Catalog

YOL KESEN IRMAK H.V.Velidedeoğlu Çağdaş Yaymlan Türk Ocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu tstanbul, 350 Lira. Cu m h u r iye 60. Yıl Sayı: 21140 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 4 Temmuz 1983 Pazartesi Cahit Külebi Ederi 400 lira Adam Yaymlan >BUTUN ŞİİRLERİ Evreıı: Parti enflasyonu oyununa gelmeyeceğiz "Anayasaya hayır kampanyası açanlar boş oy atın diye propaganda yapıyorlar. Hattâ aksi taraftaki partilere oy verin diyorlar. Onları nasd anayasa oylamasında mahkum ettiyseniz, 6 kasımda yapılacak seçimlerde de yine mahkum edeceksiniz.." FARUK BİLDtRİCİ HASAN UYSAL BİLECİKKÜTAHYA Cumhurbaşkanı Kenan Evren, "Mütemadiyen aynı istikamette, ve paralelde parti kuruluyor, parti enflasyonu başladı. Bakıyoruz hergün bir parti çıkıyor, yerden mantar çıkar gibi. Allan hayırlı etsin ne diyelim. Elbette biz bu oyuna gelmeyeceğiz" dedi. Bilecik ve Kutahya'da halka hitaben konuşmalar yapan Evren, Anayasa'ya hayır kampanyası açanların "Boş oy atın" diye propaganda yaptıklarım yineleyerek, "Hatta aksi taraftaki partilere oy verin diyorlar. Onları nasıl Anayasa oylamasında mahkum ettiyseniz, 6 kasımda »apılacak seçimlerde de yine mahkum edeceksiniz" biçiminde konuştu. Ekonominin eskiye oranla daha iyiye gittiğini belirten Evren, ekonomide mütemadiyen model aramamak gerektiğini kaydederek, "Sık sık model değiştirmek faydadan çok zarar getirir" dedi. Geceyi Gölcük Orduevi'nde geçiren Evren ve MGK üyeleri sabah helikopterlerle Bilecik'e hareket ettiler. Ancak havanın kapalı olması nedeniyle helikopterler İznik üzerinden Bilecik'e ulaşabildi. Evren ve beraberindekileri Bilecik Valisi Ahmet Elbeyli, DM uyesi Orhan Baysal, Belediye başkanı Hadi Anncı karşıladı. Saat 10.45'de valiliğe gelen Evren'e ilin sorunları hakkında bilgi verildi. Ayrıca Cumhurbaşkanj Evren'in bir fotoğrafının yerleştirildiği, mermerden yapılmış bir plaket verildi. Bir öğrenci tarafından da kendi büstü kendisine takdim edildi. Evren, belediye tarafından verilen mermer vazo'yıı ise almadı. Daha sonra Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 12 Eylül'den bu yana uğradığı 55. il olan Bilecik'te hükümet alınında halka hitap etti. Evren, "Anayasa'ya karşı hayır kampanyası açanların, şimdi de boş oy atın diye propaganda yaptıklarım" belirterek, "Hattâ aksi taraftaki partilere oy verin diyorlar. Bunlardan da haberimiz var. Bunların milliyetçilikleri, vatanseveıiikleri bu kadar." dedi. Evren, "Onlan nasıl Anayasa oylamasında mahkum ettiyseniz, 6 kasımda yapılacak seçimlerde de yine mahkum edeceksiniz. Buna inanıyorum" biçiminde konuştu. Anayasa oylamasında yüzde 80 oranında evet oyu verenlere de teşekkür ettiklerini hatırlatan Evren konuşmasını şöyle sürdurdu: "Herkesin zaten evet demesi miimkün değildi. Elbette bize karşı olanlar hayır diyeceklerdi. Biitün Türkiye sathında %100 evet oyu çıksaydı, o zaman da baskıyla aldılar diyeceklerdi. Bunun için yüzde 80 evet diyenlere de teşekkür ettim. Bize karşı olanların oy vermemesini rnakul karşıladık. Fakat bir zamanlar 'Bu anayasa ile devlet idare edilemez diyenler Veni Anayasa'ya hayır diye kampanya açınca asıl biz ona üzüldük. Yoksa elbette 12 Eylül öncesinde anarşiye kanşmış, hapislere düşmüş bir çok olaylar çıkarmış kişiler, bize elbette evet demeyeceklerdir. Fakat Anayasa degişmelidir. Bununla devlet idare edilemez diyenler, yeni Anayasa'ya karşı çıkınca biz buna üzüldük sevgili vatandaşlarım ^^SSecim 83 Kulis'ten Anayasa kampanyasına hayır deyin diye bayrak açanlar şimdi de başka düzenler peşindeler. Bu sefer de tutturmuşlar, önümüzde yapılacak seçimlerde boş oy verin. Yani kSğıdı boş atın şeklinde propaganda yapıyorlar. Bu gibi oyunlara gelmeyeceginizi biliyorum. Elbette onları nasıl Anayasa oylamasında mahcup etmişseniz 6 kasımda yapılacak seçimlerde de, onları mahkum edeceksiniz. Buna inanıyorum ama bir kez daha hatırlatıyorum. Ve hatta seçimlerde oylarınızı boş verin şeklinde haber gönderdikleri gibi aksi taraftaki partilere oy verin diye haber gönderenler var. Bunları biliyoruz. Belki sizin de kulaklarınıza geliyordur. işte bunlann milliyetçilik anlay ışlan ve vatan sevgileri bu kadardır sevgili kardeşlerim. Mütemadiyen aynı istikamette ve aynı paralelde parti kuruluyor. Parti enflasyonu başladı. Enflasyonun çeşitleri vardır. Ekonomide vardır. Herhangi bir sanatta vardır. Nitekim BUecik'te de nüfus enflasyonu vardır. Bilecik'te müdemadiyen erozyon olmakta, vatandaşlar Bilecik'ten gitmektedir. tşte partilerde de enflasyon başladı. Bakıyoruz hergün bir parti çıkıyor. Yerden mantar çıkar gibi. Allah hayırlı (Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) Almanyu 9daki işçilerimiz için pazarlık başlıyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Federal Almanya'daki Türk işçilerinin durumu ve dönüş koşullari üzerindeki müzakereler bugün Ankara'da Federal Alman Çalışma Bakanı Norbert Blüm ile Türk hükümeti arasında başlıyor. Blüm, Federal Alman hükumetince bu konuda hazırlanan ve kesin dönüş yapacak işçilere 10 bin 500 mark ödenmesi ve ayrıca dönüş koşullarının özendirilmesini öngdren yasa tasarısı üzerine Turk tarafına bilgi vermek uzere dün akşam Ankaraya geldi. Almanya'da çalışan Türk \y çilerinin yurda kesin dönüşleri halinde kendilerine 10.500, ço , cuklanna da 1.500'er mark ] ödenmesini öngören karar tasa rısına Türk hükumetinin karşı olduğu öğrenildi. Alman Çalışma Bakanı Blum'e, bugün göturülecek olan Turk hükumetinin onerileri, üç noktada toplanıyor: Almanya'da halen 120 bin dolayında işsiz Türk işçisi bulunuyor. Türk hükümeti, 120 bin Türk işçisine en kısa sürede iş bulunmasını istiyor. (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) • Anapartı nın kurduğu ıl ve ık? orgutlen • MüPnın kurduğu ıl örgutlefi • Maresal Fevzı Çakmak ,n sıyasal ya^amı 4 yıl surdu Sağdaki boşluğu "DoşruYol" kapatabılecek mi? ll.Osmanlı Meclisi Mebusanı ve Osmanlı Basını Dr. Ziya SOMAR'm araştırması Cumhuriyet Seçim 83 ekinde bugün bayinizden istemeyi unutmayın. 1908 Devıiminin 75. yıldönumunde Blüm, ne getîriyor? KENAN MORTAN Kohl Hükumetinin kurulmasından sonra TürkAlman yetkilileri arasındaki ilk resmi göruşme bugün Ankara'da başlıyor. Alman Çalışma Bakanı Blüm'ün Türk yetkilileriyle yapacagı resmi görüşmelerin önemi buradan kaynaklanmakta. Görüşmelerin gündemi aralık ayında belirlenmişti. Ancak, Federal Hükümetin kesin dönüş için 10.500 DM verilmesini öngören yasa tasarısı sonrası şimdi gundemin kuşkusuz ağırlık noktasını bu konu oluşturacak Almanya, bu yasayla 198384 diliminde 19 bin yabancı işçinin geriye donüşünu umuyor. Bu nedenle Almanlar için bu yasanın uygulanmasından çok, Almanya'daki işsiz Türk işçilerinin ne olacağı daha büyük bir sorun. Blu'm'un söz konusu yasanın Ankara'da "ka(Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) MOSKOVA'DA 1962 1963 Bir Büyükelçi'nin Not Defterinden Üçyüzseksen gün Orgütlenme için 23 bin 702 yeni politikacı aranıyor DOĞRU YOL BAŞKANI: İKTİDAR OLMAK İÇİN ÇALIŞIYORUZ SUNALP: MtLLETtN OYLARINIİPOTEK SANANLAR SÎLİNİP GÎDECEKLERDÎR SODEP'İN KONYA, ESKİŞEHİR VEKAYSERİ İL ÖRGÜTLERİ KURULDU Fransız gazetecinin kaleminden Anadolu Medeniyetieri Sergisi Berlirfden dönüş yapmak isteyenlerin çoğu işsiz "500 mark ver, hemen Ttir\ f kiye ye dönüyorum." Berlin'] de yüzlerce Türk 500 mark) lık nakliye yardımmı almak\ için Yabancılar Dairesi'nel başvurdu. ATIL GELEN BERLİN Geri dönüş yardımlarının henüz ayrıntılı olarak belirginlik kazanmamasına rağmen Berlin yabancılar sorumlusuna başvuruların sürekli arttığı bildiriliyor: Son haftalarda yüzlerce Türk'ün 5000 marka kadar olan nakliye yardımmı almak için başvuruda bulunduğu açıklandı. Berlin Hükümeti geri dönüş yardımı için bu yılın bütçesinden 500 bin mark ayırmış bulunuyor. Bu miktar 100 civarında aileyi kapsıyor. Tasarının açıklamasmdan kısa süre sonra hızla yükselen başyuru sayısı hükümet yetkililerinin de tahminini aşıyor Ancak dönmek isteyenlerin hemen hepsinin işsiz durumda olduklan göze çarpıyor. Berlin yabancılar sorumlusu John, geri dönüş teşvik önlemlerinin de (Arkası Sa. 11, Sü. 3'de) Haberleri 7. Sayfada SEMİH GÜNVER Büyükelçi Bugün 8. sayfada Uçak sanayiî için karar bu ay verilecek SEDAT ERGİN ANKARA Türkiye'de Tusaş tarafından ABD ile ortaklaşa imal edilecek uçak tipinin seçimine ilişkin teknik düzeydeki çalışmalar sonuçlandı ve Türk hükümeti kesin karar arefesine girdi. Uçak sanayiinin kurulması konusunda gerek ABD hükümetinin önerdiği değişiklikler gerekse fırmalarla yürütülen görüşmelerin uzaması nedeniyle yaklaşık iki yıldır sürekli sürüncemede kalan uçak tipi seçiminde ilk kez ciddi bir şekilde "karar alınması" Türk hükumetinin gündemine gelmiş bulunuyor. ABD Savunma Bakanhğı'ndan (Pentagon) gelen teknisyenler heyetiningeçen hafta içinde ilgili Türk makamlarına Türkiye'de imal edilmesi tasarlanan uçak tipi seceneklerinin ortak yapım fiyatlarını resmen bildirmesiyle karar öncesi ABD ile yürütülen temaslar tamamlandı. Edindiğimiz bilgiye göre, teknik düzeydeki çalışmaların tamamlanmasından sonra Northrop firmasının imal ettiği F18'in mi, yoksa General Dynamics firmasının F16'sının mı tercih edileceğine ilişkin kararın bu aym ortasına kadar verilmesi bekleniyor. (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) KINA ODASI 'Âlçakgönüilüysek, Ibrahim Paşa Sarayı'nda oluştunıldugu biçimiyle o sakin, huzur verid Türk odalanndan birinde yaşamayı düşünürdük," dlyor Fransız gazeteci.Yukanda, sözünü ettigi odalardan biri: Kma Odası. (Fotoğraf: Uğur GÜNYÜZ) Gözleri kamaşmış turistin düşsel müzesi GUY DUMOUR Türkiye"yi, anjtlannı, müzelerini, arkeolojik kalıntılarını bilenler için bile, "Anadolu Medeniyetieri Sergisi" bir sürpriz, bir olay. Yalnızca, bir araya getirilen parçaların niteliğinden ve sayısından değil, aynı zamanda örnek olacak biçimde sunulmasından da ötürü. Bu büyüklükte bir serginin Türkiye'de ilk kez düzenlendiğini de öğrendim. Düzenleyicilerin çağdaş müzeciliğin tüm aşamalarını geçtikleri rahathkla söylenebilir. Sergi hem zarif, hem eğiticiydi. Vitrinler kadar aydınlatma da güzeldi. Etiketler, yeterince açıklayıcıydı. özellikle de, belli başlı sergilerin yer aldığı tarihsel mekânîardan hayran olunacak biçimde yararlanılmıştı. Aya lrini Kilisesi, Topkapı Sarayı'nın Hasahırları, baştan başa yenilenen Ibrahim Paşa Sarayı, birer büyük Malraux okuru olan pek çoğumuz için öteki dinlere ve krallara tapınmanın yerini alan geçmişin bu akıl almaz tanıklıklanm, bu sanât eserlerini sunmaya sanki çok önceden adanmıştı. "Anadolu Medeniyetieri Sergisi"nde salt sanatsal bir gösteriyi, güzelliğin her biçimiyle kutlanmasını görmek hoppa ya da güzele düşkün olmak anlamına gelmiyor. ölülere hizmet etmiş eşyalar dirilere hizmet etmiş olanlardan daha az güzel değildir. Bu eşyalar ister öbür dünyaya geçişi kolaylaştırsın, ister güçlülere gerekliliklerini belirtme fırsatını vermiş olsun, eninde sonunda son sözü sanatçı söyleyecektir. Odur bize, binlerce yıl sonra düş kurma olanağını veren. Bu nedenle, tstanbul'dan aynldıktan sonra tercihen Askeri Müze'de görülebilen o görkemli Osmanlı otağlarından birine yerleştirilecek birkaç parça eşya ile in(Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) Bir yurttaş, "Bilgisayarlar beni öldürecek"diye savcılığa başvurdu İsmet Ahlat adlı yurttaş "Kendisini şehirlerde koyalayan" bilgisayarlan yönetiyor diye Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Mühendisliği Böliimü Başkanı Aydın Köksal'ı şikâyet etti. ÜMİT KIVANÇ tsmet Ahlat fena halde korkuyor. Ayrıca "isyan içinde". Her an ölüm tehlikesiyle yüzyüze yaşadığını, derdini de kimseye anlatamadığını yineleyip duruyor. Cumhurbaşkanı Evren'e telgraflar çekmiş, sonuç alamamış, tutmuş bir de mektup göndermiş. Ismet Ahlat, Evren'e mektubunda "Suçum ne? 4 kitabın hangisinde var, diye sordum, anlamadınız," diyor. "Biiyük Önder Atamızın 'Adalet Mıilkun Temelidir' sözünün dogrultusunda gidip Kanuna başvurdum. Hesap makinesi dediniz..." Şimdi, İsmet Ahlat'ın derdi neymiş, diyeceksiniz. tşte, derdi bu: Adama, Sadece hesap makinesi bu, korkma bir şey yapmaz," demişler. Çünkü İsmet Ahlat aslında "bilgisayarların takibi altın Fransa 'nın en önemli haftahk dergilerinden Le Nouvel Observateur'ün sanat sayfalan yönetmeni Guy Dumour geçtiğimiz günlerde ülkemizi ziyaret etti. Derginin kuntluşundan bu yana, 17 yüı aşkın bir süredir aynı görevi sürdüren Dumour'ün bu ilk Türktye'ye gelişi değildi. Ancak, Guy Dumour bu kez "Anadolu Medeniyetieri Sergisi"ni gezjnek üzere htanbuldaydı.. Guy Dumour'ün çok beğendiği bu sergi üzerine, özel olarak gazetemiz için hazırladığı yazıyı sunuyoruz. Denktaş ile Cuellar Cenevre'de görüşüyor LEFKOŞE, (Cumhuriyet) KTFD Başkanı Rauf Denktaş, BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar ile görüşmek üzere dün beraberindeki bir heyetle Cenevre^ ye gitti. DenktaşCuellar görüşmesi bugün Cenevre'de BM ofisinde yapılacak. Denktaş, Kıbns'tan ayrılmadan önce verdiği demeçte "Rumlar, genel kurul karan çercevesinde hareket edeceklerse, o zaman toplumlararası görüşmelerin çerçevesine girmedikleri anlaşılacaktır" dedi. KTFD Başkanı, Türk toplumunun BM Genel Kurul karanna karşı şahlanışı ve Federe Meclisin selfdeterminasyonla ilgili olarak aldığı karar ve halen meclisin gündemine gelmiş olan re(Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) da"!Evren'e kadar yazmış: "Emir vaki olarak size telgraf çekmek zorunda kaldım," demiş. "Bilgisayarlar tarafından dolaştırılan ve hayatıma kastedilmiş olan her an öldürülmek istenen Anayasa tasarı konuş(Arkast Sa. 11, Sü. 4'de) Pinochetj son dayanağı olan orduyu da yitiriyor Dış Haberler Servisi Şili'de toplumun hemen tüm kesimlerine yayılan huzursuzluğun, sonunda orduya da sıçraması, siyasal gözlemciler tarafından son haftaların en ilginç gelişmesi olarak niteleniyor. Devlet Başkanı General Augusto Pinochet'ye karşı önce yoksul kesimlerde başlayan tepki bir süre sonra ortasınıfa, hatta büyük sermayenin bir bölümüne kadar yayılmıştı. Ev kadınlarının tencere kapaklarını vurarak yürüytiş yaptıkları, kamyoncularla bakır madeni işçilerinin greve gittikleri ülkede, son olarak Şili Katolik kilisesi Pinochet yönetiminin uyguladığı baskı yöntemlerini sert biçimde eleştirmişti. Pinochet'nin ise tek dayanak noktası olarak ordu kalmıştı. Bu bakımdan, ordudaki huzursuzluğun su yüzüne çıkması gözlemcilerce Pinochet'nin yaz> gısını etkileyebilecek, son d e r c (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) Mısırlı ünlü sinemacı Yusuf Şahin IstanbuVda Kültür Servisi 1 1 . Uluslara OLAYLAREV ARDINDAKI GERÇEK Doğayı Kurtarmak Olası mı? Gazetelerimiz şimdi çevre kirlenmesini çeşitli yönlerden ele alıyorlar. Cumhuriyet de bu konuda üstüne düşeni yapmaya çalışıyor. Haliç, îstanbul'un ortalık ye yiz ve çıkar hırsları,doğayı yok rinde kocaman bir lağım gölu gi etmek pahasına dolu dizgin yol bi kımıltmz dururken, koskoca almaktadır. Haliç'i ya da Martzmit Körfezi bataklığa dönüştü; mara'yı kurtarmak şöyle dursun, Marmara ttimüyk ölii deniz ol bundan bö'yle çevre kirlenmesima tehlikesi içinde. ni engelleyecek önlemlerin işleyebileceği kanısında değiliz. Peki, ne yapmalı? Yapılacak işleri alt alta sıralaTürkiye'de kimi zaman bazı yıp bir kağıt üzerine döksek ne sorunlar ortaya atılır, sonra da ye yarar? Türkiye'de ülkenin ve gazete sayfalarında unutulur. halkın gerçekten yaranna büyük Bunun en yakın örneği yeraltı yatırımlara, önlemlere, girişimle işçilerinin durumudur. Zongulre yönelmek sanıldığmdan çok dak bölgesindeki son kazalar daha zordur. Çünkü kâr moto toplumu silkelemişti ve alarm runa takılmış toplumda çıkar he düdükleri çalmaya başlamıştt. sapları her zaman daha ağır Sonra ne oldu? basmaktadır. Her şey unutuldu. Hangi yönetim Haliç'i temizBelki bu kadar karamsar olleyebilir? Hangi yönetim tzmit mak iyi değildir: ama her yanı ve tzmir körfezlerini kurtarabi• • • lir? Ekonomisi tıknefes bir ülke (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) rası Istanbul Festivali kapsamında geryekleştirilen "Sinema Günleri 83" çerçevesinde dört filmi toplu olarak gösterilecek olan Mısırlı film yönetmeni Yusuf Şahin, dun sabah Istanbul'a geldi. Yeşilköy Havaalanı'nda Hülya Uçansu ve Onat Kutlar'dan oluşan bir kurul tarafından karşılanan Yusuf Şahin, dün akşam 21.00 seansında Kent Sineması'naa "Niç'n İskenderiye" adlı filminin gösteriminde de bulundu. Bir hafta lstanbul'da kalacak olan Yusuf Şahin. Yarın saat 10.30'da Hilton Oteli'nde bir basın toplantısı yapacak. Ayrıca. saat 15.00'de Atatürk Kültür Merkezi Küçük Konser Salonunda Yusuf Şahin'le bir söyleşi (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) Türkmen İngiltere'yi ziyaret edecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanı İlter Tükmen'in resmi bir ziyaret için tngiltere'ye gideceği öğrenildi. Diplomatık çevrelerden edinilen bilgiye göre, lngiliz hükumetinin yaptığı davet üzerine Türkmen'in bundan bir süre önce Londra'ya gitmesi kararlaştırıldıysa da, seçimlerin araya girme(Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) HABERLERİ 4. Sayfada İSTANBUL FESTİVALİ