24 Kasım 2024 Pazar Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
13 AĞUSTOS 1983 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Özetle Güvenoyu Italya 'nın yeni Başbakanı Betlino Craxi dün parlamentoda yaoılan oylama sonucunda güvenoyu aldı. Tartışmah geçen otunımda komünistler yeni hükümeti dış poütika konulannda tert bir şektlde eleştirdiler. Spartilik koalisyonda yer almayan komünistler Craxi'yi ABD'nin Orta Amerika politikasını eleştirmemekle suçladılar. Şili'de kanlı gösteriler: 17 ölti 5 0 0 tutuklu Pinochet iktidarma karşı en büyük protesto gösterilerinde 60 kişi de yuralandı görev yaptığını açıkladı. Ülkenin güneyindeki işçi mahallelerinde de şiddetli çatışmaların çıktığı bildirildi. Şili'de daha önce düzenlenen üç "Ulusal Protesto Günü"nde toplam sekiz kişi ölmüş, 3000'den fazla kişi tutuklanmıştı. Geçtiğimiz hafta, ülkenin beş büyük parti lideri ülkede demokrasiye geçilmesi için mücadele edecek "demokratik bir cephenin" kurulduğunu açıklamışlar ve General Pinochet'in istifasını istemişlerdi. Demokratik Cephe'de, muhafazakârlardan sos gelen protestolar zinciri, sendiyalistlere kadar değişik görüşler kalar konfederasyonunun genel temsil ediliyordu. Cepheyi oluş grev ve gösteri cağrılarıyla başturan beş büyük parti, Pinoc lamıştı. Bakır Işçileri ve Kamhet'in iktidara gelmesiyle, 1973 yoncular Sendikasının çağrısıyla gerçekleşen birinci "Ulusal yılında yasaklanmışlardı. Protesto Günü"nde, yüzbinlerPinochet üç gün önce, ülkedece işçi, işbaşı yapmamış, ev kaki muhalefetiyumuşatmakamadınları sokaklarda boş tencerecıyla kabinede değişiklik yapmış lerle yürümüşler, öğrenciler ünive "Demokrasiye geçiş için ye versitelerde boykotlar düzenleni bir kabine oluşturduğunu" mişlerdi. Daha sonra yine sendiaçıklamıştı. kaların ve öğrenci örgütlerinin çağrısıyla ardarda iki kez daha PROTESTOLAR ZİNCİRİ "Ulusal Protesto Günü" düzenŞili'de Pinochet iktidarma leniyordu. Tüm bu protestolarkarşı muhalefet, son aylarda gida, sokak kadınlarının boş tenderek yoğunlaşmıştı. Ardarda cerelerle ve araç sahiplerinin kornalarına basarak yönetimi protesto ettikleri görülüyordu. Bu gösterilerde çıkan sokak çatışmalarında toplam sekiz kişi ölmüş, birçok kişi yaralanmıştı. Pinochet'in askeri yönetimi, her gösterinin ardından sendika liderlerini tutuklayarak muhalefeti sindirmeye çalışıyordu. Ancak gösteriler yönetimin baskılarına rağmen sürüyordu. Birçok siyasi gözlemcinin paylaştığı kanı, artık Pinochet iktidarının ömrünü doldurduğu yolunda. Ülkedeki orta kesimlerin muhalefetinin artmasının yanısıra, sanayi çevrelerinin de Pinochet'yi istemedikleri ve hatta ordu içinde de generale karşı önemli bir muhalefet olduğu biliniyor. Gözlemcilerin çoğu, "artık" diyor, "Pinochet rejlminin gUnleri sayılı." Panama Devlet UdŞKttHli jLtUJ Dış Haberler Servisi Şili'de önceki gün düzenlenen dördüncü "Ulusal Protesto Günii'nde çıkan çatışmalarda 17 kişi öldü 500 kişi tutuklandı, 60 kişi de yaralandı. General Augusto Pinochet'ye karşı düzenlenen protesto gösterilerinin en kanlısı olduğu bildirilen gösterilerde 500'den fazla kişi tutuklandı. Pinochet'nin 10 yıllık iktidarının Katolik gençler en büyük gösterileri olarak niteKuzey