Catalog

CUMHURİYET 19 AGUSTOS 1976 m\ YAY1N HAYATI KiTAPLAR TARTIŞMA JARMAĞAN f okar yayınîarı ÇAĞDAS DÜNYA EDEBIYATI DtZÎSÎ: ERTELENEN D t Ş Enver Carım Zencı yazann Guney Afnka Faşizmine karşı Mücadeieyl konu alan romanı 15. Lıra SICAK KAR Yuri Bondarev Stalıngrad Savaşlarmın Destansı Romanı 30., Lira KARA DOK IŞÇtSt Ousman Sembene Ünlü Zencl Sinemacınm ilk romanı 15. Lira TÜRK YAZARLARI DtZİSÎ: DİZBOYU PAPATYALAR Tomrls Uyar Genç öykücümüzOn En Güzel öykülerl 15. Llra » B4V\ KARŞI BEN Mehmet Seyda Mlzah öykülerl 15. Lira ) TARTIŞMA Samlm Kocagöz 12 Mart Dönemiyle llgilı Belgesel Roraan 25 Lıra ÇOCUK KİTAPLARI DtZÎSt: > KURBAĞA ÇH'TLtĞÎ Ksmal Bilbaşar 17 50 lira > ÖZGÜR DOGANLAR Joy Adamson 15. Ura îsteme adresi: OKAR YAYINLARI PK. 1365 ISTANBUL (Tek ısteklerde pul gönderilmesl.) (E. Hemtngway) • HARP VE SULH (L. Tolstoy), 6 baskı I KENAR MAH4LLE (J. Steinbeck) I ALEV ALEV (F. W. Kenyon) ı AŞK VE ÖLÜM (W. Faultaer) \ GERMtNAL E. Zola I H*CI MURAT (L. Tolstoy) HZ. SÜLEYMAN'IN HAZİNELERt (H. Rıdder Haggard) KIRMIZI VE StYAH (Stendhal) StLİHLARA VEDA (Hemıngway), S. baskı GORtOT BABA (Balzac) ERGUVAN AGACI ( DtRlLlŞ (Tolstoy), 5. baskı > AŞK OTOBÜSÜ (Steinbeck), 2. basto I AŞK1N BEDELt (G EUot) I BtR AŞK CGRÜNA (Cronın), 3. baskı ı tHTtRAS ENGlNLERt (Kenyon), 2. baskı ) HAYATA DÖNtîŞ (Cronin), a. baskı ) ÇANLAR KİMtN IÇtN CAUYOR (Hemingway) I HARP VE SULH (L. Tolstoy), 7. baskı I DEStREE (A. Sellnko) l GÜL BAHÇESÎ (F. Harclay) I YEŞtL ALEV (P. Yerby) > KADER YOLCULARI (Daphne Du Msurier) ı KÖR (L. Rebreanu) l RENKLt PEÇE (Somerset Mangham) ıTERESA (Thomas Hardy) ı RAYATLN EStRtYtZ (Somerset Maugham) ı AKRABALAR (Pearl S. Buck) > SAHİKA (A. J. Cronin) ŞEYTANIN KURBA.NXARI (S Maugham) Genel Dağıtım: OC\K KtTAP D4G1T1M ve TtCARET KoU. Ştl. Cagaloğlu Yokuşu Narhbahçe Sokağı, NOJ U ISTANBUL ÇOCUK KLASİKLEIİ Erken Kitap, Geç Kitap RAUF MUTLUAY • YAPMA ÇİÇEK USTALARI, AÎŞE KİLİMCt'nin hikâyeleri. BtLGt YAYINEVÎ, Temmuz 1976, 250 s. 20 L. • BOYUNDAN UTAN DAKAGAd, AIİ TÜCE'nto »iirlerl. BÎLGÎ TATINEVt, Agnstos 1976, 200 s. 20 L. Aynı günlerde elime geçen, aynı yayınevinln ayiıi dızıslnden ikl yeni kitap; ne var ki «Turk Edebıyatında Yeni Bır Asama îçln En Güçlü Umutlar» diye aynı arka kapak baslıgını taşıdıklan halde Ayşe Killıncl ilk hikâye kitabına yirmi lki yaşında, yıllann ögretmeni All Yüce yirmi yıllık blr dergi yayımından son ra ilk çiir kitabına ancak kırk selds yasında kavuşabihyorlar Bırkaç hikâyeslni Varük sayfalanndan büdiğırn Ayse Kilimci'nln bu kadar genç oluşuna dogrusu şaşmadım desem yalan. Bu 1954 dogumlu genç kız ımzası, olgun Urünlenıun ustalıgıyia, zengin bır yaşam gözlemıne sahıp. Bencıl blr yaşm umursamazlığı içınde hep kendısıyle uğraşması gerekırken kendınden başkalanna bu kadar dertn dikkatlerle bakabıimesi, çok güçlü bır yetenek karşısmda olduğumuzu gösteriyor. Pek çok yazar. bzellıkle şıir daîında, sonradan pışman olâuklan acele ürünleri kıtaplaştırdıklan içın bir iç ezıklıgı taşır, kendı zayıf başlangıçlannı gonnezlıkten gelmek isterler. Ayse Kılımcı, üerde daha güzel neler yazarsa yazsın, bu ilk kıtabından ötürU hıç blr plşmanlık duymayacaktır sanı«Saygıyla merhaba'» dıye Imzalamıs kitabını bana Kılimcı; bea de «Sevgüerle hoş geldln edebiyata» dıyorum Son yülarda bu kadar basarılı bır başl&ngıç hatırlamıyorum. Gerçi