Catalog

Cumhurivet 28 Nisanl'34 Casuslar Arasında 4 Nakili: A. DAVER { Şehir ve Memleket Haberleri J Siyasî icmal Zaro Ağanm asır arkadası bir kus! Bursanm 100 yaşındaki ehlî akbabası!.. Maarif VekiK Dün sabah geldi, bu akşam gidiyor Maarif Vekili Hikmet Bey dün Ankaradan sehrimize gelmis, Haydarpasada Maarif erkânı, Univer • site Rektörü ve profesörleri taırafından karsılanmıjtır. Hikmet Bey burada bir gün kalacak, bu aksamki trenle tekrar Ankaraya dönecektir. Maarif Vekili, tnkılâp Kürsü sündeki dersleri için mayısın on ikisinde tekrar sehrimize gelecektir. Miralay Jackson, gürültüsü ayyuka çıkacak bir rezalete meydan vermek istemiyordu! Siz bir Alman casususünuz Kayseri iktısat konrgesi toplandı Şimendifer tarifesinin tenzili istenildi Kayseri (Hususî) Kayseri mın • takası ticaret ve sanayi odalannın 1*34 aenesi kongresi mıntaka iktısat müdürü Ekrero Beyin riyasetınde ve Ticaret Odası salonunda toplanmışbr. Ekrem Bey nutku iptitahisinde kongre azalaruıı selâmlamış ve kongrenin nıçin toplandığını izah etmistir. Bundan sonra odalarm dilekleri o kunmuştur. İktısat mıntakasuu teşkil eden Kayseri, Niğde, Sivas, Yozgat, Kırşehır, Nevşehir murahhasiaruun ittifakla hükumetten istirham ettikleri yalnu bir tek mesele vardır, o da şi mendifer tarifelerinin tenzili keyfiyetidir. Dileklerin bilhassa bu nokta etra fında temerküz edişinden anlaşüıyor ki, şimendifer tarifesinin yüksekliği ikhsadî ve ticarî vaziyetin inkişafına mâni olan sebeplerden birincisi ve belki de en miihimmi imiş. Binaenaleyh hükumetin bu mühirn meseleyi ehemraiyetle nazari dikkate alacağı ümit edilmektedir. Odalarm temennilerinden en mühimleri de şunlardır: Nevşehirde: Bazı şoseler inşasından sonra, bir sarap bir de fennî dabakhane fabrikası açüması. Knşehirde: TiftiklertUn ipek yapacak bir fabrika ile, iktısadi program • da dahil olan kâgıt fabrikasının Kırşehirde inşast, Ticaret ve Sanayi odalan memurlannın devlet memurlan meyanma ithali. Sivas vilâyeti: İktısadî programda dahil yün mensucat fabrikasının Sivasta kurulması, şimendiferlerde olan zayiatm tazmini. Nigde vilâyeti s Ziraat Bankasmm havale ücretinden tenzilât icrası ve takasa ithali, suma, konserve ile fennîî bir dabakhane fabrikalarmın Niğdede yapılması ve saraplarm barice sevkinin temini. Yozgat vilâyeti: Buğdaylannm temiz olarak piyasaya arzı için liizumu kadar temizleme makinelerinin celbi Ziraat bankasının zahire mubayaa • tam ticarî şekilde değil, bir merasimle yapılması ve mubayaatın umum müstahsillere teşmili husutu, mütenevvi ayakkabı keresteleri imali için asri bir dabakhane inşası, bulgur, mercunek, fasulye, ketentohumu ve karatane gibi hububata, buğday taurifesi gibi navlon atbikı. Kayseri vilâyeti: Bir Ticaret mektebi âlisinin açıknan, iktısadiyaa mahalliyeye tesir eden umum vergiler üzerinde tetkikat icrasile icap edenlerde tenzilât ve tadilât yapılması, yumurtalanmtzm kıymetlendirilmesi ve umumî vaziyete konulacak şekle ifrağı, Kayseride mebzulen istihsal olunan yonca tohumlannm hariçte revacınm temini için tedabir ittihazu Bu dilekler tevhit ve heyeti umumiyece müzakere edildikten sonra şaya ni kabul ve tatbik olanlar hükumeti merkeziyeye arzedilecektir. Yunanistanda