trlanda 'da yaklaşık bir lenen gösterilerde, polis ve ashaftadır devam eden çatışmalar kerler göstericilere makineli tüdün de sürdü. Katolik gençler feklerle ateş ettiler. tngiliz polislerinin araçlanna AP ajansının haberine göre, yangın bombalanyla saldırdılar. ülkenin birçok kentinde polisle Çatışmalarda birçok gencin yagöstericiler arasında şiddetli çaralmdığı bildirildi. Katolik gençtışmalar çıktı. Başkent Santialer ayrıca Kuzey Irlanda'nın go'da polis, ilan edilen sokağa ikinci büyük kenti Londonçıkma yasağına rağmen meydaberry'de protestanlann bulunna gelen gösterileri ateş açarak duğu binalara saldırdılar. ve gözyaşartıcı bombalar atarak önlemeyeı çalıştı. İlk belirlemeEl Salvador Başkanı lere göre, Santiago'da ikisi çoEl Salvador Devlet Başkanı cuk olmak üzere dokuz kişi ölAlvaro Magana Nikaragua'mn dü. Ülkenin güneyindeki sanayi Atlas Okyanusu kıyılan açıklakentlerinde de güvenlik kuvvetnnda bulunan Amerikan uçak leriyle göstericiler arasında kanlı gemisi Ranger 'ı ziyaret etti. Maçarpışmalar meydana geldi. Bagana'nm Amerikan donanmasıtılı gazeteciler, polisin işçilerin na ait uçaklann harekâtını izleyoğun olduğu gecekondu semtdiği bildirildi. İerinde, evlerin içini taradıklannı ve gözyaşartıcı bombalar attıkNBC: Barbie'yi larını bildirdiler. ABD kaçırdı BBC radyosu gösterilerin. Lyon Kasabı diye bilinen eski Pinochet'in iktidara geldiği 1973 Nazi savaş suçlusu Klaus Barbi yılından bu yana gerçekleşen en e'nin, Bolivya'ya, ABD tarafm büyük gösteriler olduğunu söydan kaçınldığı bildirildi. NBC ledi. radyo ve televizyonunda verilen Ülkenin büyük kentlerinde kahaberde, Barbie'nin aslmda dınlar sokaklarda boş tencerelerABD hesabına çalıstığı ve 2. le yUrüdüler, arabalar sürekli Dünya Savaşı sonunda Fransız korna çaldılar. Kamyon ve otolar'ın eline geçmesini önlemek büslerin trafiğe çıkmadığı görüliçin ABD tarafından Bolivya'ya dü. Başkentte öğrenciler, düzenkaçınldığı belirtildi. ledikleri "demokrasi yürüyüşünde" "Pinochet düşecek" sloganÖzel detektif ları attılar. Singapur HavayoUan'nm, SuGüvenlik kuvvetleri gösterilematra'mn Medan kentindeki bü rin başlamasından çok önce olarosundan çalınan 5.4milyon do ğanüstü güvenlik önlemleri allar tutanndaki parayı bulabil mıştı. Polis, göstericileri dağıtmek için, özel bir detektif tuttu mak isteyince çatışmalar başlağu bildirildi. HavayoUanmn sö'z dı. Göstericiler, otomatik tüfek cüsü, Medan bürosundaki mu ve gözyaşartıcı bombalarla do hasebecinin mart ayında kaybol natılmış polise taşlar ve molotof masının hemen ardından, para kokteylleriyle karşı koymaya çaların da yok olduğunun anlaşıl lıstılar. dığını söyledi. Şili hükümet yetkilileri, gösterileri önlemek için yalnız Baş"tngiliz uzmanlar kent Santiago'da 18 bin polisin böıgeden çekilsin PANAMA, (a.a.) Panama Devlet Başkanı Ricardo De La Espriella, Orta Amerika'da manevra yapan Amerikan birliklerinin bölgeden çekilmesini istedi ve Panama Kanalı'nın güvenliğinin tehdit altında olmadığını duyurdu. "Kanalın yansu bir nlteUk kazanmasını istiyoruz. Bu hem Panama'nın, hem ABD'nin hem de dünyanın çıkanna uygundur" diyen Başkan Espriella, bölgedeki gerilimin geniş çaplı bir çatışmaya yol açacak boyut