Catalog

CUMHURtYET/10 İç tepkiler Erbakan: İslam âleıtıine yeni tecavüz ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanhğı'ndan bir kaynak, ABDLibya silahlı sürtüşmesi konusunda Türkiye'nin yaptığı açıklama dışında herhangi yeni bir girişimin söz konusu olmadığını söyledi. Türkiye'den Libya Lideri Kaddafi'ye herhangi bir mesajın gönderilmediğini söyleyen dışişleri kaynağı, "buradaki üslerin bu silahlı çatışma için kullanılmasını öngören herhangi bir ABD isteminin gelmediğini, esasen Akdeniz'deki alah varhğının gücii nedeniyle ABD'nin Türkiye'deki üsleri kullanmaya gereksinim duymayacağım" ekledi. ERBAKAN Kapatılan MSP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan, ABD'nin Libya saldınsını "tslam alemine yeni bir tecavüz" olarak niteledi. Erbakan bu konudaki açıklamasında, "Biz Türk milleti olarak 1974de Kıbns Barış Harekâü'nı yaparken ik andan itibaren kardeş LibyaniD nasıl biiyiik bir samimiyetle yanımızda yeraldığını nnutmamışızdır" dedi. SHP SHP Genel Sekreter Yardımcısı Muhteşem Vasıf Yiicel de Sirte'ye ABD'nin saldırısı üzerine Türkiye'yi dikkatli olmaya ve tutarlı bir politika izlemeye çağırdı. Lücel, açıklamasında Sirte'de gelişme eğilimi gösterensıcak savaşa son verilmesi ve dünyayı bir felakete sürükleyecek boyuta ulaşmaması için ilgili butün devletlerin ve Birleşmiş Milletler'in üzerlerine düşen görevi yapması gerektiğini söyledi. Yücel, "diinya barışı mutlaka korunmalıdır" dedı. ABD gerilemiyor Dış Haberier Servtai Amerikan sunda bir açıklama yapmaktan ka6. Filosu'nun Libya açıklanndaki çındığını da yine New York Times harekâtı sürerken, pazartesi ve salı vurguladı. Gazete, geçmişte ABD'günleri çatışmalann meydana geldi nin Libya'ya karşı giriştiği eylemleği Sirte Körfezi'nde ve Libya'run re katılmaktan kaçınan Türkiye'nin başkenti Trablus'ta, son 24 saatin henüz son olaylarla ilgili bir açıkla"olaganiistü saldn" geçtiği bildiril mada bulunmamış olmasına da dikdi. Taraflar, yapuklan açıklamalar kati çekti (Bilindiği gibi Ankara, da birbirlerini tehdit etme>i ve kar ABD ile Libya arasında çatışma çıkşüıkh meydan okumayı sürdürdüler. masından duyduğu unintüyu dile geABD basın yayın organlan ise, ha üren ve taraflan "teenni içinde rekât ve öncesiyle Ugüi aynntüı bil davramnaya" çağıran bir açıklama gıler yayımladılar. Bu arada ABD yaptı). Dışişleri Bakanı Gcorge Shultz'un "ÇAYIR ATEŞt" PLANI "Evren'den, Libya konusunda çok VVashington Post gazetesi, 6. Fiolumlu karşılık aldun" biçimindeki lo'nun Libya açıklanndaki harekâtı sözlerine yer verildi. 6. Filo'nun 1 nisan tarihinde so konusunda adlarını gizlediği Pentana ereceği resrnen açıklanan manev gon yetkililerine dayanarak bazı ayrasırun dün sakin bir ortamda geçti rıntılı bilgiler verdi. Buna göre, Sirği ve herhangi bir çatışma olmadığı te Körfezi'ndeki Amerikan askeri kaydedildi. ABD Savunma Bakanı manevraları, "çayır ateşi" kod adı Caspar Weinberger, önceki akşam verilen bir plan çerçevesinde yürütü" C B S " televizyonuna yaptığı açık lüyor. Gazete, Reagan yönetiminin 14 mart tarihinde üst düzeyde yapılarnada, Libya'ya "döşmanca hareketlere girişmemesi" uyansında bu tan bir loplantısında kabul edilen bu lundu ve aksi takdirde ulkesinin "ge plan uyannca, manevralar sırasında rcken karşıligı vermektc kararh Amerikan askerlerinin kayıp vermesi halinde, Libya'run sanayi kuruiuşlaoldagunu" söyledi. nnın bombalanmasının kararlas^uılLibya lideri Albay Mnammcr dığıru yazdı. Yine plana göre AmeKaddafi ise, ABD'ye meydan oku rikan deniz ve hava kuvvetleri, geyarak "E|er Am«rikahlar olaylan Ijşmelerirı bugürıe değjnki seyrinin de ürmandırmak istiyoriarea, biz bu ür gösterdiği gibi çatışmalann bu dümanmayı dünyanın ber yanına taşı zeyde kalması halinde, manevra alamaya ve aynen karjılık vermeye nına sokulan Libya gemilerini ve rahazınz" dedi. Amerikan NBC te!e dar üslerini bombaJamakla yetinevizyonunun Libya'da çalışan Ame cek. rikablann ne olacağı konusundaki sorusuna yanıt olarak da "Onlar biam konuklanmız, biz uygar insanlanz" dedi. Çeşitlı kaynaklar, önceki günkü çatışmayla ilgili olarak ABD Savunma Bakanüğı'nın ilk açıklamasırun tersine, önceki