Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet Ahnan gençliği muhafazahur degerlere önem vermeye başladı Alman gençliği artık anti nükleer eylemci Petra Kelly'yi değil.siyasete bulaşmamış 18 yaşındaki tenis yıldızı Boris Becker'i örnek alıyor. Haber Merkezi Federal Almanya'da son bir yıl içinde orta sınıf Alman gençliği yeniden muhafazakâr degerlere önem vermeye başladı. Bu konuda Ioteraational Herakl Tribooc gazetesinde yayımlanan yazıda Alman gençliğinin, artık Yeşiller Partisi'nin 38 yaşındaki antinükleer eylemci Petnı Kcily'yi değil, kesinlikle siyasete bulaşmamış 18 yaşında bir genç olan tenis yıldızı Boris Becker'i örnek aldığı kaydediliyor. llginç bir gelişme, öğrencüerin tutucu değerlere önem vermelerine karşılık bu kez öğretmenlerin sol radikal eğüimde olmalan. 17 yaşındaki Alman öğrenci Bcate Lachmanu bu konuda şunlan söylüyor: "Biz bugün de ögretmeıılerimize baş kmidınyonu. ögretmealerimizu] çofiı sol radikal ctflbnU, ya da Derkfler. Ayaklam d a sudalet, suttannda çnval gibi kazaklar, saç sakal birbirine kanşnuş dolasryorlar. Onlan protesto amacıyia blz giyimimize özen gosteriyor, savunduklan Yeşiiler Ukeferini kınıyonu." DÜŞ KDUKLIĞI Münih'teki Ludwig Marimillian Üniversitesi öğrencilerinden olan 22 yaşındaki Hetanut Empl, 1968 yıhnda Avnıpa'daki öğrenci olaylannı başlatanlann hiçbir sonuca varamadıklannı, Avrupah toplumlan düş kınklığtna uğrattıklarını, yeni kuşak gençliğin bu düş kırıklığı nedeniyle tutucu degerlere önem venneye yöneldiğini vurguladı. Batı Berlin Üniversitesi 'nde psikoloji öğrencisi olan Dieter Wulf da "Büyük gösterüer ve eyfemlerİH çok kısa söreii oMufa ve sadece lasmen başarüı so•uçtar aldıgraı ögrendim" diyor. Frankfurt Üniversitesi tıp bolümünü yeni bitiren 27 yaşındaki Eagene KaufnuuuTın görüşleri ise şöyle: "Barıs ve dîjer konnlar hakkında konaşmak istenuyoram artık. Bu noktaya gektim. Çünkü sarekü laf nretiüyor, ama bunlar eyleme geçuilıniyor. Boris Becker'i e4e abüım. Siyasetten fflan söz ertigi yok. Sadece tenis oynuyor ve her oyunu da kazanıyor. Becket bence bir Al•lan tarafından gercekkşürilen bir çeşit Amerikaa rüyasıdır." EKONOMİNtN ROLÜ Bu değişimde ekonominin rolü çok büyük. Dünya ekonomisindeki kararsızlıklar Federal Almanya'yı da etkileyip, işsizlik artınca özellikle üniversite öğrencikri ve üniversiteyi yeni bitirmiş gençler üzerindeki ekonomik basküar oldukça arttı. Bu arada Başbakan Hebnut Kohl'un merkez sağ hükümeti de üniversite öğrencilerine tanınan sübvansiyonlann öğrenim bittikten sonra devlete geri ödenmesi için bir yasa çıkannca işler daha da zorlaştı. Artık gençlik eylem düşünecek yerde tam anlamıyla "gırtlak derdine" düşmüştü. Federal Almanya'mn ünlü kamuoyu yoklama kuruluşu Alleubach yöneticisi EUsabeth Noefle Neamann, araük ayında görüşleri sorulan 16 ile 20 yaş grubundaki 2 bin 217 gençten yüzde 25'inin "Yeşfller"i, yüzde 71'inin diğer üç partiden birini, yüzde 28'inin