kazandığını kaydetti. Meksika, Venezüella ve Kolombiya ile birlikte oluşturdukları Contadora grubunun Orta Amerika'da barıjın sağlanması yolunda çaba harcadığını hatırlatan Espriella, Guatemala'daki son darbenin bu çabalara gölge düşürdUğUnü, ABD manevralannın da bölgede barışı sağlayamayacağını söyledi. Bu arada, Orta Amerika'ya ilişkin ABD politikasının belirlenmesine yardımcı olması amacıyla Henry Kissinger başkanlığında oluşturulan komisyonun dünkü toplantısma katılan Başkan Ronald Reagan, bölgede uzun dönemde ekonomik ve sosyal reformlann gerçekleştirilmesi ve bölge ülkelerinin "eşit haklara sahip müttefikler halinde bir araya getirilmesi" gerektiğini belirtti. Reagan, toplantı sonrasında gazetecilere verdiği demeçte, "Bölgedeki ABD yanlısı ülkelerin bir araya getirilmesine çalıştıklarını ve buna ilişkin olarak bir uzun dönem planının uygulamaya konacagını" söyledi. İlk elde bu ülkelerde sürekli darbe yapılmasına neden olan koşulların değiştirilmesine yönelik çalışmalar yapılabileceğini belirten Reagan, bu tür darbelerde yalnızca yöneticilerin başka yöneticilerle değiştirildiğini vurguladı. Yunanistari'da Olimpik Havayolları 9nda çalışan hostes ve bakımcılar greve gittiler ATİNA (Cumhuriyet) Yunanistan'da Olimpik Havayollan'nda çalışan hostes ve bakımcılar dün üç günlük greve gitti. Emeklilik sorunlarının çözümlenemediği gerekçesiyle perşembe sabahı başlayan grevin önemli dinsel bayramlardan birine rastlaması nedeniyle hava ulaşımını büyük ölçüde etkilediği bildirildi. Sovyetler, Çin'i ABD'nin Hkiytizltilüğü' konusunda uyardı MOSKOVA (ANKA) Sovyetler Birliği, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Birleşik Amerika ile elektronik ürünleri konusunda işbirliği yapacağını açıklaması üzerine, sözkonusu ülkeyi, Amerika'nın "iki yüzlülüğü" konusunda uyardı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi yayın organı Pravda gazetesinde yayınlanan bir başyazıda, Amerika'nın Çin'e askeri alanda da kullanılabilecek elektronik tnallar satmak istemesinin ileride, "Amerikan emperyalizminin stratejik çıkarlannı" tehlikeye sokacağını ve bunun da iki Ulke arasındaki "dostluğun" sonu olacağı kaydedildi. Gazete, Birleşik Amerika'nın Tayvan'a yaptığı askeri yardımı durdurmadığını da hatırlatarak bu Ülkenin doğudaki konumunu "Tokyo\^'ahsington mihveri içine Seul'ü de katarak" güçlendirmeyi amaçladığını öne sürdü. Pravda, sözkonusu durumun, Doğu Asya'daki ortamı "istikrarsızlaştırarak" Çin'in Sovyetleı Birliği ve diğer komşuları ile arasını bozduğunu ileri sürdü. MeksikaVlaki tren kazasında 135 kişi yaralandı DÖRDÜNCÜ PROTESTO GÜNÜ Şili'de önceki gün düıenlenen dördüncU "Ulusal Protesto Günü"nde, binlerce kişi sokaklara döküldü. Öğrenciler "Pinochet devrilecek" diye bagırırken, kadınlar Pinochet diktatörlüğünü boş tencerelerle protesto ettiler. Polis, başta başkent Santıago olmak uzere, büyük kentlerde toplanan göstericileri dağıtmaya çalıştı, 500'den fazla gösterici tutuklandı. MEKSİKA (THA) Meksika'nın kuzeyindeki Villa Ehumada kentinde 2 trenin çarpışması sonucu 135 kişinin yaralandığı, ancak ölen olmadığı bildirildi. Meksika Federal polisi, ABD sınırındaki kentte dün aksi yönlerden gelen