sabah Libya'dan Amerikan uçaklarına ateş edilmediğini, buna rağmen 6. Filo'nun Libya füze üssünü bombaladığını belirttiler. Bu iddia, VV'ashington'dan önceki gece geç saatlerde yapılan bir açıklamayla doğrulandı ve 6. Filo'"nun Libya'ya karşı "önleyici saidın"da bulunduğu ifade edildi. SHULTZ'UN EVREN'LE İLGİLİ İDDİASI ABD basını, başta New York Times ve Washington Post gazeteleri olmak üzere, 6. Filo'nun harekâtının perde gerisiyle ilgili oldukça aynntüı bilgiler veriyorlar. Bu bağlamda New York Times gazetesi, ABD Dışişleri Bakanı George Sbultz'un Ankara'da Cumhurbaşkanı Kenan Evrea ile Libya'ya karşı girişilen Amerikan askeri harekâtı konusunda yaptığı göriişmeye de yer verdi. Gazete, Shultz'un "Evren'den Libya konusund» çok olumln karşılık aMım" iddiasını aktardı. Gazetemizin New York muhabiri Şeboetn Atiyas'ın haberine göre, Shultz'un bu olumlu karşüığın ne olduğu konuPentagon yetkilileri, Libya uçaklanmn kullarulmamasımn, elektronik aygıtla donatılmış Amerikan uçaklannın Libya radarlaruu bozmasına bağlıyorlar. Libya uçaklan, radarlar tarafından kendilerine hedef gösterilemediğinden hava harekâtına girişemeınekte. Elektronik aygıtla donanmış Amerikan uçaklannın, Libya tarafından aulan Sovyet yapısı gtidümlü füzelerin önceden verilmiş hedeflerini de bozduğu, bu yflzden Libya füzelerinin hedeflerine varamadan denize düştüğü bildiriliyor. Pentagon yetkililerine göre Libya uçaklan, şu anda yerde bombalanmamak için yalnızca kendi üsleri üzerinde uçuş yapmakta.. Bu arada Sovyet Amerikan Uişkilerinde tehlikeli bir tırmanmamn Libya üzerinden gerçekleşmesi kesinlıkle söz konusu degil.. ABD yetkilileri, Libyadaki füze üslerinin bombalanacağı olasılığını önceden Sovyetler'e bildirdiklerini, bu üslerde buİunması olası Sov>et danışmanlannın çatışma sırasında çekildiklerini, Sovyet kayıplan yolunda hiçbir rapor alınmadığını belirtiyorlar. REAGAN IN KARARINI BELfRLEYEN ETKENLER New York Times gazetesi de Beyaz Saray yetkililerine dayanarak verdigi haberde, Ortadoğu ve Güney Avnıpa Ulkelerindeki Amerikan istihbarat kaynaklannca derlenen bazı bilgilerin, Reagan'ın karar vermesinde rol oynadığun ileri sürdü. Anadolu Ajansı'run New York Times'tan aktardığı habere göre, Beyaz Saray yetkilileri istihbarat raporlarında, Kaddafı'nin saldınlar yöndtebüecegi Amerikah diplomatlan saplatmaya çalıştığını gördüler. Gazete, 14 marttaki Milli Güvenlik Konseyi toplantısında, "terör olaylarının boşgöriiyle karşdanmayacaiı" yolunda, Amerika'nın Libya liderine vermeyi amaçladığı mesajın, müttefiklerın ekonomik ambargo karanna istenen ölçüde katümaması yüzünden etkili olamadığı sonucuna varıldığını belirtiyor. Reagan, bu nedenle konsey üyelerinin önerisi üzerine "Sirte KörfezTnde Amerikan 6. Filosu'nun seyrüsefer özgüriügii" tatbikatı yapmasıru onayladı. Toplantıda Başkana, "libya birUklerinio. operasyon sırasında mDbtemelen ilk ateşi açacagı. 500 uçağa sahip hava kuvvetlerini tehlikeye atacak nitdikte hava saldınlan yerine Amerikan gemilerine ve uçaktanna karşı füzeler kullanmayı tercih edebilcceji" anlatıldı. REAGAN REDDETMtŞ Adı açıklanrnayan Beyaz Saray yetkilisinin verdiği bilgiye göre, Kaddafi'ye "haddini bildirmek amacıyla" Libya'ya karşı askeri operasyon yapılması önerisi, konseyin ocak ayındakı toplantısında da ortaya atılmıştı. Ancak Ronald Reagan, bu isteği kabul etmemişti. Yine aynı yetkiliye göre, Sirte Körfezi'nde ocak ayında yapılan tatbikatta, Libya ile ortaya çıkan sürtüşmeler sırasında operasyona girişilmesi, Amerika'nın bölgedeki deniz gücü yetersiz görüldüğünden gerçekleşmemiş. Komutanlar, "muhtemd bir savaş harekâtı" için Akdeniz'de mevcut iki Amerikan uçak gemisinin, bir üçüncü uçak gemisiyle takviye edilmesini gerekli görmüşler. MUKABELE SERBESTtSt Gazeteye göre Milli Güvenlik Konseyi toplantısında, Libya'nın muhtemelen Amerikan fılosuna saldıracağı hatırlatılmış, Reagan, bunun üzerne filo komutanına "nygıiB görtceği her karsılığı verme" yetkısi tanımış. Bu arada Başkan Reagan'ın üst düzeydeki bir başka danışmanı, Libya'nın ilkin Amerikan uçaklarına elindeki Sovyet yapısı SA5 füzeleriyle saldıracağının tahmın edıldiğini