Catalog

17 KASIM 1984 EKONOMt CUMHURİYET/9 TURKIYE'den Ekonomi Servisi Dış piyasalarda haftaya formunda başlayan doların, iç piyasa resmi alış kuru dün dört lira 45 kuruş birden arttı. Genellikle 1 lira ya da yarım lirayı aşmayan küçük küçük kur ayarlamaları yapıldığı düşünülecek olursa, yaklaşık 4,5 lira birden dolar fiyatrnın artmışolması dikkati cekiyor. Doların döviz satış kurundaki artiş ise 41ira 41 kuruş oldu. öte yandan, dün ögle saatlerinde 1 dolar 3.05 Alman Markıkmaçıkarken,2.5 Isviçre Frangı sınınnı yeniden aştı.Dolar geçen hafta sonunda, 3.02 mark ve 2.49 Isviçre Frangı üstünden işlem görmüştü. Dış borsa uzmanlan, özellikle ticari şirketlerin ay sonu ve yıl sonu bilancolanru dengelemek amacıyla dolar talebini artırdıklannı, bunun da dolar fıyatını yukarı çekme yönünde etki yaptıgını kaydediyorlar. Katnıa Değer Vergisi teşvikli ithalata istisna tanımıyor Dolar 4.5 lira birden arttı Teşvik beigeli yattnmcıda Ekonomi Servisi Katma Değer Vergisi Yasası, yeni yatırım karan almış birçok sanayiciyi, "yatınm mallan ithalatında büyuk bir telaş" içine sokmus bulunuyor. Çünkü, yılbaşında yürürlüğe girmesi söz konusu olan Katma Değer Vergisi Yasası, teşvik belgesi almış yatınmlar için belli bir istisna getirmiyor. Konuyla ilgili olarak bilgisine başvurduğumuz lstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nurnüah Gezgin, sanayiciyi telaş içine sokan söz konusu durumu şöyle açıkladı: "Eskiden, teşvik belgesi almış yaünmlar içîn yapılacak her türİU ithalat, gümriik istihsal vergisinden muaftı. Kaldınlacak olan giimrük istihsal vergisinin yerine geçecek Katma Değer Vergisi'ne ilişkin yasa böyle istisna hükmii içermemektedir. Bu da, yeni yatınma girişmiş sanayicinin yüzde 10 oranında ve hiç beklemediği bir vergi ile karşı karşıya gelmesine yol açmıştır." "Ortadaki sakatlığın yeni bir teşvik kanunu ile halledilmek istendiği"ni söyleyen Nunıllah Gezgin, sanayicinin her ihtimale karşı, yapabildiği kadar makine ithalini yılbaşına kadar yapabilmek gibi bir gayretin içine girdiğini, ancak, işlemler hızlandırılsa da sonuç almanın kolay olmadığını dile geürdi. öte yandan, yatınmlannı genişletme karan almış bir sanayi İthalat Petkim'e de fiyat düşürttü Ekonomi Servisi Petkim, polietilen ve polistiren ürünlerinin fiyatlannı yüzde 10 oranında indirdi. Petkim yetküileri fiyat indiriminin nedenlerini şöyle açıkladılar. "Diinyada bu türlerin fıyatian düsük gidiyor. Iç piyasanın taleplerini bizim üretimimizin yanı sıra ithalat da karşüıyor. İndirim zonınluydu". Petkim yetkililerinin belirttiklerine göre, yüzde 10 oranındaki indirim Petkim için "kârdan zarar" anlamını taşıyor. Polietilen ve polistirende yeni fıyatlar şöyle: Polimer ve Homojen (PE) UV'li GO35 (PE) Antişok (PS) Kristal (PS) . 