Katalog

14 GEZGİN AİLESİ GÜNCEL GÖRSEL BULMACA MUTFAK KÜLTÜRÜ Darende’de her gün bayram Malatya mutfak kültürünün geleneksel olarak yaşatıldığı ilçelerden biri Darende. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçen mevsim özelliğiyle yemek kültürü de ona göre şekillenmiş. Genelde Yeniköy, Balaban, Ağılyazı ovalarında tarım yapılıyor. İlçenin tahıl ambarı Yeniköy ve Başdirek. Darende’nin en büyük gelir kaynağı kayısı üretimi. Eski evlerde büyük bir kiler bulunuyor. Kilerde; baklagiller, kurutulmuş sebzeler, buğday saklandığı gibi elek gibi eşyalar da bulunuyor. Yemekler, yere serilen sofra bezi ya da sofra tahtalarında yeniyor. Zengin bir mutfak kültürü olan Darande’de yemekler bulgur ağırlıklı. Çorbalar, köfteler, pilavlar ve değişik yemeklerin çoğuna bulgur katılıyor. Özel günlerde yapılan kutlama, tören, düğün ve bayramlarda yemekler çeşitleniyor. Yeri doğum yapmış anneyi ziyarete gittiklerinde Darendeliler kuymak yapıyor. Mutfak kültüründe ekmek çeşitlerinin önemli bir yeri var. Tandır ekmeği, yufka, kınalı ekmek, taş küllüğü, saç yüzü ekmek çeşitlerinden bazıları. Çorbalar; kara çorba, pıtpıtı çorbası, keşli çorba, malhıta çorbası, köfteler; sıkmalı köfte, ciğer köftesi, gilgirikli köfte, kabaklı çimdik köfte, dolmalar; yaprak sarma, kiriz yaprağı sarması, kabak çiçeği dolması gibi çeşitlerle sıralanıyor. Malatya ve ilçeleri turşularıyla da ünlü. Bahçelerden toplanan yeşil domates ve biberin turşuları çok lezzetli. Tatlı olarak peynir helvası, dolma tatlısı, halbur tatlısı çiğdemli sütlaç yörede sevilerek tüketiliyor. Darende sofraları her gün bayramı kutlar gibi hazırlanıyor. Tatlısından tuzlusuna, pestiline, turşusuna yemekler çeşitli ve eksiksiz. Fotoğraftaki kalenin adı ne ve nerde? Dünyanın ilk ve çok katlı yerleşimlerinden biri olan kale, tarihi İpek Yolu kervanlarının sığınak ve barınak amaçlı kullanımına sahne olmuş. İlk kez Hititler tarafından oyulan dev peri bacası, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlılar tarafından da kullanılmış. Bu kale, 1200 metre rakımlı ve 86 metre yükseklikte. Kale hem stratejik hem de yerleşim amacıyla kullanılmış. Kalenin eteklerinde, yörenin sivil mimari örnekleri bulunuyor. Ayrıca hemen hemen tüm vadilerin yamaçlarına oyulan kaya depolarında yörede yetişen patates ve elma, Akdeniz Bölgesi’nden getirilen portakal ve limon saklanıyor. Fotoğrafta gördüğünüz kalenin bulunduğu yerde, Türkiye’deki tek yeraltı doğal soğuk hava depolarından 980 tane var ve tonlarca narenciye saklanıyor. Doğru yanıt veren okurlar arasında yapılacak çekilişle üç kişiye Cumhuriyet Kitap Kulübü’nden kitap armağan ediyoruz. Yanıtları, 29 Kasım 2006 Çarşamba saat 17.00’ye kadar adres ve telefon numaranızı yazarak faks ya da eposta ile bekliyoruz. Geçen sayı Yanıt: Anamur, Mamure Kalesi Kazananlar: Bektaş Yongacı (Ankara), Yankı Barış (İzmir), Mehmet Alp (Sakarya). BILDİK DOLMASI Malzemeler: Bir kilogram domates (yumurta büyüklüğündeki domatese bıldik deniyor), 250 gram kemikli et, 300 gram yağlı kıyma, iki su bardağı pirinç, bir adet kuru soğan, bir yemek kaşığı salça, iki yemek kaşığı yağ, maydanoz, tuz, karabiber. Yapılışı: domateslerin içleri oyulur. Diğer tarafta; kıyma, rendelenmiş soğan, pirinç, tuz karabiber, salça, oyulan domateslerin içleri de katılarak yoğrulur ve domateslerin içine doldurulur. Tencerenin içerisine yıkanmış kemikli etler dizilir. Üzerine dolmalar yerleştirilir. Dolmaların üzerine birer parça yağ konur, su eklenerek pişirilir. Kemikli etin yerine kemik kullanabilirsiniz.