ve 180 mil menzile sahip bu füzelerin Amerikan jetlerinin ani dalışlarına cevap verebilecek dönüş kıvraklığına sahip bulunmadığuun bîlindiğini söyledi. New York Times, askeri operasyon karanmn alındığı 14 marttaki Milli Güvelik Konseyi toplantısına Başkan Yardımcısı George Bush, Dışişleri Bakanı George Shultz, Savunma Bakanı Caspar Weinbcrger, Beyaz Saray Genel Sekreteri Donald Regaa, Milli Güvenlik Danışmanı John Poindexter ve CIA Başkan Yardımcısı John McMabon'un katıldığını bildirdi. HAREKÂT BUGÜN SON A EREBİLİR Pentagon'a yakın kaynaklardaı, dün yapılan bazı açıklamalarda, manevraları n kararlaştınlan tarihten önce ve büyük bir olasılıkla bugün bitirilebilecegi de öne sürüldü. LİBYADAN "İNTtHAR EYLEMt" TEHDtDl Libya radyosu, dün yaptığı yayınında, Arapları "inlihar eylemleri" yapmaya ve "Amerikan elçilikleri ile çıkarlanna, mümkiin olan her yerde" darbe indirmeye çağırdı. ABD ise.olası terör eylemlerine karşı bu yayından önce önlem almaya başladı ve tüm ABD elçilikleri alarma gecirildi. özellikle başkent Washington'da güvenlik önlemlerinin arttırıldığı gözlemlendi. Bu arada Amerika' mn önde gelen terör uzmanlanndan Robert Kopelman, televizyoda yaptığı konuşmada Libya lideri Kaddafi'nin dünyanın çeşitli ulkelerindeki Amerikan tesis ve kuruluşlarına karşı birkaç ay sonra misilleme eylemleri düzenletebileceğini, bu yüzden derhal bir karşı hareket beklenmemesi gerektiğini söyledi. HABERLERİN DEVAMI 27 MART 1986 Bakanlık, cezaevleri idarelerini, disiplin cezalanmn verilmesinde dikhaili olma koşulunu ortadan kaldı katli davranılması için uyardı. rabilecek. İyi hallilik koşulu ortadan Gaziantep Özel Tip Cezaevi ve Çakalkanlann durumu, bir yü sonra ye nakkale Cezaevi'nde deneme süresiniden ele alınacak. nin hücrede gecirilmesi uygulamasıYeni tnfaz Yasası'nın uygulanma na karar verildiği öğrenildi. Bakan Eldem'in açıklamasına aysı strasında en önemli aksaklığın, "iskın uygulama nedeniyle, koşullu sayan, isyana tesebbüs, firar ve firara lıverilme suresini doldursa bile denetesebbüs ve dört kez disiplin cezası atarak" koşullu salıverme hakkını yi me süresine tabi olan hükumlüler, en tirenlere uygulanan "9 aylık deneme erken ocak 1987den itibaren tahliye süresi" konusunda ortaya çıktığı be ecHlebilecekleL. Yeni tnfaz Yasası'ndan yararlanan ürlendi. Yasa uyannca cezaevinde gehükumlüler, genel güvenlik cezalannı çirdiği süre içerisinde aldığı disiplin aynen yerine getirecekler. Ancak bu cezalan nedeniyle koşullu salıverilme hükumlüler tahliyeden sonra cezasıhakkını yitirenlere, 9 aylık deneme nı çektiği yerdeki tnfaz Savcılığı'na süresi uygulanacak ve bu süre içeribaş\iırarak, bu cezanın kaldınlmasinde herhangi bir yeni ceza almayan sını ya da başka yere alınmasını isteerken tahliye haklanndan yararyebüecekler. lanacak. Yasayı uygulama işlerini yürüten Ancak, Adalet Bakanı Necat ElAdalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevdem, yasa tasansını ilk açıkladığı baleri Genel Müdürlüğü'ne cezaevlerinsın toplantısında ve daha sonraki çeşitli açıklamalarında, "9 aylık dene den dosyalar yağıyor. Bakanlığu, uyme siiresinin hükümİDİerin erken sa gulamanın hızlandınlması amacıyla Irverme suresini aşmayacagnu" belirt 6 günlük ek indirim süresinin onay hakkını bölge idare mahkemelerine mişti. Bu açıklamalar uyannca yeni yasadan yararlanarak salıverilme sü vermesine karşın, bakanlığa 250"yi resi dolmuş olan hükümlülerin, uy askın çelişkili dosya geldi. Genel Mügulamanın başladığı ilk günlerde tah dürlük'te kurulan birim, dosyalann liye edilmeleri gerekiyordu. Bakanın onay işlemlerini bir an önce sonuçbu açıklamalan nedeniyle, bu du landımak için hızla çalışıyor. rumdaki hükümlülerin yakınları da yasanın yürürlüğe girdiği ilk günlerde cezaevlerinin kapısı önünde boşu (Baştarafı 1. Sayfada) boşuna beklediler. Bakan Eldem'in açıklamalannın başvuran belediyeleri geri çevirtersine 9 aylık deneme süresi, "yasa mesi beklenirken, hükümetin tek nın yarüriüge girdigi tarihten itiba oranlı bir indirim ilan etmesi umudu da kalmadı.