Catalog

O X İKf CUMHURtYET 18 EYLÜL 1979 EKONOML. EKONOML. Sedat ERGÎN EKONOMI... EKONOMI... EKONOML. EKONOML. EKONOMİ... EKONOMI... EKONOMI... ' ıle Ark^r"da başia/acok Turklye AET gorusnelon tumuyle oraşt rıcı bır nlteı k tcstr"aktadır Gorü^meler sırasında Turk tarafı topluluğun kcrşı onp'ilerını neden yeters<z gorcljgu nu anbtacak bunlorır ıvılestınlmes ne ılısk n göruşlerını ccıkla, icoktır Toplııluğa letılen Turk onenleri baöışık'tk dörer^ı ekonom.k ısbırlıgı ve lyıleştırme o'mok uzere üç bciumden oluşmcktadır Turkıye'nın ooerı leı Ile top'uluaun karsı onenleri Ince'endığırde şu fcrk'ılıklar gozlenrrektedır BAĞfŞIKLIK DONEMI Bağışıklık donem ne ılıçkın önerılerın llk bölünunde Türkıye ıcınde bulunduğu ekonomık ko ş ıllar nedemyle dorduncu bes yıllık plon '1979 8G) süresınce katma Drotokolle yjrflendığ gü"nrürt bırlıgıre ılısk n yükf mluiuklertn ertelenmes.nl 12ve22 yıllık ürunler lıstesı kontenıanların lıberasyonu ve katma protokolün beş yıüık sure dolrradan onre yen '•'en gcruşülmesi gıbı konuların e'3 clınmasım ıstemıştır Turkıye nın bagışıklık durumu ile llg lı ısteklerl tnplulUK tarrfından ana hotiarıy'o olumlu karşılanmıştır Ancak topluluk katma protokolün ılgılı maddelerıne ılışkın uygulamado ön danışna vapı'masında ısrar etmekte 12 ve 22 yıllık ı steler arcsında oktarma olenağı sağlamayı amaclayan protokolün 12 madaesını bağışıklık rjışırda tutmak ıstemektedır Türkıye'n n katma protokolün revızyonu yolundaki ıstemıne de olumlu bır ya^ıt olınmamış, bu ıstem Turkıye'nın kopma ısteğı bıcırmnde yorumlanmıştır TARIM ALANINDA GERİYE GIDİS Tarım alanındakl Türk önerllerl se Turklye1ye tanınan ödünlerın ucüncü Clkelere verılenler n gerısınde kaldığı gerceğınden yola cıkarak ana hatları Itıbarıyla ucüncu ulkelere verılen âdünlerın Türkıye'ye de verı'mesı ek olarak Türk ü'unlerıne cncelıklı bır ödün marıı tanınması ve tarlfe d şı kısıtlamaların bır takvım cercevesmde kald rılmasını kapsamaktad r Top'uluk ıse Türkıye'ye tanınacak tarımsa' ödün'erın her ıki yılda bır gozden gecırılmesm ongören katma protokolün 35 maddesınm uygulanmamasını ve bağışıklık dönemının sona ermesıy!e bırl kte 1934'ten ıtıbaren yalnız tarıfe engellerın n kaldırıimasını sağlayccok uzun zamano yoyı!• bır takvım sıstemıne gecılmesınl ongormektedır. Tarıfe dışı engellerın kaldırıimasını reddeden topIUIUK bağışıklık donemı sonuna kadar olan dönem Icınde de herhangı bır lyıleştırmeye yanaşmamaı<tcdır TEKSTIL KISITLAMASI Türkıye sanayl alanında do Türk tekstıl ürünlerl dışalımına herhangı bır mıktar sınırlarrası getlnlmemesmı ve ilerısı lc n d ger sanayı urünlerıne de benzer kısıtiamalar get.rılmeyeceqı konusunda kesın güvence venlmes ni ıstemektecfır Sanayl alanındakl Türk ısteklerıne toplulu< bugune kadar kesın bır yanıt vermemekle b ri kte AET'mn genel tekstıl polıt kası cercevesmde topluluğun tekstıl sonayının yenıden oluşturulması donervnde bır Turl' ıhracat programı uyaulanabıleceğ nı b !d rm ştır Bu. 1979 81 arasında uc yıllık bır donemı kapsamaktadır. SOSYAL ALAN Turkıye sosyol alanda do işcılerın serbe^t doloşftarnm gerçekleştırılmesı konusundo yeni cdımla r at 'masını sigorta süreerınln birbirine ekr lenmesını cmeklılık tronfserleri ıcın onlemle alınrnosını ve ışcılenn yurdo dönüş'ennde sos^o1 gu venlıklen ıçın özel bır fonun kurulmasını talep et msktecır Işcılerin serbest dolaşımı Icın llk aşaTiası 1976 80. ıkıncısı ise 1930 86 yıllarını kapsamak Ozere 10 yıll k bır geçıs dcremı ongcrulmuş'ur ToplulUK bırıncı aşamanın bağışıklık donemınır sont no kcrnr uzatılmasını. dola\ısıyla ıkıncı oşar n n mpr~n b r bölümünü kapsovacak bıcımde pen 3 cfıırre<;ıni. konunun daha sonro 1964 te boşlayacak revızyon goruşmelerınde gundeme getırılmes nl Istemektedır Tcpluluk ayrıco Türk Işci >(e cı'elerlnın topluluk Icınde mesleki ve kültürel formosyonlarının artırılması Icın onlemler alınmasını Turkıye'de ışcıierm yetıştır mesı ve kücük olçeklı gınşımlerae calışma alanlarının yaratılması ıcın ışbırhğı ozel fonundan yararlanılmasını önermektedı r EKONOMIK İŞBİRLİĞİ EkonoTiık işbırlığl alanında Ise AET'ye olası katılmo ıcm gereklı Koşulları hazırlamak ve dorcüncü beş yıllık plan dönemıne ılıskın ödemeler r cengesı acığının fınansmanı ıcın Tü kıye topluluga toplam 6 9 mılyar dolarlık bır malı destek programı ıle gıtmıştır Malı desteğın 4 4 rrıl/ar colarını t'oğrudan AET yardımı, 1 mılyar dolannı AET ac I vardımı ve kalan 1,5 mılyar dolannı ise OECD konsors vumu cercevesmde AET ülkelerımn katkısı o uşturacaktır. Topluluk ise bu önerılere henüz onaylanmamış olan tamamlayıcı protokol cercevesmde 62 mılyon dolar, 1981'e dek surecek olan ücuncu malı protckol cercevesmde 420 m lyon dolar ve 1980'den ıtıbaren ıki yıl ıçınde kullamlabılecek 100 mılyon dolorlık bır bağışla korşılık vermektedır 198284 donemı ıcın gecerlı olacak dorduncu malı protokol ekım ayında goruşülmeye başlanacaktır. I TÜRKİYE'NİN TOPLLLLC4 ÖNERDİKLERİ İLE AET'MN ÖNERİLERt ARASINDA ÖINEMLİ FAKKLAR VAR • ANKARA'DAKİ GÖRÜŞMELERIN TÜMÜYLE "ARAŞTIRICI NıTELIK,, TAŞIDIĞI BELİRTILIYOR TÜRKİYE AET'YE YÜKÜMLÜLÜKLERÎNÎN DONDURULMASI İSTEMİNDEN VAZGEÇEBÎLİR Uluc GURKAN URKIYE ''e AET arasında >arın bsu,laya<~<ık risiiıı goru?meler. 21 eylül cuma gıTuna kadar sureCek A.mmsanaeagı gıb. Turkıye AET ıhşkJeıının donduı ulmasına ılışkın gehşmelerle ı şıh olarak 19 tnayıs 1979 dd topîanan AET Konseyı Turkıye'nın AETye ktrş. vukumlaluklennm bes yı. sureyle dondurulması yolundaki îitemmı benımsemıştı Ancak kaj^ılıgında. AET nın yukuraluluMennın de aym sureyle enelenmesını kararlaştırmıştı Baylece Turk ışçılmnın AET ulkelennde bır türlü serçekl°şmeyen serbest do'dşımı ve Turkıye n>n ^anayı ve tanm urünlenne tanınan varlıgı tartışmalı ödunlere ılışkın utkvmın durdurulmaM ongörulrrustu Bu gehsme uzer ne Türkıye Konse> karannın yen'den )=,07dpn geçırıl HM, ıçın AET nezdınde u^f duzeyde bır goruşme gınşınıınde bulunmuşuı Î Özel kesim 197677 yıllarındaki sıkıntısını coktan unuttu «Soğuk duş olmuştuı Ozel kesım sozculen AET Konseyı'nin kardnnı kesın bır «Rest sayıyorlar ve yenıden gozden geçınlerek degıştınlmesının söz konusu olamayacagına ınanıyorlar «Turkıye bu restı goremez. ancak yukumluluklenn dondurulması suresınde ılışkılenn yenıden canlandınlması konusundakı iyı niyetını ve ıstemını ortaya koyabılır» dıyorlar Ozel kesım sözculerıne gore daha Uen Kıdüerek akılc\ bır adım atılabıhr ve bugunden kes>:n ortaklık ıstemınde bulunabılırmış Kesın ortakdk ıstemınde AET nın sıyasal nıtelı&ı de dıkkate aluunalı \e gerekırse sanayıın bır kerar sunı feda edılmelıymiş Bu konuaa d . yapılmalı ve hangı sanayılerın a e \ ı e dışı bı rakılatagı sap'dJimalıymii (Turkıye Iktısa Gazetesı IstanbuJ Sanayı Odası VÎTI ,J nd belırlenen göruş I Ozel kesım Turkıyenın sınırvz oır bı çlmde dış dunyaya ve özellıkle AET rekabe tme açılmasında kararlı gorunuyor t u açıl man'n yıkıntı getırecegı bır çok sanavı da! lannın kapısına kılıt vurulacagı kabul edılı yor Ve bırakınız yapsınlar bırakıni7 yık sınlar» formulune dayalı yenı bır dsnge ara nıyor BÜYÜK DÖNÜŞ... 1976 ve 1977 yıüarıno^ AET ıle ılgıh re hatsızhkîan açıkça dılp getiren buyuk sana yı sermayesı 180 derecelı< bır donuşu geı çekleştırmış bulunuyor AET nın Turkıye nn yukumluluklennı dondurma yolundaki ıste mıne karşı çektıgı «Rest« ıle bu donuş ara sında sıkı bır bag var. AET sermayesının Turkıye de buj'uk seı mayenın degışen gorüşlennı dsğerlendırdı gınden kuşku yok AET nın Türkıvenın ken dılen ıçm pek de çekıcı olmadığı havasm gırmesınde. goruşü degısen Turk sermayesı ne duyulan güven yadsınama7 Çunkü karşı lıklı olarak masaya oturacak olanlar gerçekt ıki tarafın sermayelen Rest> sozcugüjle u yumlu bir benzetmeyle Turk sennavesı kar şıtma en ıyi poker kâgıtlanm bıle bıle ver mış bır oyuncu durumunda. AET ıle goruşmelere hazırlık amacıyU Başbakan Yardımcısı Hıkmet Çetın ın Baş kanlıgında yapılan topiantılarda, yukurılu luklenn dondurulmasının uzennde durulma ması. yalnızca ışçı dolaşımı, tanm ödunler ve malı yardımın irdelenmesi bu yargıyı doı ruluyor Turkiye de sanayı sermavesınm AET il bütunloşmekten yakındığı ıkıüç yıl önces anımsanabılır O zaman sermaye sözcüler şöyle dıyorlardı 1220 vılda Gatt ın ızın ve rebıldığı lımıtlerde gen kalmış bır ulkenıı kalkınmışlarla beraber, gumrukler berabeı sıfır gumrukle alış verış, bunun Turkçesı sa nayıe vedadır» Sanayi sermayesı böyle derken AET"nr tutumu da degışıktı, Rest» çekmıyordu, Gc ruşmeye ve bır uzlaşma noktası bulmaya ha zırdı Sermayenın, kapıtahzmın eşıtsiz ge' < m = yasasına dayah çehşkılennın abariılıiiasında. kaynaklanan ulusall k hevesı kısa surede sor muşe benzıyor Sa? ayagı do\i7 >oklugum sol ayagı da yüzde 60'a ulaşan fıyat arti!;İ£ nna basan ekonomık bunalım Turkıve ks pıtalızmının kapıtalıst dunya sıstemıne ola bağımlılığını hatırlatmaya yetmış gorunuyoı FIRSAT ARAYANLAR Yann başlayacak goruşmeler, özel kesım sozculerı tarafından AETye vaklaşmak ıç.n yenı bır tırjt> olarak degerlendınlmektedır Onlua gore ALTye karşı yukumlulukîerının dondurulmasını ıstemek, burokrasının ve ozelhkle Devlet Planlama Teşkıiâtının Ideolojık saplantılanndan kaynaklanmıştır AET nın stratsjık ve ekonomık çıkarları bakımınd^n Turkıye don vazgeçemejeceğı yanılgısıyla «Yuksek perdeden atılmış» anca]< yukumiulukler dorduru'acaksa bunun karsıhkh gerçekieştınJecegı yolundakj ka NEMLİ kararlor Turklye'tfa hep bunalımlı dönemlerde verilir. Yonlış anlaşılmosin Bunolımı a$mak ıcin değll Turklye'nın ekonomısıne yon verecek siyosal yapısını bır sonrakı donemde belırleyeceR tcnıel kararlara bunalımlı dönemlerde, hem de bunalımın en yogun olduğu dönemlerde gidilmektedlr Ologan dönemlerde onemll sıyasal tercıhler saptamok sanki unutulmustur Turkıye nın Avrupa Ekonomık Toplulu gu (AÇT) ile olan ılişkilerinin yaklaşık ylr mı yıllık tarıhıne bakıldıgında da, benzer o.guyu gormek oianoklıdır Turklye ile AET arasında «ortaklık» yaratan Ankara Ari'oşması 1963 tarıhlıdlr Yoni, yenl bır anayosal duzene geçışm sancıları çekılen, kooiısyonlar!a calkanon ve icerde sıyasal den genın henuz kurulamadığı bir tarıhte gldllmiştır bu onlaşmava Bu ortaklıga Imza otıldıktan sonro, «Oıtaklığo geçiş donemlı kosullarını ıçeren katma protokol un tarıhl kasım 1970'dir Aynı 12 mart forızmmden bırkoç oy once Katmo protokol'un ticarf O aldığı kararta oOrtaklık l!e karsılıklı yükümluluklenn dondurulmasmaı gıdllmlşlir Cum hunyet tarıhının en buna'ımlı donemınden geçerken dondurma kararı ekonomıyi «belki rohallatır» djsuncesmden horeket edılmiş, anrak beş yıllık dondurmanın sonundo ne olacaqı henuz hesaplonnıamıstır. Iste, yann yerıden en yuksek duzeyde boşlayocak olan Turkıye AET gorusmelerl y ne sı »csol ve ckcnonrte acıdcn buno lımın tam oıtcsıno rcsdonıc'kiodır Asiında Turklye ıle AET arasmdc'.ı bu ortcklıkto bo<;!angıctGn bu yoro bır CE •ao sızlığın variıgı ortadadrr Blr kez Turkıye rtep bunalın djnstrıleu yOîOıkcn korar Olmaya zorlanmış ve bu karaiar sure!lı kcn di ıcınde cclıçrristır Ker ıktıdar AET ye bır baçka şey soylsmıs ncrtakîöa» gınş, yo»anan bunülıma mun dcne^de sarlı bır secenekmıs gıbi gosie' Irnstır Sıvasal ortamın sagl'ksıî'"gı ¥0010^0. denges ;!ik ken dını asıl ekonomik alanria gostermektedır Bunun temelmde de ortaklık ılısk.snin Turkıye nın sanayıleşmcslyle çel'şmekle oluşu 8u fki temel olgunun yanı sıra ortaklık Turklye nın yurutmeye çalıştığı d:s polltıko ıle celışmektedir Gercı o dış politikanm sefaletme Havana'dakı Bcğlontısızlar Konferansında lonık olduk Ecevıt hukumetı'nln en guclu yanı olarak gosterılmek Istenen dış polıtlkanın kesın basansızlıgının slmgesl olan Havana Konferonsı ardındon, bır de AET ıle ıllskılerde «yenı bir polıtikayaı yonelmenın gjclugu ortadadır Bu Dışışlerl ıle bu gucluğun asılamayacağı ortadadır. Ancak, son bır vıl ıcınde «ikılı Ekonomlk Hıskllerın» gelibmesıne ccl.tılrnıs olduqu da b>r gercektır AET de ortoklık bu Ikı'ı itlşkllerm sağiıklı ışlemesıne enqalcUr Yann Ankara da en yuksek dazeyde başlayccok o'an gcrusmeler ozctlenen golgelen tcjımaktaaır Bu sokıncaları tcermek ted.r Baskettek, hava tia, yarınkl toplantıya Turkıye nln onem taşıyan herhangı bır onerı gâturmeyeceğl yonundedir Oyso ekonsmık olarak Turkiye AET ılişkılenne , eni bır yon vermek yeni bir biçim vermek elbette olonaklıdır Bu da beş VAZGEÇİLEMEYENLER... Turkıye kap'talızmmın dışa bagımlıh|r AET'den her ne pahasına olursa olsun kopv lamayacagını ortaya koyda AET nın de. bı. gunku yüz vermez havasma karşın Turkıye den kolay kolay vazgeçemeyecegı aç/ık Dövız yoklugunun bütun şıddetıne kaı şıa Turkıyenın yıllık dışalımlan 5 mılya dolan aşıyor Bunun çok büyuk bır bolum AET'den yapılıvor Aynca Turk ye IMF'nr uyuşturuculann ağırlıkta bulundugu re;et£ lenne rağmen. yüzd e 3'un üzennde bır ka) kınma hızı tutturabılıvor Türkıye pazan bu yüyor. Ustelık bu pazarda dışalımlann paj yuzde 17 gıbı oldukça duşuk bır duzeyde du ruyor. (Dunya kalkınması, 1978 Dunya Bar kası raporu, S 56, tablo 43) Ayrıca Turks ye, yabancı sermaye vatırımlan ıçın boş alan larla dolu Alanlar bu kadarla da sınırlı de gıl Türkıye. Ortadoğu'ya «Kopru» v a d «Halka» olmaya ısteklı Bu ıstegın AET seı mayesırun iştahı kabarttıgında kuşku yok. Türkıye kapıtalızmı AET ıle ıhşkılen Iyi leştırmek ıçın genve dognı Vdnşıjor Gerıy doğru yanşırken, j ukümluluklenn dor.durul ması gıbı ılerıye dogru adımlan kotuluyoı Sanayıe, ıster bütunuyle ısterse bır bo'unuy le olsun vedadan da kaçınmıvor Yarın b»ş'a yacak Türkıye AET goruşrrelen bu çerçe vede kapıtallzmin çozumsuz'uklerınden kay naklanan genye dogru vanşın onem'ı bır ki lometre taşı olmaya aday YORUM Ortaklıga biçim vermek Yalçın DOĞAN Uışkilere yonehk ılkelerınl kapsoyoo «geçl ci anlasma»nın tarıhl eytul 1971'dir Yanl, 12 mart dönemının «hızlandıgı» anayosanın degıştirilmeye başlandıgı, demokratık hokların askıyo alındıgı, sermayenln ekono mık bunalımmı osmaya başladığı bır donenn de. 1973 yılında «partıler ustu hükümetlen hola iktidarlormı surdururken, AET ile bu kez «tamamlayıcı protokolıun ımzalcndığını goruruz Mil'ıyetcl Cephe hukumetinde ıse. Turkiye'nın sanayileşmeslnl kıskıvrak yakalayacak gumruk ındınmlennln uygulanmasına tanık oluruz. Hem de, Cephe Ortak lanndan Erbakan'ın şiddetlı karşı cıkışlanna rağmen Dusundugu ile yaptıgının keslnlikle celişmesıne rağmen, «Sanayıleşme, agır sanayıı diye surekli propaganda yapan MSP, kendl ıktıdarı sırasında Türkiye'nln sanayileşmesine set ceken karan uygulomak zorunda kalmıştır. 1976'dakl bu karardan sonra, Ecevrt hukumetı'nln Iktidara geldiği 1978 başındo yatmaktadır. Gumruk blrliğinl amaçlayan bu onaklıkta, Turkıye cncak AET uikelerlne gore daha avaniaılı oiaugu sanayıleri kuracaktır Bunun anlcmı Tsjrkiye'nln agır scnayn unutması demektır Çunkü, varolan sanayilerden herhcn": bırınde Turklye nın «daha avanta|ln olcbılecegınl duşunmek saîiiktır Ekonomik olarak bır dıger sakınca, kat mo protokolün Turkıye'nın dışa'ırr.ını orcndirici nıtelıkler taşımasından dogmcktadır. Dış borclarsn altında ezılen bır Turkiye, dışalımı alabıldigine sınırlondırmak politıkasını gundeme getiren bir Turkıye, salt bu ortaklık llışkısl sonucunda dışalımlannı ortırmak zorunda kalmaktadır Bu do hıcbır şey le ceüşmıyorsa, en azından «Ekonomlyl Güclendırme Programı» ile celışmektedir. Turkiye'nın doviz bunolımına cozum aramakla celısmektedır «Döviz» dıye yıriınmak lo gecen ikı yılın gerceklerıyle celışmektedir. yıl sonra yenıden aynı Işleriığin) sürdürecek oian ılışkıfen tdondurmak» ıle değıl, iiısklyı yenlden e!e atmakla geçerlık kazonabilir llışkıyl ele almak ıse, «ortaklık ilışkısı dışına cıkmakutır Şu anda varolan ılışkı, ornogin bır «Tıcaret Anlcşmasına» donuşebilır Batı icln Turkıye gerçekten bir anlam taşıyorsa, o zaman AET Turklye'ye boyle bır fırsatı vermelıdir Kaldı ki, AET Turkiye Ile bir tlcaret anlaşmosı ımzalasa, bu AET ılkelerıne ters duşecek değildır. Yuz den fazla ulkeye hem sanayı, hem de tarım urunlerınde benzer odunter veren AET, kendı «ortağı» olan bir ulkeye bu olonoğı vermıyorso, o zaman ortaklıgın yenlden göz den gecirtlmesı zorunluğundan daha doğol blr şey olamaz. Ama, bunun ıcin AET toplantılanna konuyu bilen ve oğrenmek ısteyenleıin katılması ve de en yuksek duzeyde blr polıttko oluşturulması gereklıdlr. Turkiye AET ilişkilerinde önemli tarihler • • TEKSTİL TICARETINDE TÜRKİYE'NİN AVANTAJLJ DURUMA GEÇMES! TOPLULUĞU KAYGILANDIRIYOR ELIŞKİ gıbı görülebılır, ancak AET için Turkıye'nın vazgecılmezlığ nın gür.cel bır kanıtını pamuk ıplıgınde dompıng suc'aması ö!uŞtiırnaktQdır AET Konseyl, Turkıye nın pamuk ıplıği dışs^rr'cJ's 'jgmpınç vC ,pt gı yolundaki şıkâvetler •e '>e &c L ^ u JCII Soruşturmo sonunda ricmpıng yapı dıgı /argısına varıl rsa Turkıye'nın 1 tiıssatım.'srı kıs t'onccc ' vo d: \e>gı endın ecck Bo/'ece .ur^.venın AET paznrlarında pamuk iplıginı ''•ıi') çft'"eı A Ç T u'kf enni" sancyitn© zarar c p = ı 15 ıssı?lıoe reiı^r olmosı on'snecekniı^ C^n^r go. şme er o ^ k ı tekstıl urunıermde cie bekleıebılır Bu TLrkıye kapıtalızmının pek co'< cgensmış uıke\e oo'e o'dukra ı'erı bır düze(r*e o qınu ortava koyo > b" c qu llk DOkısta A f i 1 n f u r t v v ı dıslaması ıcın gerekce 1 de savıloh nr «rcık d t r e ve bugune uzanon 1lışıktcı taoijloı üKsı clurunu krnıtlıyor TaDIOlardaKı t>uq<\pr, oamuk ıplıği ornegını tekstıl mo Kinesı dışaiımı viuyla Turkıye Kapıtalızmmın dı şa bağımlılı^ı o i c ^ ma qoturuyor Türkiye'nin tekstil ticareîi (MilyonDolar) 1978 1977 1976 • C tıcaret acıklarından AET gıderek azalan oranda nasıbını alabılıyor.. Bu olgu, Turkıye'nın en büyük tıcaret ortağı Federal Almanya ıle Turkıye'den en cok şıkâyet eden Ingıltere'nm dokumagıvım alanındakl tıcaret değerlerıyle de ortaya cıkıyor. 1977 ve 1978' de dokumo gıyımmde Turkıye ye karşı acık verılmeye başlanıyor Türk'yede sanayıın yoğunlaştığı tekstll ve bazı dayamklı tuketm nalları üretımınde dışsatımın ortmasının AET ulkelennde bu alaniarda i? yaponları gercekten rahatsız ettığınde kuşku yok Ancak AET sermayesının kenaı butunlüğu ıcınde endıseienmer gı de acık Yeter kı dışaiımlordo bır daraima e'masm ve sanayıleşme caba ları tekstıl ya da sınırlı sayıda dayamklı tüketım ma'ları d'şıno kaynasın bu nedenledır kı, AET" nın Türkıye y gozaen cıka'imaya hazırlandığı önı surulurken AET ulkeıennden yapılacak dışal.mlarm fınansmanına >one!ık ma'ı yardırr'ar ıle be lırll yatırımlann fınansmanına yonelık yardımlorda aksamo gozlenrmvor.. • ALMANYA • DIŞSATIM Pcmuk ıpl'ğı Ötekıler • DlŞALiM Tekstü makınası Öîekı'er Dışsatımın rfışalımı narşılomcoram (%) INGİLTERE 243,2 143 8 114,1 • • 13 676 7 61C 3 579 7 62 074 38 814 48 891 51 249 48 357 43 500 • • 32 365 13 291 45 925 14 707 58 630 17 962 • • Dış Ticaret (Milyon(Her yılınilk 1979 OIŞSATIM • AET (% Pav) OIŞALIM • AET (% Payi 01$ ACIK • AET (% Pav) 1 178,7 538,8 45,7 2 403 8 937 2 390 1 225 1 398 6 325 göstergeleri Dolar) 6 aylık dönemi) 1978 953 7 481,7 50 0 2 233 4 690 1 •»9 8 1 ?74 7 40P4 32 0 1977 883 7 423 4 47 9 ?962 9 1324 7 44 7 2 079 2 901 3 43 3 1976 1 164 9 501 0 43 0 2 357 7 1097 4 46 5 1 192 3 • 595 4 50 0 • DIŞSATIM Pcmuk ıphğı Otekı'er 5C9 9 734 5 612 Türkıye nın dışsatımında AET'nın pavı, mıktar olarok artışo karsm duşuyc Özel o'arok pa muk Iplığınde de dışsatım fıyatlorı artı/or 1978 yıl'nda tonu 2 184 dniar olan ortalcma dışsatım tıyatı. bu yıl 2 467 aoıaro vükselmış bJ'unu or. Dampıng ıddıalarını curütecek oır art t \ar. Anca< AET icm önemtı olan ne aıçsotmdak geI !?r>eler, ne de pamuk ıplıği fıyatları Rahatsızlıklara yol acan olgu, Turkıye nın dovız yokluğuna bağlı olarak kısıtladığı dısolımlar ıclnde AET* nın payının gerılemesı. Boylece. TurKiyenın dış • • DIŞALiM Tekstıl mck>nosı 1 401 2 387 Ötekıler 4 501 10227 6 7C3 8 237 >42 7 831 • Dışsatımın dışalımı karşı ama oranı (%) oS7 9 • 31 temmuz 1959 Yunanrstan'ın tasvurusundan ıki hafta sonra Turkıye A3T' 0 ortaklıl ıcın resmen başvurdu 10 mayıs 1960 AET Dışbckar ^r Konsey Turkıye ıle gunmk bırlığnp dayalı qorı.eT& lenn resmen baslatılmasıiı knrar'as ırdı ?1 eKim 1960 27 toa/ı ^ kun^îı AET ıle e kıso surede an asrra ım7n anmosı ıc n tOrr vukümlüluklen ai.^^ya haz r odugunu aç k tadı 12 eylü' 1963 Hazırlık ve oecıs donemler n den sonra 22 vıido gurrrik L T I g m ve g de rek tam üyelıgı hedef a on Turkıye üc AE r arosındara ortaklık anlas ıaı A~ıarada ım zalandı 16 rravi3 1967 Ba'bakan Derrırel Türkıye nin anlasmcnın ıkıncı doremne gecmsk ıs tedıçını acık'adı «ET bu «st'cı e'Ken buldu 9 calık 1?68 Tur< ve AET 9 Otoklık Ko^se yınde ıkıncl donerne cscıj aorOsmeie^ nır baş'ctıtnası kararla=t ıdı 9 aral k 1989 AET Tbrkı/enın venı ısteK'erın k^bul efr^edı 2? teTimu^ 1970 AET " n c aral,<'ak> • tu • munda ö"emlı bır değıs <l * o'mamasmo kaı r r sın Dem e' hukun^°tı »s^oeı co ck;' c'ss Katma Protokol u kobni err 23 kasım 1970 Katmc P o'oko1 B' '"se'ae ım za'ondı Q 21 rro"i«! ' 7? ~>jrkı « .te^i kıer m e 0e PD€ memesıne karşır Genıspn» Oorn^«ig prmı tamamlayıp 9 ulkei AET p anicsmaya vcrrjı 9 temmuz 1977 AFT "rUri< te^cîıi urunlenre kısıtlama kovdu Ortakhv Konsevı top'ontısı 1977'de vapılarrcdı 9 Pkım 1973 TurKi/» A^Td^n top I ' J ^ Î karsı vuKun'uluklerının bss /ıl = ırc/'s dondurulmasım ve Turk /e ve scg anan rna 1 yaro TI n ortırılmaını ıstedı d mayıs 1979 AET T^rkıye 19 yu.< ,riı j'ı,k e1 rp kors ' !tı oioro bes vıl sjrete dondu u masını kararlaştırdı