Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
•ıraıejı uyguıuyabılmelen hıç düşunuleme7dı. Devnmcl bır eylem Ue gereklı reformlan y3pabilmelen, tum olanaksız gorulurdü Sol entelUJansıyamn ve örgütlenmelennın büyülc bır knmmi. yıne, bu göruşu paylasmafctadır. Falcat II. Dünya Savası'nm ilk çeyregınden •onra blr değışme oldu Kıta Avrupa'mn Batı ke«Iralncto «Avrupa Sosyalusmı», omrn «ıleri demok nsi»a gıbi kuramsal gonısler, eylem bıcımieri ilen surulur oldu Sol entellıjansıyanın ve orgutlenmenin gena buyuk bır bolumu de bunlara ınanmaktadır Bu kuramsal goruşlerle eylem bıçımlen üzerınde, Turkıye'de az duruluyor Şu anda bizua de konumuz bu değüdır Bızım konumus, parJamentenzmın Batıda yenı bır şavk kazanırken, Turkıye'dekı ıktıdar guç.erımn onu, nasıl bır Çurumeye ıttığını belırtme^tedır Bugun Baü, bır «ılerı deınokrası» evresl ıçl ne gırmıştır. Bu evre, ıçınde, butun eğılunlenn ve reformcu eylemlenn yer aldığı bır asamadır, yalnızca bır arada yanyana bulunmak üzere değıl, yalnızca bırbınne kaüanabılmek ıçın de değıl Bu uzlaşma ıle gereklı reformlan yapabılecek guçlere olanak hazırlamak ıçın . Çünku, burjuva, toplumların ılen sanayl evresınde gereksmme duydugu reformlan yapama maktadır Yapısı da bu reformiarı yapmaya <uncel koşullar açısından zaten elverişli datıldır. Bugun, katı maddeler fızıgtaın geliştıği bır çağdayız Artık nukleer enerjı kullanılıyor. Üratım elektroruk sanayı duzeyındedır. OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Çürütülen Parlamenterizm Prof. Bahri SAVCI keiaen uzak kalacaktır Eyîemta sınırlannı, slyasal ve toplumsal fconjonktür beurleyecektir Tumü ile seçim temelı üzerinde kaltnacakür. lşte bu ılerı detnokrasl evresmde, solun oncüluk etüği bır reformculuk baslatılacaktır. Bu. canlandınlan ve yeni bir ruh fle dolduru lan parlamenterızmin bıçımını şemasını ışlejı smdeki temel kurallarını yenlaen geçerli kıUn bır slyasal değerlendırmedir. Iste, Batıdakl parlemantarissm böyle yenl ve somut bır değerlenme kazanmaktadır Bır açıdan bu parlemantaritm, klâsik öğelerl makenızması ve ışleme kuralları ıle burjuva siyasal Iktıdar drneğı olmayı surdurmekted'r. Fakat blr jandan da • ve dzellıkle • («çerli somut RÜçler arasında bır ıttıfak saglayarak vaşanan siyasal ve sosyai konıonktürun somut kosjl lan içtnde toplumsal değısmenin gerekli kıldığı reformlann ornesı olmayı da aramaktadır lşte Batı'da parlamenterızm boyle bır savlc kazanırken Turkiye'mızde o, iktidarlar taraflndan gıttikçe çürümeye doğru itilmektedir Bunu anlamak içm bır karşüaştırma vapalım örne^m Kurey Baltık • tngılıa demokrasılerıne baktlınt" Buralarda sfvasal toplum, çoğulcu yapıdadır. Turlu siyasal egıhmler, bırbınjle yanşmaktaJır. Bu yans, siyasal toplumun içinde kendıns bır çogunluk sağlama yan$ıdır Genel irade kuramına göre, çoğunlugu saglayan, o ülkede yönetıd irade olma hakkını kazanmıs olur. Demokrasi kuralına gore halkın çoğunluğunun oyunu kar»nan, ulkeyı jönetecek olan o, «yönetıcı ırad»*» baüne döousmüştur AsUna bakarsak demokrasinin dahi bu voneüci ıradesi, bir küçük grubun ıradesıdir Hatta onun içinde bir oligarsinin iradesıdır. Hatta onun da içınde karizmatik bir şef olmayan, ama bir siyasal önder olan bir parti genel baskanının ıradesidır. Ama, yme de parlamenter demokrasi içindeyit i Bu tek irade • onun ytiruttUgu «lktidar» toplum yapısı içinde, tabandakı kıtlesel ıradelerın itialeriyle oluştufundan demokratıkdir ii Bu tek irade onun yüruttüğü «iktıdan iradesı, temsı! ettıgı partının seçımlerde çoğunlugu elde etmesi dolayısıyla, hukuk açısından da «yöneUci lrade»ye dönüsmlistür Bu nedenle de demokraükür. Şımdı parlampnterızmın semasına bakahm: Bunda, ıkı etkin kurulus goruruz Hukumet ve Mechs Meclis, seçımde çogunluğu kazanan partının etkınlığıni hatta egemenlığınl temsıl eder. Fakat ote yandan, bu aynı meclısın kendısı d9 seçımı kazanan partınin merkez yonetıcıler o'igarşısınden ıba et oUn hukumetm etkınlığı h'Jta egemenlıgi altındadır. Hükumet de, kendısjni sevk ve ıdare eden ve şimdi Başbakan olmuş bulunan partı lıdennın etkınliğı, hatta egemen lığı altındadır Boylece, demokraside halktan çıkan, çıkması gereken vönetıci irade haltan çogunluğu nun oyunu toplama sayesmde, «parlamento çoğunluğunun ıradesıne hükümet tradesıns başbakan ıradesine» dönüşmUş olur Bojle olunca da vonetıcı ıradevl kendlnde sımgeleyen Başbakan ve hUkumet, parlamsntoyu dahı yöneten bır dıizeye çıkmıştır Hükumet ve başbakan artık parlamento tarafından jonctılmezler Hatta onlar parlamento tarafm dan sorumlu da kılınamaz olmuşlardır Ama yme de bır parlanenter demokrasi içındevız Hukumetm parlamento tarafından sorumlu kılınznası adeta, kalkmısur. Fakat, onun yerınea Butün hükümet eylem ve ıslemleriatn, açık tartısmaya bağlı kılınması gelmlştir, b Bu eylem ve işlemlerm «ahıplerinin, yargı organınca, hukuksal açıdan sorumlu kılınması gelmıştır; c Aynı eylem ve işlemlerm, rfsmi ii*'e haberleşme araçlarınca bıle daıma avdınlatılan bır bilinçli kamuoyu tarafından denetlenmesi ve sorumlu kılınması gelmişür. ç Bu üç sınır ıçınde olduğu halde, bır tek onderın otoritesı halınde, o tek önder olan basbakanın tum kabinesıne ve tilm meslek'aşlarının politikalanna açık ve seçık bir kontrol ve uyum getırebılmesı gelmistir. Bu dort temel. bu dört öge, bu dört nıtshk, parlamenteriznun yaşayan ruhudur. Önlan savsaklamak, onlardan birine aldırmazlık etmek, parlamenterizmi çürümeye ıtmektir. Eski Başbakan Menderes, kabıneye uyum getıreceğim diye kendi dıktasını getlrmtstl. Kontrol getıreceğim dıye, meslektaçlanna kölclık getırmıştL Kamuovuna bır aydınlık getıreceğı yerde, kamuoyunu, «vatan cephelerı» içinde karanlıklara ltmifti Yargı organına hıı yerıne, besleme kamuovu merrekler) yaratmış tı Iste parlamentenzmımiz, daha onun aamanında böylece çürümeye itilmıştı. Demırel aynı geleneğı sürdürdU: Açık tartısma yerine, oütün anayasal kurumların ve serbest duşun merceklerının kendı kışısel goruşlerıne uvması zorununu kural yaptı Yar<n orgamna hukuksal sorumluluk bagı ıle baglı kalmau matla reddedıyor Kamuoyuna bılmç vermeve kalkan aydınlık getırrreje çabala'an her gırışımı «zecır» yoluyla onlemeye çalışıyor. Elınden gelse, ulkevle beraber kabınesınm de Hıtler ı Samson u olacak ama, kışılıgı yennıl5or, koahsvonu ıllakı surdurme tutkusu el"e mıior oaşbakan vardımcısma bır telefon bıle çekemıyor Başbakan yardımcısı ile konuşamı van onunla kus durumda kalan bir ba?ba)ouı lı yonetım parlamenterızmm çürutulmeve bırak'lmasındpn başki bır şev dejımlemez Şırıdıki ıktıdar, burjuva ornegı bır parlamentenrmi bıle yaşatma\a degıl, çurutmeje jonelmıştır. Son Türk Devleti 12 ^lart doneminde fasist iktıdara gliz kırpmak isteTen Babıalı kaşarlanmışlan sıksık yazarlardı. Son Türk devletini kurtaralun. Bızım kullandığımız bazı deyımler vardır dunranm ötcki ulkeierinde feçerlı sayılamaz. Sozgelışı bır Fransız, Ingıhz, >a da Isvcçlı'nın «son devlctı \oktur. Çınlı, Bulgar. Norveçlı vb «sonuncu deUetımızı kurtaralun» dıve çırpınır mı' Bunun gıbı *uç vatanlı ulus» da bulunmaz. Anayurt Ortaasyâ, şımdı ki yurt Anadolu ve vavruvatan Kıbrıs arasında kurduğumuz salıncak blzi çok safirtıyor. Ne var ki üç vatanımız ve son devlctimlz tistfine kargılarımızın son yıllarda yoğunlaştıgını ızlemektevız Bu kaygılar iki yönden kajnsklanmakta Sağcı