Hıristiyan Demokratlar'ı, yüzde 5'inin Hür Demokratlar'ı ve yüzde 38'inin de Sosyal Demokrat Parti'yi destekledikderini belirttiklerini açıkladı. Sahjbı Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nıdir N»<H, • Genel Yayın Mudurır Hasan Omal. Muessese Muduru Emine Işaklıgil. Yazı Işlen Muduru Oka> Gonensın, # Haber Merkezı Muduru Yalçın Bayer. Sayfa Duzenı Yönetmenı: Ali Acsr. # Temsılcıler. ANKARA YalçınDogan. IZMlR HikroetÇetinkaya.ADANA Mehmet Mercan. Istanbul Haberlerı Rtha Oz, Dış Haberler Ergun Bakı, Ekonomı Osman Ulaga>, Kullur \>dın Emcç, Magazın Yalçın Ptkşen, Spor Danışmanı Abdulkadır lucclman, Duzekme Rrfik Durbmş, Araştırma Şahın 4lpay. İ5 Sendıka Şokren Krtencı. Haber \raştırma. Lfuk Gildtmir, # Koordınator Ahmrl Konılsan, # MaJı Işler Erol Erkul, llan Zıyı Ergeae. Halkla lhşkıler Gnidera Koşar, Idare Huscyin Gurrr, Işletme Onder <,elıt 39 41 Cağaloğlu Istanbul, PK 246lstanbul, Tel. 526 10 00 (9hat), Teloı: 22246 # Burolar Ankara: Zıya Gökalp Bulvarı tnkılap Sokak. No 19/4 Tel: 33 11 4147, Telex 42344 • Izmir Halıt Zıya Bulvarı No 64/3, Tel: 25 47 0913 12 30 Telot: '2359 • Adana Çakmak Cad No 134 Kat 3, Tel: 1455019731 Telex 62155 Basan \e Yavan. Cumhunyet Matbaacılık ve Gazetecılık T.A.Ş. Turk Ocajı Cad. TAKVtM 27 OCAK 1986 İmsak: 5.44 Guneş: 7.12 Öğle: 12 21 tkindi 14.57 Akşam: 17 20 Yatsı: 18 43 GAP Projesfnde pürüz BORİS BBCKER gençliğinin yeni ilahı Alman TÜBÎTAK, tarımla ilgili bilimsel araştırmalann başlatılmasını istedi TPAO, BAE'de petrol arayacak ANKARA, (UBA) TPAO ile Birieşik Arap Emirliği arasında bilgi ve teknoloji alışverişi yapılması konusunda anlaşmaya vanldı. Halen Birieşik Arap Emirliklerı'nde bulunan ve çarşamba günüyurda dönecek olan TPAO Genel Müdürü Özer Altan 'ın burada yaptığı temaslann olumlu geçtiği bildirildi. Karsüıklı teknolojik bilgi alışverişi çerçevesin de TPAO'nun Birieşik Arap Emirlikleri'nde petrol araması konusunun da yer aldığı belirtildi. TİJBİTAK Ihtisas Komitesi üyeleri Prof. Necmi Sönmez, Prof. Ali Balaban ve Doç. Mehmet Karadeniz, verdikleri raporda GAP Projesi'nde enerji üretimi açısmdan sorun olmadığını, ancak sulama hedeflerinin pürüzsüz olmadığını kaydettiler. Profesörlere göre, tarım üreîiminin 1015 kat artırılabilmesi, bölgede bir an önce bilimsel araştırmalann başlatılmasına bağlı. Kamunun sulama yaklaşımını eleştiren raporda, "Proje ve sulamamn gerçekleştirilmesi, üreticinin niyetine, teknolojik bilgi birikimine, sermaye ve fınansman kaynaklanna bağlı bırakılmaktadır" göhişti savunuldu. ANKARA, (Cumhnriyet Bürosu) TÜBİTAK tarafından oluşturulan GAP thtisas Komitesi raporunda, bölge kaJkınmasının sağlanabilmesi için bilimsel çalışmalann bir an önce başlatılması gerektiği savunuldu. GAP projesinin sulama amacııun gerçekleşmesinde pürüzler olduğu kaydedilen raporda, "Bn yaklaşun sulamanm gercekkştirilmesini üreticiniıı nryetine, bilgi birikimine ve>a finans kaynaklanna