Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET/6 4 MART 1986 Satılan tarla ve traktörler, ANAP oylarını etkileyecek mi? CANAN YAZGANGÎL olıır" diyerek hayretini gizJevemiyor. Ünal'ın anlattığına göre, seçimlerden önce dağ taş dolaşıp "Valla, sandıgın yanına varaüye kaydetmişler; buna rağmen na kadar şimdi bir şey diyecegim ANAP'ın üye sayısı 1200'ü anyok. 6 Kasun'da hep birük Özal'a cak bulmuş. vermiştik, ı n u şimdi durum ne şeki] olur belli olmaz." Ünal, genel merkezden, "kongreyi yineleyiıı" yazısı gel6 Kasım 1983'te HP'nin sadediğini belirterek, başhyor konuşce tek milletvekili çıkarabildiği, masına. Çiftçinin yakınmalanm ANAP'ın ise, "en yüksek oyu bu anlattıgımızda basını kaşıyarak, bölgede aldık" diye örnek gösyanıtbyor: terdiği Ankara 2. Seçim Bölgesindeyiz. "tktidar partisinin yıpmnmaa doğaldır. Çiftçilerin esas şikâHP'nin tek milletvekili Kemal yeti kuraklık. Bu yü nmulanın alAydar'ın ölümü nedeniyle ara setmda bir verim oldu. Fiyatlar da çim yapılacak olan Ankara 2. enflasyonun altanda kaldı. YagışBölge, Türkiye'nin çok partili 2 nolu seçim çevred Yenimahallar iyi giderse, çiftçinin dunımu döneme geçişle birlikte sağın ka le, Ayaş, Beypazan, Çamhdere, düzelir. Bu bölge partimizin en lesi olarak nam salmış... Yakla Güdül, Haymana, Kızılcahagüçlıi oldugu yerdir. En büyük şık 280 bin seçmen bulunan böl mam, NaUıhan ve Polatlı ilçeledilegimiz ilçemizden birinin aday gede sosyal demokratlann, ne rini kapsıyor. Seçmen sayısı (6 olması. Ama elbette kim aday DP'yi, ne de daha sonraki yülar Kastm): 295.205. olursa olsun, parti disipliniae da AP'yi yıkmaları mümkün ııyanz." olamamış. 6 Kasım seçimlerinde de bu gelenek bozıümamış ve ANAP'ın belediye ile ilçe ör"Biz bilmeyiz. Akşam eve göANAP yüzde 57 gibi Türkiye çatürecegimiz ekmeğin derdinde gütü arasında sorun olmayan iki pında rekor rakamla bölgeye ilçesinden biri Polatlı. Eski yiz." "sağın kalesi" denmesinin doğPolatlı, 35 bine yakın seçme CHP'li Kftam Bıyıkogla, 6 Karuluğunu bir kez daha kanıtlani ile 2. Bölgenin Yenimahalle1 sım öncesi özal'ın "mucizeler mış... Zaten, ANAP'hlara sorarinanarak, den sonra en büyük oy potansi yıratacagına" sanız, "HP 6 Kasım'da buradan yelini içeren ilçesi. Polatlı'nın ANAP'tan aday olmuş ve işbiti1 miUetvekili bile çıkaramazdı. yerlileri ilçelerini, seçimler için riciliğini belediye başkam oldukAranuzda sadece 600 oy farkı "barometre" olarak niteliyorlar. tan sonra ilçe örgütüne kanıtlavardı. 