trenlerin çarpışması nedeniyle meydana gelen kazada yaralananların yolcu otobüsleri, arabalar ve ambulanslarla kentteki 3 hastaneye taşındıl ğını söyledi. İsveçli lezbiyenler sperm bankası kuruyor STOCKHOLM (THA) Isveç li lezbiyenlerin, bir sperm bankası kurmak için faaliyete geçtikleri bildirildi. Krallık Cinsel Eşitlik örgütU, yaptığı açıklamada, lezbiyenlerin ve evli olmayan kadınların resmi kuruluşlardan sperm alamadığını, bunun Üzerine kendi sperm bankalarmı kurmaya karar verdiklerini bildirdi. Cinsel Eşitlik örgütU'nün son toplantısma 5 bin lezbiyen ve sempatizanın ka tıldığı belirtiliyor. gerilla eğitti" Hong Kong'da yayınlanan Far Eastem Economic Review Dergisi, tngiliz Özel Hava Hizmetleri'nden (SAS) bazı uzmanlann Tayland'da kontrgerilla eğitimi verdiklerini açıkladı. Oözlemciler, uzun menzilli keşif devriyeleri adlı birliğin Tayland'da özel olarak ülke içinde ve dışında şehir gerillalan ile savaşmak için kurulduğunu belirtiyorlar. Reagan: Çad'a müdahale etmeyeceğiz ABD Başkanı, KaddafVyi, "imparatorluk kıırmayn çahşmakla"sııçladı den en çok kaygı duyanlar Kuzey Afrika ülkeleridir" cevabını verdi. Kuzey Afrika ülkelerinin kendilerini Kaddafi'nin tehditi altın da gördüğünü belirten Reagan, bu ülkelerin panik içinde olduklarını belirtti. BM Güvenlik Konseyi önceki gün Çad ve Libya temsilcilerinin isteği üzerine toplandı. Çad temsilcisi, Libya'nın "saldırgan politikası" nedeniyle kınanması gerektiğini söylerken, Libya temsilcisi "Çad'daki çatışmaların bir içsavaş olduğunu" belirterek "ABD'nin olaylara müdahale etmesini" kınadı. Libya temsilcisi ayrıca, ABD'nin ülkesine ve "Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki diğer ülkelere düşmanca tavırlarını" eleştirdi. ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Jeane Kirkpatrick, Libya'nın suçlamalarını yalanladı ve Çad'daki savaşın temel sorumluluğunun "Libya'nın omuzlarında olduğunu" söyledi. Libya resmi haber ajansı JANA, Çad'da Devlet Başkanı Hissene Habre ile Gukuni Veddeye kuvvetleri arasında çatışmaların durdurulması ve ateşkes sağlanması için görüşmelerin başladığını bildirdi. JANA'nın açıklaması, Çad'ın kuzeyindeki FayaLargeau'nun Libya desteğindeki Veddeye birliklerinin eline geçmesinden hemen sonra yapıldı. Ajansın bildirisinde, "kanlı bir içsavaşa sahne olan Çad Cumhuriyetinde, barışın yeniden sağlanması için girişimler başladı" denildi. JANA barış görüşmelerinde "Fransa'ya önemli bir rol düştüğünü" vurguladı. Bu arada, Kongo Dışişleri Bakanı Pierre Nze, 10 Afrika ülkesi ile Fransa nezdinde girişimlerde bulunarak Çad'daki savaşın sona erdirilmesi yollarını araştıracaklarını söyledi. Çad'ın Başkenti Ncamina'da bulunan batılı diplomatik kaynaklar, Libya desteğindeki Gukuni Veddeye birliklerinin, FayaLargeau'yu ele geçirdikten sonra, bölgedeki hükümet askerlerinin kaçabileceği yolları kestiklerini bildiriyorlar. Diplomatik kaynaklara göre, Libya ve Veddeye birlikleri stratejik FayaLargeau kentinin güneyindeki Koro Toro ve Om Çaloba kasabalarını ele geçirdiler ve kaçış yollannda denetimi sağladılar. Bu kaynaklara göre Habre'ye bağlı birliklerin Başkent Ncamina'ya geri dönebilmeleri için çarpışarak kendilerine yol açmaları gerekiyor. Batılı diplomatik kaynaklar Libya ve Veddeye'ye bağlı birliklerin FayaLargeau kentine geniş çapta yığınak yaptığını kaydettiler. Dış Haberler Servisi Çad'da, kuzeydeki FayaLargeau kentinin Libya desteğindeki Gukuni Veddeye kuvvetlerinin eline geçmesinden sonra bir açıklama yapan ABD Başkanı Ronald Reagan Çad'a askeri bir müdahale yapmalarının söz konusu olmadığını söyledi. Çad sorunu BM Güvenlik Konseyin'de sert tartışmalara yol açtı. AP ajansının haberine göre, Reagan önceki gün Beyaz Saray'da yaptığı bir basın toplantısında, Çad'ın "Fransa'nın etki alanına" girdigini belirttiReagan gazetecilerin "Çad Fransa'nın etki alanındaysa ABD niye kanşıyor" şeklindeki bir sorusuna "sanırım Libya lideri Muammer KaddaFı'nin davranışlan ve imparatorluk kurma niyetleri herkesi ilgilendiriyor. Ancak Kaddafi'nin eylemlerin NATO Başkomutanı, nükleer silahları sevmiyor Sovyet radarı Amerikan uydulannvn Sovyetler Birliği'nde, antibalistik roket sistemlerine karşı kullanılan yeni bir radar istasyonu kurulduğunu belirledikleri bildirildi. General Rogers: Konvansiyonel silahlara ağırlık verilmeli Dış Haberler Servisi NATO Başkomutanı General Bernard Rogers'ın ilginç bir özelliği, NATO'nun nükleer silah stoklarının azaltılmasını istemesi. The VVall Street Journal" gazetesi, "Avrupa'da barış grupları, General Rogers'ın de onlar gibi, yaşlı kıtada nükleer silahların azaltılmasını istedigini bilselerdi şaşırabilirlerdi" diyor. General Rogers, Avrupa'daki tüm orta menzilli NATO ve Sovyet füzelerinin kaldırılmasından yana. Rogers ayrıca NATO'nun da taktik nükleer silahlarını azaltmasını istiyor. "The VVall Street Journal" Rogers'i degişik bir asker olarak niteliyor. 62 yaşındaki beyaz saçlı General tüm askeri sorunların daha fazla nükleer güçle çözümlenebileceğine inanmıyor. Şöyle diyor Rogers: "Benim görevim savaşı caydırmaktır. Eğer bir savaş çıkarsa, görevimi başaramamış sayılınm." General'e göre eğer savaş kaçınılmazsa, o zaman nükleer savaş yerine konvansiyonel savaş tercih edilmelidir. Böylece General Rogers'ın temel görüşü ortaya çıkıyor. Rogers, NATO'nun nükleer silahlar yerine konvansiyonel silahlara ağırlık vermesini istiyor. Rogers'ın görüşünün kabul edilmesi, NATO ülkelerinin konvansiyonel silahlanma için yaptıkları giderleri arttırmaları anlamına gelecek. General Rogers, Avrupa'da orta menzilli füzeler konusunda "sıfır çöziim" formülünü savunuyor. Başkan Reagan tarafından ortaya atılan bu formüle gö re, Sovyetler Birliği Avrupa'dan tüm SS4, SS5 ve SS20 füzelerini çekerse, NATO da yaşlı kıtaya 572 Amerikan Cruise ve Pershing2 füzesi yerleştirme planmdan vazgeçecek. Bilindiği gibi Sovyetler Birliği "sıfır çöziim" formülünü kabul etmiyor. ESNEK MUKABELE Nükleer silahlara yakınlık duymayan General Rogers, en önemli sorun olarak NATO'nun konvansiyonel silahlannın modernleştirilmesini görüyor. The VVall Street Journal, Rogers'ın bu görüşünün NATO'nun "esnek mukabele" stratejisi ile uyum içinde olduğunu belirtiyor. Esnek mukabele doktrinine göre, NATO, Varşova Paktının bir saldınsını önce konvansiyonel silahlarla karşılayarak durdurmaya ralışacak. Şöyle diyor Rogers: "Elimden geldiği kadar konvansiyonel silahlarla savaşınm. Ancak diişmam konvansyonel silahlarla durdurma umudu kesinlikle kalmazsa, üstlerimden nükleer silah kullanmak için izin isterim." Ne var ki, günümüzde NATO'nun konvansiyonel silahları fazla güçlü değil. Ittifakın, bu durumda bir savaşta, kısa süre Papa 2. Jean Paul'ün Fransa'da Katolikler tarafından kutsal sayılan Lourdes'a yapacağı hac ziyaretine 2 gün kala, kentte bir bomba patladı. Fransız polis kaynakları, söz konusu patlamada hiç kimsenin yaralanmadığmı, ancak Pontius Pilate'\in yanm ton ağırlığındaki heykelinin hasara uğradığım belirttiler. Papa gitmeden bomba patladı İVeinberger ABD Savunma Bakanı Caspar İVeinberger'in, eylül ayında Çin 'e yapacağı ziyaret strasında Pakistan'ı da ziyare edeceği bildirildi. Savunma Bakanlığı'ndân yapılan açıklamada, fVeinberger'in, Pakistan Devlet Başkanı Ziya Ül Hak'ın daveti üzerine Pakistan 'a gideceği belirtildi. Pakistan'da 70 muhalif gözaltında tSLAMABAD (Ajanslar) Pakistan Devlet Başkanı Ziya ÜI Hak 18 ay içinde sıkıyönetime son verilerek seçimlerin yapılacağım açıklarken, kapatılmış siyasi partilere mensup 70 kadar muhalif polisçe gözaltına alındı. Pakistan Devlet Başkanı Ziya Ül Hak halka hitaben yaptığı konuşmada kendisinin devlet başkanı olarak kalacağını, ancak 1985 martından itibaren yetkilerini seçimle gelecek meclisin seçeceği bir başbakanla paylaşacağını söyledi. Ziya Ül Hak iktidara geldiği zaman yürürlUkten kaldırdığı 1973 anayasasının dabazı değişikliklerle yeniden yürürlüğe konulacağını söyledi. Pakistan'da 6 yıldan beri sıkıyönetim devam ediyor. Çarşamba günü bütün gece boyunca devam eden polis operasyonları sonucunda 70 politikacının göz altına alındığı belirtildi. Polisin elinde, yalnızca Karaçi şehri için 1000 kişilik bir göz altına alınacak politikacı listesi bulunuyor. Polis operasyonları, diktatör ZiyaÜl Hak'ın Pakistan'ın yeni bir düzene geçeceğini ilan etmesinin beklendiği sıralarda yapıldı. Muhalefet, 14 ağustos tarihinde Ulke çapında gösteriler düzenlemeyi planlamıştı. Muhalefet liderleri yapılacak gösterilerin ZiyaÜl Hak'ın altı yıllık sıkıyönetim dönemine son vermesini bekliyorlardı. Gösteriler "Demokrasinin yeniden İnşaası Hareketi" tarafından planlanmıştı. Bu örgüt 9 siyasi partiyi ortak bir çatı altında birleştiriyor. Pakistan'da ZiyaUl Hak rejimi toplumun büyük çoğunluğu tarafından desteklenmiyor. Ziya ÜlHak'ı destekleyen tek örgüt Müslüman Kardeşler hareketinin Pakistan kolu. Bu örgüt toplumsal ve ekonomik yaşamda islami ilkelerin geçerli olmasını istiyor. Demokrasi takvimi arifesinde karışıklık Bernard Rogers: Görevim, savaştan caydırmaktır. sonra nükleer silahlara başvurmak zorunda kalması kaçmılmaz oluyor. General Rogers da, bu yüzden konvansiyonel suahlann modernleştirilmesini ve artırılmasım istiyor. Rogers'a göre, NATO'nun konvansiyonel gücü artükça, bir nük!eer savaşın çıkması olasılığı uzaklaşacak. Ancak, Rogers'ın bu görüşleri, NATO ülkelerinin silahlanma giderlerini artırması anlamına geliyor. NATO ülkelerinin bunu kabul etmesi de biraz zor görünüyor. Nükleer deneme ABD'nin Nevada eyaletindt, bir ytraltt nükleer denemesi yapıldığı bildirildi. Enerji Bakanlığı sözcüsü, 20 kilotondan az güçtekidenemenin, ABD'nin bu yü içinde gerçekleştirdiği 10. deneme olduğunu açıkladı. Bakanlık sözcüsü, aynı dönem içinde, tngiltere'nin 1, Sovyetler Birliği'nin ise 2 nükleer deneme yaptığını bildirdi. Ziya ÜlHak, gittikçe sertleşiyor Güney Afrika Irkçı Güney Afrika Cumhuriyeti'nde, ekonomik durum, her geçen yıl geriliyor. Johannesburg 'daki Federal Alman Dış Ticaret Bürosu 'nun yaptığı açıklamayagöre, 1980 yılında gayrisafl mitti hasılası yüzde 7.8 oranında büyüyen Güney Afrika'da, 1981 yılında büyüme oranı yüzde 5.1 olarak gerçekleşti. Geçtifimiz yıl tanmsal üretmin 1981'e göre yüzde 7.2 oranında azaldığı, imalat sanayiinde de bir önceki yıla oranla, yüzde 2.yiük bir gerilemenin söz konusu olduğu belirtildi. Eski bir Komintern ajanının anıları büyük yankı uyandırdı Yugoslav jajanının, Türkiye'de de casusluk faaliyetlerinde bulunduğu belirtiliyor Dış Haberler Servisi Yugoslav asıllı eski bir Komintern (Komünist Enternasyonal) ajanı nın anılarının yayınlanması ile, Kominform'un Türkiye'de Yugoslav Elçiliği aracıhğı ile yürüttüğü casusluk faaliyetleri de ortaya çıktı. Ayrıca, savaş yıllarına ait gizli kalmış bir dizi olay da açıkhğa kavuştu. Bilindiği gibi Stalin 2. Dünya Savaşı'ndan hemen sonra Komintern'i dağıtarak yerine Kominform'u kurmuştu. 1981'de profesör Vladimir Dedijer'in "Tito'nun Biyografisine Katküar" adlı kitabı yayınlanmadan önce dünya, Josip Kopinicht adını duymamıştı. Yugoslav Komünist Partisi üyelerinin başarıları hakkında çok zengin bir literatür olmasına rağmen bu ajandan söz eden yazar sayısı çok az. Söz edenler ise onun takma adını (Vazduh) kullanıyorlar. Profesör Dedijer bu esrarengiz kişiye dikkat ceken ilk yetkili. Dedijer Moskova'nın Kopinicht'e her zaman güven duymuş kurmuştu. Haberalma Merkezi; Avusturya, ltalya, İsviçre, Yunanistan, Bulgaristan ve Macaristan Komünist Partileriyle ilişki içindeydi. Bu partiler elde ettikleri bilgileri Zagrep'e aktarıyorlar, Kopinicht de bunları Moskova'ya ulaştırıyordu. "Le Monde" gazetesi, Kopinicht'in şimdi Adriyatik kıyıla v rında bir şehirde sakin bir yaşam sürdüğünü bildiriyor. Kopinicht, anılarını ve elindeki çeşitli belgeleri bundan bir süre önce Cencic adlı bir gazeteciye verdi. Cencic bunları "Esrarengiz Kopinicht" adlı bir kitap olarak bastırdı. Kitap, bazı olayları "yanlış" veya "taraflı" anlattığı gerekçesiyle eleştiriye uğramasma rağmen çok satış yaptı. Kopinicht ise yazdıklarının doğru olduğunu iddia ediyor ve elinde daha birçok gizli bilgi olduğunu söylüyor. Bu bilgilerden bazılarını gerektiğinde açıklayacağını, bazılarını ise kendisiyle birlikte, "mezara götüreceginP'belirtiyor. 191 l'de Slovakya'da doğan Kopinicht askerliğini savaştan önce Yugoslav Deniz Kuvvetlerine ait bir denizaltıda yaptı; sol görüşlülerle burada tanıştı ve gene burada komünist bir hücre kurdu. 1934'te onu Moskova "Batı Ulusal Azınlıkları Üniversitesi"nde görüyoruz. 