anlatım teknıgindekı deneyler ondan önce başarıyla uygulanmanuş degıldı. Bır ucu Nerihe Merıçten başlayan Demırtaş Ceyhun, Tank Dursun K., Leyla Erbıl, Tomris Uyar, Füruasan, Sehm îleri. Nedım Gürsel. gıbi hikâye ustalıklannın güzel Urünlerlnde gozlenen iç konuşmalar, çagrısım atlamalan, bilinç değışımlenni yansıtma, uzjın ve tekıl anlatımla hıkây» kahramanının kendısınl konuşturma yonteml edebıyatımıza seçkin ömekler kazandırmıstı. Ne var kl Ayşe KllımciYıin vumusak çeşıtlıliği biras daha başka. Kendısıni bütünuyle kahramanıntn kisıligıyle bzdeşleştırebıllyor. Hanife Nine ile Çakır Zekiye hamur tahtası başında sbyleşirlerken yazan boşuna aramayın çevrede Her şev, hatta ustaca ve tam yerinde dlU zenginleştıren atasozleri ve deyimler bile, hikâye kişılermın malıdır artık. Kisilerinl bu kadar kendinden soyutlayarak canlandırma yetisi, bize güçlü blr anlatı yeteneğlnin müjdeslnl getlrlyor. Almanya'dan gönderilmij «Ucuz însanlar» mektup hikâyesinl okurken Leylâ Erbıl"!. «Düzlüğe Çıkmak» hlkâyesini okurken Ptlruzan'm «Su Ustası Mlraç» ömegınl haürlamadım degü. Ama gene de blr takllt kokusu, açık blr etkllenıne degü, korkmadan ve blla btle aynı konuya egilme dikkatl var Bu günlerde iyı ve öagün, dU ve anlatımca özel ve güçlU, lnsanlan ve konulanyla sıcak ve yakuı. okunması kolay ve haz vencl hikâyeler arayacak olursanız, hemen Ay«e Kilimci'nln kltabını ahn derlm. Ve bakın arka kapaktaki o genç kn çehresine O durgun ve dıngin yüıtln, hangi zengin duyarlıklarla dünyayı gözlemledlglne benlm gibi biraı da sis şaşın. Sanmm bu hikâyeler Uzerinde butün duşUndUkleriml açıklamadım yazıda. Gene dOnerün. Şimdilik vakltll bİT kuüama sevlncinl lletsln bu bölüm, yeter. Tek tek baa dergl jllrlerlne bflyuk yakınlıV duyduğum All YUoe lae ylrml «yıllık bir toplamla gellyor. H»brUyorum (Asarcıkh O zan» adlı şiirl yOzü&den Derleme Sfizlüg'inde «asarcıkh» »»«cUgunün anlamını aradığımı. «Şeytanlstan» adlı otoblyogTafik romanını gazete keslklerinden okudugum halde bunun bugünkü Hlsarcık köyünün, YUce'nin dogum yerinln eski «dı oldugunu anlayamamıştım. Tekerleme mantıgıyla, taJnsa blr yıgın kelime tekrarı yöntemıyle, llgınç lzler bırakmıştı. Ama kitabın toplamının aynı etöde olmadığım üzülerek söylemek zorundayım. Bu, vakitlı bır yaym yapamamamn, binkenlert bir kitapla ortaya atıp onlardan kurtulamamanın getııdiğl sakınca olmaü. Kendlne sadık adam All YUce. Koyden yetiçmenin, köylerde nniıyTnnnin, krikü köyde kalmanın, kendisl bır yabancı dllln değışık anahtanyla ba^ka dUnyaİan açabllse bı'e küçük bir kentte bulunmanın, «dar çaglarda» küçük olanaklarla yasamanın güç koşullaıını değı?ık ve etklü bir elejtlriyle dizeleştlriyor. Boyle dedım ama YUce'de dlze ahengl, dize bl rımını pek aramayın gene de. Ine tne tek kellmelere kadar kuçulebılir dizelezi. Lırık konulardan bılerek sanki bır kaçifi var. Destaiısı havalardan da. Eleştirl ve yergl, onun yeğledıği. Şıırde pek de gerekll olmadıgı halde du/ar sloganlarmdakı izil sozcükleri de yalın ve çıp lak kullanıyor. «Dogayasa» îilrinl blrlikte okuyalun, kitabın benımsed.gım ömeklerınden bm: «Eskltır ağacı çıçek / Çiçeğı meyva eskıür / üfacık bır tohum / Sonsuz bir (neyvayı / Daha soniuz ıçm / Eskıtir. Eskitır yumurtayı cıvcıv / En uslu çocuklar / En gllzel analan / Sousuz bfr ana ıçın / Eskitır. K:şı bahar / Bahan yaz eskitır / Kalçalan yanar bır kızın / Çiçek açar etekleri / Bır dainla deli su / Soasuz bır tuz ıçm / Okyanusu esytir. Keker (?) gök gurültusunü / En Urkek bir kuş / Eskıtir dalgm bır mermi / Savaşsever bir tüîeğı / Ayuaya bakar bır sbmUrgen / Yuzüne batar gülmelen / Bır gerçek bm düşü / Eskitır. Yıkar kendı kendmı / Yemden yapar doğa usta / Kadınlar daha kadm olur / Sevdalar daha sev öa • Opuş dudaKİan eskıtir / Ak süt ak me nıeyı / Sonsuz bır sut ıçin / Eskltir. Kırar kalemmı sayın yargıç / Darağacı olur imzası / Gomleğı sırtını eskitır / Gogsünü es.cıtır ma dalyası / Guzel bır suç / En çlrkın cezayı / Esk^tir.» (1974). # AYTN KTTABINI StTNAR: • SÎHÎRBAZTN ÖLÜMÜ J. Stevenson Bu sende dana önce çıkan kitaplar: • KORKUSUZ KAPTANLAR R. Klpling INSANLIGA KARŞI ÎŞLENEN CİNAYET Angola İ savaşı sırasıntia Ç batı yanusı kuvvetleruı yanında çarpışan, aaha sonra devruncılere esır duşen, Angola Halk Mahkemesı tarafından dlü me mahkum edıbp bu karan da büyuk batılı devletlerin bütun çabalanna karşı uygulanan dört paralı askerın ilginç ve lbret vencı haberlerıni yayın organlannın aracüığı İle bütün dünya lzlemis bulunuyor. Burad» ilginç ve ibret verlci olan nokta; paralı askerlerın akibetınden çok dunyanın jandarması ABD \e bır zamanların üzeruıde guneş batmayan lmparatorlugu Ingıltere'nın bzel Ukle mfazdan sonra bu konuda takuunif olduklan tavırdır. Angola'yı bır devlet olarak Btrleşmiş Mılletler'de görme kararuu veto eden ABD'nın baş kanı Ford uzatmış oldugu sefkat (!) eüerinin Angola devlet baskanı tarafından ıtilip paralı askerlerin kurşuna dlzilmesinden sonra göz yaşlan dökerek tehditler savururken, ondan blr kaç gün önce Uganda'nın Entebbe Hava Lımanını basıp yüze yakın masum Uganda askerinl katleden îsraıl çetelerıne kutlama mesajı gbnderiyordu. Yine ABD'nın popüler Dışışlerl Bakanı süper Kısslnger bu karann «Dünya Hukuk kurallanna uymadığı» kanısında oldugunu soylemıstır. Ben her ne kadar dunya hukuk kurallannm paralı askerlere yer verip vermedığınl bilmiyorsam da, çağdaş medenıyetin en yüce UrünU olan hukuk kurallan Eger paralı askerlere de sayla ayırmışsa bunun çağ dışı, kışkırtıcı bır belge, uygarlık degıl vahşet oldugu kanısındayun. Belkı de Angola Halk Savcısının «Uluslararası cınaj'et orgütuntın vonetıcısi» dıye suçladığı Kıssınger gıbüerın işledıklerı cınayetlerı meşnılaştırmak ıçın, ekonomik baskıyla koydurdukları her yonuyle utanç verıci kara safyalar vardır. Insan vicdanını temsıl eden hukuk kurallanndakı bu ve buna benzer kurallar, çağdas insan vicdanını temsil etmekten çok uzak oldugu rnancı içındeyim. Fakat bu konuda en gda yasartıcı hikmeti îngillz Başbakanı savurmustur. Sayın tnglliz Başbakanı bu karann «tnsanlıga karşı lşlenmış bır cinayet oldugunu» buyurmuşlardır. Evet, Angola'yı ınsanlıga har şı cınayet işlemekle suçluyor bugünkü îngüız Imparatorlugunun başbakanı. O îngıliz împaratorlugu ki, Amerika halkın dan tutun Çin halkını, Hint halkını ve hatta Türk halkını empeıralıst emellerle ve modem ordularuun kabadayılıklanyla ezmeye çalışan bır devlettır. O ABD kı, uluslararası şlrketlerlnın çıkarlannı korumak içln Japonya'ya, Kamboçya"ya daha düne kadar Vietnam'a okuldu, hastaneydi demeden tonlarca bomba aüp yüzbınlerce insanın ölümüne, aç ve sakat kalmasına, onbtnleroe çocuğun yetım olmasma, Şili, tran, Yunanlstan ve hatta Türklye'deM namuslu llericl hiiiri" bağrınaan çıkmış devrımcı aydınlara gorujnemış yontemlerle ıskence eden, oldüren, cezalandıran bır başka buyük devlet. Bunlar da «Insanlık ugruna ışlenen cınayet1 lerdır» herhalde Kurşuna dızılen kjşıier hangi soylu dava ufruna savasıyorlardı? Öldürdüklen Angola halkının suçu neydT Bayuk bır suç işlemişti Angola halkı. Kendl yönetıminde, bagımsız, ozgür olarak kendi gücü ile, kendl yeraltı ve yerüstü zengınllklerini kendl hesabına işlemek istemış, bnce batılı kapıtalıst s&mürüculeri, sonra da onlann para ile tutolmus usaklarmı teaüzleoüşU Ulkesınden. îçte on ların asü isledlklerf otoayet (I) buydu. Son yıllarda yurdumusda da teagahlanan, «Soa TUrk D«vletlni Kurtarmak» «Hür Dünya> BUyük Türklye» gibi kılıflara yerlestirilen b&sküann, hukuk dısı ve olağanüstü mahkemelenn ve hatta blr takun cinayetlerın de artık bülnçlenmeye başlayan h»HrnTn»m ctnsanlığa karşı bır cınayet işlememesi» için gosterllen lnsancıl bır çaba oldugunu bu veslleyle anlamış bulunmaktaTiz. Halkımız; lnsanlık konusunda kımtn ne anladığını bu ibret verici ve düşUndürücU olay karşısında bir kere daha anlamış bulunmaktadır. Mehmet YAVRUTÜRK l«çl Makine Dairesl Tekel Fabrikssı • Paşabahçe Sadece Trafik Anarşistieri mi? Blr gazete günlerdir «Trafik Anarşistleri» konusunu ışlıyor. Her ay, her gün ölenlerın llstesınl ve kazalan, fotoğraflanyla, büyük puntolarla ya yınlıyor. Bir komisyon topıaya rak trafik cezalannın artbrüma sını, trafik kazalannın önüne geçümesi için ne gıbi tedbırlerin alınacagını arastınyor... Ama bence trafik cezalarının arttınlmasıyla sorun çözümlenemes. Komisyon ise laf yapar sadece. Bazı önerilerde bulunur, sloganlar ortaya atar. O kadar. Atasözümüz «Blr muslbet bln nasihattan yegdir» der. Gerçekten öyledir. Şoför trfendl «Hızlı gltme, kurallara uy, acele gidsn eoele gidsr» söelerlnl dinlemeı, kulak arkası eder da arabası kaeaya ujrayıp basın* bir iş geltnoe aklı be#ına gelir ancak... Trafik anarslstıl onlemek İçln îfgnnninr, kurallar, nımltr blr demoay* kadar «tklll olabl lir ama bu sorunu çosUmlemak içln bttyüle kentlarde metro (yeraltı trenlerl), kentler araaı içln d* elektrikU tren, çtft bat lı raylar, denuryollan, motorlu trenler gerekllcur ber «aydao önoe. KÖprü ya da otomobü tU ketlmlnl tesvık degll!Otomobil reklamlan tasanlflnmın öyle etküiyor ki, berfcea blr keoara Uç bes kurus Dlriktirince bir otomobil almayı dü şUnUyor. Adamın evl barkı yok, altma blr araba çekmeye çaiışıyor. Bunun nedenl blr de IU: ET flyatlan çok pahalı. Üç bes kuruş blrikörmekla ev üınacak gibi degü. Devlet ucuz, Kre dili, taksttll ev yaptannalı v«t«nHfti«« o Baman blr dareoeye kadar durur araba alma beve•i, anosu. Ev dedlm d* aklıma grtdL Sadeca trafikta mi var otad* anarsi? Ev klralan da anariik degü mi? Ev saMbl tuttorabUdlgine verlyor evini, gaaa, tuza sam olsa hemen artünyor evin Mrasnı. Hiç kansan görüsen yok. Bir sttrü ev, apartman yapılıyor. Ev Vtmiarmm dUstOgU yok. Aröyor aksto». Geosnlerda Medlste bir kanun teklifi verildiğini duymoftum. ET aahlbinin verdigi vergi kadar olacakmıs evin klrası. Çok iyl. Ama nedense dnyulmaa oh du bu kanun »<*Hfinfn maoara BI. Yoksa komlsyona gtrdl de uyudu mu? ET klralan dtteenlans» yatsrım baska alanlara kayar, yurt ekonomlsln* frBtkim olur. Şim dl adam bakıyor derdl hana yok, para«ı ttkır tıktr gellyor. iflas da yok. Ev yaptmnaya akı tıyor parannı. Klra anarşlsl var da vergl anarşlsl yok mu? Memurdan, isçlden faöa vergı veren var mı şu memlekstte? Buakm vergl venneyi, ÜJt«lik vergl ladesl alıyorlar türlü çeşitU kombineBonl&ria. Vergl kaçınyorlar, vergl borçlan affedülyor.» Fiyaüarda da btr anarsl var. Bugün yUze aldıgm bakıyorsun yarm hiç yoktan yüa elli olmus. Bırakm yannı. Bugün blle blr malın fiyatlan baska baska yer lerde ba^şka baska. Mal aynı, kalite aynı. Fiyat degislk, insaf derecesine göre. Hele turistüc yerlerde.. Bu anarşistlerle mUcadala •decek yok mu? Nlye, aramyor dlye, adları, adresleri yayınlanmıyor radyoda? Nlye, yakal&na mıyor hiç blri? Kan aramyor, aranan v«n bulunuyor.. Ama bunlar bulumııuyor. Çok yazık!.. Erhan TlGlJ Yeni MahaOe 12S Sokak Ne: S NAZtLLl # « # • KAÇIRILAN ÇOCUK A. Stevenson • BtR ÇOCUĞUN HÎKAYESÎ A. Daudet • ROBtNSON CROUSE D. Defoe • POLLYANNA E. Porter • ESRARENGtZ ADA J. Veme • BtR EŞEĞÎN HATTRALARI K. Segur • DEPÎNE ADASI R Stevttison J. Spyrl • KAPTAN GRANTIN ÇOCUKLARI J. Veme • DÜNYADAN AYA J. Veme • TOM SAWYEB M. Twaln • KtMSEStZ ÇOCUK H. Malot • TOM AMCANIN KULÜBESt H. Stowe • KÜÇÜK KADINLAR L. Alcott • GÖKTEN ÎNEN MELEKLER P. Travers • KARA ELMAS A. Sawell • ÎYÎ HANIMLAR L. AlCOtt • 80 GÜNDE DÜNYA GEZtSÎ J. Veme • SOPHÎE'NtN BAŞINA GELENLER K. Segur • KÜÇÜK ERKEKLEB L. Alcott • ALÎCE TTTHATLIKLAR ÜLKEStNDE L. Carrol • JO'NUN ÇOCUKLARI L. Alcott • BAMBİ F. Salten • MERCAN ADASI R. Ballantyn* • KÖYÜN ÖÖZLERt G Sand • MUTLU PRENS O. WUde • KtMSEStZ KIZ K. Malot • ÎSVÎÇRE'Lf ROBtNSON J. Wyss • DÖRT ARKADAŞ K. Graham* * • KAHRAMAN PtNN * M. Twain • KARA OK Stevenson • TILSIMLI AYNA L. Carrol • ORMAN MA8ALI R. Klpling • HANSEL'LE GRETEL J. W. Grlmm • KURT AVCILARI J. Curvrood • ALTIN AVCILARI J. Curwood • GARGANTUA ÎLE PANTAGRUEL Rabelais • YAGIZ ATLI ŞÖVALYE W. Scott • FINDIKKIRAN ÎLE FARELER KRALI HoHman • IYI YÜREKLÎ KIZ K. Segur • BtR ÇALGICININ GEZILERt Eınhendorf • ADAKALE TÜRK MASALLARI K. Ignac • CAMBAZHANE KÖPEĞÎ J. London • ORMANDAKI KÜCUK EV A. Hugon • PAL SOKAGI ÇOCUKLARI M. Ferenc • AMAZON KIYTLARI WG. Kingston • ÖRNEK KIZLAR K Segur • GOKTEN ÎNEN MELEĞÎN DÖNÜŞÜ P Travers • KAÎUNCA KIZ L. S Llenert • BUZLARIN ESÎRÎ E Reper • GOLDONÎ BABANIN HÎK.\YELERİ C. Goldoni • AL MÎDILLÎ J. Steinbeck • GÖRÜNMEZ ADAM HG. Wells • BALON'LA BEŞ HAFTA Jules Veme Genel Dağıtım: B A T E Ş GEZtLERÎ J. Stevenson • HEtDt Güven Yayınevi ŞAHESER ROMANLAR Yeni kltabmı sunan ı BÜYÜLÜ ÇÎÇEK (L. Bromfield) Güneşll adalar Ulkesınde, sonu büyük blr faclayla biten çılgın ve ateşli bır a$înn romanı kitaplar: JOSEPHtNE (P W. Kenyon) SABAH ŞARKISI (T. CaldweU). 2 baskı GÜNAHKÂR RCHLAK (D. H. Lawrenee). I ŞAKAYIK (P Buck), S. baskı I KADER YOLCULARI (D. Du Mauriar) l BÜYÜK OTEL (Vickl Baum) I ADANMIŞ TOPRAK (Andre Maurols) l SENt SEVMEK KADERtM (Sınclair Lewls), 4. baskı l KUMSALOA (N. Shute) t SABAH YILDIZI (A. J. Cronin). 4 Dasto ıNOTRE DAME1N KAMBURU (V. Kugo), 4. Baskı ı tKLt.HJLER (A. Maurols), 2. Daskı CENNET YOLO (J. Steinbeck), 3. oaskı ı VALSE DAVET (M. Drumes), 2. baskı BtR GOLGENtN ARDINDAN (P. W. Kenyon) MÜBAREK TOPRAK (Pearl Buck) ÖRÜMCEK (H. Troyat) ŞATODAKÎ KâODİ (A. Bronte) IRMAKTAN ÖTEYK (E. Hemıngway), 2. baskı KA7.AK1.AR nm. FEODAL KALINTILAR Toplumumuzun yapısını incelemeye ybnelik araştırmalann hemen hepsinde karşılasılan çellski ve zorluklar, feodal kalıntılann bulumıp bulunmadıgı ve varsa sosyal yaşam etklnlık derecesi uzerinde yogunlasmaktadır Bu konuda ıleri sürulen farkh göruşler, ilertd kuruluslan özde oltnasa bile, karşı karşıya getlrebilecek derecede etkindlr. Bu etldnlik çeçltli devrlmcl kuruluslann pratıglnde yansır. Çağımızın toplumlan sosyoekonomik yasamm belll baslı Uç odağında. toplanmıştır. Bunlar büındıgi gıbi, a) Bîreysel ekonoml lUreetnln feoerli oldugu toplumlar, b) Toplumsal ekonomi sürednin geçerlı oldugu toplumlar. c) Bireysei ekonomiye dayanan çürük yapılannı onarma ya da degıstırme süreeinde olan toplumlar. Gene büinıHgl gibi TUrk toplumu bu uçüncü odaktadır ve bu yolda somut öneri ve çÖBÜmleri ortaya koyamadığı için çellşkıler lçlnde yüısmek tadlr. Bu çeliskiler keskindtr. kl devrlmci kuruluslar arasındakl bağlanüyı olumsuz yönda canlı tutabıllr. Üreüm araçlannın tekelleşmesl şeklinde tanımlanan kapltalist Uretlm sUrecinln kaçınılmaz sonucu bireysei ekonomi anlayışı, basıt bıçiml ile küçük burjuva ve emekçi kestmtnde de çok İyı algılanabillr. Bunun blr nedenl da topluma ve gelecege alt güvensizlik duygusudur. Konuya işçi sınıfınm devrimci eyleml açısından yaklaşır sak, bu bireysei ekonoml anlayısının basit biçımi bir feodal kalıntıdır. Kapıtalist toplumun İç çelişkilerinın emekçi yığınlan tarafından yetennce algılanamanus olması demektlr. î»çi, feodal düzendekl emekçinln bilinç düzeyinde değüdir elbette. Ama blr üst üretım biçimlnin çellskılerinl yansıtacak Ustyapı olarak hukuk ve hukuk anlayışuun çok kısa ve keaintill blr geçmişi vardır Ekonomik gücü elinde tutan burjuvazi, doğal olarak bu hukuk anl&yışını da kendl çıkarlanna hizmet edecek yönde saptırmaya gayret göstereosktlr. îşte çeliski burad» çöztUmeye baslar. îşçl sınıü bu feodal kalıntıyı içlnden atacak bilinç düzeyine erismeye baslar. Bireysei ekonoml anlayışı burju vazl lçın feodal kalınti deglldir. O. yapısı geregl Uretim araçlannı tekelteştlrmeye glder Tekellasmede lse, tüm toplum göı önüne alındıgında bireysei ekonoml anlayışı geçerlidir. Oysa İşçi sınıfı içln sorun aynı değüdir. Bir zıt kutup olarak, lsçl «ınıfınm tarihsel görerl kurulu düzenl tüm çahsanlardan yana değiştlrmektlr. Bunun İçln tüm feodal kabntılardan annması gereldr. Yapısal değlşlml bekleyen toplumun gereksinmelerlne yanıt verebümek içtn gereklldir bu. AsUnda konu İkl paragrafta da lncelenebillrdl: Kırsal bölgo ler ve küçük kentleTde; gellsmış sanayi bolgelennde. Ne var ki, TUrk toplumunun kandlslne ftzgü yapısı köy ve kent & mekçılerl arasmda köklü blr ilişkıyi bünyesınde saklar. Ülkemlzde henüz çok genç olan burjuva sanayılfişme sürecd, nnıf bllincini ve çıkarlannı korumasını bilen bir lsçl sımfmı İkl nesll blle görmemlştLr. TUrk işçl sınıfı kırsal bölg» kökenlldir. (En azmdan yıllık izninde memleketine gider). Do layısıyla işçide köy ve kent kültürü birleslktlr. Köyünde edindigi örf v« geleneklerinl keotto d* devam ettlrmek ister. Kırsal bölgelerde Uretlmln çok daha ilkel olusu nedenl üa feodal kalmtılara daha çok rastlamak oUadır. Dogu'da vaşamm ekonomik düzeyi, toplumlann üretlm sürecleri karşısında tayaslandığm da denilebillr ki, feodal devirden daha da geridir Dolayrsı ile ekonoml düaeyinin sosyal vaşama yansunası, feodal Uretımtn belM basb unsurlannı daha da kahcı künustır. Kız evleodirirken basuk paraa lstenlyorsa bu •konomlk yeterslzliğm bir gorUnttmUdUr. G«ne kan davalan, ilkel üretim blçlminln sosyal yasama y«ssrmumdan baska b t r s ^ degüdlr. Anadolu'da, yeni hukuk tnlayısmm gerektlrdlgl svlenme kurallanna uymayan pek çok vöre vardır. Açlret yaşamı blrçok bolgede halâ geoerUdir. Hatta diyebıllrim kl aşlret yasamı btiyük kentlerde, burjuva İçlnde büe geoerlldlr. îklslnde de güvensiıllk ve korunma İç gUdUsü vardır. Adam on daire11 blr bina yaptırtıyor, kısını, oğlunu, kaynını, yeğeninl v i . hepslnl btrer daireye oturtuyor. Aman blrllkt* olalmı. îki aokak ötesine güven duyamıyor. Egemen olan Uretim biçlmi kapitallst Uretimdır. V« bu bir üst üretim bıçiml. ancak emperyalist asamada feodal kalınölardan gerçek nnlnmri» arınabillr. Çünkü yalnız o aşamada her 8*7 ekonomik yeterlllik İçin dlr. tntMTi insan olarak blr degerl yoktur. Sadeoa yaşamı surdürebilmek sös konusudur. Ne gelenek kalır, ne örf, ne de Insancıllık. Bir tek şey önemlıdir: «YAŞAYABtLMEK». (L. Tolstoy) 3. baskj ı AtLE ÇEVRESÎ (A. Mauroıs) BtR AC1 ŞARKI (A. J. Cromn) VARLIK YOKLUK Macit Kitabevi • • • • Sunar. Gümüşhane tU Ve îlçelerı 10 TL. Gümüşhane tll Hantası 15 TL. öğretmen Kıynnı 7,5 TL. Köy Enstitüleri Rozetı 15 TL. îsteme: Macit Kitabevi SAMSUN Toplu sipanslerd'1 % 25 indirimli. Kntel StDAB TUrk yazarlan dlzlsl • NAZDd HtKMET «ŞU m i YILINDA» • MUZAFFER BUYRUKÇU «ARKASI YARIN» • EDÎP CANSEVER BEN RUHI BEY NASDLEM. • TARIK DURSUN K. «BAGRIYANIK OMER ÎLE GÜZEL ZEYNEP. • ERMAN ŞENER «StNEMA SEYÎRClStNtN EL KtTABU • NAZIM HÎKMET •YAZILARU • SEZER TANSUG «S.\NATIN DtLλ • TARIK DURSUN K. •BAHRIYELÎ ÇOCUK. • KEMAL SÜLKER .İKİ KOVFEDERASYON TVRKİŞ VE DİSK» • DEMIR ÖZLÜ •BtR UZUN SONB4HARHer Mtap 15 Ura P.K. S36 Istanbul • Dağıtım: BATEŞ OKUYUCU MEKTUPLARI MÎLLÎ EĞİTÎM BAKAN1NA DUYURU 19751976" ders yılı başından ben ardı arkası kesılmeyen olaylar, baskılar, hunharca katlıamlar halâ devam etmektedır. Her yeni gün gazetelerde, TRT'de sinlr bozucu çatısma haberleri duyulmaktadır. Bazan bır, bazan ıkı, bazan da üç oğrenci bırden bldürülmektedır. Bütun bunlara bğrenci olaylan adı verılmektedır. ASlında oğrencı olayları degü, katlıam olajlandır bunlar. Bakanhğınıza bağlı öğretmen okullarında ve eğıtım enstıtulerinde bu tıp olaylar daha da yogunlukta. Öldurme, yaralaına yetmıyormuş gıbi, okuldan atmak, sürgun etmek, süresız uzaklaştırroak olağan şeyler naline getırıldı. Okumak lsteyen, öğretmen olaraK vatana yararlı olmak lsteyen masum bğrenciler bu cezaya layık görulınektedır. Ceşıtlı düzenlerle, dolaplarla bu oğrencıler perışan duruma sokulmaktadırlar. Size bu okullardan bir tanesinı ornek olarak vereceğım. Okul; Kırsehir Ilkdğretmen Okulu OKUI Mudurü Ahmet Taşer, Mudür Yardımcısı All Aycı, oğretmenlerden bazılarır.ın ısımlerını vereceğım, Cemıl Aydın, Atıllâ Kıper ve dığerîerl.. Okul Müdürü, yardımcısı ve da yatakhaneler basümıs ve yandaş oğretmenlerle işbırüği devrlmci öğrencıler ddvtılmüsyaparak devrımci ögrenciler tür. Yatakhane kspüartnın açık uzerinde baskılannı artUrarak bırakıldığının anlaşıldıgı basdüzenlı şekılds bu öğrencileri kında nbbetçi öğretmenlerin or okuldan uzaklaştırmıştır. tadan kaybolduklan görulmüştür. Kapıiar neden açık bırakılTarih vererek açıklıyorum: 10 kasım 1975 Ata"yı anma dı? Hergün nöbetçi ögretmenle toreninde devnmcl ogrenciler rın kilitledıği kapılan, neden o üzerıne okul müdurünün önder gun kilitlemek lüzumunu gostermedıler? lığınde saldırümıştır. Arkasıdan sözde suçlu görü12 ocak 1976 Tezgâhlamp, len 30 devrimcı öğrencı okul sergilenen olaylardan sonra yidan uzaklavtırılmıştır. ne devrimci bğrencılerden 60 8 ocak 1976 Gece saat ögrenci daha uzaklaşünlmıstır. 23 subat 1976 Okullanna donen diger devrımci dğrenciler de okul idaresimn duzenledigi okuldan uzaklaştınldıilarmı büdiren yaalarla karşılaşıp, okulu t«rketmek «orunda kalmışUr. Tek tük kalan devrlmci öğrenciler de; 68 nolu koğuşta KU rulan ülkü mahkemesmde komandolarca yargılanıp, falaka cezalanna çarptırüdıklarından, sırtlanna bınılip dolaştırıldıklarmdan okuida .calamaz olduıar. Şimdi soruyorum sıze: 1 Okuldan uzaklaştınlan bu öğrenciler vatan evlâdı degü mı? 2 Sadece ülkü ocağına <cayıtlı olanlar mı okuyabılır? 3 Geceleri jataklarından kalkıp okul basnaaya gıtmediklerınden, UIKU ocaklarma kayıt lanmadıkiaıından, aıdat bdemsdıklermden, rozetlermı ta.tmadıklanndan okuyamayan bu ogrencilerın durumu ne olacak? 4 Komandoların ifade ettiğı gıbi ulkü ocaklarma gırılmedığı ıçın Oiuma ımkânı elden gıtıruş mi oluycr° 5 Oku! mud^ru \e jandaşları hargı gorevle okuida buîunuyorlar? Yusuf Gdncu BUCA IZMtR YENİ ANKARA Woolf: MRS DALLOTOAZ • Josepb C'onrad: KARANLIĞIIS TÜREGİ Genel Dağıtım: C£MMAY EKtM'DE ÇJKliOP TARIK DÜRSÜN K. Her JJrlü naberle^me: PK. 836 tstanoul Yöneten: Gece kursları istiyoruz Bızler îktısadl ve Tıcarî Ilımler Fakultesi (Ege Unıversıtesı) son sınıf ogrencılerl olup, günduzlen çalışıp gecelerı okumaktayız. Bugunlerde okulumuzda Ankara Unıversıtesi Eğıtım Fakuıtesl ogretmenlık sertifikası ıçm gündüzlen kurslar açacaktır. (Bu hak boykotla elde sdilmiştir) Boyle bir olanağın gece bğrencilenne bir takım ıraddî menfaatler sağlanamaması so nucunda açılmayacağını üzulerek öğrendık. Bu olanağın bızlere de sağlanmasını istiyoruz. Takdır edersıniz ki, günduz ealısan bır oğrencinın bu kursları gundüz takıp etmesıne ımkân yoktur. Aksl takdırde ışinı kaybeder. Bu da ona buyük mali külfetler yukler. Memleketımız gibi kalkmma yoluna adımını at mış bır ülkeda ve nuîusunun yaruuun okumayazma bllmediği bir memlekete, bu eğitım ordusuna bi* katalmak ısteyen Kemallst, yüreklen vatan aşkıyla dolu çahşıp okuyan genç beymlere bu işle görevli kimselerin fedakarlıklar yaparak boyle bir olanağı sağlamalan. anayasamızm eşıt haklar maddelerıne de uygun olarak gündüz kurslan gıbi, gece kurslarının da açılmasını, gazetenız aracılıgı ile ılgilılere duyumlmasını istiyoruz. 1.T.B.F.T1 Bir Grup KASET KAUPLARI YAPTIRILACAKTIR SUMEREAKK YARIMCA PORSELEH, SERAMıK VE CiHİ SANAYii MÜESSESESiNOEN 1 Muesesemızin ıhtıyacı bulunan 8 Tk. komple ve 16 adet tek parça kaset kaUplan 23/8'1976 günu saat 15 00'de kapalı zart usulü tekltf almmak suretiyle ıhale edllecektir. 2 Muvakkat teminat 10 000, TL. olup, ıha'.e saatinden once Muessesemiz veznesıne j&.tırılması ^arttır 3 Teknık Rpsım ve Şartnameler Muessesemiz Ticaret MudurUiKunden temm edjlebılir. 4 Muessesemiz 2490 sayılı K'mma tabî de§ı!dır SUMERBU'K YARIMCA PORSELEN SER4MÎK ve ÇtNt SANAYlt IVILESSESESI Kara ve Denizi Ancak C^ GÖKLER l TAIV1AIV1LAR •«8 HAVA KUVVaiERıNı GUCLENDıRME VAK!~İ