Katalog

İnternetin karanlık tarafına hoş geldiniz Son zamanlarda internete dair en çok bahsi geçen konulardan birisi ‘dark web’ yani ‘karanlık web’. Öyle bir manzara canlanıyor ki gözümüzde, her köşesinde kötülüğün kol gezdiği; suçluların, dışlanmışların ve tuhaların var olduğu bir 80’li yıllar postapokaliptik ilmi sanki. Peki gerçekte nedir karanlık web? Terimin geçmişi 1970’li yıllara, internetin henüz internet adını almadığı günlere kadar gidiyor. İnternetin atası ARPANET döneminde, bu ağın içerisinde yer alan ama güvenlik nedeniyle erişimi herkese açık olmayan, izole ağlara ‘darknet’ adı verildi. Ancak karanlık web tabiri, 2000’li yılların başında dört Microsot çalışanının hazırladığı ‘Darknet ve İçerik Dağıtımının Geleceği’ isminde bir rapordan sonra popülerlik kazandı. Teknik olmadan anlatmaya çalışırsak, temelde karanlık web, kim ve nerede olduğu tespit edilemeden internet üzerinde anonim bir şekilde var olmak isteyen kişilerin oluşturduğu bir güvenli ağ. Aslında böyle anlatınca son derece romantik ve özgürlükçü bir kavramdan bahseder gibi olduk. Her ne kadar karanlık web’de ciddi bir aktivist kültür varsa da her köşesinde bir Guy Fawkes’a rastlayacağınızı sanmayın. Böylesine anonim bir alan bulunca, doğal olarak tüm dünyanın Lex Luthor’ları, Al Capone’ları ve Çakal Carlos’ları da hemen kendi üslerini karanlık web üzerinde oluşturmaya başladılar. Bu nedenle karanlık web bir tarafıyla son derece politik, aktivist, modern ve yenilikçi bir grup dünya insanının haberleştiği, alternatif ve sağlıklı haberleri birbiri ile paylaşabildiği, devlet ve hükümetlerin yol açtığı 10 MAYIS 2015 TEKNOLOJİ KitAbI dA vAR diziSi de Son dönemde üst üste iki popüler polisiye/macera romanı yazarı, hikayeleri karanlık web ile iç içe kurgulu kitaplar yayımladılar. Biri daha önce İthaki tarafından 49 Numaralı Parçanın Nidası isimli romanı Türkiye’de de yayımlanan Thomas Pynchon. Pynchon, 2013 yılında yayımladığı Bleeding Edge romanında okuru içinde mafyanın, hacker’ların, internet milyonerlerinin, terörizmin, yeraltı videolarının ve karaoke barların olduğu bir dünyaya sokuyor. Diğer kitapsa Türkiye’de çok fazla tanınmayan T.J. Brearton’un iki ay önce yayımlanan Dark Web isimli son romanı. Eğer cinayet ve cinayeti çözmeye çalışan kafası karışık dedektif hikayelerini seviyorsanız, bu romanı da sevme ihtimaliniz çok yüksek. Üstelik bütün ipuçları karanlık web’de. Her iki kitabın da maalesef Türkçe baskıları yok. Ancak İngilizce ekitap versiyonlarına birçok uluslararası mağazadan erişmek mümkün. yolsuzluk ve adaletsizlikleri göz önüne serdiği bir platform. Bir tarafıyla ise uyuşturucunun ve silahın rahatça satın alınabildiği, çocuk pornograisi ve terörizm gibi konularda propagandanın kolayca yapılabildiği bir ortam. Eh, her özgürlüğün bir bedeli var derler. Özellikle 2014 yılında ABD’li karaborsa eticaret sitesi Silk Road’a yönelik müdahaleyle Karanlık Web birden sadece olumsuzluklarla anılmaya başladı. Aslında bu Edward Snowden ve Wikileaks gibi tecrübelerden ağzı yanan devletlerin karanlık web’i öcü ilan etmeleri için önemli bir fırsat oldu. listelerine ulaşılabiliyor. Öte yandan birkaç özel arama sitesi de var, erişilebilir olan. Yalnız her ne kadar erişim bu kadar kolay olsa da, karanlık web’in merak uyandıracak ve faydalı birçok bilginin yanı sıra illegal birçok içeriğe de ev sahipliği yaptığı unutulmamalı. Eğer bu karanlık sularda bir gezintiye çıkılacaksa hangi limanda durulacağı konusunda çok dikkatli olmak gerekiyor. KAVRAMLAR KARIŞMASIN Karanlık web–derin web Arama motorlarının bulamadığı/erişemediği tüm web sayfalarından oluşan alana ‘deep web’ yani ‘derin web’ deniyor. Derin web, karanlık web’i kapsıyor ama onunla sınırlı değil. Sitelerin kullanıcı veritabanları, Gmail, Hotmail gibi ağ tabanlı eposta sistemleri, kayıt gerektiren forumlar, ödeme sayfaları, üyelik girişi ile erişilen içerikler, kurumların sadece çalışanlarına açık intranetleri ve benzeri daha birçok herkesin ve arama motorlarının erişemediği sayfa toplamda ‘derin web’i oluşturuyor. Örneğin online bankacılık işlemlerinden yararlanıyor musunuz? İşte o şifre korumasıyla eriştiğiniz sayfaların hepsi derin web’in parçaları. Karanlık web ise yukarıda da uzun uzun anlattığımız gibi standart, alışılageldik yöntemlerle; örneğin standart arama motorları ile erişilemeyen web siteleri oluşturuyor. Yani derin web’in bir altkümesi. KaranlıK Web’e nasıl erİşİlİyor? Teknik olarak karanlık web’e erişmek çok da zor değil. Tor web tarayıcısını kurup kullanmanız yeterli. torproject.org adresinden indirebildiğiniz Tor tarayıcısı, internet üzerindeki gezintinizi anonim hale getiriyor. Gezi eylemleri döneminde Türkiye’de de epey bir kullanıcı tarafından tercih edilmişti. Standart kullandıklarınızı değil de karanlık web sitelerini ziyaret etmek istiyorsanız, onları bulmak biraz daha zor. Reddit gibi bazı platformlarda kullanıcılar çeşitli kategorilerdeki linkleri paylaşabiliyorlar. Ayrıca biraz arama ile erişilebilen bazı özel indeks sitelerinde karanlık web üzerindeki sitelerin Doruktan Türker @doruktan Ünlü polisiye dizi CSI:Cyber’da da sık sık karanlık web’e referans veriliyor, esrarengiz cinayetlerle ilgili ipuçlarına buralardan ulaşılıyor. 23