Catalog

• • • Sahıbı Cumhurıvet Matbaacılık ve Gazetecıl k r A Ş . INAZtME N *Dt adına Genel Yayın Müdüru • . . . OKTAY KCRTBOKE Sorumlu Yazı Islen Muduru • ÇFITS OZBAYK4.K Basan l e Ya\an CUMHURtYET MATBAACILIK ı c G4ZETECÎLIK TA S Cağaloğlu Halkevı Sk No 3341 TELGRAF \e MEKTUP adresı : Comhuriyet Posta Kutusu: IıUabul btanbul No: 24C Lumnunyet A B A S I V TAAHHLT ABONE ve ILW 12 Aylık S Ayhk 3 Avlık 1 Avlık Xurt icj 360 180 90 30 Vurtdıyı 630 315. 157 50 2 50 5 Telefonlar : 22 42 90 22 12 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 BtROLAR : A.\h RA Ataturk Bulvtrı Yener Apt Yemjehır, Tel : 12 09 20 12 95 44 • tZMtR Halıt Zıv* Bulvarı No «S Kat 3, TeL 31230 2470» # GÜNEY !!*• LERİ: Ataturk Cad Uğurlu Pasaj, Tel: 14550 19731 Başhk (M^ktu) 4M Ljra 2 \e 7 Sajfa ıSantımı) „ 95 3. Sayfa (San ımı> . ... ... ... ... ... „. 1U0 4. 5. 6 Sayfa (Santımı) „. ... 90 Ölüm, Mevlıd, Tesekkuj (5 Santtm) 150 Nısan, Nıkâh, Evlenme, Doğum 150 Ölum, Mevhd, Teşekkur 23 (5 Santım) ... 200 SAY1SI İÜO KURUŞ Ecevit bir azınlık (Baştarafı l . aayfa4a) bekleven lüke sorunlan açısındun ele aldığı bıldTilmektecur Lrevıt bugunku ıs'ıfa etmı* koaıısj o n hukumetı ıçındekı denn U7laşmazlıklar necienıvle devlet vonetım<nın aıcsarr aması partllerın oe yenı bır hukumet nuı bir araya gelememelerı ıcarşısında liVtımla çal şacak bır azınlık hjkumetııu tes çiKar yol oıarak gor rrektedır Ancak, Ece\ıt ın ve CHPnm, azınlık hukumetıru svreklı bır çozum olarak kabul etmedığı de belırtılmektedır Başbskan bugunku bunatımh orthmı de^ışt recek erken seçımı ger çekleştırmek ıçm gırışımlerıra surdurecelvtır Avrıca otekı partılenn erken seçıme \ana'mamaları ve gelecek junlerın gelışm»»lerı ıçmde sureklı bır sağ Koa.:syon U'ennde anlaşmava varnpıa n halmde «duşurulmeyı bıle bek lemeksızın» CHPnm hukume"en çekılmeje hazır oldugu da partının önde geien vonetıcıleri tarafınaan belırMmektedır Eccvıt, oncekı aksam Cumhurbaskanından hüktımetı kurma zo revıni aldıktan sonra, BajbaKanhkta C H P h bakanlarla bir t o o lantı vapmıştır Sıvasal ortamın \e otekı partıl°rın tutumlarının uzun boy'u de*erlendınld'gı bu toplantıda, azıniık hukumetm'r bır zorunluk nalını alabılece*ı saptanmıştır Bunun uzerıne Ba« bakan \enıden rande^iı alaa< Cumhurbaşkanııu zıvaret etmış, arkadaşlan\le vapt'gı degerlendır mevı Devlet Baskanına anlataraK, azınlık hıucumen konusunda Ken dısmden \etkı aımıştır En kısa zamanda Yenı hukumetın en kısa za manda kurulması beklenmektedır CHP Part! Meclısi bugün Genel Başkan ve Basbakan Bulent Ecevit başkanlıgmda toplanacak daha partınm yetkılı organında gozden geçırüecek bundan son ra Ecevit hızla çalışmalanna baş layacaktır Bu çalışmalarda erken seçjn koşuluyla bır ortak hukumet kur mak içın p?n lere son lnr ç ı g ı ı yapılacaktır Ancak Ecevıt'ın, bu l1 kez partı derlernı ver d e i zıva ret etmeveceğı kendılerme gbn ce ve onenlennı açıklavacağı ogrenilmıştır Yme ogrenıldiğıne gore CHP, erken seçım tarihi olarak, Parti MecHsınm son toplantısında belıren efllım doğrultusunda, 1<»75 ilkbahar a\Iarını onermekteaır 1975 n « . \ " a nn\ı t \'arın da seçlmlerin yenılenmesı koşuluyla ortaklık onensme olumlu cevap veren parti ile CHP"nın koalisvona hazır oldugu bıldırilmektedır Ancak Ecevit bu bnerıye olumsuz karsılık alması ha lınde zaman Mtırmeksızın bir azınlık hükumetı kurmaga yönelecektır. Dun kendısıyl« goruştuğumuı bır CHP'lı Bakan, yenı Bakanlar Kurulu l'stesının onumuzdekı salı veva earsamba gunu Cumhurbaskanına sunulabıleceğmı soylemıstır ı r ÎOB a i i'ia durum oı MZ ABD (Ba5tara.fi 1. önenyi veto edeceğını bildirmış ti Ba$kan Fordun bu gırişımlerine karsm Turkıve'ye jardımın kesılmesın n 60 gun surej le erte lenmesı yolundakı Senato kara nnın Temsılcıler Meclısı nde red dedılmesı Ford jonetımi ile kon gre arasında b ıgune kadar ortaya çıkan en çetın sürtüsme ola rak nıtelendirılmektedır TUTKI e \ e a ^ e r ı vardımın kesılmestndPn \ana olan Cumhuriyetcı Partı Senatoru Benjamın