Catalog

3 KASIM 1984 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYE'den y görüşme bitti, limitler yenîlendi ANKARA (a.a.) On gün önce Türkiye'ye gelen Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye Masası Şefı Geoffrey Tyler, başkanlığındaki Para Fonu Heyeti ile yapüan görüşmelerin tamamlandığı açıklandı. Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Kaya Erdem, yaptığı yazılı açıklamada, "Göriişmeler sırasında 1984 yılına ait ödemeler dengesi ve bıitçe gelişmelerinin yanı sıra, 1985 ydı programının da ele alındığını belirtti ve bu konularda karşılıklı görüs teatisinde bulunulduğunu" kaydetti. IMF ile Turkiye arasında yürürlükte bulunan Standby anlaşması çerçevesinde, parasal büyüklüklerdeki gelişmelerin görüşüldüğünu ve son gelişmeler ile 1984 yılının kasım ve aralık ayı limitlerinin tartışıldığınıbelirtenErdem.Merkez Bankası'nın iç varlıklarında, kasım ayı için 1 trilyon 500 milyar liralık, aralık ayı için de 1 trilyon 560 milyar lir?lık limit belirlendiğini sözlerine ekledi. Katma Değer Ifcrgisi Yasası yuyunlandi Zincirleme vergi yılbaşında YASAYA GORE Üretimden tüketime kadar her mal ve hizmet satışmdan yüzde 10 katma değer vergisi almacak. Matrah, teslim ve hizmet işlemlerinin karşıhğım ohtşturan bedel olacak. Vergi, mükellefin yazılı beyanı üzerine tarh olunacak ve bu beyan vergi kesintisi yapmakla sorumlu matrah, teslim ve hiz gili yapılacak. verecekler. tutulan tarafmdan vergi dairelerine KDV'de met işlemlerinde, bu işlemlerin karşılığını oluşturan bedel olacak. KDV'de vergilendirme dönemi faaliyet gösterilen takvim yüının üçer ayhk dönemleri olacak. Ancak, götürü usulde vergilendirilen mükellefler için bu dönem bir takvim yıh, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar için ise bir ay olarak belirlendi. KDV, mükeüeflerin yazüı beyanlan üzerine tarh olunacak ve bu beyan vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından yapılacak. Mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar, KDV beyannamelerini vergilendirme dönemini izleyen ayın 25'inci günü akşamına kadar il ANKARA (ANKA) Katma Değer Vergisi uygulamasını öngören yasa Resmi Gazete'de yayımlandı. Yasanın verginin uygulanmasına yönelik hazırhk çalışmalanru düzenleyen ve Bakanlar Kurulu ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı'na bu konuda yetkiler veren hükümleri hemen, verginin tahsüatına ilişkin hükümleri ise yılbaşmdan itibaren yurürlüğe girecek. Üretimden tüketime kadar her mal ve hizmetten yüzde 10 katma değer vergisi kesilmesini öngören yasada, Bakanlar Kuruluna temel tüketim maddelerini, vergj kapsamı dışında tutma yetkisi de veriliyor. Yasaya göre, ticari, sınai, nrai faaliyet ve serbest meslek faaliyet çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerle heı türlü mal ve hizmet ithalatı, PTT, TRT hizmetleri, SporToto, Milli Piyango, at yarışı gibi müşterek bahis ve taüh oyunlan, konserler, sportif faaliyetler ve yanşmalar gibi hizmetlerden katma değer vergisi alınacak. Yasa ile ihracatın KDV kapsamı dışında tutulması, aynca ihracatın yanı sıra deniz ve hava, demiryolu araçlan, taşımacıük ve diplomatik istisnalar konulması öngörülüyor. 