1936'da ise lspanya'da, Cumhuriyetçi deniz kuvvetlerinde çalışırken Partisinden memnun değildir. Bu sıralarda Moskova'da bulunan Tito "Sapmacılıkla" suçlanmakta ve tutuklanma tehlikesiyle karşı karşıya bulunmaktadır. Mileticb adlı başka bir Yugoslav Tito'nun yerine göz dikmiştir. Kopinicht, Dimitrov ve yardımcısı Andreev'le görüşmeye gider. Titp'yu savunan Kopinicht, Miletich hakkında 50 sayfalık bir rapor verir. Ona göre Miletich bir "hain"dir. Bu suçlama üzerine Miletich hapse atılır. Miletich daha sonra Stalin'in zindanlarında kaybolacaktır. Kopinicht olayı, Komintern'de Tito'dan daha çok ağırlığı olduğu ve kendi müdahalesi sayesinde Tito'nun kurtulduğu şeklinde duyurmaya çahşır. Oysa resmi açıklama bundan oldukça uzaktır ve Kopinicht ismi hiçbir yerde geçmez. 1943'te Kopinicht Zagrep'te bir haberalma merkezi kurar.. "Paris Sovyet Haberalma Merkezi Başkanı"nın Naziler tarafından öldürülmesiyle bu görevi de üstlenir. Kopinicht'in ajanları arasında Gestapo'da çahşanlar, polisler ve 194l'de Hitler ve Mussolini tarafından kurdurulan Hırvat Devletinin askeri görevlileri de vardır. Bu ajanlar yardımıyla Almanların, Yugoslavya ve diğer Avrupa ülkeleri hakkındaki planlarını öğrenir. Bu bilgiler "Sovyetlerin Tito'ya başvurulan üzerine" Türkiye'nin Yugoslavya Büyükelçiliği'nç ticari ataşe olarak atanır. Buradaki esas görevi Türkiye'ye yerleştirilecek Amerikan radarları hakkında bilgi toplamaktır. Istanbul'da yeni bir casusluk şebekesi kurar, Sovyet ajanlarıyla ortaklaşa çahşırlar. Bu ajanlardan biri Ispanya iç savaşında beraber çalıştığı bir Rus generalidir. Bu general 1947 ağustosundan itibaren Stalin'in Yugoslav Komünist Partisi hakkında düşündüklerini Kopinicht'e aktanr. Kopinicht de Tito'yu uyararak Kominform'un bir sonraki toplantısma katılmamasını söyler. Çünkü bu toplantıda Tito'nun "tasfiye edilmesi" beklenmektedir. Geçen yıl Kopinicht'in Moskova'ya gittiği ve SSCB'nin en önemli yöneticilerinden biri tarafından kabul edildiği iddia ediliyor. Bazı sırları mezara götürecek olduğunu belirtiyor. Çünkü Kopinicht Yugoslavya işgal altındayken, Komintern'in bir haberalma merkezini yönetmişti. Zagrep'teki bu merkez, Komünist EnternasyonaFin mali yardımlarıyla kurulmuş olup, güçlü bir alıcıverici radyo istasyonuna sahipti. Kopinicht Yugoslavya, Viyana ve Berlin'de kendisine bağlı olarak çalışan çok geniş bir haberalma şebekesi Parti içi anlaşmazlıklar rastlıyoruz. 1937'de Paris'te, lspanyol Cumhuriyeti askeri ataşesi olarak çalışıyor. Daha sonra tekrar Ispanya'ya oradan da Moskova'ya gidiyor. Avrupa'da sahte isimlerle ve Komintern'in verdiği sahte pasaportlarla dolaşıyor. Bu dönemin en önemli olaylarından biri, Kopinicht Moskova'da iken meydana gelir. Komintern, Yugoslav Komünist Türkiye'de diplomat arasında Almanların Stalingrad saldırılarını desteklemek için Ukrayna'da kurdukları gizli havaalanının varlığının öğrenilmesi, Könisberg limanı ve havaalanının durumu, Swinenide denizaltı üssünün keşfi, Alman birliklerinin doğuya kaydırılması gibi önemli bilgiler bulunuyordu. Savaş bitince Kopinicht'i dip lomasi sahnesinde görüyoruz. 81 yılda ilk yağmur Meteorolojik istatistiklerin tututmaya başlandığı 1902yıündan bu yana, ağustos ayında yağmur görmeyen Bahreyn'e, ilk kez çarşamba günü yağmur yağdı. Yetkililer, çarşamba günü yağan yağmurdan sonra, halka, başına düşen her damla yağmuru saymalan yolunda çağrı yapılmasını tstedi.
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear