Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Sahlbl: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecilik T.A.Ş. adına NADİR NADİ • Genel Yayın MüdÜTÜ: OKTAY KURTBÖKE • Sorumlu Yaz İşleri Müd.: ... ÇE1t!\ ÖZRAİRAK • Basan ve Yayan : CUMHURİYET Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Cağaloğlu, Halkevi Sok. No. 3Sİ1 • TELGBAI" T » MEKTUP adretij CUMHURÎYKT ISTANBUL Posta Kutusu: IstanbnJ N o : Î4« Telefonlsr: 23 42 90 22 42 M 22 42 97 22 42 98 22 42 99 CUMHURIYET ÜXMAYI~TAA*HHÜT~EDEH • Bt'ROLAR: Ankara, Ataturk Eulvan S>n«X Apt Yenisehir, Teİ! 177477 255TO1 • İZMİR Hallt Zly» Bulv»n No. 65, K»t 3, Tel.: 81230 24709 • GÜNEY illert: AUtürk CacT. üfcurln P«s«J, Tel.ı H5S0 19731 ABONE ve tLAN Ayl»r 12 • il 1 Surüçl 640 m 136 45 *urUüsı 810 4 S 203 67.60 U Ülke gruplanna v» agırhğına göre, uçak farkl ckuyueu tarafından aynca ödenir. Basük (Maktu) • «. ~ . • • » > » • • • oou 2 s ve ı Sayt» (Santımi) . . . . . 140 4., »., e. Sayt» (Santlmi) . 120 Olüm, Mevuu. resetkti» (5 SanUm) . . 3U0 Nışan. Ntk&n Evlerjne Dogum . . . 225 Yayın Havan (Kellmest) >. ^ . . . * Kayıp (Kelımesl) . > „ . . „ . . „ 8. SA7IS1 150 KURÜŞ Sovyetler, ABD (Baştaratı L aayfada) Öte yandan Başpiskopos Makanos, Tahran'da yayımlanan «İttilaat» gazetesine verdi*ı bır demeçte. «Kıbnslı Rumların o lup bittileri hiçbir zaman kabul etmiyecekierini ve olup bitlinın kabulil anlamma gelecek hiçbir antlaşma imzalamıyacaklarını» söviemiştir. Makarios avni f!p^ı»»cte. ^da'fia Türkiye'nin önerdiği gibi bir federal devlet knruimasının Kıbns'm fiiien taksimi anlamına £e1ece£i ve Ada'mn bagımsızhgına son verecek olan Enosis hareketini giiçlendirecegi eöriişünde old'igunu tfade etmiştir. Makarios. «Kıhnslı Türklerin ayn vaşamsya haklan olduğunu. fakat Rum halkını verinden vurdundan etme hakkıra «a hit) olmadıklarmı» söyledikten sonra »Bununla birlikte. Türk topluluŞunu tatmfn edebfleeek her ttirlü teminatı görüşmeye ha*triTi» demistir sonra alacagımız tedbirier ayns nitelikte olacaktir. Henüz ou safbada veni bir durum vobtur.» GÖZLEM (Baîtarah 1. Savfad>> CHP 189, 31 de DemoVratikler, 1 de Timisi... dlye hesaplar yapmayın, parlamento aritmetiğinin cetvellerine, s:zin bizim gibi «sade» vatandaşların aklı pek ermez, bakarsınız yarın bir aaygıdeğer parlamenter, sandalyesinl kaptığı gibi soluğu bir başka partide alıvenr Bunun için, papatya falı bakarcasına: Güvenoyu alır mı, almaz rm?.. diye olasüıklar zincfrtni sağa sola sallamaym hiç. Af görüşmelennde de böyle olmuştu. Af çıktı, çıkıyor derken, yirmi «Müslünıaı» karcleş^ hükümetlerini arkadan hançerliyerek, bır gece içinde bütün siyasal denseyi bozuvermişti, hatırlarsanız. Demokratik Parti tümüyle kirmızı oy verir mi, vermez mi?. Millî Selâmet Partisi içindeki «Mason hafiyeleri» düne katfar, Cenabı Hakka sığınıp, aşk ile kürrettikleri Demirel'i. desteklerler ml, desteklemezler mi? Kime karsı, kim için ve neden cBağımsız» olduklan pek anJaşılmayan şu gezer ve yüzer oy sahipleri hükümete beyaz oy verirler mi, vermezler mi?. CHP içinde. bir daha vatanln içinde bulunduğu tehlikeleri anlayıp. bır çırpıda Cephe siperlerine atlayan olur mu, olmaz mı? Fütün bunlar, parîamento aritmetiğinin. azselişmiş deTnokrasimize özgü çok bilinmeyenli denklemlerinden biridir. Türkiye'de yıllardır demokraslnin biçimsel gSrünümflnu, çok partill hayat sayan, tek boyutlu kısır düşünce yürürlüktedir. Düşiince yasaklarıyla örülmüş cutanç duvarlar^, toplumu önünd'e sonunda, siyasal bıınahmlann çıkmaz sokaklanyla karşılaştırıyor. Buçün, gömlek deSİ$tir1r gibi parti değiştirenlere de bakıp çok fazla Bfkelenmemek gerekmektedir. Çünkü on!ar, bu düzenln aci tneyveleridir. Toplumu, düşünce yasaklarınm dikenll telleriyle kuşaüp koşullandırdıktan sonra: Yikıcı düfünce... Aşın cereyan... eibl gerekçelerle yönetmeye kalkarsanız, karşınızda işte böyle, kab» bir tablo buiursunuz. Bir düzen anlayıjının, bir slstemin kaçmılmaz sonuçlandır bütün bunlar. Bir Clkede, hükümetlerin kurulup kurulmaması. be$ . on parlamenterin bir iki hafta içinde parti degiştirmesine baŞ'.anıyorsa. o ülkede demokrasiyl oluşturan temel koşullardfan birl eksik demektir. Böyleslne temelsiz bir lnsaatın çatısma kiremlt koyarken urun uzun düsünmek gerekiyor. Belki Demirel güvenoyu alırsa, devlet örçütünde ilerici memurlar yerlerinden bir bir sökülüp aîmacak, yürümekle kaldınmlan »îmdırmayan. tutum, yine öğrencilerl birbirine sokacak, sokaklarda delikanlı kanı akacak, birkaç yazar çeşitli gerekçel°rle susturulmak istenecek ve kredi musluklan, dost ve birader avuçlarına milyonlar dökecektir. Ya güvenoyu alamazsa? O zaman da. Demirel, bu kez kendisine Başbakanlık koltuiunun parlamento içinden. rfe kitlendiğini gözleriyte görecektir. 