Ro^enthal bu kararın b O gun surevle or elenmesıjle Tur luve nın, Kıbrıs takı kuvvetlennı t»kvı\e etme olanagını buUcaiını one surmuştur Tem»Ücıler Meclısı Bajkanı Carl Al bert ıse, tasannın lehınde konuşarak, «Bu vontemı beğenmBmekle beraber bu denemevl ıstl\orunı Başka bır vol jormuı orum» demı$tır Turkijeye askerı \ardımın ke< m c ı n ı n 60 gun «ure\le ertelenme^ınden \ana olan u\ eler l«e, kararın Dıiışlert Bakanı Kıs «ınger e Ada daki Turk askerlermın geri çekılmesı n ı n tfk çıkar \ ol olan banş goru^melerın «aj*la\ abllme olanagını \rrebileceğını so\lemışlerdir Turkı\e\e a^ken \ardımın ke «ılmesim ongoren madae ABD de çe<ıth Federal De\let dalrele rine geçici harcama ^etkı•>ı veren kanun ta^arısına eklenm:?tir Ba«kan Ford'un Turkl%e ile ılgılı madüe nedenijle geçıcı harcama \etki«l fcmurt tasarınının tıîrtıunü vfîo d m e ı ı halmde tekllfin h*r ıkı Meclhte de goru^ulerek venı bir sekıl almaM ıçln uzun bır surenın geç m n i çerekecektır Ba«kan Fordun \ eto hakkım 10 gun içınde kullanabilecegı blldııllmektedlr Bu durumda 4 kRsımda \apılacak seçimler dolavnıvla tatıle gırmesı gereken ABD kongresınin ujelerı, Başkanın \e'o^unu goru?mek urere «eçim kampanyalarını ^ a rıda keseıek tekrar toplanmak durumunda kalacaktır Olasılıklar Aym Bakan, AP Bujuk Kongresını beklemen n CHP açısından, sorumlulukla bagdaşmajan bır davranış olacağını da belirtmıştır Ne var ki, AP Buyuk Kongresınin onümuzdeki günlerın sıvasal ortamını büvük ölçüde etkıleyebılecefiı anlasılmaktadır CHP çevrelerınde edmilen talenım DP ıçinde venı bir ortaklık dnerisine \anda$ üvelenn agirlık kazandıgi volundadır Bununla beraber, Mutlu Menderes, Kemal Zıya Öztvtrk ve Bahri r)ağdas çevresındeki bır annlıgın, CHP ile ortaklıga yanaşmamada direndıkleri de bılınmektedır Gen«l Baska^ı Bozbevlının de! parsinl kamuoyu anuode çelısak. demeçler vermek zorunda bıraktıgi ıçın» yakındığı, sıaan haberler arasuıdadır. Fcevıt'ın •rpacağı yenı "ajrua DP'nm olumlu bır eevap verp \ermevecegi bılınmemektedır Yttpılan tahmınlere <ore, DP, bır olasıhkla AP buyuk kongrevrm •onucunu beklemek ırteyece< ve vereceeı cevtbı gecıktırebılecek.tır CHP ise hukumet kurulus.ınu daha çok gecıktırmemek egUnındcaır Ancak azınlık hukumetmın Tu ruluj proseduru ıster ıstemez AP buyüıc kongresının sonuç ınn ı da alınmı? olacağı bır sureyı kap samaktadır Buyük konfrede pek kuçuk b r elasılıkla bıle Demırel kayb ier•e sağ kotlısyonun gerçeklesmem ıçın en bu\ök engel ortadan lıalk mi5 olacaktu Yonetıcilerının d» belırrt £ı gıb bu Hu mda CHP, •Düîurulmejı bıle beklemeVsııın» hükumetten çekılmeve k«rarlıdır Asıl beklendıgt gıbı, Demırel'm bu\uk kongre>i slıra«ından <onra ı«e olavlann ık vo/ı de gelijebıleceğı belîrtılmekted.ı Derairel'ın kongrevı «ImaKiıiivı sonıa, ıddıa edıldıgı gıbı, oartıden buyük dlçude kopmalar olut «a azmltk hukumetmın cnemlı H»j •ekler «t'de ed»b leceg' icenısı Chî de \er etmektedır Demırel'ın kongreyı kazanrr^«ından sonıa bcklenen kopmsıur olmadıgı takdırde, DP nın *utumunda CHPve donuk değışn.eler uımuı «ktadır ÖU yandan Buvuk Kongreden sonra AP içmde mejdana gele cek kopmalar Ana Muhalcfet Partıslni, seçim sıstemlnın e'e alınmasj kostüu\la CHP ile \dkın lasmağa da goturebileceıctır. > ı tekım, Demırel, Partısının Çankırı II KongTesınde vaptıgı ko nuşmada, seçım sıstemıne ılnkın goruşlerını. «Dar bolgeli çoğunluk sıstemı»nı savunarak açtklamıstır. Kendılenyie goruştugumüz CHP yonetıcılen, kuçük partılerı tamamen ortadan kaldıracak bu sısteme CHP nın vandaş oımadığım blldırmıslerdır CHP vonetı cılerı dar bolgeli çoğunluk sıstemı dısında bugunku seçım sıs temınde bazı değışıkluder yapila bılecetını soylemektedırler (Baştarafı 1 saylada) dakı bazı fınnlara yaplığım mu racaattakı tesbıt sonunda Topağacı Gultekın Meze evınden d ı nan 800 gram Ü rrası gereken ek mek 290 gram eksıgıvle olO gr / Şışh Meydanı Hasan Gışe' len alınan (500 gr. olması gerîken) francala 70 gram eksıgı\le 430 gr Şehremını Sarav Mejdanı lı rınından alınan ekmek tam ola rak 800 gıam Zuhuıat Baba Koşem Aıle Hakkaln esınden alınan francala 60 gram eksıgıyle 44U gram, Yeşılkoy BUenler Franca la Fabrıkasından alınan francala tam olarak 5H gram E\up rı ' J nnından alınan ekmek tam olarak 800 gr Csentepe Hıkmet Abla Geçıdı Esengal Bakkalıvesın den alınan francala 5U gram ek sıgıvle 45(J gram Nışantaşı I«ma ıl Ondur fırınından alınan Iran cala 30 gram eksıgıyle 470 gran Darphane Alı Baba Bakkalıjesın den alınan francala 20 gram ek sığıjle 480 gram Bahçelıevler Uğrak Bakkalıjesınden alınan Francala 40 gram eksığıyle 460 gram Aksaray Yusufpaşa Fırınm dan alınan francala 20 gram ek sıgıvle 480 gTam Atakoy Ekmek Fabrıkasından alınan fıancala M gram eksıgıvle 4î() gram Yeçi yurt Francala Fırım Yeşilyurt Şu besınden alınan Francala 20 jra TI eksığıjle 480 gram. Nısantası Al tınbaşak fırınından alınan fran cala K) gram eksiğıyle 490 gram Arnav utko< S Keçelı fırınından alınan eıcnek Tİ0 sram ek'ıgn le 470 gram Mecıdıyeko^ Deıya Büfe den alınan francala 30 gıaın eksığıyle 470 gram, Ye^ılkoy H Sarıgul fırınından a ınan franca Ia tam olarak 500 gram Fındiıc zade fırınından alınan (40Q gram olması gereken) 1 lıralık ekmek 20 gram eksıgı>le 380 gram Lilelı Ekmek FabriKasından alınan franca 50 gram eksığıyle 450 gram Aksaraj MıgTos \anı Mezecı Emın Sancar dan alınan îra ı cala 120 gram eksıgıjle 380 gram Şehremını H Konuksal fınnın dan alınan ekmek tam olarak T ı gram Beyazıt Bahar Ekmek Fab rıkasından alınan francala tam olarak 500 gram Bamrkov Yenı Mahalle Merih Gıda Pazanndan alınan 1 lıralık ekmek tam ola rak 400 gram Aksaray Gençler Kantınınden alınan francala V gram pksığ'vle 480 gram Yeşıl yurt Francala Fırını, YeşılvurŞubesınden a'ınan (5f)0 gr olma sı gereken) pıde 140 gram eksı giyle 380 gram Sehremıni H Konuk«al fırınndan alınan (6oO gr olması gereken) pıde 20 gram eksignle 64rı gram Darnhane *!ı Baba Bakkaıive^ınden alınan pıde 30 gram eksıgıvle 633 gram gelmıştir » Ekmeğe 25 knınş Yardımın kesilmesi (Baştar»/ı 1. Sayfada) dan yararlandınlma oıçıminde başladı 12 temmuz 1947 anlaşma sı NATO ittıfakı ve 1959 unltı dolaylı saldm antlaşması çerçevesınde bueüne kadar stıre ppldt ABD, odünç verme ve Klrala ma yasasına gore yaptığı ıs.<er! yardımı. Türkıve'nın Almanva"va karsı savasa t,1rmesl ıçm hnskı aracı olarak kullandı Başarama vınca, nısan 1944 de yardıma son verdı Turkıve'nln Almanya'ya sa •>aş ılan etmesı üzerıne 23J21945 tanhll anlasmayla venıden «ürdurdü Türkıye'nın Uluslararası bır antlaşmaya davanarak Kıbns ta faşıst darbeje karşı anavasal du zenın banş ve ozçurluğun korunması ıçın gınştığı askerı harekât uzerıne Ada'ya çıkan Turk Ordusunun gerı çekılmesi içın baskı aracı olarak ABD gene askerı vardımı kullanmak ıstemektedır Nıtekım ABD Kongresı yardımı sağlayan yasaya, Turk Ordusunun Ada'dan çekıl mesıne kadar Türkıye'ye yapılan \ardimm durdurulmasını öngören bır hukum kovmu'tur ABD Baskanı veto etmez veja vetodan sonra Kongrenin üçte ikl çofunltıgu \asa hukmunde ısrar eder<;e vardım kesılecektır. Bovlece ^BD kırkıkı vıllık stire içınde ıkıncı kez iradesmi zorla kabul ettırmek amacıle Turkıveje askeri yardımı durdurmuş olacaktır. (Iex posterıor 'eropat pnorı) son rakı kanun öncekı kanunu orta dan kaldırır kurahdır. Ortaya çıkan bu hukuksal dutumda ABD'nin Turkıye ye v»ptığı asker! yardımı, NATO'nun amaçlarına aykırı olarak kesme^i bu antlaşmanın kendmne yukledığı vukumluluğu >erme getırme mek snlamını ta<ımaktadır Scrun bu nrelığı ıle oncelıkle ÎJ \ lO'vu ılgılendırmektedır OLAYLARIN ARDINDAKt GERÇEK I Bu köşedcn Altan ÖYMEN Ecevıt'ın Resimleri (Baştarafı 1. Sayfada) halk kıtlelennde tutacajnru sanmaic saflıktır. Bır kere bu «Ecevit olayı> Kıbrıs olayından önce de vardı Resımler kataplar, Dlaklar, ondan önce de satılıp alınıyor Ecevıt'ın her televızyona çıkışı ötetalenn anlaşılmaz sözlen karşısında ona j'enl yenl puanlar Kazandınvordu Kıons olayı bu îempau ırrsjığm:, daha oüvUk bır hızla rlikseltmlştır Kıbns olaymüa ıse durum sudur: Herkes, askerl başarının elbette ordumuzun snıcu, modern savas teknıgıne hakımıyetı ve cesaretıvle kazanıldıgını bılıvor Aına ısın sıyası açıdan hazırlajımasını kararlastınlmasını ve uy KUİanmasmı basarıyla yürUtenın kım oldufunu da bıliyor. Zaten nasü billnmes Ö bu' Ordunun, yurutme organının kararı olmadan kendı kendıne «Hadı gıdip şurada savaş yapalım» dıye harekete geçtıgi, hangl Ulkeda görıilmustur' Yürütme orga nı ışın sıjasi yanım hesaplayıp yasama orgarundan da yetkl alarak dıyecektu ki yuruyelim ve ordu yünıvecektır Bu lşi planla mak için ı*e kafa ıster Bu ışın soramlulugunu üaerine almak içın de ytlrek . Bir an için düşUnelım « , herhangı bır talıhsızlık ol du, dıs rnüdahale oldu, Kıbns'ta basan k«zanamadık n O Ecent'ln dururnu ne oluröu° Başta o zamanlar !41 gev elemelenyle ışı ıdare edıp, savasma Kararına angaja otmamaya ozel bır d.kdat gosteren Demırel, Turlnye'de pek çolc Rımse Ecevıt'ı bır kaşık suda bogmai içın sıraya gırerdı.. Ecevit, Kıbns lşıne. bunu goze alarak, bütun sıyasi hayatını riske ederek gırrmştır Ya 1967 yılında Rumlar Türklen kesmeye yenıden başladığı zaman Demırel ne yaptı» O zaman da T Ö ı u z aym güçteydı O güçten Adadakı Turklenn hayatını koruyabilecek bır sonuç elde edebilmiş midlr? Bunlar, nerkesın gördüğü basıt gerceklerdıı. Ama an laşılryor U , herkesın gördüğü bu basıt gerçeklen başta sayın Demirel, polıtlkacılanmızın büyuk bir bölumu, halâ gorememekted.r Bellrtmeye çsbştığımıs gibı, ortada fııiî bır durum \ardır Ecevıt'ın btıgıin mutlak çogunluğu meclıste voletur ama, seçmenler arssında vardır Meclıs lçi aritmetık hesaplarla bu gerçe{ın karsı smda formtil arsmrsa, bu formuller sun'î olur. Ne Türkıyevi ne de bu fortnüllerin sahıplennl huzura kaTuştunır. CHP dısmdaki partiler için yapılacak ıs, DP erken seçimli koalisyona kendmı bır rürlü alıştıramadığın» gdre • Eeevit'in bır azınlık hükümeti kurmasım, dola> s « dolaylı desteklemektır Ne zamana kadar? Gazete bayileri Ecevitin resimlennin vanına asabilecefl bu başka resiTi seçmeye baslajnncava kadar Ve zaten Ecevittn resım lerirle ugraşmaıt yerine t>o> le bir resmin sariibıni ara yıp bulmaya bakmak gereklldir İogiliz nsniü seçim (Başuraiı 1. savfada) ve yanlış düsüncedir. Kaldı U, dar bolgeli seçım sıstemı lngilterede geçen subat seçımlerınde hıç bir partiye çoğunluk saglamamış, alusal artıklı nısbı temsile göre Tfirkivede yapılan 1963 seçimlerinde ıse Adalet Partısi tek ba$ına iktidara gelme olanagını elde etmıştir. Seçim sıstemıne bağlı olarak «avunulan ıstikrarlı hukumet fikrı de, bu ıstıkrann kımın yararına olacağı açıklanmadığtndan soyut bir kavram olarak kalmaktadır. Nedır dar bolgeli seçım sıstemı° Bunun tıpık ornegi tngılız usulu seçim olduğundan oradan ornek >errrek açıkiamak çok kolay olur. 27 mavıs'tan once ulkemızde uygulanan ıllere jore saptaııan tenis çrvreli ve çok adaylı çoğunluk sistemının karşıtı nlarak dar bolgr sıstemınde nlke Par> lamento üyelerinın sayıları kadar bırbırine esit seçım çevrclennr bolunmektedır Her seçım çrvresınde partıler ancak tek bır adav gosterebılırler. Bu adavlardan en çok oy alanı seçılmif olur (>meğın İngilterede, bır seçim çevre<ınde 108 •eçmen oy kullansa ov dagılımında tşçı Partılı 40, Muhafazakar »ö, [ıbrral J5 ov alsa, en çok ov alan lççı Partılı seçımı kazanmış olacaktır. Toplumumıızda hızla gelısen «osval jruçlerın ıdeoloıılen ve «ırasal partılerıvle parlamentoda trmMİını öniemrk amacını ÎUden çoğunluk sıstemı önpn«ııu, drmokratık düzenın savunuculurunu Tapan CHP nın benımsemesı olanaksızdır. İkili antlaşmaJar (3) NATO antlaşmasının uçuncu maddesıne dayanılarak ABD ıls Turkıie arasında kuv\etlenn «ta tusune daır sozleşme ıle bırlıkte bır çok ıkılı antlaşmalar \apılmıs ve bunlar 1968 Temel Antlaşması ıle bır metınde toplanmı*tır Usler dınleme ıstasvonları haber alma servıslerı ve kapırıtler nıtelıktekı ayrıcalıklar da ıçmde olmak uzere Türkıye'nın ARD ye tanıdığı haklar, askerl