gucier, son Turk devletini kurtarmak bahaneslvle otonter rejim aranifina yoneliyor; AUturkçü görenekle yetısmış vurtseverler devletin çökflp batmasuıdan yakınıyor. Oyleyse bir soru oluşmaktadır: Devlet batar m ı ' Oamanlı İmparatorluğunun batifinı yasamif kusaklar için sorunun karsılığı açıktır: Devlet batar, nitekim batmıstır. Babıâlı'nln kötfl yonetimi, Enver Pasa'nın seriırencılıgi, tttıhatçıların duşleri, Osmanlı devletini harltadan sılmıştır Acaba oyle midır'' Babıalı akılhca davransa, ımparatorluk batmnacak mıvdı" Bız Bırıncı Dunva Savışmda jenılgıve ugradıgımu Içın battıgımızı varsavalun'' \a Brıtanya Imparatorluçu neden parçalandı' fkinci Dunya Savasının başanlı Devleti ?lmdi ne durumda' Eskı imparatorlukların defterinı durmüstiir tarih. Osmanlı. gcçmış zamanların anıları arasına kanstı Bağımsızlık cağının ulusal evlemlerı, zamanımızın sıvasal harıtasını renklendırdi. Babıalı'nin kotu vonetimi olsa da olmasa da dcvletln razgısı defişmezdı Ama Imparatorluçun batışını vavjraıs olanlann devletın batmasmdan korkmaları doğaldır. Do$sl olmıvan, gcrçeKte böyle blr kaygısı bulunmıvjn yenl kuşak sağcıların bır yandan «son Turk devletini kurtarmak ıçın» iç saldırıları ve faşıst baskiları duzenlerken, ote yandan tBoyyuk Tur<cıje«den soz açmalarıdır Hangisi dotrndur' «Borvuk Türkiye» mi var ortadaT l'oksa çöken «Son Turk Devletı» mi? * Gerçekte yeni Türkiye Cumhurlvctlntn batmıyacajını bllmek Içın az buçuk satdunıyd sahlp olmak veterlfdlr. Çağımızda devletler harıtadan silinmıvor. veniyril devletler kuruluvnr Halkların bağımsızlıkları gerçekleşiyor. tganda, Zamblya, Kenva »ibl devletler gellşirken Türklve Cumhurivetl niçin baUın? Batmaz elbet devletimlz. Ama başka şevler olur Olacaklan İki yOnells İçinde değerlendlrmek gereklr Tanmdan endUstrlye geçlg silrerlnl yasavan dünyamızda: kapltalİEmin emperyallzml, gell?mekte olan Olkelere İki vöntem uvtruluyor Bunlardan birinclsl, az gellşmiş ttlkeyi sivasal ve ekonomik bskıradan bağlayıp uvdulastırmaktır. Türkive'nln sanavileşmesl bafımlı bir planlama ıçınde «elistikçe, dış odemeler dengesl sürekll borçlanmsvı Içerdikçe; devlet bağımsızlığını, toplum ben< liğinl yitlrir. Slyasal bağımsızlık vurt topraklannda bir korkuluk gibi dikile kalır Kapıtalizmin empervalizmi, ıkınci yontem olarak, mazlum halkları blrbirine duşurccek genci inançları besler. pompalar. Turkiye'nın içındeki Cepheleşme felsefrsi, ülkevi parçalamak ve voksul halkı blrbirine düşurmek İçin geliştlrilmlştir «Son Turk Devletl»nln içinde kocaman blr Cephe açanlar, bllerek veya bllmiyerek yabancı esemenlerln Isteklerl vBnünde hlzmete girenlerdir. Bir yandan ekonomik bağımhlasma, bır yandan topluma ikiye bolen Ceplıeleşmrvle Türkiye flttikçe yoslaşmaktadır. üretimin yetmedifi toplumlarda patlamalar olur, patlamalarda çatışacak Cepheleri şimdiden kuranlar «Son Turk Devletl.nin altma en buyuk dinamiti yerleştirmişlerdlr. Tarıb sürecinde devlet; feodal niteltkten kapltallst nlteIlge, kapltalıst nitelikten sosyallst nlteliğe dönüşür. Blzim Cephecıler «Son Türk Devletunin, dı«a bafımlı kapitallzmin orgfltll ve aracı biçlmlnde dondurulmasıru lsteyenlerdir. Vatan ihanetini jöıe almıtlardır bn yolda.» «Ileri» ile Karsılaştırma Bu kez de «ılerı demokrasisnın parlamenterıemı ıle bır karsılaştırma yapalım Bunda. dıktalı tekelli bır devrim yoktu. Ülkenuı somut sos>al guçlennın, sıvasal va sosyal konjonktür ıçındekı bır gerçekçı, ba'iş çı stratejıde bulunmalan vardı. Bunda seçım esas ıdi Fakat seçım, henuz sol eksen uzennde blr parlemantarizmi '»m da vermiş degildi O yüzden ortalık merk°z ve sağ eksen üzenndekı azmlık hUkümetlerme kalıyordu Ama bu parlamenterizm de, şimdılerde ne oluyor? Bu merkez ve sağ azmlık hukumetı, ku rulabılmek ve vaşayabılmek ıçin, once, solun programlarına yanaşıyor Çünku parlamentonun kendısı solun ağırlCı altındadır Bbylece sol, daha baştan hUKumet programında sıde ettıgı odunlerden vararlanarak kendı ıstedıgı reformcu yasalara bır ufuk açmış oluyor E*er koalısyon ılerde bu jasalara di'enecek olıırsa parlamentoja etkın olan sol onu düşürecektır. Merkez sag bojle bir dırenç gos termektense, solun parlamento etkinllgme razı olmayı yeğliyor. Ve boylece somut güçler arasında, rasanan siyasal ve sosval konjonkturun somut kosullan uzermde bır anlaşma dogmuş oluyor kı, bu da şlmdikl koşulların elverdığınde gerçekleştirilebilecek olan bir toplumsal değismeyi ko laylasürıyor. Ya biaim iktidanmız ne yapıyor? O da aslmda, bir azmlık hükümetıdir Ama parlamen tonun etkin gücünun de, onun görüşlerinin de hesaplandığı bır reformculuga gitme tsti<ladı göstermiyor. Hele konjonkturun, parlamento dışı sosyal kuvvetlerinin egillmlerine hlç aldırmıyor Yani ülkedekl partill partiste meelis içili dışılı somut püçler arasında, çagdaj parlamenterizmin aradığı uyumu katiyen aramı yor Tersıne, bu somut güçleri uyduruk btr ko munizm allerjisi içinde sılıp süpurmeje kalkıyor Tabıi bunlan hic kimse silemez ama, silme gırişimleri, parlemantarzmimızi çurütebıhr. Tekel Yokf lşte boyie bır evrede «sdmürüsuz toplum»a eşıtçı totilum», «dıktasız sıjasal ıktıdar», «tekeleız yon^tım» denen hususlar, daha da aorun.u olma^tur Bu Borunlugu aşacak güçler yeni bır gelı^meye varacak olan sol güçlerdır Bunlann küfıdı aralanada bır uyum kurmalan, ve tum ötekı guçlerle de bır denge bulmalan gerekmektedır. Bu denge, karşılıklı razı olmalarla sağlanir: Buna gore, artık, dıkta dıktacı devnm bejli güçlenn tekelı olmayacakbr. Yanl, bır yandan proleter tekelı; bır yandan da reformculuğa uzak dlişmuş olan burjuva tekelı, yoktur artu Boyle bır denge ıçınde, Avrupa Sosyalızmi, burjuvanın bos bıraktıgı refonnlar «innını dolduracak, gereklı reformlan yapacakür. Artık ogreb olarak, boyle bır dıktatorya; stratejı olarak da partı yoluyla ıküdar tekeü bırakılmıştır. Pekı, ortada ne kalıyor? Ortada, geçerli soırnıt guçler vardır. Onlar, geçerli somut sosyopolıtık kosullarla çevnlıdır Ve onlar ülkenin ge çerli somut koşullanna gore, toplumsal degışmenın orneğını bulacaklardır. lşte bu ornegi dusunmede bulmada belırlemede uygulamada. barışçı bır stratejı gudulecektır Banşçı stra tejının temelı ve ruhu da seçımdır Seçımle ıktıdara gelme ve seçımle oradan gıtmeden başkası duşunulemez. Somurünün olmadıgı ve olamıyacağı, eşıtlı&n bulundugu ve bozulmayacağı bır topluma var mak esasdır. Bu evreye geçıs yolu, dlktadan te Ne OJacak Bunca Genç ? OKTAY AKBAL Evet Havır Baraj Yapmak Yetmez ! nabılir. Sulama şebekelerimizde DEVLET ELıYLE SULAMADA, KıŞı ELıNDEKı TOPRAK BÜYÜKLÜĞÜNbelirtilen bu önlemlerin aluıma1 gelıştınlmesı uluslann en oDE SINIRLAMA GEREKıR. AMERiKA'DA BıLE BU BÖYLEDıR AK5I sıyla, ulusal tanm gellrine * nemli uğraslanndan birisı o(GSMZG) 78 milyar liralık blr lup, toplum yasamında ekonoHALDE, DEVLET HıZMETıNDEN BOL TOPRAKLI BAZI AıLELER ek katkı yapma olanağı vardır. mik ve sosjal düzenin bır güven YARARLANMAKTADIR. Sulamamn, isletmeye açılan cesl olarak nitelenebılir. Su kay tUm alanlarda yani tam kapasinakiannın gelıştınlmesinm çok; tesinde gerçekleştirilmesi durujönlü amaçlan vardır. Bunlar amunda İS6 sağlanacak ek gellr, rasında sulama suyu sağlama, tas 1012 milyar Iiraya dek arttınlabınların onlenmesi, ulaşım, elekProf. Dr. Ali BALABAN bıJir O nedenle, Dordüneü Beş trık enerjisi Uretımı, sanayı va • Trfrhk « a n çalışmalarm<la mevkulianma suyu sağlama sayılabiV f Anîara Zîraat Fakultesi ögretım ttyesl , cut Sulama Şebek*>leriraızdeki lır. B ı yazıda, yıllık yağiş n mık cakua* yapıian aianlarmm k*p*> ^Kcv&^jıığıtımının ummssl t •ci» •** ^* Sıtelerıne ulaştınlmasma ve bu m* öremlı ölçüde etkılediğı ulkeBlanlaraakı uretim değennın artmızde su kaynaklannın SULA fus baskısının bulunduğu Tür ması ise ancak 60 jolda gerçek tınlmasına yönellk önlemlere en MA yonunden gelıstinlmesıne 1 kiyemisde sulama, tarımsal üre lestırılebllecektlr az yenl sulama yatınmları kadar lişkın onemlı gordüğümuz kıml timin çasdaşlaştınlmasında te"iel SULAMA İIE BIRLIKTE (AÖDAJ bır oğedır Bu açıdan dogal kavağırlık verilmesinde bUytik yar?r noktalara değınılecektr TARIM TEKNOlOJfSi naklarunu yeterhdir 27 î mılgörmekteylz. yon hektar doiayındakl tanm Ce«iitll Ulkelerdeki uygulamaDUNYADAKİ 6fli>Ht öt« yandan, Oevletın hektantopraltlanmızm 13,5 mılvon he'î lar b)z«, bir sulama projeslnln İnsan evrımmdekı dontl n nok tan sulanabilir niteliktedlr Ö'e başarısının, fiziksel tesislerln na 5060 bin llra harcayarak gertalarından birisı onun, doğanın yandan verüsrtl ve yeraltı su ötesınde, şebeke alamndaki top çekleştlrdiği Sulama ğebekelerıbırlıkte gozonüne rak su ve insan ıllskilerindeki miz, kırsal alanda yaşam duzevı hazır besın maddelerınden varar kajnaklan lanma ve avcılık donemınden, ta alındığında. Ulkemızde yılda 89 sorunlann çözümlenmesine bağ nin yUkseltilmeslnde ve gellr da nmsal uretım surecıne geçmesı milyar metreküp suyun kullanıl lı olduğunu göstarmektedir. Oy ğıhmının dengelenmesinde etkılı kullanılabılır dır Bu geçış ınsanoğlunu, ^ >ğa ması ve 8,5 mılyon hektar tanm sa Türkıye'de sulamamn bu yö bir araç olarak nın smırladığı olanaklara bağlı alanının sulanması olanağı var r.ü planlama ve uygulamada; de Bunun da yolu Devlet ellylt kurulan Sulama Sebekelerinde, top kalmaktan bır olçüde kurtarmış dır. polama (baraj), iletim ve dagı rak mtllkiyetinin aile tanm isletve uygarlığın gelışmesıne temel tım tesislen v b. mühendislik nıeleri yaratacak biçimde sınırTurkıye'de illc sulama şebekebaşlangıç hazırlanmıştır Tarımyapıtlan kadar llgi çekmemekte Nitekim bu asal uretımın bundan sonraki ge si 1908 yılında Beysehır gölun dır öcellikl* planlı dönem ön landmlmasıdır. lışmesınde ıse sulamamn katkısı den yararlamlaralt Konya Ova cesmde, sulamanın göreli de ol maçla Amerika Birlesik Devletleri Sulama Sebekelerinde bıle, buyuk olmuştur . tekım bugun sında kurulmustur Bu proje, olduğu gıbi esfcı uygarlıklann ço Çarsamba ve Beysehir çaylan sa hemen ortaya çıkardığı geçi son yüz yıldaki uygulamalarda tutkusuna aile tanm lşletmelerınin mülklyst ğunda da sulama, verimhlik düze nın kış ve ılkbaharda başıboş o cı üretira artışımn yı yüksek bır tarımsal uretımın larak Konya Ovasına akan sula kapılınarak bUytlk sulama şebe tavanı 600 dekar İle sınırlanmıştemel öğssi olmuş, toplumların nru denetim altma almak ve bu kelerımizin çoğu, daha su dağı tır. Oysa çiftçi aüelerinin yuzde toprağın yüzde 34Tln s? yağısı yetersiz bölgelerda de ya ytUc kıtlıklara yolaçan kuraklık tım yapılan bile tamamlanma 4 1 ^ ^ , samasına ve mutlu olmasına ola lann etkisml azaltmak amacı ıle dan ışletmeye açılmıs, gelistlr hibi olduğu Devlet Sulama Şebeme surelerinln bltimlnde bile kelerimızdo böyle bır sımrlama nak sağlamıstır. ele alınmıştır. Cumhurıyet done Eulanan gerçek alan baslangıç bulunmadığından, toprağm aeminln ise ilk buyuk suiama se ta öngörülenln küçük blr bölü ğer kazanmasından va da uretım Ûnceleri sulamamn yalruz ku bekesl 1943 yılında isletmeye açılrak va yan kurak ybrelerin, yani rrus bulunan NaziUl sulamasıdır. munu (eçmemlştir. Planlı dö degermln artmasından sağlanan nemde ise, Devletçe isletmeye sulama yararlan dahs çok, be yıllık yağısın miktar ve dağılımının tarımsal uretimi aksattığı ko Daha sonraki yıllarda toprak ve açılmış tüm şebekelerdeki ger lirli ellerde toplanmaktadır. Bu şullann bir uygulaması olduğu su kaynaklanrun sulama amacı çek sulama yapılan alanlann durumda ıse Sulama ŞebekelerıdusunulUrdU Oysa son yülarda, ile geliştırümesine Uiakin gide arttınimasına önem verilmis ol miz kırsal alanda refahın tabana bitldlerin yülık su tüketımine Uis rek artan çalısmalar, son üç makla beraber bu oran yine de etJdli blr biçimde yajılmaaından kin calısmalarda gelistirılen yeni plan doneminde (19631977) yo ancak % 70'e dek çıkanlabllmis çok, gellr dağılımının daha da kutuplasmasma hizmet eden bir yöntemler, nemli bölgelerde bile gunluk kazanmıstır Planlı dö tır durum göstermoktedır. O bakımr.em yatınmları sonucunda, 1962 sulamamn gerakli olduğu gerçe Sulama şebekelerlnde sulama dan Toprak Reformu BÖlgelenğuu ortaya çıkarmıştır Çunku bu yılında 273 bin hektar olan Dev ile bırlıkte çağdas tanm teknoyorelerde de yetısma suresının letçe Işletmeye açılmış alanlar, lojısı ve gırdilerinin kullamlma nln seçılmesmde, Devlet Sulama bellı donemlennde gbrülen kısa günumuzde 14 milyon hektara, sı durumunda tarımsal üretun Sebekelerınu) bu açıdan da desürelı bır kuraklık, yetıştınlen u bu şebekelerde sulama yapılan değerımn kuru koşullara göre ğerlendlrilmesi torunludur rüne bağlı olarak üretimde ^20 gerçek alanlar iss 150 bin hektar bnemli ölçüde arturılması ola70 oranında bir iüsmeye neden dan 1 mılyon hektara ulagmış nağı vardır. Başka Ulkelenn su olabümektedir. O yuzden gunu tır. Planlı dönemde vnlda ışlet lama alanlanndaki uygulamalarmuzde sulama, hangi ıklım kusa meye açılan ortalama sebeKe da, yörelenn ekolojik koşulları gında olursa olsun dtelu gırdııe alanı 80 bın hektar, sulama >a na da bağlı olarak tarımsal üre rın deferlendırılmesine yarayan, pılan gerçek aian da 60 bin hek tun değerınm 1060 kat arttınltarunsal üretımd^ kararlılığı sag dığı örnekler bulunmaktadır. Ül layan ve bu bıçımı ile de çağda? tar dolayında olmuştur. Bu du kemız sulama şebekelennde sutanmda yüksek venmlihğuı ay rumda, cıftçının kendı olanakla lama yapılan ttlm alan gözönune nlmaz parçası olan bir uretım rı ile gelışUrdıği sulamalar da etmenidır. Bu anlayı^m bir sonu gözönune alındıgında, Türkıye'de alındığında, sağlanan üretım de cu olarak, geçen yuzyüın sonla 2 2 mılyon hektarlık bır alanda ğeri artışının kuru tanm koşulyapılmakta olduğu larına gore 333 kat dolayınrında ancak 40 mılyon hektar d o sulu tanm layında olan Dunya 3ulu Tanm sbylenebılir Gunumüzdeki sulu da olduğu gbrülmektedır. Oysa tanm alanları, tum wrun toı> gUnumuzun teknolojı düzeyınde Alanlan bugün, dört katım asa rak 185 mılyon ı açmış raklanmızın % 8'ını, sulanabıle bile, şebekelerdekı tesıs noksanla cek toprak potansıyelımızm ise nnın tamamlanması, tarla ıçi tır. Bu hızh gelışmeye karşn, % 28'sını olusturmaktadır. Bun sulama «liştirme hizmatlerinin yıne de Dünyadakı tanm t.prak dan sonraki sulama yatırımlan yapılm . ve çiftçıye «uyu topra larmın ancak %15'i sulanabilmeK da planlı donemdekı hızı ıle sür ga zamanmda ve gereğlnce (ne tedir Sulanan ala n °<n'jı durulurse gerı kalan 6 mılvon az ne fazla) vermesının öğretılÇm, Hindıstan, ABD ve Rusya d«n mesı durumunda sulu tanm aoluşan beş ulkede bulunrnakta hektar çevresmdeki sulanabıhr lanlanmızda 45 kat düzeyınde topraklarımızın tumunün sulandır. üluslararası Gıda ve Tanm bir Uretim değeri artısı sağlaÖrgütünce 37 mılyar dolar narcanarak, 1985 yılına değin 40 mılyon IIIIIIIMI.IIIIIIllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIII hektarlık c» oır alanm sulamaya açüması onerılmış ıse de, aradan 6 yıl geçmls olmasına karşın bu konuda hv.nuz veterlı bır gelişme sağlanamamıştır Çok sevgih annem, sUnbul Hukuk Fakultestne bo vd wkix yfiı öfrenci ahnacak. Ovsa Üniversite sınavına flrpn çrnçlerin »eksen beş bin kadarı Hukuk Takultesine vazılmak istivnr! Sekit yüz nerde seksen bes bın oerde' Pemek sek«en d6rt bin lld yuz Senç açıkta kalacak Ankara Hukok Fakfiltesl de ancak beş yuz oğrenci aJabılecekmış. oraya da altmış dokuı bine yakın atîay başvnrmuş!.. Yefcri kadar anlamlı sayılar hnnlar. Demek Hulcırk <^frenimi vapmak isteyen bir oğrencinin o fakulteye girebıhne olana|1, seksende bfr' tsterseniı sanlan ınceleyelım azıcık daha : Ankara Unıversıtesı Tıp Fakultesine kırk sekiz bin, Slyasal Bılçıler'e otxu Oç bin, Erzurnm Ziraat Fakultesine kırk bes bin, Dıyarbakır Tıp Fakultesine otuz bın aday başvurmuş . Bu okullara kaçar oğrencinin alınacagını sız düsünttn artık Koskoca Istanbul Hukuk Fakultesi en çok seki* yfiz oçrcnci aiırken bu okullar elbette kı çok daha az oğrencinin kaydını >apacaktır . Prof. Gunalp dıvor kl «Sınav yapılmadan herkes lstedJçi okula gırebılır seklınde bır işlem yapıhrsa doksan bır bin ci«annda aday Tıp Fakultelerinde nkumak iste^ ecektir, oysa bu okullann toplam kapasitesi ıkl bın ellıdır » Doksan bır bın genç Tıp öçrenıml >apmak ıstiyor, ama içlerinden ikl bin eill kısi buna elde edebilecek Doksanda iki nans! Bir de kmyorlar çençlere. Başkaldın\orlar, birbirleriyle döğuşuvoriar, hatta aşın önrutlere çirip savasıma atılıyorlar, dıve Mr de genç olsaydınız, bövlc sınavlara çırip, puan doldurmaya kalksaydıruz, sonra da doksanda bır, ıki olasılıklarla ukul dısı kalsaydınız, ne yapardınız, bır dusttnsenize?.. tçtnlzde bir acı. bir duşmanca duıgu, toplumuna karşı vabancılasma, butun bu vanüşlıklaruı, butun hu kötu gidişm, butun bu çıknıazlann nedeninl arama isteklcri duymaz mıydınız? Mçln ben okuvamıyorum, niçin ben ıstediğun alanda derinlesemnorum, nıçın ben hep ikincl, uçuncu sınıf yurttaş olarak Italmak zorunda bırakıüyorum"' dı>e sormaz mıydmız? Kime tnı" Once kendınızc. sonra çevrenize, sonra da sizi yöneten Kbuyuk»lere Demek bir bozukiuk var bu ıslerde, demek onarı duzeitmek gerek, oyleyse eyleme geçmek gerek, demez niydıniz* Oktıllar, finiversiteler acılınca görecegiz gençlik eylemlerini Sağdan da gelse, soldan da gelse, belli bir temele daamr bunlar. Haksıılıkların birikimi ne . Bir takun koUy çareler, sloganlar sunulur genolere. TVIerde bazı polltlkacılar bu milyonluk gençlik yığınım kazanmak için söylevler verlrler, hesaplar vaparlar. Hatta «ara lnsan» dcyimini bile uydururlar! Bir «insan» vardır, iyl yetişmiş, olnımak olanağı bnlmuş, babasımn parasıyle, ya da şansının yardımıyle, onlar lirinci smıf insan olacaklardır, bir de YAY KURIarda yet***• k olan «ara insan»lar!> Bunlar yoksulluk, yoksunluk, sanse ızhk yüzunden «ara» oğrenımler japabüeceklerdir. Içlerindeu acı duygularla bır yana itüeceklerdır. Itıleceklenni önceien bılmenln hırsını dujacaklardır Nıje onlar okuyor, bi» »kuyamıyoruz? Yeteneğunız mi az, hayır, ö>leyse «blr iş» var şin ıçınde dıyeceklerdır. Bn targınlık yaşam boyu surüp gılecektır ıçlennde .. Turki>eyı «ıkı Türkiye vapmak» Bay Demlrerın dllinden luşurmedıgı bır ozdeyıştır. Vanı herşevı ıkı uç katına çıkarnak Madem ki kırk nulyonu geçtık, elbettekı virmı milyonuk bır Turkıve'nın olaaakianvle vetınemejız Oysa delikanıya on yaşındakl çocuğun çiysılerını uvdurmava çalışıyoruz. ier gun çocuklar doguvor, buyuvor, her vıl yuksek öğrenım capüanna gelen adajlar geometrık oranda artıvor. Oysa okulara, fakultelere duşen, beş yüzü altı yuz, bıni bin iki yüx yapnak, YAY KLR'Jarda «ara insan» jetıştırmekle butün aksakıklann duzeltılecegıni sanmak! Nerde bır Turkıve'ye bir Curkıye daha kattıklannı soyle>enler? Savıca öyle oldu, ama lunda sızın bir çabamz yok, ulus kendılıçmden aröyor, kenUlıgınden dış ulkelere gıdiyor, kendıügınden yurda döviz geIrıjor, dagı taşı kendi çabasıyle konutlarla dolduruvor. Btzer, sızler ise yalnızca sevircıyız bu gelışmeve, bu devlesmere Iklıdarlar kısır çekışmelerle vakıt olduredursun, nvutu• çareierle oyalaıiadursun kalıptar çaüıyor, blclmler borou uyor, anlanüar değişıyor. Türkiye, bir yerlere doğru kayıyor. 3u gıdış durduruiamaz, önlenemez. Eninde sonunda, kırk mil•onn aşmıs bu ulus, bu bozuk duzenden kurtulmayı başaraaktır Bunu, kendı eüyle, oylanvla, çabasıyle yapacnk. Senlikalanyle, Uenci orgutleri, aydınlan, bUginleri, durust pollıkacılan ile lakında yfiksek öğrenimin kapüan açılacak. Giren glreek ıçerı, giremeyen uzakUn bakacak, okuınak, yetişmek olaıağını bulanlara Seksen ki<nden biri. yuz kisiden birl kuraracak paçasını, ama yetmlş vedisı, doksan dokuzu çaresızık kapüarını yumruklavacak yaşamı suresınce I EIEMAN ARANIYOR Alanya'da parfUm konusunda çalısan bir fabnkada liraat iJerinde çalısürılmak üzere, ZİRAAT MÜHENDISI VEYA ZİRAAT TEKNİSYE^I aranmaktadır. Asağıdakl sartlara sahip olan adayların özgeçmişlennl ve talep ettıklerl ücreti bıldıren bir dılekçe ile «PK 181 Şışlı Istanbul» adresine «Zırsat Mühendısı» veyu «Ziraat Teknısyenı» rumuzu ile engeç 22 eylül 197b tarıhıne kadar müracaat etmelerl riea olunur. ARANILAN SARTLAR: 1 Askerlığlni yapmıs olmak 35 yaşını geçmemlş olmak Daimı olarak Alanya'da lkamett kabu! etmek. (Moran 1440) 10216 Sakatlann da eemlvete raydalı blrer inaan olmalan tisln SAKATLAR DBRNEOt Kapı komşumuz BtLGARtSTA^V Şarapçt/ar Jivkof'a karannı iptal ettirdi Devlet planına karş/ işçi planı Doktorlar hasta arıyor Bmeğe göre ücret Fabrika ve çiftliklerde son söz çalışanların TEŞEKKÜR ıııııııııııııııııııııııııııııııııi'iıııııııııııııııııııııııııııııuııııımıı^ TlffiKiYFDEK! DURUM Toprak üzennde ağır bir nü TEŞEKKÜR Uroloğ Dr. GÜRBÜZ BARUS'a Dahiiiye Mutehajsısı FARUK TURNAOGLU'na Anestezht Dr. BAHA UMAL'ı \ S = Aliye Cavit YALÇIN'ın ölumunden duyduğum derın acıyı benimle paylasmafc amaci\Ie cenaze torenine katılmak, çelenk gondermek, bizzat zıyaretımıze gelmek, teiefon etmek, telgraf çekmek veya mektup yazmak lutfunda bu.unan ve benı tesellı etmeye çalışan herkese, basta her konudaki maddl ve manevı yar dım ve deste^ını bır an eslrgememis olan vefalı dost Mus»afa Ekme'.çı, ve mertıumenln hastalığı sırasında blr yıl boyunca Kendısır.e oz anaları gibı hıç yUksünmeden bakmıs olan Muazzez ve Ülker Kardeşler olmak tızere bütun dost, akraba, tamdıK ve yakınlanmıza en lçten tesekkür, minnet, saygı ve vîvgılerimin üetilmesine sayın gazeteni zin delaletım rica ederim. Başanlı ameliyatımdan öturü = = | S Dr.AZİZ ÇÖL ORTOPEDİ • 2 TfU VMATT^IOJI MÜTEHASS1S1 »Kırık •emık ve jıafsaj hasulıtclan) üsmanbey Halaskir$axi Cad. 279/1 :def Apt. Telefon: 47 47 93 KEMAL SÜLKER ARSLAN BAŞER KAFAOĞLU On Qün sOren inceleme oezlslnden sonra Bulgar gerçeğlnl aniatıyor ve vefakâr dostum Doç. Dr. VAHE AUKSAKYAN'a Amiral Bristol Hastaneslnln bügüi personeluıe şükranlanmı büdınrim. Dr Tank TEMEL (llâncılık: 7774) 10215 = E S = g S S m S Yarın VATAN DA iiıııııınııııııiHiıınıııııınmıııııııııııııııııııııııııııiiiıııııııııııııııııâ Şiar Cavit YALÇ1N S IHIIIigilllfllIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllltllllllllllllllllllll"