Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
IRAK'TA "SOSYALİZM,, SÖZCÜCÜ DEFİLELERDE BİLE GEÇİYOR IRAK'TAN İZLENİMLER Hasan CEMAL nfn «nperyalizm T» sıyonıısınle • kolkoıa çalıştığını ozellıkle vur guluyordu Ayrıca, Amenkalı, î ranlı ve tsraılh gerilla uzmanla nnın Barzanı ntn peşmergalan m eğıttık'erını, onlara bırçok alanlarda yol gosteraıklerını öne surüyordu Oysa Molla Barzanı, Kurdıs tan Demokratık Partısıyle Arap Baas Sosyalıst Partısı arasında Işbtrlığını ılân eden ve Irak Kurtlerme ozerklığı ongoren 11 Mart 1970 manıfestosunu o tarıhte hararetle karsılamamış mıydı' Bır ıkı yıl ıçın de olsa Baas iktıdan ıle ışbırlığıne yat kın gorunmemış mıydı' Sonradan nasıl olrnus da savin genel »eKreıerın devım'yle «uluslararası gencılık» le yeniden lcolko1 1» jfinrnşt ' eylem programında da, devrlmta bugunkü ekonomık polıtıkasının amacı olarak, «sosjalızme geçış ıçın gereklı koşulların hazırlanması» gosterılıyordu Bır sabah da gezı programından bıraz kaytanp şoyle bır dola«ma fırsatını bulabildığımiz Bağdat'ta bır ıkl knapevıne ugramavn ıhmâl etmedık Klâsık marksıst lıteratüre ait bırçok yapıtı gormek mumkündu. Marks, Engels Lenın ve Troçki" nm Arapça yapıtlan vıtnnlerde sergılenmıstı Arapça bılmedığımız ıçın kapak resımlerınden anladık bunu Bafdat'ın gobeğındeki Sahat El Tahnr (Kurtuluş) meydanınm bır kosesındekı kıtapcıda aynca Che Guevara, Jean P. Sartre ve Neruda'nın kıtaplarını da almak mümkundu Hıtler'm. Churchıll'ın yaşamlarını konu alan kıtaplann yanı sıra kapak fotoğraflanndan anladığımız kadanvla «müstehcen» yavmlar da sergüenmışti vıtnnİerde Bu arada, bizım gezdığimiz kltapçıda Mao ıle Stalın'ın hıçb'.r kıtabına rastlamadık. Bu gozlemımızı aktardıgımız bır Darumarkalı meslektasımız gulerek, Irak'ın Sovyetler'e vakın Ilişkılerınden ıleri gehvordur her halde bu durum, deyıverdı . NAİM HADDAD IRAK «ILERt CI MILLİ VE MtLLİTETÇl CEPHE. GENEL SEKRETERİ VE BAAS PARTİSI UÎESI. Askeri alanda kesln olarak Us tünluk sağlanmış ve Molla Bar zani, îran sınır bölgesınde sıkıştınlmış^ı Sıyasal yonde onem11 bır adım atılmış ve Yasama Meclısı çahşmaya başlamıştı Ancak genel sekretere gore, bun lar tabıatıyle ye'erll değıldı Ekonomık ve toplumsal alanlarda atılacak devTimcı adımlarla bun lann destek'enmesı gerekıyordu Genel Sekreter Haddad, Kuzev Irak'takı aşıretlerın varlıklarmı kabul etmıvor değıldı Toprak reformunun turmiyle ger çekleştınlmesı, feodal ılışkılenn tam anlamı ıle tasfıye edılme sını sağlavacak adımlarvn tamamlanması, bdlgenın devlet elıyle sanavılestırılmesı vb a*ı lım arla bolgede Barzanı dahıl tum gencı etkılenn sızma olanağı nı bır olçude de buldukları ortam kokunden yok edı'ecektı Genel sekreterın sovledıklerl ozetle bunlardı. Marks, Engels, Lenin Bağdat'takı kıtapçılarda marksıst lıtarature aıt bırçok yapıtlan bulmak mümkun Marks, Engels, Lenın, Troçkı nm kıtaplan satılıyor Che Guevara, Brecht, Sartre, Ho Şı