yardım \Tikumluluğunun karşılıfını olujturur ABD jukumluluğunu verıne jfetırmezse Turkıye de kar»ılıklı olarak bu hskları gerı almakta serbest olacaktır. Çankaya (Baştarafı 1. S»yf»d») Koruturk, Çankaya toplantı•ına lllskin değerlendirmelerıni açıkladlğı konu«ma«ında, •ırierlerın hangl goru^lerı sa\unduk larını kamuovuna bıldirirken MSP Genel Başkanının da, DP Geiel Baskanı ıle bırlıkte, S.: levman Demırel dısında bır tarafsızın baskanlığında kurulacak >a| koalısyonu savundugunu sovlemi'tir O\a bılındığı gıbı Erbakan Cumhurbaşkanından hukumetı kurma gorevını aldıktan «onrj, kendl ba«kan ığındakı bır hu kumete katılacak ortak arıjan Demırel e «evet» cfuen tek hder olmu«tur Erbakan, 14 ekım seçimlerinden <onraki bunalım s rasmda da Demırel ;n ba«kan lığındakl sağ koalısjona yandaş çıkmı», hatta CHP Genel Ba<kanı ile yspacaJSı gorufmede, Demırel'e, baçbskanın en fa^Ia sandaUeve sahıp partının lıderı olmak gerektİKİ iavına kırşın AP ve MSP nın bırlıkte dusunulmcîinı soyleyebılecejıni bıldırmi'tı. Erbakan, CHP MSP koalısyonu «uresuıee AP'yı «temeli «o muruye davanan parti» biçımın de degerlendırmış koalısvonun bofulm»«ıv!ı berıber venıden Demırel'den yana olmu«tur Kamuoyunun, Dem,rel baskanlıgındakı bir sag koalı«vona Erbakan'ın nza çosterdığı buns kirşıiık DP Genel Baıkanının karsı çıktılını ogrendiğı bir sTrad», DP'nitı Tutıimu Q* deniyle sag koalısvon çıkmfM glfince, MSP Genel Ba<kanı bu kez Boıbevli nln vanınrta veralmıs ve Çankaja tuplantı sında, Cumhıırbatkan taraftndan »çıklandıgı jjıbl. Dsmirel'"U lağ koalityonu lavunmuştur . Antlaşmalar \BD Kongresırun çıkardıgı yasa'ar ulkesının ıç hukukunu olus turur De^letler arasındakı ılışkılerde kongrenın çıkardıgı vasalan n ııvgulanması olanagı elbette %oktur N> var k: VBD hukü metı uluslararası bır antlaşma nıtelığını tasıvan 1947 askerı var dım anlaşması ile N*TO ittıfakı çerçevesınde ve onun dısında Turkneve kar«sı ustlend gı y\ı rfümluluklerı, Kongre harcama vetkısını bır va>;a ıle veımedık çe parasal onden yerıne getıremez Bu durumda ^BD hukümeti Turkneve karsı antlaşmaya uvmak (Pacta Sund Serranda) ılkesme avkırı bır tutum ıçme pıreceltır Turknp ıse. karyı tarafm antlaşma\a uymaması (non adımpleti rontractı») sonucu dogicak haKİarını kullanıp kullanmamakta serbest olacaktır Bu bakımdan Kongrenın kabul e t ı ğ ı \asamn kesınleşmeM durumunda Devletler Hukuku açı sından ortava çıkaeak sorunıı, askerı vardımın davanagı olan an'la«malar açısından mcelemek gerekmektedır Sıkıyönetim (Bastarafı 1. hayfada) Smda duusma Yargıcı Denu B nba = ı Bahn YaŞcı ve uy« Yargıç Hava Kıdemll Yazbaşı Orhan Yıldırım dan kurulu tnah keme av nı zamanda 1803 layllı Af Yasasının 2 madrteMnin a * • b fıkralarının Anava«ava şekıl \e e^a« vonunden avkırı oldu RU ıddıasını cıddl bulmustur. Bu nedenle mahkeme sanık avukatlanndan Gulçın Çaylıgıl ıle Zı\a Erun tarafmdan ortava atılan ve Askerı Savcı Sulev man Takkeci'nin de katıldıgı 180^ sayılı Af Yasasınm 2 mad desımn a ve b bendlerının bu davada tatbik edılecek mld * rfeler o!du?unu ve Anavasava 'fkıl ve esa^ vonunden aykın oldugu sekıindekı ıddıalarının A n a v a o Mahkeme«inin 2 temmuz 1974 2un ve 1974/311*» esa^ karar ssvılı hukmunun »erek çe«ını dıkkate alarak ciddl kabul edilme«ıne ve konunun Anava'anın 151 maddesi gereSince \nasasa Mahkeme^ıre in tikal ettlrilmesine oybirligivle karar vermıştır 84 sanıklı da\a adıvla anılan Sarp Kurav ve arkadasları hak kındakı dava 1971 vılında 12 Mart muhtıra^lnın v erilmesınrien hemen sonra Istanbul 1 Numaralı Sıkıvonetim Mahkemesınde açılmı«tır Yargıç Alhay Remzi Şirm'in vönettiği 1 Numaralı Sıkıvorvetım Mahkemeıi durusmalar sonunda 84 sanıktan aralannda trfan Solma^erin de bulunduğu 71 sanıgı beraat ettirmiş, geri kalan Sarp Kuray ve arkadasları nı da çesıtlı hapis cezalarına çarptırmıstı Albav Remzl 51rin'in yönettigi 1 Numaralı Sıkıvonetim Mahkemesi bu kararından tonra Ferıt Melen'ln Milll Savunma Bakanlıgı za> manında ligvedilmlstir 5 hazir*n 