Catalog

16 Mayış 1965 CUMHÜRİYET ÂjANSLAR HADYO ÖZEL MUHABİRLERİMİZ SAHtFE ÜÇ BUGÜN ızıl Çin, büyük gurültü çıkaran ikinci küçuk atom bombasını da patlatmış bnlunujor. Sokaklara dökülen milyonlarca Çinli «Koraünıst Partinin nmumi sosyalist iıısaat hareket tarzı ve Mao Çe Tung dusüncesinin basarısı» nı kutlarken, bütun dunya, öıelr lıkle Pekinin komsusa Asya ulkeleri «insanlığa karşı islenmıs bir suç» olarak niteledıklerı denemeyı lânetlemektedir Kutlumalar, lönetlemeler 2. ÇİN BOMBASI TEPKi YARATTI Londra, (a.a. Radyolar) omunist Çin'in ikinci nukleer denemesi dun>anın çeşitli koşelerinde «idetli tenkidlere yol açarken, Pekinlilet sokaklarda toplanarak haberi büyuk bir neşe içinde dansedip şarkılar söyliyerek kutlamışlardır. Komunist Çin'in ikinci nükleer denemesi uzerıne Hındıstan Içışleri Bakanı Nanda •denemenin dunya guvenliğine karşı indirilmiş bir darbe» olduğunu soylemıştır. Japon Hukümerl de deneme İle flgili olarak Pekin'e şiddetli bir protesto notası vermeğe hazırlanmaktadır. Batılı gazeteciler, Çin'in atom denemesi ile *zaten gergin bulunan milletlerarası ha\anm daha da gerginleştiğini» yazmıslardır. K NÖKLEER YARIŞIN SAFHALARI ORTAK PAZAR İLE ATİNA ARASINDA ANLAŞMAZLIK BRÜKSEL, a.a. unanistan ile ortak pazar, 1962 kasınunda jürurlüğe giren ortaklık anlaşmasına uygun olarak tarım snasetlerinin duzenlenmesinde anla^maya varamamışlardır. Ortak pazar, Yunanıstanın 31 aralık 1967 den ıtıbaren ıkı jallık devre ıçın butun tarım ımkânlarını seferber etmesını teklıf etmıştır. Fakat Vunanlılar ilk devrenin iki yıldan daha kısa olmasını istemektedirler ve muşterek tarım fonundan Yunanistanın tam olarak faydalanmasında ısrar etmişlerdir. Bakanlar Konseyi Yunanistanın bu teklifini bu memleketin ortak pazarın esas üyesi oünadığı gerekçesi ile kabule yanaşmıyarak Yunanistanın tarım fonundan istifade etmeve hakkl olmadığını belirtmişlerdir. Bir esere dair Bazı eserler vardır, konulan ne kadar ciddî ve çetın olursa olsun, okumağa başladıktan sonra, çevirdiginiz her sayfası, sizi hep bir öteki sayfaya dofrn sürüklijen gizli bir itici kuvvet tasıjormus gibi, son satırına gelmeden elinizden bırakamazsınız. Sevket Sürejya Ajdemir'in «Tek Adam Mustafa Kemal» adım taşıjan kitabı, iste bu eserlerden biri, Koca bir milleti peşinde yüruten, dinamizmin timsali Ataturk, bn eserde bütün canlılığiyle öylesıne yasatflmıs ki, sayfanın birinden ötekine atlarken, hele o günleri yasamıs bir kimse iseniz, onnn pesinde yürüjen bütün bir milletin o zamanki hamleci ruhunu içinizde bir kere daha kıpırdar hissetmemenize imkân \oktur. Ataturk literatüru içinde müstesna bir >er alacağına hiç süphe etmediçim bu kitabını, yazar, ona verdiği ismin bir izahı olan şn satırlarla snnuyor : «tnsan, kendini vapma kudretinin bir hammaddesidir. Tek Adam, bn hammaddeyl yoğurarak hem kendini yaratan, hem zuhuru, miüetinin, kavminin, çagının tarihinde bir dönüm noktası olan Adam'dır. Mustafa Kemal, Tek Adam'dı, Çtinkü sartlar, olaylar ve vaşadıgı atmosfer içinde kendi hammaddesini isliyerek kendi kendini yarattı. Hem milletinin kaderine damgasını vnrdn ve hayati, çağımizın yön tâyin edici hâdiselerinden biri oldu.» «Tarihe gömelim desek sığdıramıyacağımız» bn Tek Adam'ı, Sevket Süreyya, doçnmundan ölümüne kadar adım adım izliyerek gözler önüne serdiği hayativle bu üç ciltlik eserine sığdırırken, bize, her savfada, onn, kimi bildiğimiz kimi bilmediğimiz baska başka cepheleriyle gösteriyor. Her sayfasında bir başka cepfaesiyle Atatürk'ü bnldnğnmnz bn kitabı oknrken bir mensura bakar gibi olnyornz. Satıhlarında hep Mustafa Kemali görüyornz, fakat binbır rengin ortasında, her seferinde başka görünüşlü bir Mustafa Kemal. Ataturk literatürümüz oldukcs çenistir. Ama öyle zannediyorum ki, bize simdiye kadar «Tek Adam . Mustafa Kemal* de oldnğn gibi, çok cepheli bir Ataturk verilmemisti. Şe\ket Süreyya Aydemir'in eserini tarif eden sn satırlar, belki de kitap hakkında en özlü açıklamadır. Tazar şöyle diyor : «Mustafa Kemal kimdir? Asker mi? Teskilâtçı mı? Devlet adamı mı? ö n c ü mü? Elbette bnnların hepsi. Ama hepsinden önce bir mantık adamı. Kaderini hayale, heyecana ve tesadüflere ba&laraıyan, bunlann hepsinden faydalanan, am ı talihinin örgüsünO, mantığın ve zarnretlerin dügümleri ile doknyan bir hesap adamı. Bir düzen sanatçısı. Bir determinist. Onnn yükselisinde tarihî tesadüflerin elbette payı var. Ama basarısının temeiinde yatan, sarüarın en doğrn hesaplanısı ve knvvetlerin en doğrn deferlendirilebilmesi demek olan tarihî mantıktır. Onnn bn basarısının sırrını ararken yarının tarihçisi, Mnstafa Kemal hâdisesini, her cephesinden önce, bn taribî mantık açısından degerlendirecektir.» Üç ciltlik «Tek Adam Mustafa Kemal» i oknynp bitirdikten sonra şn karsra vardım ki, Sevket Süreyya Aydemir, kitabını zaten bn mantık açısına en yakın ccphelerden ele alarak yazmıs ve zaten yarının tarihçisine önavak olmnstnr. Hamdi VAROGLU ı • I I I I M ler. I Gelışmeye objektif bir açıdan | baktığımız zaman, ne kutlayıcıların taskınlığına, ne de lânet I lejieilerin dfkelerine tam mâv | nasıyla hak \erraenin mumkün olamıvacatını goreceğiz. I Pekın 16 ekim 1964 te yaptı | £ı ilk deııemeyle Dunya Atom Kulubune besinci üye olarak resmen kaydını yaptırmıştı. Anrak kavdolnıakla birinci sınıf bir nukleer ku\vet olmak hedefi arasında dağlar kadar mesafe \ardır. Nıtekım Ingılızlerın bugunkü ikinci sınıf nukleer ku\\et statulerine erisebilmelerı içın, Amerikan teknik >ardımına rağmen tam 13 >ıl calısmaları gerekmistir. Böylece MaoJnnn atom bombalannın 1975 ten önce profesyonel bale tclmesi ihlimali oldukça zayıftır. Dolayısıyla İkinci deneme I nın «Çin balkının railli savnn I masını kuvvetlendirdiği» iddiası, hıç değilse şimdilik hayli f mubalâğalıdır. I ö t e yandan, efer bugun ulus ' lararası bir sılâhsızlanma andlavması gerçeklesememisse, böy J le bir esef \erici eksikliğin baş I Mirumlusu Kızıl Çin ve Fransa değil, Amerika ve Rns;a I olmak lâzım gelir. Pekin ve Paris'in geçen yılki nükleer deııcmelerin yasaklanmasını önçöri'iı Moskova Andlasmasını imtalamavı reddetmelerinin ana sebebi, dünyanın iki dev, Amerika ile Rosyanın heçamonyası altına düsmesini önlemek düşüncesinden baskası değildir. Cunkü günümüzün olçülerıne görr, nukleer vurucn knvvete sahip :>lma\an ülkeler büyük savılmamaktadır. Kızıl Çin ve Fransa Moskova Andlasmasına katılsalardı, nukleer silâhlarını geliştırme yollarını kendı ellerıvle tıkamıs olacaklardı. De Gaulle, ona takiben de Mao Çe Tnn», Rusya ve Amerika mevcut nükleer silâhlarının hepsini Imhaya yanastikları takdirde Moskova Andlasmasını yürekten kabnl edeceklerini açıklamıslar, fakat teklifleri knlak arkssı edilmistir. Görülüyor ki iki dev De Ganlle Mao Çe Tnng teklifini ciddive almaz, yani Amerika ve Rusva ile büyuklük iddiası olan ulkeler arasında bir esitlik kurulamazsa, nükleer silâhların dehset saçarak yayılmasını dnrdnrmak, bos bir hayalden ileri gidemiyecektir. Çüı> kü büyuklük sadeee Amerika \e Rusyanın tekeline verilemijeceği gibi, hiçbir ülke de ebediren küçük kalmağa mahkum edilemez. . Kayhan S A G L A M E R j Bizira bomba için sevk vasıtası bulamıyacağımızı kim söylemiş V.~. CE1YNET. 15 senellk tecrllbe AMERİKAN ve İNGİLİZ USULLERİLE YAPILAN SOMYELIYATAKLARI ile VVashıngton, Londra ve Moskova resmi çevreleri, deneme karşısında duydukları hoşnutsuzluğu belırtirken, Paris'te, haber hıç de hayret uyandırmamıştır. KOSIGIN SUSUYOR Moskovada Kosıgın duşuncelerını şoyle çaklamıştır: •Çin, nükleer denemeleri kısmen yasaklıyaa antlaşmayı imzalamamıştır. Çin'in lzlediği si\asetin açıklanmasını istiyorsanız, bunu Çin hükümetine aormanız gerekir.^ Rusk da Londra'da verdığı demeçte, •Komunist Çin'in ikinci atom bombasınm, Çine çok pahalıya mal olan büyuk çabalan çerçevesinde sadeee kuçuk bir deneme olduğunu soylemiştir. Amerika onceki gunkü Çin nukleer denemesinin bu nralarda ola cağnı beklemekteydi». Çin'in ilk atom denemesınden sonra Londrada hâkım kanaat, bu memleketın ancak iki veya üç denemeye yetecek kadar nükleer maddeye sahıp olduğu ve bu stok dolmadan yeni bir deneme beklenmiyeceği merkezınde ıdı. Fakat jimdi bazı Ingılız uzmanlar Çin'in, iki üç seneye kadar gelıştınlmış bir nukleer sılâh gucune sahıp olmasından endışe duymaktadırlar. Kanada dışışleri Bakanı Paul Martın de Ottawa'da \eıdıgı bir demeçte, Çin denemesinin «Kanada'da teessur \e endişe» uyandırdığım soylemiştir. B M 'de ıse, Hindıstan, Japon ve Mıllıyetçı Çin delegelerı bırer bıldıri yayımlıyarak denemeyi takbih etmışlerdır. ukleer kulube dahıl beş ülkenın nukleer alandakı çalışmaları ve denemelerın bir bılânçosu şöyledır: Amerika : 16 temmuz 1945 de New Mesico'nun Alamogordo bolgesinde dünyanın ilk atom bombasını ve 1 kasıtn 1953 de, dünyanın ilk hidrojen bombasını patlattı. ikinci Dünya Savaşı sırasında, 6 ağustos 1945 de Hiroşima ve 9 ağustos 1945 de Nagazokiye karşı atom bombası kulla nılarak 153 bin kişinin ölümüne sebebiyet verdi. Amerika hâlen, topyekun bir nükleer hücumdan kurtularak düşmana nihaî darbeyi indirebilecek güçte atom «silâhları stokuna sahip olduğunu ileri sürmektedir. Rusya : ilk atom denemesını 29 ağustos 1949 da ve ilk hıdrojen denemesıni de 12 ağustos 1953 de yaptı. 23 ekım 1961 de 25 megatonluk ve bu tarıhten bir hafta sonra da 58 megatonluk bir bomba infılâk ettırerek, şımdıye kadarkl nukleer denemelerın en guçlulerinl meydana getırdi. Sov yetler de Amenka gibı, bir nukleer hücumdan kurtularak duşmana nıhal darbeyi lndirebileceğını iddıa etmektedır. Fransa: ilk atom denemesıni 13 şubat 1960 da Büyük Sahrada yaptı. Ayni bblgede şimdiye kadar dört ufak deneme daba yapıldığı acıklandı. Gelecek yıl içinde Pasifikte ilk hidrojen bom bası denemesine hazırlanıyor. Ingiltere: tlk atom denemesinı 3 ekım 1952 de ve ilk hıdrojen denemesıni de 5 mayıs 1957 de yaptı. Ingıltere bir sureden berı, Amerıka'nm elınde batının savunmasına yetecek kadar atom sılâhı bulunduğu için, nukleer sılâh imalâtını durdurmuştur. Çin : ilk atom denemesini 16 ekim 1964 de yaptı. Patlatılan bu bombanın şrucünün 20 bin ton T.N.T. charında olduçu tahmin edilivor. Dunkü deneme ise Çinin ikinci nükleer infilâkidir. Ko münist Çin henüz, büyük bir nukleer hücuma girişebilmek için gereken «sisteme» sahip değildir. Y New Tork, (a.a.) uvenlik Konseyi Dominik'e G. Sekreter UThant'ın bir temsilcisinin gonderilmesine kdrar vermiştir. Genel Sekreterin dünku Konsey toplantısında, Santo Domingoya lspan>olca bilen birini goııdermc>i tasarladığını ifade etmesi, Birleçıniş Milletlerin eski Kıbrıs arabulucusa Galo Plâza'dan soz edilmesine jol açmıstır. G Guvenlik Konseyi oğleden sonrakı toplantısında Albay Caamano Hukümetının temsılcisi Ruben Brache ile General Imbert hukümetının temsılcisi Guaro ve Lâzquez'i önumuzdeki hafta Guvenlik Konseyinde konuşmaya dâvet etmıştır. Bununla birııkte bu iki şahıstan hiçbiri Donıınık Cumhuriyetıyetınm resml temsılcisi olarak tanınmıj olmı>acaktır. Ortaklık konseyi netıcede, «Altıların» ve Yunanistanın yüksek memurlarından kunüu bır komi terun meseleyi incelej'erek bu konuda bır rapor hazırlamasına karar vermiştir. tlerki bir toplantıda ortaklık konseyine sunulacak raporda ortak pazar Yunanıstan tarım sıyasetinın tesbıti ile ılgili bırınci safhanm süresl ve buna aıt malî tedbirler yer alacaktır. İşci Sıgortaiarı, tstanbul Hastahanesınde geçırdığım Safra Kesesl «melıyatt dolayısijle en yakın ılgilerim esırgemıyen Başhekım Dr. SATM AKSAN ile Başhekım Muavlni Dr. TARIK KIRBAKAN'a, hastalığıma her an koşan, hastahanede başımdan hiç ayrılmıyan Dr. GUNDÜZ KARAMIZRAK'a. yerınde ttşhıs koyup, hazık ellerıyle »mehyatımı muvaffakıyetle başaran ve benı tekrar sıhhatıme kavuşturan, kıymetli amelfyatımda bulunan Opr. Dr. HALIT TURAN ve Asıstan MEHMET ALP'e, muşfık alâkalarını esiıgemiyen Başhemşire Fıkn>e Kapatan, Başhemşire muavınleri Munire Yelkovan ve Melâhat Fıtozoğlu'na, samim! ve candan yardımiarı ile hemşlre Gul Badem'e, «ervıs hızmetleri ilo Hatice ve Remzıye hemsirelere, amelıyathane personelıne ve hastahanede yardım \e hızmetten kaçınmıyan kıyraetli Doktor, Hemsire, Hastabakıcı ve butun personele alenl teşekkunı bir borç bılırım. NVRETTIN DEMIRKOL (Millıyet Gazetesi Muessese Mudurü) Aiııııiinıııımıumiı.iiiuıııııntııı TEŞEKKÜR Opı. Dr. RIFAT CANKAT'a Adl somyelerde vücudunuz tıhhl olmıyan, cğri bir vazlyetla fcjtlrahat cder. ^ ^ ^ ^ ~ C*nn«t somyelennde vucudımm en »ıhhl olan dı* bir vaziyattı ıstırahat eder. Cumhurıyet 5321 Ii HASTAHANE OTEL ve EVLER için en sıhhî, en rahat, CENNET SOMYELİ IYATAKLAR •*•>• garantl CENNET SOMYE ve YAY SANAYİ LTD. ŞTİ. Hercan lımetiy» Cad. Sahrod» sokak No. 16 • ktanbul Fıo. Tel: 22 72 71 • Yu. 22 00 44 Takllt ve benıerlerindcn sakımnız CENNET markMin* dlkkat «dlnla Ilâncılık: 6595 5312 ' icabında bu küçük kızın bile çamaşırı kolaylıkla yıkayabilmesi.. Spordan sonra... Johnson Knzey Vietnama gizli barış teklifinde bnlanmuş VV'ashington, (a.a. Bad>olar) esmi bir Amerikan kajnaği tarafuıdan bildirildiğine gore, Başkan Johnson idaresi gizlice, Kuzey Vietnama ya» pılan hava akınlarını durdurma teklifinde bulunmuş. ancak komünistlerin de ayni jekilde ha reket etmelerini sart kosmuştur. Ote yandan, Kuzey Vietnama iki günden beri herhangı jeni bir hava akmı yapılmaması, Johnson idaresınin Vietnam har bini sonuçlandırmak için komunıstlere bır fırsat verdıği ıntibaını uyandırmaktadır. Saıgon'dan gelen haberler, perşembe ve cuma gunlerı Kuzey Vıetnamın bombalanmadığını belirtmektedır. Amerikan kaynağı, Johnson idaresının bu son teklifini gızlıce komunıstleıe bıîdırdiğıni so>lemış, fakat tafsılât veraıemijtır R i TEŞEKKÜR £ f • • • f 12 3 965 taııhınde ebedıyete ıntıkal ederek bızlerı telâfısı ımkânsız acılara garkeden Istanbulun eski muteber tucearlarından sevgılı aıle buj'uğumuz HAFIZ Z\Dt cenaze torenıne ıştırak etmek, çelenk gondermek, bızzat e\ımıze gelerek beyanı tazıyede bulunmak, telefon etmek, telgraf ve mektup gondermek suretıyle kederınııze katılan akraba, yakın dost ve merhumun eski tş arkadaşlarına en derın şukran duygularımızı sımarız BELLER ATUK l c GO.NCA Aıleleri Cıımhun\et 5329 a • « t ROGER»GALLET PARIS • FRANCE ...ancak TÜRKİYE'nin en modern çamaşır makinası olan SINGER ile mümkündür. Sadec* bu 4 sihirli duğmeye basmak»V «amaşıriannız HİÇ El OEĞMEDEN kaynar, ytkanır, durulanır ve tantrifüj elın«rak tertemu olun. 1 İ BEDRİ ZAHİT Bellerin İ t ^ f • KOLONYASI tazelik zindelik ve ferahlık verir Türkiye temsilcisl: P E R E ' J A (feri Klmya Sanayl A.Ş. 5 Son sıstem otomatık makı J B nelerımizle Taksirade aj 1(111 Ş Adres : Bomonü Fırıa Sokak. No. 49 Şişli Istanbul j Itır Optik I B lıı/me'ınuaedır • BBHBBBBBBBBBBBBBBBBBB ı Cumhurıyet 5293