neler oluyor? vel, kim olduğunuzu bilmek isterim. White yerinden kalktı, tam bir Ziyaretinizin sebebini öğren • Alman zabiti olduğunu gösteren mek şerefine nail olabilir miyîm sert bir «hazırol!» vaziyeti aldı. Mahanuhterem miralayım! muzlu ökçeleri, odanın sükutu içîn Şeref mi? Bir Alman casusile de, çmladı. Alman zabitleri gibî {rörüşmek, hiç te serefli bir iş de keskin bir reverans yaptı. ğildir. Ben Alman ordusu muvazzaf Ben, ben mi Alman casusu? zabitlerinden biriyim. Ağır surette Alay ediyorsunuz miralayım. yaralandıktan sonra da, memleke Rolünüzü çok mükentmel »u • time hizmette devatn etmek istedira. rette oynuyorsunuz. Fakat inkârm Yüzbaşı Whitein evrak ve ve«aikinî hiçbir şeye feydasi yoktur. Sizm yüaldnn. Na»ıl mı aldım? Armendiere* zünüzden Avrupa üç gün tngiltere hastanesinde yüzbası ile yatak komden mektup alamadı. Alman Başkuşusu idim. 12 nci gönüllü Kanada tnandanlığının, bizîmkrnden evvel alaymdan elimize esir düşen ender Flandre cephesine gönderilen tngiliz zabitlerden biri olan Whiteden bu Bursadaki asırhk akbaba Tahtakale Ormal efradile takviye kıtaatinın alayın cephede uğradıgı azim za • çarfisında.. mevcutlannı ögrendiğinint farkm* yiatı ögrendim. Yüzbaşı, bana vardrm. Harbiye Nezaretmde bir vaKanndada Ottawa civarmdaki maBursa (Hususî nmh^birimizden) tan haminin mevcudiyetme kani ollikânesinden bahsetti ve tn Resmini yolladığun Akbaba bir asır • dum. Son üç giin zarfmda, posta • gilterede hiç kimsesi olmadığını söy danberi buradald Tahtaltale çarsısın n«y« verilen bütün mektuplan ah ledi. Yüzbaşı White birkaç gün »onra da yasıyor. Şimdiye kadar halk bu yırtcoydurdum. Bu mektuplar arasm • oldü. Buraya gelmek içm onun ev hcı kusun hiçbir zarannı görmediğin da sizin de iki mektubumız çıktı. rakmdan istifade ettim ve tngiliz za den ona cok iyi bakt"or. Yalnız pek ziBunlann îkisi de Hollandada Ut biti rolünü mükemmelen oynadığıyade acktığı zaman kasap dükkânlan rechtte Matmazel von Hu* istninde n i zannediyorum. nı ziyaret eden Akbaba, her uğradığı bir kiza yazılmıştı. Mektubunuzun, kasabm kendisine ikram ettiği et par calanm vutarak kıs yaz hep ayni yerde tngilterenin muhtelif şehirlerinde Miralay Jackson, biran düşündü, yasamaktadır. Bursanm ihtiyarlan bu bu kıza halasmdan kalan mirastan şaşırmış bir halde idi. Akbabavı, babalarmın b»le tanıdf^ını, e!de ettiğiniz paralarm miktannı Eski tip bir tngiliz zabiti sankendilerin'n de çok kücük yaslarda i • gösteriyordu. Bu rakamlarm, bizim ken onu buarda görduklerini söylüyordığun adam, bir Alman casusu ve tkmal efradnnızrn baliğ olduğ* er lar. Da : ma yüksek bir direğin üstünde zabiti ha! dedi. Size bir teklifte bub m m ayni olduğunu ret ve în tünüyerek vakit geçiren bu AWb9ba; lunacağraı. Siz, yaranızdan dolayı kâre eüret edebüecek mUiniı? tşte »ivri ve i5ri gaı^ası ve keskin pencele • silâhlı hizmete salih değilsiniz. Yüzeizin mektuplarıniz ve işte muhtelif rile tam bir yırtıcı kus olmasma rağmen başı White olmakta devam ediniz ve şehhlerden harekete haztr olan ünnal savani hayrettir ki, sehirde medeniles efradnun resmî listeleri. Chester şeh Kanadadaki çiftli?inize gidiniz. Simis; insanlarla, tavuk, kedi, köpek ve ze 50,000 tngiliz lirası