Catalog

16MAYIS 1985 YAYIN DÜNYASINDA SANAT EDEBİY&T KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 İSMAÎL GVLGEÇ HAYVANLAR j Galata / İlhan Berk'in Şiirleri / 210 sayfa / Adam Yayıncılık. Galata'yı şiirle kuşatmak DÎNO'NUN DESENLERİ Abidin Dino 'nun, kitabın başındaki sekiz deseni, ortalarmda hep yer alan Galata Kulesi'yle, tlhan Berk'in metnini güzelce bütünlüyor. Kitaptaki öbür resimlerle kimi fotoğraflarda da, Galata Kulesi herşeyi ayakta tutan bir çiçek dörbünü gibi hep orta yerde. AKŞİT GÖKTÜRK "Matrakçı Nasuh'un bir minyatiiründe iiçgene çalıyor Galata. Cçgen bir tepeye." Böyle betimliyor tlhan Berk, ünlü on altıncı yüzyıl minyatüründen bize yansıyan Galata'yı, kitabmın başlarında.'Sonra, geçmişin bu ünlü ustasımn yapıtından izdüşümler alıyor günümüz Galata'sına. Matrakçı'nın üçgenine, yanından yöresinden, tepeden aşağıdan, geçmişten şimdiden, bakışlar düşürerek, hem Istanbul'un bu yöresinin nesnel uzamsal ortamında, hem de tarihsel akış içinde kuruyor şiirinin dilini. Her iki boyuttan özenle derlediği ilginç ayrıntılan, günümüz söylemine özümleyip imgelemden yansıtarak, bir anlamda kendi Galata'sını kuruyor. Günümüzün gerçek Galata'yı tanıyan tanımayan okurlan için, parça parça kesitler geliştiriyor Matrakçı'nm üçgeninden bize doğru. Geçmişin söylencelerinden, tarihçilerden, gezi yazarlarından, onların yöre yaşamıyla insanlarla ilgili gözlemlerinden esinleniyor, biçemlerinden seslerinden yankılar getiriyor kendi söylemine. özellikle de Evliya Çelebi'den: "Galata kavmi birkaç fırkadır. Birinci fırka gemiciler, ikinci tüccarlar, iiçuncu sanatkârlar, dorduncü marangoz ve kalafatçılardır. Ekser ahalisi Cezayir elbisesi giyerier. Zengin kaptanlan vardır. MeybanecUeri Rura, satıcılan Ermeni, meyhanecileri Yahudi'dir. UlufecUeri ğın mantığından değil, kaleydoskop etkili bir parçalar oyunundan, yeni bir seçme büeştirme ilkesinden yola çıkıyor. Bir yaşama ortamı, konumu, yöresi, surlan, kulesi, sokaklan, kapıları, kiliseleri, camileri, sinagoglan, evleri, içkievleri, genelevleri, işyerleri, bankerleri, tüccarları, sanatçıları, sarhoş gemicileri, ünlü ünsüz orospuları, kabadayıları, oturaklı ağır adamları ile, sürekli değişen bakış açıiarından sunuluyor. Hep yeni görüntüler saçan bir çiçek dürbünunden bakıyor okur sanki: Galata'nın her an değişik bileşimlerde açığa vuran geçmişine, şimdisine, rengine, ışığına, karanlığına. "Matrakçı'nın minyatüriıne çıkmamış sokaklan," evleri, insanları da, fotoğraflara, lokantaların yemek listelerine, ilk tünel pasosuna, eski el reklamlarına değin somutlanarak yerini alıyor bu düzende. KIM KİME DUM DTOL4 UEIIU; AK Cinselligin her türü ise Yahudj çocuklandır. Meyha düşürülerek, söylemde kimileyin ncci ve ulufecilerin işleri ise re "Kutsal Kitap" anlatımını bile andıran eskicil bir etki izlenimizalettir." nin yer yer çarpıcılıkla sağlanmış olması. Ikincisi de, bu yanılsaYeni bireşimler maya karşıt süreçte, tarihsel, dilGalata'nın uzamsal varlığını sel. yazınsal alandân derlenmiş ımgelerken sozü Matrakçı'nın bütün bilgilerin, bu alanlann minyatüründen geliştiren ozan, söylemine yabancılaştırılmış bir bu yörenin yasamını, insan yaz düzende, yeni söz, imge, anlam gılarını, gündelik yaşam görün bireşimleriyle dile getirilmesi. tülerini de Eviiya Çdebi'nin söyleminden gunümuz Türkçesine •Galata" baslığının, alışkanlıkizler düşerek betimler gibidir. larımız çerçevesinde okurda Geçmişten seçilme bu tür gereç