgunluk sayesinde fiyat artışlannın bir miktar yavaşlamış olması. 1988 sonu nda erişilen yüzde 80'ler mertebesindeki 12 aylık artışlardan yüzde 60'lara inılmesinde bu politikaların belirieyici etkisi olduğu sanılıyor. Yani bu politikalar ve ekonomideki durgunluk, enflasyonda gözlenen yavaşlamanın önkoşulu olarak görünüyor. • Demek kı ücretmaaş zamlan devreye girmeden, peşin parayia destekleme alımları başlamadan ortada olan tablo şu: Durgunluk sayesinde biraz yavaşlayan enflasyon ve enflasyonu kamçılamaya aday parasal genişleme. ' Şimdi ücretmaaş zamlan devreye girince, destekleme alımları başlayınca ne olacak? • Kamu açıkları daha da büyüyecek ve emisyonun tırmamşı her halde daha da hızlanacak. • Aym sonunu getiremeyen işçimemur eline fazladan gececek parayia ya acil ihtiyaçları için harcama yapacak ya da borç kapatacak. Her halde tasarrufu falan düşünemeyecek. Bu durum iç talebi bir miktar canlandıracak. • İç talepteki kıpırdanma pek çok sektörde ertelenmiş zamlann da yürürlüğe tonmasını ve yeni fiyat artışlannı gündeme getirecek. • Ekonomideki durgunluğun kısmen de olsa yerini bir canlanmaya bırakması ve enflasyonist beklentilerin yeniden artması, korunmaya çalışılan kur ve faiz dengelerini zorlamaya başlayacak. • Ülkedeki siyasal belirsizlik ortamı, üretimı ve yatırımı değil spekülasyonu daha çekici hale getirebilecek. Tüm bu olası gelişmeler, ücret ve maaş zamlarını izleyen aylarda ve özellikle sonbahardan itibaren Türkiye'de enflasyonun yeni bir tırmanışa geçebileceğini düşündürüyor. Bunun olması halinde bir yandan sağlanan ücret artışlan hızla erozyona uğramaya başlayacak, bir yandan da yetkililer, "ücretler arttı, enflasyon azdı" diye beyanlarda bulunacak. Dış borçiç borç kıskacına sokulan ve bu nedenle enflasyonsuz büyümeyi sağlayamayan ekonomiyi bu hale getirenler suçu işçiyememura yıkmaya çalışacak. Milli gelirden aldığı pay süreklı gerileyen ücretli ve maaşlılar, gerçekte enflasyonun başlıca kurbanıyken sorumlusu gibi gösterilmek istenecek. Bu aldatmaca senaryolanna şimdiden hazır olalım. Ücretlere Yüklenebilir mi? =DÜNYADAN KISA KISA da onaylandı. Bütçe tasansında, ABD'nin federal bütçe açığının 28 milyar dolar azaltılarak, 99.7 milyar dolara indirilmesi öngörülüyor. • ABD'De önde gelen 3 otomobil üreticisinin yılın ilk çeyreğindeki toplam kân 3,5 milyar doları aştı. ABD'nin en büyük otomobil Ureticisi olan Ford Motor Corp., bu yılın ocakman döneminde 1.64 milyar dolar kâr elde etti. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 arttı. Ir. x . C.r. mı Ş. ifcal • ÂuTı Oul I t f u •Ubnalumi Imk. "Öuliım"ı»ik»A..i K ıEıtâ"et :'!•'• UUnUif • Ci«: Vni^rr.;.,: E.ŞUILT^S • Kıutıi» Ktmıl I«Kn lojiur' Iojnnde lınktı? • datarsçu RaiJiiUr Dı: ıj: * 2is»n Kiy tx"S • ijdınUrımıı ıc ÖM1 • Kıpıalızîr. ?j«.ve le BurjuTUımız Nenrfr' • Thutaiı l a u l ' i » Bı«tS Ub. Öul'm Sttefi •«? Bcya tüketimi 15 yüdırartmadı ÎZNtR (ANKA) Türciye'de boya tüktiminde son 15 yıldan ber önemli bir artış olrradığı ve kişi başına yıla ancak 1.52 kilo araında boya tüketildiği açıiandı. Yaşar Boya ve Kinya Sanayi ve Ticaret A.L Genel Müdür Yadıması, Türkiye genlinde boya tüketiminin yıl»: 125130 bin ton dotyında olduğunu bettirken, "Son 15 yıldır malesef boya tüketiminde önmli bir artış sapnamadı" dedi. Genel Müür Yardımcısı Ahmet Kca.il Çaraz, boya üreminde bin kaleme, yam hammaddenin ithal edmekte olduğuna dikkati FlNANSBANK ŞUBELERİ TARAFINDAN BUGÜN SATIŞA SUNULMUŞTUR. İNANSBANK Merkez ŞubeBirsef Yağız Büyükdere Cad. No: 123, 80300 Mecidiyeköy/İstanbul Tel. (1)175 24 50(15 hat) İnönü Cod. No: 68, 80090 Taksim/İstanbul Tel: (1) 152 40 35 (6 hat) Ankara ŞubesiZekiye Eren Cinnah Cad. No: 1/6,06680 Çonkaya/Ankara Tel: (4) 168 45 60 (6 hat) Akdeniz Cad. No: 1 Kat: 5, 35210 Kordon/izmir Tel: (51) 19 20 0019 71 24 Gümuşsuyu ŞubesiBedS Öz Özal'ı Aşmak İçin Osman Ulagay Tttrkıı» 1960 Kue Ozâl 7J& Heydı Oıa: 01ar.« Îij3err,e?re rer...âşsı* Bat. i yt". ts id:rr, ıctydıc Turkıye ın ba$r.a fr'*r. uUr.su t:r nstlaau n Wui k«nc!«rn kırsa: DOVIZ KURLARI Oövizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 jsveç Kronu 1 İsyiçre Frangı 100 İtaiyan Lireti 1 Japon Yeni 1 Kuvoyt Dınarı 1 Sterhn 1 S Arabıstan Rıyali Döviz Alış 2079.78 1572.32 150.17 1054.39 50.40 271.16 473.97 312.04 934.53 312.56 1181.69 145.14 14.96 7062.08 3356.77 554.61 Döviz Satış 2083.95 1575.47 150.47 1056.50 50.50 271.70 474.92 312.67 936.40 313.19 1184.06 145 43 15.01 7076.23 3363.50 555.72 22 MAYIS 1M9 Efektıf Alış 2079.78 1545.59 150.17 1054.39 4954 271.16 465.91 312.04 934 53 312.53 1181 69 142 67 14.73 6942.02 3356 77 545.18 Efektıf Satış 2105.00 1591.38 151 99 1067.17 51.01 274.44 479.72 315.83 945.86 316.35 1196.02 146 90 15.16 7147.71 3397 47 561 33 Vutlenr.ı r^der. tuumadı ve btş*r:iJ».fc su*l*i." Tar«ıw i99u ^râ Oı»* O.av " İŞTL^ ." arajı (Tetnectı BüGÜN •tonferansGazetemiz yam Osman Ulagay, saat 18J'da Japonya Baconsolosluğu'nun Inönü Codesi'ndeki resmi ikâıetgahında "Bugünden Yana Japonyaya Bir Bakış" koulu bir konferans verecek. 0 AFA YAYINLARI AFA Yayıncılıh A S Babıau Cad Sıhfuye A c 19,8 CQl$lISTANB izmir ŞubesiEfe Moral /MURATA FAKSIMILE İstankul: 175 44 »3 AırtMya: 123 06S •ursa: 152 206 U»n»: 122 533