Mınh, Neruda, Nâsır'ın kıtaplarının vanı sıra Hıtler ın Churchıll'ın, Eısenhouer ın yaşamını konu alan kıtaplar da vıtrınlerde sergılenıyor. Bu arada kapak re<=ımlennden anladığıraız kadarıjla «mustehcen» yayınlara da rastlanıyor Gezdığımıı kıtapçılarda bır tek Mao ıle Stalın m yapıtlarmı goremedık Bır Danımarkalı meslekdaşımız, «Irak'ın Sov •vetlerle vakın ılışkılendır bunun nedenı belkı de» deyıverdı "ABDli, İranlı ve İsrail'li gerilla uzmanları Barzani'yle çalışıyor,, Irak'taki ttlm slyasal orgütleri ortak hedef ler etrafında toplayan «tlencı Mılli ve Mılhyetçı Cephe» Genel Sekreterı ve Baas Partısı uvesi Naım Hdd dad, bızı cephenın Bağdad'dakı genel karargâhında kabul et*ı Hurma ağaçlarıyle çevrılı ıkı katlı modem yapının sıkı bır gu venlık kordonu altında tutuldu gu goze çarpıyordu .lk bakışta Czer nde kahverengı sıv^h benekler. olan koyu veşıl umfo*malan 'le otomatık tufekh komando ar çe\rede ve g rış Ka pısında nobetteydıler Genel Sekreter Naım Haadad, bızı çalışma odasında karşıia dı Yanında yer gosterdıkten hemen sonra da ınce bellı, bıldığımiz bardaklarda kopkoyu çay Ile bırlıkte buzlu sular geldı Genel Sfkreter.n ıkram ettığı Kent sıgarasmdan karşılıkh bırer tane yakıp içten bır sohbete koyulduk Çevırmenhğımızi ıse, Turk gazetecısı o duğumuzu soyledığı mı? zaman «Demek bır zamanlarm somurgecı ülkesınden gelıvorsunu?» dıverek ılk teokısmı dıle getıren genç bır Mısırlı ba van yapijordu Taktik neydi? Sayın Haddad'a gore, Molla Barzanı her zaman gerıcılerle koİKOla olmus ve hıçbır zaman ılencılerle gerçek anlamda ışbır lıgı yapmamıştı 11 Mart Manfestosu açıklandığında b>le el altından gencılerle isbırliğı yapmıştı Baas ıktidan o zaman bunun payet ıyı farkındaydı. Molla Bareanı ıle gorünUştekı tşbırlığının taktiksel amacı Irakiı Kurtlere sorunun çozümlenmesınde Baas ıktıdannın ıyı nıyetını gostermektı Öte yandan d» Molla Barzanlnın genci yanını sergılemek v« onu tecrıt edebılmekti Nıtekım, bu taktığın basan il« işlemeye baslaması Uzerına Bar lani'nm tavn da degışmistı: Molla Barzani plâmmızı farketmıstl. dıye sürdürdü konusmasını genel sekreter Parkeder etmez de partısındekı ılencı, yurtsever unsurlan etkısız kılmaya, hattâ yoketmeye koyuldu. En yakınlanndan bınnı de öldurtrü bıle Fakır El Margasurı'vı Kurdıstan Demokrat Partısı Merkez Komıtesı üyesıydı Genel Sekretere göre, Molla Barzanı nm maskesi boylece sıy rılmış ve gerçek yuzü tumuyle belırgınleşmeye başlamıştı Molla Barzanı nın bır olçüde tecrıt edı'mesı. askeri alanda ustunluk sağlanması ve şu, ya da bu bıçımde ozerkhgm ısleme ye baslamasıyle sorun tumuvle çozumlenmış savılabılır mıvdı? Öserk Kurdıstan bolgesındeıa gerı ekonomık yapı ve bırçok aşıretlerın halen de varhklannı surdurmekte oluslari kendı deyımlerı ıle «gerıcı etkılere» uygun bır ortam yaratnuyor muydu' Podyumlarda «El İştirakiya» «El îştırakıya» sozcuğüne blr moda gostensınde de rastladık. Bağdat'ta agırlandığımız «kcnuk sarayı»nda vabancı basın mensuplan onuruna bır defıle dü zenlendi Tavandan sarkan altı tane dev krıstal avızenın aydınlattığı gorkemlı salonda podvuma çıkan bırbırınden zarıf Iraklı mankenler Me?opotam\a'da gelmış geçmiş uygarlaklan. Sumerlen, Akatlan, Babülen temsıl eden gıysıleri oynak Arap muzıginm eşlığınde sunuyorlardı Italvan televızyonunun hanl hanl renkli olarak çektığı defilede pod yuma son olarak EOK mavısı şıfon tuvaletı ve başmda tacıyla zarıf bır manken çıktı Stereo muzık eşlığınde salına salma vürurken, uç avn d'lden vapı'an açıklamalar ve Iraklı bonuklapn hararetlı alkıslarından bunun, «El Iştırakıyanjı temsıl ettığmı oğrendık Amerikalı askeri uzmanlar ve Barzani tkı «saathk «ohbetımızm baş'ıca temalarından bırı de Molla Barzanı o'du kuşkusuz Bırçok Irak'lı resmî vetkıiı gı bı genel sekreter de Barran:' BIRLİK OZOIRLIK SOS1 \LtZM. Iıakt<,kı egemen pohtık guç olan Baas PBrtısının hemen her yerde rasilanan uç sloganı bunlaı Sos\ali7mın \raoça kar?ılığı «el ıştırakıye» Bu socuğu Irak'ta her vesıle\le duyrıık mumkun Moda gosterJeıınde bıle «el ı§tırakıyeıvı terasıl eden gıysılerıjle podyuma çıkan manken'er gorduk. Sosyalızm. ama nasıl? «Sosjalızm, ama nasıl7» dıye sorduğumuzda Mllı Cephe Genel Sekreten ve "îaas Partisi üjesı Naım Haddad'ın yanıtı, Bılımsel sosyalızme inanıyoruz, oldu Yani lşçl ainıft Iktldanna, başka bır devisle proletarya dıktatorluğune mı' Bız, Stalmıst uygulamadan yana değılız. buna inanmıyoruz însan unsuruna onem veren, kıtlelere dayanan genıs tabanlı bır demokrasiye ve aynı zamanda da sosyalızme inanryoruz. Sosyalızmıa kendi koşullanmıza bagiı bır uygulamasını gerçekleştirmek istiyoruz. Dygulamanın ekonomik alan daki yansıması nasıl oluyor? Kamu sektorUnU esa<î alı yor, onu egemen kılmak istiyoruz. Nlhal hedef, özel sektörün tumuyle tasfıyesı mı? Evet Bu yolda ne gıbi adımlar atıl mıs durumda? Bankaları, sıgortalan, ulastırmayı ve sağlık hızmetlennı tamamen devletleştırdık. Dış ticaretın yüzde 9O'ı devletçe yürütuluyor. Sanayıde ozel sektörün payı çok azaldı. Bazı küçük sa nayi dallanyla tekstılde özel mülkiyet mevcut Bır de özel ve kamu girişimlennden oluşan or tak kuruluşlar var Ancak bun larda da kamu sektörü agır ba sıyor. Tanm sektoründe durum? Bır kere toprak reformunu gerçekleştımıe yolundayız. Topraksız koylu kalmamış durumda. Tabıt valnızca toprak dağıtmakla yetmmıvoruz. Bunun yanısıra, kooperatıfler, kollektıf çiftlikler ve devlet çıftlıklen kuruyoruz. Irak ıçın havatı dneme sahıp petrol zengınlıklerı ıse tumuyle mıllîleştırılrnıştı. Yabancı sermaye valnızca bazı dağıtım hızmetlerınde kalmıştı. Ancak ışletme alanında Sovyet, Macar, Fransu ve Italyanlarla teknık ışbırlığı ya pıhyordu. 