600 oyla kaybettik" yanıGerçekten de hemen hemen tüm mış. Her sabah saat 7'de kalkatını ahrsınız. Kemal Aydar sosseçimlerde Türkiye genelinde rak devlet dairelerini dolaşmayal demokraüarın hiçbir dönem partiler arası oy dağıhmı, Polat stndan, yazdırdığı her resmi yaumut bağlamadıklan bu bölgelı'daki oy dağılımına benzer ol zıyı noktasına virgülüne kadar de sadece 600 oyluk bir farkla semuş... Polatlı'mn en islek ana bizzat incelemesinden halk araçilerek, ANAP'ın "tulum" çıkarcaddesi üzerinde bulunan bir ec sında övgüyle söz ediliyor. masını önlemiş. zaneye girerek SHP binasını soruyoruz. Yükseköğrenim görAncak, sağın ve ANAP'lılann müş, politikayla da az çok ilgili Refah Partisi'nin böylesine "çantada keklik" gözüyle baktıklan seçim bölgesinde, olduğunu düşündüğümüz ecza ev toplantıları ANAP'ın 2,5 yılhk iktidan dö cı beyin yanıtı şaşırtıcı: Yerel seçimlerden sonra Refah neminde ne değiştiyse değişmiş "SHP ne? Şu yeni birieşen Partisi de Uçede çalışmaya başeskiden sağ partilere açık çek velamış. Küçük meydana hâkün bir parti mi?" ren seçmen şimdi, "sandığın ya"Evet. Yeni birieşen parti" di binanın orta katında bulunan ilnına varana kadar bir sey diye yoruz. Yerini gösteriyor... Ecza çe merkezi çok ender olarak topmeyiz" noktasma varmış. ne'nin tam karşısında işaret etti lantılara sahne oluyor. Refah ği yerde kocaman ANAP tabe Partililer siyasi çahşmalan için Yenimahalle dışında tarıma lası göze çarpıyor... Hayret etti daha çok ev toplantılannı tercih dayalı 8 ilçeyi kapsayan 2. Bölge ğimizi gören eczacı bey, "özal ediyorlar. Son iki yüda Polatlı özal Hükümeti'nin tanm politiın partisinin alt katına sokaklannda çember sakalh ihkasının hiç de olumlu olmadığıtaşındılar" açıklamasında bulu tiyarlann, takkeli gençlerin, banın adeta bir göstergesi gibi. tlçe merkezlerinde ve köy kah narak, şaşkınlığımızı gideriyor... şı sımsıkı örtülü kadmların sayısının dikkat çekecek ölçüde artvelerinde gübrenin hâlâ verilmetığından söz ediliyor.Ama bunun miş olması, pancar paralarının Selametçi kanadı bünyesinde taksitle ödenmesi, mazotun, ta iktidar partisinin toplayan ANAP iktidan sayesinnm ilaçlarının pahalılığı, kimle yıpranması doğal de mi, yoksa RP'nin ev toplanrin traktör ve tarlalannı satışa çıSHP ilçe merkezinin tam üs tılarmdan mı kaynaklandığı hekardığı tüm sohbetlerin ağırlığı tünde ise ANAP'ın merkezi bum oluşturuyor. Partilerin ilçe bi lunuyor. ANAP ilçe merkezinin nüz açıklık kazanmış değil. llçenalannda az sayıda partili ara kilitli kapısı, ancak avukat baş nin tek sineması da Özal ekonomisindeki kötüye gjdişi kanıtlarsmda tartışılan, ara seçimin ne kanlann adliyedeki işlerini bitirzaman yapılacağı anayasa deği mesine bağlı olarak açıuyor. casına kapandıktan sonra, işsiz şikliği, yasaklı siyasilerin duru ANAP'ın ilçe merkezi, kitaplı gençler kahveleri doldururken bir kısım genç kendini dine muna ilişkm sohbetlere halkın ğındaki kalın ciltli hukuk kitap adarruş. arasında rastlamak mümkün de larıyla tam bir avukatlık bürosu ğil. Demokrasi ve anayasa tartış görünümünde... DYP ise seçimlerde 2500 oy almaları ile ilgili sade vatandaşın ANAP'ın ilçe ikinci başkam masına rağmen henüz ara seçim görüşünü sorduğunuzda alacağıBeytuUah Ünal, SHP'nin Uçede havasına girememiş. Cindorukruz yanıt üç aşağı beş yukarı 4200 üye kaydı yaptığını hatırlaı un Polatlı'ya gelisinde küçücük aynı: tığımızda, "Yok canım. Nasıl meydanda binin üzerinde bir kalabalık toplanmış ama tüm partilerden "Bakalım ne diyecek?" merakıyla gidenler oldukça kalabahk. Ankara 2 seçim bölgesinde geleneksel sağ oylara yaslanan iktidar partisi rahat görünüyor Ankara çok konuşuluyor, ilçede... Beypazan'nda din unsuru yıllardır oldukça etkin. tlçenin bu dinci birikiminden Refah Partisi ile Islahatçı Demokrasi Partisi fazlasıyla yararlamyor. Her iki partinin de evlerde ve esnaf arasında örgütlenmesi son bir yü içinde dikkati çekecek ölçüde yayılmış. ARASEÇM NABZI Polattı SHP ilçe merkezinde sohbet SHP kampanyada 4200 üye yazdı Polatu'da ANAP merkezinin alt katında, 6 oklu, 6 zeytin taneli küçücük SHP bayrağının asılı olduğu ilçe merkezinde sabahın erken saati olmasma rağmen toplanmış kalabalık, bayrağının boyutlanyla ters orantüı bir hareketlilik sergiliyor. İlçe merkezinin sürekli görevlisi olduğunu söyleyen Musa Akar, sağa sola telefonlar yağdırırken bir yandan da ilçe merkezıne gelenlerin sorunlanm dinliyor. Partinin yerini bulmakta güçlük çektiğimizi anlattıgımızda, "Buraya daha yeni taşındık. Tabelamtn bile asamadık. Kongreye hanrianıyoruz" açıklamasında bulunuyor. SHP'nin üçe merkezinde gençler hararetle tartışırlarken, bir köşede sandalyeye ilişmiş yaşlıca bir köylü dikkatımizı çekiyor, yaklaşıp soruyoruz: "Siz ne diyorsunuz bu işlere?" Mustafa Kemal Pilavlı, sigarasından derin bir nefes çektikten sonra cevaphyor: "Ben Özal'a oy vermiştim. Şimdi mecburen SHPIiyim. Öyle gider gelir dururum partiye." SHP'li gençlerin, "Tamam şimdi yandık, ya ters bir laf ederse" gibilerden endişeli bakışlarını üzerimizde hissediyoruz. Pilavlı da aynı kaygıyı duymuş olmalı ki, açıklamasını şöyle sürdürüyor: "Ben 6 Kasımda Özal'a oy verdim. Ama şimdi durumlar çok degişik. Mecburen SHP'liyim. Vtfeaim parti başkam oldu buraya. Bize ona vardım etmek düşer. Her giin gelir gider ugranm. ANAP'a 6 Kasım'da butün köy destek olduk. Çok vaat verdr, çok umut verdi. Ama şimdi çiftçiye, köylüye bir Kaymakamın okey savaşı Dinci kesimin bu örgütlenme çabalan bürokrasiyi de etkisi altına almış... Araya ANAP'ın tcişleri Bakanı'na söz geçirecek etkin yöneticileri sokularak, yeni mezun raaiyet memuru Orhan Öge, kaymakam vekili olarak bir ay Önce ilçeye atanmış. Atanır atanmaz genç kaymakam vekilinin ilk icraatı, günün her saati tıka basa dolu olan kahvehanelere baskın düzenlemek olmuş. Genç kaymakam vekili Öge, bununla da yetinmeyerek hemen Emniyet Amirliğine bir genelge göndermiş; "Derhal okey oynamak yasaklanacak. Yasağa uymayanlar hakkında