1974 tarihinde A^kerî Yar fitay ÜçüncU Dalresl bu dava nın 75 sanıjı hakkmdı verilen beraat kararını onavlami', mahkum olan sanıklar hakkındaki kararları t<e iehlerine boz CHP'de hayali (Baştarafı 1 saTfada) etmi'lerdır Partı Meclısının ılk toplarıtısınd'a bu belgeler Genel Baskan Bulent Ecevit e venlecektir Zabıta MUdıirlüğü Istanbul Beledıjesı Zabıta Mü duru tsmet SUâhçı ıse îstanbul da yaprtan kontrollar konusunda şu bılgıyı vermıştır «VaUORla;lann artan*?1i<«'j««»» rı karşısında Beledıye Baskanı Ahmet îsvan ın ı«nıyle trafıkte gorevlı 64 zabıta memurunu da ıx tısadı kontrol hızmetır.e alarak kontrollan fazlalaştırdık 28 ekırn tarıhlen arasında ekıplen mız 877 nverlnt kontrola tabı ut mustur Fırın, manav ve bakkal lardan oluşan bu ış verlennın sadece 89 u normal bulunmus 358 una ıhtar venlırken 420 M hakkında ceza zaptı tutulnıutur Peşın para cezalan ıse MK! lıravı bulmustur Kontrol edılen fırın sayısı ıse 200 dur Bunlann da 157 si hakkında çe^itii cesalar gerekmıştır 24 bakkal ıse jag bulundurduklan halde satmamak suçuyla Savcılıga verilmiştır Uu arada vatandasların şıkâyetlerının yoğur.laş'ijh karaborsa sıgara satısına karsı Beledne Zabıtamız savaş açmıs bulunmaktadır Karaborsa sıgara satan lann sıgaraları ellerinden ahnmakta ve çe sıtlı ceaJar venlmektedir.» Esitlik ilkesi dıflg ajjr«a^ff>arcünı aOtla> mşjpım^phnson^. rnektnbu Ü« <D ABD Hukumetı Kongre Y.a rann» uyaraıt yardımı kestığ tak Partı ılkeleri Paııinın kamuoyundakı prcetıjı ve L.uriardakı şansı arttıkça b.sta AP olmak uzere, dıgffr pnrt.lerdekı» £«*di<;ılann QHi" ve ••• » dıklerı ve bunların CHP'nın )!kelerıne gerçekten ınanmayan kı?iler oldukiarı sojlentılerı y»V(jınlaşmaktadır Bu çevrelerın 'çesıtlı oyuulata basvurarak demokratık soıouları tasfıve etme çabalarına «ırı^tiKler: ve gıderek parünın yozlaımasına yol açtıklan da ılerı mrulen suçlamalarda ver almaktidır Partı ıcındekı ıkı gruptan cendılerını .orta sol» olarak nî^eleyenlerın egemen olma çab^larının en belırgm omeklerinden bırı olarak Bakırkoy ılçesme aıt delege seçmen ltstelerlnde v^ptlttn usulsuzlukltr goeterılmekted r tial j42?faju VJ ÜuÜ*t«i, iKendl Omeğın Bakırkov'dc ler Talâtp^^a Caddesı Uçı adresınde oturuvor gosterıl«n •=ecmenın burada otu madutn ustelık bovle bır aöre«ın bhe lunmadığı saptanmıştır Vstn adreste valnszca Bakııkoy vol ve kanal ınşaatı santıyesı oulunmaktadır. YenımaHalle öcalan v e On Temmuz caddelennde de 30 kısı seçmen olarak goMenldıîl halde verılen Mmler bu »dreslerde oturmadıklan gıbı ıs yerleri bıle mahalle sınırları ıçmde bulıımıamaktatfır Yeşılkoy Baharı^tan sokak 1 numarada da 30 kısı sost»rılnıgl halde verılen idreste venı vapılmakta olan bır lnsaat bulunmakta ve içınde tek kıjı dahı oturmamaktadır Kapalıcarsı'da ele qeçirilen tar hi eserlerin paha biçilmez deperde oldugu açıklandı Malı polıs ekiplerinın 8nc«kl akşam Kapahçarşı ile bazı tun% tik otellerdekı satif magazasmda ele geçlrdıği tarihı eserlerin, eskı eserler jasasma ajkı r ı ola rak müzelere bıldirilmedığl sap tanmıştır Paha biçilmez degerde oldugu bıldınlen tarihı eserler arasında, 54 tabanca, 8 kılıç, 6 ışlemeiı ka ma Osmanlı Padışahları tarafın dan \azılan muhteüf fermanlar, Osmanlı devrıne an muhtelıf vu zük taşları \e maden rouhurler, 18 V9 19 vüzyıllara aıt altın ve gumuş ışlemeiı maka&lar da bulunmaktadır Bu arada dukkanlardg yapılan srama sırasında yurt dıjına gon derılmek Uzere hazırlanmıs 84 sandık eskı vapı tabancayla çesıtli üİKelere aıt paralara da el konmustur Olayla ılgılı gozaltına alınan Hılton da tarihı esya satan Alman asıllı Uget \ ıktorys Lıbert, «BUtun bunlann ıncelenmesi ıçın Arkeolojı muresıne baıvurduk Bu başvurmamız kanun çıktıgından hemen sonra japılmıştır Fakat bunları satıp satamayacağı rmza daır bız^ bır bılgı verılme dı» demiştır Ötekı sanıklardan Nadır Özus lu, Yavuz Güzelış Aydın Bardak çı ve Al&attin Yanık ıse, bu eşyalarm «atışının yasak olduğunu bılmediklerını bıldırmışlerdır. Eqe Gübre Fabrikasının temeli atıldı IZMtR, (Cumhnrivet Bflrono) Ulkeye yılda 50u mılyon lır» döriz tasarrufu sajlayacak olan Ege Gübre Sanayii kompoze gübre fabrikalannın temeli dün atılmıs tır Yılda 306 bin 500 ton kompoze giibre lmal edecek fabrika. Alıağa ilt Yenl Foça arasındaki Çakmaklı köyde kurulacaktır. 5 bin 764 ortaktan olusan »• tamamiyle Türk sermayesiylt kurulan Ege Gübre Fabrikalannın sermayesi 200 milvon lirmdır. ÎW bınden fazla ortagı da Alnuny»'da çehsan uçılerciır Fabrika 1977 vılında Uretime geçmıs olacaktır yofurhlanan 4 uncu \ e ıkıncı mad delerıne dayanacaktır Bu maddelerin konu ıle ılgılı bolümleri ozet olarak şu bıçtmdedır «Ttırkıve Hukumetı, Bırleşık Devle'ler HUkümetının onayını almadan, yardım adı altmda kendısıne verılen madde ve bılgilen venldıklerı amaçtan başka amaçlarda kullanılmasma mıisaade etmıyecektır Turk Hukumetı vardımı »ahsis edilmis oldugu amaçlar tıgn nda kullanacaktır » Antlaşmanın baflangıç (dıb»eei bolümunde tkı devtetın egemen «tıüıgı Ikesıne uyulaoafı k«b ıl edıldııcten «onıa bu maddelenn. egemen e<ıtlık ılkesmc «ykırı bır biçımoe yorumlanamıyacag» jerçejı b»r >ana, Turkıye'ye vardım adı nitmda kedı ve «tı« yolo il» venleıkrı de *aps»>rn ınx!jtemtlcr t j m ' i n n 1947 ant<ı.«m»«ın« m< nflVfMmsktadır"' B»«k« b.r deyunle, 1!)47 asksr) vndım «ntlafm»sı, TurV ıjre'nin ABD'den aldıjü nskrri ırtalzemenin t«K da>ana#ı mıdır 4 Hu sorular» nl'imlu cevar» \ermek olanağı joktur. Bozbeyli •Saun Bozberlı, kamuoyuna CHP ıl# bır ktıtfar kurabı'.eceklerı intibaını »ermlj On gun duşunduMen . taıındıktan «onra bundan vazgeçmek «uretnle hukumet bunalımında kamuovu nezdinde bir h i s « sahibi olmu<tur Savın Bozbeylı'nin hedefl hukumet degil, Demırel ı \ıpr«tmaktır Onun için m onemli memleket me^elesi budur Demırel du«manlıjı memleketin hıç bır meselesıni halletmez» rBnsUrafı f AP'den transferler ö t e vandan Soganlı mahallesınde oturuyor gosterl en M J kışının de bu mahallede ıkamet etmedıklen saptanmntır Bakırkov Zuhuratbaba Incır11 yolu 11 1 no lu evde de 24 klşı oturujor gosterılme<lne karçın, bu adreste \alnızcj 6 kisılık blr aıle oturmak'adır Öte vandan CHP îçinrfekı çatı^mada, seçım sonrası AP v« dıger partılerden transfer olan lann da etkıslnin buvuk olduğu belırtilmektedir 6rn»8m, Kocasınan Beledivesınde bu tur transfer'er sonracı CHP Iı olnuş Beledne Meclısi uvelerinın Meclıs çalışmnları sır»nnda dlğer partililerle htlıkte ça hsmalanndan ^'alîını!mıı^la•('r Bu araaa CHP Bakırkov Tlça Yonetım Kuruluna yapılan bır ltirazda, Kocasınan So£an ı mıhallesinden kavıtlı Abdıırrahman Clftçl Hasan Yol ve Mu» tafa Çıftçı'nın hslen AP >» d« kavıtlı olrfiikları helırt lerekr, Partıler Kanununa «vkın oldu çu gerekçe^ıvle, deiece teçiml» n n e partlli u . e olarak tjtırak: ettın'memelerı ictenm'Ştlr Blr baska itıraıd» ıse AP'den istlfa etmeden CHP ve ksvdolan klsilerin CHP IS'elermrl» ver •lmalarının parti tutujun» »vlcırı old ı5ıı bellrtflmekterMr Usulsüz kayıtla 110.1974 tanhınd* askıya nxarılan Bahçelıevler, YenimthiJle. Yefilkoy semtlerı delege üst«lerınde seçmen olarak go»ı«nlen bır çok ki(inın aslında veril»n adreslerde oturmadıklan taptnnmiftır. Erbakan MSP Genel Baıkanı Necmettin Erbakan d* dun veıdiğı demeçte hukumetı kurma gorevının v emden CHP Genel Baskanı Bu lent Ecevit'e verilmssinın Ana• aıaya aykırı ve antıdemokra• ık bir tutum oldugunu one o tnan (BasUrafı 1. Savfada) «Kıbns sorunu sırasında devletı idare sanatında knzlerl ust üste getırmenin bır anlamı yoktur. Bu topluma ve demokra'ık milesseselere kaldınlabılecek erinden fazla yuk yuklemek dogru değıldir. HUkümet krizin.n jaratılması ve erken seçım lafla rınm ortaya atılması, dısarıda Kıbns mes elesmın iç polıtijvaj a alet edılmek ıstendıgı intibaını varatmib, Turkıye'nın kuvvet k^ zanan tutumunu menf! çe«. 1de etkilemiştır Kanımca profesyonel polıtikacıUJın ustune çıkmanın zamanı gelmıstır. Ikı buyuıt paıtımn bır hukumet oluşturma«ı Türkrye nın dışardakı menfaa* ıçın gereklıdir ı e Meclis arrme Tigı de musaı tır» (THA) tttifak antlaşması (Tl 1952 yılında NATO antUsmısına katıldıktan sonra Turkıye ıle ABD multefık durumunı Kelmıılerdır. NATO antlasmasmıa 3 maddesı, tarafların bırbırlermc karşıhklı yardıml»rmı ongormektedıı Boylece ABD'nin Türkiy*ve csJceri yardımı NATO çerç«vesme alınrr.ıç ve ıttifak »nt!a»ma«ı 'm vuıtumluluiu nıt'»1'inne MABD hem 1947 antlaıması henr. de NATO antlasmaıı ılt Turlrv e y e yardım yukumlulüSünü «• zerıne almakU ve her iki antlaımajı da uygulamıktadır. Çatısan aym nıtehkteki ıkı antlajmadan hangısının kullanılacağının ıaptanması ıçın uyeulanılacak kural tngiltere'de (BMUra/ı 1. aayfada) alamaz!a r » \ T ka arka'. a ıkı ^eçım Ka\betmış olan Muhafazakar Partınm, boyle bır nıuhalefete liderlik etmo yetkisıne sahıp olmadığını da bıldıren Wıl«on pazarte^ı Sunu bır Radvo TV konu<îma< vapara* hukumetın gorusler nı \e neler vapılma«ı gerektı sını aç kla\ acağını «nvlemistır ze Davaya ildnel kez bakmakta olan 3 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi Asker! Yargıtay'ın bozma kararına uvulmasına da karar vermıstır. Mahkeme dava dosyası Anavasa Mahneme sinden gelıncej'e kadar duruı mclara da tra vemıs* r Cumhuriyet'ın 50. Yılında Türk Basmı (Bastarah 4 Sayfada) Çizelge: 2 a (Reklâm Dısı tcerik İcerisinde) BAKILACAK fCfcKlK TU1AKI IJLK OKHN^L/lk TUTARI URAM 4 R 4 M K I97J BakUaesk Okunacak ÇİZELGE 2a REKLÂM DIŞI İÇERİĞİN DAĞİLİŞI (Aralık 1973) Makale Fıkra Tarihi top Arsada yapılan (BaıUrafı 1. sayfada) de yonetım kurulu uyelıklerınl kazanmıslardır Ikı kez ertelenen Gençlık Kolu Kongresımn Emınonu Halkevı salonunda japılmasmm ilftn edıl mesı nedemyle ıkı grubun uyele rı saat 20.30 sıralarında Cafaloglu na gelrnijierdıı \ncak Halkevı Başkanının kapıcıya saîonun venlmemesı yolundakı ujansı uze nne geçen kongrelerm Dıvan Başkanı Metın Kumbasar gore vınden isttfa ettıgıni açıklamıstır Bundan sonra arsa butangazı tüp lerı ile aydınlatılmı? ve Divan Baş kanhgına Fehmı Kızılgün getınl mıştır Islemın geçerlilıjtinı hükü met komıserı Mehmet Taskm da onaylamıs ve seçımlere geçılmiş tır Sakin bır hava Içinde geçen ve frızlı ov, açık ayırım ile >apı!an «eçımler sonucunda «Demokratık Solcular» grubu 127 ojla kongre \> almıştır. Humytt 3S Gunayd.n 41 32 5 Tercuman 4S5 Mılhyet Cumhurıyet 48 Son Havadıı 42 Yenı Ortam 58 32 25 16 215 7 144 4 • • öte yandan Sırlc«cı dekı rıhtım yapımı sırasında toprak altından çıkarılan ıkı tarihı top, u k e r l muzeje goturulmüstur II • 34 9 54 5 8 3 ! | 91 > . 3 4 S 24 3 3 8 11 'î 1 » 3 14 025 1 05 14 14 1 2 44 4 i m ı m teenk 41,6 4U tcerik 514 644 61,3 76 78 99 Kakilatak Içenk Okunacak tcerik 90» Çevıtlı H 8 6 I 04 • 1 2 1 • a & 1 8 8 6 S 5.5 4 1 100 100 100 1(10 100 100 100 S Kıbrıs'a ikmali etkinlestirmek için Savunma Bakanlıöında elektronik beyin kuruluyor. ANKAR\ Lıberal eSılım ı «The Guardıan» piîete«ınin ver dıfi bir nabere »ore Kıbns'taJt Ttirk Sılâhlı Kuw«lerın ılrnali nın daiıa etkın ve plinli bir m. Cimde «UrdürulebUtnest lCin Mil 11 Savunma Bakanlıgında <ren. b r eıeıctronık oevıun kurulmasına başlannuştır, (ANKA) • « 24 2 m (x)94 6 1 45 8 12 1 34 3 8 4 * • 029 ] os ti s Hürriyet Günaydın Tercuman MUUyet Cumhurlyet Son Hayadıs Yenl Ortam 27,5 32,5 16 164 2U9 ıa.î» 64 4 • 2 Çizelge: 2 b (Reklâm Dısı lcerik İcerisinde) BAKILACAK tÇEUİK TÜTARi ILE OKUNACAK IUSKtK rUTARJ ORANI N1SAN 1910 Bakılacak Okunacak (» 13ıs kaytukh yerumlar bü>ük <rer hıtmaktadır ÇtZlLGE 2b REKLÂM DIŞI İÇERİĞİN DAĞILIŞI (Nisan 1970) Hurrıvet Gunıydın Tercuman \Iıllıy«t Cumhurıyet Son Havsdn Yenı Ortam il tcerik <*> 41 54 1» 214 28 38 tcerik 4? 414 68 SS 88 SS Çesitli (VI) 11 44 ToDlam 100 H 4* 4» 30 5« 27 35 12 15 U 20 4 m 15 9 0.5 3 6 8 5 6 3.5 4 65 10 10 15 1 17 3 3 7 » 2 1 3 3 a 34 3 6 14 10 44 2 1 • 4 4 104 4 • m m • • 1 • 94 3 • 04 • 11 44 13 74 3 100 lüü 100 100 100 ıou Hümyet Gttnaydın Tereüman l t MUüyet Cumhurlvet Son Havadl» Yenl Ortaı» ıs S • 100 100 ıou ıou 100 (1970 vılında vavunUsnmıvon