Catalog

Menderes atlerf. Kennedy aflesine benzetihr, ıkı aılenm poMtıkaya bağlı kaderinin, cinayetler, olümler, irriharlara rağmen değ:şmedıği soylemr, Bernn Menderes de Türkıve'nın politıkasmda çilesinı dolduramayan bır kadm olarak tanınır. Son gun2erde Berrın Mer.deres'in adı politıka kuiismde yemden duyuluyor, oğlu Mutlu Menderes'in politıkasına bır ana olarak, tarıfsız kederler içınde hâlâ yaralı bır kadın olarak kaışı ç:ktıgı soyleniyor. Aslmda Berrın Menderes'm polirıkayia hıç ılgisi yok. Tersme pohtıkadan nefret edıyor. Çunkü Berrin ve Adnan Menderes çiftınin muı'uluğunu golgeleyen olaylar polıtikayla başladı, kocasının Basbakanlığı sırasında jrjzünü çok az gorürdü. 1960 yıhnda özlemı büsbutun arttı. Menderes Yassıada'ya götürülünce daha buyük bir yalmzlığa pömüldü. Berrın Hanımefendi bu dönemda Aydın'daki Ankara Ankara ..• Ankara Ankara . # • Ankara Anka Menderes ailesinde duygusal tepkiler başlayınca Milliyetçi cephe dalgalandı çiftlik işlenyle uğraşıyor, kocasma sevgi ve ümır doltı mektuplar yaz:yordu. Adnan Menderes' in yolladıgı romantık mektuplar da dertli kadım geçmıs yıllarm mııtlulugma donduruyor, kocasınm yasamındakı gerçek verını bulmanın sevincını duyuyordu. Vassıaaa donemi bu değişnıeyen varlığını daha çok hissettirnıi^tı Beııın Menderes'e. Ama aiaiaıma idcım sephası gırdi. ve olümun karanhğında yalnızlığı büsbütün antı. Politıkadan neflet edı\o:du. ama oğlu Yüksel Mendere^'in poliükaya başlamastm onle>enıedı. Mencieres'in nıi:»sını kullanmak ısıeşenlere acı bir gülümsemeyle baktı ve Yüksel Menderes'in yajamını bir ana olajak ızlemeye koyuîdu. Genç Menderes babasmın boşluğunu dolduracak guçte değıldı, politikada asır b.r kışiliğı yoktu, sonunda bü\ük bi eziklığe düş*,u % Menderc* aileai ıkinci drae niını >ajadı. Yuk^el Menderea intihar etti. O günlerde Menderes'in mııasını kullanmak istejenlere isyanla bakıyordu Berrin Menderes, ama bu isyan olay larm seyrini değiştırmedi. Bu kez MuÜu Menderes poiitikaya başladı. O da milletvekili oldu. Mutlu Menderes'in adı da politıka kulısleıinde çok sömüıüldü bir aralık. Berrin Menderes polııika kadıosunda heıkese kırgındı biraz, kocasının mezarma bıle kavusamaraanın üzüntüsüne gomülmüstü. guncel olaylaria ılgisi yoktu. Ama son günlerde oğlunu yakmdan izJemeye başladı. Mutlu Menderes DP'de dı;\ gusal çıkışlar yapıyordu. CHP ile işb'ıliğine karsı ç:kmış: Babamm katıllen>!e şbirliği yapamam diye bağırmıştı. Ancak bu duygusal yanılgıdan çelıskiye dusmekten de geri kalmaaı Irmak ba = karhğında kurulacak teknokratlar ve DP 1:1er hükümetir.e karsı çıkıp AP'ye geçeceğini, Milliyetçi C?p ken MHP nın başkanı Turkeş'i unutuyordu. Uemokratik Partılı arkadaşları bu unutkaniıâı saDtamakta »en kalmadılar Alpas an Türkes'in Cumhurbaskdn; Ko'uturk ile gorüstukten «on ra Çankava Köşkünün kapı^ıda vaptıeı konu«mayı vazarate Mutlu Menderes'e sönderfîıl»r. Türkes bu konuşmada 27 Mayısı savunuyordu. DP lıler konuşmayl »ktardıkları kâğıda bir de soru ekledller: Bu sözler üzerlne Müliyetçl Cepbevl destekliyor musun? Küçuk Menderes biraz sendeledi. Çunku arne=;ıvle kard<=Fİ A>dın Menderes"ı de karsı^ında bulmuştu Du kez Mutlu Mendeıes'in Alpaşlan Türkes'in bııiunduSu bır cepheve katılmasını annesı o"e kardeşi de lfvanla karsılıvor. Berrın Menrterps, «Sutıimü helâl etmem» dıye diretivordu. Korııtürk'e sevgiyle gösterilen tepki oldu Çankaya Köşkünün posts ku:usu hergun yüzlerce mektupla ioiar, bu mektuplar lncelenir, :evaplandınlır, ilgıli yerlere bıli;rıhr. Geçende bır mektup Sann Koruturk'u çok uzdıi. Mekup Kocaeh nden gehyordu. Cum lurbaşkanı Donanma Komutaııykejı askerlığmı onun yanında .•apmış bın, eski Komutanına iuyduğu sevgıyle gösterdığı tep. a yüzunden suçlanarak mahkene>e duşmüş. İlgmç bır olay bu. Koc&eli'nde elev.zyon seyreden bir grup, ek•anda Cumhurbaşkarunı goriinc» :ışıhg:. vat&nseverlıği, demokraık kurallara, Anayasaya gösterl.ği saygıyı konuşurken birden krana bır bardak atılıyor. Teevızyonun camı kınlıyor, Ko•uturk'un yuzünü gormelc ola.agı kalrruyor. Olayı haber alan esmi gorevlıier hemen bir suç .srü tutanağı duzenhyor, adami nahkemeye veriyorlar. Adamca••7 mektubunda yakmıyor, yarı ;kih bır durumda sevgiyle yaılan bir davranışın suçlanmama akıl erdiremıyor. Çok duygulu bı r ınsan olan lorutürk, mektubun »ahibınl atırlıyor ve üzülüyor >mı enden hıç bır şey gelemıyor. >onkü ancak mahkeme karaırdan sonra yetkısınl kullanaak affetma olanagı var. Çankaya çevrelerinde güncel onulardan blrı bu mektup tan unlerde. Mektup gahıbuıa acıorlar, ama bu davranış tizerıne mme davası «çanlan da kınauyorlar. O zaman da başka. şikâyet lektuplan gelecek, televlzyona SLZ konuşurken kadeh atanıra Beyırcl fcalanlan şıkayet ieceklerdi .diyorlar. Diplomatik Bagaj Âlpaslan Türkes'in varlığı herkeste tedirginük yaratıyor Alpaslan Türkes'in Mılüvetçi Cephede yer alma=ı, hele AP'nin Türkesin komandoiarını desteklemesı, Türkes'in ırkçılığı destesleyen sozleri yalnız Menderes aı'esinde, ÇiftPhavuzlardaki Koskt» değil. AP'nın e'eklerınde de tedirginlık yarattı. Partinln güneyriı> *u kanadı, NATO'nun güneydoâu kanadına benzpcfi biraz. Günevdogu'u AP'Mler. dört partivle bııtünlesen Cephede büvük b.r val. nırlık ve de mutsuzluk hissetmeve basladılar. Bu tpokilerin nasıl gelişmelere yol açacaSı bılinmivor hetıüz Ama AP'nin tepeleriirie bir tedırgmlik baslamıs görünuvor Hele Istanhııl'dan ge>n >vi niyet elçileri de işe kanşınca cepbesel ümr.ler bahar havasınıla bile snlmu? görünüyor... Bakanlıklar paylaşılamıyor Türk İran ilişkileri ne zaman düzelecek Dışışleri Bakanı Melih Esenbel, tran yolculuğunda Başbakan gibi ağırlandı, Saraya konuk oldu, motosikletü polisler oîomohilinin yanında yer aldı, Sah ile güzel knnuşmalar yaptı. Turk îran ilişkilerinde bir aşama diye adlandınlıj'or bu yolculuk. Ikinci aşapnısanda îzmir'de, tran D'şışleri Bakanı Khalatbari'nin gelişinde yeniden görüşülecek. Ama tran Türkiye ilişkilerinin asü Tahran ve Ankara elçüeri değiştiği raman düzelecek, diyenler var. Sadi Eldem'in emeklıliği yaklaştığı için yeteri kadar enerjık çalışmadığı iddia »diliyor, Tahran'a ekonomik ilıjkileri geliştirecek yetenekte bir elçi yollanmasmı öneıiyorlar. Tahran Sarayınm Ankara elçisi ekselans Garip de güzel Türkçe konuşuyor, güzel partüer veriyor ama iki ulkenin ilişkilerine bir katkıda bulunmuyor. Diplomatik çe\Telere göre Şah'ın asıl elçisi CENTO Genel Sekıeteri olan Assar'mi}, o Tahran'a dönünce işler daha çok gevşemiş... Milliyetçi Cephe diye adlandırılan partilerin hükümet proto kolıi hazırlana dursun. ozellikle kucıik partiler Bakanlıtüan pavlasamamak yüzünden haylı karısmıs görünüyor CGP de. ara retımlerm Bakanlık koltıığuna verlesmış kisılpr örneeın îlhamı Sancar ve Kemal Demır'ın vine aynı koltuklarda oturmak koşultıvla Cıımhurıyetçi Güven Partıs.nde kalacaklan sövlenıvor. Vefa TanT ise. ıkı kez Fevzioğlj'nun elıvle Bakanlık koltuguna oturdugu ıctn partiden avulmamısn. Busünkii jcontenıanda ona yer kalmayınca ne yapacagı merak eciiüyor. Vefa Tanır ise. «Benl bu parti Bakan yaptı. Fevzıoğlu'na vefa borc;>nu ödemck zorundayim» divor. AP'de durum daha da gergin, çünkü Süleyman Demirel'in polihkası bılinivor. Bakanları son güne kadsr açıklamaz. hosnutsuıluğıı gecıktirir diyorlar. Dışiçlen Bakanhğının CGP'ye verilmesi İhsan Sab r ı Caglavan»il'ın neşesıni kacırdı mı. diye merak edenler var. ama CaŞIavangil uzun süredir, art.k va=landıŞmı söylüvor Dışısleri Bakanlıgımn da »enç ışi olduSunu belirtıvor. Demirel'i yakmdan ranıyarlar ise Dı?ı«leri Bakanlıgını CaŞiavansrirden çok Bıths Senatörii Kâmran Inan'a vakıstırıvorlar. Kâmran tnan'ın muha'efetmi venmek için Demirel'in basvııracaŞı en gecerlı volun bu olacagını iddia edenler var Su eünlerde Kâmran tnan New York'da Amenkan Kongresınin üvelenvle Kıbrıç koni!=nn rarMştıSı oın iç politikadan havli uzak ama yakınları bu kabıneae yer almayacajını one sürüyorlar. E öNu KOiÜNAfAKMAl D« Cephe komutanları... Mıll:yetçi Cephe kıırulursa, bu cephenin komutanlan arasında nasıl iş bölümü yapılabihr'' Başkomutan Süleyman Demirel: Kend:si yedek subayhğını Devlet Plarüama örgutünde yapnğı için hem askerliğı hem de planlamayı çok iyi bilir. Amertka'da da okurnuştur. Tahmnameleri de ezbere okur. Fizilc şartlan yerindedir. Zamanında geri çekilme konusunda askert stratejileri geri de bıraktıracak «fürlii • çeşitli» «Taktiklen» kullanır. Kurtnay Başkanı Turan Feyzioglu'dur. Düşman kuvvetleri karargahından geldiği içm «kontrispoyonaj» konusunda oldukça bllgi sahibidir. En zayıl vanı, yaptığı yığır.aklann sık sık bozulmasıdır. Cephenin «tabur imarn!» Necmettin Erbakan'dır. Cephe birliklerinin manev! kalkınrnasma önem vermektedir. Cok hareketlidir. Bir ara düşman kuvvetlerinm saŞ kanadında çahştığı için. Kar$ı tarafın taitiklerini yakmdan bildıâini söylemektedir. Yakınlan ise. kendisinin motor sanayi) »a «uç kııluvallah» bir «elhamdan» baska hiçbir seyi derinlemesine bılmediğini söylemektedirler. Alpaölan Türke?, cephenin «karargâh ve servıs bölügti komutanhğısnı yapmaktadır. Bu konuda büytik tecrübesi vardır. Ancak sicilinde eski Cumhurbaşkanı Celâl Bavar'a karşı bir «itaatsizlik» yaptığı yazılmışsa da, sonradan hu hatasını tamir ederek bUvüklerinin gözüne girmlştir TB terfi etmıştır. Askeri danışmanlarımız bunlan söylüyor^ jîarkılar fe liderler... Uderler bır parkı yanjmısın» ıtılsa, acaba, hangi ş&rkıl&rı •ylerler? Kcevit: Tannlar bizim. Derrurel: Kimseye elmem şika•ı, ağlanm ben halıme, b&ktık. titrerim znücrim gıbl Jjtikbane. Erbakan: Yalnız benim lçtn bai şıl yeşıl .. Feyzioglu: Soldan saga, aaftdan •a salla bayr&gı duşman ü * l ne. BozbeyU: Yeni bir a?k buldum, ıbenn olsun. Türkeş: Mazaye bak, bir samanr nekadar çendik. Timisi: Gokyüzünde yalnu gen yüdızlar. Sizin kadar yalrum. İspanya elçisi Bonn'a gidiyor Diplomatik göç sona ermedi. Lubnan ve tspany» elçileri de Ankara'dan ayrıhyorlar. İspanya Elçisi Bonn'a tayin oldu. Ispany» Sefiresi Bayan Garriges Türkiye'den zengin bir resirn koleksiyonuyla ayrılıyor. ispanya'nm güzel sefiresi ressamdır, Elçiliğın duvarlan sefırenin tablolarıyla bir resim galerisini hatırlatır. Bayan Garriges, Türkiye'd» pek çok resim yaptı, Boğaziçinden, Antaly» kıyılarmdan, Ankara Kalesinden çok güzel tablolar var. Bonn Elçiliğinin salonlan da o tablolarla »üslenecek fimdi, Demirerin yeni oy toplama yöntemî Milliyetçi Cephenin lideri Demirel DPIilerden kopmasının bek ledıklerınden umduğunu bulamayınca söylentiye göre gfüven oyla masında durumu şüpheli görünen bazı milletvekJIlerüıin oyunu ga rantilemefc için eski bır yönteme başvuracakmış. Zamanmda Adnaı Menderes'in yaptığı bir politik oyunu güven oylaması sırasında ya pacakmış. tleri sürüldüğiine göre Demirel kabtoedekl bazj Bakan hklara atama yapmıyacak fakat güven oylamasından sonra bu Ba kanlıklara isim verecekrniş. Böylece pönlünde Bakanlık hayali ya tanlarm MC'ye mutlaka güvenoyu vermesini sağlayacakmış. Dahı önce de durumu şüpheli milletveîdllerine bir haber uçurulup «Oyla rr.adan sonra Bakan olacaksımz» diye müjde verilecekmi?. Yaînu bu söylentiyi çıkaranlann dikkat* aimak istemedikleri bir ufacıl aynntı var ki büttin oyunu bozacak gibi. O da demokratik kural lara ve usullere titizligi biünen Sayın KoruHlrk'ün böyle bir politil girisime evet demiyeceği. îşte uykulan kaçıranr aokta bu. Carakolda )iter... Son gunlerda Ankara'd» hep ıkumet bunalırrüan lizerinds (nuşuluyor. Hukumeti kurma ırevırun Demırel'e verildigı gun ı yazar sohbet ediyordu. Binsi îu ış karakolda bıter» deyince, ekl «Ama karakola bızi götüırler yıne» dıye cevap verdi. a karakoldan açüuıca, bir başsı sohbete girdi. «CHP G«nel erkezi eskı MIT binasına taşın. Korkmayuı. Olsa olsa o karaıl da bıter» ciye teselh etti arıdajlarını... (ruW>İJNÜl MÜ ME^rEl^ İ i t i İ3OM \ Bir de bağımsız akrobat... «DP+Teknokratlar» biçirr.inde özetlenen hükümet formüîü »rtaya atılrnca, doktorlardan omsan ve genış ölçüde hastanelere dayanan bir «hipokrat hükümeti» de önerildi. Bu arada Dr. Sadettm Bügiç «Ancak yedi teknokrata razıyım» yoîunda demeç verdi. Neden yedi de, altı ya da sekiz degil? Tabil kimse bunun cevabını bilemez. Yedi teknokrat, üç astigmat, altı bürokrat. iki fizyokrat bir de bagımsi2 «akrobat» ile hükümet kurulursa. sivasa) bunalımdan kurrulmak mümkün müdür? diye düşünenier var. Öbürlerini anladıl: amma «Bağımsız akrobat» bulmak çok gilç Herbiri bir baska lute oymıyordur çünkü. Hem de akrobatlan transfer eden bol para ister. Ürdün sefirinin türkçesi Ürdün'ün eski Dışişleri Bakanı Zühery El Müftü Ajıkara'ya elçi geldi. Uzun süredir istermiş Ankara elçüiğini, çok memnun göriinüyor. Bayan El Müftü ise güzel Türkçesiyle herkesi şaşırtıyor. Ama, • Aman ne güzel Türkçe konuşuyorsunuz» deyince çok şaşınyor. Çunkü saf kan Türk Bayan El Müftü, kıs« bir süre önce evlenerek Ürdün'» gelin ı/lüşavir Hukümet kurma gorevi Deırele verılınce herkes «mebus zarlan kuruldu. Transferler ^lıyor» dıye duşündü. Demırel' • ışı yavaşlatraaya başladı. Arc transfer olur mu, olmaz mı, Imeyız? Fakat transfer olacakDemirel, Siirt Mıiletvekıli îhmet Nebil Oktay'ı muşa^r irak almalıdır. Çunkü bu »ayın aietvekıli önce CHP'liydi, sonCGP'den ayrılarak yenıden C'ye gırdl. Geçen ay da CHP' n ıstüa edıp CGPye gırdi. Oky'\n bu konudakl «Bıldigi ve rdugiı» kımsede yoktur. Deirel bu tecriibeli devlet adamıyanına müşavir almalıdır hem «önc«lik vd ivedüıkle...» CHP'ye soldan eleştiriler Safcı cephe hükümetleşirken ortanın solundaki Cumhuriyet Halk Partisinin sol cepheye kapah politikasıru eleştırenler var. Genel Başkan Ecevit'in bazı konuşmalanndan pasajlar aktanlaraK söyle tartışmalar yapüıyor: Ecevit, sağ partilerin saldınlarına karşı bazn şeyler sövlemek rorunda ama «bizim gibi düşünmeyen solcularla işbirligi yapma^'acağız» demeye mecbur mu? Bunu söylemese ne olur CHP'den avn düşünen MSP ile ortaklık kurdu. CHP'den bir çok konuda ayn düçünen DP'nin teknokratlarla fcurscağı hükümeM de destekieyecek. Peld, ondan başka düşünen solculara neden kapah? Eski TtP SenatörU Fatma Hikmet îşmen bu soruyu cevaplandıramazken AP Genel Başkan Yardımcısı Necmettin Cevheri le şöyle diyor: Sol bilinçüdir, nasıl olsa cephelesir. Kartal'da TStP'in o kadar az oy alması mümkün tnü? Kartal DÎSK'in karargâhı, ama CHP'ye seçim kazandırmak için birleştiler. Cevherioğlu solun bilincinl, eerektijı zaman cepheleseceSini sövlüyor, ama CHP'nin solculuğuna, halkçılıjına, sosyaJ adaletçilığine inanmıyor. Halka dönük bütürı çalışmalan j'atırımlan AP vaptı divor. Cevherioğlu Antaîva mitingiyle tlglli olarak başmda çıkan vazılara da çok içerlemiş, abartılmış gider paralanm belgelerle yalanlıyacagrm sövluvor. îski ihtilâlci Eskl üıtilâlcilerden bazüanna jnetim Kurulu üyelikleri dağıjyor. Bir eskl Demokrat Partiacı acı güldü «İhtilâü yapmaın Yönetim Kurulu üyeligi istelerdi, verirdik. Çok lahmeta ıtlanmışlar» dlye yorumladı ola MSP'LÎLERİN "ZARURİ İHTİYAÇLARI,, Koallsyon protokolü hazırlanmaya başlandı. Dört Cephe partl^inrfen »ekiz kişl katıhyor, y»nl parti başıra ikışer kişi katıhyor protokolü hazırlayan kurula. AP Senato Grubunda çalışıyorlar. Yalnız, MSP adına kurul» katılan Asiltürk ve özal'ın her yarım «aatte blr ıırayla d:?an çıkmaları dikkati çekiyor. îçerde bulunan AP, CGP ve MHP'lilere, «Zarurl ihtiyaç için müsaadeniz^ diyorlar, dışarda bekleyen birkaç gazeteciye yan gözle bakıp tebessüm ederek sağdan tekrar sağa dönüycrlar. Merak edenler birb:rine soruyorlar: Nereye gidiyor Oğuzhan AMİtürkT Bi'.mem, gel izleyelim... Kendi'ini izleyenler, doğruca MSP Genel Başkanlık odasına varıyorlar. MSP Grubunda bir hareket, bir çalısma ki, deme eifsin. Asiltürk on onbeş rfakika ıçerde kalıvor. Sonra çıkıp, cebindekı kâğıtlarla doğruca protokolü hazırlayan kurula gidiyor. Ardırvdan aynı ?eyi Korkut Özal vamvor M^P Genel Bîskaihk odasına gidiyor. Bır süre sonra riönuvor Bu durumu kavramavan eazeteciler soruvor: Yok efendim bir şey, laruri İhtiyaç İçin... Aynı soruyu MSP Grup sekreterln* soruyorsunuı: Samaz kıldı da... dıyor. Sonradan öğrenıldiğine gore ise, MSP Başkanlık Divanı devaralı toplantı halinde imiş. 1960 yılından oeri ha^ırlanan koalisyon protokolleri önlerino*e, en önemlisi de CHP MSP protokolü... Kelimesi kelimesine Inceliyorlar Ayrıca Ecevit Hükümetinin programı, MSP parti programı, tüzukler, ilkeler... Başkanlık Divan:nda herkes . rı avrı konularda protokol hakkında sörü'lerini hazırbyor Örneğın Sevket Kazan. Adalet Bakanlığı hakkında, Fehirrı Adak t:cari konularda sıral'.vor'ar maddelerı. Sonra ha2iıiananîar el degiştiriyor Adak. Kazan'ın hazlrladığını, Kazan, Adak'm ha?ırladığını gözden geçiriyor. Eksikleri tamamlıyorlar. Sonra, tüm olarak gozden geçiriyorlar. Ve aracılar kana!ıyla, prctokolü hazırlayan kurula sımuluyor bu görüsler. «Bu protokole MSP damga^ını vuruyor» divenlere earip earlp hakmavın. haklı + rlar Ç'ınku 4 Mf parti^indeT PT rihİDİinlı çaiı Avrupa Birliğinden bir grup Ankara'da Avrupa Birliğinde bir grup, Savunma Komıtesi üyeleri Ankara'da NATO. Kıbrıs, Amerikan Kongresinin ambargo kararının yanküarı konularım incelediler. Melih Esenbel bir öğle vemeği verdi konuklara. Meclis tören salonunda i bir toplantı düzenledi. A\Tupalı parlamenterler ozellikle Hasan Işık'ın konuşmalarını büyük bir ilgiyle dinlediler. lşık ambargo kararıyla NATO'nım silâhlann bütünleşmesi yolunda aHığı kirarın ^rıyormuş... 12 mart doneminde uzun süre zaevinde kalan bir öğretım üye. nın telefonu acı acı çaldl. Telen eden cezaevınin eski gardıjılarından biriydi. Iş istiyordu. ?lefonda sohbet uzadı. Gardıyan loca sizi buralarda çok anyoız» deyince, öğretim üyesı ısr istemez biraz irkildi ve «Aan kardesim. aravacaksan ora