özal'ın kenren 9 ay" olarak uygulanıyor. BAKANLIK YETKtLILERI di açtığı tartışma ortamında inDeneme süresine tabi tutulan hü dirimden vazgeçmesi, üç ana kümlülerin yakmlan, Adalet Bakan nedene bağlandı: lığı'na başvurdular. Yasa uygulama1. Yatınm stratejisi: özal husını yürüten Ceza lnfaz Işleri Genel kümeti. yatınmlan bütçe dışı Müdürlüğü'nden bir yetkili, deneme kaynaklardan Fınanse etmeyi süresi uygulamasına ilişkin olarak şu yeğliyor. Ara ve genel seçimler bilgiyi verdi: yaklaşırken, mahalli idarelerin "Biz kanunun lafı ile baglıyız. Bu politik amaçlı da olabilecek yaaksaklık, Adalet Bakanı'nm kannnu tınm kararlannı engellemek isyanltş yonımlaması tvya basının yantemiyor, ancak bunun bütçe lış aktarması nedeniyle ortaya çıkaüzerine yük bindirmesine de izin bilir. 647 sayılı kanunda son fıkranın vermiyor. Belediyeler açısından kapsamına girenlere net bir ifade ile, Emlak Vergisi'nden sağlanacak kanunun yuriirlüge girdiği tarihten 100 milyarhk kaynağm önemi itibaren 9 ay deneme süresi uygnlaböylece ashnda hükümetin yatınacak. Kanunun tersi bir uygulama nm stratejisine bağlı bulunuyor. söz konusu olamaz". Sanık yakınlannın bakanlığa ve in Söz konusu 100 milyar lira, befaz savcıüklarına başvuracaklan öğ lediyelere yönelik fonlarda 1985 renildi. Deneme süresinin, yasanın yıhnda biriken 171 milyar düzeyürürlük tarihinden itibaren uygulan yindeki tutann yüzde 60'ına yakması, koşullu salıverilme tarihi gelen İaşıyor. lerin cezaevlerinde kalmalarına ne2. Maliyet unsunı: Emlak den oluyor. Vergisi toplamada "başansız" Hükümlülerin bu deneme süresi kalmaktan korkan belediyeler, içerisinde "mektuptan men" gibi en küçük bir ceza bile almamaları ge beyan dönemi öncesinde büyük maliyetler doğuran reorganizasrekiyor. Bakanlık yetkilileri, deneme yon çalışmalarma gittiler. Çoğu süresinin nasıl uygulanacağı konusunda yeni bir genelge gönderilmebüyük kent belediyesi, bilgisayar diğini, bu nedenle yasadaki ilkelerin kullanımına geçti ve yeni persogecerli olduğunu belirttiler. Buna gönel desteği sağladı. Bazı beledire, deneme süresinde hükümlünün yeler işi "video yoluyla 'iyi hatlHik" niteliğinı kazanması için tanıtıma" kadar götürdüler. hiçbir ceza almaması gerekiyor. Bu 3. Enflasyon hesabı: Başbacezanın verilmesine veya iyi hallilik kan Turgut Özal önceki gece, niteliğinin kazandınlmasına cezaevlerindeki disiplin kurullan karar veTürk Belediyecilik Derneği Yörecek. Deneme suresini başansız ge netim Kurul üyelerinin de haar çiren hükümlülerin durumu yasa bulunduğu bir yemekte yaptığı uyannca bir yıl sonra tekrar ele alıkonuşmada, Emlak Vergisi ve narak değerlendirilecek. enflasyon arasındaki ilişkiye Bakanlık yetkilileri, hükümlünün şöyle değindi: deneme süresinde ceza alması bile, "Hizmet yapabilmeniz için disiplin kurulunun "iyi hal raporu" paranızm peşinde olmanız lazım. vermeyebileceğini, bunun değerlen Ben oranlara baktım, anormal dirmeye bağlı olduğunu belirttiler. değfl." (Baştarafı 1. Sayfada) Infazda tehdit Emlak Gemilerinıîzi (Baştarafı 1. Sayfada) Sovyet halkının Libya ile dayanıştna içinde olduğunu kaydeden Gorbaçov, "Amerika da aynı şeyi yaparsa, Sovyetler Birligi'nin Akdeniz'de bulonan donanmasun çekeriz" dedi. Gorbaçov, 1975 yılında Helsinki'de yapılan Avrupa Güvenlik Konferansı benzeri bir bölgesel Akdeniz konferansı toplanrnası önerisinde bulundu. tTALVA: Italya Başbakanı BettiBO Craxi de ABD ile Libya arasındaki çatışmaların, Kaddafi'yi zayıflatacağı yerde daha güçlil kılacağını söyledi. Televizyonda bir konuşma yapan Craxi, Libya'nın birçok hata yaptığını, Akdeniz'de istikrar ve sükun sağlanması için çaba göstermediğinı, ancak "beürti dnrumlann" Kaddafî rejimini zayıflaıacağına güçlü kılacağını belimi. Başbakan "belirii durumiann" neler olduğuna ilişkin bilgı vermedi. YUNANİSTAN: Yunanistan'da iktidardaki Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK), Sine Körfezi olayları dolayısıyla Amerika Birleşik Devletleri'ni sert biçimde eleştirdi. PASOK, ABD'yi "dinamitli banş" uygulamakla suçladı. PASOK'un bugün yayımladığı ve partinin uluslararası ilişkiler komitesi tarafından hazırlandığı kaydedilen bildiride, ABD'nin Akdeniz ülkelerinın egemenlik haklarına mUdahale etmeye çauşuğı öne sürüldü. Alina'daki gözlerociler, bildirirun Shultz'un ziyareti sırasında yayımlanmaşına dikkat çekerken, uluslararası ilişkiler komitesinin Başbakan Papandreu ile sık ak görüş ayrılığına düştiiğünü hatırlatıyorlar. Yunanistan hukümeti, ABDLibya çatışması konusunda dün yaptığı açıklamada, olaylardan endise duyduğunu beürtmekle yetinmişti. Yunan hüküıneti, ıiımlı bir tepki gösterirken PASOK'un ABD'yi sert bir dille suçlaması, Atina'nın her zamanki ikili oyununun yeni bir örneği olarak yorumlandı. ROMANYA: Rumen hüküraeti resmi haber ajansınca yayımlanan bir hükümet büdirisinde, "Amerikan 6. Filosunun Libya topraklanndaki hedeflere saldınsı kabul edilemez bir eylemdir ve bağımsız bir devletin hükümranlı|ının ve toprak bütünlüğünün çi|nenmesidir. Rumen halkı, Libya'ya yönelik her lürlü kışkırtıcı eylemin derhal son bulmasını talep etmektedir" denildi LİBYA HÜCUMBOTV YASARKEN ABD kaynaklan, Sirte Körfezi'nde önceki günkü çatışmada Amerikan uçaklannca bombalanan bir Libya hücumbotunun fotoğrafını yayımladılar. Geminin Sovyet yapısı Nanuska2 stnıfından ve güdümlü mermiyle donanmış bir hücumbot olduğu belirtildi. Carter'ın güvenlik danışmanı Brzezinskt 'Olağanüstü (Baştarafı 1. Sayfada) vaalanının çok sakin olduğunu" söyledi. Mehmet Bektaş, "tânii geldirn. TV'de sürekli marşlar çalıyor, bir de yüriiyüşler oluyonnuş" dedi. Inşaat mühendisi Şeref Yıldınm da şöyle konuştu: "Sokaklarda Amerikan aleyhtan gösterileri gördüm. TV vp radyoda sürekli iiç Amerikan uçağının düşürüldüğü duyuruluyor. Bunun dışında bir olaganiistü hal yok." Nejat Meriç, Nazmi Arıkan adlı işçiler de "Ülkede durumun gösteri ve protestolar dışında sakin olduğunu" söylediler. işçiler, bunun dışında Türk firmalarında çalışan arkadaşlannın durumlarının çok kötü olduğunu, Türk hükümetinin girişimleri sonucu dönme hazırhklarında olduklarını bildirdiler. KÇ'ZEDELER GELİYOR Libya'da iflas eden KÇ ve Göktaş firmaları işçilerinden ilk asamada Türkiye'ye getirilmeleri öngörülen 485'inin, yeni bir engel çıkmadığı takdirde. bugünden itibaren Türkiye'ye getirileceği bildirildi. Bu işçilerin alacaklannın 5000 dinara kadar bölümünün dörtte biri ile Tripolilstanbul uçak biletleri, Merkez Bankası'ndaki fondan karşılanıyor. Bu işçiler, Libya'da iki yıldır ücret alamıyorlar. Dts Haberier Servisi Sirte Körfezi gibi iki yakası arasındaki \ Körfezi'yle ilgili olarak Libya ile uzunluğun 150 mil ve derinliğin ABD arasındaki anlaşmazlığa yaklaşık 50 mil olduğu durumsalt uluslararası hukuk kurallalarda iş çatallaşmakta. Çünkü n açısından bakıldığında, ortabu durumda körfezde bütünüyya oldukça tartışmalı ve karmale "içsular" düzeni uygulamak şık bir tablo çıkıyor. Çünkü 'İçmümkün olmadığı gibi karasusular", "karasulan" ve "körfez lan da 6 milya da 12 mil olarak ağzının genişliğinin devlet hübenimsendiğinde geride yine açık kümranüğının saptanmasmdaki BRZEZİNSKİ Tabii bu işin deniz sayılabilecek, ama körfeBRZEZtNSKl Libya'nın ŞEBNEM ATİYAS rolüne ilişkin ölçüt" gibi konuşakası. Ama askeri açıdan Libzin iki yakası arasındaki uç nokkışkırtıcı davrandığma kuşku larda uluslararası bir anlaşma, NEVV YORK Eski ABD ya'dan üstün olduğumuza şüphe talan birleştiren bir çizginin içinyok. Başkanı Jimmy Carter'ın Ulusal yok. de kalan bir deniz parçası kaiLibya ile olan çelişkimize görüş birliği yok. Güvenlik Danışmaru Dr. ZbigniBu iş devam ederse ABD' herhangi bir şekilde bir çözüm Anlaşmazlık, özellikle içsular makta. ew Brzezinski, Sirte Körfezi'nde nin normal olarak askeri zafer ile karasulan arasındaki ayrımı ABD, Sirte Körfezi'yle ilgili bulunması kesinlikle gerekiyorki çatışması için, "Grenada'dan kazanacağı aşikâr. Şu anda Lib du. Ama Libya ile girilecek her yapan ve "esas hat" olarak anıolarak özellikle bu noktayı vursonra en büyük askeri zaferimiz" ya açıklarında operasyonlannı türlü ilişki biçiminin sonuçlanlan çizginin ne kadar uzun olmagularken, Libya böyle durumlardiyor gülerek. sürdüren ABD güçleri, Libya'yı sı gerektiği konusunda. Körfez da bazı ülkelerin daha önceleri run iyi hesaplanması gerekiyor. Columbia Üniversitesi'nde yerle bir edecek kuvvete sahip. ağzına çizilecek düz hattın beribaşvurduklan