Katalog

İŞGAL GÜNLÜĞÜ Mondros Mütarekesi’nin ardından, ilk beş ay içinde işgal orduları şu eylemleri gerçekleştirdi: 7 Kasım 1918 9 Kasım 1918 10 Kasım 1918 12 Kasım 1918 13 Kasım 1918 15 Kasım 1918 21 Kasım 1918 24 Kasım 1918 3 Aralık 1918 6 Aralık 1918 7 Aralık 1918 11 Aralık 1918 17 Aralık 1918 26 Aralık 1918 1 Ocak 1919 3 Ocak 1919 7 Ocak 1919 7 Ocak 1919 9 Ocak 1919 15 Ocak 1919 22 Ocak 1919 22 Şubat 1919 27 Şubat 1919 9 Mart 1919 24 Mart 1919 28 Mart 1919 30 Mart 1919 İngilizler Musul’u işgal etti. İngilizler İskenderun ile Seddülbahir ve Kumkale’yi işgal etti. Çanakkale’ye çıkan İngiliz birliği Türk Müstahdem Mevki Kumandanlığı’na el koydu. İngilizler bir ay içinde Pozantı’nın boşaltılmasını bildirdi. İtilaf Devletleri filosu İstanbul’a geldi. Fransızlar Belen’i işgal etti. İngilizler Kilyos’u işgal etti. İngilizler Adana’nın boşaltılmasını istedi. İngilizler Antakya’ya bir müfrezelik bir kuvvet gönderdi. İngilizler Kilis’e asker gönderdi. Fransızlar Antalya’yı işgal etti. Fransızlar Dörtyol’u işgal etti. Fransızlar Mersin’i işgal etti. Fransızlar Pozantı’ya kadar Adana vilayetini işgal etti. Bir İngiliz generali küçük bir kuvvetle Antep’e girdi. İngilizler Cerablus’u işgal etti. İngilizler Kars, Ardahan ve Batum’un 25 Ocak gününe kadar boşaltılmasını bildirdi. Konya İstasyonu, İtalyanlar tarafından işgal edildi. Yunanlılar UzunköprüHadımköy demiryolunu ele geçirdi. Doğu (Şark) Demiryolları, Fransızlar tarafından işgal edildi. Osmanlı kuvvetleri Batum’un tahliyesine başladı. Maraş, İngilizler tarafından işgal edildi. Birecik, İngilizler tarafından işgal edildi. Samsun, İngilizler tarfından işgal edildi. Urfa, İngilizler tarafından işgal edildi. Antalya, İtalyanlar tarafından işgal edildi. Merzifon, İngilizler tarafından işgal edildi. nedeniyle anlaşmayı bozup İtilaf devletlerini karşısına almayı uygun bulmadığından, hemen teslim emri verdi. Böylece 9 Kasım günü işgal kuvvetleri İskenderun’a girdi. Aynı gün Fransızlar da UzunköprüSirkeci demiryoluna yerleşmiş, hattın kontrolünü ele geçirmişlerdi. Doğu bölgelerindeki durum da daha iyi değildi. I. Dünya Savaşı sonunda, mütareke imzalanmadan evvel başkumandanlık tarafından İran’ın boşaltılması ve Kafkasya’daki tümenlerin bir kısmının İstanbul’a nakledilmesi emri verilmişti. 17 Kasım 1918’de Baku, ertesi gün de Tebriz boşaltıldı. Gürcü ve Ermeni toprağı sayılan yerler de altı hafta içinde boşaltılarak Gürcü ve Ermenilere devredildi. Batum, Ardahan ve Kars Osmanlı’ya ait kalmak üzere asker içerilere çekildi. Batum, Ardahan ve Kars bölgesi, I. Dünya Savaşı sırasında yapılan halkoylaması sonucunda Osmanlı Devleti’ne bağlı kalmıştı; ancak İngilizler mütarekenin 11. maddesindeki bir hükümden yararlanarak buraların da boşaltılmasını talep ettiler. İngiliz irtibat subayı Yarbay Murphy, 11 Kasım 1918’de Sadaret’e bir nota yollayarak, Türkiye ile Rusya arasında savaştan önceki sınırın ötesinde bulunan bütün Türk birliklerinin toptan geri çekilmesinin emredilmesini, Britanya hükümetinin ancak bu durumda mütareke koşullarının uygulanmış sayacağını bildirdi. Ne var ki boşaltma işleminin hiç değilse kış bitiminde gerçekleştirilmesi için gösterilen çaba sonuç vermedi. Daha önce boşaltılan yerlerdeki erzak stokları güçlükle Batum, Ardahan ve Kars’a taşınmıştı ve aynı işlemi tekrarlamak şimdi imkânsızdı. Ordunun yeni konaklama yerlerinde aç kalmasını önlemek için halkın yardımına başvuruldu. Bu arada askerlerin boşalttığı yerlerde savunmasız kalan halk, başına geleceklerden duyduğu korkuyla, teşkilatlanıp silahlanmaya başladı. İşgal güçleri için sırada Çanakkale ve Boğazlar vardı. Mondros Mütarekesi’nin ilk maddesi, “Karadeniz’e geçişi sağlamak için Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak ve geçiş güvenliğini sağlamak üzere Boğazlar’daki istihkâmlar müttefiklerce işgal edilecektir,” hükmünü içeriyordu. I. Dünya Savaşı sırasındaki tüm çabalarına rağmen Çanakkale Boğazı’nı aşmayı başaramayan müttefikler, mütarekenin bu hükmünden yararlanarak ellerini kollarını sallaya sallaya Çanakkale’yi geçtiler ve 13 Kasım 1918’de İstanbul’da, Dolmabahçe Sarayı önlerinde demirlediler. Donanmadan karaya çıkarılan 3500 kişilik kuvvet, sadece İstanbul Boğazı 20