365.800 428.340 438.960 421.260 TL/ton TL/ton TL/ton TL/ton kuruluşunun ithalat bölümü yetküileri son günlerde içine girdikleri telaşı şöyle anlattılar: "Bizden istenen, gerekli yatınm mallan ithalatını yılbaşına kadar mümkün olduğu kadar çok ve çabuk yapabilmemiz. Ancak, ne kadar çabuk olsak, bir makinenin hazırlanıp bize gönderilmesini hızlandıramayu. Bu tür siparişlerin gercekleşmesi hep zaman alır. Ne var ki, öngördiiğümüz makine ithalatını yılbaşına kadar gerçekleştiremezsek, Pakdemirli: Ihracat ithalat telaşı ve yatırım ayrı ayrı teşvik edilecek baglı bulundugumuz holdingin 150 milyon lira kaybı olacak." Yine aldığımız bilgilere göre, Türkiye'nin önde gelen büyük holdinglerinden birisi yeni yatınmları ile ilgili olarak 30 milyar liralık ithalat yapmak durumunda. Yılbaşına kadar tümüyle gerçekleştirilmesinin kolay olmadığı söylenen bu ithalat için, katma değer vergisi uygulanması halinde söz konusu holding " 3 milyaıiık vergi vermek" zorunda kalacak. Hazine Müsteşarı Türkiye'ye fîilen gelen yabana sermayenin 600 milyon dolar olduğunu söyledi. TRABZON, (a.a.) Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı Ekrem Pakdemirii, "tşçi tasarruflannın degeriendirilmesi, yabancı sermaye ve DESİYAB" konulu sempozyumda yaptığı konuşmada dış finansman akımının ekonominin istikrar programı ile garantili olduğunu söyledi. Ekrem Pakdemirli Türkiye'ye bugüne kadar Fıilen gelen yabancı sermaye miktarının 600 milyon dolaı olduğunu belirterek istatistiklerde göriilen 930 milyon dolarhk yabana sermayenin 330 milyon dolarhk bölümünün henüz Türkiye'ye girmediğini, beklenen yabancı sermayenin tümü yurda çekilse bile bunun yetersiz kalacağını söyledi. Pakdemirli özetle şunlan söyledi: "Özellikle 1970'li yıllarda dışanya açık bir ekonomik yapısı bulunmayan Türkiye'de çizilen zikzaklar, yabancı sermayenin ülkeye girişini büyük ölçüde aksatmıştır. 6224 sayılı yabana sermaye kanunu liberal bir kanun olmasına rağmen bürokratlann çarkından kurtulamamış, yabancı sermaye gelmesin gibi bir uygulama içine girilmiştir. Yeni diizenlemelerle yabancı sermayenin önündeki ceşitli engeller kaldınlmıştır." Pakdemirti, 198S yılından itibaren yatınmlarla ihracatı ayrı ayrı teşvik eden bir sistem oturtacaklannı, teşvik kararnamesinde yatınmlan engelleyecek bölümlerin tümüyle kaldırılacağını belirtti. Pakdemirli yabana sermaye mevzuatının basit hale getirilmesi konusundaki çalışmalann sürdürüldüğünü de sözlerine ekledi. Sjj \y 27 KASIM 1984TARİHİNDEKİ DÖVtZ KUflLARI T.C. ZtRMT BANKASI DÖVİZ AUŞTL. SATIŞ TL. 425.40 [429.86 363.37 367.18 19.75 19.95 139.00 140.45 6.85 6.92 39 00 38.60 45.35 45.82 123.37 124.66 48.69 49.20 168.92 170.69 22.41 22.64 173.01 174.82 322.41 325.79 1407.26 1422.01 47.98 48.48 512.01 517.37 119.48 120.73 $jj Ç ^ SATIŞ TL 437 97 374.11 20.33 143.10 7.05 39.74 46.69 127.01 50.12 173.91 23.07 178.12 331.94 1448.84 49.39 527.14 123.01 DOVIZ KURLARI Merkez Bankası dolann esas kurunu 405 lira 53 kuruş olarak belirtedi Efektif Efektif Döviz Dövizin Döviz Alış Satış Satış Cinsi Alış 434.11 425.60 429.86 1 ABD Dobn 425.60 370.73 345.29 367.09 1 Avustralya Doları 363.46 20.23 19.83 20.03 1 Avusturya Şilini 19.83 141.98 139.20 140.59 1 Batı Alman Markı 139.20 7.06 6.57 6.99 1 Betçika Frangı 6.92 46.33 45.42 45.87 1 Fransız Frangı 45.42 125.94 123.47 124.70 1 Hollanda Flonni 123.47 49.73 48.75 49.24 1 İsveç Kronu 48.75 172.40 169.02 170.71 1 İsviçre Frangı 169.02 22.92 21.35 22.69 100 Itatyan Lıreti 22.47 176.54 164.43 174.81 100 Japon Yeni 173.08 1 Kuveyt Dinan 1407.37 1421.44 1337.00 1435.52 522.36 512.12 517.24 1 Stertin 512.12 121.94 113.57 120.75 1 S.Arabistan Riyali 119.55 DÖVİZİN CİNSİ 1M0MUM 1 AVUSTRALYA M U M 1 AVUSTURYA Şfciil 1 BAT1 AUUUI MAMU 1 KLÇİMFMNM 1 DANİMARKA KRMU 1 FRANSIZ HUUM EFEKTİF AUŞTL. 425.40 345.20 19.75 139.00 6.50 38.60 45.35 123.37 48.69 168.92 21.28 164.36 306.29 1336.90 45.58 512.01 113.50 Abu Dabi heyeti "kuşatıldı" İSTANBUL, (THA) Birleşik Arap Emirlikleri'nden 10 kişilik bir heyet dün tTO'yu ziyaret etti. Heyet daha sonra 100 üzerindeki Türk işadamları ile ikili görüşmelerde bulundu. Heyet başkanı ziyarette, fıyat ve kalitede diğer ülkelerin ihraç ettikleri ürunlerle aynı düzeyde olursa, tslam ülkesi olması nedeniyle Türk ürünlerinin tercih edilebileceğini söyledi. ŞİRKETLERDEN ~ "Merkez Bankası Başkanı değişmiyor" TRABZON (THA) Devlet Bakanı ve Hükümet sözcüsü Mesut Yılmaz, Merkez Bankası Başkanı Yavuz Canevi'nin görevinden alınacağı ve yerine DPT eski MüsteşarıYıtdınm Aktur'ün getirileceği yolundaki haberlerin asılsız olduğunu söyledi. Mesut Yılmaz, konuyla ilgili olarak "Merkez Bankası Başkanı Canevi'nden memnunuz, degişmesi sozkonusu degil" dedi. HERKO YİİN tplik Kombine Mensucat A.Ş.'nin konkordato istemi kabul edildi. Toplam 484 işçinin çalıştığı Herko A.Ş. 1 Haziran 1983 yılından bu yana ekonomik nedenlerden dolayı kapalıydı. (UBA) YATUUM FtNANSMAN A.Ş. Hazine bonosu alımına başladı. Yatınm Finansman yetküileri, bu dönemde büyük miktarlarda Hazine bonosu satın alacaklannı ve Hazine bonosu fiyatlannın her gün yeniden saptanacağını belirttiler. 1MUMMFUMM 1İSVEÇHMMII 1 ISVtÇRE F«AMI 1 N tTUYAM ÜRETİ IMMMMYEri 1 KAHADA INM AIH 1 KUVEYTDkUM 1 MMVEÇM0M 1 STEMLto 1 S. M M İ S T U I RtYAÜ ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 3.0574 B Alman Markı 9.3703 Fransız Frangı 3.4469 Hotenda Flonni 2.518 Isviçre Frangı 1694 08 Italyan üreti 245.89 Japon Yeni 3.56 SArabıstan Riyali 1 Stertin 1.2023 ABD Dotan AU1NGÜMÜŞ ALIŞ Cumhunye» Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bttezık 900 ayar gümuş . 30.900 32.000 4.680 4.200 91 SATIŞ 31.000 32.500 4.690 4.550 93 T.C. ZtRAAT BANKASI "Gttcüac ertşilemez" "Küçük işletmelere para lazım" ANKARA, (ANKA) Milli Produktivite Merkezi (MPM) tarafından düzenlenen "Bankacılık ke&iminin sorunlan ve sanayi ile iliskileri" konulu seminerde banka kaynaklannın "nasıl" daha rasyonel kullanılabileceği tartışılıyor. Seminerin açış konuşmasuu yapan MPM Yönetim Kurulu üyesi Sabri Saylı, bankacılık sektörünün işletmelere kaynak sağlamakla yükümlü olduğunu belirterek, "Türkiye'deki sanayi işyerierinin yüzde 97'si küçük işyerkridir ve bunlann gelismek için paraya ihtiyaçlan vtrdır" dedi. DUNYA'dan ABD'nin dış yaünm egemenliği kınhyor LONDRA, (ANKA) Birleşik Amerika'nvn dış yatınm piyasalarındaki egemenliği son 15 yıllık dönemde büyük oranda kınldı. "The Economist'1 dergisinde yer alan verilere göre, Birleşik Amerika'nın dünya piyasalannda 196569 döneminde yüzde 65 olan toplam direkt yatırımlar içindeki payı 198081 döneminde yüzde 28'e kadar geriledi. Aynı dönemde Japonya, yüzde 2'den düşük olan payını yüzde 7.5'e çıkardı. Ayrıca AET ülkeleri, Kanada, İngiltere ve bir bütün olarak geüşmekte olan ülkelerin payları da arttı. Dünya çapında toplam dış yatınmlann miktarı da 8 milyar dolardan 48.2 milyar dolara yükseldi. Rredilerinde UIUSIARARASI FARKI Uluslararası, Türkiye'nin ekonomik pıogramının gprçeldeşmesinde ihracaün önemini bilir. Ihracat taahhütlü yatınmlara öncelik tanır. Yaürunı üretime, üretiıni ihracata dönüştürüıken her adımda müteşebbisle birliktedir. Bu yÜ2dendir ki Uluslararası, teşvik belgeli projeleri ciddiyet5 sürat ve uzmanlıkla değerlendirir. Sorunlfeın birlikte göğüsler. Zaman kaybettirmeden kârh çözümler bulur. Uluslararası'nın Orta Vadeli Kredüeri, büyük işlerin, vüuslararası ilişküerin sonucu ve aynı zamanda başlangıadır. İ IMF: KİT'ler ekonomik dengeyi bozuyor Ekonomi Servisi IMF, karma ekonomilerde Karnu lktisadi Teşebbüsleri'nin (KİT), makro ekonomik dengeleri bozduğu görüşünde. İMBA Ajansı'nın haberine göre, IMF'nin geçtiğimiz günlerde yayınlanan ve 90 ülkeyi kapsayan bir araştırmasında, "Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerdeki önemine rağmen kamu girişiralerinin biiyümeye yönelik ve kaynak yaratıcı işlevleri kullanılmıyor ve bunlar ticari olmayan bedeflere yöneltiliyor. Dolayısıyla, bu tür girişimler ülkelerin makro ekonomik dengelerini bozuyor. Bu nedenle, hükümetler bu dengesizliği giderici uygun çözümleri formüle etmek zorundadırlar" deniliyor. ULUSLARARASI bir dünya bankasıdır Yunanistan, İran'la takas anlaşması imzahyor Ekonomi Servisi AET'nin üçüncü ülkelerle takas ticaretini yasaklamasına karşm, Yunanistan, iki Ortadoğu ülkesiyle takas anlaşması irnzalıyor. Görüş dergisinde yer alan bir habere göre, İran'la 200 milyon dolarhk anlaşmarun son görüşmelerini sürduren Yunan hükümeti, Suriye'yle de benzer bir anlaşmayı prensip olarak kabul etti. Yunanistan ham petrol karşılığında Iran'a kümes hayvanı, yumurta, buğday, tütün, ilaç, kumaş, kereste ve alüminyum ürünleri verecek. Bilindiği gibi, Yunanistan'ın sosyalist blokla da bu tür anlasmaları var. CEMİLAKYÜZLÜ SAİT BILGE Merkez Şube K*rakö> Şahnı Müdüriı Büyükdett <jd. 108 Escntepe BtnJular U d 3133 T e t l 7 2 20 00 Tel: 143 ftl 00 M A H M L T NAİBİ Bahçekıp Şubcsı Müdünj Etmnonü Uanbul Tcl 522 45 89 TLRHAN AKAKTAN Klmada| Şubcsi .Miidur V. Oımhunyo O l 20 Tel 141 19 83 TALÂT E OKLTAN K*hta)> Şubnı MuJuru Aloyol K**köy Tel: 337 M 05 ER.K.AN SEZER Şı»l> Şubea Müduni Hatekirguı 360 Ttl 146 7 1 7 7 JALH BOLAYIR Bataıtöy Şuhesı Müduni H»»çı S<* 10 Tel: 570 17 38 ÜNVER GÜLTEMİR Ankara Şubcs. Müduni İjnur C»d. 26 Kıatav Tel 18 75 74 ' MAZHAR EL ALİ SEDAT İ N A L İaıur Şubesı Müduni Bursa Şubcsı Mujuru Cumhuırvn Bulvan 41 Ftvu Çakmk <S*İ 75 Tel: 13 25 21 Tel 24 034 HALİT Ö2SOY Adana Şuh«ı Müduni Antüıt Cal UI Sok T r f »> *••* A. AZİZ YAYLA .Vtcr.«ı Şuh«ı MuJuru İnonu l a d Cü*»u Ulunı Tcl M f.2'