18 yaşuıda Baas Partisi uyesi Cephe Genel Sekreterl Haddad, 41 yaşındavdı. Beş çocuk babasıydı. Bır ıkı kere jaz tatlhni aılesıyle bırhkte Istanbul'da geçırmıştı. Guney Irak'taJcl Nasırıye kentınde fakır bır aılenın çocugu olarak dunyaya gelmıştı. Babası demırcıymıs. HayU zorluk içındo buyümUş. Daha lıse sıralarındayken, 1951 yılında Baas Partısıne uye olmuş. Partının yeraltı faalıyetıne katıldığında 18 yaşındaymış. Partıye katılma kararında rol oynayan etkenleri ıse joyle özetleylverdı: • 1948 yılında Israıl devletinln kunıluşuyla birlıkte Arap ulusunun bu ulke karşısmda ugradıgı ilk yenılgının kendısinde yarattığı sarsıntı. O tanhte 15 vasmdaydı. • Kendı ailesinin ve Irak halkının içinde yaşamakta olduğu fakırlık ve sefalet. • Yurdunun feodal gtiçler ve îngılız emperyalızmı tarafından ınsafsızca somurülduğünun fartuna varması. Iilseden sonra ilkokul öğretmenl olmuş ve aynı yıllarda bır ıkl kez yakalanarak hapse mahkum edılmıştı. Partımız üci kez iktıdara geldi, dıye surdürdu konuşmasını îlk kez 1963'de Son olarak. da 17 temmuz 1968 de. Kansere karşı aşı bulunduğu iddia ediliyor Dr Marmama Chısato blr Japon doktoru Bu Haftanın sonuna dogru Horansa da onemlı bır konferans ver°cek Ve ilk ker bulu^u Japonya'nın dışında tartışılmaya baş'anacak Belkı de dünva bu açıklamayla çalkalanacak Çunku Dr Manıyama kansere karş yeru bır aşı bulmuş 1968 yıhndan berı de çeşıtlı has'alar uzerında denemış bu!gusunu Bılımsel açıdan kesınlıkle kanıtlanmarnasına ragmen kanser hastalarına mujde verılıyor, ToKyo'dan ve yapılacak tıp kongre«ınden Tok>o'da ^ıppon Tıp Okulu Müdurü olan ur Maruyama uzun yıllar kansere bır çare aramak ıçın çalışmış Ub8 yılından berı sadece kendı hastalarına uvguladığı bır aşıjı, hfstaların rızasıyla kullannıaya başlanıış Aşının ozelhgı, amellyat edılemeyen hastalara karşı kullanüması Kend: tuttjgu ıstatıstıklere gore, 1971 yılına dek asınm u>gulandıgı 843 hastadan 174M halen hayatta Ger^e Kaıanlar yıne kanserden olmuş Ancak, olenlerın hepsının vaşim'arı bır sure ıçın de olsa uzamış Başka bır dejımle, aşı onlarda da olumıu etkıler meyaana getırmış DIŞ HABERLER SERVİSt Dr Maruvama'nın açıklamalarına göre, k»nsere karsi bulduğu ve kendı ısmıyle andığı «Maruyama aşısı» asıında füberkuloza karşı kullanılan BCG aşısından turetılraıs. İnaklerden ahnan tuberküloz mıkrobu. Maruyama'nın bulduğu yontetnlerle yenıaen ışlemden geçırılıyor ve kanser aşısı halıne geünhyor Ası has'anın üzennde once bazı yan etkıler yaratıyor. Yan etkılenn arttıiîı durumıarda ıse tedavıye son verılıyor Uzun yıllar kanserle mücadele eden Dr. Maruyama, tüberküloz mıkrobu ıle ışe baslıyor. Gelıştırdığl aşıyı bınıerce hayvan ustunde denıyor. olduğu aşıvı 52 yaşındaki Baysn N . ye uygulftmayı (tUçunüyor re bu yolda bır onende bulunuyor. Hasta kkdın kabıiı eaıyor ve böylece" ası ılk kez bir ınsanda denenmıs oluyor Hasta mıdesınden vakmm&ktadır ve kanser tesnı&i yapılımstır Aşı venldikten sonra X ışınları ıle hastanın mıdesı gozden geçırıhyor ve zamanla mıkrobun yavas yavas ktfçüldtığ"j farkedılıyor Aradan geçen dort ay ıçmde hastanın eskj yakınmalanndAn bırbır