12 Mart 197Tde kendisine memleketi yönetme yeteneşinden voksun olduğu bildlrildi ve ülke yönetimi «yedekteki» sagoı politikacılara bırakıldı. Bu süvenoylsmaFinda parîamervto da kendisinc «Hayır» derse, yurttaşın seçimlerde »öyleyeceSi söz srtık şimdiden belli ol»caktır. B^ınahmdan çıkıs yolunu erken secimdcn geçirmeypn her çözüm. bunalımm ömrünü uzatmaktan başka hiçbir çlvasal «onuç varatmaz. Bunalımm çonuncfa değl!. henüz hasmdayız şimdl. Parlamento aritmetiğinin hesap cetve'.i, yarm obiir eün ne gösterir bilemeyiz ama. sağcı politikacıların altında kalacaklan yıkıntı bugünden bellidir. Duydugunuz ?esler. bir yapmın degil, bir yıkıntının çatlrtı ve gürültületidir. Uğur, "Hükümet'ten kuşku (Başt&ran 1. Sayfada) ca hükümete güvenoyu bildireceklerini bildirmişlerdir. Millet Meclisinde dünkü tartışmalı olaylar, CHP'li Ugur'un konuçmasmı cevaplandırmak üzere söz alar* MHP'li Başbakan Yardımcısı Türkeş'in konuşması sırasında olay çıkmış, Türkeş'e yönelik tartişmalar sırasm da APlilerle GHP'liler birbirlerinin üzerine yürümüştür. Hükümet programımn görüşülmesinin gece yarısını da geç mesl üzerine güvenoylaması cumartesi günü yapılacaktır. Program bugün de, Senatoda görüşülecektir. duyuyoruz.v İngiltere'nin uyarısı Öte yancfan İngiltere hükümetinin Ege denizindeki 12 ada ile Midilli, Sakız, Sisam ve Nikarya adalarınm silâhtan armınış statüsünün korunmasım istediği bildiriimektedir. AFP'nin haberine göre, İngiltere bu konuda ilgüi devletler nezdinde danışma niteliğinde te maslar yapacaktır. Haberl veren ajans, İngiltere hükümetinin Yunanistan'ın uluslararası anlaşmalara ayklrı olarak Ege denizindeki adalara askeri yığınak yapması üzerine bu teşebbüse geçtiğini belirtmektedir. Uğur'un konuşması Çağlayangil'in demeci öte yandan Dışişlert Bakanı îhsan Sabrj Çağlayangü, Ankara'da verdiği demeçte, Yunanistan'ın Türkiye ile ilişkilerinde gerginliği arttıracak davramşlardan sakınaeafı Umldinl koruduğunu söylemiştir. CaSiavangil, demecinde ştınlan söylemiştir: «Türkiye. Yunanistan tlişkilerlnde perginligtn artması değil, •zalması konusunda gayretlerimiz vardır Ben. komşumuz Yunanistan'ın bu Rayretlere olumlu cevap vereceği ve gergınlifl arttıracak hareketlerden sakınacagı ümidini daima muhafbza ediyorum.» Klerides'in, Makarios'a istifasını verdiği açıklandı LEFKOŞE Kıbrıs Rum hükükümeti sözcüsü, toplumlararası görüşmelerde Rum tarafı temsılcisi Glafko» Klerides'in Başpiskopos Makarios'a istifasını sunmuç olduğunu ilk kez kabul etmiştir. Öte yandan, Kıbns'taki Yunanistan Büyükelçisi'nin de bugün aniden Ada'dan Atina'ya gidişinin de bu bunalımla Ugili olduğu sanılmaktadır. (UPİ) Kıbns Kıbns"ın geleceğine Uişkin siyasal görüşmelerin Viyanada Türk ve Rum toplumlan arasında yapılacagma değinen Çaglayangil, Ege sorununa ılişkın olarak da şöyle konuşmu$tur: «Eşje'deki sorun aramizdaki mutabekat vechile uluslararası kuruluşlarda haFledılecektır A ma uluslararası kuruluşlara han gı konulan, ne şekılde götüreceğimiz de yine Yunanistan'la aramızda yapılacak görüşmeyie tpsbıt edılecektir.» Hamile (Baçtaralı 1. nvfarU) .Non lira olarak saptandığını açıklamıştır. İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığını, Eczacılar direnişi nedeni ile aralık 1974 tarihinda yayınlanan 10 numaralı bildlrisindeki, «îlâç depoları, ilâç satıcıları ve ilâç imalâtı gibi halkın sağlığı ile ilgili i? yerlertnde boykot ve direnişi yasaklayan» karan dün fabrikada işçllerin görebileceği bir yere asılmış ve işçilerden bu karara uymalan istenmiştir. Aynı bildirlnin bir örneği işçilerin üyesi olduklan Petrol İş Sendikasına da gönderilmiştlr. îşveren yetkilileri, serum bölümününı tekel olması netfeni ile 24 saat çalışması gerektiğini, bazı hastaneler den serum istenmeye başlandığmı bildirerek, fabrikadakl direnişin özellikle bu yönü ile Sıkıyönetim Komutanhğının söz konusu bildirisinin kapsamına girdiğinl söylemişlerdir. Yine işveren yetkililerinin yaptıkları açıklamaya göre, direnişe gerekçe gösterilen 7 işçi, 31 aralık tarihinde Petrol İş üyesi olmadan önce, disiplin5İz ve düzenslz davranışlan nedeni ile işten çıkanlmışlardır. Amerikan askeri yardımı Çağlayangil, Amerikan askeri yardımı yeniden başlamadığı tak dirde Tiirkiye'nin Usler konusunda nasıl bir tutum tatanacağı yoîundaki bir soruya da şu karşJUgı vermiştlr: «HUkümetimiz i?ba?ına geldiginden beri bu safhada yeni bir teşebbüste henüz bulunmamıst'.r. Bu konuda nasıl tıareket edecefimiz evvelce Amerikan hükümetine bildirilmtştl. Yardımın kesılmesi tek taraflı bür karar olduğuna göre, bizim de bundan ÜÇ ÇOCUKLU (Baştarafı 1. savfada) nunda? Bekçi Çakır daha 35 yaşmda azıh hırsızların kur3m»larına hedef oldu. Tam yedi kurşun yarası alarak görev yaptığı Darüş şafaka Caddesinde görev başında şehit oldu... Kaleboyunun tozlu arka sokağmda, 13 numaralı tahta kapılı evin önünde hıçkıran üç yavrunun dudakları zaman, zaman bel li belirsiz, «Baba, babacığım» diye kıpırdıyor. Artık, gecelerin o yorgun insanı yoktu. Saçlarını ok şayan sıcak eli öpemeyeceklerdi. Okul önlüklerird çıkarmıs, hıçkıran bu küçücük kalplerin acısını kim dindirecekti? Anne, hastanenin gusulhanesinde gözleri dalgın beyaz kapıya bakıyordu. Sami Ça kır artık yoktu. Evet, bu bir gece bekçisinin dramı idi. Bu dramı geride bıraktığı üç yavrusu ile eşi yaşayacaktı ömür boyu... dan fırlayan uzun boylu ve uzun saçli kişi çift tabanca ile a ı « e başladı. Arkadaşlm gda açıp itapayana kadar yere yıkılmı?tx. Kuyumcudan çıkan ikmtı adam ateş edenle birlikte otomobile bir.ip kaçtılar. Ben de kendmıı yere atmıştım. Her şey çok kısa sürede oldu» demiştır. Mahallın emniyet amın ve cinayet masası ekıplerı oiay yerinde tam 14 adet boç kovan Duidular. VeriIen bilgiye göre silâhii ve otomobılli soyguncular fcuvumcudan 74 parça çeşitli mücevher çalmışlar. Ancak içinde para bulunnn kasayı açamamışlaT fimeıikan (Baştarah 1. Savfad*) 61düğü «çıklanmıştır. Generalin ölümü hakkında soruşturma açümıştır. Öte yandan Washington'da ABD yetkilileri, Amerika'nın âcil ek askeri yardımı olmaksızın Saygon Hükümetinin ayakta durmasına olanak kalmadığını söylemek tedirler. Kara Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Fredervck Weyand, önceki gün Senato Silâhlı Hizmetler Alt Komitesinde verdiği ifadede bu gerçeği belirtmiştir. Başkan Ford, Saygon'a acil yaT dım olarak 300 milyon, Kamboçya için 222 milyon dolar ödenek iste miştir. Fakat her iki Mecliste de ilk yoklamalar bu isteklerin kabul edihneyeceğini göstermektedir. Senatör Humphrey, bu ödenek ka bul edilene kadar Phom Pen hükü metinin iş başında kalıp kalmayacağından bile kuşkulu olduğunu söylemiştir. Garanti Bankası'nda GamSen Sendikasına üye olduklan için, Genel Müdür Muavini ve Şube Mücfürü dahil çeşitli görevlerdekl 12 kişinin işten çıkarılması olayından sonra, işyerinde haskı yapıldığı Bölge Çalışma Müdürlüğü Müfettişlerince saptarnnıştır. Bölge Çalışma Müdürlüğünün işyerlerinde yaptırdığı inceleme sonucunda Garanti Bankasında çalışanlann GamSen'den istifa etmeîerl, üye olmamaları yolunda baskı yapıldığı saptanmış. kanun.1 işlem yapılması için ilgili evrak İstanbul Cumhuriyet Savcılığına iletilmiştir. Yardım edeceğün Soyguna engel olmak istediği sirada öldürülen bekçinin çocukları. Emine (12ı. Fevzjye <10) ve Recep < > e yardım edeceğini soyle9 yen kuyumcu Mehmet Gördaniı, «Keşke mal gitse de can'a bir şey olmasa idi. Çok üzgünüm. Bekçinin çocuklarına yardım edeceğim. Hiç olmazsa onlann acısnı biraz olsun dindirebilirim» diye konuşmuştur. Olay İstanbul kentinde can ve mal emniyetinin kalmadığı, hırsızlık, soygun, karmanyola, yankesicilık olaylarının giderek arttıgı, dön?m de, görevlilere de silâh çeken, göz kırpmadan öldüren kişilerin de arttıgı günlük polis raporları ile ortaya çıkmaktadır. Son olay da bunlardan biridir. Fatilı Emniyet Amirliğınde gorevli gece bekçilerinden 35 yaşında üç çocuklu Sami Çakır, arkadaşı Hasan Ancı ile dün gece sabaha karşı Fatih Darrüsafaka caddesinde devriye gezerken aynı cadde üzerindeki Mehmet Gördanlıya ait kuyumcuyu soyan üg kişiyi yakalamak istemişleıdir. Beyaz Murat marka ve çalınmış bir otomobille kuyumcuyu soymaga