Catalog

8 MA YIS 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYEden AETyle pazarlıkta îlk gün sonuç yok HADİ L'LUENGtN BRÜKSEL Türkiye ile AET Komisyonu aıasmda başlatılan tekstil göriişmelerinin dünkü ilk "raundunda" karşıhklı olarak rakam karşılaştınlması yapıldı. Türkiye'den Topluluk pazarlanna ihraç edilen tekstil ve konfeksiyon ürünleri için bir "otolimitasyon" anlasması imzalamak amacıyla Brüksel Komisyonu'nun çağnsı üzerine başlatılan görüşmelerde, dün esas olarak önceki yıllarda dışsatımı yapılan ürünlerin miktar ve girdileri hesaplandı. Topluluk yürütme organının verilerine göre, Türkiye'nin 1984 yılı sonunda gerçekleştirmiş olduğu 12 aylık ihracatın genel rakamı 958 milyon Ecu. Bunun 509 milyon Ecu'luk bölümü tekstil ürünlerini, 449 milyon Ecu'luk kısmı ise diğer konfeksiyon ve giyim esyalannı kapsıyor. Yine aynı verilere göre, Türk ürünlerinin geçen yıl AET pazarlannda sağladığı artış 1983'e oranla yüzde 38 oranında artmış durumda. Yine aynı istatistiklere göre, Türkiye, Genel AET tekstil ithalatımn miktar olarak yüzde 10'unu, parasal değer olarak da yüzde 17'sini elinde bulunduruyor. Emisyonda trilyon aşıldı Sehze meyve Merkez Bankası bir haftada piyasaya 93 milyar lira sürünce piyasadaki para miktarı 3 mayıs itibariyle 1 trilyon 67 milyar liraya çıktı. Vergi ödemeleri ve döviz bozdurma eğilimindeki hızlanma bankaları, bankalar da Merkez Bankasını zorladı. ANKARA, (a.a.) Mayıs ayının Uk günlerinde bankaların nakit ihtiyacmın artması emisyonun geçen cuma günü 1 trilyon 67 milyar liraya yükselmesine yol açtı. 26 nisan 3 mayıs günleri arasında piyasaya yaklaşık 93 milyar lira çıkanldı. Kurumlar Vergisi ödeme dönemine rastlayan hafta içinde, şirketlerin, vergi ödemelerini banka hesaplanndan gerçekleştirmeleri, bankaların Merkez Bankası'na başvurularıru arttırdı. Özellikle döviz bozdurma eğiliminde gözlenen gelişme emisyonun artışmda etkili oldu. Emisyonun son 1 2 a y ı (Milyar lira) Değer Vergisi tahsilatımn birbirlerine yakın günlere gelmesi bir hafta içinde yüzde 9.5 oranında emisyon artışına yol açtı. Aynı dunım 1982 yılı haziran ayı sonunda da yaşanmıştı. "Tahsilaün hızlandırılması" kanununa göre vergi mükelleflerine tanınan pişmanhk beyanında bulunma süresinin dolduğu 30 Haziran 1982'de emisyonda ani yükseliş olmuştu. 25 Haziran 2 temmuz günleri arasında piyasadaki kâğıt para miktanndaki artış oranı yüzde 9.4 olarak hesaplanmıştı. Emisyon o tarihlerde bir hafta içinde 413.2 milyar liradan 452.1 milyar liraya çıkmıştı. ilıracatı kötü sinyal veriyor MEPASAN Genel Müdörü Doç. Dr. Mehmet P a l a : îhracatta bir başıbozukluk var. 3040 liralık pırasayı Almanya'ya 45 marka satacaktık, ama tonlarca pırasa gelince hepsi Hamburg'da sokağa atıldı. Türkiye'nin şimdiki altyapısıyla yaş sebze meyve ihraç etmesi zor. AET'ye ihracaümm olumsuz et . kileyecektir. Zaten ekonomide konımacılık giderek yaygınlaşıyor. Portekiz ve tspanya'nın AET'ye üye olmasıyla bizim topluluğa bugüne kadar sattığımız ürünün birçogu bu iki ülke tarafından satılacak, Türkiyeye ancak boşluklan doldurmak kalacaktır. Kimse Türkiye'den büyük mal alımına girmeyecektir. Şu anki yaş sebze meyve ihracaümızın yüzde 60'ı zaten Ortado' gu ülkelerine gidiyor. Bundan sonra da ihracatta bu ülkdere agırlık verilmelidir. Ancak Avrupa ülkeleri de Ortadoğu pazannın önemini kavramışlardır. Giderek daha çok bu pazara girmeye çalışmaktadıriar. Bizim Ortadoğu pazanna girişimiz yeterince organize olmamıştır. Da', ha dikkatli davranmazsak, bu pazann önemli bir bölümünü başka ülkelere kaptırabiliriz. İhracat ihtisaslaşma işidir ve bu işi Türkiye'deki ihracatçılann birleserek destekledikleri bir kuru' luş yapmalıdır ki, diğer iilkeler) le rekabet edebilelim. pazanmızı elde tutabilelim." Türkiye'nin yaş sebze ve meyve ihracatından 200 milyon lira girdisi bulunduğunu, ancak gerçek değerinin 400 milyon lira olduğunu vurgulayan Mehmet Pala, "Sosyalist ülkelere ve Ortadogu'ya 23 yıl önce 500 dolara yapılan limon ihracatı, bu sezon 250 dolara indi" biçiminde ko, nuşuyor. Antalya Empa AŞ'nin Genel Müdürü Oguz Çevik ise, çağdaş bir pazarlama tekniğinin gerekliliği üzerinde duruyor. Oğuz Çevik, yaş sebze ve meyve ihracatında her geçen yıl bir düşüş olduğunu söyleyerek, "ihracat olayf'nı şöyle anlatıyor: "Üreticinin kendini tüketici yerine koyması lazım. Bizim böl1 gede elma üretimini izledim. Antalya yöresinde 1960 yılında yaygınlastı. Hâlâ golden ve starking cinslerine inatla devam ediyorlar. Bu elmalar tatlı cinslerdir. Oysa kilo sorunu nedeniyle Avnıpah eksi elmayı tercih ediyor." Domates ihracatının bu yıl Antalya'dan hemen hemen hiç gerçekleşmediğini sözlerine ekleyen Oğuz Çevik, "Önce bir tanm politikası gereklidir, arz ve talep uyguiaması saptanmalıdır" diyor. HtKMET ÇETtNKAYA IMF'yle görüşmeler uzuyor ANKARA, (ANKA) IMF yetkilileriyle sürdürülen ve dün bitmesi beklenen görüşmeler tamamlanamadı. 1985 yılı standby düzenlemesine ilişkin görüşmelerin uzamasına bütçe açığı ve rezerv paranın kontrolüyle ilgili olarak Türk yetkililerle IMF tarafından ortaya konulan alternatifler üzerindeki çalışmaların tamamlanmasının neden olduğu öğrenildi. Edinilen bilgiye göre, IMF ile görüşmeler dün Merkez Bankası'nda sürdürüldü. Oğleden önceki toplantıya IMF ile yapılan görüşmelerde Türk heyetine başkanhk eden Hazine ve Dış Ticaret Müstesar Yardımcısı Yener Dinçmen de katıldı. Merkez Bankası yetkilileri, toplu ödeme dönemlerinde "olağan" kabul ettikleri emisyon sıçranıasının ardından, mayıs ayının son haftasına kadar piyasadaki kâğıt para miktarını 1 trilyon liranın altına çekmek için çaba harcayacaklannı söylediler. Kurumlar vergisi tahsila tının ardından Hazine'nin Merkez Bankası kaynaklanndan nakit talebinde daralma urnduklannı ifade eden bir yetkili, "bunun sonucu olarak kısmi bir emisyon azalışı söz konusu olabilir" dedi. VERGİ ETKİSt Kurumlar Vergisi ile Katma Romanya madende işbirliği istedi ANKARA, (ANKA) Devlet Bakaru Ahmet Karaevti'nin resmi konuğu olarak Ankara'da bulunan Romanya Başbakan Yardımcısı Ioan Avram, ikili temaslanm sürdürüyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakaru Sndi Tiirel ile görüşen Avram, Türkiye ile ortak işbirliğine girmeye büyiik istek duyduklannı vurguladı. Sudi Tiirel, görüşmeden sonra yaptığı açıklamada, Romanya'nın enerji ve maden alamnda işbirliği yapmak için büyük bir istek duyduğunu bildirdi. Benzinü otoyu atahm mı? ŞOFORLERİN DİZEL YAKEVMASI Dizelli taksiye düşük tarife eleştiriliyor: atsın mı? Dizel motoru teşvik edelim derken haksızlık yapıyoruz. Kaş yapalım derken göz çıkanyoruz" dedi. Izmir Şoförler ve Otomobilciler Derneği Başkanı Seyfı Özgizler de "Bu yiiksek faizle dizel motor almak mümkün degil" dedi. Ege Büromuzun haberine göre konuyla ilgili bir basın toplantısı düzenleyen özgizler şunlan söyledi: "Bugün dizel motoru tartışması süriıyor. Bu yüksek faizlerle şoförün dizel motoru alması mümkün degil. Sorun yalmz gelecek motorla bitmiyor. Bunu çalıştırmak için difransivel, şaft lazım. Ona göre parça degişmesi lazım. Bu sorunlar ne olacak? Sayın bakanınuz mazotla çalışan taksilerde ucuz yolcu taşınacak diyor. Bu mümkün degil.Şoför yepyeni motorunu sokağa atıp Onemli telefonlar kataloğu Ekonomi Servisi Türkiye'nin önemli isim, adres ve telefonları bir katalogta toplandı. Analiz Araştırma Basım, Yaym ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından hazırlanan "Türkiye'nin Önemli İsim, Adres ve Teiefoalan 8 5 " kataloğu kamu kuruluşlan, şirketler, siyasi partiler, dernekler, odalar ve basın yaym kuruluşlannın adres ve telefonlannı içeriyor. tlk kez bu yıl yayımlanan kataloğun bundan böyle her yıl yayunlanacağı belirtildi. Isteyenler kataloğu Analiz Araştırma Basın Yayın TicaretDar Sok. 33/3 (Tel: 520 93 56) Cagaloglu lstanbul adresinden temin edebilirler. 1 • Benzinli otoların dizele çevrilmesi 22.5 milyon lirayı buluyor. Ayrıca çeşitli aksaklıklar çıkıyor. 2 Dizel motorlu ticari araçlarda daha düşük tarife uygulanması haksız rekabet yaratacak. 3 » Dizel motor yerine sıfır gümrükle dizel otomobil ithal edilsin. Haber Merkezi Hükümetin, dizel motor dısalımına ilişkin kararı, gerek şoförler arasında, gerekse Otomobilciler Derneği yöneticileri tarafından olumsuz karşılanırken. dizel motorlu ithal otomobillerin satışında da artış görülmeye başladı. lstanbul Otomobilciler Derneği Başkanı Kâzım Özeke, 4 Mayıs 1985 tarihinde çıkan "dizel motor ithaline ilişkin teblig ve karamame"yi eleştirerek, "Hükümetin çıkardıgı karann şoför esnafının lehine bir karar olmadığını" belirtti ve şunlan söyledi: "Hükümetin bu kararı yanlıştır. Eğer şoför esnafının lehine bir karar alınmak isteni>orsa, dışandan dizel motor getirmek yerine dizel motorlu otomobiller getirilsin ve gümrük vergisi alınmasın ya da yerli otomobil üreticisi firmalar dizel motorlu araçlar üretsinler. Benzin motorlarının dizele çevrilmesi 22.5 milyon lirayı buluyor. Aynca bu değişiklikten pek randıman da ahnmadıgını belirledik." Dizel motorlu ticari araçlarda daha düşük tarife uygulanması karannı da eleştiren Özeke, "Bunun haksız bir rekabet yaratacagını" belirterek, "Böyle mantıksızlık olmaz, elinde benzinli ototnobili olan ne yapsın. TV'de banka reklamına onay çıktı ANKARA, (a.a.) Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, Bankalar Birliği'nin bankaların televizyon reklamlanna yeniden izin verilmesini öngören karannı onayladı. Bankalar Birliği, geçen ay bankaların reklam bütçelerinin yüzde 25'ini televizyon için kullanabileceklerine karar vermişti. Karar, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca geçen hafta sonu onaylandı. Durum Bankalar Birliği'ne bildirildi. PTT en büyük işveren ANKARA, (ANKA) Kamu İktisadi Kuruluşlan, (KİT) bazılarında istihdam alamnda son üç yılda dikkati çeken gelişmeler olduğu belirlendi. Merkez Bankası ile Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca ortaklaşa yayımlanan "The Republic of Turkey" adlı tngilizce raporundaki veriler, KlT'ler arasında PTT'nin en buyük işveren haline geldiğini ortaya koydu. 1982 yılında 69786 kişiyi istihdam eden PTT'de geçici olduğu belirtilen 1984 yılına ilişkin verilere göre, 79153 kişinin çalıştığı belirlendi. DİĞER KtT'LER Söz konusu üç yıllık dönemde çalıştırdıkları personel sayısını büyük ölçüde arttıran KİT'ler arasında ilk sırada Türkiye Elektrik Kurumu bulunuyor. Kalite çelik fiyatında indirim KARABÜK, (Cumhtıriyet) Türkiye DemirÇelik lşletmeleri, Karabük ve Iskenderun fabrikalarında üretilen ve yüzde 1020 ilave fiyatla satılan ST506070 vasıflı kalite çelikten mamul yuvarlak ve kütük fıyatlarında yüzde 5 indirim yaptı. Sürpriz olarak nitelenen indirimüı stokların eritilmesine yönelik olduğu açıklandı. Fiyatlannda indirim yapılan 1432 milimetre arasındaki çelikleri ton başına 139145 bin lira, çelik kütükler 117145 bin lira arasında işlem görüyordu. İZMİR Yaş sebze ve meyve ihracatı, 1984 yılı mayıs ayına oranla önemli ölçüde düştü. YILBAŞINDAN SONRA Özellikle Ortadoğu ülkelerine Emisyon, 1 trilyon lira sınırına en yakın değeri de 1 Şubat Mersin ve Hatay'dan yapılan domates ihracatı, ürünün aranı1985'te 998 milyar 339 milyon lilan kalitede olmaması nedeniyrayla almıştı. Şubat ayının son le istenilen düzeye ulaşamadı. haftasında 922.1 milyar liraya kadar indirilen piyasadaki para Antalya Mepasan Genel Mümiktarı 1 martta yeniden 988.8 düru Doç. Dr. Mehmet Pala, milyar liraya yükselmiş, 22 mart"thracatta bir başıbozukluk var. ta bu kez 928.2 milyar liraya dü3040 liralık pırasayı Almanya'şürülmüştü. ya 45 marka satacaktık, ama tonlarca pırasa gelince hepsi Hamburg'da sokağa atıldı. Bin tonluk domatesi ise bulamadıgımızdan ihraç edemedik" diyor. Ortadoğu ülkelerine yapılan ihracatın ise bir tür kabzımal tüccar ilişkisi olduğunu söyleyen Antalyalı ihracatçılar, "Türkiye'nin şhndiki altyapısıyla yaş sebze ve meyve dizel motor almaz, eski motoru ihracatının zor olduğunu" belirolan daarabasını değiştirir daha tiyorlar. yarariı olur. Dizel motor ragbet Doç. Dr. Mehmet Pala, yaş görmez." sebze ve meyve ihracatının "tıİTALYAN FNM kanıkhgı konusu "na değinirken, Demirören Şirketler Gnıbu uzun yıllar ihracat yapan şirketttalyan FNM dizel motor getirlerin battığını, Mepasan'ların mek için harekete geçti. Koordiiçeride ve dışanda düzenleme natör Ergun Bilir tarafından yayapmasının gerekli duğunu pılan açıklamada ttalyan firması savunarak şöyle konuşuyor: ile yapılan ve haziranın ilk haf"tkinci m e p e sebze projesi tası sonuna kadar geçerli olan çerçevesinde Dünya Bankası'yla, anlaşma uyannca firma 10 ayda Türkiye arasında imzalanan yüzen az 12 bin motor vermeyi tade 40*ı devlete ait Mepasan'tar ahhüt etti. Bilir FNM dizel movar. Madem bu şirketler kurultorlann ithal fıyatının 1 milyon du; üstelik organizasyon var; lirayı asacağıru bildirerek şunlan madem ki devletin böyle bir kusöyledi: "Motorlan şoförlere ' ruluşu var; içte ve dısta organizasyonu Mepasan yapsın, ama kredi kullandırmadan ve vade farkı almadan 50 ilâ 100 bin li serbest ekonomi içinde biz bu işi Mepasan'a veremeyiz. diyorlar. ralık taksitlerle satmayı duşunüFransa'da, Yunanistan'da, tsrayoruz. Bir yıl garanti verecegiz. il'de serbest ekonomi var. Ama Kârı yedek parçadan saglayacaburalarda bizim önerdiğimiz bigız" dedi. çimde sistem var. Bord sistemi var. Bize ayncalık tanınsın yüzde 510 vergi iadesi verilsin, ya da ayn bir destek uygulansın. Bu yıl organizasyon bozukluğunTEK, 1982 ile 1984 yıllan arasından, üretim düşüklügü ve üriıda personel sayısını 25470'ten nün kalitesizliginden dolayı yaş 73112"ye yükseltti. Aynı yıllarsebze ve meyve ihracatında yüzda kadrolarını büyük ölçüre ande 4045 azalma oldu. Devlet tıran kamu kuruluşlan arasında Türkiye Çimento Sanayi, TÜP desteğinin çekilmesi yüzünden bu işten vazgeçiliyor. Zaman RAŞ, BOTAŞ ile ÇAYKUR da aleyhimize işlıyor. yer alıyor. Türkiye Çimento Sa1986 yılından itibaren Portenayii'nde çalışanların sayısı, kiz ile İspanya. AET'ye giriyor. 1982 yılında 6502 iken, geçen yıl Türkiye ile aşağı yukan aynı üre1352O'ye yükseldi. timleri yapan bu iki ülke, bizim DOVIZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 497 lira 72 kuruş olarak betirledi. Dövizin Efektif Efektrf Döviz Döviz AJış Cinsi Satış Alıs Satış 522.30 527.58 1 A8D Dolan 522.30 532.75 349.94 353.47 1 Avustralya Dolan 332.44 356.94 1 Avusturya Şılini 23.52 23.28 23.28 23.75 •\ Batı Alman Markı 164.25 165.91 164.25 167.54 1 Belçika Frangı 8.19 8.27 7.78 8.35 1 Fransız Frangı 53.85 54.39 53.85 54.93 1 Hollanda Florini 145.57 147.04 145.57 148.48 1 isveç Kronu 57.14 57.72 57.14 58.28 1 isviçre Frangı 195.11 197.08 195.11 199.01 100 italyan Lireti 26.17 25.91 26.43 24.61 100 Japon Yeni 208.44 206.36 196.04 210.49 1 Kuveyt Dinarı 1718.05 1735.40 1632.15 1752.41 1 Stertin 630.94 637.31 630.94 643.56 1 S.Arabistan Riyali 144.72 146.18 137.48 147.61 Y a z a r Arslan Saşer Kataoğlu lünü elinde bulunduran ülkeye sunulur. Öteki ülkelere ise bunu ödeme düser... (9). Şimdi halkı büyük sefalet içinde bulunan birpetNüfusu 2.5 milyar olan Clçüncü Dünya'nin borçları toplamı sadece 810 mil rol ülkesi olan Venezuela 'yı düşünün. Bu ülyar dolar iken, nüfusu 220 milyon olan ABD'nin borçları toplamı 6 trilyon kenin de Birleşik Amerika 'da 35 milyar dodolardır. Yani az gelişmiş ülkelerde birey başına borç 310 dolar iken ABD' lan var ve bu dolarlar Amerikan halkının de 27 bin dolardır. Üçüncü Dünya ülkelerinin olanaklannm çok üstünde büyük gelir sahibi kısmının lüksünü sürdürtüketim yaptıkları ileri sürülür. Oysa suçlama Amerikalılara yapılmalıdır. meye yarıyor. Bunun sonucunu bir Amerikalı bankacı şöyle anlatıyor: surülür. Oysa aslında bu suçıama asıl Ame"(Diğer taraftan) spekülasyonu ve yatınm ı yapmamayı özendiriyoruz. Dunyanın bizim 28 Nisan 1985 günlü Cumhuriyet'te sa rikalılara yapılmalıdır. 2) Amerika Merkezi Yönetimi. yani Fede dışımızda kalan kısmını, şiddetle gereksinim yın Ulagay'ın Başkan Reagan'ın Ekonomik Danısmanlar Konsevi uyesi William Haraf ile ral Devlet, öylesine borçlanmıştır ki, bütçe duyduğu kapitalden yoksun kılarak, uluslabir diyaloğu yayımlandı. HARAF, Reagan deki her 100 doların 11 dolan (1983'te) borç rarası para sıstemıni böylece destabilize ederek (yani anarşiye sokarakA.B.K.) kısa yönetiminin ekonomik uygulamalarının üç ödemeye gitmektedir ve bu miktarın 1989'da 16 dolara çıkacağı hesaplanıyor. dönemli bir mutluluğu satın alıyoruz,, (10). esasa dayandığını, buniarın; (3) ve (4). Bir ünlü bankacının bu tanıtı, sadece Birie1 Vergileri indirmek, 3) Laffer'in tahminlerinin aksine, bütçe şik Amerika 'nin uygulayabileceği bir ekono2 D&vlet harcamalannı azaltmak, mi politikasının "aynısını uyguluyoruz" di3 Ekonominin bazı önemli kesimlerini açığı Reagan döneminde 11 kat, dış ticayenlere de bir yanıt olsa gerektir (11). devlet müdahalesi dışına çıkartmak olduğu ret açığı ise 4 kat artmıştır. (5). Bu durumda bir mucize, bir başandan III nu belirtiyor. Pekiyi bu ekonomi politikası Amerikan Amehkan ekonomisinde Reagan 'ın baş söz etme olanağı var mı? Nerede vergiler halkının çoğunluğuna ne getiriyor? Fakir ve kanlığı döneminin başanları dile getihliyor. azaltılırken, devlet kendi harcamalannı bu İKTİSAT dergisinin Aralık 1984 sayıstnda da denli arîırsa orada üretim artar. Hatta as orta hallilere hiçbır şey. Reagan döneminReaganomics'in bulucusu sayılan ünlü Laf Imda bu elverişli koşullarda artş hızı çok dü de (yani 19801984 arası) Amerika'da nüfer de Reagan yönetiminin başanlarını gök şük bile sayılabilir. Aynı politıkalar örneğin fusun yüzde 20'sini oluşturan en fakirlerin lere çıkartıyor. Amerika'nın ekonomik gidi bir Batı Almanya 'da, bir Japonya 'da uygu geliri 6.913 dolardan (yılda), 6.391 dolara düşerek yüzde 8 azaltılmısOr. En yüksek geşi ve gelecekteki niyetlerinin bilinmesi her lanabilse, Amerika dakinin kat kat ütünde ülke gibi Türkiye açısından da çok önemli sonuçlar alınabilirdi. Ama dunyanın bugün lir dilimi olan % 20 'yi oluşturanlann geliri ise dir. Ayrıca sayın Özal da son Amerika yol kü yapısı içinde bu politikayı ancak ABD yö 37.618 dolardan 40.698 dolara yükselerek culuğunda Amerikan yetkililerine "Sizinle netimi uygulayabilir. Bu gerçeği Batı dün yüzde 9 artmıştır. Işsizliğin azaltılmasına gelince, bu da tiaynı ekonomi polltikasını uyguluyoruz" di yasının saygın bir gazetecisi, Claude Julicaret, bankacılık gibi hizmet sektörierinde yerek, kendi uygulamalarına sağlam bir en şöyle anlatıyor: "ABD'nin dış ticaret açığı 1982'de 42,7 çalışan sayısının sanayi, tarım ve inşaat gibi destekleyici kanıt aramış ve bu da Reagan uygulamalarının ne olduğunun Türkiye'de milyar dolar idi, 1983'te 70 milyar dolan aştı üretici kesiminde çalışanlara oranla yükselbilinmesinin gereklilik derecesini artırmıştır. ve 1984'te 100 milyar doların üzerine çıka mesi sayesinde, yani hizmet sektörierinde Sonda söyleneceği başta belirtelim. Re cak. New York'taki Lazard Bankasından Fe işçi daha düşük ücretle çalıştırıldığı için, işagan uygulamalan ile Özal'cı uygulamalar lix Rohatyn daha üç ay öncesi yüksek faiz çi başına düşen gelir ortalamasının düşmesi ve doların güçlü durumunun Amerika 'ya 80 sayesinde olmuştur. (arasında benzerlik, sadece çalışanların geYerimiz yeterli olsaydı, Reagan politikalirlerinin azalmasına göz yummada kaimış milyar doların akması sonucunu vereceğitır. Zaten Laffer de modellerinın Özal mo ni tahmin ediyordu (6). (Daha yeni ama ihti sını daha da tartışırdık. Sadece ünlü bir define uymadığını açıkça belirtiyor (1) ve Re yatlı tahmin) bu akışı 100 milyar doların üs Fransız gazetecisinin bir yargısı ile yazımıagan uygulamalarının en büyük eleştiricisi tünde görüyor (7), Time dergisinin kestiri za son vermek isteriz: "Dünya ekonomisindeki bunalım aslınnin Prof. Friedman olduğunu Amenka 'da bu mi de buna eşit (8)... IMF'nin ve Amerika'konularia uğraşan herkespliyor. Friedman' nın zayıf ve borçlu devletiere dayattığı den da bir düzenleme bunalımıdır. Amerika Birleşik Devletleri kendisini bir düzenleyici cılık, Reaganomics ve Özal'cılık birbiri ile ge zorunlulukları, sıra Amerika'ya gelince işlemiyor. Federal Devlet ve elli eyalet hü olarak dayatacak kadar güçlü değil; ama karıştınlmamalıdır. kümeti için olduğu kadar, aile ve firmalar dü karıştırmaya... ve başka düzenlemp kural II Pekiyi, ekonomide Reagan uygulamala zeyinde de bütün ekonomik sistem, geçmiş larının yerleşmesini önleyecek kadar güce rının esası nedir? Aslında Reagan başlıca te görülmemiş bir ölçüde, açık finansman hâlâ sahip. Her şeye egemen olamasa da, ve borçlanma üzerine oturuyor. Pahalt bir elinde tuttuğu azınlık gücüyle dünya sisteüç şey yaptı: atılım ve olanaklannm üzerinde yaşayan bir mini bloke edebiliyor,, (12). 1) Ozel kesimin vergilerini azalttı, 2) Askeri harcamalar yoluyla kamu har Amerikan halkı yaratmada dayanılan tek araç bu.. Bu olanak ancaK doların kontro Arslan Başer Kafnoğlu Ekonomist camalarını arttırdı. \OTLAR ğm duseceğını söyluyordu. 3) Faiz oranlarını yükseltti. (6) Felıs Roharya, "The Debtor Ecomomy: A Aslında bu üç önlem bir arada uygulanın (1) A Laffer ile roporlaj. Turkçe çevirisı tktiProposal". The Mew York Review of Books, 8 ca bugünün politik rahatlığı uğruna, gele sal Dergısi 1984 Aralık sayısı. (2) Rakamlar içm kaynak: Le ? ionde Diploma Kasım 1984 cek ipotek altına alınmış olur. Yani bu politika bir "açıkgözlülük" politikasıdır. Bazı tiçue, Şubat 1985 sayısı Clauöe Julien "Fragıli (7) Martin and kathleen Feldsteın. "Deficil le D'Une Monnaıe Forte. Control fs a key to Full Economic Recovery". Insayısal ömekler verelim: (3) Financial Times 28 Eylül 1984, /nteresl Cosl ternational Herald Tribune 3 Ekım 1984 . 1) Nüfusu 2,5 milyar olan Uçüncü Dün of U.S. Debı Rısing Sharpty. (8) "A Beastly Quesııon" Tıme, 15 Ekim 1984 ya'nin borçları toplamı sadece 810 milyar (4) Zaten Haraf da aşırı borçlanmamn devle(9) Claude Julien Bkz. Not 2. dolar iken, nüfusu 220 milyon olan ABD' tm gelecekteki karar esneklığını smırladığım ka(10) Felix Rohatyn Bkz. Sot 6. nin borçları topiamı 6 trilyon dolardır. Yani bul ediyor Şovle: "Ancak... ve devletin faiz (11) Sadece Özaldeğıl Thalcher'da aynı savı ileri azgelişmiş ülkelerde birey başına borç 310 yukiennın artması, toplam kamu harcamalannı surer. dolar iken ABD'de 27 bin dolardır. (2). Bi aşağı çekme konusundaki başarımızı sınırladı" (12) Mıchel Codel "Renaisstance ou Declın lindiği gibi Clçüncü Dünya ülkelerinin ola Cumhuriyet 28 Msan 1985. Adı geçen Dıyalog. cache Des Eıaıs Unıs" Le Monde Diplomattque (5) Lafjer. I nolu dip notta kı röportajda açı 1985 ,\tsan savısı. naklannm çok üstünde tüketim yaptıkları ileri İlk yazar kasa üretildi lstanbul Haber Servisi Maliye Bakanhğı'nın istediği özelliklerde "yazar kasa" üretimine başlandığı bildirildi. KDV uygulaması nedeniyle zorunlu hale getirilen "yazar kasa" kullanınunın 1 ternmuzda uygulanmaya başlaması nedeniyle elektronik cihazlar imalatçısı BEKO Teknik, belirtilen özelliklerde yerli "yazar kasa" üreterek Maliye ve Gümrük Bakanhğı'nın ilk onayını aldığım bildirdi. BEKO Teknik, piyasaya çıkacak olan Casio208 SR "yazar kasa"nın kullanım ve servisi hakkında da bir dizi seminer düzenledi. K1SA... KISA... ANOMAK'85 İş Makineleri ve Inşaat Teknolojisi Sergisi 13 mayıs pazartesi günü Ankara'da açılacak. AFEKS tarafından düzenlenen sergide 18 yerli ve yabancı firma yeni ürünlerini sergileyecekler. CASİO müzik klavyeli radyo teyp üelüsü üreterek elektronik pazarında çesit sayısını arttırdı. LASSA dunyanın en büyük yol dışı lastiklerinden birini üretti. Yol dışı dev lastikler büyük baraj inşaatlarında ve maden üretim alanlarında kullanılıyor. Reagan ekonomide gerçekten başarılı mı? ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 3.1799 9.6991 AİIIN GÜMÖŞ AUŞ Cumhunyet SATIŞ 35.200 DUNYA'dan 3.5879 2.6769 2015.82 253.10 Dolar aniden geriledî 3609 1 Sterlın B Alman Uarkı Fransız Frangı Hollanda Florini İsviçre Frangı İtalyan üretı Japon Yeni S Arabıstan Riyali 1.208 ABD Doları 35.000 Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bılezık 35.000 5.300 4.770 35.500 5.320 5.150 900 ayar gümuş 94 96 Ekonomi Servisi Dolar dün birdenbire geriledi. Merkez Bankalanrun piyasaya rnüdahale edeceği söylentileri nedeniyle borsalarda "dolar satın" talimatlarının aniden çoğalması dolan gerüetti. Bu gelişmeler sonucunda dolar dün öğle saatlerinde 3.24 marktan 3.18 marka, 2.72 isviçTe Frangı'ndan 2.68 franga, 9.85 Fransız Frangı'ndan 9.74 franga indi. Ingiliz Sterlini de yeniden 1.18 dolardan 1.20 dolar düzeyine çıktı. Bu arada, altuı fıyatlarında da düşme olduğu gözlendi. T.C. ZİRAAT BANKASI 8 MAYIS 1985 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI DÖVİZİN CİNSİ 1 ABO DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA SHJNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA HUHGI 1 DANİMARKA KRONU 1 FRAMSC FRAH6I 1 H0UANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANfil 100 İTALYAN ÜRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANAOA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERÜN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ DÖVİZ AUŞTL 522.30 349.94 23.28 164.45 8.19 45.66 53.85 145.57 57.14 195.11 25.91 206.36 378.75 1718.05 57.33 630.94 144.72 SATISTL. 527.58 353.47 23.52 166.11 8.27 46.12 54.39 147.04 57.72 197.08 26.17 208.44 382.58 1735.40 57.91 637.31 146.18 EFEKTİF AUŞTL 522.30 332.44 23.28 164.45 7.78 45.66 53.85 145.57 57.14 195.11 24.61 196.04 359 81 1632.15 54.46 630.94 137.48 SATISTL. 537.53 360.14 23.95 169.24 8.42 46.99 55.42 149.81 58.80 200.80 26.66 212.37 389.79 1768.15 59.00 649.33 148.94 Koreli inşaat firmalarının atağı RİYAD, (ANKA/DPA) Ortadoğu'da Türk müteahhitük firmalannın en "tehlikeli" rakipleri olarak tanınan Güney Koreli fırmalann Suudi Arabistan'daki varbğını geliştirmek amacıyla bazı girişimlerde bulunduğu bildirildi. Suudi Arabistan Resmi Haber Ajansı'nın haberine göre, resmi bir ziyaret için Riyad'a gelen Güney Kore Maliye Bakaru Kim Mahn Je, Suudi yetkilileri ile şimdiye kadar müteahhitlik hizmetlerine ağırlık veren Güney Koreli fırmaların, Suudi fırmalarla sanayi alamnda ortak yatıruna gitmesi konusunu görüştü. ABD'de otonıobil satışları hızb Ekooomi Servisi ABD'de yerli otomobil satışlan nisan ayında bir önceki yıhn eş ayına göre yüzde 5.1 oranında arttı. Yerli otomobil firmalan söz konusu ayda 788 bin adet otomobil sattılar. 26 günlük resmi satış ayı gözönüne alındığında bu, günde ortalama 30319 adetlik satış anlamına geliyor. Gözlemciler, otomobil firmalan için bu rakamı 1978 yüından bu yana nisan aylannda kaydedilen en hızh satış olarak yonımluyorlar. Otomobil satışının patlama yaptığı 1978 yılında nisan ayı günlük satış ortalaması 33932 adetti. T.C. ZİRAAT BANKASI "Gücüne erisiletnez" SAHİBİNDEN SATILIK ACIBADEMDÖRTYOL'DA 110 m' 3 oda, 1 salon, kömür kaloriferli, havagazlı şofbenli, temiz, az kullamlmış salon takımı dahil. Tl: 528 66 29 526 10 00