yasal işlem yapılacak!' İyi okey oynamakla övünen Beypazan gençleri tek eğlenceleri ellerinden alınınca kahvelere girmek bir yana önünden geçmeye korkar olmuşlar, kaymakama da "4. Murat" aduıı vermişler. SHP'li gençler ANAP'lı ve DYP'U gençlerle ilişkiye geçerek okeyi yasaklayan kaymakamı şikâyet eden bir dilekçe hazırlanmasında karar kılmışlar. Olay öylesine büyümüş ki Beypazanndan Ankara'ya kaymakamı şikâyet etmek için heyetler gönderilmiş. Heyetler son olarak ilçenin yerlisi ANAP miHetvekili Serai Pekuslu'nun Meclisteki odasına kadar dayanmışlar. "Bu kaymakamı basımızdan alıa." c ^ ği sözü yerine getiremediği kanısında. Eğer özal hükümeti ara seçimlerden önce pancar taksitlerini ödemezse, köylünün bankaya olan borçlanndan faiz aünması uygulaması sürdürülürse, taban fiat düşük tutulursa ANAP zorlanabilir. lih Gökçek'in semt pazannda havucun kilosunun 50 liradan satıldığını gururla gazetelere açıklaması Beypazan'ndaki üreticiyi öfkelendirmiş. "Pancar ekmekten, paramızı Uksitle ödedikleri için vazgeçlik. Bu gidişle havuç da ekmeyecegiz" diyorlar. Çünkü havucun tarlada sökülmesi köyBeypazarı'nda lüye 30 liraya mal oluyormuş. tarikatlar Nakliye nasrafları ile KDV üzeBölgenin 20 bine yakın secme rine konulduğunda 50 liradan niyle büyük bir oy potansiyeli satılan havuctan Ureticiye kâr oluşturan diğer ilçesi Beypazan kalmıyormuş. nda da benzeri ekonomik sıkınÜreticinin yakınmalanna rağtılar dile getiriliyor. "Ankara'nın men yine de başta havuç olmak Çukurovası" olarak bilinen Bey üzere sebze üretiminden Beypapazan'nda, Polath'daki gibi pan zan'na yüda yaklaşık 2 milyar licar ya da buğday paralarının ra para giriyor. Bu yönüyle Beyödenmesi sorunu, yerini sebze, pazan tahıl üretimi yapılan diğer özellikle havuç üretimindeki so ilçelere oranla sansh sayılabilir. runlara bırakmış. Keçiören'in Belki de bu göreceli ekonomik ANAP'lı Belediye Başkam Me rahatlık nedeniyle politika daha JPolallı'da CHP'm'n kapatıldığı zaman 2700 üyesi varmış. HPSODEP birleşmesinden sonra köylerde başîatüan üye kampanyasında, SHP, 4200 üye kaydetmiş. sor, bin dinle. Hiç memnun degiliz. Tarla ekilecek mazot parası yok, gübre alacak para yok, pancar paralanmız üç • dört taksitte ödeniyor. Memnun degiliz." Gençler, anayasayı, demokrasiyi, eski siyasileri tartışırlarken, Pilavlı yeniden araya giriyor: "Eskilerde iş yok. EcevitTe Demirel sırt sırta vermediler gjtti. tyi bir şey olsalardı, birlik hükümet kurup çahşıriardı. Onlar birlik olmayınca çoluk, çocuk birbirine düştü. Bugünlere geidik." . ilçe merkezinde CHP'nin belediye meclisi üyeliğini yapmış eski politikacısı tdris Çakmak, Pilavh'nın eskilere ilişkin sözlerine tepki gösteriyor: "tnönü'yü tanıyoruz. Gürkan'ı da biliyorum. Ama icraatbuını görmek lazım. Ben Bülent Be>'e acınm, uzulumm. Onun gibi bir başbakan Türkiye'ye gelmedi. Şimdi bunlan boyle başsız bırakınca, herhalde bir bildiği var der üzuiurum." O sırada odaya giren Ali Ergun, cebinden buruşmuş bir kâğıt çıkanyoı... Ecevit'in 1979'da kurduğu Bakanlar Kunılunun yayınilandığı Resmi Gazete sayfası... Sekize katlanmış, cepte taşınmaktan yıpranmış liste açılıyor bakılıyor. Ali Ergül, Ecevit'in bakanlar kurulu listesini büyuk bir gururla arkadaşlanna gosterirken, "Hatıra diye saklıyorum. 6 Kasım'da bunlar yoktu ki. Mecburen HP'ye verdik. Ama şimdi inşallah böyle İisteyi SHP'den görecegiz" diyor. İlçe ikinci başkam Hüseyin Akar, ara seçimlerde umutlu olduklarını, SHP'ye büyük bir ilgi olduğunu anlatıyor. Polath'da CHP'nin kapatıldığı zaman 2700 üyesi varmış. Bu sayı HPSODEP bijleşmesinden sonra, köylere kadar gidilerek 4200'e çıkanunış. Marlboro'suna oynuyorlardı Olay büyüyünce kaymakam da boş durmamış, Süleymancı dinci, ne kadar adam varsa toplayıp, "BİZ ltayıınıltaınıııııwlan memnunuz" diye bir dilekçe yazdınp imzalatmış, dilekçeyi de tcişleri Bakanı'na ve Ankara Valisi'ne postalarmş... tşbitirici kaymakamla makam odasının girişinde gömleğinin kolları dirseklerine kadar sıvanrmş, pantolon paçalan kıvnlnuş bir halde karşılaştık. Görevli memurun getirdiği yeşil havluyla elini yüzünü kuruladıktan sonra bizi kabul eden Beypazan Kaymakamı Orhan öge, yasaklanan okey oyununu sorduğumuzda, ellerini iki yana açarak, "Benim demeç vennem yasak. Valiye söyleyin o emir versin konuşayım" diye çıkışıyor. Ancak, çok ısrar edince, "kumarı önlemek için >asakladım. Bir kutu Marlboro'suna okey oynanryordu" demekle yetiniyor. SHP Beypazan ilçe başkamnı küçük eczanesinde buluyoruz. Bir yandan müşterilerle uğraşan Sadi Aras, bir yandan da ilçe doktorlarını biraraya getireceği geceyi örgutlemeye çalışıyor. İlaç almak üzere dükkâna gelen bir müşteriye "yakında seçim olacak. Bari bir çayınun için" diye espri yapınca aldığı yanıt sanki seçim sonuçlannı gösteriyor gibi: "Hakikaten burada seçim aiacagınua inanıyormusunuz? Boşuna uğraşmayın, nasılsa kazanamazsınız." SHP'nin ilçe başkam Aras, müşterinin bu göriişüne samimiyetle katüıyor: "SHP'nin burada seçimi alması gerçekten zor," diyor. "Tek umudumuz, DYP'de. Eger DYP iyi çalışıp güçlü bir aday çıkanrsa, ANAP oylannı bölebüirse aradan biz sıynlabiliriz. Başka şansımız yok." Bölgenin ANAP'lı nülletveküleri Cahit Aral başta olmak üzere, Ostnan Işık, lsmail Saruhan ve Sezai Pekuslu da ANAP'ın bölgedeki seçim şansına, "y nzde 90 kesin" gözüyle bakıyoriar. ANAP Genel Merkezi için Ankara 2. Bölge tam anlamıyla "çaoUda keklik"... DYP Ankara tl Başkam Mustafa Dursnn Yangın 11 ocaktan bu yana bölgedeki tüm üçeleri tek tek taradıklaruu belirterek, "Ankara'da rabaüz. Kırsai alanda işimizi bitirdik. Yenimahalle ile Sincan't da çözümleyebilirsck büyük bir oy patlaması yapanz" diyor. Kızılcahamam ve Nallıhan'da ANAP'tan çok sayıda DYP'ye katüacaklar bulunduğunu belirten Yangın ara seçimleri şöyle değerlendiriyor: "Ankara 2. Bölgede arabanın motorunu tamir ettik. Hiçbir proMemimiz yok. Biz ANAP'a 6 Kasım'da verilen oylan ara seçimlerde geri alacagız. Sıra şoförii bulnp direksiyona oturtmakta. Yüzde 80 oylan partimizde toplayacağıınıza eminim. Bu bölgede DYP olarak zorlanmayacağız. ANAP'ın işini bitirdik. Tek rakibimiz SHP olur." Ankara son 2 seçim sonuçları 2 Nolu seçim çevresi: YenimakaOe, Ayaş. Beypazan, Çamhdere, Güdül, Haymana, Kıukahamam, Sallthan, Polatlı. Boşalan uyeük: HP milktveküi Kemal Aydar kastm 1985 'te oldu. SKASIM 25HART »çto StÇflMI MfHI U k w i M ay KattMMM Gtçtffiey Çnfahand MM» H HP S80CP M» H Vlf % iflİMBZ 295 205 276 133 % 935 263.807 52 762 145.296 63.801 24.2 52 625 291.964 261.384 *'* 89.5 254 094 131 218 195.717 366 618 % 85 1 159 581 85173 53.3 9954 40 379 25.3 3988 13.272 4 591 2424 195.717 169 424 <M>665 161.408 83749 10.164 41854 3 487 12 323 Beypazan'nda tarikatlar etkin ilçede DYP'ye "ANAP'ı bölebilir" umudunu bağlayan SHP'lilerin umutlan bu toplantıyla kınlır gibi olmuş. Gerçi, bölgenin Bakaru Cahit Aral ile ANAP'lı miUetvekillerinin ilçeyi ziyaretlerinde de DYP'nin toplantısından çok fazla kalabalık toplamak mümkün olmamış. Polatb'nm yerlileri, Aral için, "Arasıra gelir, beiediyeyi, partiyi doUşır, iyi konuşur, gider" diyorlar. * • • Ankara 2. Bölgede kırsal kesim, özal'ın 6 Kasım seçimleri öncesi çiftçiye ve köylüye verdi 550 521 66 16 997 53.462 21.0 11.078 27.041 10.6 9.218 519 5.2 6.3 'Dinçerler aday olsun başbakan yapahm' Beypazan'mn ilginç özelliklerinden biri de din unsurunun yülardan beri etken olması... tlçenin hemen girişinde göze carpan 4 katlı büyük bina imam hatip lisesi olarak kullanıhyor. Ayrıca yatılı özel kuran kursu binası, çevre köylerden gelen yüzlerce küçük öğrenciyi banndınyor. İlçe ve köylerindeki bütün kuran kurslannın "Süleymancı" tarikatı mensupları tarafından örgütlendigi ve desteklendiği söylentilerini, ilçe merkezinde sıkça görülen başları kahverengi yün bereli ve sakalh tipler adeta kanıthyor. llçenin en etkin esnaf kuruluşu Bostancılar Derneği girişi birbirine karışmış takunyalarla dolu. Takunyalann üzerinden atlayarak derneğe giriyoruz ve üreticilerle konuşuyoruz. Hasan Tokgöz, artık görünce yadırgamadığımız kahverengi yün beresini geriye iterek,"Önce şu teybi kapayın. Ses almak yok" diyor ve sözlerini şöyle sürdürüyor: "Allah yağmur vermezse, bizim halimiz çok kötü. Üç kilo havuç satarak bir kilo mazot alıyoruz. Bizim siyasetle bir işimiz yok. Kim bizim isteklerimizi yaparsa oııun yanındayız. ANAP'a oy verdik. Ama bugun için artık ANAP falan beni ilgilendirmhor. Milletvekilleri deniz kenarianna gideceğine hiç olmazsa boş zamanlarda aranuza gelip, ne iş yaptığımızı sorsnnlar." 