Katalog

22 GEZGİN AİLESİ GÜNCEL GÖRSEL BULMACA Rize Mutfağı, mısır, karalahana, fasulye, süt ve deniz ürünleri üzerine şekillenmiş. Şimdi buğday ununun kullanıldığı her yerde mısır unu kullanılırmış. Kurutma imkanı olmayan gıdaların saklanmasında salamura yöntemi gelişmiş. Ekmek olarak; mısır ekmeği ve hamsili ekmek, lahanadan; etli lahana sarması, burma lahana, haşlama yapılır. Fasulye; fasulye yemeği, fasulye turşusu, turşu tavali olarak mutfak kültürüne katkıda bulunur. Bölgedeki tarım alanlarının darlığı ve iklim özellikleri nedeniyle sınırlı türde sebze yetiştirilebilmektedir. Bunun yanında, çay tarımının yapılamadığı köylerin ve yayla yaşamının başlıca üretim faaliyeti olan hayvansal gıdalar da Rize mutfak kültürünü zenginleştiriyor. Yörede çay tarımının yaygınlaşmasıyla MUTFAK KÜLTÜRÜ Rize’nin çay “eli”nden lezzetli yemekler birlikte asma ağaçları yerlerini çay bitkilerine bırakmış. Rize’nin on sekiz kilometre doğusunda yer alan Çayeli ilçesi ilde çay üreticiliğinin yüzde on sekizlik bir kısmını kapsıyor. Çayeli’nin kuru fasulyesi ünlü. Yöresel bir kuru fasulye tatmak isteyip Çayeli’ne gidenler Çayeli, Hopa Caddesi’ndeki Lale Lokantası’na uğramalılar. Lale Lokantası’nda; kuru fasulye ve Hamsiköy fırın sütlacı yapılıyor. Uzun bir uğraş sonucu yapılan kuru fasulye yöreye özgü. Çayeli kuru fasulyesinin sırrını sorduğumuz Lale Lokantası’nın sahibi Ömer Temurci; “kullandığımız her malzeme, mevcutların en iyisi. Tereyağı, fasulye, salça... Hep birinci sınıf. Geri kalan da bizim pişirme şeklimiz... Yemeklerimizi özellikle de bakır tencerede pişiriyoruz.” diyor. Fotoğraftaki yerin adı ne ve hangi ilimizde? Fotoğrafta gördüğünüz yapı, 1350 metre yüksekliğindeki bir tepe üzerindedir. Kilisenin adı ilk kez 1031 tarihli bir Gürcü el yazmasında geçer. Ioannes ve Euthemios isminde iki Azizin yaşamlarının anlatıldığı el yazmasında “Ioannes 965 yılında dünyadaki nimetlerden vazgeçip o zamanlar çok ünlü olan Oktaeklezya Manastırı’na çekildi” denilmektedir. Bu bilgiden manastır kilisesinin 965 yılından önce bitirildiği anlaşılır. Günümüzde galeri katına kilisenin batı cephesindeki pencereden ulaşılır; gerçek çıkışı ise bilinmiyor. Kilisenin içi, toplam elli dört pencere ile aydınlatılır. Toprak kayması sonucu kilisenin iç ve dış zemin seviyesi yükselmiş. Yapıya doğu ve kuzey duvarlarındaki birer kapıyla girilir. Kilisede bu kadar büyük boyutlu yemekhane ve el yazmaları odasının bulunması burada kalabalık bir keşiş grubunun yaşadığını ve manastır görevini gördüğü anlaşılmaktadır. Doğru yanıt veren okurlar arasında yapılacak çekilişle üç kişiye Cumhuriyet Kitap’tan kitap armağan ediyoruz. Yanıtları, 13 Ağustos Çarşamba saat 17:00’ye dek adres ve telefon numaranızı yazarak faks ya da eposta ile bekliyoruz. Geçen sayı Yanıt: Molla Arap Camisi, Tire, İzmir Kazananlar: Şadiye Karadeniz (Kars), Sedef Bal (Denizli), Hasan Özhan Ünlü (Tokat). ÇAYELİ KURU FASULYESİ Malzemeler: Yarım kilogram kuru fasulye, yarım kilogram kuşbaşı et, 150 gram tereyağı, iki yemek kaşığı domates salçası, iki baş kuru soğan, tuz. Yapılışı: Kuru fasulye 810 saatten önceden suda bekletilir. Çayeli kuru fasulyesi iri ve yuvarlağa yakındır. Fasulyeyi yarı pişmiş hale gelene dek suda haşlayın. Üzerine çıkan beyaz köpüklerini alın. Bir yandan da yağ ve soğanı hafif kavurup kuşbaşı eti ekleyip, etle birlikte de kavurun. Etin yağ oranına göre tereyağını arzu ettiğiniz miktarda kullanabilirsiniz. Sonra salçayı ete ekleyin, karıştırın. Yarı pişen kuru fasulyelerin suyunu süzün sıcak su ekleyip etleri içine alın ve bakır bir kapta pişirin. Tencereye eklediğiniz su, yemeğin yüzüne çıkacak kadar olsun.