3 kamu işvereni sözleşmeye yanaşmıyor tşSendika Servisi, Bayındırlık ve tskân Bakanlığı'na bağlı Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanlan Genel Müdürlüğü işyerlerinde çalışan gemi adamlan için işveren, toplu sözleşme masasına oturmuyor. Deniz Ulaşİş Sendikast yetkilileri, bakan dahil aylardır yaptıklan girişimlerden hiçbir sonuç alamadıklannı, işverenin resmi çağnlara da uymadığım, sözleşmeleri 1983 sonunda biten işçilerin çok mağdur durumda kaldıklannı bildiriyorlar. Bayındırlık ve tskân Bakanlığı bünyesinde çalışan gemi adamlarının toplu sözleşme öyküsü, bir türlü sözleşme masasına oturulamaması tam bir yılan hikâyesine dönüşmüş durumda. Çalışma Bakanlığı 10 temmuz tarihi ile gemi adamları adına sözleşme yapmaya yetkili sendikanın Deniz Ulaşlş olduğunu bıldirmiş. Süresi içinde yetkiye bir itiraz da olmamış ve sendika, toplu sözleşme görüşmeleri için işverene başvurmuş. Ancak muhatap bulamayınca, yer, gün ve saat saptaması için Çalışma Bakanlığı ve Ankara Bölge Çaüşma Müdurlüğu'ne başvurulmuş. Bölgenin saptadığı ve çağn yaptığı 25.9.1984 tarihinde işveren temsilcisi yetkili olmadığını söyleyerek tespit yapümasını istememiş. Bölgenin yaptığı 12.10.1984 tarihli toplantıya da gelen işveren temsilcisi dava açtıklarını bildirerek, toplu sözleşme masasına oturulmak üzere yapılmak istenen toplantı günü saptanmasına karşı çıkmış. Deniz Ulaşlş Sendikası yönetkileri böylece toplu sözleşme masasına bir türlü oturulamadığını, aynı işyerlerinde çalışan işçiler için yeni sözleşmeler bağıtlanmışken, gemi adamlarının sözleşmesiz eski ücretleri ile çok güç koşullarda çalışmayı sürdurmek zorunda bıraküdıklarını belirtiyorlar. 2822 sayılı yasanın ilgili hükümlerine göre, kesinleşmiş bir yetkiye karşı dava açılamayacağını bildirerek, uygulamada işverenin iddiasına benzer hiçbir örnek görülmediğini, ne yapacaklannı şaşırdıklarmı anlatıyorlar. Öztiryakiler, işvereni de bakanlığın gönderdiği yetki belgesinde " A . Ş . " yerine "Kollektif Şirket" yazılı olmasını gerekçe göstererek, toplu sözleşme masasına oturmadı. Bakanlığın yanhşının duzeltilmesi için girişimde bulunan Gtomobilîş Sendikası, daha önce toplu sözleşmenin olmadığı ve sendikanın girmediği işyerinde 10 yılhk işçinin de asgari ücretle çaüştığını ve çok mağdur durumda olduklarını bildirerek, işvereni fırsatçılıkla suçladı. İşçUer ise, işverenin sendikadan istifalan için zorlama yaptığını bildirdiler. KDV, mükellefin işyerinin bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunacak. KDV'nin yürürlüğe girmesiyle birlikte kaldınlacak olan vergiler arasında yer alan istihsal vergileri yerine ek vergiler getirilecek. Buna göre, bu vergilerin kaldınlmasından doğacak kaybı karşılamak üzere tütün mamulleriyle, bira dışında alkollü içkilerden yüzde 50, şarap, bira ve alkolsüz içkilerden yüzde 15 oranında ek vergi alınacak. Yavuz Canevi: Serbest faiz gündemde değil. ÜCRETLİLERİ ETKİLEYEN ENFLASYON KDV uygulamasıyla kaldınlan vergiler şunlar: Dahilde alınan istihsal vergisi, şeker istihlak vergisi, SporToto vergisi, PTT hizmetleri vergisi, işletme vergisi, nakliyat vergisi, ithalde alınan istihsal vergisi, ilan vereklamhizmet leri vergisi. Canevi: Fiyatlar düşmezse faiz inmez ANKARA (THA) Merkez Bankası Başkanı Yavuz Canevi, "Fiyat endeksleri istenen seviyeye gelmedikçe, mevduat faizlerinde herhangi bir degişiklik beklenmemeli" dedi. Yavuz Canevi şunları söyledi: "Faizlerin yeniden belirtenmesi, yani şimdiki faiz oranlannın aşagıya çekilmesi ya da jukseltilmesi. gelişmelere göre ileride gözden gecirUecek. Fiyat endekslerine göre, yeniden bir karara vaniacak. Ancak, fiyat endeksleri istenen seviyeye gelmedikçe, mevduat faizlerinde de herhangi bir değişiklik beklenmemeli. Zira. faiz oranlannın, fiyat endekslerinden ayrı tutulması mümkiin değil." Serbest faize geçilmesi konusunda herhangi bir çalışmaları olmadığını da kaydeden Merkez Bankası Başkanı Canevi, "Serbest faiz sistemi şu an gündemde değil, ileride gündeme gelebilir. Ancak, şu aşamada bir çalışma yok" dedi. Merkez Bankası Başkanı Yavuz Canevi, kredi faizleri konusunda da şöyle konuştu: "Bu faizlerle kredi alıp, yatırım >apüma>acağını herkes biliyor, biz de biliyoruz. Nitekim, bu amaçla, yatınmlann kredi faizlerinin yüksek olmasına ra|men, canlandırılması için çalışmaiar var. Devlet Planlama Teşkilatı'nda bu konu üzerinde çalışılıyor. Kredi faizlerinin yatırımlara olan olumsuz etkisi, diğer birtakım yöntemlerle mutlaka giderilecek. Buna bir çözıim getirilmeye çalışılıyor." İTO: Ekimde fiyatlar % 2 arttı \ferun artışından işçiye pay yok Ekonomi Servisi Ondan fazla isçi çalıştıran imalat sanayii işyerlerinde artan verimlilikten calışanlar pay alamıyor. Yaratılan değerden işçilere düşen pay hızla azalırken, toplam maliyetler içinde ücretlerin payı da düşüyor. Mustafa Sönmez tarafından gerçekleştirilen Özal Ekonomisi ve tşci Haklan başlıklı araştırmanın bulgularına göre, DİE'nin Yıllık İmalat Sanayii Anket Sonuçlan 197782 yülan arasında, verimliliğin göstergesi sayılan kişi başına katma değer, 1963 fıyatlanyla yüzde 12.6 artış gösterdi. Buna karşıhk aynı dönemde, on kişiden fazla işçi çalıştıran imalat sanayii işyerlerinde yıllık ortalama gerçek ücretler yüzde 15 düşüş gösterdi. "İmalat sanayiinde bölüşümün adaletsideştiginin bir diğer gbstergesinin toplam katma değer içinde isçi iıcretlerinin payının azalması" olduğuna dikkat çeken araştırmada, katma değerden ücretlilere düşen payın 1977 yılında yüzde 37 iken 1982'de yüzde 29'a düştüğü belirtiliyor. "Uygulanan ekonomik politikalar sonucu, işçilerin yoksullaşmasının toplam mali\etler içinde ücretlerin payının azalmasında da kendini gösterdigi'"ne dikkat çekilen araştırmada, 1979 yılında yüzde 18.6 olan maliyetler içinde ücretlerin payının 1982'de yüzde 12,8'e düştüğü belirtiliyor. 197982 yılları arasında maliyetler içinde ücretlerin payının, yüzde 31 oranında gerileme gösterdiği belirleniyor. Araştırma Özal ekonomisinin ücret politikasının bir boyutunun da sektörler arası ücret farklılıklannın azaltılması olduğuna dikkat çekerek, en düşük ücret ödenen sektör ile en yüksek ücret ödenen sektör arasındaki farkın, 197583 yılları arasında üç kattan 1.6 kata indiğini belırli Ekonomi Servisi İstanbul'da perakende fiyatlar yüzde 2 oranında arttı. Geçen yıhn eş ayında bu artış yüzde 3.6 düzeyindeydi. İTO'nun hazırladığı "tstanbul L'crellikr Gecinme Endeksi"ne göre, yılın ilk 10 ayında enflasyon yüzde 38. l'i buldu. Geçen yıUn eş dönemindeki rakam yüzde 23.3'tü. Ekim ayları itibariyle geçen yil yüzde 30.1 olan son 12 aylık artış da bu yıl yüzde 46 olarak gerçekleşti. Ekim ayının en yüksek fıyat artışı yüzde 4.3'le ev eşyası grubunda belirlendi. Giyim eşyalarının fıyatı bir ayda yüzde 2.8 artarken, gıda maddeleri yüzde 1.3 oranında pahalılaştı. ÜCRET VE VERİMLİLİK ARTIŞI Yıllık çalışan başına katma Yıllık gerçek ücret değer endeksi endeksi 1977 = 100 1977 = 100 Yıllar Kok könıiirii yeniden zamlandı KARABÜK, (Cumhuriyet) Türkiye Demir Çelik Işletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü, Karabük ve Iskenderun Demir Çelik Fabrikalarında üretilen tüm hadde mamüllerinin satışını dünden itibaren serbest bıraktı. Demir Çelik yetkilileri, satışlann azalması üzerine bu kararı aldıklannı sövlediler. Bu arada sanayide kullanılan kok kömürune zam yapıldı. Bakanlak Kurulu'nun Resmi Gazete'de yayınlanan karanna göre, Demir Çelik koklannın ton başına alış fiyatı yüzde 8.9 oranında artışla 41 bin 300 liradan 45 bin liraya, satış fiyatı 43 bin liradan 47 bin liraya yükseltildi. Bur.un yanı sıra, gazhane koklannın alış fiyatı yüzde 10 oranında artışla 30 bin 900 liradan 34 bin liraya, satış fiyatı yüzde 8.7 oranında artışla 32 bin 650 liradan 35 bin 500 liraya, kok tozlarının alış fiyatı yüzde 9.6 oranında artışla 15 bin 500 liradan 17 bin liraya, satış fiyatı yüzde 8.7 oranında artışla 17 bin 200 liradan 18 bin 700 liraya çıkartıldı. 1977 1978 1979 1980 1981 1982 100.00 94.67 89.83 83.26 87.17 84.82 100.00 104.40 95.81 91.03 99.13 112.62 Tanzim satış ithal peynire kucak açacak tstanbul Haber Servisi tstanbul Belediye Tanzirp Satış Mağazalan'nda 600 liradan satılacağı açıklanan Bulgar peynirine Danimarka peyniri de eklendi ve ilk parti peynirin 15 gün içinde satışa sunulacağı belirtildi. lstanbul Belediyesi Tanzim Satış Mağazaları Genel Müdürlüğü ile yapılan anlaşma gereği, Anadolu Export ile PEYSAN Peynir Sanayii A.Ş. yıl sonuna kadar 500'er ton beyaz peynirin dışahmını gerçekleştirecekler. Belediye ilgilileri, getirüecek peynirin yalnız Tanzim Satış Mağazalan'nda değil bakkallarda da satılacağını, ancak bunun için henüz bir fiyat belirlenmediğini bildirdiler. 30 ekim günü yapılan anlaşma gereği Bulgaristan'dan getirüecek 100 tonluk ilk parti beyaz peynirin 1015 gün içinde satışa sunulabileceğini belirten Anadolu Export Ithalat Müdürü Nurtıan Nazikcan, "Ydbaşına kadar 500 ton peynir getireceğiz. Bulgaristan peyniri imalat açısından standartlanmıza uygun olduğu gibi Türk damak tadına da uygun" dedi. PEYSAN şirketi de 26 ekim günü yapılan anlaşmaya uygun olarak Danimarka'dan 300 ton beyaz peynir getiriyor. Danimarka peynirinin en geç 15 kasımda satışa sunulacağı belirtildi. Peynir dışalımı konusundaki düşüncelerini açıklayan firma sahibi Ali Zafer Taciroğlu, dışahmdaki fon kesintisinin ve gümrük vergisinin indirilmesinin uzun dönemde Türk üreticisini ZOT durumda bırakacağını savundu. Tüketici fiyatlarının en yüksek, süt uretiminin ise en düşük olduğu kasım, aralık ve ocak döneminde spekülasyon beklentilerinin ve spekülatif satışlann arttığını belirten Taciroğlu, "Alınan i'halat tedbirleri fiyat artışlannı önlemeye yöneliktir. Fiyatlar bu uygulamayla tepe noktasından aşağı bastınlnuşür" dedi. Kaynak: DtE. Yıllık İmalat Sanayii Anket Sonuclan, TiEaret Bakanlığı Geçinme Endeksleri • Venmlılık Ü c r e t AIıs 110 100 ılısk ılerı ! •0 80 70 ao 50 t 1 t 1877 I&7S 1979 1960 19S1 »82 ŞİRKETLERDEN HABERLER OSMAN ERK, YAPI KREDİ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI OLDU Yapı Kredi Bankası Genel Müdür Yardımcılığı'na Osman Erk atandı. 1979 yılında Citibank N.A. tstanbui'da iş hayatına baslayan Erk, 1983 ağustosunda bu bankanın Ankara Şube Müdürluğu'ne atandı ve Yapı Kredi'de göreve başlayana kadar bu görevini sürdürdü. TÜRKtYE'NtN EN BÜYÜK AGIR DtZEL MOTOR FABRİKASI AÇILIYOR Ercan Holding kuruluşu olan MAN Motor Fabrikası, ay sonunda Başbakan Turgut Özal tarafından hizmete açılacak. Irving Trust, Tütünbank'a ortak oluyor Ekonomi Servisi ABD'nin tamnrnış bankalarından Irving Trust, Yaşar Holding'in kontrolündeki Tütunbank'a orıak oluyor. Yaşar Holding ve Irving Trust yetkilileri arasında bir süredir suregelen görüşmelerin son aşamaya vardığj ve muhtemelen aralık ayı başında tarafların ortaklık anlaşmasını imzalayacakları belirtiliyor. yor. Aynca kamu ve özel kesim arasındaki ucret farklannda da 1980 sonrasında bir daralma gözlendiğine ve 1977'de yüzde 38,4 olan farkın 1983'te yüzde 30,8'e indiği saptanıyor. EV EKONOMİSİ HAZIRLAYAN MERAL TAMER DUNYA'dan Meksika da petrol üretiıııini kıstı Ekonomi Servisi OPEC üyesi ülkelerin ham petrol üretimini kısma karanndan sonra, OPEC'e üye olmayan Meksika da, günlük üretiminden 100 bin varillik bir kısıntı yapmayı kararlaştırdı. Meksika hükümeti, "petrol ihracatında kısıntıya gitmenin kendi başına bir amaç olmadığını, amaçlarımn ülkenin temel kaynağının fiyatını korumak olduğunu" açıkladı. Hemen etkisini gösterecek olan kısıntının Meksika'nın petrolden elde ettiği dış geliri kasım ayında 81 milyon dolar azaltacağı, bunun yılhk yüzde 6 gelir azalmasına eşit olduğu belirtiliyor. Meksika hükümeti kasım ayı boyunca fiyat değişikliği yapmayacağını da açıkladı. Ekonomi Servisi ABD hükümeti İsrail'e 1,2 milyar dolarlık ekonomik yardım yapmayı resmen karara bagladı. Tehlikedeki İsrail ekonomisine yardım amacıyla verilen para, geri ödenmeyecek. İsrail ek olarak 1,4 milyar dolar da askeri yardım alacak. İsrail, 1985 mali yıh için 750 milyon dolarlık ek bir mali yardım talebinde daha bulunacak. Tüketici, konfeksiyonda kumaş kalitesini gösteren etiket istiyor Avrupa'ya ihraç ettikleri bir penyeye bile kumaş kalitesini belirten etiket koyan tekstilcilerimiz, Türkiye'de tüketiciyi ciddiye almıyor. Oysa bir ciklet, ya da bir gofretin üzerinde bile, hangi maddelerden üretildiğini belirten etiketler yer alıyor. Gazetemize kadar gelen Öıer Berkay adlı okurumuz, konfeksiyon ve kumaşların bir kenannda kumaşın özelliklerini belirten bir etiketin bulunmasının, tüketicinin korunması açısından çok gerekli olduğunu dile getirdi. Türkiye'de binlerce kumaş ureticisi ve konfeksiyoncu bulunduğunu hatırlatan Özer Berkay, hangisinin kalkeli, hangisinin kalitesiz olduğu konusunda tüketiciyi baştan bilgilendirecek bir yöntemin geliştirilmesini istedi. Değil tuketicinin, mağazada mali satan tezgahtar ya da diikkân sahibinin bile kumaşın cinsi ve kalitesi konusunda çoğunlukla fıkir sahibi olmadığina işaret eden Berkay, sözlerini şöyle sürdürdü: "Her mağazada başka model, başka kumaştan konfeksiyonlar var.. Kimi ucuz, kimi pahalt... Ama hangisi kaliteli, hangisi kalitesiz anlamak mumkün değil. Bir siirtt para verip aldığımız bir giyecek, yağmur yediğinde ya da ilk yıkanışta çekiveriyor, ya da rengi soluyor. O marka kumaşı bir daha kullanmamak gerek. Ama kumaşın markası bilinmiyor ki... Bugun bakkaldan bir gofret, bir ciklet ya da bir paket kraker bile alsanız, paketin üzeriode o malın içinde neler bulundugunu; undan mı şekerden mi yapıldıgı yazar. Buna karşılık binlerce lira verip aldığınız bir takım elbise ya da mantonun, yünden mi, pamuktan mı, naylondan mı, polyesterden mi üretildiğini bilmek tuketicinin hakkı değil mi? Medarı iftihannuz tekstilcilerirniz, acaba hangi kumaştan üretildiğini etiketin üzerinde belirtmeden Avrupa'ya tek bir çöp satabiürler mi? Avrupa'ya saülan bir penyenin üzerinde bile yüzde 70 pamuklu, yüzde şu kadar senteük v&. diye etiket vardır. Konfeksiyoncularımız işleri sıkı lutan Avrupa için gösterdikteri bu titizliği, kendi insanlan için neden göstermezler? Türkiye'de konfeksiyon ürünlerinde kaliteye dönük bir etiket mecburiyeti, bugüne kadar neden getirilmemiştir?" Okurumuzun bu uyarılan üzerine Altınyıldız ve Beymen firmalarmm sahibi Osman Boyner'in görüşlerine başvurduk. "Tam yarama parmak bastınız", diyerek söze baslayan Osman Boyner, "Üretikn kumaşlann ve konfeksiyon]ann kenarına kumaş muhteviyatının belirtilmesi zoruulu hale getirilmelidir. Bö>lelikle kumaş üreticileri ve konfeksiyoncular arasındaki haksız rekabet de önlenmiş olur. Örneğin benim kumasım yüzde 100 ı I l .i . I ,i I i ı ı ı ı DOVIZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 407 lira 70 kuruş olarak açıkladı. Dövızin Döviz Dovız Efektif Efektif Atış Alış Satış Satış Cinsi 1 ABD Doları 407.70 411 82 407.70 415.85 1 Avustralya Doları 353.55 350.01 332.51 357.01 1 Avusturya Şilinı 19.88 19.68 19.68 20.07 1 Batı Alman Markı 139.70 141.07 138.30 138.30 1 Belçika Frangı 6.93 7.00 686 6.52 1 Fransız Frangı 45.45 45.90 45.00 45.00 1 Hollanda Florini 123.93 125 14 122.69 122.69 1 jsveç Kronu 48.57 49.04 48.08 48.08 1 İşvıçre Frangı 169.33 170 99 167.64 167.64 100 İtalyan Lıretı 22.45 22.67 22.23 21.12 100 Japon Yem 170 10 171.77 168.40 159.98 1 Kuveyt Dinarı 1355.36 1369.05 1287.59 1382.47 1 Sterlin 514.98 509.83 509.83 520.03 1 S.Arabıstan Riyali 115.84 116.97 114.68 108.95 ABD'nin Israil'e yardımı kesinleşti Chip"lerde yeni devir Ekonomi Servisi Japon Toshiba firması bugünkü bilgisayar yongalannm (chip) dön misli kapasitede hafıza kapasitesi olan yeni bir yongayı geliştirdiğini ilan etti. " 1 milyon bit" depolama kapasitesi olan yeni yonganın geliştirilmesi çahşmalan tanınmış tum Japon, Amerikan ve Avrupa bilgisayar fırmaları tarafından sürdürülüyor. Pazara çıkabilmesi için henüz üç dört yıl geçmesinin gerekli olduğu w yiin diyelim. Rakip finnanınki ise yüzde 30 yün. Ama ikisi de yün diye satılıyor, birinin metresi 1500 lira, diğerininki 5 bin Ura olunca, kalite hakkında bilgi olmadığı için tüketici, "kazıklaıuyorum" psikolojisi içinde ucuzuna yönelebiliyor. Türk Standartları Enstitüsü ile bu konuda pek çok temaslar yapıldı. Ama TSE, hem tükeüciden, hem de üreticinin bir bölümünden gelen bu isteği bir türlu olumlu sonuçlan dırmıyor," dedi. ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 2.9479 9 0600 3 3230 2 4319 1 834.00 242.10 3.5551 1 Steriin BAIman Markı Fransız Frangı Hollanda Flonnı Isvtçre Frangı İtalyan Liretı Japon Yeni S.Arabıstan Rıyalı 1.2505 ABD Dotan AUIN GÖMÜŞ Cumhuriyet Reşal 24 ayar kütee ALIŞ 30 200 31500 SATIŞ 30 400 32 000 4560 4.120 93 4580 4450 95 belirtilen söz konusu yongalar, çok kannaşık programlarla uğraşabilecek hızlı, ucuz ve gelişkin bilgisayarlann üretimine kapı açacak. Etiketlerle fiyat endekslerinin çeliştigi tek ülke biz değiliz ABD'de tüketici endeksleri 1 yılda yüzde 4.3"lük fiyat artışı gösterirken, sokaktaki vatandaş geçen yıla göre filesini yüzde 25 zamlı doldurmaktan şikâyetçi. Amerikan TIME dergisinde yer alan bir yazıyı okuyunca, çarşıpazardaki etiketlerle fiyat endekslerinin çeliştigi tek ülkenin Türkiye olmadığını görerek yüreğimize su serpildi. Yazıya göre ABD'de tüketici endeksleri son 1 yılda yüzde 4.3'lük fiyat artışı gösterijken, sokaktaki vatandaşfilesinigeçen yıla göre yüzde 25 zamu doldurmaktan şikâyetçiymiş. örneğin; Arkansaslı 40 yaşmdaki Barbara Harris, kendisiyle görüşen TIME dergisi muhabirine, "Ben, alışverisimi haftalık yaparım. Geçen yılın ekiminde haftalık yiyecek alışverişim için 80 dolar (yaklaşık 34 bin 500 lira) yeterliyken, şündi 100 dolar (43 bin lira) gerekiyor" demiş. Bayan Harris'in bu sözlerine dikkati çeken TIME muhabiri, "Sokaktaki vatandaş için 1 yıllık enflasyon, resmi istatistiklerden 6 kat daha fazla" diyor. Nitekim ABD'de seçilmiş bazı mallarda son 1 yılhk fiyat hareketlerini gösteren bir araştırma, yıllık enflasyon oranının yüzde 4,3 olarak açıklanmasma karşılık, tavuk fiyatlarının yüzde 6,3 reçeteli ilaçlann yüzde 9,8 kullanılmış otomobillerin yüzde 11,7, margarin fiyatlarının yüzde 14,4 yerel telefon konuşma ücretlerinin yüzde 15,9 arttığını gösteriyor. Etiketlerle fiyat endekslerinin birbirini yalanladığını ortaya çıkaran yazıyı okudukça, Amerika ile araınızda yalnızca bir konuda önemli tark olduğu dikkati çekiyor ki, o nokta da, ABD'de son 1 yılda yiyecek dışındaki bazı malların da fiyatlann düştüğü, bizde ise bu duruma rastlamanın olanaksızlığı... Örneğin, ABD'de televizyon setlerinin fiyatlannda son 1 yılda yüzde 6,1'lik duşüş gözlenmiş, benzin fiyatları yuzde 5, e>aletlerarası telefon konuşmaları yüzde 4,8, şarap fiyatları yuzde 1,7 mefruşat malzemeleri yüzde 1,5 ucuzlamış. Bizde belkı mevsimsel olarak yumurta, domates, tavuk gibi bazı yiyeceklerin fiyatları zaman zaman ucuzlayabilir, ama Türk Lirası'nın omuzlarının dolara karşı bir türlü minderden kalkamadığı ülkemizde, televizyon, muzik seti, şehirlerarası telefon konuşmalan gibi mal ve aizmeılerin ucuzlaması. bugün için diişünü gormemizin bile yasaklandığı olgulardır. 22 ayar bıleztk 900 ayar gumuş fcjj \ f 3 KASIM 1984 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI T.C. ZtRAAT BANKASI İJJ \ ^ Ingiltere'de işsizlik rekoru DÖVİZİN CİNSİ 1 AB0D0URI 1 AVUSTRALYA D0URI 1 AVUSTURYA ŞİLİHİ DÖVİZ 407.50 349.92 19.61 138.10 6.80 38.05 44.92 122.59 48.02 167.54 22.18 168.35 311.13 1355.26 47.31 509.74 114.60 411.82 353.62 19.81 139.56 6.87 38.45 45.39 123.89 48.52 169.31 22.41 170.13 314.43 1369.63 47.81 515.14 115.81 EFEKTİF 407.50 419.59 332.42 360.30 19.61 20.19 138.10 142.20 7.00 6.46 38 05 39 17 44.92 46.25 122.59 126.23 48.02 49.44 167.54 J 72.51 21.07 i 22.83 159.93 173.34 295.58 320.37 1287.50 1395.47 44.94 48.71 509.74 524.86 108.87 118.00 Ekonomi Servisi İngiltere'de kasım ayında işsizlik rekor düzeye ulaştı. Ingiltere'deki işsiz sayısı işgücünün yüzde 12,9'u olan 3 milyon 101 bin 200 kişiyi buldu. Mevsimsel hareketleri de dikkate almadan yapılan hesaplar ise, İngiltere'de ekim ayı işsiz rakamının 3 milyon 225 bin 136 kişiye ulaştığını gösteriyor. Bu rakam işgücünün yüzde 13,6'sını oluşturuyor. AUŞTL. SATÇTL. AUŞTL SATTŞTL 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇIKA FRANGI 1 DANİMARKA KRONU 1 FRANSIZ FRANÖ 1 H0LUN0A FLORİNİ Japon dış ticaret fazlası Ekonomi Servisi Japonya dış ticaret fazlasında sıçrama kaydetti. Ağustos ayında 1.23 milyar dolar olan cari işlem fazlası, eylül ayında 4.35 milyar dolara yükseldi. Geçen yılın aynı dönemindeki artışın 2.66 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Japonya'nın ihracatında bir yıl içinde meydana gelen artış yüzde 14,7 oldu. 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRAN6I 100 İTALYAN ÜRETİ 101 JAPON YENİ 1KANADAD0UUU 1 KUVEYT DtNARI 1 NORVEÇ KRONN 1STERÜN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ ReynoldsMitsubishi ortak yatırımı Ekonomi Servisi V/inston, Camel ve Salem marka sigaralann ureticisi Amerikan Reynolds Tobacco firması, sigara satışlarını canlandırmak amacıyla Japon Mitsubishi firmasıyla ortak yatırıma gitüklerini açıkladı. Reynolds Tobacco firmasının yöneticisi Lester Pullen, bu işbirliğiyle birlikte Camel marka sigaraların Japonya'da satışının hızla artacağını umduklarını dile getirdi. , L T.C. ZtRAAT BANKASI "Gücüne erişilemer"