vereceğim. rinden 763 tngiliz lhan alabildiğiInıslarla ahbap olmustur. Yalnız nedenBu para, asude bir hayat sürmeniz nizi yazıyorsunuz. Bu 15,260 şilin ese farelerle yılanlrn parcalayıp yut • için fazladır, bile... der. Yann Chester askerlik dairesnden maktan hâlâ zevk almaktadır. tht'mal Benim sükutumu satm almak hareket eden ikmal efraılmm miktan bu mahlukatın eti kendisine bir şişke istiyorsunuz, fakat benim bir Alman tam 15,260 kUidir. Ne garip tesa babı lezzetmi veriyor olacak! zabîti olduğumu unutuyorsunuz midüf defil mi? Bu tesadüfü nasıl izah ralayım. Tahtakalenin bu gedikli Akbabası edeeeksiniz! Hindistandan gelen alay • Reddediyorsunuz, öyle mi? Bu nı yalnız Bursalılar değii, buraya gelen lanmın hâmil nakliye vapürlan ecnebi seyyshların hemen ekserisi ta • takdirde tizi Londra kalesine gön Carthage (Kartaca) acıklarmda Alman mek mecburîyetindeyim. Orada ma nıycr ve onu görmek için sureti mah • denizahi gemfleri tarafmdan baunldı. susada bir araba tutarak Tahtakaleye Sizin subenizde çalışan zabitlerden fcceranızm na»ıl biteceğini benden iyi gidiyorlar. khnse bu nakliye gemileri nakkmda bilirsiniz. tek bhşey bilmiyordu. Görüyorsu Miralay, «z, pazarlık etmek ECNEBl MEHAFtLDE nuz ya ret ve mkâra kalkışmak •e anlaşmak için bana geldiniz. Harbeyhudedh*. Sizi kaztktan, ancak b'rye Nezaretinden çıkmadan evvel, herşeyi, ama bilâ kaydüşart herseyi benim bir tngiliz zabiti olamıyacaÇanakkaledeki tngiliz mezarla • itfraf etmek kurtarabilir. îtiraf e nnı ziyaret edecek olan 740 tngiliz ğ"nı biliyordunuz. Binaenaleyh padtniz: Khnsmi? tsmini taşıdıgınız seyyahuu hâmil Duçhess of Richmond zarhginıza e»as teşkil etmek üzere tngiliz zabiti mismiz, yoksa o • vapuru mayısın ikinci günü Çanakkale» bir plân tasavvur ve tertip etmiç oltuın evrak ve vesaikini çalarak kenye gelecektir. tngiliz «eyyahlan o manız lâzım gelir. gün karaya çıkarak mezarlan zi dinizi onun yerine mi koydunuz? Hakkmız var... öyle. Sizi heyaret edeceklerdir. Seyyah vapucu Haydi hakikati soyleyin, bakayım! men tevkif etttrmeme mâni olan semayısın üçüncü günü tstanbula ge letek bir gün kaldıktan sonra İngilbep, Harbiye Nezaretkım nüfuz ve tereye dönecekth*. haysiyetfni korumak endişesidir. Fa> Belediye intihabatı Önümüzdeki eylulün on ikisînde yapılacak Şehir Meclisinin içoma müddeti bitmistir. Dahiliye Vekili Şükrii Kaya Bey Belediye intihabatı hakkında vilâyet • lere bir tamim göndermistir. Buna nazaran yeni Belediye intihabuıa 12 eylul 9 3 4 te baslanacaktır. Belediye kanunu eskiden muhtar ve ihtiyar heyetle/ne verdiği intihabat işlerini Belediyelere devretmistir ve bu suretle Belediye vazifeleri bir kat daha artmıstır. Binaenaleyh Belediyeler şimdiden intihabata hazırlanacaklardır. tntihap defterleri 15 ağustosta hazırlanmif bulu • nacaktır. tleride herhangi bir kanşık • lık ve aksaklık olmasma meydan ve rilmemek için bu islerle mulkiye âmirleri bizzat meşgul olarak tedbirlerin neticelerinden Vekâleti rountazaman haberdar edeceklerdir. 50 bin liralık bir pazarlık erek Balkan misakı etrafmda, gerek askeri merourlann terfi listesi gibi dahilî meseleler üzerinde Yıman siyasî fırkaları arasmda şiddetle devam eden mücadele son haddini buldu. Basvekü M. Çaldarâ bir taraftan kendi fırkası olan halkçı lar arasındaki müfritleri yatıstırmak ve diğer taraftan rouhalif fırkalan teskin etmek için son derecede soğukkanh lık ve teenni göstermişse de muvaffak olamamıştır. Bidayette kendi aralannda dahi uyusannyan muhalifler nihayet hükumet aleyhinde ittifak ettiler. Arhk iki taraf ta birahmane mücadeleye karar vermiştir. Bu vaziyet karşısmda Yunanistanm dahilî ve bir derece haricî ahvali gayet karısmış bulunuyor. Âyan ve Mebusan meclisleri toplandı. Bir rivayete göre parlâmento intihap usulünü dairei intihabiyeleri büyütmek ve ekseriyet esa smı kabul etmek suretile değiştirecek bir kanun lâyibasını kabul ettikten sonra kendi kendisini feshedecektir. M. Çaldaris yeni intihabatın yapüacağı rivayetleri nabemevsim olduğunu söylemekle beraber şimdiki çıkmazdan kurtulmak için en uygun yolun parlâ mentonun feshi olacağı aşikârdu, Muhaliflerin bilhassa memleketin haricî siyasetfni temelinden müteessir edecek surette tahrikât ve propaganda da ileri gitmeleri şimdiki Harbiye nazaı Jeneral Kondilism bir zaman için diktaörlük yapması lehinde hükumet fırkası arasmda bir temayül uyandırmışhr. .. Lâkin askeri diktatörlük çok tehlikeli birşey olup gayet mazar mukabil hareketler doğurabileceğinden şimdilik bundan sarfı nazar edilmiş gibi görii nüyor. Maamafih askerler memleketin atisini tehlikede gördüklerinden mü • him işlerde ve bahusus haricî mesele lerde siyasete istikrar vermek için bunlann bir gün bir harekete önayak olacaklan anlaşılıyor. ŞimdHd Harbiye Nazırile Erkânıharbiyei umumiye rei • sinin Ankarayı ziyaret edecekleri ha ben de bunu gösteriyor. Yunanistandaki müşkülât yalnız si • yasî ftrkalar arasmdaki didinmeterden ileri gelmiyor. Esasen iktısadî buhrandan dolayı Yunanictuula M ı rn"»nuniyeUizlik vardır. Bu memlekette işsizlerin miktan büyük değilse de refah ve hayat seviyesmin çok düşmüş olması herkesi müteessir etmektedir. Bütün sıkletile halkı ezmekte olan vergiler tahfif edileroiyor ve bilâkis arttmhyor. Diğer taraftan halkm kazancı günden güne azalıyor ve maişet darahyor. Bu umumî memnuniyetsizlik komünistler gibi müfrit sol fırkalann propagandalanna gayet miisait bir zemin teşkil ediyor. Halkın bir kısrm da komünizmi sevdiğinden değ»\ snf şimdiki rejime karşı memnuniyetsizligini göstermek için komünistlerin saflarma giriyor. Komünizmin ilerlemesî ve fırkalann aczi ise baska bir aksülâmel yaparak faşist ve millî sosyalist hareketlerini doğuruyor. Hitlerin yahut Musolmmin koydugu esas ve dusturlan Yunanistanm husu • »iyet ve ihtiyacuıa uydurmak istiyen zümreler, cemiyetler ve gazeteler arhyor. Siyasî fırkalar ise halkm ruhun dan gelen ihtilâl arzulanm tatmin ve teskin ve tahfif edecekleri yerde büsbütün kendi tabiyelerile teşdit ediyorlar. Meselâ M. Venizelos faşist hare • ketinin en büyük düfmanı olduğu halde Balkan misakma karşı aldığı vazi > yetle M. Musolmmin âmaline • tabiî kasten olrmyarak hizmet «yfcdigî fikrinde bulunanlar çoktur. Halkm şimdilik bir derecede meknuz ve gizli bulunan arzu ve temayüüermin başma kuvvetli bir şahsiyet geçtiği zaman YunanisUnda hiç beklenilmiyen bir inktlâp olabilir. Bir Balkan ve Akdeni» devleti olmak itibarile siyasî âlemde mühim mevkii olan komşumuz Yuna nistanda vukubulan ve sonu nereye varacağı şimdiden görülemiyen hareketler ve möcadeleler hariçte dahi de* rin bir alâka ile taJdp edilmektedir. Celâl Bey bugün sehrimize geliyor tktısat Vekili Celâl Bey bu sabah şehrimize gelecektir. Celâl Bey fehrimizde bazı tetkikat yapacak ve tş Bankasının Galata şubesinin küsat reuntn» de hazır bulunacaktır. tş Bankası Galata şubesinin açılma resmi pazartesi günü saat 11 de iera • • dilecektir. MAARtFTE 740 lngiliz seyyahı geliyor Lozan Türk Talebe Cemiyeti «Lozan Türk Talebe Cemiyeti» bu tahsil devresi için su zevattan teşekkül etmistir. Reis: Resat, FuksMayar: Tayfur Hümi, veznedar: Reşat, nmumî kâtip: Şakir Ziya Beyler. Diinkü mUsamerefer Galatasaray lisesi izcileri ve kurt yavrulan tesekkülü tarafından dün öğleden sonra, on alhda mektebin konferans salonunda talebe velilerine ikinci müsamere verilmiftir. Toplanhya tstiklâl marşile başlanmış küçük izciler tarafından, Kumrular ve Hasbahçe piyesleri muvaffakiyetle temsil edilmiştir. Aynca Zeybek raksı oynanmıs, talebe tarafından muhtelif parçalar ça bnmıştır. Dün saat 15 te Ntfantaşındaki Feyziye lisesimn son sınıf talebesi aynhk müsameresi çok kalabahk bir davetli huzurunda parlak bir surette verilmiftir. Musamereye İstiklil marşile başlanmış, son sınıf talebesi tararmdan millî Kuttaşı piyesi parlak surette oynan mıstır. Bundan baska bir de komedi ve mubtelif Orta Anadolu danslan oy nanmışbr. Dün saat on beşte Dumlupuıar şehir yab mektebinde de bir müsamere verilmiştir. Musamereye tstiklâl marşile başlanmış, tstiklâl marsı ve Talebe Birliği namında iki piyes temsil edilerek çok alkışlanmıştır. Aynca siirler okunmuş ve konserler de verilmiştir. Miisame reye Zeybek oyunu ve Cumhuriyet marşile nihayet verilmiştir. Alman ordusu zabitlerinden biriyim Wh*e en »oguk kanli îngilizi bile oayrette bırakan ve smirlendiren harikulâde bir sükunetle cevap verdi: Aziz miralayım, evvelâ, size bîr sigara ikram edebilir miyim? Madem ki bizzat gelip beni buldunuz, meseleyi aleniyete dökmekte ve gü kat, kapınm önünde, sizi adım adım takib« memur bir poli» hafiyesi bekliyor. Efendi, elimizden kurtu • lamıyacagimza ve sizi gürttltiisüzce yoketmenkı çaresini emm olun. bulacağımıza M. Rene Ben Jamenin konferansı Fransız edip ve konferansçılanndan M. Rene Benjamen önümüzdeki salı günü Bükresten sehrimize gelecektir. Fransız edibi Bükreşte sefirimiz Hamdullah Suphi Beyle ve bu mülâkarta Fransız görüsmüş edibinin i Miralay, ben de bütün bu ihrültü etmekte hiçbir menfaatiniz timalleri düsündüm. Size, lngiliz ameie fırkan reislerinden birine gönyok demektir. Beni Scotland Yard polislerine (tngiliz enmiyet müdür derdîgim bir mektubun suretini gösttrebilirim. Bu mektup, baçıma bir lüğüne tngilizler Skotland Yard felâket geldiği zaman açılmak kayderler) tevkif ettirip Londra ka • dile bu zata verilmiştir. Beni yok lesine hapsettirebilirdiniz. Bizzat ettiginiz zaman, bugünkünden dabana müraca&tinizden anlıyorum ki ha büyük bir rezalet kopacağına e•gürültüsü ayyuka çıkacak olan bir cıin olmamzı rica ederim. Times rezalete meydan vermemek ve bana gürültü, patırdı etmeden gazetesinin müdürü Mr. Dunfrieste de ayni mealde bir mektup vardır. Basıroa bh belâ gelince, o da bu mektubu açıp okuyacaktır. (Mabadl var) tstanbulda birkaç konf erans vermesi kararlaşhrılmıshr. M. Rene Benjamen burada Fransız koionisi tarafindan karşılanacak, şerefine ziyafetler verilecek ve birkaç konferans verdik ten sonra Parise dönecektir. ÜNİVERSÎTEDE Recep B. in bugünkU dersi Halk Fırkası Umumî Kâtibi Re • cep Bey, bugün tnkılâp Kürsüsün • deki dersine devam edecektir. Re cep Bey bu dersinde tzmkin işga • lile Erzurum kongresine kadar olan zamana dair askerî ve siyasî vaziyetleri izah edecektir. MÜTEFERRtK Peşte seyehati hazırlıgı Peştede açılan beynelmilel ser giyi ziyaret etmek üzere Macaristana gidecek seyyah kafilesine ait hazırhklar ikmal olunmak üzeredir. Turins kulübün himayesinde olan kafile pazartesi günü hareket edecektir. Macar meb'uslarına ziyaretle rini iade edecek meb'uslarımız da aynî gün hareket edeceklerdir. «viftinak hnkânım vermek istiyor • •unuz. öyle mi miarlayım? Sualinize cevap vermeden ev ŞEHİR İŞLERİ Befediyelere ait 3 miihin kanun Dahiliye Vekâleti tarafından hazirlanan belediyelere ait üç mühim kanun lâyihasma ait tetkikat bitmiştir. Bu kanunlar, Belediye ceza, is • timlâk ve Belediye vergi ve resimlerine ait kanunlardır. Ve kâlet bunlar hakkında en mühim belediyelerin rmitaleasını sormuş • tur. Haber aldığrmıza göre ceza kanununda yapılan değiçiklikte, belediyeye ait suçlann derhal müessir şekilde cezalandımlmasım temin e • decek ahkâm konulduğu gibi, ceza miktarlan da artınlmıştır. Yeni Belediye vergi ve resîmleri kanununa konan bazı maddeler belediyelere yeni birçok varidat membaları gösterilmiçtir. Istimlâk kanununda yapılan de • ğişiklikte de istimlâk edilecek bir yerin uzun müddet sürüncetnede kalmaması için bir talnm amelî esaslar konulmuştur. Her üç kanun lâyihası da yakında Mecliste müzakere edi Nafıa Fen mektebi raezunlarının balosu Kastamonu gençlerin'n kongresi Dün saat on beste Halkevi kon ferans salonunda Kastamonu lisesinden yetişenler birliçinin kongresine devam edilmiştir. Bu kongrede birliğin nizamnamesi kabul edilmis ve yeni idare heyeti intihabı yapıl mıştır. Kongre geç vakte kadar devam etmistir. POLİSTE Fuhuşla mücadele Polis ikinci şube zabıtai ahlâkiye memurlan tarafından yapılan ara • mada Beyoğlunda dokuz gizli fuhuş yeri meydana çıkanlmıştir. Bu ev lerde bultman on bir kadının da muayene kaçağı olduklan görül ımiştür. Kadınlar muayeneye sevkediimisler ve evler kapafalmıstır. MUHARREM FEYZt Cumhuriyet Nüshası 5 Kuruştu? \ Doktoriarın diinkii içtimaı Etıbba Muhadenet öğleden evvel aylık cemiyeti dün mutat içtimaını Başına taş dlişerek ölen zavallı amele Nisantaşmda Fesliyan Efendinm Atije sokağindaki insaatında çalışan 27 yaşında Kürt Mustafanın başına büyük bir tas düşmüş ve zavallı a • meleyi öldürmüstür. Nafıa Fen mektebi mezunları evvelki gece Palrk otelde giîzei bir balo vermişlerdir. Balo sabaha kadar çok eğlenceli olarak geçmiştir. Yukandaki re»im balodan sef'eli bir »ahneyi göstermektedir. cemiyetin Cağaloğlundaki merkezin de akdetmiştir. İçtimada cemiyete ait işler görüşülmüştür. Senelik J400 Kf. 1700 Altı aylık 750 1450 Üç aylık 400 800 Bir ayhk 150 yoktur Abone J T ü r k i y 6 ı n şeraiti i v için kcektir.