bırakmaktadır" denildi. lhtisas Komitesi üyeleri Prof. Dr. Necmi Sönmez, Prof. Dr. Ali Balaban ve Doç. Dr. Mehmet Karadeniz tarafından hazırlanan raporda, projenin gerçekleşmesi halinde tanmsal üretimin 1015 katı artabileceğı, ancak bu gelişmelerin sağlanabilmesi için tanmsal üretime yönelik bilimsel araştırmalann bir an önce başlatılması gerektiği kaydedildi. Raporda daha sonra şu görüşlere yer verildi: "Devlet, abcıpazar yönündeo bir sorunla karşdaşmayacak ve GAP'ın enerji bedefkri rahatukla gerçekleşecekür. GAP'ın sulama hedeflerinin gerceklesmesi ise pünizsiiz gözükmemektedir. Türkiye'de kamu salamalan, su kaynağı ile başlayan ve tersiyer kanallann ucunda sona eren bir dizi sn yapısmın inşaa edilip ortaya çıkanlması olarak düşünülmektedir. Bn yaklaşım, snlamanın gerçekleştirilmesini iiretkinin niyetine, teknolojik bflgi birikimine ve sermaye veya finans kaynaklanna bırakmaktadır. Sulama projeleri, yöredeki tüm iireticilerin projede öngörülen bitkı deseni, tarun teknolojisi ve ekonomik kaynaklan devreye sokacagını varsaymaktadır. Bu güçlü varsayım Tıirkiye'de genellikle dognılanmamakta, fiilen sulanan alanlar projede düşünülen alamn, hatta döşenmiş sulama şebekesinin altında kalabilmekte ve böylece sulama projeleri öngörülen ekonomik hedefkrine dahi ulaşamamaktadır. TALEPLER KARŞILANMALI Özellikle, tarun sektörü bir uretim biçiminden öte, yaşam bicimi oldngundan, üretunde sureklüigin sagianabimesi için onn gerçekleştirecek olan insanın ekonomik ihtiyaçlan yanında sosyokultürel, ulaşım, haberleşme vb. taleplerinin de karşüanması gerekmektedir. Bn talepler karşılandıfında kalkınmadan söz edilebilmekte, böylece entegre bölge kallanması yaklasımı ortaya çıkmaktadır. KALKINMA SAĞLANAMAYACAK GAP bugünkü durumuyla bir su ve toprak kaynagı projesi olarak, dogal kaynakfautlan madenleri konusu dışında bırakmakta; ekonomik sektorlerden ise yalnızca tanm ve hidroelektrik enerjisi ile UgUenmektedir. Böylece GAP'ın uygulanmasına geçildiğinde, bölge kalkınmasının en büyük yannmlan olan su ve toprak geJiştirme yaorunlan gerçekleştirilecek fakat bölge kalkınması saglanmayacaktır. Bu nedenle Güneydogu Anadolu'nun kallunması yalnızca GAP'ın entegre bölge kallunması projesi n« dönüştürülmesi ile mümkun gözükmektedir." Raporun son bölümünde bilimsel araştırmalara hemen başlanılması ve bir bakan başkanlığında, " G A P kalkınma otoritesi" kurulması istendi. Rapor, eeçen hafta Başbakan Turgut Ozal'ın katıldığı Bakanlar Kurulu toplantısında değerlendirildi. PETRA KELLY Artık pabucu dama atıldı Lahey'de bir Türk işçisi Çalışma Bakanı Kalemli'ye içini döktü: LAHEYMadrid'de yapılan Avnıpa Konseyi Çalışma Bakanlan Konferansı'ndan sonra yamndaki bürokratlarla Lahey'e gelen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mastafa Kalemli, Türk işcilerinin sorunlanm dinledi. Toplantı, Türkiye Büyükelçiliğine bağlı olarak geçen yıl açılan Diyanet Vakfı binasında yapıldı. Yurttaşlar, en