gelen bilinmeyen kişilerden biri bekçileri görünce iki tabanca sını birden ateşlemiştir. Bekçi Sami Çakır yedi kurşun yarası alarak hemen ölmüşrür. Arkadaşı Hasan Ancı olayı şöyle anjacıyor: «Caddeden ikinci kez geçıyorduk. İlk geçişimizde otomobıl yoktu. İkinci geçişte aratn görünce, Sami Çakır, ikimiz arka arkaya yürümeyelim. Hırsızlar silâhiı olabilirler. Ateş ederlerse hiç olmazsa bir birimizi savununız diyerek karşı kaldınma geçtı. İşte bu sirada otomobilde bulunan kışi, bekçıler geliyor aıve bağınnca, kuyumcunun kapısın Teni Asır'da sözleşme TGS ile Yeni Asır ışvereni arasmda imzalan^n toplu sözleşıne sonucunda işçi ücretlerine onala ma 2 yıl için "'» 35 oranuıtia zam yapılmıştır. Kıdem tazminatlannm 30 ^xnden 45 güne çıkanldığı SÖZIPSmede ayrıca her ay 25j ora ye> mek parası, yılda 1^ maaş ıkrsmiye, 1 maag izin gideri, 50 lüa çocıık parası jnbi çeşltii sosyal haklar kabul edilmlştir. C |CeK aSISI ' VPrmİunr VCMlliyuı Kamboçya öte yandan Kamboçya Başbakanı Long Boret'in Tayland'ın başkenti Bangkok'ta bulundugu sirada Kamboçya Ulusal Kurtuluş Kuvvetlertnin temsilcisiyle gö ruştüğü bildirilmiştir. Tayland ve Kamboçya'daki hüküraet yetkilileri, bu görüşmesinin Kamboçya sorununa banşçı yollardan bir çözüm bulunmasımn başlangıcı olabileceğini belirtmişlerdir. Başbakan Long Borene Karnboçya ülusal Kurtuluş Kuvvetleri temsilcisi arasındaki görüşmenin sonucu hakkmda bir açiklama yBpılmamıştır. Ancak Tayland'daki yetkililer, Pnom Pen hükümetiyle Ulusal Kurtuluş Kuvvetleri arasındaki görüşmelerin devam edebileceğini öne sürmüşlerdır. Savaş alanmdan gelen haberlerde ise, ülusal Kurtuluş Kuvvetlerinın Tayland'dan Kamboçya'ya giden yolu da kestiklerı yeralmaktadır. yaptl J Komando (Baştarafı 1. savfada) Boykotçu öğrencüeri ikna edemıyeceğini anlayan okul mudürü güvenlik makamlarına başvurarak yardım ıstemiştir. Olay yerine gelen toplura polislerinir yar dımjyle kapılar açılmış ve öğ en cilerüı okula girmeieri sa^lan miitır. Kapılarm açılmasıyle okul içerisinde de dışarıdaki boykotçulan destekleyen bir grup öğrencinin bulundufunu gören okul müdürü tru öğrencileri de dışan çıkarttırmış ve herhangi bir olayın çıkabileceğtni ~özönünde tutarak kendi yetkisiyle okulu bir gün tatil etınıştiı. Bulgaristan Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu dün yaptığı açıklamada, çiçek aşısı bulunmayan Türk vatanrfaşlanna vize verilmeyeceğini açıklamıştır. Başkonsolosluğun açıklamasına göre, Bulgaristan'dan transit geçecek veya Bulgaristan'ı ziyaret edecek olan. Türk vatan daşları, gerekli vizeyi almak için, İstanbul. Edirne'deki konsolosluklar ile Ankara'daki büyükelçiliğe ve hudut kapısına çiçek aşısı belgesi ile başvurmak zorunda olacaklardır. Öğrencileri (Bastamfı 1. « diyetten uzak kaldışını belirterek, «Steno dersi ile meşlekle ilişkili pratik derşlerin arttırılarak, meslekle ilişkisiz teorik derslerin kaldırılmasım, staj olanağımn sağlanınasını, yabaneı dile yeterli bir biçim verilmesini, mezunların gazetecilikten anlayan kişiler olarak yetiştirilmeleri için uygulaTnalı programların yeniden düzenlenmesini, eğitimin ya fakülte. ya da fakülte üstü duruma getirilmesini» istemektedirler. > I V * m m Hltffenyeni , telefon ' numaramnı t \notediniı j 283550 / (7hat) t t 1^ I 1 r J 1 I 1 . İMMA'da İMMA'ne bağlı Galatasaray Mühendislik Yüksek Okulu öğrencileri de dersleri boykot etmişlerdir. Okullann üniversiteye bağlanmasını isteyen öğrencilerin boykotu üç gün sürecektir. f 10 Nisan 1975 Perşanbe giinünden \ J t itibaren bizi yeni lur ~ arayınız A L T 1N Cumhuriyet Reşat fi'.10 850 635 860 CHP adına göruşıennı aç'liiavan Grup Başkan Vekillerinden Necdet üğur. rürkıye'nın ekonomik durumunu açıkiamakla sö?leruıe başlamış. 