Catalog

19 HAZİRAN 1984 Günün Aynası Doların gücü liraya yetti EkoBomi Servisi Doiar, dün dünya döviz piyasalarında sakin bir gün geçirirken, Türk lirası karşısındaki yiikselisini sürdürdü. Geçen hafta sonunda döviz alış kuru 360 lira 75 kuruş olan dolar dün 1.5 liraya yakın değer kazandı ve 362 lira 15 kuruşa çıktı. Aynı şekilde dolann bankalardaki döviz satış kuru da dün 365 lirayı aştı. Dolar; mark, Isviçre Frangı ve Sterlin gibi sert paralar karşısında ise değerini korudu. Altın fıyatlannda dünyada \ e Türkiye'de çok hafıf bir oynama gözlendi, Cumhuriyet altını 30450 liradan 30500 liraya yükseldi. Dünya borsalarında da bir ons altın 2 dolar değer kazanarak yeniden 370 dolar sınınna ulaştı. Meclis gündemi ekonomi oldu YORUM YALÇIN DOGAN Bahanlar Kuruhı Mectise iki tasarı, bir taslak gönderdi Ekonomi Servisi Bakanlar Kurulu'nun ekonomik içerikli iki yasa tasansıyla, kalkınma planı taslağını TBMM'ye sevketmesi Meclisin ekonomik gündemini kabarttı. "Katma Değer Vergisi" ve "Serbest ve Yeminli Mali Müşaviriik" yasa tasarılarının ılgili komisyonlarda incelenmesine önümüzdeki gunlerde başlanacak. 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı taslağı ise dün Meclise sevkedildi. Bakanlar Kurulu, geçen hafta sonunda Katma Değer Vergisi yasa tasansıyla Serbest ve Yeminli Mali Müşavirlik yasa tasarısını kabul ederek görüşülmek üzere Meclise gönderdi. Katma Değer Vergisi yasa tasarısının önümüzdeki gunlerde TBMM Bütçe Plan Komisyonu'nda görüşulmeye başlayacağı bildiriliyor. Bu arada Başbakan Turgut Ozal'ın EKONOMİ CUMHURİYET/9 GÜNDEMDE NE VAR? Katma Değer Vergisi Yasa Tasarısı, Yeminli ve Serbest Mali Müşavirlik Yasa Tasarısı 5 . Beş Yıllık Kalkınma Planı Taslağı yasa tasarısı konusunda komisyon üyelerine aynntılı bilgi vereceği ifade ediliyor. Maliye Bakanlığı ve Devlet Bakanı Mesut Yılmaz tarafından hazırlanan yasa tasansı, vergi kapsamına girecek bütün mallardan yüzde 10 oranında vergi altnmasını öngörüyor. Tasarı yasalaştığı takdirde Banka ve Sigorta Muameleleri dışındaki gider vergileri, işletme vergisi. SporToto vergisi ve Şeker Istihlak vergisi kaldırılacak. Önümüzdeki yılın başında yürürlüğe girmesi beklenen tasarı gerçek usulde vergilendirmeyi esas alıyor ve götürü usule tabi olanlar için ayrı bir sistem getiriyor. Tasanda vergilendirme dönemi üçer aylık donemler itibariyle dörde ayrılıyor. Bakanlar Kurulu tarafından yine geçen hafta Meclise gönderilen "Serbest Yeminli Mali Miişaviriik" yasa tasarısının yann Adalet Komisyonu'nda görüşülmesi bekleniyor. Muhasebecilik Ek ödenek bütçeye kondu ANKARA (a.a.) 1984 mali yılı bütçesine 795 milyar lirahk ek ödenek konulmasına ilişkin kanun dünkü Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre, bu ödeneğin 590 milyar liralık bölümü borç ödemelerinde kullanılacak. Ödeneğin 20 milyar liralık bölümünün belediyelere yardım olarak dağıtımı konusunda Maliye ve Gümrük Bakanhğı'na yetki verildi. Maliye ve Giimriik Bakanı Vural Arıkan, kanunun TBMM'de görüşülmesi sırasında ödeneğin 55 milyar liralık bölümünün de memurlann ekonomik durumunu düzeltmek amacıyla kullamlacağını bildirmişti. Yine alıcı bulamaynn Mamsan, pazarhk usulüyle satılacak tSTANBUL (THA) Kısa adı MAMSAN olan Mama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, alıcı çıkmadığı için satılamadı. Daha önce 8 haziranda yapılan satışta da MAMSAN'a talip çıkmamıştı. Dün İstanbul 2. Iflas Dairesi'nde yapılan satışta, MAMSAN'a, alacaklann toplamı olan 1 milyar 400 milyon lira satış bedeli öngörüldüğü halde alıcı çıkmadı ve satış kararı hukuken düştü. Iflas Dairesi memurundan alınan bilgiye göre, MAMSAN'ın tasfiye edilebilmesi için yeniden satış karan ahnacak ve en büyük alacaklı olan Osmanlı Bankası uygun görürse bundan sonraki satış taksitle ve pazarlıkla yapılacak. Ancak satış bedeli tüm alacaklann toplamı olan 1 milyar 400 milyon liranın altına düşmeyecek. Taksit ve pazarhk işleminin fabrikanın satılmasını kolaylaştıracağı ve dolayısıyla tasfiyenin de kısa zamanda gerçekleşeceği behrtiliyor. ve müşavirlik mesleğini yeniden düzenlemeyi öngoren yasa tasarısı uyarınca, serbest muhasebecilik, serbest müşavirlik ve yeminli mali müşavirlik kurumları getiriliyor. Meclisin gündemıne dün de 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı taslağı geldi. Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen taslak uyarınca GSMH'nın yılda ortalama yüzde 6.3 oranında artması ongörülüyor. GSMH artış hızı plan döneminin ilk yılında yüzde 5.3, son yılında da yüzde 7.9 olacak. Sektörel olarak tanmsal üretimin yılda ortalama yüzde 3.6, sanayi üretiminin ise yüzde 7.5 oranında artması hedefleniyor. 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı, DPT Müsteşarı Yusuf özal tarafından yann bir konuşma ile Bütçe Komisyonu üyelerine sunulacak. Kimin kârı çok iyi... ; 1 Muhalefet, plana kazan kaldırdı MUHALEFET SERT ÇIKTI HP Plan hükümetin ekonomik programı değil, toplum hayatım etkileyen bir belgedir. Topluma mal edilmemiş planın uygulama şansı zayıf olur. JMDP: Plan gizlilik içinde hazırlandı. Şu anda bile elimizde plan yok, bu demokratik nizamın yerleştirilmesi açısından sakıncalıdır. da planı hükümetin basit bir ekonomi programı olarak görmediklerini, tersine toplum hayatını tüm yönleriyle etkileyecek kapsamlı bir metin olarak gördüklerini belirtti. Bu derece önemli bir belgenin herşeyden önce kamuoyunda tartışmaya açılması ve toplumun tüm kesimlerinin katkılarının alınması gerektiğine işaret eden Tutum şunları söyledi: " Beşinci Beş Yıllık Plana temel oluşturacak çalışmalar önceki hiikiimet doneminde yapılmış olduğu için bu hükümetin zaman kısıtlığını ileri sürmesi soz konusu olabilir ama bu durumun telafısi mümkündür. Bu planın daha geniş bir zaman dilimi içinde tartışılmasından ve toplumun çeşitli kesimlerinden gelebilecek katkılann değerlendirilmesinden ve sonuç olarak bu temel belgenin TBMM'de en bilinçli biçimde muzakere edilmesinden >anayız. Anayasanın öngordüğü planın temel niteliği bize göre demokratik ve katılımcı olmasıdır. Sadece biirokratik çevrelerce hazırlanıp hiikiimet diizeyinde son şeklinin verilmesi dar kapsamlı bir çerçeve içinde değeriendirildiği anlamına gelecek ve belgenin demokratik niteliğini azaltacaktır. 77 sayılı yasada bir degişiklik önerisi hazırlamış bulunuyoruz." MDP NE DİYOR? MDP Meclis Grup Baskanvekili Fenni İslimyeli de şunları söyledi: "Gercekte Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı kamuoyunda oluştunılmadan ve yasama organı, anayasal kuruluşlar ve basının plan stratejisi üzerinde görüş bildirmelerine imkân vernteyecek bir ortam içinde ve büyük bir gizlilikle hazırlanmıştır. Bu hükümetlerce daha önce çıkanlan 4 plan dönemindeki uygulamalara tamamen aykındır. Plan şu anda dahi elimizde mevcut degildir. Kevkalade önemli bir konuya çok kısa bir süre içinde elimize geçmemiş olan taslağının komisyonda gönışUlmesi isabetli olmayacak. Bekleneni vermeyecektir. Gerek komisyon gerek TBMM'nin plan üzerinde fikir oluşturulmasından kaçımldığı anlaşılmaktadır. İktidar partisi önemli yasalarda da hep bu usulii uygulamıştır. Halbuki Meclis yoğun bir çalışma içinde degildir. Birçok günler boş geçmektedir. Bunu demokratik nizamın yerleştirilmesinde sakıncalı göriiyoruz." ANAP: ANLAMIYORUZ ANAP Meclis Grup Baskanvekili Ercüment Konukman 'Planının kamuoyu meselesi yapılmasının sebebini anlayamıyon ı m " dedi. Konukman, planın 6 aylık bir hükümet icraatı olmadığını bu nedenle 5 yıllık planın hazırlanmasının 34 yıllık bir çahşmayı gerektirdiğini belirtti. Oluşturulan komisyonlarda planın enine boyuna tartışıldığını bildiren Konukman, " P l a n , özel bir giindem ile bayram ertesi bir haftalık zaman içinde görüşülüp karara bağlanacak" biçiminde konuştu. ANAP Grup Baskanvekili planın yasal zorunluluk nedeniyle Meclis tatile girmeden çıkması gerektiğini ve planın uzun zamandan beri tartışılarak hazırlandığını, Meclis'te de tartışmanın yapılacağını sözlerine ekledi. Kimi firmalar çok güç durumda, Kimileri ise, en iyi dönemlerini yaşıyor. Kimi firmaların ağzını bıçak açmıyor. Kimileri ise, "gün bugundür" diyor. Kimi firmalar batmanın sınırında oynuyor. Kimileri ise, giderek artan kâr oranlarıyla ekonomide "siyasal güç" oluşturmaya yöneliyor. Çeşitli sanayi odalarının yıllık değerlendirmeleri yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladi. Daha resmı bir açıklama yok ancak ilk bulgular ekonomide ciddi bir farklılaşmayı sergiliyor. Bir yandan protesto edilen senet sayısı, hem miktar, hem değer olarak geçmiş yıllara göre hızla artıyor. Ama bir yandan da, belli şirketlerin kârları yüzde 100'lere doğru tırmanıyor. Kimi şirketlerin kâr oranları firma kaynaklarına (özkaynaklarıyla karşılaştırıldığında) göre geçen yıl yüzde 50 dolaylannda iken, bu oran 1984'te yüzde 100'lere doğru gelişiyor. Kısaca, kimi firmalar "nasıl yaşayacaklarını" hesaplarken, kimileri son yılların en yüksek kârlarına ulaşıyor. Burada ilginç bir durum var! "Hangı firmalar daha çok kâr ediyor" diye incelendiğinde, ortaya şu çıkıyor: Önce ihracatçılar, sonra da "kamu iktisadi kuruluşlan (KİT) ile aynı alanda üretim yapan" firmalar. İhracatçılan anladık, o tamam Pekı, ya ikinciler? Devletin resmi görevlileri bu konuda aynen şu bilgiyi veriyorlar: "KIT'lerle aynı alanlarda üretirn yapan firmalar bu yıl en çok kâr edenler arasında. Diyelim ki tekstil, Sümerbank bir metre patiskayı 75 liraya mal ediyor. Ama maliyeti bunun üzerinde olduğu için zam yapıyor ve 20 liraya satıyor. Patista üreten özel bir firmanın metre başına maliyeti ise 10 lira. Bu firma patiskayı 11 liradan satarken, Sümerbank kendi ürettiği patıskaya zam yapıyor. Ve 20 lira çıkanyor. Özel firma da satış fiyatmı anında 11 liradan 19 lira 75 kuruşa çıkarıyor. Böylece açıktan yüksek kârlar oluşuyor.'' Bunun dışında ulaştırma kesiminde, gıda maddeleri sanayiinde, dayanıklı tüketim malları sanayiınde. ara malları sanayiinde, madencilikte bu yıl kârlar çok yüksek. Ayrıca, ticaret kesimindeki kârlar yüzde 100'lere ulaşıyor. Bu kadar bağırıp çağıran, eleştiren özel kesimın en azından bir bölümü nasıl oluyor da böylesine yüksek kârlar elde edebıliyor? Bir sanayi odasmın bu soruya yanıtı şöyle • Yüksek faiz politikası sonucunda firmaların bir bölümü kendi öz sermayelerini arttırdı. Firmalar kendi sermayelerini şu ya da bu biçimde arttırmca, dışardan daha az kredi almaya başladı. Dolayısıyla eskiye göre faız yükü. toplam maliyet içinde azaldı. • İkinci neden, işçi ücretlerindekı net gerılemeden kaynaklandı. Genel olarak toplam maliyet içinde yüzde 7 ile yüzde 15 arasında değişen paya sahip bulunan ışçi ücretleri net olarak azaldı. Ücretlerdeki net ve gerçek gerileme, firmaların kârlarını arttırıcı etkilerden birısını oluşturdu. • Uçüncü olarak, ışletmeler daha verimli çalışır hale geldi. Özellikle enerji kullanımında tasarruf sağlayıcı önlemlere yöneldiler. • Son bir neden de, firmaların doğrudan üretımle ilgisi olmayan çeşitli g'ıderlerini kısmalarmda aranabılir. Reklam, sosyal faaliyet gibi gıderlerde önemli kısıtlamalara gittiler. Yukarıda sayılan nedenlerin bir bölürnü "firmaların kendilerine çekidüzen verdiklerini" gösteriyor. Bir bölümü ise, doğrudan izlenen iktısat politikalarının sonucu. Yapılan her zam. bellı firmaların kârlarını yükseltıyor. Her ücret kısıtlaması yine kârları arttırıyor. Hisse senedi fiyatları hızla düşmeye başladı ANKARA, (ANKA) Çeşitli kuruluşlara ait hisse senetlerinin alış fıyatlannda geçen hafta içinde hızlı düşüşler oldu. Sermaye piyasası gözlemcileri hisse senetleri nyatlarındaki düşüşlerin "bedelsiz hisse senetleri" dağıumından kaynaklandıgını belirtiyor. Şirketlerin yeniden değerleme ile sermaye arttınmı nedeniyle ortaklara "bedels t ı " hisse senedi dağıtılması, piyasada arz fazlası yarattı. Bu da fıyatların düşuşüne yol açıyor. Yine sermaye arttınmı ile ilişkili olarak rüçhan hakkı kullanılmasının da hisse senetleri alış fiyatlanndaki gerilemelerde etkili olduğu kaydediliyor. SERPA yetkililerinden alman bilgiye gore, kendi portföylerinde bulunan 29 kuruluşa ait hisse senetlerinin 26'sının alış fiyatında duşme göruldu. Öte yandan, piyasaya geçen hafta 710 milyon lira tutannda tahvil siırdü. Satışa sunulan tahvillerin 650 milyon liralık bölümü Türkije Sınai Kalkınma Bankası'nın İKTÎDAR ANLAYAMADI Planın kamuoyu meselesi yapılmasının sebebini anlayamıyoruz. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Muhalefet parüleri özal hükümeti tarafından hazırlanan 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı'nı eleştirdiler. HP Meclis Grup Baskanvekili Cahit Tutum, topluma maledilmemiş bir planın uygulama şansının zayıf olacağını belirtirken, MDP Grup Baskanvekili Fenni Islimyeli planın gizlilik içinde hazırlandığını söyledi ve "plan şu anda bile ettıuizde yok" dedi. ANAP Meclis Grup Baskanvekili Ercünent Konukman ise "planın kamuoyu meselesi yapılmasının sebebini anla\amıyorum" dedi. H P N İ N GÖRÜŞİ) HP Meclis Grup Baskanvekili Cahit Tutum yaptığı açıklama Odalar Birliği: KDK vergi iadesinde alternatif olarak değerlendirilmeli ANKARA (THA) Odalar ve Borsalar Birliği, vergi iadesi uygulamasınm sosyal bünyede yaratacağı huzursuzlukların hesaba katılarak yeniden değerlendirilme yapılmasını istedi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nce hazırlanan bir raporda, katma değer vergisinin vergi iadesine bir alternatif olarak değerlendirilmesi önerilerek şu görüşler savunuldu: "Müşteriyi, tüccann vergi memunı yerine geçirerek, vergi hasüatını arttırmanın ve bunu vergi iadesi adı altında, müşteri ile bölüşmenin sosjal bunyede yaratacağı rahatsızlıklan ve israfı hesaba katmak gerekir. Gellr vergisi tarifesinin ve yükiinün makul ölçüye indirilmesi ve ücretlerin de beyannameye tabi kılınması daha rasyonel bir çözümdiir" Planlı dönemin en düşük btiyüme hızmı Ozal'ın planı öngörüyor Meciise sunulan 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı, yılda ortalama yüzde 63'lük büyüme het. PUo 2. Pfam3. Plan 4. Plan S. Plan defliyor. Daha önceki planla(*) rın hiçbirinde hız yüzde 7'nin GSMH Pktn Hedefi 7.9 8.0 7.0 6.3 % 7.0 altına inmemişti. 6.6 6.5 2.0 GSMH Gerçekleşme 7.1 Planda hedef ve gerçek 4.2 Avıaıpa kovma telaşındayken Balkan ülkeleri sınai işbirliği uzmanlar toplantısı bugün ANKARA, (a.a.) Türkiye'nin de katıldığı Balkan Ülkeleri Sınai tşbirliği Uzmanlar Toplantısı, bugün Belgrad'da başlayacak. 23 hazirana kadar sürecek toplantıda Türkiye'yi Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Ekonomik Işler Yardımcısı Büyükelçi Mnstafa Akşin başkanlığındaki heyet temsil edecek. Yugoslavya hükümeünin Balkan ülkelerine yaptığı davet uyarınca düzenlenen toplantıaa, sınai işbirliği alanındaki imkânlar üzerinde görüş alışverişinde bulunulacak. Bu çerçevede bölge ülkeleri, sınai alandaki uzun vadeli hedefleri hakkında birbirlerine bilgi verecekler. Dışişleri Bakanlığı Sözcülüğü'nden bildirildiğine göre, toplantıda sınai işbirliğinin ne gibi yollarla geliştirilebileceği ve üçüncü ülkelere yönelik imkânların neler olabileceği üzerinde de durulacak DISBANK Ekonomi Servisi özal hükümeti tarafından hazırlanan 5. Beş Yılhk Kalkınma Planı, yüzde 6.3'le daha önceki kalkınma planları içinde en düşük büyüme hızını öngörüyor. Daha önceki planların hiçbirinde GSMH artış hızı hedefi yüzde 7'nin altına inmemişti. Türkiye'nin planlama dönemine girdiği 1963 yılından bu yana en şansstz yıllar 19791983 yıllarını kapsayan 4. Plan döneminde yaşandı. Plan hedefinde yüzde 8 olarak öngörülen ortalama yıllık büyüme hızı yüzde 2 olarak gerçekleşti. Daha önceki planlarda hedefle gerçekleşme arasında en çok 1.4 puanlık bir fark görülmüştu. 2. plan döneminde ise büyüme hızı gerçekleşmesi yüzde 7.1'e ulaşarak yüzde 7'lik hedefi aşmıştı. Geçen plan doneminde büyü Tarım Plan Hedefi Gerçekleşme Sanayi Plan Hedefi Gerçekleşme 3.1 4.1 3.5 12.0 7.8 4.6 3.5 11.2 9.8 5.3 2.2 9.9 1.7 3.6 7.5 12.3 10.8 ABD yubancı işçilere kapdannı arahyor Temsilciler Meclisi'nin kabul ettiği yasa tasansına göre yalnızca tarım sektöründe yılın 11 aymda yabancı işçi çalıştınlabilecek. NEW YORK (Cumhuriyet) Başta F. Almanya olmak üzere Avrupa ülkeleri yabancı işçileri kovmak için fırsat kollarken, ABD, kapısını yabancı işçilere araladı. ABD Temsilciler Meclisi'nde kabul edilen yasa tasarısı uyannca, sadece tarım sektöründe dış Ulkelerden gelecek yabancı işçilere her yıl 11 ay süreyle çalışma izni verilecek. Tarım uzmanları özellikle hasat mevsiminde yüzbinlerce yabancı işçinin meyve ve sebze toplama işinde çalışabileceklerini belirtiyorlar. 117 red oyuna karşı 228 oyla kabul edilen tasarıya göre, yabancı işçi çalıştırmak isteyen işyeri sahipleri savcılığa başvuracaklar ve getirecekleri yabancı işçilere 11 aya kadar Amerika'da oturma izni alacaklar. Gelecek yabancı işçilerin çalışma izni tek bir işverene bağlı olmayacak. Gelecek yabancı misafir işçi savcılığın belirleyeceği bölge içinde çeşitli yerlerde çahşabilecek. Yasa tasansına karşı çıkanlar, bunun Amerika'da Avrupa'da olduğu gibi yeni bir büyük yabancı misafir işçi sorunu yaratacağını öne sürüyor. Muhalifler yeni yasanın her yıl Amerika'ya 500 bin civannda yabancı işçinin yasal olarak girmesine olanak tanıyacağı görüşünde.. Yasanın yürürlüğe girebilmesi için Senato'dan da geçmesi gerekiyor. Ancak büyük çiftlik sahipleri ve gıda sektörü tarafından desteklendiği bildirilen yasa tasarısının Senato'da kabulü bekleniyor. (•> Mecüse sBBntaa plaı) tadagtnda bedef. Kayook: Ekonomkie Dtyalog Dergbi. me hızının hedefin çok altında kalması buyük ölçüde sanayi sektöründeki büyüme hızmın beklenenin çok altında gerçekleşmesinden kaynaklandı. Kalkınma Planında sınai sektörde yılda ortalama yüzde 9.9 oranında bir büyüme öngörülmüşken, bu sektörde gerçekleşme hızı yüzde 1.7'de kaldı. Tarım sektörü ise yüzde 5.3'lük hedefin 3 puan altında ve yüzde 2.2 oranında büyüyebildi. Özal hükümeti tarafından hazırlanan ve dün Meclise sunulan 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı taslağında ise GSMH artış hızı yılda ortalama yüzde 6.3 olarak öngörülüyor. Daha önceki plan dönemlerinde ise hedefler sırasıyla yüzde 7, yüzde 7, yüzde 7.9 ve yüzde 8 düzeyindeydi. Aynı şekilde, tarım seictörüyle sanayi sektöründe de büyüme hızı önceki planlardan daha düşuk tutuldu. Meclise sunulan taslağa göre, yeni plan doneminde tanm için büyüme hızı yüzde 3.6 ve sanayi için de yüzde 7.5 olarak saptandı. Şirketlerden haberler NET TURİZMDEN YÜZDE 120 KÂR PAYI Net Şirketler Grubu 'na bağlı Net Turizm Ticaret ve Sanayi A.Ş. 'nin ortaklarına yüzde 120 oranında kâr payı dağıttığı açıklandı. Şirket ilgUilerinin açıklanmasına göre, aynca gruba bağlı mağazalara gelen turist sayısı yılın ilk dört aymda 42 bine ulaştı. GOODYEARDA ATAMA Goodyear Lastikleri T.A.Ş. Fabrikası 'nda Muhasebe Müdür YardımcUığı na Nejat Özkın getirildi. Sirket yetküileri, Nejat özkın'tn 19 yüdır fabrikanın muhasebe bölümünde çeşitli görevlerde bulunduğunu söylediler. BAGFAŞ'IN DIŞSATIMI Bandırma Bagfaş Gübre Fabrikalan A.Ş. 1984yılrnın ilk 5 ayhk suresi içinde üç ülkeye 2 milyar 477 milyon lira karşüığında 58 bin 927 ton yapay gübre dışsatımı yaptı. 19 HAZİRAN 1984 OÖVİZ KURLARI 1 Amenkan Doiar 1 B Alman Markı ALIS 362.15 131.90 SATIS 365.77 133.22 \apı Kredrnin sermayesi 5 milyar liradan 4 0 milyara çıkarılıyor Sermaye arttınmı için gerekli 35 milyann 12.5 ınilyarı yeniden değerlemeden, 12.5 milyan ortaklarm koyacakları nakitten, 10 milyan da bankamn portföyündeki bazı hisse senetleriyle ipoieklerin çözülememesi sonucu bankamn mal varlıkları arasına katılnıış gayrımenkullerden bazılarının satışından saglanacak. Haber Merkezi Yapı ve Kredi Bankası üst yönetimi, bankamn sermayesinin 5 milyardan 40 milyara çıkartılmasım kararlaştırdı. Sermaye arttırımına ortaklarm büyük bolumunun katıldığı ve bu konuda yapılacak Olağanüstü Genel Kurul'da bir sorun çıkmayacağı sanılıyor. Yapı ve Kredi Bankası Genel Müdüru Hüsniı Özyef in, sermaye arttınmı için gerekli 35 milyann 12.5 milyarlık bölümünun yeniden değerleme aracılığıyla sağlandığını, Çukurova Grubu, Doğuş Grubu gibi bankamn hissedarlarının da kendi ortaklık paylarına göre toplam 12.5 milyar lira nakit koyacaklannt. geri kalan 10 milyarlık bölumun ise bankamn portföyündeki hisse senetleri \e tefeyyüz eden gayrımenkullerin bir bölümünun satışı suretiyle elde edileceğini söyledi. Bu durumda Yapı Kredi Bankası'mn portföyunde bulunan ancak yuzde 10'dan az hissesi bulunduğu ve Yönetim Kurullan'nda yer almadığı lş Bankası ve bınaı Kalkınma tsankası gibi kuruluşların hisse senetleriyle ipoteklerin çözülememesi sonucu bankamn tasınmaz mal varlıkları arasına katılmıs (tefeyyüz etmiş) bir bölümünun satışa çıkarılması bekleniyor. Bu arada bankaların önemli sorunlarından biri olan " b a t ı k " ya da " d o n m u ş " kredilerin tahsili konusunda da Yapı Kredi'nin bundan böyle etkin bir yöntem izlemeye başladığı öğrenildi. Bankamn donmuş alacakları konusunda borçlulara birer "ihtarname" yolladığını belirten bir üst düzey yetkilisi, "lhtarnameyi haciz kararı izleyecektir. Bankamız tüm alacaklarını tahsil etmekte kararlıdır" ifadesini kullandı. Yapı Kredi Bankası'nın sermaye arttırma karannın, bankacıhk sektörüyle ilgili olarak Merkez Bankası'nda duzenlenen bir dizi toplantının ardından ve Merkez Bankası ve Hazine'nin önerilerine koşut olarak alındığı öğrenildi. DOVIZ KURLARI Merkez Bankası dolann esas kurunu 345 lira 07 kuruş olarak belirledi Dövizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 A vustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batt Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu I Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 îsveç Kronu 1 tsviçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alış 362.15 319.42 18.81 131.90 6.48 36.00 42.99 117.18 44.65 158.68 21.31 155.43 278.60 1218.74 46.40 498.75 103.16 Döviz Satış 365.77 322.61 19.00 133.22 6.54 36.36 43.42 118.35 45.10 160.27 21.52 156.98 281.39 1230.93 46.86 503.74 104.19 Efektif Alış 362.15 303.45 18.81 131.90 6.16 36.00 42.99 117.18 44.65 158.68 20.24 147.66 264.67 1157.80 44.08 498.75 98.00 Efektif Satış 369.39 325.81 19.19 134.54 6.61 36.72 43.85 119.52 ¥5.54 161.85 21.74 158.54 284.17 1243.11 47.33 508.73 105.22 Yenisi çıktı, fiyatı düştü i 9 HAZİRAN1984 TArtHİNDEKl DÖVİZ KUHIARI TC. ZtRAAT BANKASI DÖVİZ AUŞTL. 362.40 319.49 18.85 132 45 6.50 36 05 43.02 117.26 44 66 158 78 21.33 155 45 278.61 1218.82 46.41 498.84 103 20 ÇAPRAZ KURLAR 1 ABD 19.2530 Avusturya Şilini 55.8873 Belçika Frangı 8.4240 Fransız Frangı 8.1108 îsveç Kronu 1699.43 ttalyan Lireti 7.8049 Norveç Kronu 1 A vustralya Dolan: 1 Kuveyt Dinan: 1 Sterlin: DOLAR1 2.7456 10.0597 3.0905 2.2822 232.99 3.5105 0.8820 3.3653 1.3772 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini tsviçre Frangı Japon Yeni S.Arabistan Riyali ABD DOLAR1 ABD DOLARI ABD DOLAR1 amban olarak bılınen \esoğan fiyatlanndakideğişmelerin ilk işaretlerini veren Karacabey ilçesinde, 1984 yılı ürünü soğan pazara çıktı. Yeni ürünün piyasada buy göstennesiyle fıyatlar yüzde 60 dolaytnda geriledi ve soğan 60 liradan satılmaya başlandı. Yetkililer, Karacabey'de bu \ezon 80 bin dönüm alanda soğan ekimi yapıldığtm ve rekoltenin 130 bin ton dolayında gerçekleşmesinin beklendiğini kaydettiier. Bu arada, ay sonuna kadar tamamUmacak soğan hasadından sonra fıyatların 30 liraya kadar ineceği tahmin ediliyor. (Fotoğraf: GÜREL ERGEN) DÖVİZİN CİNSİ 1 ABODOLARI 1 AVUSTMLYA DOLARI 1 AVUSTttRU ŞİÜIIİ 1 BATI ALMAN MARKI EFEKTİF 1 BELÇİKA FRANGI 1 DANİMARKA KRONU ŞİRKETLERİN İLK BE$ AYI Sermaye artışı 197 milyar lirayı buldu Yılm ilk S ayitk doneminde 1.267şirkei tarafından 197.3 milyar liralık sermaye amşt gerçeklepirildi. Sermaye artışı gerçeklestiren şirketlerin önemli bir bölümünü anonim firketler oluşturuyor. 922 anonim şirkei tarafından gerçekleştirilen sermaye artısı 190.9 milyar lira olarak saptandı. Bu sermaye tutarı, gerçekleştirilen tum artısın yüzde 96. Tsint eşit bulunuyor. tif ve 4S'i komandit sirket turunde bulunuyor. Yeni kuruhnuş anonim şirketlerin 48.2 milyar lira olan sermayesi 4 tiir şirketin kuruluş sermayeleri toplamımn yuzde 77.2'sini oluşturuyor. Limited şirkeılerin kuruluş sermayeleri 12.0 milyar lira, kolltktif şirketlerin 2.1 milyar lira ve komandit şirketlerin 120.9 milyon lira düzeyinde bulunuyor. 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOUANDA FIORİMİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU ALTIN GUMUS FTCVTLARI Cumhuriyet Reşat 24 Ayar Külçe 22 Ayar Bilezik 900 Ayar Gümüş ALIŞ 30.400 30.000 4.450 4.040 85.50 SATIŞ 30.500 30.500 4.470 4.300 88.50 928 sirket kapandı 4270 yeni şirket kuruldu Ocakhaziran dönemindt sermaytleri loplamı 62.S milyar lira olan 4270 sirket kuruldu. Yeni kurulan şirketlerin 2.0lS'i iimited. 1.727'si anonim. 4S0'i koUek Ythn ocakhaziran donemini kapsayan ilk beş aymda 928 sirket kapandı. Bu şirketlerin sermayelerinin toplamı S. 7 milyar lira düzeyinde bulunuyor. Ticari faaUyetlerine son veren şirketlerin 826'si kollektif sirket turunde, bu şirketlerin sermayeleri toplamı 5.3 milyar lira olarak hesapUmdu (ANKA) 1STERÜN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ SATIŞ TL ALIŞ TL. SATIŞ TL. 365.77 362 40 372.67 322.46 303.51 328.54 19.02 18.85 19.38 133 68 132 45 136.20 6 56 6.17 6.68 36.38 36 05 37 07 43.42 43.02 44 23 118.35 117.26 120.58 45 07 44 66 45 92 160.25 158.78 163.27 21.52 20.26 21.93 : 56.90 147.68 159.86 281 21 264.68 286.51 1230 15 1157 88 1253 36 46 84 44 08 47 72 503.48 498.84 512 98 104.16 98 04 106 12 T.C. ZİRAAT BANKASI erifilenıez"