biryola, yani körLibya bu sonuçlan bizim taşımakarşılaştığımu Brzezinski ile göAma işin politik sonuçlannın bu sindekalan deniz "ifsu", ötesinfezde "tarihi haklan" olduğu mıza değmeyecek denli önemsiz rüşmemiz şöyle sürüyor: denli parlak olacağmdan emin de kalan deniz ise "karasuyu" gerekçesine sığınır gibi bir yakkalabilir. Buna karşın ABD'nin Henüz ortada zafer filan değilim. olarak kabul edilmektedir. laşım izlemekte. Arap dünyasında ve diğer mütyok, bu açıklamanız tümüyle Ne var ki söz konusu hattın Gerçekten de sözgelimi Fran Bunu daha önce de konuş tefikleri ile olan ilişkileri Önemyanlış anlaşüabilir? uzunluğunun ne kadar olması sa, Manş Denizi kıyılannda ağız muştuk. Biraz açıklar mısınız? üdir. gerektiği konusunda farklı uygu genişliği 17 mil olan Granville lamalar var. Sözgelimi 1914 'te Körfezi'nin tarihsel bir körfez îtalya20mil, 1948'de Yugoslavolduğunu savunmaktadır. 1916 ya 12 mil esasını benimsemiş, yılında da Orta Amerika Adalet (Baştarafı 1. Sayfada) engellemek amacıyla da hareke1 ABD, Libya'ya karşı sal1949'da Suudi Arabistan ile Divanı, verdiği bir kararda ağız liliğiyok. Sorun, bir uluslarara dınya geçerek aslında Basra Kör te geçmiş olmalıdır. Washington, 195l'de Mısır ise genişliği ne genişliği 19 mil olan Fonseca Sovyetler'in böyle bir bunalım sı hukuk yorumundan kaynak fezi'nde beliren ve gelecekte daolursa olsun tek bir ülkenin kıKörfezi hakkında bunun "tarihkarşısında nereye kadar gidebiha ciddi boyutlara erisebilecek lanmıyor. Tıpkı, tranlrak savayılarındaki körfezlerin "içsel bir körfez olduğu"gerekçeleceğini ve gidemeyeceğini kestitehdide karşı Körfez ulkelerindeşının gerçek nedeninin sular" kapsamı içinde sayılmasiyle körfeze kıyısı olan üç devrebiliyor. Sovyetler, dostu sayılan ki dostlanna güvence vermiş oluŞattülarap üzerindeki egemenlik sını savunmuştur. let arasında ortaklaşa hükümyor. Yani. ABD, Ortadoğu böl Libya'ya karşı girişilen saldırtya çizgisi olmadığı gibi. Bir an için Türkiye'nin de aralannda buranlık tanımıştır. Başka bir deTASS Ajansı'nın öfkeli bildirilegesinde büyük çaplı askeri haredurup sormalu Şayet, Libya Delunduğu birçok ülke ise 1958 Ceyişle adı geçen körfezde "uhısrinden öteye elle tutulur bir karniz Kuvvetleri Florida açıklann kâtlara girişebilecek cürete sahip nevre Sözleşmesi'nde bu hattı 24 lararası sular"ın varlığını şılık veremiyor. Sirte olayı, Arap da, ABD karasularmın 1314 mil olduğunu ortaya koyarak, dostmil olarak kabul ediyor. Buna reddetmiştir. dünyasının gözünde Sovyetler'lanna bir nevi "korkmaym, sıkı açığında manevra yapmaya göre, bir körfezin ikiyakası araToparlayacak olursak, evrenin de "güvenilirliğinin" bir testi durun" masajı gönderiyor. kalksa ne olacak? Amerikan sında çizilecek 24 millik düz hatsel bir anlaşmaya bağlı kurallaniteliğindedir. mantığına göre, buna Libya'nın 2 Sirte'deki saldın, biryantın berisi içsular, ötesi karasulan rın olmayışı, Sirte Körfezi'ndehakkının olması gerek. Böyle bir dan da yakın geçmişte ciddi sarGelişmelerin Türkiye açısınolarak sayılıyor. Körfez ağzının ki durumu, gerek ABD'nin geşeyi Amerikahlar açık bir provosıntılar geçiren ve Libya'nın iki dan can sıktcı yönlerinden biri24 milden küçük olduğu durumrekse Libya'nın kendi çıkarına kasyon olarak kabul etmezler yanında bulunan ve Libya'nın sini, bundan iki ay önce Libya'larda sorun yok. Ancak Sirte , göre yorumlamasına elvermekte. mi? Insafla düşünülürse, Libya destabilizasyon çabalanna dunın bombalanmasını öneren ve Deniz Kuvvetleri böyle bir yarlı Mısır ve Tunus rejimlerine bu önerisi Beyaz Saray tarafın"hak"tan yararlandırılır mı? "biz varız; sizi koruruz, dan o zaman yürürlüğe konmaDolayısıyla, Sirte Körfezi'nde korkmaym" mesajı iletiyor. yan ABD Dışişleri Bakanı Georolupbitenin kaba bir süper kuvge Shultz'un Türkiye topraklaKaddafi, Arap dünyasındaki rında Libya lideri Kaddafi'den ADANA, (Cumhuriyet Bürovet davranışı ile açıklanması da yalnızlığı nedeniyle ABD'nin durum yok. Normal çalışma dü"Kafese kapatılması gerekir" gisu) ABD'nin Sirte Körfezi'n zeni sürüyor" dediler. ha doğrudur. Nitekim, Sirte'de böyle bir serüvenciliğe atılabilebi çirkin sözler sarfetmesi oldu. de Libya ile çatışmasıyla ilgili füzeler ateşlenmeden yayımlaceği en kolay hedef olarak göÖnceki gün saat 13 sıralarınolarak Adana'daki İncirlik Usnan son Newsweek dergisinde züküyordu. Kaddafi hakkında Ankara'da ile sü'nde olaganiistü bir durum ol da 6. Filo'ya bağlı olduğu belir"Ölüm Hattı'm Geçerken" basBunlara bizim de ekleyebilecetilen dört motorlu ve roketatar ri geri konuşan Shultz, bu komadığı belirtildi. Bu arada 6. Fi yüklü bir helikopterin İncirlik lıklı haber yazısının şu satırlarığimiz biriki nokta var: nuşmayı yapmasından iki gün lo'ya bağlı dört motorlu ve ro Üssü'ne indiği dikkati çekti. nı okumak yeterlidir: "Harekâ1 Libya ile ABD'nin dostönce de tstanbul'da Türkiye ile ketatar yüklü bir helikopter onatı (Sirte Körfezi'ndeki manevraiarından Fas, İ3 Ağusıos 1^84 tailişkiler konusunda pek nazik sa nm için üsse indi. Helikopterin Teknik arızası bulunduğu ve ları) Reagan 'ın Sikaragua 'daki rihli bir anlaşma ile bir birlik onarım için İncirlik'e indiği bilardından yakıtı biten bir ilaçla dirilen helikopter daha sonra üsContralara karşı destek kazanma oluşturmuşlardı. 23 mart tarihin yılamayacak bir uslüpla konuşmuştu. Shultz'un sözünü ettiği ma uçağının tncirlik'e mecburi kampanyası ile ilişkili gören bir de Cezayir Başbakanı Abdülhaten ayrılarak Akdeniz'e doğru Kaddafi, 1974 yılında Kıbrıs Hainiş yapması üste bir anda heye yöneldi. Pentagon kaynağına göre, Başmit Brahimi büyük bir heyetle rekâtı sırasında Libya Hava Kuv can yarattı. kan (Reagan) bir güç gösterisine Trablus'u ziyaret etti ve Libya ile vetleri'ni Türkiye'nin emrine tahHelikopterin ayrılmasından ihtiyaç duyuyor ve donanma Cezayir arasındaki ilişkiler ısınsis etmeyi öneren kişidir. kısa bir süre sonra da bu kez böyle bir güç gösterisine destek maya başladu LibyaCezayir orİncirlik Üssü'nde gerek Ameüzerinde Türk bayrağı bulunan sağlayabilecek konumda." tak bildirisinde yakınlaşmanın Sirte'deki bunalıma KKTC rikalı ve gerekse Türk personel tek pervaneli bir ilaçlama uçağıBöytece, bizzat Amerikan kay"Büyuk Magrip birliğini inşa etCumhurbaşkanı Rauf Denktaşgünlük çalışma temposu içinde nın piste doğru yalpalayarak yönaklan daha Sirte'de silahlar me ufkuyla" gerçekleştirildiği ın gösterdiği, "Libyalı şehitlere bulunuyor. Üs yetkilileri, Incirneldiği ve indiği görüldü. Tek kirahmet dileyen" ve "sorunların ateşlenmeden gelişmelerin ABD belirtildi. lik'in NATO çerçevesinde ikili şilik uçağın ansızın alana inişi 19. yüzyıl yöntemleriyle çözüleyönetiminin Nikaragua'ya yöneSirte'deki Amerikan saldırısı anlaşmalara dayalı olarak kullaheyecan yarattı. İncirlik'teki asmeyeceği" sözleriyle süslediği bu bölgesel gruplaşmayı da torlik hesaplanyla bağlantısını kurnıldığını, bu nedenle ABD'nin ker ve Amerikah polisler tarafıntepki, Ankara'nın "teenni" temuş oluyorlar. Bu, Sirte'de olan pilleme amacına yöneliktir. bu üssü Libya çatışmasında kuldan güvenlik çemberine alınan mennisinden çok ötededir. Denk lanamayacağım bildirdiler. Yet2 ABD, Marcos ve Haitibitenlerin neden olduğu ve şu sıuçağın yakmnın bittiği anlaşıldı raya denk geldiğine ilişkin gerek deki DuvaUer rejimlerini gözden taş'ın bu üslubunun faturasını kililer, Akdeniz'deki çatışma ve pilotu sorgulamaya alındı. ABD, Ankara'nın Shultz için çok çıkarttıktan sonra Ortadoğu bölçelerden biri. Bunun dışmdaki sonrası Amerika'nın bazı üsleri nazik sözlerini göz önüne almagesinde "sarsılması muhtemel gerekçeler de kendileriyle telealarma geçirdiklerini öğrendikÖnceki geceyi üste geçiren ilaçdan, yarın Kıbrıs sorununda güvenilirliğini", dost ülkelerin fonla görüştüğümüz Arap gözlerini, ancak Incirlik'in tümü ile lama uçağının pilotu dün öğle Türkiye'ye çıkartırsa hiç şaşırtıgözünde yeniden tesis etmek ve lemciler tarafından şöyle sıralabu olayın dışında kaldığını belirsaatlerinde hâlâ üsten bırakılmaSovyetler'le dostluk aramalarını cı olmamalıdır. nıyor: terek, "Incirlik'te olaganustü bir mıştı. 