259 200 4.3 25 2.2 83 29 15 83 3.5 1.9 4.270 4 559 2.085 0.8 5.080 26 2.8 MiUetvekHleri: 1) ASAPCahit Aral, 2) ASAPOsman Işık, 3) A \AP Melımei SezaiPekutiu, 4) A \APİsmailSaruhan, S) Boş. 'Demirel ortaya çıkarsa 88'de tek başına iktidar a gelir' tlçelerdeki sohbetlere, daha da yoğulaşmış biçimde köy kahvelerinde rastlamak mümkün. 6 Kasım seçimlerinde 23 ev hariç, topluca ANAP'a oy veren Müslimköy'de kahvede 15 kişilik bir grup özal hükümetini değerlendiriyor: Pancar paralarını yeni vermeye başladılar. Bir adamın her yaptığı iyi olur mu? Mümkün değil bu. Kötü işleri olacak, ama muhakkak iyi işleri de vardır. Meselâ buğday fıyatı iyi geldi bu yıl. Adam buğdayını evvelden satmışsa, şimdi buğdayı yoksa ona devlet bir şey yapamaz ki. Buğday fiyatından memnunuz biz. O başka, o başka. Devlet, sen buğdayıru satma, al şu parayı bekle, 100 lira olunca sat diyemez ki. Petrole zam gelmedi. Ama Araplar etti, ama devlet etti, o iyi. Ucuzladığı için mi gelmedi, ne için gelmedi bilmiyoruz. Uzun zaman olmadı ama üçbeş aydır gelmedi. Kahvedekilere, "6 Kasım'da hangi partiye oy vermiştiniz?" diye sorduğunuzda, hep bir ağızdan aynı yanıt çıkıyor: "Özal'a verdik." "Peki şimdi seçim olsa kime oy verirdiniz?" sorusu köylülerin gülüşmelerine yola çıyor. "Sandıkta belli olur" yanıtı, "düsiinürüz" yanıtlarına karışıyor. Sohbeti ilgiyle izleyen Ali Atak, "Özal'a verdik hep. Acaba durum ne şekil olur diye. Ama durunüar biraz değişik gibi olacak" diyerek Özal'a tepkisini gösteriyor. SHP'liler bir hafta önce köye gelmişler, üye kaydı yapmışlar. SHP'nin ilk kez sağın kalesi olarak bilinen bölgede, üstelik de köylere kadar inerek kayıt yapması ilgiyle karşılanmış. SHP'yi dinleyince hakh görüyorsun. Ama zamları da hakh görüyorsun. Birine gitsen iyi yapacağım diyor, öteki iyi yapıyomm diyor. Hiçbiri kendi memleketine bilerek kötülük yapmak ister mi? Beceremez, o ayn. Köylüler, eskiye oranla anarşinin olmamasmı ANAP iktidarının büyük bir avantajı olarak değerlendiriyorlar. Özal'ı "en avantajlı başbakan" olarak niteleyen köylüler, bunca avantajına rağmen Özal'ın ortadireğe vaat lerini yerine getirmemesinden yakınıyorlar: "Şimdi her şey bol, para yok. Mazot paramız yok. cay paramız vok." ' Yaz geldi, gübre atacağız. Gübreyi Polath'ya yığdılar. Zengin tabaka zamanında gübresini almış. Fakir tabaka da bankaya dalmış. Daha hâlâ kredi alacaklar. Gübre var, bol. Var ama, para nerede? Gübreyi nasıl alacaksın? Alım gücü yok, mazot yok. Alma gücü olmayınca nasıl alacaksın? Buğday kaç paraysa, gübre de ona göre olsun. Gübre çok pahalı. Köylüde peşin para yok. Eskiden gübreyi bedavaya veriyorlardı. Hadi şimdi 10 bin lira yapsın, 40 bin liraya ilaç alacaksın, bilmem kaç bin liraya gübre