uyandırdığı, derli toplu bilgi ler üzerine kurulmuş "Galata" beklentisini, sürekli kınyor tlhan nın şiirselliği ise gerçekte iki Berk'in metni. Gezi kılavuzlannoktadan kaynaklanır. Birinci run, aktarıma bir söylemin, geçsi, işlenen konuya da çok uygun miş yazın türlerindeki anlatıcılıDeğişik uluslardan, soylardan, sınıflardan, dinlerden kişilerin doldurduğu, limanına her ulkeden gemilerin yanaştığı, cinselliğin her turüyle sokaklannda kol gezdiği Galata, gündelik sevinçleri, acıları, mutlulukları, mutsuzluklan, yemekleri, içkileri, düşleri, gerçekleri ile, Jung deyiminde bütün ortak bilinçaltıyla, hem artsüremli hem de eşsüremli bir düzende, yazıyla araştınlıyor, bulgulanryor, yansıtılıyor. Parça parça imgelerle, kesitlerle, şiirsel bağlamda yeni anlamlara koşullandırılmış gerçek belgelerle, tükenmez bir aynalar oyununda. Yazınsal söylem, etkili bir araç olarak kullanılıyor bu şiirsel amaç için. Abidin Dino'nun,"Galata"nın başındaki sekiz deseni, ortalarmda hep yer alan Galata Kulesi'yle, yuzeye saçılıvermiş gibi duran bölük pörçük parçalar etkisiyle, güzelce bütünlüyor tlhan Berk'in metnini. Kitaptaki öbür resimlerle kimi fotoğraflarda da, her şeyi ayakta tutan bir eksen ya da çiçek dürbünunün ta kendisi gibi, hep orta yerde Galata Kulesi. O kuleden aşağı, şenlikli bir kuşatma indiriyor Galata'ya tlhan Berk, bugünün Türkçesinden. ^^\£3$^==^ P I K N I K PİYALh MAUHA SÖZUMDE DUPOUM VE öfö 5EYTAN A RESl GETfDDiM. 15 MAYIS SAYISINDA HIZLI GAZETECİ \E<:DET SE DÜIMYA • • • • KARİKATURU EKLERİ 2 ABDI İPEKÇİ FİLM ELEŞTİRİSİ YARIŞMASI Sanat Dergisi'nin geleneksel yarışması bu yıl film eleştirisi dalında yapılıyor. Dünyanın en büyük karikatür ustalarının yaşamları ve yapıtlan. Eklerimizi biriktirerek Türkiye'de ilk kez gerçekleştirilecek bir dünya karikatürü seçkisine sahip olabilirsiniz. YAYIN RAPORU StNEMA VE ÇAGIMIZ 2 Yazan: Atilla Dorsay/427 sayfa/Hil Yayın Sinema Dizisi. Atilla Dorsay, "Sinema ve Çagjmız l"de, günümüzde insanların birey ve toplum olarak yaşamına yön veren temel bazı olayların / olgularm sinemayla olan ilişkisi çerçevesinde oluşmuş yazılarını toplamıştı. Bu kez, "Sinema ve Çagımız 2"de, genelde sinemanın külturle, kultür sorunlarıyla ilişkisini çerçeve alan yazılarını bir araya getiriyor. Kitap, "Sinema ve Kfiltür" ve "Sinema ve Seyirci" başlıklı iki ana bölümden oluşuyor. TÜRKÇEDE ROMAN Yazan: Mustafa Nihat Özön / Basluya hazırlayan: Alpa> Kabacalı / 242 sayfa / tletişim Yayınları. Mustafa Nihat Özön'ün (18961980) ilk kez 1936'da yayımlanan incelemesi, elli yıla yakın bir süre sonra, Alpay Kabacalı tarafından baskıya hazırlanarak yayımlandı. Otuz sekiz yıl edebiyat oğretmenliği yapan Mustafa Nihat Özon'ün dil ve edebiyat alanındaki çalışmaları, edebiyat tarihçiliği, metin yaymları, sözlükçuluk, çeviri ve ders kitaplan alanlarını kapsıyor. Bu alanlarda yuz kadar kiıabı vaı Özön'ün. BÛBO, SEN Ş u NEVAl S E R E N ' i TâNV>?>J MU • » NEUU. SEREN föüüi SUNUM İ O IŞ KOU», MtRAK ETME AYAftLbR MlSlM " ^ LAP M l ° N. TUTUP TA RdRHAÛSINI YALİ ) OLUR ArtUVDU ?. AO T u R ^ l I . 