1375 bütçesının ekonominln bugünkU e|:iimienne göre 11 müyar doiayiannda bir açık vereceftmı 1975 •"ergi gelirlerinde 56 milvarlüt bir aEalmarun olacagım, 9 milyarlık istikrazın JapıHp yapılmıyacagının da bir sorun olduğunu beIirterek, gelirlerdekl açıklann hangi yoldan kapatılacagını sormu?, Demirel hUkümettnin proRramırun niteliklerini incelemiş, programin vaad dolu bır mavi boncuk programı olduğunu öne sürerek özetle şunlan söylemıştir: • İş yapmak isteyen. Türkiye'yi enflâsyon ve işsizlUcten kurtarma amacını güden, ciddi bir hükümetin programı, ne böyle şirinlik muskası gibi olur, ne de Başbakan adayı ve yardımcılannm davranışlan daha güvenoyu almadan böylesine hafif ve sorumsuz olurdu. Propamı ilk okuduğunuzda bugüne kadar CHP'nin izlediği politikayı andıran görüntüler, işler var gibi geliyor. Türk halkınm CHP'den beğendiği deyimleri, kav ramları, yaklaşımlan sanki nynı politikayı izleyeceklermiş izlenimi vermeğe özenerek taklit etmişler. Oysa bu program CHP poüti kasının taklidi degil. sahte?idir. Dikkatle incelendiğinde o halktan yana görüntülerin sanki CHP ile halk yararına yarışa girmiş izleni mini veren yaklafımların gerisinde, gelir dağıhmından aslan payı almakta olan küçük bir azmlıem yararına hizmet edecek bir prog ram gizlidir. Sosyal güvenlik politikası güder DP grubu adına gibi görünen bu program gercekte DP adına Mehmet AHınsoy Türk toplumunun gelir ve servet dağıhmındaki dengesizliklerini da konusmuş, hükümet bunalımının içinde yeralan olaylan beha artıracaktır.» lirttikten sonra Demirel'in esSeçim hükümeti kiden oiduğu gibi ülkede fiyat Cephe hükümetinin «sağ ekono artıçlannı önleyemeyeceğini öne mik güç temsUcUerinin kurduğu sürmüş, «AP özel teşebbÜFe suni, tutarsız, geçicit belli bir aSırlık veren ekonomiyle yüriit kredi amaç. yani bir seçim amacında tügü dost ve vakınlara birleşmiş partilerin kurduğu bir imkam bahşeden. imtiyaz ekohükümet» olduğunu belirten Uğur, nomisiyle milliyetçi midir? Nasbu hükümetin uzun süreli bir hü yonal sosyalist olan milliyetçi kümet olmayacağını belki bazı toplumcu görüs tnüdür» demişcephe Iiderlerinin bilmediğini öne tir. sürerek: Zaten onlar ServanAHınsoy grubunun redoyu vetes'in kahramanlan gibi bir yap receğini belirttiği konuşmayınma dünyada yaşamsktadırlar» de da daha sonra şunlan söviemişmiş ve sözlerine özetle şöyle de tir: vam etmiştir: «Bu hükümeti teski! eden «a• Ama sayın Demirel bu i?in yın partilerin ortaklaşa bir hüuzun süre yürümeyecefiini çok kümet kurmanır» ötesinde bir iyi bilir. Eskid'en Basbakanlıgı iddialan daha var: Fu iddiaya sırasmda bu ekonomik çikar Cöre bu hükümet miliiyetçi par lan bagda^tırmaya. dengelemetiler toplulueuncfan oluşmaktaye çalısmış. Ama başaramamış riır. Ve komünizmın felâketintı. En sonunda bağdastırmakden memleketi korumak için kııtan vazçpçip. büyiik sermaye rulmuştur. Milliyetçilik, hayat ve kuruluşlann gplişme vc des eörüşü, yaşama felsefesi ekonoteklemesini seçti. Bunun da somik. sosyal ve siyasî hareket nucu partisinin parçalanması ve faaliyet sahası belli olan bir oldu. fikir manzumesidir. Bu partiler Sayın Demirel kısa bir süre milliyetçi iseler aralannda hüde olsa, öteki sermaye gruplakümet kurmak için 25 sayfalık nnın temsilcilerini etrafına top protokol yaparak koalisyon yap layarak, kendi tabanını, bir baş mak ne demektir? Milliyetçilik ka deyimle kendi ekonomik sabir idealdir. Aynı ideale sahip ğmı geniştetmek istiyor. Ama in?anlann müşterek faaliyeti ve bunun olanak dı=ı olduğunu ya hareketi için 25 snyfalık şartkında eski Odalar Birliği Genpl lasrna olur mu? Bu nasıl ideal Sekreteri kendisine bir kez dabirliŞidir? Milliyetçilik millî bir ha anlatacaktır. doktrindir. O hslrle miliiye'çi K?]dı ki. devletin elindeki ola olduğunu iddia eden koalisyon naklar bugün değil Çukurova topluluğunun aralannda zinhar istanbul İzrair büyük sermamason cemiveti azalan bulunye üçlü'ü ile, Anadolu serma mamahdır Masonluk bilinen ve ye?ini arasmda bu üçlünün ken şöriinen yüzüvle ülkemizcfe kadi arasında bile buluşmaya yeniniyp» kesbetmistir » terli deSildir. AP grubu adına Yalmz seçim dönemine kadar AP Gurubunun görüşlerini Gu aldatıcı bir eenişlik peşinde rup Başkanvekili ve Edirne milkoçanlar, ıktidarda hesapladık letvekili îlhamı Ertem açıklamışlanndan daha fazla kalırsa petır. AP'nin memleket sorunlarına rişan olacaklannı bilirler. Ama hükümet programma bakışı, nabu nedeale değil, sermaye grup sıl bir ortamda görev yapacağı ve larının çelişen çıkarlannı bağnelere dikkat etmesi gerektiği nok daştırmak yolu da olmadıüı konuşmasını toplayan için ve en önemlisi bu tür poli taiarmda Ertem. başlıca sorunun millî birtika geri teptiginde halktan der lik ve beraberlik ruhunun korunsini aîacağı için sayın Demirel ması ve güçlendir'lip yaşatılması bir süre sonra, hem de kısa bir olduğunu öne sürerek bunları