Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
m ABD*nln yeni başkam CARTER, yardımcısı Clifford'u yollayarak, TUrkiye ve Ortadoğu sorunlannı yerir.de incelettı. Ulusal Savunmasını «Ortak Savunma» kavramı içinde gören Türkiye, Clifford'dan ısrarla, ambarRonun kaldınlmasım istedi. Hatta, bir Istanbul gazetesindo, «Demlrel, Clifford'dan AP'ye yardım edilniesıni istedl» başlıklı bir haber de ynyımlandı. Demırel'e gore, Adalet Partisine yardım, TUrklye'ye yardım anlamına gelıyordu anlaşılan!.. Kamuoyıma yansıdığı kadarıyla, Cliffordia yapılan görüşmplerin ozeti şuclur: «Yetkililer, ABD'ya, ambargonun kaldınlmamusı halmde, ortak savunmanın, dolayısıyla savunmamızm tehlikeye gıreeegını anlattılar» ve «Yardımm bır an once başlatılması» ıstendı Turkıve Cumhurıyetı, Ulu.sal Kurtulus Savası sonımda, yıımincı yüzyılın ilk çeyregınde, dünyaya egemen IngıJız emperyallzmi ve yandaçlannın el attığı toprakianndan, emperyallzmi kovarak yaratılmıştır. Ve TUrk orclıısu da, işte, bu antiemperyalist bılıncin yarattıgı güçle, bu topraklarm kadcrinde son sözu sdyleyebılecek bir mit ile kunılmuştu. Ataturk düneminde, herşpyımizi kendimiz yapma ve yaratma ülküsü, ordunun sıluh ve gereçlerini, ulusal bir sanayi kurarak, sağlama amacına ynnplık çalışmalan da kapaıyordu. Ve Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasındııki ilkel atelyeler, Mnkina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun temell olmuştu. AtatUrk'ün. «Yurtta barış, dünynda ban?» ilkesi Ü7prınp kurdııSu dıs siyasa, ttim komşularımızla saldırmazlık antlaşmalan ıle uygulamay^ konulmuş, guvenlıgımız Uzerıne nolge duşmosi olasılıgı »zaltılmıştı. Ikinci büyiık savaştan sonra, yeni dünya Siyasasına, bu ilkeye Kirt çovırorek uyma; soğuk savaş ıçmde, özellıkle NATO'ya gırmenm yarattıgı yeni bır savunma kuvramı, ulusal savunma kavramının yerini aldı. ABD UP. yapılan antlaşma ve anla.>maların ana çatısını oluşturan bu kavraının adı, «Ortak Savunma» idi. TUrkiye'nın savunınası, girdiği antlaşmaların koyduğu ilkelere goro va oaihkle, «Ortak Savunma» kavramı içıııde saptanıyordu. Atatürkçü dış sıyasanın geregı oıan, komşulanmızla yaptıgımız saldırmazlık antlaşmaların m yerını, NATO VP CKNTO Antlaşmaları alırken, savunmamız, tek bır düşman içm, (kuzey kom şıımuz içın) saptanıvordu. ABD'nin ıdpolojık düşmanı, bizim de düşmanımızdı bu gorüş açısmdan. ammntm mftmnı T« kaderinl Wr bnşka Blltenln fc«r»r organlanna bırakanların uyanmasına yarayacapı umuduyla, yardımın kesilmesinl hayırlı btr olav olarak ele almış, ve «Yardıma Hayır» adh ya zımi7da, (25 şubat 1975) şunları yazmıştık. «Bu nedenle yardımm kesilmesl sadere Kıbrıs konusunda odtin koparmayı dpğıl, KCKVtT ile başlayan HALKÇI gırışim ve haşhas ekimı karanyla uyanan antiemperyalist bılınci kaklırnıayı, ya da en azından susturmayı amaçlamaktır Bu konuda, gtrislmlprın sonu alındıgı aıln, hıç başlamamasını istediğimlz yardım ylnc baslıyacacktır.» «Ynrriımın kPMİmesıne ılışkın ABD polıtık.ısı, sanıldıgı gibi, tutarsız degildir. Kongre ve Başkan da bırbirlenne ters dıışmpınışlerdir. Hppsı. onceden saptanmış bır yöntemp baglı uygulamalardar bunlar. Türkıve'de istedikleri gibi bir ortam yarattıklaıı Rlın, Başkan, Kongre'yı ikna etmiş gibi görUnecek ve yardım yenlden başlayacaktır .» «Milll bUtllnlüRümüzU korumak ve sılrdürebilmek için, kimsenin yardım etmeveceginı anlayacağımız gun gelmiştır. 1945'lerde başlayan ya nılgıdan kurtulmak için, bu tarih fırsatını kaçırnıamalıyız. Yardım kesnlmeli, yardım adı altında ki ABD emperyaUzminln, Ülkemizdeki denetimi sona ermelıdir.» Aradan ıkı yıl geçti ABD ambargosu sürüyor. Yeni Başktuı CARTER, TUrkiye'de istedikleri gibi bır orlamın dogup doğmadıcını nrastırmak, Turk sıyasal yaşantısmda etkılı partilonn gönişlprını saptamak, Kıbns konusunda baskı ıle odün elde etmek için tılkemıze yardımcısını yolladı. Clifford'a brıfinglpr verildı ve gazetelere yansıdığı kadarıyla da, «Ortak savunmannın amacına uygun olarak, yardımın bir nn once başlatılma.sı, aksı halde savunmanıı/.ın gtlç durumda oldugu açıklandı. Bu arada, bır gerçek gozonllne alınmudı npdense, ABD, bıze yapmadıgı yardımı Yunanıstan'a yapıyordu. Ve bizım içm, son yıllarda, dış ıhşkılerde çbzum b e k 1 e y e n sonınlar, duşmanca davranışlar kuzey komşumuzdan gelmıyordu. Soıunlanmız Yunanistan'la idı. Vp bıze duşmanca davranan Yunanistan'a, hem de, NATO'nun askerl kanadından çekıldiği halde. yardım edilivordu da bize edilmıyordu. Bu yaıdımı, bize ambargo uygulayan ABD yapıyordu. Bıze verrrt?dıgı sılâhları veııyordu komşumuza. Rı/lpr ise, savunınamızın dar bogazlarını, bu koşullar altında bıle, ABD yetkilısine açıklıyorduk. Tüm bunlara karşın, Clifford, «Ambargonun kaldırılmasının Kıbns konusundakl anlaşmaya bağlı oldugıınu» soylüyordu. Bu, savunmamızm, belırsız bir tarihe kadar askıya alınması demektı. ÇunkU, savunmamız ABD ysrdımına baglıydl ve ABD yardım etmiyordu. Şu halde ortak savunma. ulusal savunma deftıldır, düşmanlarımu da tek degildirl Bu somut gerçegi gbremey«nlere acımak da yetmez! .. Buııun sorumlulugu çok ağırriır elbet .. Atatürk'Un 1920'lerde söyledigi şu sozleri asla unutmayalım: «Bır mıllet, varlıgını ve haklarını korum»k yolunda, burlin gücüyle, bütün Börünür ve gblünmez gtlçleriyle avaklanmış ve karara varmış olma/sa, bır mıllet. yalnız kendi gurUnö dayanarak varlıgını ve b^ğımsızhSını saglıyamazsa, şu nun bunun oyuncagı olmaktan kurtulamaz.» n NISAII 1977 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Kelerandum.. SORUMLULUĞU AClRDIR M. Emin DEĞER lar, iktldan almak için 7ora başvurahillr Bu gibi durumlarda ABD bu iıukümetlere, istedikleri takdırd«, askcrl birlıkler vollayarak yardım eder.n Turkıye de, ABD ile bu konuda bir antlaşma yapmıştır Demokrat Parti döneminin son bir yasası vardır. 7484 sayılı bu yasa, bu antlaşmayı onav lıyordu. Bu antlaşma ile, TUrk hUkümett, iç gu venligının sagİHiımasında, ABD askerinin yardımını isteyebilecekti. Emperyalizml, işgal ettiği topraklardan ko varak, Ulusal Kurtuluş Savaşı sonunda kurul muş olan Türkıye Cumhuriyetinin, güvenliginı sağlamak içın, emppryiılızmııı son temsılcısın den yardım lstemesı, ut.mılacak bır sonuç ıaı Türk ordıısu, kuruluş mitine (söylencesıne, efsanesine) ters düşurulmpk ıstpniyordu. Kontenian Ssnatorü v* 27 Mayıs'ın savgın adlanndan sayın MADANO&LU, Cumhurıyct Senatosunda, ulusal güç anlayışını dıle grtirpn bır konuşma yaptı. Bu konu.şmada. Tılrk ordusunun «Ortak savunma» adı altında ABD y.ırdınıı ıle donalımı ve NATO yapısı içinde bulunmasımn sakıncraları, dıle getlrılını.ı?tı Konıi'jmanın yankıları bır hayli geniş oldu. Iktldarın başı Demırpl, «ABD ynrdımı, o/gurlli gUmüzün ve bağımsızlıgımuın gllvencesidlr» de mıştı. O pllar, gittikçe azalm=ıkla bırlıkte, ABD yardımı, daha doğrusu yardım adı altında, ABD nın savunmamız üzerındeki etktnlıfiı sunıyordu. Ancak halkımız, sol dilsüncenın gplış,mesı doğrultu&unda, gerçeklprı K'>rmPye bH>lnım^tı. «ABD ne karşı tepklsini gosteriyordu » Iktırlar ve yan(laşları, bu gnsterılerdpu hıç ml hıç hoşnut clsğıllerdı. Sonunda bu hoşmıtsıuluk 12 Mart Sıkıyonptımının ıddianamelerıne vp kararlarına &,\ yansıyaoak ve ori'vpgın. Uftur Mumrıı, «ABD nleyhıne bır mitınge katılmakla» da suçlanacaktı. Çunktı dolaylı saldın ılkesıno Riırp, VBD'yfi karşı olmak, düzene karşı olmakla eş anlamda ıdı. S Var mısın bahi»"? l!tT7 sevimlerl K<"'<.ektpn merak uyandırıvor. Çryrek yüı yıld.ıııhf11 sürpgrlen 1>P AP cgemcnliği yıkılacak ını? Türklvf'de bir sosval değlşlm oldugu kesiıı. Toplumsal güçlerılıki bu dıgişinıin ^eçlm sandıfcma yannıması dogal. Başka ülkolerde be.merl Mİreçler Izlrnınrıli ml'.' InıtiUııı'cle, Italya'da, Fransa'da sol partilcıin II<II;UNIIIIII \P iktidara yoııelişlcrinl IIHCICNiııi/. (lıahııd.ı ııık ıı/un .sıirede gerçekleşenIrr, ülkemi/ılp daha kısa sürcde vasanıvnr. Türkivp'de »ol, bir tıızaga düsürülmr/tp. >a da karanıbola grtirllmezse, iılkenln gplprrglııcle vonptimi hlçimlendirecek. Yeryiizunün tarihnel gidlşl de bu doğrultudadır. \e bu tarlhsel doRrııltıı rlzglsinde blr sınavdır 1977 seçiınlerl. l>te bu noktada dlyor kl Drmire! : • Ok gibi fırlayıp iktidar koltuguna oturacağım.» eçlmlpr yaklaştıkça heyecan yo^unlaşıyor. Çojtu H»t t«levlzyon grtrüntülerine, ya da gazete fotograflarına bakarak sonucu kcstlrmeye çalı?ıyor. HaıiBİ partinin mitlnsi daha kalabalık? Yıırttaşlar aramnda hahse tutuşanlar aı değil: Clll* tek başına ikticlara gplerek . (iplrnırz. Johnson'un Mektubu Ama, yırmınrı vu/vılın ilk çpyrpginde, emperyalizmi kovan bır ulusıın çocuklau, aynı yuz yılın ılunci yarısına, pmperyalızmin dpnetımınp gırdıklerınin farkına ancak, JOHNSON'un MEKTUBU ıip varabildiler. Bu mektup, hıç olmarsa Rerçpkçı çevrelcrde, illkcnın ıgınde bulundugu koşulların, kamuoyunn anlatılması içın, sonıııt bır ornek olmuştu. Mektup, ABD'ne karşı, bir kamuoyu yaratılmasını saftlamıştır. Anıak belli çevreler, ne o zaman gerçegi anlayabilmiçlerdi, ne de hâla ABD yardımının. tllke çıkarlanna, ters sonuçlannı anlayabilmişlerdır. Rahmetlt Inönll, Cumhurbaşkanlığı sırasında ımzalanan 1047 andla.şması içın yanılgısını şoyle vurguluyordu: «ABD'nin sonımluluguna ınanıyordum, aldanmışım dernpktir.» JOHSON'un mektubu ile uyanan kamuoyu. ABD yardımının gerçek nedenlerini araştırmagn ve Turk halkına anlatmaya ba>ladı. Sonun Başlangıcı 12 Mart'a karşın, Turkiyp'de sol dUşünce. tarıhın pprçpk akışı dognıltusunda gpll^ıynr ve 1973 seçimlennde halkımız oylarını sol dogrultuda kullanıyordu Bu durunı, «Dolaylı saldın», kuramına göre, ABD'nin dikkatını tıronmıre çekmıştı 1974 martında, ABD Dışi'jleri Bakan Yardımrısı J SİSCO, sayın KCE\'IT'ın dı? sıyasası ve haşhaş eklmi kararı Uzerıne kuşkulaı ını dılp gptırıyordu Ya/ıyla llgiH görüşlerimizl, bu ga7etede, «ABD ve Halkçı Hükumetlpr» başlıjîı Rltmda, koalisyonun geleceğine ilişkin kuşkularımı/ı da dıle gptırerek, açıklamıştık. Kuşkularımız, ABD yardımırıın kanımızca tılkemız içın çok hayırlı bır sonuca ulaşacak biçimde kesllmesi tehdidinin açığa çıkması ile dogrulandı, koHlisyon dağıldı. MC kuruldu; ama ABD'nin kuşkulan da sona ermemişti. 1975 vılının 5 .şubatında, ABD yardımı kesıldı Ilatta parami7İa aldığımı? askerî araç ve KPi"Çleıı de yollamıyordu Amerıka. Boylîre ABD ambnrgosu, Turk savıuıma sıstemi Uzerine bır kâbus gıbi çokmüştü. Turkıyp. «Ortak düşııan» kar sısmda bile yalnız bırakılmışfı, ortak savunma kavramına karşın' . O sünlerde, Johnson'un mektubuna ve ABD nin K"içpk kımlittının tüm dünyaca nnlaşılmasına karşın, uyanmıyan ve TUrkıyemızın savun Demokrat Parti Dönemi rVellıkle, 1950 1960 arası, Kore'ye askpr yollama kararıyla başlayan ve «Ortak Düşman» olarak yalnızca, kuzey komşumuzu giıren, bu yeni dış siyasa dönemlnde; yardımın denetimı, ortak savunma plân ve programlarının gözetımı, NATO Harp Oyunları vb. nedenlerle, ABD'nin ülkemizdeki etkmlıği giderpk arttı. Ttlrkiye ile ABD arasında, sayısı sonradan saptanan, vu/,3 yalun anİB?.maya (sözle, mektup la yapılanlur d;?hil) dayanan ılçınç bır ılışki kurulmuştu. Bu ilişki. Türk savunma sıstınrm.i, ABD savunma sistemi ıçind» Rörülmesı gibı sakırıcalı bir sonuç doğuruyordu. Bu yıllar, sojuk savaşın yarattiRi veni bır snldırt kurarnının da (ABD'den) freliştırıldııîınp. lanık nlunmv>tur. «Doldyh snldın» adıyla anılan bu iırama porp, «bir Ulkede halkjn bilınçlenmesine yönelik çaba \i\el, yanlış nkuınadıni7. <;azelplerln vazdığına Deniirel böyle koııuşmuş. İlk hakıyta bpn rie bir varılıslık olclııjîıınıı sannıı?tım. \ r \ar M hahrri nvrıntilamla blr U.pı daha inceledim. AP dpnpl tdare Kurıılunda söz alan MC'nin Başbakanı. «Ok Ribı fırlavıp iktidara olurHcağım» •Irmlş. Snıı >ıllunla Tiııklye'cle «Ipğer >argılaıı iijlesine çarpılriı ki, her ŞPVP alıştık ve olağanüstü »avılması gpreken işleri kanıksadık. Ovsa Demirrl'ln s?u M>ZÜ ılüpediu bir rııhsııl drnı;csİ7İi(;l, \« da hlr nıantık çarpıklığını vurgulamaktadır. l>«ııgesi verinde ve mantığı çarpılnıamış Insan bövle ml komışur? Avnl sözlrri BıiİPiıt Kcevil'ln agnndan lşitebilir m\\n,: « Ok sibi fırlavıp. iktidar koltıiKiıua oluıacajhm!» CIIP (Jpnpl Başkanı Inı ılill kullansa, ıleştırmez mlyiz? Anıa Kccvit hovlp knıuı.şmuMtr; halk İktidara geçeccktir, diyor; tiıtün ya da pamuk Ihracatçısı CIIE". tiitün ve pamuk rnıpkrlsl lktidarH gecppektir, dıvor; Halk Parllsi Iktlclara ıçeıeceMlr, divor. Bir kimse olduğu yerden ok gibi fırlavıp İktidar koltııjttına oturacağım söyledl ml, lıayra alâmet degildir. Blr kez .iktidara Reçmek» jprine «koltufta oturmak» rip^imi Kııllanılır mı? Anlaşılan «İktidar koltuğu» Sültyman Beyln kafasında vazgecHcmpz bir tııtku nlUliğlnr rrişmiş; Dcmuclin bUtün <l;n laıuşlaı ııiii bu tutku blçlın verlyor. Ulusal ilkelere Yabancı Kılma «Askerl yardımlarımızın asıl amacı azgelişmtş tilke askerlerinı ABD ıdpnloıısıne Rore yetiştırmpk ve onlardan gelecekt?, gerektiginde o ulke yonPtımındp. yararlanmnktır» dıyen ABD. yardım adıyla, kendı ırlpoloıısını de bpnımsptmp yolunda çabu harcadıftı azgelişmiş Ulke askerlerıni, ulu<!al ılk^lerden dp uzaklaslırmak istı>ordu Ortak savunma kavramı içinde, silfthlı kuvvptlpıımızın bpllı bır dogrultuda yeUşmesıni oleştırrnlPrm dUşüncelprmı yrınsıtmak, Johnvou'un mpklubuna karşın uvannıayan çevrplerı uyarmak için; çok değil, bundan on yıl kadar önce, Finlandiya Yolunda.. OKTAY AKBAL Evet Hayır TARTISMA Serbest oy ilkesi üzerındeki baskı Demokrasl, insanoğlunun yetlşme, gelışme ve yıicelmesıne olanak veren en uygun eıyasal ve toplumsal bır düzendır. Hıç degilse bugüne dek bilınen ve dpnenen toplum düzenlerınin en ıyısı oldugu varsayılır. Kuşkusuz bu varsayımın ön ko?ulıı, demokrasının tıım kurunı ve kuralları ile uygulanması, işlerlık kazanmasıdır. Aksı halde budanmış, yozlaşmış bir Cıcl Demokrası olur kı bu da sayıyı blçü, halkı maske olarak kullandığından çarpık bır bozuk düzenden başka şey değildir. Demokrasiyi en iyl duzen yapan belki de özundekı özgürlüktür. Kişi özgür olmadan mutlu olamaz. Insan dofea&ına ve onuruna uygun bır güven, banş ve özgilrlUk ortamı yaratan demokrasi, onun mutluluğunu da sağlamış olur. Ne var ki yeterli olmayan bu salt bireyci anlayış, günümuzde toplumsal bir içerık kazanmış toplum ve bırey çıkarları bagdaştırılarak Sosyal Demok rasi adı ile çağdaş bir biçim almıştır. Toplumcu akımm kavramsal ve billmsel olarak ortaya çıkması, klşıye özgürlükleri tanımanm yetprli olma yacHKi, vprılen her özgürlükİP birlikte onu gerçekleştirecek somut olanaklann da sağlanmak gereğini savunması, demokrasıyl geliştırmış ve ona çagdaş anlamını kazandırmıştır. Bunun sonucu olarak orteya çıkan ekunomık vp, so&yal haklar çagdas bildirllerde yer almış ve modern Anâyaâflaru gırmıştlr. 1961 Anayasamız da Temel Haklar ve Ödevleri lçeren ikinci kısmının uçüncü bölumünde Sosyal ve lktjsadî Haklar ve Odevlerı düzenlemıştir. Ancak halktan yana uzun surelı bir iktidarm elınde tıygulanma olanagını bulamayan bu ılerı Anayasa, azınlığın çıkarlannı halkın haklanndan üs tün tutan bpoerıksiz iktıdarlarca sanık sandalyesine oturtulmuş VP surekli olarak suçlanma talıhsızliğıne uğrnmı^tır. Demokrasi, halkın halk içtn, halk tarafmdan yonetımi olduguna gore seçim bu yonetımi belırleyecek vazgeçilmez temel oge oluyor. Seçım eğık duzle mine girdiğimiz şu günlerde seçım guvenlıği ve serbest ov kavramlanna anahatlan ilo dcğinmek, bazı nokralara kaınuoyunun dıkkatlni çekmel: istiyorum. Hukuk literaturünde ve Anayasalarda siyasi haklardan olduftu bilinen seçme vp seçilme hakkı, yalnız temsilcilpri seçmeyi degil aynı zamanda onları denetlemeyl de kapsar. Anrak bu hakkın içerdigi ripnptlpmp ı.şlpvının tam olarak yerine getirildiği soylenemez. Ayrı bir yazıya konu olabılecek denetlemenin etklnligınl bir yana bırakarak onun bir baska yoluolan seçime donelim. Seçn^e v« seçüma hakkı, tnp llıınsal ve btyıibal gelismeye ko şut olarak evrim geçırmış, sıyasal katılmanın en geniş boyutlarda gerçekleşmesını saglayacak biçimde genel ve eşıt oy ılkesıne indırgenmıştır. Bu günkü Anayasamızın 55. maddesının bırınci fıkrası ıle (Vatandaşlar, kanunda gbsterılen şart lara uygun olarak seçme ve seçilme hakkına sahiptir.) bu hakkı dile getirmış. Aynı maddenın ikinci fıkrası ıle de: «.Seçimler, serbest, eşit, glzli, tek dereceli genel oy, açık sayım ve doküm esaslanna gore yapılır.» diyerek hakkın kullanılmasına ılı^kın ana ilkelerı belırlemiştir. Bu ilkelerin her birinin ayn ayrı açıklamalarına Kirmeden, uygulanması ve korunması ortak bir zorunluluk haline gelen «serbest oy» kavramı üzerinde daha çok dur mayı gerekli görüyorum. Serbest oy. seçmen yurttaşın hıçbır baskı, engel veya tehdit olmaksızın özgürce istenctni (iradesıni) kullanmasıdır. Anayasa Mahkemesi, konuya ilişkin 19fi5 ve 1968 tarıhli kararlarında «Serbest oy seçmeııııı seçırnler csnasında oyunu baskıya ve yasa dışı bir mtldahaleve uğramadan kullanma sı deınektır.» dıyerok kavramı açıklamakta, «Bir eylemin serbest oy MMITII taedelemesl tçin baskuıın mutlaka tıili va maddı olması gerekmez. Ser0WUlk ilkesi aynı zamanda seo men iradesine dolaylı yoUardan mUdahalede bulunacak ve ya etki yapacak bir engel ve tedbırın seçmen karşısına çıkartılmamasını zorunlu kılar. Seçmen daha buşlangıçta bır ruhi baskı altına ve tereddüt içine düşmektedir.» diye dogrudan veya dolaylı her türlü eylemsel ve tinsel baskının bu ilkeyi zedeliyebilecegini belirtmektedır. Sıyasî cinayetlerin artan bir hızla işlendiği, partızanlığın hemen her kurumda açıkça sUrdürulduğU, kamuoyunun oluşumundakı etkin rolü ıle TRT'nin taraflı ve eşitlikten uzak tutumu gözönUne alınırsa serbest oy ilkesi Üzerındeki baskının agırlığı yu karıya alınan Anayasa hukmU ve YUksek Mahkeme kararlanna karşın ne denli bllyük oldugu açıkça görülecektir. Bu koşullar altında demokrasinin ve nitelikleri Anayasanın ikinci maddesinde belirtilen Cumhu riyetin güvencesi, «...özgürlüge, adalet ve erdeme tutkun evlâtların uyaruk bekçillği» ve oy'unu namus bilerek ona sahip çıkması olacaktır. Halk iktıdarının ayak seslerini duyanlar, hesap verme gtlnUnUn yaklaştığım anladıkça korku ve telâş içinde tüm hünerlerini gösterecek, çok iyl bildiklerl alıcengiz oyunlarım oynayacak lardır. Ne var ki bu son oyunlarıdır ve sökmeyecektir. Blllndiği gibi karanlığın en yoftun oldugu ziaman, gecenln şafafta yakın saatleridir. Halkımızın hiçbir baskıya boyun egmeden, kendisini orta Asya masallan ile uyutan, iki btn yılının mavalları ile avutan ve de öbür dunya örusU ile korkutanlara oyu ile gereken dersi vererek, özü sözu bir, dürUat, hakkı ve halkı seven, ilertci ve gerçekçi ybneticilerini seçpcegine inanıyoruz. Yeter ki tam bağımsız karar verebilme ve sıyasal yegleme olanağı saglansm. Can güvenllgi, oğrenım bzgürlıigü ve sosyal adaletin saglanması, ekonomık ve sosyal tüm sorunlann çözüm yoluna gırmesi, kısa dirlık ve düzenligin saglanması umudu önümUzdeki seçımlere bağlıdır. Seçmen yurttaşlanmızm her türlU özveride bulunup sandık başına gıtmesi, demokratik siyasal hakkmı kullanması gerekli, hatta iktidannı kurabilmesi için zorunludur. Unutulmamalıdır ki köttl yönetlcileri oy'unu kullan mayan iyi vatandaşlar seçerler. Elvan BULUTTEKtN Stajlver Avııkat T opu topu bes milyon. E1H beıj bin göl. :i7() bin metre kare toprak. l»17'den beri bafeımmı blr ülke. «Geceyarısı güncşi hatmak ııedir bilnıez» dlynr bir şnrlucı. ö t « yandan genç bir ozanı şöylc yazıyor: «Yurduınu »evseydim bayrağını yakardım rüzgârın özgürc« dalgalanması İçin lıavada.» Seclmlore blr adaın, blr parti açısııulnn bakmak haşka şpydlr; tümüııü aşarak yaşadığımız sınavı değerlendlrmck başka şcydir. Tiirkivc'de 1977 yılı sağla »olun hcsapIaşmaM nı Içeri.vor. Karşı vanda. lıırsr/lar, sonuırüııılpr, sovgııııcıılar, volsuzluk ııstaları, Işkpnceciler, katiller var. ftıınlara kar>ı blr ölümkalım savaşımı \prilmektedir. Türkiye'nln sokaklarında kanlı blr siirek avı yaşanıvor; çorııklar, gençler. işçller oldüriilüyor. llaziran sevimleri bu noktada yo£unlaşan halk oylaması (refcrandum) niteliğine donüşmpktpdir. Temrl konııınır/ stuluı: ölümleri durclıırmak; Işkencelerin önünp geçınek; katillerl rncPİlemrk; vı hrsııp sormak. Böyle blr scçlm: np tıiEİIlerp'riV olur, np Fransa'da, ne İsveç'te, ne dp Alm.ınva'da Türkivp'yl Avrııpa'nın üye«l navanlar, Türkiye'dckl koşulların Batı ülkelerindcn çok değişik nlduğunu cörmezlikten grlcmezier. Ülkemizdeki giıncel karahasan nedir? Cinayetler .. Saldınlar . Yolsuzluklar... tşkenceler .. Rgrr bunlann durdurulmam lütrnlyorss ve ejter bnnlan yapanlardan hesap sorulması istenlyorsa; MC'nin yıkılmanı oncpllk kazanıyor. Süleyman Bry, ok gribl fırlayıp iktidar koltuguna oturmak Ister; Türkiye halkı Süleyman Bevin nazik bedeııinl koltuğa otıırtmak, sonra da sokaklarda gençlerin av hayvanı ıtibl vurulmasını «eyretmek İçin ml oy kullnnarak? Kvrt. 1977 RPvıınleri «Türkiye Cumhurlyetinde ran güTeniigi» konusunda bir rcfernnrium anlamını karanmıjtır. Doga sevgisi. vurt, Insan »evKİsl, gıırur, ulusal blrlige lnanç... Finlilerin ana nltelikleri... Koskoca Sovyetler Blrliğiyle iki lıüviık sava* llkınde tek başına başarılar kazanma, iklncisinde Hitler Almanyası ile isbirUgi etme ranılpın... 1945'ten bert.de «yansızlık pnlitikasunı lzleme .. Sovyetlerle bin kilometre uzunluğunda bir sınıra nahip küçuk bir ülkenlıı «tanı bağımgızlık» içinde «tam bir yansızlık» izlemeslnde şaşacak bir sey yoktur. Bloklara katılnumak, hüyük devlcllcri kar^iMtıu almanıak, sos\al denıokrasl yoluyla ulusal kalkınmayı, gerçek uygarla?mayı sağlamak... Bugünkü küçuk» anıa kişilik »ahlhl Finlandiya'nm tutuıııu, polilikası, davranışı budur... Siz bu satırları okıırken ben bu kuzey ülkesinde olacağını. Sayın Cumhurbaşkanı Fahrl Korutürk'ün Flnlancliya Rezisi dolayısıyla... Dönüşte bu ilginç gezinln izlenimlcrlnl yazatağun. Blllrsinlz, Türkler ve Kinlcr karşılıklı lyl duygularla birbirleıine bağlıdırlar. Finlerin tarih boyunca yapLıkları vürekli savaşlar, özgiirlüklcrlne, bagımsızlıklarına karşı gösterdlkleri biiyük tutkıı ve dıişkünlük Türk halkınca her zaman saygıyla karşılanmıştır. Fin ulusunıın lsveç vo Kus pgımenlıklcrıııden kurtulmaiarı, kültürlerini, dillerinl, ulusal nlteüklerinl korumalan, uygarlık slanında, Nitn.U. cdeblyat dallarında başarılı bir diizeye ıılaşmaları Türk koınuoyunıa dıkkatle, hayrunlıkla Izlenmlştlr. «Ak Zanıbaldar Ülkesl» adlı ünlü kitap Finlandiya kalkmmaaııu U7,un yıllar öncc Türk toplumıına öğretmiştir. Fin halkının uygarlık savaşımı pek çok aydınımız lyin örnek alınacak bir eylcm sayümıştır... İki yıl once Flnlandlya'da, daha doğrusu baskent Helflinki'de üç gün kalnııştım. lsvcç'ten Finlandiya 'nın egemenUğindcki Oland takımarialanna, oradan da 'l'urku'ya geçnıjştim. (îcceyarısı Uland'dan Turku'ya benl götüren beyaz genıi, önünden geçttğim sayısız irili ufakü ada, temmuz geccslnin bltip tükenmez aydınhğı bir düş ülkesinde yaşsdığıma inandırıyordu. Turku'dan Ilelsinld'ye kadar demiryolu boyunca o günc dek gürmcdigim gıizelllklcr, eşsiz, benzersiz doğa parçaları, agarlaı, gollrr. drrrler, gerçek bir «yuva» izlınlml vcren yapılar geyrettinı durduın. Bilinçli bir lı<llk yaşıyordu bu topraklann üslunde. O lıalkı bilinçli kılanlar ise o ülkenln aydınlarıydı. Buıılardan birl olan Snelman şöyle divoniıı: «Biz yeni bir ülkenin oncületi, lzcilerl gibiylz. Halkın cahllliğl lle savaşın bütün ağırlığını sırtımızda taşımak 7orundayız. tlk zamanlarda bekledlğimlz isevgi vc (ivgüyü gurnıeyeblUriz, biıçok çrlıit vırcbillriz.» Aydın olmnk surumlııluk nedlr blLmektl? Kentlller gibi glyinmek, kolalı yaka taşımak, modern sapka taşımak degildi! «Aydınlar ulusun bpynldlr» Görevlııl yapmayan »ydın «aydın küftidür»... Fin kalkımnabindan alıu'uğımız dersler var. Zl Msyıa Devriınini gerçekleştiren subaylarin okudukları kltapların başında «Ak Zambaklar Ülkesi» gellyordu. Boşuna degildir bu, bir aıılaını vardır. U da ııytıuan, bilinçlcnen her yurtsevprin Fınlilrrın gerçek ulusculugundan, kcıulilerine karşı duydukları iıunçtan ögreneceklerl pek çok şey olmasıdır. Jiugiin beş milyona ancak varan nüfusu ile pulitikada bellrlı bir agırlığı olan, iç yaşanunda da uygarlık düzeyinln üst katlarına çıkan, .sporda. hillmde, kültürde, Utknikte, nanal ta, edebiyatta başarılı atılımlar yapan Finlandiya, hem de savaşlardan buyuk znrarlara uğrayarak çıkmasma ragmen kısa zamanıİK DII^IÜ/İ lıir devlct olınayı lıaşaıaıı Finlandiya, l ü r k halkının sevgisine, saygısına hak kazanmış bir ülkedir. Sanırun Finlandiya'ya ilk kez gldlyor bir Türk Oevlet Başkanı... Sayın Korutürk'ün, onunla blrlikte bu gerlye kalılan kişilerin, yönetici, gazeteci. görevH herkesln bu blrkaç günlük koııukluk süresini gereği gibi değerlendlreceklerlni .sanırun. tki dost ülke arasında gerçek bir yakınlaşma, bir işbirliği, tarihsel küklcrimlzde ilk tohıımları bulunan sevgi, saygı ve ilglnin artması, blrbirinden epey uzak, ama duygulanyla çok yakın iki ulusun yararınadır. Komşulanyla lyl gcçlnmek. ııygarlık yolunda ilerlemek. barış içinde yaşamak, ama bağımsızlığına, «zgürlüğüne toz kondurmatnak Türklerin de, Finlilerin de vaıgeçemedikleri bir ülküdür. Bu kısa gezlnin İ7.1enlmlerlnl, görüslerinl, blrlikte tartışmak Uzere... NOT: duyuşlarını ISTANBUL TIP FAKÜLTESi DEKANLIĞINDAN FakUlt«miz, 1 adet Kadın Hastalıkları ve Dogum KürsüsUnd» UZMAN KADROSU AÇIKTIR tsteldllerin. 21 Nisan 1977 Perşembe gtlntl saat 17.00'ys kadar blr dilekçe ile Fakülte Personel BUrosuna başvurmalan duyurulur. (Basın: 14890) 3420 SİYASAL BiLGiLER FAKÜLTESİ DEKANLIĞINDAN Faktlltemize ba^lı Basın re Yavtn Ytiksek Okulu'na; 1750 sanlı yaaa uyarınca Kamu Yönetimi ve Hallcla flişkller dprsleri için bir DOÇENT, Sosyal Psikolofi billm dalmda bir AStSTAN, Radyo Programcılıgı dersi için bir ÎHALE ÎLANI BARTIN DEVLET HASTANESi VE GÖĞÜS HASTALIKLARI HÂSTANESi BAŞTABiBLiĞiNDEN C 1 n • 1 Ekmek Kemlkll nıfîır eM Kemikli koyun etl Bakkaliye Sebzeler llâc ve sıhhi malzem• M 1 k t s r ı 2500(1 KUO 70(10 3001) Uzman Alınacaktır îsteklılertn en ceç ?H Nisan 1977 gtinü akşamına kadar gerekli belgelerle Dekanlıga başvurmalan gerektıgi duyurulur. (Basın: 14850) 3421 Fiyatı 4.4H 37.50 50.00 M tı h a m m e n Tutan Geçid temlnati 7943.75 11875.00 ioooo.no 21970.25 7369.00 6305.50 TL TL TL TL TL TL Gfinu 27.4.1977 Saa« > • 27 Kalem 13 > 57 » 111550.00 262500.00 150000.00 311279.40 98250.00 101109.15 TL TL TL TL TL TL 10.30 11.30 11.30 14.30 15.30 16.30 Deniz Kuvvetleri Komutanlığı SEVİR HtDRUCRAFf VE OŞİNOGRAFİ OAtRESt BAŞKANLIGINDAN BlLDÎRlLMtŞTİR. Hastanelerimizin 1977 malt yılı ihtiyacı olan yııkarıda rlnsl, mlktan, muhammen fiyatı, tutnrı VP geçici teminatı vazılı maddelerin 27.4.1!)77 Çarsamba günü hlzalannda gösterilen saatlcrde ltapalı zarf usulü eksiltme ıle ıhalelerı ynpılaraktır T.ılıplerın geçıcı temmatlannı vatırarak teklif mektuplarını ve Ticaret. Odası bPİgplennı lhale saatinden bir saat evvelıne kadar Bartm Devlet Hastaneslnde toplanacak Komısyona vermelert sarttır. Şartnameler Ankara, îstanbul, Zonguldak SaftJık Müdürlüklerı ıle Hn.stanelenmızde "nrülpbilır (Basın: 14676) 3413 DENiZCiLERE VE HAVACILARA 33 SÂYILI BiLDiRi 18 ile 21 Nisan 1977 tarihleri arasında 07.00'den 18 00'e kadar aşağıdakl noktalann btrleştigı saha içinde seyretme, demırleme, avlannıa ve bu sahalann 13500 metreye kadar olan yüksekliğı can ve mal emniyeti bakımından tehlikelidir. BtRtNCI SAHA: KARADENİZ K« SAHASI (1) 42 derece 09 daktka kuzey, 31 derere 49 dakika doğu (2) 42 derece 35 dakika kuzey, 32 derece 44 dakika dofiu (3) 42 derece 08 dakika kuzey, 32 dereca 44 dakika doğu (4) 41 derece 41 dakika kuzey, 31 derece 49 dakika doğu İKİNCİ SAHA: KARADENİZ KX SAHASI (1) 41 derece 55 dakika kuzey, 30 derece 17 dakika doğu (2) 41 derece 55 dakika kuzey, 30 derece 58 dakika doğu (3) 41 derece 33 dakika kuzey, 30 derece 5 K dakika dogu (4) 41 derere 33 dakika kuzey, 30 derece 17 dakika doğu ÜÇÜNCt) SAHA: KARADENİZ K » SAHASI (1) 41 derece 55 dakika kuzey, 29 derece 38 dakJka dojfu (2) 41 derece 55 dakika kuzey, 30 deıece 17 dakika dogu (3) 41 derece 33 dakika kuzev, 30 derece 17 dakika dogu (4) 41 derece 33 dakika kuzey, 29 deıece 3S dakika doğu OENİZCİLERE VE HAVAC1LARA DCYURULUR (Basın: 14545) 3411 ÎLÂ N AVCILAR BELEDiYE BAŞKANLlClNDÂN Arkadaşımız OKTAT AKBAL Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ün Finlandiya gezlsine gazemiz adına katüdığı içın yazüarına bir süre ara vcrecektır. Beledlyemize an a^agıda mevkılerl yazılı dlnlennıe ve kanıp yerleri 1977 yılı İçin gezonlulc Iriraya verllecektır. Ihalesı 20.4.1977 çarşarnba günü saat 15.00'd<i encümen huzurunda yapılacaktır. Bu hususla ilgili şartnamesl günUn nıesaı saatlerı dahılınde Hesap Işleri MUdürlüğünde görtllebllir. Duyurulur. Muhammen Bedell Sıra No: Merkll Geçlci Teminatı 1 Karayollanndakl Marmara Kampı 100.000 TL. 6.250. TL. 75.000 TL, 2 Karayollanndaki Kumsal Kampı 5.000. TL. 3 50.000 TL, Anbarlı Dınlenme Evleri Bahçesi 3.750. TL. 20 000 TL. 4 Kardeşler Belediye Kampı Bülesi 1.500. TL. 5 Cennet Bahçesi Kampı BUiesl 10.000 TL. 750. TL. Cennet Bahçesi 1. Dinlenme evt 10.000 TL. 750. TL. 7 Cennet Bahçesi 2. Dinlenme evl 10.000 TL. 750. TL. rBasırı: 147S»> 3410 Aler TOPUZOGLU ile Cahlt ERALP Anadolu Kulttbü ANKARA 12/tımt .«U.