'Libya'nııı bedelî ağır olabilîr' Hukuki karmaşa ABD'nin dört amacı Incirlik'te heyecan (Baştarafı 1. Sayfada) diği yemeğe katıldı. Yemeğin sonunda yaklaşık 1.5 saat süren bir konuşma yapan Özal, önce 25 Mart seçimlerindeki koşullan anlattı. ANAP'ın 6 Kasım seçimlerinde "tercih edilen parti olmadığını" kaydeden Özal, "25 Mart secimleri, 6 Kasım secimleri sonucunda çıkan iktidann faakiki iktidar olduğunu gösterdi. Biz MDP ve HP'nin durumuna düşseydik, erken seçime gitmek gerekirdi" dedi. 25 Mart seçimlerine SODEP ve DYP'nin de katılmasına ilişkin yasa değişikliğine HP milletvekiUerinin karşı çıktıklannı vurgulayan özal, "Bugünkü SHP milletvekili olan HP milletvekilleri o zaman 'Vay onlan niye seçime sokuyorsunuz' dediler. Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu. Demek ki, işlerine geldiği gibi davraruyorlar" dedi. "ANAP'ın suni degil esas parti" olduğunu kaydeden Özal, sözlerini özetle şöyle sürdürdü: BAZI MEŞHUR YAZARLAR "Bazı ekstrem yazarlar şimdi kötü particilik yapmaya başladılar. Kimin reyi bizden fazla? Bu partüer bir yanşta birinci geliyorlar, alkışlanıyorlar. Ama bizim ikiüç tur bindirdiğimiz unutuluyor. PIAR, StAR anketlerine göre, 25 Mart seçimlerinde bizim daha az oy alacağımızı tahmin etti ler. Şimdi de bizim oyumuzun azaldıgını tahmin ediyortar. Merak etmeyin onlar seçiralere doğru yükseltmek zorunda kalırlar. 25 martta İzmir'de de kazandık. Erdal İnönü'den bir yemek kazandım ama hâlâ yemegi yedirmedi. Yemeğini yiyeceğim, benden kurtulamaz. Hem de genel başkan olmadan yiyeceğim ki, başkanlığına tesiri olsun." Özal, henüz Mecliste görüşmeleri devam eden seçim yasasındaki değişilikleri yürürlüğe girmiş gibi kabul ederek şöyle dedi: "Yeni secim kanunuyla fazla bir değişiklik yapmadık. Eski kanuna göre 2.5 parti Meclise girebilirdi, ben şimdi o buçuğu kaldırdım. Meclis'te grup kurmak için gereken baraj yüzde 17'ye yükseldi. Yeni kanunda muhalefet TRT'de konuşma haklanna itiraz etti. Biz onlann lehine hakkaniyeti gözettik. Bize 'ANAP bu isi kendi lehine yaptı' diyorlar. İşte PİAR, StAR kazanacağınızı söylüyor, o zaman niye korkuyorsunuz? Buyrun siz kullanın. Ama biliyorlar, seçime doğru bizim oylanmız yük Ozal: Basını kandırm , selecek. Son zamanlarda Merkez Bankası bir muamele yaptı. Ekonomi bildiğini sanan bazı yazarlanmız, bu işi aldılar öyle bir yazdüar ki, Turkiyeyi neredeysedövizsiz çırağa çıkardılar. Oysa Merkez Bankası zamamnda müdahale etti. Türkiye'nia Irak'a verdiği 1 milyar dolartık kredi bu yıl artmayacak ama petrol faturamız 1 milyar dolara yakın azalacak. Türkiye'nin ihracatı azalabilir, ama ciddi bir duşme olmayacak. Çünkü Allab'a şükür bizim ibracatçımız bu işi öğreamiştir. Evvelce, 197879'da İsvec, Norveç'ten kredi alınırken öven yazarlanmız bizi eleştiriyorlar. Meşhur bazı yazarlarımız evvelce ne yazdıklanm unutuyorlar, sonra tersini yazıyorlar. Inşallah . bir gün bu yazılaruu topiay ıp tefrika edeceğiz. tnsan yazdıgına dikkat etmeli". Başbakan Turgut özal, basın organlarının ANAP'ı sürekli eleştirmelerinin nedeninin tiraj alma çabası olduğunu savunarak, ANAP'h belediye başkanlarına "Basına kızmayın. Bir yolunn bulup kandınn. Yani oyuna gelip. sizi tenkit ediyormuş gibi sizin yapüklannm duyursunlar" diye öğüt verdi. Özal, belediye başkanlanmn kötü yaptıkları işlerin iktidara mal olacağım kaydetti. Salondaki ses düzeninin bozulması üzerine Özal, "sesimiz müsait" diyerek konuşmayı mikrofonsuz sürdürdü. Dolar (Baştarafı 1. Sayfada) tı. Ancak Londra Borsası'nın kapamş saaderine doğru Sirte Körfezinden 'durumun sakin olduğu' yolunda haberier gelince, bu kez doların mark karşısmdaki paritesi 2.3265'e kadar düştü. önceki gün yen karşısında da güçlenen dolar, dün bu para birimine göre de biraz geriledi., Dolann gerilemesine karşın, altın fiyatlannda ons başına 2 dolarlık yükselme kaydedildi. önceki gün 344.10 dolardan işlem gören 1 ons alun, dün 346.10 dolara yükseldi. Ancak dışarıdaki bu yükselmeye karşıbk, iç piyasada 24 ayar külçe altın, önceki gün ulastığı 7 bin 710 liradan, dün kapanışta 7 bin 640 liraya kadar düştü. Dün Tahtakale'de de dış borsalara paralel bir durum yaşandı. Önceki gün Tahtakale'de 675 liradan satılan dolar, dün öğle saatlerinde 682 lirayı gördü, ancak dış borsalardaki gerileme üzerine yeniden düşerek 677 liradan alınıp 679 liradan satılmaya başlandı.