ytk süre sonra «îcraat Hükümeti» türkülerini bırakıp bir erken maya çalışan kişilerin, derneklerin, kuruluşların bulunduğunu öseçim o!dubit»isi peşinde o kone sürmüş, bazı kuruluşların ve şacaktır meslek oda ve derneklerin bildi İki kuşku rilerinin, TV'nin seçtiği filmlerin. tiyatro eserlerinin, kitap sasti ve Cephe hükümeti karşısında tanıttığı sanatçılar ile bu akımın CHP o:arak iki büyük kuşkumuz güçlendirildifini öne sürerek. Cep var. Bunlan belirtmeyi görev sahe Hükümetinîn birinci görevinin yiyoruz. Türkiyenin bütünlüğünü koru(T) Biıinci kuşkumuz cephe mak olacağını beürtmiştir. AP'nin ortaklarının kısa günün kârını siyasal görüşlerini. felsefesini sıra paylaşmak için ızleyeceklerı gölayan Ertem. bütün bunlan koarülen Bşın enîlasyonsst politikalisyon hiikümetinde bulduklan inm ekonomik istikrarı büsbütün çin bu hükümeti destekleyecekleri bozup. fıyat artışlarını önüne geni açıklamış, programı anahatlaçilmez hale getirmesidir. O zariyle tekrarladıktan sonra CHP'man gönüllü tasarrufîar da azanin neler vaadcttiğini. bunlardan lücagı için bir yandan özel yatıhangisini gerçekleştirdifini belirtnmiar gerilemeye başlayacak; ön:is ve konusmasinı şöyle sürdürte yandan devlet istikrann tnüstür: sa|lsnması, dış ödemelertleki dengesizliklerin belli ölçüler • Bunlan gördügü içindir ki. içinde tutulması amacı ile sert sayın Ecevit hükümetten kaçtedbırler almak zorunda kalamıştır. AP. MSP, CGP, MHP kocaktır. Bbyle bir tutum ekonoalisyon hükümeti programı, bümiyı daha şıddetli bir durgunluyük sermayeden değil, emekçiga götürecektir. den, işçiden, köylüden. çiftçiden, memurdan, sabit ve dar gelir(?) tkinci kuşkum: Cephe iiden, tek kelime ile milletten ortaklarının motor sanayiinı büyanacfır >Hik holdinglerden birine vermeleridir. Üçüncü Beş Yıllık PlanSolun her çesit yaygarası ve da motor sanayiinin kamu kesııftirası, bu hakikati değiştiremince kurulacağı öngörülmüsmeyecektir. ken, son aylarda bu sanayiin öAz gelı^miş olmayı isMsmar deîesi içindedirler. Bu mücadele kamuoyundan saklanamaz hale gelmiştir. Motor sanayî kendi önemınin yanmda savaş sanayiinin de esası olacagı ıçm büyüs önem taşır. ABDde bir aralık cumhurbaşkanlarının bile yaka sılkıp, yakındıkları başa çıkılmaz bir belâ olan (özel kesîm • savaş sanayi) birliğine gidasın Türluye'de durdurulacağmı ummak isıeriz. CHP, bu gıdişe dur demeyı bır yurt severlik borcu, gerçek mi'.liyetçilik görevi sayar.» CHP sözcüsü Ugıır, daba sonra, CHP olsaydı neler yapacağîM &ynntılı olarak açıklamış Kon':şmasını şöyle bitirmiştir: «Şu görünüşe bakuıız, Demirel • Erbakan, Feyzioğlu ve de Türkeş. Hepsı denenmış. nepsı belli. Kimse ne yapacaklannı n:erak etmiyor. Çünkü, dun ne yaptılarsa, yann onu j'apacaîdar Üstelik Cephe kumluşundi'n beri olup bitenleri ve olaylan anımsadıkça Leydı Makbet'tn (îedikleri akla geliyor: «Hep kan kokusu Araoıstan'm bütün kokulan bu elleri temızlnyemeyecekı». Bu birleşme yapmacıa D:f oirleşmedir. Yalnız temsu etfıkieri ekonomik çıkarlar açısuidan Cieğıl, kişilikleri açısından da bır birlerine hiç güvenmedıklenr.i kamuoyunun açıktan bldigı d^rt tırter yanyana geliyor ve «Pize güveniniz» diyorlar Biz CHP olarak sıze teser teker güvenmedik ki, dördünilz b:r araya gelince güvenelim. Bu anda o sıralarda otııruyorsunuz. Ama herkes biliyor ki, iıalkın gönlünde o sıralarcta WT baskası oturuyor. Halkın umudu oınıus bir başkası. Ne yaparsanız yapınız. halk oy verme günü gelip çattığında umucunun, Ecevit'in, CHP"r.ın mühürünü çıkarıp basaca<tır. Türis halkınm kararlıhğını göz lerinde okumuyor musunuz? Biz, sıze güvenmıyoruz. he!e bu rlörtlü topîultığıınuza jrıi^pn memekten öteye kuşku da besliyoruz. Bu sirada karşımızda oî'iranlar bir Adalet Partisi hükümeti olsavriı tek başına. aynı nlçücle kuşku beslemezdik. Ana bör'esine bir ciörtlünün Adatet Partisini de peşine takmış gotüren tir dörtlünün hüıciîmpt olna sına yarduncı olmakta büyük nir vvbal sorumluluk görüyoruz. Siz lere ov vermiyeceğiz » mışhğı süratle gidermek tor koymaya kalkıştığını öne sürmü? tür. CHP'nin ancak yüzde 33'lü dur. Savın Ecevit «Solcu» politika bir halk çoğunluğunu temsil et sı ile b'.rinciyi yapmaktadır Bu üğini söyleyen Demirel. müstak koahsyon hükümeti de ikinciyi bel iktidar gibi davranamayacağı nı söylemiştir.» yapaeaktır