al. Tarlaya atacağız borçlu çıkıyoruz. Borcu yatıramıyoruz. O zaman devlet, tohumu gübreyi versin bize tarlamıza ekelim. Oraya da biz ortakçı olalım. Başka çaremtz yok. Motora da şimdi gücümüz yetmez oldu. Adam kötu değil, yapmaya uğTaşıyor ama yapamıyor. Çiftçiye biraz meyilli değil. Ama meselâ buğdayı 80 liraya çıkardı. Eskiden buğday fiyatı düşüktü, traktörü 300 bine ahyorduk, şimdi traktör olmuş 5 milyon, buğday 80, aradaki fark bu, şimdi de 3 yıl vadeli traktör veriyor, ne değişiyor? Değişen şu. Eskiden Müslimköy'e hiç girmezse senede 45 traktör girerdi. Şimdi değil senede 45, beş senede bir motor girmiyor. Adam ya motorunu ya da tarlasını satıyor parasız kalınca mecburen... "Peki ya Demirel yeniden gelse oy verir misiniz?" sorusuna ANAP'ın köy delegesinin yanıtı ise şaşırtıcı: "Demirel gelse tek başına iktidar olur. Bu durumda Demirel çıksın 88'de tek başına iktidar olur. Görünen köy klavuz isteraez." Müslimköyde. ANAP ve Özalın icraatları üzerine bir kahve sohbeti Bübre bol, ama parariencde?Alım gücü yok, mazot yok. Köylüde peşin para yok. Bilmem kaç bin liraya gubre al, tarlaya at, sonra borçlu çık. Devlet tohumu gübreyi versin, biz ortakçı olalım. Diyemezsin ki bu partiyi beğenmemiş de, başka partiye oy verecek... Hiç çaresi yok eskiden kime verdiyse yine ona verir. Ben AP'ye verdim, şimdi ANAP'a, arkadaşım CHP'ye verdiyse HP'ye verdi. Ne o yana atarız, ne de öteki yana. 6 Kasım'da eski CHP'lilerden ANAP'a oy veren olmadı mı? Verdiler, verdiler. O bir kere öyle oldu. Ama şimdiki seçimde herkes yerini bulacak. Yine herkes eski yerlerine kayacak. ANAP'ın yaptığı işlerden bir kötülük görmüyoruz. **Wen Evren'in yerinde olsam, mületvekillerineHer ay belli işyerierinde nöbet tuttururdum. Her milletvekili birer ikişer ay çiftçilik yapmalı, mühendislik yapmah, öğretmenlik yapmalı. Mercedes'ten inmeyen adam bizim derdimizden ne anlar?" Yine kahverengi beresiyle Özgen Ekmekçi, arkadaşuun sözlerini kesiyor: "Ben Evren'in yerinde olsam, miüervekillerine her ay belli işyerierinde nöbet tuttururdum. Her milletvekili birer ikişer ay çiftçilik yapmalı, mühendislik yapmalı, öğretmenlik yapmalı. Mercedes'ten inmeyen adam bizim derdimizden ne anlar. Nüfus kâğıtlanmızda Türk yazı>or, İslam yazıyor. Ama içimizde tslamcıiık kalmamış. Bize İslamı kabul eden, benimseven bir lider lazım. Bizim sahte dincilerie bir işimiz yok. Onlan biliyonız." Özgen Ekmekçi'ye, Ankara 2. bölgeden aday olmak isteyen ANAP'ın Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Keçeciler'i hatırlatıyor ve "Keçeciler'e oy verirmisin?" diye soruyoruz. Ekmekçi öfkeyle konuşuyor: "Vermem. Söyledim ya. Sahte dincilerie işimiz yok. Dinçerler, hepimizin sevdiği adam. İrtica hortluyor di>e adamın başını yediler. Gelsin burdan ada> olsun. Onu başbakan yapalım."