Katalog

12 C S TRATEJİ Ortadoğu uzmanı Faik Bulut, Hamas’ın kazandığı Filistin seçimlerini değerlendirdi: ‘ABD ve İsrail kaybetti’ F sunmak Hamas açısından kolay oldu. Subjektif neden ise FKÖ’nün ve El Fetih’in yöneticilerinin genelde ülke dışında olması. Onlar işgal altındaki toprakların dışındayken, Hamas o topraklardaydı, yani içerideydi ve hızla büyüdü. İsrail de, Hamas’ın gelişmesi için ilistin’de seçimler yapıldı ve Hamas, önünü açtı. Bu iki neden dışında üçüncü bir neden, beklenenin üzerinde oy alarak, büyük bir Oslo Çerçeve Anlaşması’nın başarısızlığa uğraması, seçim zaferi elde etti. Bu seçim başarısının, Filistinliler açısından hayal kırıklığı yaratmasıydı. gözlemcileri ve uzmanları yanıltmasının Dördüncü neden, Filistin’i yöneten El Fetih’in hem ötesinde, bölge ve hatta dünya dengeleri Oslo Anlaşması’na, hem de ABD ve İsrail’in açısından önemi büyük. Çünkü dünyada kalıcı, sakin dayatmalarına teslim olması. Beşinci neden, ülke bir düzen için, Ortadoğu’daki istikrar çok gerekli. yönetiminde giderek artan yolsuzluk, rüşvet sarmalı. Ortadoğu barışı için de İsrailFilistin sorununun Ülkedeki zenginfakir uçurumunun derinleşmesi. çözümü şart. Türkiye’de Ortadoğu ve İslamcı Altıncı neden, Hamas’ın çok örgütlü çalışması. hareketleri en iyi bilen uzmanlardan Faik Bulut, Türkiye’deki bazı cemaat ve tarikatların yaptığı gibi, Hamas’ın seçim zaferini ve bölgedeki olası sağlık, eğitim gibi alanlarda iyi çalışan kurumlarla gelişmeleri Cumhuriyet Strateji okurları için halka ciddi seçenekler sunması. Yedinci neden değerlendirdi. Hamas’ın muhalif olması ve eylemlerine devam Hamas bu noktaya nasıl geldi? etmesi, direnişi sürdürmesi. Bu tablodan şunu Hamas’ın geldiği konumun ve aldığı yüksek çıkarmak mümkün: Aslında Hamas zafer kazanmadı, oyun birkaç nedeni var. Objektif, irade dışı neden, El Fetih kaybetti. ABD’nin Ortadoğu’ya yaptığı müdahaleler. El Fetih’le birlikte, ABD ve İsrail’in şiddet 1980’lerde başlayıp, 90’larda ivme kazanan siyasal yanlısı politikaları da kaybetmedi mi? İslamın yükselişinde ABD müdahalelerinin büyük Şüphesiz başta Şaron olmak üzere İsrail’deki ve katkısı var. Bu yükselişte hiç şüphesiz, Arap ABD’deki şiddet yanlısı politikacılar ve politikalar da milliyetçisi rejimlerin başarısızlığının da etkisi büyük. kaybetti. Filistin halkı seçimlerde işgali reddetti, Durum böyle olunca, siyasal İslamı tek çözüm diye onurlu bir barışa oy verdi. Teslimiyetçi politikaları değil, kişilikli politikaları istediğini ortaya koydu. Barışa da bu tür politikalarla ulaşmak istediğini vurguladı. Hamas’ın para kaynaklarının kökeni ne? Hamas’ın kendi fonları var, bağış topluyor. Ayrıca, 1. Körfez Savaşı’nda El Fetih’in Saddam’ı tutması nedeniyle, Suudi Arabistan ve Kuveyt, o zamana kadar El Fetih’e aktardıkları parayı, Hamas’a vermeye başlamışlardı. Bu önemli bir kaynak. İran da Hamas’a maddi destek sağlıyor. Rabıta ve Müslüman Kardeşler gibi örgütlerin de Hamas’a yardım ettikleri biliniyor. Hamas’ın gayri meşru yollardan para kazandığına ilişkin bir bilgi yok. Hamas’ın seçim stratejisi ne üzerini kurulmuştu? Hamas, seçim stratejisini El Fetih’in ve İsrail’in açıkları üzerine kurdu. Bu akılcı bir stratejiydi, başarılı da oldu. Unutmamak gerekir ki, Hamas’ın önemli liderleri arasında, başta ABD olmak üzere, Batı ülkelerinde eğitim almış çok sayıda isim var. Mesela Dr. Yusuf Faik Bulut Barış DOSTER ‘1980’lerde başlayıp, 90’larda ivme kazanan siyasal İslamın yükselişinde, ABD müdahalelerinin büyük katkısı var. Hamas’ın büyümesinin nedenlerinden biri, Filistin’i yöneten El Fetih’in hem Oslo Anlaşması’na hem de ABD ve İsrail’in dayatmalarına teslim olması. Aslında, Hamas zafer kazanmadı; El Fetih kaybetti.’ Hamas’ın kutlamalarından... Amru, böyle biri… Ve ABD ile ilişkileri yürütüyor. Hamas’ın seçim propagandasında Batı ülkelerinde olduğu gibi profesyonel imaj danışmanları kullanmasını nasıl yorumluyorsunuz? İmaj çalışması ise küreselleşmenin gereği. Ilımlı İslamla birlikte tüm İslamcı örgütler küresel gelişme ve eğilimlere ayak uydurdular. Hepsi çok pragmatik davrandılar. Küreselleşme onları da etkiledi. Bu durum, Müslüman Kardeşler geleneğine ve bugünkü ilişkiler ağına aykırı da değil. Mısır’da, Ürdün’de, Kuveyt’te de aynı şeyleri yaptılar. Suriye ve diğer Müslüman ülkelerin bu gelişmelere yaklaşımları nasıl? Şam, Oslo çizgisini benimsemedi ve bu süreci benimsemeyen tüm sağcı, solcu, İslamcı, Marksist örgütlere destek verdi. Bu kapsamda, El Fetih içindeki Oslo karşıtı kanadı da destekledi. Böyle bir politika izlemek, Şam’ın kendisi açısından son derece normal. ABD’ye, İsrail’e, Oslo sürecine bakışıyla ilgili bir durum. Nitekim bu politikanın bir benzerini de İran izledi. Mısır ve Körfez ülkeleri ise Oslo sürecini destekledikleri için, bu süreci destekleyen örgütlerin arkasında oldular. Kısacası, bölge ülkelerinin ABD, İsrail ve Oslo sürecine bakışları ve kendi içlerindeki hesaplar, verdikleri desteğin yönünü belirledi. Her Arap ülkesinin, FKÖ içindeki bir örgüte, kendi denetimine girmesi için, yıllardır destek verdiği unutulmamalı. Hamas’ın başarısı, Suriye’nin elini güçlendirmedi mi? Şubat ayının ilk haftasında tüm Filistin örgütlerinin katılacağı ulusal diyalog toplantısının Şam’da toplanacağı biliniyor. Suriye iki nedenle bu toplantıya ev sahipliği yapmak istiyor. Birincisi, Şam yönetiminin bu sıkışık günlerinde, Filistin’in tüm örgütlerinin Suriye’ye destek vermesi önemli bir dış politika kozu. İran’ın ve Lübnan Hizbullahı’nın da