Katalog

Rusya’nın AKKA’dan çekilmesinden sonra Azerbaycan’ın AKKA üyeleriyle Azerbaycan’ın kotasının genişletilmesi meselesini gündeme taşıyabileceği konuşulmaktadır. Ermenistan ise Azerbaycan’a yönelik uluslararası baskıyı artırmak için Azerbaycan’ın fiili olarak AKKA’dan çekildiğini ifade etmektedir. Hatta AGİT’e bu konuda Azerbaycan’a karşı bir karar aldırmanın yollarını aramaktadır. C S Azeri hücum botu... TRATEJİ 11 ERMENİSTAN İHLAL EDİYOR Ermenistan’ın silahlarının büyük bölümü uluslararası denetimin dışında olan işgal edilmiş Azerbaycan topraklarındadır ve bu Ermenistan’ın gerçek silah sayısının belirlenmesini zorlaştırmaktadır. Ermenistan’ın AKKA çerçevesinde sadece 220 tank bulundurma yetkisi varken işgal edilmiş Azerbaycan topraklarında 316 Ermeni tankı bulunmaktadır.(bkz. Tablo 2.) Sovyetler Birliği dağılmadan önce 1988’de Ermenistan ve Karabağ’da Ermeniler silahlanmaya başlamıştı. Ermenistan AKKA çerçevesinde Ermenistan kontrolünde olan silahların haritasının tamamını görevlilere vermemektedir. 19881994 yılları arasında hem diasporanın hem de Rusya’nın ciddi desteğini alarak Azerbaycan topraklarını işgal eden Ermenistan bu günlerde Güney Kafkasya’da silahlanma yarışından endişelendiğini ifade etmektedir. Özellikle Azerbaycan’ın askeri bütçesinin 2007 yılında 1 milyar 100 milyon dolar olması Ermenistan’ı tedirgin etmekte ve kendisi de gizli veya açık yollardan silahlanmaktadır. Aslında Rusya askeri üslerinin Ermenistan’da bulunması da AKKA’nın ihlali anlamına gelmektedir. Çünkü bu anlaşma Ermenistan ve Rusya tarafından imzalanan ve onaylanan bir anlaşma olmasına rağmen Rusya’nın Ermenistan’ın Gümrü bölgesinde bulunan 102. Üssü’ndeki silahları AKKA’nın öngördüğü sınırın dışına taşmaktadır. Ermenistan kendi topraklarında bulunan Rusya askeri üslerini ulusal güvenliğinin bir parçası olarak görmektedir. Ermenistan’daki Rus askeri üsleri Azerbaycan’ı tedirgin etmekte ve Azerbaycan tarafı Rusya’nın buradaki silah sayısını artırmamasını istemektedir. Dünyanın ikinci büyük silah ihracatçısı olan Rusya, Ermenistan’a silah hibe etmektedir; 19931996 yılları arasında Rusya Ermenistan’a 1 milyar dolarlık askeri teknoloji yardımında bulunmuştur, Rusya’nın Ermenistan’ın 102. Gümrü bölgesinde Gürcistan, Rusya ile ciddi problemler yaşıyor. Abhazya ve Güney Osetya gibi iki ayrılıkçı bölge bulunuyor. Bunlar karşısında silahlanmaması beklenmiyor. Konvansiyonel silahlarda indirime gidilmesini öngören AKKA anlaşması ise tartışmalı durumda. askeri üsleri bulunmakta, Rusya Kolektif Güvenlik Örgütü üyesi olduğu için Ermenistan’a iç piyasa fiyatından ayrıca üçüncü ülkeler üzerinden de silah satmaktadır. Taşkent Anlaşması’na göre Rusya Ermenistan’da konuşlanan askeri üslerin 2/3’sini, 180 T72 tankı, 60 BTR60 ve BTR70, 25 BRM1K, 130 top ve havan topu onlarca Osa, İgla ve Şilka tipi hava savunma sistemini Ermenistan’a devretmiştir. İki ülke arasındaki askeri işbirliği özellikle Ermenistan Devlet Başkanı Petrosyan döneminde daha da gelişmiş, çeşitli askeri analaşmalar imzalanmıştır. 1992 yılına kadar eski Sovyetler Birliği’nin 7. Muhafız Ordusu Ermenistan’da bulunmuştur. Aynı yılın ortalarında 7. Muhafız Ordusuna bağlı 16. ve 17. Tümen Ermenistan’a devredilmiştir. Ermenistan ve Rusya arasında 21 Ekim 1994’de imzalanan anlaşma şartlarına göre, Rusya’ya Gümrü ve Erivan’da olmak üzere iki askeri üs kurmasına izin verilmiştir. Bu konuda ikinci bir anlaşma da 16 Mart 1995’de imzalanmıştır. Anlaşma gereğince Gümrü’de bulunan 102. Rus askeri üssüne yaklaşık 3000 kişiden oluşan birlik, SU27 savaş uçağı filosu, hava savunma birlikleri ve S300 roketleri konuşlandırılmıştır. Şubat 1992’de Ermenistan ve Rusya arasında imzalanmış anlaşmaya göre Ermenistanİran ve ErmenistanTürkiye sınırları Rusya Sınır Kuvvetleri Komutanlığı tarafından korunmakta ve Ermenistan Sınır Kuvvetleri Komutanlığında yaklaşık 1500 Rus subayı görev yapmaktadır. Rusya 2006 yılında Gürcistan’ın Batum ve Ahalkelek bölgelerinden çıkardığı üslerindeki bir kısım asker ve silahı da Ermenistan’daki Gümrü üssüne yerleştirmiştir. 17 Mart 2006’da Rusya Savunma Bakanı’nın açıklamasına göre, Gümrü’deki Rus üssüne 35 tankla birlikte toplam 370 konvansiyonel silah transfer edilmiştir. Bölgedeki silahlanma yarışı Güney Kafkasya’da başlayabilecek bir savaşın çok daha vahim sonuçlara neden olacağının göstergesidir. Bölgedeki silahlanmanın ve savaşın tek alternatifi Güney Kafkasya devletleri arasında barış ve istikrarın sağlanmasıdır. Barış ve istikrar için ise Güney Osteya, Abhazya ve Karabağ gibi sorunların uluslararası barış, uluslararası hukuk ve adalete uygun olarak çözümlenmesi gerekir. Ayrılıkçı hareketlere destek veren ve kendi topraklarında yabancı üsleri bulunduran devletler ise bölgeyi yeni savaşın eşiğine getirmektedir. Ermeni tankları geçiş töreninde...