Demirel bundan sonra ülke: Yapılan tahribat neticesi, sadevraldıklarır yın Demirel hükümeti, büyük hangi kojullarda açık veren kamu maüyesi ai anlatmaya güişnüş ve CHP'tun ü" tidarının ülkeyi ekonomik jönde maktadır. Konsolide bütçenın (28) mil son derece olumsuz durumlaı yar. kamu iktisadî teşebbüsleri soktuğunu iddia etmiştir. CHP'nin 15 Ekim 1974 tarihiı toplam (43> müyar açık vereceâi toplam 43 milyar açık vereceği de. AP'ye yönehtiği hükümet kı ruluşuna ilişkin 9 seçenek üzeriı tahmın edümekte'iir de de duran Demirel, bu tekliflı Pu güçiüğe rağmen. biz bu hıiiîümeTin riogru ekonomik po ri partüer demokrasisine uygu litika=ı savesinde prosramında bulmadıkları için gayri ciddi tı ki hususları tahakkuk ettirece lakki ettiklerini ve CHP'nin b manevıa içinde olduğu kanaatiı vardıklarmı öne sürmüş ve «î CGP grubu adına görüşlerimizde haklı çıktık. Yaı CHP dıyecek ki 'ben bu kad CGP adına Ronuşan Mardin Milletvekill Talâr Ueuz da Kıb fedâkarhk yaptım, AP kabul € n? konusu S'rasmda CHP'nin miyor, hükümeti ne kuruyor, ı hükümeti bırakmasını eleştır de kurduruyori Şimdi. CHP ke mekle sörlerine başlamış, bu ne di kazdığı kuyunun içine, kenc si düşır.üştür.» demiştir. denle uzun süren bir hükümpt Demirel. son olarak Ecevit'in 1 bıınalımmın do5d;ı5unu belirte rck, «Bugün programlnı görü? kümeü kuramayacağını bildirm mekte olduğumuz ve dört par sinden sonra, Cumhurbaşkanın kendisine Buyrun. siz kurun» d tı ile Türkiyeyl bunahmdan kıırtarmava azimli ba»ımsız ar diğini söylemiş ve şunlan eklem: kadaşlanmızın güvenoyu vaad tir: lrrine dayanarak kurulmuş o• Biz bir takım tahminler ya lan hükümet Türkiye'vi 7 ava tık. ihtimalleri hesap ettik. Si yaklasan bir bunalımdan kur sunu söylemek isterim, güveno nazari bir çoğunluğa dayanır. T, tarmı;Ur» demiştir. CGP sözcüsü. partisinin hü zad çoğunluğun bulunduğunu f kümete güvenovu vereceğini de dük ve ondan sonra, hükümet k ma faaliyetini tamamladık. B sözlerine pklpmi?*ir. azınlık hükümeti kurmadık. Yi Olaylar biz, bir hükümet kuralım, güv CGP srubu adına yapılan ko oyu almazsa otururuz, demed nıışmalard'an sonra Türkeş, Biz bu zihniyeün adamları de CHP Grup Başkanveküi Nec liz. Şimdi görüyoruz, CHP, hük det UŞfur'un konuşması sırasmda, kendisine sataşıldığını iddia met bizim elimizden gitti. an bunlan güvenoyu alamaz hale j ederek sözalmıştır. tirelim; biz, hükümet kuralım ı Türkeş. CHP'lilerle sürekli çatışma halinde geçen kısa ko ye harıl harıl faaliyete girişr nuşmasında komandoları sa bulunuyor. Hem de sıkı bir şe vunmuş. bunlarn anarsistlere de girişmiş bulunuyor bu faali; te...> karşı devlet güvenlik kuvvetleEcevit'in seçim konusundaki ( rine yardımeı olduklarım iddia etmiş, CHP'Hlenn neden Savcı meçlerinin çelişkilerle dolu ok Iı5a başvurmadıklarını sorarak, ğunu öne süren Demirel, Şir, Necdet Uğur'u «Zibidi zaptıye. görüyoruz. sayın Ecevit, erken çim israrından da vazgeçmiş. CI g:bı jurnalcıiıkla suçlamıştır. Bu söz, bir antîa, ortaîıgı ka sürekli hükümet kurabilir, diy nştırmıs, CHP'liler kürsüye yü Hayırlı olsun. Siz zaten hükür rüyerek, MHP Genel Başkanı olsaydınız. ardmdan hükümeti nı ağır sözlerle suçlamışlardır. rakıp gitmeseydiniz, bu sıkıntı Baçkanveküi Memduh Ekji, çıkmazdı. Bu memleket sizi d; Türkeş'ten sözünü geri alması iyi öğrenirdi. Aslında kitap yar nı istemlş, o da bu isteğe uy kalmıştır, son sayfalar okunn mıstır. Ama millet nasıl bitire mak zorunda kalmıştır. ğini kestirmiştir. Hükümet bun; Bundan sonra Necdet Uğur, sa mı çıkarmakla hem kendinizi taşma gerekçesiyle söz isteyerek şırttmız, hem milletin zihnini ! kürsüye gelmiştir. Uğur, CHPIile rıştırdınız.. demiştir. rin alkışları arasında sürdürdüğü Demirel. CHP sözcüsü Uğur' konuşmasında Türkeş'i çok ağır bir dille suçlamış, «Böyle bir za •Bu hükümet. diyerek hükün tın» Başbakan Yardımcılığında bu azarlamaya hakkı olmadığını s lunmasuun Türkiye için d«, AP ledikten sonra, transferler koı için de büyük talihsizlik olduğu sunda şöyle demiştir: nu belirtmiştir. CHP Grup Baş•Biz kimseye el atmı>! degi kanvekili Türkeş'in komandoları Sadece, milliyetçilik fikrini örgütlediğini kabul ettiğini işaret vunur değerli arkaiaşlanm ederek, «Sen kim oluyorsun da çağrıda bulunduk. Herkes t devlet kuvvetlerinin yanı sıra bir pindeki taşı döksün, bir nol takım silâhlı gruplar kuruyorsun» ya gelelim, memleketi buna! şeklinde konuşmuştur, dan çıkaralım dedi. Bunda 3 hs mı var, bunda kusur mu \ Bu konuşmalar sırasında, AP'li Sadece bu yoldan gittik, bu lerin Türkeş'i destekledikleri, can başkasına tevessül etr Türkeş'e yönelik protestolara da, dik. Kimse bunun aksinl id Uğur'un sözlerine de karşı çıka elmez. Kimse bunu delllle rak bağırıpçağırdıkları dikkati mez.» çekmiştir. Demirel'den sonra MSP'Ü : Tartişmalar sırasında, CHP ve AP milletvekillerinin zaman za kâi Yaylalı kişisel görüşleı man birbirlerinin üzerine yürüdük açıklamış, Türkeş Ue Feyzioj da sataşma olduğu lddiası leri görülmüştür. söz alarak CHP'ye çatmışl Olaylardan sonra Başkanvekili Memduh Ekşi, oturuma yarım dır. Görüşmeler saat 02.30 sona ermiştir. saat ara vermiştir. MSP grubu adına MSP grubunun görüşlerini açıklayan grup başkanvekili Süleyman Arif Emre, CHP MSP koalisyonunun CHP'nin olumsuz davranışları nedeniyle bozulduğunu ileri sürmüş. yeni hükümeti teşkil eden partilerin iyi niyetle bir sraya geldiklerini belirtmiştir. Emre özetle şunlan söylemiştir: • MSP olarak, memleketimizin ve milletimizin hali hazır iç ve dış şartlar muvacehesinde, saadet ve sel&mete erişebilmesi için, iş başındaki hükümetin, iç barışm sağlanması, devlet millet kaynaş ması, 40 milyon memleket evladının kalbinde yeniden «büyük Tür kiye> idealinin bir meşale gibi yan maya başlamasa, manevî kalkınma ve maddî kalkınma gibi beş ana hedefe yönelmesi zaruretine inandıklarınit söylemiştir. Emre. «Bu hükümet, yeniden büyük Türkiye'yi kurma ideali ile yola çıktığı için, beyaz oy verme kararındayız» demiştir. TSiP Genel Başkanı Kaçma; antidemokratik baskıları yerdi Türkiye Sosyalist İşçi 1 tisi (TSİP) Genel Başkanı met Kaçmaz, dün basma ve ği yazılı demeçte partisi üze dekl antidemokratik baskıli arttığım, rutulclamalann birit ni izlediğinl belirtmiş ve «2: sımrlan içinde örgütlenmiş lunan partimizin yerel örgt rı ve üyeleri peyder pey tul lanarak partimize darbe ind mek istenmektedir» demi: Türkiye Posyalist Partisi Gı Başkanı Ahmet Kaçmaz, de cinde Ankara il örgütünden : ra İstanbul ve îzmir'de 1 parti üyelerinin antidemokr gerekçelerle tutuklandığını lirtmiş ve özetle şöyle deı tir: Demirel konuşuyor Daha sonra CHPli Ali Sanlı kişisel görüşlerini açıklamış, Demirel hükümetinin güvenoyu alsa "Özellikle Milliyetçi Cephe dahi «geçici iktidar. olacağmı id kabine kurmasıyla yoğunla dia etmiş, Türkeş'i de Hiüer'e bu baskı ve saldmlar egeı benzetmiştir. çıkar çevrelerinin yeni terti Daha sonra Başbakan Demirel rinden biridir. Antidemokri saat 23.35'de eleştirilere cevap ver sömürgen güçler VEsal bir mek üzere söz almıştır. ruluş olan partimizin gide Demirel, programdan çok kişile yaygmlaşıp örgütlenmesine k yoğunlaştırmışlar rin eleştirildiğinden yakmarak baskılan Amaç, 21 il sınırlan içinde söze başlamıştır. •Çirkinlik yarışına gireeek deği gütler kurmuş olan TSİP'j a liz» diye konuşan Demirel, sorum demokratik yöntemlerle sin luluklarmı bildiklerini öne sür mek ve yıldırmaktır.» müş, özetle şunlan söylemiştir: «Kişileri eleştirmekle hiçbir mesele çözülmez. Memleket yokluk içindedir. Memleketin çeşitli sıkmtıları vardır. Yapılan eleştiriler (Baştarafı 1. sayfa de bunun çaresi sorulmalıydı. Oysa kişiler eleştirilmiştir. Ama mem dım, kararsızım» demiştir. ( leketin meselelerini eleştirebilmek tay, Esenboğa havalamnda k için onları bilmek lâzımdır.» disini karşılamaya gelen A Demirel aslında dört partinm Necmettin Cevheri, işadamlaı güvenoyu alacak bir çoğunluğu dan Muammer Kıraner ve bu'arak hükümet kurması karşt eski milletvekiüerinden Ms sında öfkeye kapılındığını iddia Cizrelioğlu ile konuşmamış etmiş. Güvenoyu verirseniz hü CGP Genel Sekreter Yardır kümet görev yapar. Güvenoyu ver sı Haydar Zengin'in davet mezseniz bunahm devam eder> rağmen arabasına da binme demiştir. Oktay, ısrarlara «Gereksiz» k CHP'nin protestolarma karşı şılığlnı vermiştir. CGP'den ( güvenoyunu CHP'den beklemedi a>Tilan Rıza Polat ve CHP'li ğini ve böyle bir şey de istemesan Bedirhanoğlu ve Erol T yeceğini belirten Demirel. komü cer'in de alanda olduklan : nizmi tehlikesine karşı dört paı cak AP'lileri görme'.eri üzer tinin bir araya geldiklerini. komü Oktay'ın yanına yaklaşmad fiPli Tnrgutal]