çok kesin dönüş, pasaport harçlannın yüksekliği, Türkiye'de emeklilik, bedelli askerlik, çocuklann eğitimi, vize gibi sorunlardan yakındılar. Hollanda da malullük maaşına hak kazanarak Türkiye'ye gelenlerin iki yılda bir SSK hastanelerinden rapor almalan gerektiğinde doktorlann rilşvet istediklerini duyan bakan, "Rüşvet verir gibi yapıp, beni baberdar edln" diyerek özel telefon numarasını verdi. Kalemli, işçilere sosyal haklannı elde etmek için örgütlenmelerini ve güçbirliği yapmalannı önerdi. Bu arada, söz alan ve kendini Yusuf Genç diye tanıtan yaşlı bir yurttaş, ilginç bir konuşma yaptı. Yusuf Genç, "tsmimi duyunca gülnyorsanuz, Sayın Bakan. 64'te Hollanda'da bandoyla karşılandığım zaman, yagız bir genctim. Şimdi karşınızda bir çüe kiipii var. Konusmanızda, 'şlmdiye kadar hiçbir iktidann yapama dıgını İki yüda yaptık' dediniz. Fakat bana sorarsanız; hayır. Buna inanmryorum Sayın Bakanım. Kusura bakmayın, derim. 1965'te Çalışma Bakanı, gelip fabrikada elimi sıkmış, beni dinlemişti. Son Yağız deUhanhyken^ çüe küpüne döndüm ra Ali Naili Erdem de geldi, daha sonra 1983le Mehmet Özgiıneş de buradaydı. Dertlerimizi aynen sizin gibi dinledOer ve büyük sözler vererek gittiler" dedi. Yusuf Genç'in 22 yıidır, hem Hollanda'ya hem de Türkiye'ye yabancı kaldığım söylemesı üzerine Bakan, "Buna iki cami arasında bi namaz olmak derier Yusuf Ağa. Bak seni nasd iyi anladım" deyince, yaşlı adam, "Mehmet özgünes de 'Seni iyi anlıyorum ihtiyar' demişti" yanıtını verdi. Ârthur Moreau Türkiye'ye getiyor ANKARA, (a.a.) Güney AvrupaNATO Müttefik Kuvvetleri Komutanı Oramiral Arthur Moreau, resmi bir ziyaret için bugün Türkiye'ye gelecek. Ankara, Istanbul ve îzmir'de Silahlt Kuvvetler'e ait kurum ve kuruluşları gezecek olan Güney Avrupa NATO Müttefik Kuvvetleri Komutanı Moreau, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Üruğ tarafından kabul edilecek. Oramiral Moreau, Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuzttirk ve kuvvet komutanlan ile de birer görüşme yapacak. ANKARA, (a.a.) Üniversitelerarası öğrenci Seçme ve Yerleştirme Smavı'na girecek adayların kimlik kartlan, şubat ayı sonunda smava girecekleri salonlann başkanhklarına gönderilecek. Böylece bir başkasımn yerine sınava girilmesi Onlenecek. Kımlık kartlan daha önceki uygulamalarda, sınava girecek adaylann kendilenne gönderıliyordu. Sınava katılacak Oğrencilerin listeleri ve ortaöğretim ders notu ortalamalan da bu ay sonunda okullarda askıya çıkacak. Sınav gırış belgeleri ise, şubat ayı sonunda adaylara gönderilmeye başlanacak. ÖŞYŞ kimlikleri Türkîye'nîn ilk antika eşya fııarı 26 martta Yıldız Sarayı9nda yapılacak ANKARA, (a.a.) Türkiye'nin uluslararası ilk antika eşya fuan ve müzayedesi, 2630 mart tarihleri arasında îstanbul'da Yıldız Sarayı'nm Silahhane Bölümü'nde yapılacak. Antik Anonim Şirketi tarafından düzenlenecek, "Antika86 Birinci Uluslararası Antika Eşya ve Müzayedesi "ne unlü