Katalog

İNGİLİZ MUHİPLERİ CEMİYETİ İngiliz yanlılarınca 20 Mayıs 1919 tarihinde kurulan İngiliz Muhipleri Cemiyeti’nin beyannamesinde, cemiyetin amaçları ve programı şöyle açıklanıyordu: 1 Ziri idaresinde milyonlarca nüfusı İslamiye bulunan İngiltere devleti fehimesiyle hilafet ve saltanatı cami’ devleti Osmaniye beyninde minelkadim mevcud evvela revâbıt ve muhadenetin teyid ve takviyesi vesailinin istihsali içün merkezi İstanbul’da olmak üzere (İngiliz Muhibleri Cemiyeti) teşekkül etmiştir. Yönetimi altında milyonlarca Müslüman nüfus bulunan anlayışlı İngiltere devleti ile halifelik ve saltanatı kendinde toplamış olan Osmanlı Devleti arasında eskiden beri var olan ilişkinin ve barışın desteklenmesi ve güçlendirilmesine yönelik araçları yaratmak üzere merkezi İstanbul’da olmak üzere İngiliz Sevenleri Cemiyeti kurulmuştur. 2 Bu gayeye vusul içün cemiyet, iki milletin menafii mütekabilesini telif ve tanzim edecek esbaba tevessül edecektir. Bu amaca ulaşmak için dernek, iki milletin karşılıklı çıkarlarını uzlaştıracak ve düzenleyecek sebeplere aracı olacaktır. 3 Mileli mütemeddinenin, alelhusus İngiliz kavmi necibinin ilmi, edebi, ictimai, iktisadi terakkiyatından Osmanlıları müstefid edecek ve Osmanlıları da İngiltere vesair mileli mütemeddineye tanıtacak neşriyat ve tesisata hizmet eyleyecektir. Medeni milletlerin, özellikle de soylu İngiliz kavminin ilmi, edebi, toplumsal, ekonomik gelişmelerinden Osmanlıları faydalandıracak ve Osmanlıları da İngiltere ve diğer medeni milletlere tanıtacak yayın ve araçlara hizmet edecektir. 4 Beşeriyetin muhibbi müşfiki, medeniyeti hakikiyenin samimi hadimi ve Osmanlıların hayrhâhi olan bilcümle akvamın Osmanlılar hakkındaki malumatını tevsi’ ve Osmanlıları yakından tanıyamamakdan yahud ilkaâtı garazkâraneden tahdis eden zehabları izahat ve dalail ile tashih içün icab eden teşebbüsatda bulunacakdır. İnsanlığın şefkatli dostu, gerçek medeniyetin samimi hizmetçisi ve Osmanlıların yardımcısı olan bütün kavimlerin Osmanlılar hakkındaki bilgilerini genişletmek ve Osmanlıları yakından tanıyamamaktan ya da kötü niyetli telkinlerden ileri gelen yanılgıları açıklamak ve kanıtlarla düzeltmek için gereken girişimlerde bulunacaktır. 5 Cemiyetin maksadını tasvib edenler cemiyete dahil olabilirler. Harb ve harb facialarına sebeb olanlar kabul olunmaz. Cemiyetin amacını onaylayanlar cemiyete katılabilirler. Savaş ve savaş felaketlerine sebep olanlar kabul edilmez. Cemiyette “Hanımlar Heyeti Faalesi” Çalışma ve seçim yöntemlerinin maddeler halinde sıralandığı beyannamede, “hanımlar” için de özel bir bölüm bulunuyordu. Buradaki esaslara göre asıl heyet dışında bir “reise” ve “ikinci reise” ile on beş üyeden oluşan hanımlara mahsus bir heyet vardı. Çoğunluk esasıyla seçilecek hanımefendilerin cemiyete fahri başkan ve üye sıfatıyla katılmaları da “caiz”di. Bu heyetin üyelerinin yarısı her sene haziran ayının birinci günü aralarında çekilecek bir kura ile ihraç olunacak, yerlerine yine çoğunluk esasıyla “münasipleri” seçilecekti. Kura ile elenenlerin tekrar seçilmesi de mümkündü. Hanımlar heyeti de çalışmalarını programa uygun olarak sürdürecekti. İngiliz Muhipleri Cemiyeti’nin beyannamesinde cemiyetin kuruluş amacını dile getiren giriş sayfası. 47