ız kalmadığı gbrülüyor. Eleştirikr Aşı Ilk uygulanan kışıde olumlu sonuç vemnıstır Japorrm'd» tıp çevrelerl olayın üstünde uzun uzun duruyorlar Hatta Bayan N 'nm hastahğ.nın gerçekten kanser olup olmadaji bile tartısıhyor Dr Maruyama elestınlere de bu arada hedef oluyor. tşte lçınde bulunduğumuz haftanın sonuna dofru Dr. Maruyama, ılk kez bulgusunu uluslararası bır kongrede savunacak. Kanıtlamaya çalışacak Sonuç herhalde tıp alemmden cok, kanserll hastalar tarafından bUyuk bır merakla beklenmektedir Bir kanser hastası Yıl 1968'dır Doktora bır kanser hastası geliyor. Doktor buldueundan emm PORTEKIZ KOMÜNIST PARTİSİ KIRK YILD1R İLK KEZ AÇ1K KONGRE YAPTI Portekiz'i ziyaret eden Brandt, sosyalistlere akıl verdi: «Seçimlerde Komünistlerle ittifaka girmeyin!» DIŞ HABERLER SERVİSt LtZBON Federal Almanva Sosja1 Demokrat Partı Genel Başkanı Vi'ılly Brandt ve bera berındekı heyet, geçtıgımız gun lerde Portekız Sosyalıst Partısı Genel Başkanı Marıo Soares ın davethsı olarak Portekız ı zıyare* etrrustır Federal Almanya'nın eskı Baş bakanı, Portekız de bulunduğıı Runlerde >aptığı konuşmalarda. «Portekız Sılâhlı Kuvvetler Ha reketı»nın bujuk bır sorumlululî duygusu ıçjıde, gelecekte ozgur bır Portekız oluşturm«k ıç n çaba harcadığını ıfade etm.ştır Wılly Brandt, Portekız Dısışlerı Bakanı Marıo Soares ıle japtığı O'el gorusmede ıse, Portekz Sos yalıst Partısı'nın Komunıst Par tısı ıle seçunler ıçın or%k bır cephe oluşturmaktan kaçmmaları nı onermıştır Brandt, Portekız gezısı sıra smda, Marıo Soares tarafından onuruna venlen bır vemek*°, Portekız'ın venı Devlet Başkaııı Costa Gomes ve Portekız Başbakanı General Gonçahes ıle go rusmuştür. Brandt Portekız'den ayrılma dan once Alman Sosyal Democrat Partısı delegelerı ve Portek z Sosvalıst Partısı vayımladıklan ortak bıldınde. ıkı partımn de çogulcu bır toplumdan ve bugun tu koşullarda gerek Ponekız, ge rekse Federal Almanya'nın guven Iığı ıçın gereğıne ınandıkları At lantık Ittifakından yana oîduklarını bPİirtmıslerdır Bildınde ayrıca ozgrirlukçu ve demokratık sosyalumın 'i'kedeM tum guçlenn savTinulması ıçın ana koşul olduğuna dıkkat çe kılmıştır. Goruşmelerde Porte kız ın Avrupa Ekonomık TopluluÇu Ile ışbırlıgı konusuns da yer venlmıstır Bnıksel, Portekız Hu ktimeti'nden ekonomık Eozleşme ler için somut örenler beklemek General Kasım ne >apmıştı? Bugün Irak'u nefretle anılan fcrallık rejımmı 1958 yılı yazında kanlı bır darbejle devıren ve ulkede cumhurıyetı ılân eden General Kasım hakkındakı goru^lerını de sorduk Naım Haddad dan. Şoyle ozetledı Abdulkenm Kasım'ın bır yurtsever oldugunu soyleyebılınm. Ancak bır dıktatordu Bırçok bakımlardan ulusal narekete zararları dokundu. Emperyalızmle bır bağı oldugunu soyleyemem. Ama bır ıdeolojıje sahıp değıldı. Bu yuzden de hangı yola gıtmesi gerektığınl bılemedı. Oysa, Baas Partisinin bır ldeolojısı vardı ve hangı yolda yurüyecegını seçmıştı Sosyalızm. «Sosyalızm ama nasıl?» şeklındekı sorumuza genel sekreterın verdığı cevaba geçmezden once, Irak ta «sosvalızm» sozcuğune üışkın olarak edındığımız ızlenımlennuzı ozetle anlatmaja çaüşalım. Bunun adına da... Bağdat'takı ozel ıki üç kulüpten bın olan «Huntıng Clup»da (Avcı Kulubiı) bır oğlen yemeğıne davet edılmıştık. Hıpodromun hemen kıvısındakı mukellef kulubun jemyeşıl çımleri üzennde oturmuş sohbet ederken, akluna geldı bırden sordunv Yahu, bu tur kulüplere kimler uye oluyor? dıye. Sosyalıst bır ulkeden bir meslekdaşımız, oğlen sıcağında ıçtığımız vıskıîerın etkısıyle olacak her zamankı «resmî» havasından sıyrılıp; Kım olacak'.. Yüksek bürokratlar. bazı tuccarlar. Sonra ds bunun adına sosyaiızm dıyorlar şeklınde haylı alayll bır cevap ya pıştırdı bıze. Saşırdık. Meslekdasımızın bu cevabı, bır •anhte bu ulkelerı gezıp ızlenımlerını «sosvalızmın arapçası» b"şhsh altında toplavan Turkıve'dekı bır ıkrıpto uzmanı>ru anımsattı bıze Oysa. Irak'taki Baas iktidannm gırıstığı uygulama, elde vıskı bar dağıvla oyle kolayca hafıfe alınabılecek turden değıldı bızce. Her şevden once, yuzyıllar boyunca sd murulmuş bır ulke. omeğın daha uç beş yıldır en onomli zengmlığı olan petrolune sahıp çıkabılmıştı Bu denlı kısa bır sürede ülkede her şevın bır an içınde değışmesını beklemek dp opk gerçekçl bır tavır olamazdı kuşkusuz. Turı=tık vanı havlı ağır basan bır proeramla sıkı sıkıvq çerçeve lenmış bes gunluk gezıde bile konrnj Irak'ta snla açık ıvı nivetlı çabalann gozden kaçması mumkun değıldı. El İştirakiya AIAARO (LNH<\L Portckiz Komünist Partisi Genel Srkreteıi Cunhal partisinin kongresinde, Portekiz Silihlı Kuvvetler Hareketi Prograıruna Lomunıstlerın gosterdıği baflılıfı övdii. tedır AET Porteklz'e belırlı tıca ret kolayhkları saglamaya hazırdır O'e yandan, Lızbon'da jıne ay nı gunlerde Portekız Komunıst Paıtısı Kongresı kırk yılı aşkın bır suredır ılk kez vasal olarak toplanmıştır General Spınola'va voneltüen sert eieştırılerle açılan Konsrrede, Sılâhlı Kuvretler Ha reketı ıle sendıkalar ve ülkedem sol partıler tarafından temsıl e dılen «emeâçı kı'leler» arasında kı ısbırlığınden ovguyle so^ edn mı<;tır Kon^re nm ana teması ülkenm bujjn ıçırde bulunduğu koşullar altında partının genel polıtık çızgıv e uyum içınde olmasınaı gereklılığı olmustur Komunıst Partısı Yonetım Kurulu uvesı Gomes Kongre'nm açılis gunu vaptığı konuşmada, General Spınola'vı tutucu çevrelerın bnderi olarak nitelemiş ve onun Devlet BasKanlığını yüruttugu surece 25 Nısan devriminı amacmdan saptırmak ıçın ner turlu çabayı harcadiğını ıddıa etmıştır. Geçıcı Hükümette bakanlık görevuıde bulunan Genel Sekreter Alvaro Cunhal ıse konuşmasında Komünıstlerm. Sılâhlı Kuvvetler Hareketmin programma gosterdıklen bağlıiığın ulke ıçın taşıdığı oneme değmmış sağdan gelen darbe gırışımının bastınlmasmdan sonra. partisinin popıilarıtesnın daha da arttıgını iddıa et, mıştır Portekız Komunıst Partısi Genel Sekreten Alvaro Çunhal, iılkesındekı uluslararası tekeller ıçin devlet kontrolunün pe reklıhgınl belırtmekle beraber vabancı sermayenın devletleşrınlmesı konusunda ber bangı oır önende bulunmamıstır. Sosyaiıznun Arapça karşıhğı cel ıştırakıya» ıdı. Bugun ulkede egemen ve oncü sıyasal giıç olan Arap Baas Sosyalıst Partisinin uç temel sloganı, ılkesı vardı. • Özgurluk • Bırlık • Sosyalızm Bu sloganlara. Irak'takl beş gunluk gezımız sırasmda Arapça ve tngılızce olarak bırçok yerde rastladık. Ote yandan, 16 temmuz 1970'de yayınlanan Irak Geçıci Anayasasının bırıncı maddesınde, ulkede, «sosyalıst sıstem»ın kurulması en onde gelen ıkı hedeften bırı olarak ılân edılıyordu. Onıkıncı maddede ıse devletin, ulkede sosyalıst sıstemi bihmseı ve devnmcı ılkelere da.valı olarak gerçekleştırmek amacıyla ulusal ekonomının planlaması ve yonetılmesını üzerır.e alacağı yazılıydı. Arap Baas Sosyaüst Partlsl, Irak Komunıst Partisi, Kurdıstan Demnkrat Partı«ı ile ılenci mılliyetçıler ve bağımsız demokratlardan kurulu Mılh Cephenin SPD lideri V Uy Brandt Y I Mozambik'te meydana gelen kanh catısmaların bilancosu: 41 ölü LOURENCO SIARQUES Mozambık'ın başkentı Lourence Mar ques'de oncekı gun zencı ve beyazlar arasında patlak veren bır çatısmada 41 kışı olmus, yuzden fazla msan da varalanmıştır. Ola>lardan sonra hukumet tarafından vapılan açıklamada, ulkede kontrolun re=mî makamlann elmde bulunduğu ve asayışın saglandıgı ıfade edılmıştır Çatışmaların (Frelımo) genllaları ıle Portek z komando'.arı arasında meydana geldığı bıldırılmek tedır Ola\ın gerçek nedenı ıse oldukça basıttır Gorgu tanüclarına gore, Portekız komandolan, Louren co Manjues'ın anacaddesınde goğ sunde <FVelımo> rozetı bulunan bır zencivı durdurmuşlar gomleği tekız Ordu^unda sntıgerılla uznı yırtarak rozetı çıkarmışlar ve manı olarak bılmen «Komandozencıjı dovinuslerdır Bu olay, larla» (Frelımoi genllalan arasın caddede buyuk bır kalabalığın bı dakı mucadelenın başkent Louren rıkmesme vol açmış, daha sonra co Marques'ın çcıtlı kesımlennde ıse anıden sdâhlar konusraaya baş dort gunden berı devam ettığını lamıştır ve bu çatışmalarda olenlerın topSıvıl halkın panık içınde evleri lam sa\ı=ının \uzu geçtığını one ne kaçi'mıalarına yol açan ola>ca surrauslerdır. zencı ve bevaz olmak uzere 41 Dunku kanh olaylardan sonra kışının olduğu vuzden fazla msa Mozambık Hukumetı, bır bıldırı nın da yaralandığı bıldırılmıştır Olay Mozaiıbık te, bırbuçuk ay ya>ımlamış ve ulkede sukunun once <Frelırroinun rakıbı <Hur sağlaidığını ve kontrolun hukuMozambık Hareketı) taraftarla met kuvvetlennın elınde bulundu rınaa gırışılmıs başarısız darbe gı ğunu ıfade etmıştır Hukumet bıl rıştmınden bu yana mevdana ge dırı^mde ışçılerden ve devlet gblen en \ahım olay olarak mtelen re\ hlerınden, bu sabah normal şekılde ıslerının başına g'tmelerı dırümıştır. Ga%ıı resmî kaynaklar i=e, Por de ıstenmi'tır (a a ) B İ T T 1