aktör Ömer Şerif, jet sosyetenin unlu simalanndan Prenses Ira Furstenberg ve Bayan Sukarno da davet edildiler. "Antika86" Fuan'nı ve müzayedesini izlemek isteyenler Barbaros Bulvarı girişinde bekleyecek tarihi faytonlarla Yıldız Sarayı'na çıkarılacaklar. Fuann açılış kokteylinde eski Türk giysilerinden oluşan bir deHlede tarihi bindalhlar, uçetekler, gelinlikler, cepken ve şalvarlar sunulacak. Fuar suresince Türkiye'deki antikalarla ilgili konferanslar verilecek. Multivizyon gösterileri yapılacak. Antika eşya sergileri açılacak. Aynca uç muzayede gerçekleştirilecek. Bu muzayedelerde değerli tablolar, halılar, mobilyalar, mucevherler, kilimler, gümuşler, porselenler, çiniler, saatler, heykeller, yer alacak. Evlerden getirilecek değerli eşyalara değer biçilecek ve sertifıka verilerek satışa sunulacak "Birinci Uluslararası Antika Eşya Fuan ve MüzayedesT'ni duzenleyen Antik Anonim Şirketi sahibi Turgay Artam, antika eşyalann alım ve satırru konusunda Türkiye'de genellikle buyük bir çekingenlik yaşandığını belirtti ve "Geçen yıllarda çıkanlan 2863 sayılı Kultur ve Tabiat Varuklan Yasası, eşya sahibini koruyucu nitelikte." dedi. Eğlence yerlerine 10 milyon ceza ISTANBUL, (OM.) htanbul'daki lüks eğlence yerleri, oteller ve lokantalar, önceki gece Vergi Kontrol Burosu ekiplerince denetlendl Denetlemeler sırasmda, vergi usul yasasına aykırı çalışan işyerlerine, toplam 10 milyon lira dolayında ceza tutanağı duzenlendi. Denetlemelere ilk olarak, Dedeman Oteli'nin oyun salonundan başlandı. Muhasebe defterlerinin incelenmesi sonucu, yasaya uygun fiş düzenlenmediği görülerek, 250 bin liralık ceza uygulandu Tarabya Otelinin oyun salonunda bazı eksikler belirlenerek uyarı yapıldı. Hilton Oteli oyun salonunda ise yasaya aykırı fiş verildiğı saptandı ve bu otele de 250 bin liralık ceza tutanağı duzenlendi. Bizans Imparatonı Justinyen döneminde kentin su g J ifttiyacın, karşılamak için samıç olarak yapılan Yerttaban Sarayı nın içinde biriken çamurun çıkanimasma devam ediliyor. 552 yıhnda yapılan sarnıçta 1454 yıidır biriken 30 bin tona yakın çamurun şimdiye dek 13 bin tonu çıkanldı. 2.5 metre yuksekliğe ulaşan çamur tabakasmm temizlenmesi amacıyla tarihinde ilk kez suyu boşaltılan ve tavanı açılarak içine grayder sokulan Yerebatan Sarayı'nm "tarihi çamur"unun seramik işçiliğinde değeri de arastırüdı ve sonuç olumsuz çıktı. tlgililer, incelenen çamur ömeğinin seramik imalatı için çok katitett bulunduğunu ancak içindeki yabancı maddelerin çokluğu nedeniyle verimli olmadığını belirttiler. tlgüüer, çıkanlan çamurun Bakırköy ve Ktiçıikkoy'de toprak dökme sahalanna boşaltıldığını söyledUer. Bu arada çamurun içinden bol miktarda eski delikli 1 ve 2.5 kuruşlarla yabancı madeni paralar çıkarken iki de tufek bulundu. tVinchester marka tü/eği Eminönü Belediyesi Kultur Müdürlüğu aldı. Yerebatan Sarayı 'nın içindeki çamur bosaltıldıktan sonra tavandaki klasik tuğlaiann dökulmüs bölumleri çağına uygun olarak onanlacak ve sarnıcm tümü restore edüecek. (Fotoğraf: CUMHURİYET) Elektriksiz pazar tSTANBUL, (OM.) Istanbul, Davutpaşa'daki trafonun patlaması yuzunden dun sabah saat 04'den 11.00'e kadar yaklaşık yedi saat Eminönü, Cağaloğlu, Beyazıt, Laleli, Aksaray, Topkapı semtleriyle Merter'in bir bölumune elektrik verilemedi. Davutpaşa'daki trafonun patladığını ve onanm işinin yedi saat surduğunu bıldiren yetkililer, anzayla ilgili olarak halka bilgi verıldiğını de vurguladılar. Denıokratik Almanya'da eşcinseller gazete ilanıyla eş anyor BERLİN, (ANKA) Demokratik Almanya'da bugüne dek eşcinsellere gösterilen katı tutuma son verildi. Özellikle Protestan Kilisesi'nin etkisiyle ortaya çıkan bu "vvnımsanıa" sayesinde, Doğu Alman eşcinseller gazetelere serbestçe ilanlar venneye ve kendi kulüplerine gitmeye başladılar. Demokratik Alman basınmda eşcinsellere ait ilanlann sıkça görülmeye başlanmasımn yanı sıra, resmi haber ajansı AND de yayımladığı bir yonımda konuyu gündeme getirerek, encinselierin de bundan böyle komünist toplumla butünleşmeleri için çahşıldığuıı bildirdi. Bugüne dek sürdürülen ayrımabğın yerine, böyle bir uygulamanın daha yerinde olacağı kaydedildi. Başlangıa 1980 yıhnda Protestan Kilisesi'nin "eşdnselleri konıma" kampanyası açmasına uzanan ve bugünkü liberal anlayışa dek varan gelişim sonucu, Doğu Alman eşcinsellerinin gazetelerdeki "erkek arkadaş arayaa" ilanlan olağan olaylardan biri halini aldı. Bu arada, Jena Üniversitesi'nden Profesör Erwin Guenter, toplumla bütünleştirildikleri takdirde eşcinsellerin de kendi ahlak değerlenni kurabileceklerini belirterek, "Sosjaüst rejim seks ilişkisi konusunda Borndar oinştBrmamalıdır" dedi. Seçimler yaklaşırhen Fransız solu atağa geçti SABETAY VAROL PARİS 16 mart tarihinde yapılacak milletvelüli seçimlcri öncesi Fransa, siyasi partilerin tüm çabalanna ragmen seçim atmosferine girmiş değil. Aralannda Cumhurbaskanı Mitterrand'ın da bulunduğu tüm parti liderleri seçim gezilerine çıkıp meydan söylevlerine başladığı ve duvarları flev afiş ve posterlerle kapladığı halde, Fransız halkında seçimlere karşı büyük bir duyarhlık gözlenmiyor. Bunda 16 Mart seçim sonuçlanmn önümuzdeki yıllann iktidannı belirlemede yeterli derecede etkili olup olmayacağı endişesi rol oynuyor. Birkaç ay öncesine kadar yapılan tüm kamuoyu yoklamaları de Gaulle'cülerin partisi olan RPR (Cumhuriyet için Birlik) ve liberallerle merkezcilerin ittifakından oluşan UOF (Fransa Demokratik Birliği) adb kuruluşlann meydana getirdiği klasik sağ bloku kesin favori gösteriyor. Buna karşılık uzun yıllar bir daha bir araya gelemeyecek şeküde aralan bozulan Fransız Sosyalist Partisi ve Fransız Komünist Partisi'nin oluşturduğu sol kanat partileri yenilgiye mahkum gözükuyordu. DENGE BOZULDU Geçen haftalarda Fransız politik yaşammın son bir yıünda hemen hemen degişmez sayüan bu denge büyük ölçüde bozuldu. Gerçi sağ partiler sondajlarda hâlâ önde gidiyor. 1973 yılından beri durmadan oy yitiren ve ikiye bölünen komünist parti içine düştüğü bu durumdan kunulmuş değil. Ama gene de iktidardaki sosyalist paninin morali düzelmiş olarak kampanyaya başladığında hemfikir. Bunun çeşıtli nedenleri var. En önemIisi Mitterrand • Fabius ikilisinden oluşan Fransız yönetiminin ekonomide sağladığı azımsanamayacak başanlan. 1981 yıhnda, dünyayı kaplayan ekonomik bunahm ortamında iktidan devralan sosyalistler ekonomik göstergelerden çoğunu lehlerine çevirmeyi becerdiler. Enflasyon nın uluslararası koşullann da yardımıyla yüzde 4.7'ye düşürüldü. 1986 yıh için hükümet yüzde 2.S gibi son derece iyimser bir öngörüde bulunuyor. Bu rakam oldukça gerçekçi sayıhyor. Çünkü son altı aya göre hesaplanan enflasyon hızı aşağı yukan bu değerde ve önümüzdeki dönemde petrol fiyatlannda gözlenen hızlı düşüşün Fransız ekonomisini olumlu yönyaptıkları iş o gün yayımlanan kamuoyu yoklamalanna bakmak oluyor. Yakın zamana kadar sosyalist iktidar "ekonomiyi yünıtemeyen" bir ekip olarak göriılürken, son rakamlar ve bunlann günlük hayatta etkilerini hissettirmeleriyle birhkte iktidara artık, "becerikli" bir iktidar gözüyle bakılıyor. Sosyalistlerin seçim kampanyasında lokomotif rolü oynamaya aday gözuken genç Başbakan Laurent Fabius'un televizyonda yapılan bir açık oturumda sağ muhalefet liderlerinden Paris Belediye Başkanı Jacques Chirac karşısında gel olmaya yetecekti. Son yoklamalar bu sayıya ulaştıklannı gösteriyor. Ancak söz konusu yükselişte seçmenlerin oylannı büyük partilerde toplama eğilimlerinin artmasımn rol oynadığı biliniyor. Çünkü aynı olgu sağ partiler için de geçerli. Nitekim son aylara kadar yüzde 9 civannda oy alacağına inanılan aşırı sağcı Ulusal Cephe Partisi sondajlarda birden inişe geçti ve yüzde beşe kadar indi. Bu nedenle klasik sağ partiler bu seçimlerde ilk kez uygulanacak olan nisbi temsil sisteminden de yararlanarak, tek başlanna parlamento çoğunluğunu ele geçirme şanslannı koruyorlar. Sosyalistlerin sağı engellemek için, muhtaç olduğu oran ise, yuzde 30'dan yüzde 35'e yukseldi. Bu sayıya ulaşmak içinse, zaman yetersiz. Buna karşılık sağın elde edeceği küçük bir çoğunluk Mitterrand'ın iktidar bölüşümündeki ağıruğmı arttıracak. Şimdilik ufukta gözüken en kuvvetli olasıhk, sağ partilerin ufak bir çoğunlukla parlamentoya hâkim olacağı tarzında. Bu da 16 Mart seçımlerinin iktidar üzerinde kesin belirleyici rol oynama şansını azaltıyor. SAC SAVUNMAYA GEÇTt İki av öncesine kadar iktidara "çantada keklik" gözüyle bakan sağ partiler son gelişmelerle birlikte bıraz paniklemiş ve savunmaya çekilmiş görünüyorlar. İki büytik sağ kuruluş, geçen günlerde bir ortak iktidar protokolü imzaladılar. Bu protokolda yer alan iki madde halk arasında buyuk tepkı uyandırmaya aday. Biri Mitterrand iktidannca getirilen yüksek servet vergisini kaldıracaklanru ilan etmeleri, diğeri ise, "işten çıkaı malarla ilgili bakanlıktan izin almayı gerektiren" hükmu iptal edecekienni bildırmeleri. Bunun dışında muhalefet programı daha öncesine oranla oldukça çekingen bulundu. Bulgar baskısı protesto edildi LAHEY, (OM.) Bulgaristandaki Tıirklere yapılan basküar Hoüanda'nın Lahey kentindeki bir gösteri ile protesto edildi. Hollanda'daki Türk kuruluşları tarafından düzenlenen gösteriye binlerce Türk katıldu Lahey'deki Malibert alamnda öğle saatlennde tuplananlar, ellerınde baskdarı kınayan pankartlarla Buigaristan Büyükeiçıtiği önüne yurüdüler. Buigaristan Buyükdçiliği önünde yapılan konuşmalarda Osmanlı egemenliği altında yaşayan Hırıstiyanlara yıllarca adalet dağıtıldığı hatırlatudıktan sonra Turk azınlığa yapılan basküar üzerinde duruldu ve bunun Helsinki Nıhai Belgesine aykırı olduğu belirtıldi. Lahey'deki gösteri olaysız sona erdi. Jjiitterrand Fabius ikilisinden oluşan Fransız yönetiminin ekonomide sağladığı başarılar seçim yarışında sola puan kazandırdı. İki ay öncesine kadar iktidara "çantada keklik" gözüyle bakan sağ partiler ise paniklemiş durumda... Fransız halkı ise henüz seçim atmosferine girmiş değil. Meydanlardaki söylevlere şimdilik rağbet yok. de etkileyeceği biliniyor. Ithalatihracat arasındaki fark kapatılamamakla bırlikte turizm gelirleri ve hizmet sektörüyle birlikte ele ahnınca, Fransa'nm dış ödemeler dengesi fazlası var. Birkaç yıl öncesine kadar bu ülkenin dış ödemeler dengesinde büyük açık verdiği ve Fransız Frangı'nın dolara göre sürekli değer yitirdiği anımsanırsa, bu da ihmal edilmeyecek bir başarı. KAMUOYU YOKLAMALARI Sondajlar, tüm Batı ülkelerinde olduğu gibi, Fransa'nın kamu yaşamında giderek büyük bir rol oynuyor. Bu yüzden, politikacılar sabahleyin kalktıklannda ilk "hafıf' kalmasından sonra Cumhurbaskanı Mitterrand birliklerinin başına bizzat geçti. Son günlerde morali düzelmiş, gençleşmiş, halkta güven uyandıran bir cumhurbaskanı sık sık TV ekranlarında boy göstererek siyasal tercihini açıkça belirtti. Yedi yıllık iktidar döneminin son iki yıhnda da aynı ekiple çalışmak ve başanlı bilançosunu surdurmek istiyordu. YÜZDE 30'LUK HEDEF Sosyalistler bu seçimlerde tavan olarak kendilenne yüzde 30'luk bir hedef koymuşlardı. İktidar partisinin stratejisini belirleyenlere göre, yüzde 30'luk bir oy oranı sağ partilerin iktidara gelmelerine en İşpanyo İşpanyol bakan OzaVla görüştü ANKARA, (OM.) Resmi görüşmelerde bulunmak üzere Türkiye'ye gelen Ispanya Sanayi ve Enerji Bakanı Joan Majo Crazate, dün Ankara'da Başbakan Turgut özal tarafından kabul edildi. Başbakanlık Konutunda yapılan göruşmede, Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral ile tspanya Büyükelçisi Ramon Vittianueva Etcheverria da bulundu. Konuk bakan, bir soru üzerine, savunma sanayiı konusunda özelgirışımlerde bulunmayacağını söyledi. BECERİKLİ tKlLl Başbakan Fabius ile Cumhurbaskanı Mitterrandiın özellikle ekonomide başarüı olmalan sola oldukça çok puan kaıandırdı.