4T İ A DE.VE D V I L D İ yA ... &.R / ~ELEPOMA B4*CARDI.. y^ YOP &i KIYuK, i İNDİRİMLİ ABONE KAMPANYASI 15 Haziran'a dek abone olanlara % 40 dolayında indirim. TARİHTE BUGLIN MLMTAZARIKA\ 16 Mayıs t929'M SU6UN, FRANSA'PA, VE&SAILLES YAKlNLARlNDA, 8>R TteAFİK UYARI AUITf AÇILC*. UZBfZİNDS, KURALLARA ONEM VERMBYEH SURUCuLEHJ OıKKATLİ OLMAYA ÇA6l£AAI g/£ >A2I BULUNAN AMIT, KAZAS/ GEÇj/tE/SEK. P/HBÇAü^NM/f SGÇÇEIC glR OTCMOgiUS TT^MAMLAMYOeOU.AÇIKLAMAYA 6ÖI2E, Çu OTTDMC&L, CANLt B'IB. OBRS AULAMt TAŞIMAKTAYPI.. S0YE2 PRUDENT TRAFJK UYARI ANITL. SANATDERGİSİ HER SAYISI OLAY YARATAN DERGİ Nilliyet CARLOS SAURA Yazan: Hans M. Eichenlaub / Çevirenler: Nilgiin Kahraman ve Fusun Ant / 170 sayfa / Afa Yayınian. Oaha önce Sinema Dizisi 'nde Erden Kıral'ın "Ayna" fılminin senaryosunu basan Afa Yayınları, bu kez aynı diziden "Cinema" dergisi kurucularından ve film eleştirmeni Hans M. Eichenlaub'un Carios Saura incelemesini yayımladı. Eichenlaub, ulkemiz sinemaseverlerinin "Kanlı Düğiin" ve "Carmen" filmleriyle derin hayranlığım kazanan Saura'yı ilginç söyleşilerle bize daha yakından tanıtırken, Ispanyol yönetmenin tum filmlerinin özetlerini ve filmografisini de sunuyor. GİZEMCİLER VE SEKS Hazırlayan: Kerem Lokman / 132 sayfa / Söz Yayın. "Gizemciler ve Seks"te gizemcilerin cinsellik konusundaki duşüncelerini yansıtan yazılar yer alıyor. "Tibetli'niq Öğretileri", "Gurdjieff'un Öğretileri", "Beşinci Yol: Tao" başlıklı yazılann yanı sıra Omar Garrison'ın "Tantra: Seks Yogası" adlı kitabının sunu yazısı sunuluyor. tlhan Güngören'in "Gizemcilik ve Cinsellik" adlı yazısı da bir Türk gizemcisinin görüşlerini yansıtıyor. 5 0 YIL ONCE Cumhuriyet Büyük konserimiz 16 Mayıs 1935 bestekann Kayseri türkiısu. Bütün eserler değerli piyanocularımız ve viyolonistterimiz tarafından icra edildi. Butün parçalar halk tarafından derın bir alaka içinde dinlendi ve alkışlandı. Konser kıymetli mugannimiz Münir Nurettinin Bebek türküsuile sona erdi. Reyler toplandı, jiiri ve notlar huzurunda tasnif edilmek üzere maibaamıza getirildi. Hulasa etmek lazım gelirse 1935 1985 ÇARŞI kaüfc" CARSI İSTANBUL BAKIRKOY SULTANHAMAM ANKARA KIZILAY Milli musiki müsabakamızın neticesini belli edecek konser dün saat yedide Beyoğlunda Saray sıneması salonunda ve güzıde bir halk kutlesi huzurunda verilmiş ve çok muvaffak olmuştur. Daha saat aludan itibaren sinema holü ve kapılar halkla dolmuştu. Yarım saat sonra davetliler de gelmeğe başladılar. Tam 7 de her taraf dolmus bulunuyordu. Müsabakaya 57 eser iştirak etmiş ve bunlardan 7 adedi seçilmişti. İlk olarak konservatuar talebesinden Nuri Samimin Efe türküsu, bunu müteakip gene aynı bestekann Yüruk turkusu çalındı. Daha sonra sırasile; Bahkesir ortamektep muzik muallimi Halid Ozanın Ayşemi, bestekar Faıkin Köy Düğunü, Vecdi Morahn Zeybeği, bestekar A. Samimin Turküsü ve son olarak avnı konseri muvaffak saymak için pek çok kuvvetlı sebebler vardır. "RIGJDAIRE J curette muhafa ILAN KARTAL I. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNDEN Kartal 1 Asli\e Hukuk MahkemeM"nın JM 4.1985 larih 19841129 Esas 1985 289 karar sjulı ılamı ile DurMiıı Stlemoğlu Ahmel Stlemoğlu'nun ııutus kutuğunde SELEMOĞLL olan sovadları SELAMOĞLU olarak düzeltılmiştir. llan olunur. Basın: 16246 NESİN VAKFI'na İŞÇİ ALINACAK olarak Şofor. asçı. bahv'ivan, sağmal hayvar bakıcibi. İKİ aranıyor. K.ur.111, \emek. giyim, yakacak, sağlık ve başka gereksinmelen kar^ılanacak \e sigona >aplırılacak. Çocuksuz karıkoca çalışabilır. Erkekler askerliğini \apnıı> olmalı. Islekliler aşağıdakı adrese ozgeçmişlerini \azarak meklupla başvursunlar: Nesin Vakfı. P.K. 5 Çaıalca Istanbul GRAFİKER ARANIYOR Dergilerde çalışacak, deneyimli grafıker aranıyor. Müracaat: 520 54 00 523 87 83 ELEMAN Lise tnezunu ba>an eleman aranıyor. DEFNE YAYINCILIK Tel. 143 24 89