Katalog

CumhuriyeC Cumhuriyet'in parasız ekidir emeklilik 17 Ekim 2003 / Cuma Emekli maaşlarmm çok düşük olduğu Türkiye bireysel emeklilikle yeni sistemle tanışıyor i bir gelecek arayışı meklilikte yeni bir dönem başladı. Artık sosyal güvenlik kurumlannın yanı sıra özel şirketler bu alanda boy gösteriyor. Bıreysel emeklilik sistemıyle mevcut sosyal güvenlik sıstemlerine dahil olanlara ikinci bir emeklilik şansı tanınıyor. Ancak bu alanda faaliyet göstermeye başlayan şirket yetkılilerinin de söylemiyle "Kimse kuyruğa girmeyecek". Çünkü Türkiye'de ücretler zaten düşük, üstelık art arda yaşanan ekonomik krizler büyük bir işsız ordusu yarattı ve hâlâ bir ışi olan çalışanlan da daha da yoksullaştırdı. Fon birikimini değerlendirerek "emeklilikte yaşam standartını koruma" vaadiyle yola çıkan şirketlerden bazılan minimum katkı payını açıklamadı. Ancak açıklayanlar arasında en düşük miktar 50 milyon lira. Hedef kitlesinin, işsizliğin en iyimser tahmınle yüzde 30'ları bulduğu genç ve eğitimli kitle olduğu düşünüldüğünde, çalışanlannın da yansının yoksulluk Makro ekonomik sınırında geçinmeye çalıştığı dikkate göstergelerdeki alındığında bireysel göreceli iyileşmeye emekliliğin Türkiye karşın işsizliğin hâlâ içın çok uzun özellikle gençler soluklu bir proje arasında çok yaygın olduğu ortaya olması bireysel çıkıyor. Zaten emeklilikle ilgili şirketler de ilk 5 yıl için kurumlara beklentileri de etkiliyor. yönelmeyi, grup Bireysel emekliliğin katılımlarına yaygınlaşmasının avantajlar önündeki engellerden sağlamayı ve üst bir diğeri de gelir grubunu Türkiye'nin politik sisteme katmayı gelişiminden ayn gündemine almış tutulamayacak bu durumda. Bireysel sistemle ilgili kaygılar. emekliliğin yaygmlaşmasının ^ önündeki engellerden bir diğeri de Türkiye'nin politik gelişiminden ayn tutulamayacak bu sistemle ilgili kaygılar. Uzmanlara göre. denetim için alınması gereken bütün önlemler alınmış durumda. Üçlü bir denetim söz konusu; Hazine, SPK ve bağımsız denetim. Katılımcının parası garantilenmiş. Üstelık önüne gelen her şirket bu işi yapamıyor. Bütün bu önlemlere karşın kısa süreli aralıklarla ekonomik krize giren Türkiye'de en ciddi handikap, birikimlerin böyle dönemlerde nasıl korunacağı. Özelleştirme uygulamalanyla, ortalama 10 yıl önce, 199O'lı yıllann başmdan bireysel emeklilik sistemini yaşama sokan Arjantin'de yaşananlar, özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan, krizlere açık ülkelerdeki katılımcılann gözünü korkuruyor. Hatırlatmakta yarar var: Birkaç Latin Amerika ülkesinde benzeri gelişmelerin yaşandığı Arjantin'de, 2001 krizinde işçilerin emeklilik fonlan, dış borçlar için ipotek altına ahndı. sisteme adım adım Emeklilikte \ eni bir dönem başhyor. Çoğunluğu uzun zamandan beri sigorta alanında faaliyet gösteren 11 grup, Hazineden izinlerini alarak emeklilik şirketlerini kurdular. Hemen ardından müşteri portföylerine uygun fonlar kurdular. Şimdi ise çoğunluğu Sermaye Piyasası Kurulu larafından kayda alınmış fonlar katılımcıları bekliyor. lOyılhk projeksiyonlar, lOyılda lOmilyar dolarhk fon yaratılabileceği yönünde. Medya kanalıyla da sürdürdükleri kampamalarla kendilerini halka anlatmaya çalışan şirketlere de yer verdiğimiz bu özel ekimizde, okurlanmızm merak ettiği sorulara da yanıt vermeye çalıştık. Okurlarımızı aydınlatırken Cumhuriyet gazetesi olarak sıstemin uygulanmasından sorumlu otoritelere düşen görevleri hatırlattnavı görev bildik. Denetim mekanizmaları doğru olarak işletilebilirse gerek ülke ekonomisi gerekse fertler için olumlu sonuçlar doğurabilecek bireysel emeklilik, denetlenmediğinde ise felaketlere yol açabilecek nitelikie bir sistem. Dünyadaki örnekleri, özellikle gelişmiş ülkelerde yaratılan fonlann miktarı, maaşlann seviyesi ve artık ekonomiye yön veren bir oluşuma dönüşmesi bireysel emekliliğin ne kadar gerekli olduğunu ortaya koyuyor. Ancak başarısız uygulamalar ve kimi ülkelerde yaşanan vurgunlar, ne denli dikkatli olunması gerektiğini özetliyor. Özellikle de Türkiye gibi "krizlere açık, sıcakpara hareketlerinin ve temelde mali sistemin yeterince denetlenmediği gelişmekte olan ülkelerde " olağanüstü dikkatli adımlar atılması şart. E Kasımda fiili olarak uygulamaya başlanacak bireysel emeklilik sistemi çalışanlara, emekli olduklarında yaşam standartlarını korumayı vaadediyor. Faaliyet gösterecek 11 şirket ilk 5 yılda kurumlara yönelecek. • 2. Sayfada BİREYSEL 1 Bireysel Emeklilik .Sistemi nedir? Bireysel Emeklilik Sistemi, mevcut sosyal güvenlik sistemine ek olarak. emeklilik döneminizi rahat geçirebilmeniz için ikinci bir gelir oluşturmaya yönelık tasarlanmış özel kurumlar tarafindan işletüecek olan bir sosyal güvenlik sistemidir. . . EMEKLİLİKLE Sistemi'ne katılabilir. ~ "*"' devredebilirisiniz. İLGİLİ MERAK profiline, önceliklerine, ihtiyaçlanna ve emeklilik dönemindeki beklentilerini göz önüne alarak bireye en uygun plam hazırlar. Katılımcı sunulan planı kabul etmesi durumunda, emeklilik sözleşmesi başvuru formunu doldurup ünzalayarak ilk katkı payını öder. Böylece emeklilik şirketi ile kahlımcı arasında emeklilik sözleşmesi kurulmuş, olur. EDİLENLER Emeklilik sözleşmesi süresi içinde herhangı bir anda veya sürekli iş göremezlik durumunun ortaya çıkması halinde Bireysel Emeklilik Sistemi'nden birikimlerinizi alarak aynlabilirsiniz. Ancak. gönüllü olarak aynlma durumunda kazanılmış olan vergi bağışıklıklan kaybedilecektir. Sürekli iş göremezlik sebebiyle sistemden aynlmanız durumunda ise vergi bağışıklığı korunacaktır. Bireysel Emeklilik Sistemi'nden 4 •ne zaman emekli olabillrim? 2 Bireysel Emeklilik .Sistemi'nin amacı nedir? Çalışırken sahıp olduğunuz refah seviyesini emeklilik döneminde de\'am ettırebilmeniz Kamu Sosyal Güvenlik Sistemleri'nden (SSK. BağKur. Emekli Sandığı) alacağınız maaşlarla sağlanamayacaktır Gelişmiş ülkelerdeki uygulamalara paralel olarak ülkemizde de yapılan düzenlemelerle kişilerin emeklilik günlen için kendi hesaplanna tasarruf yapabılmeleri içın Bireysel Emeklilik Sistemi geliştinlmiş ve vergi teşvikleri sağlanarak bireyler bu sistem dahılinde tasarrufa özendirilmiştir. Eğer sız de kamu sosyal güvenlik kurumlanndan alacağınız emekli maaşının yetersiz olacağını duşünüyorsanız. bu sisteme katılmalı ve adınıza açılacak olan hesapta emeklilik günlerinız içın tasarrufta bulunmalısınız. Sistem'de en az 10 yıl bulunmak ve katkı paylarmı düzenli olarak ödemek koşulu ile 56 yaşım tamamladıktan sonra emekli olabilirsiniz. Örneğin; 35 yaşında olan bir kışınin emekli olması için, 35 ile 56 yaş arasında 21 yıllık süreyi sıstemde geçirmesi gerekir. 46 yaşında olan bir kışı ise 10 yıl Sistem'de kalarak 56 yaşında emekli olabılir. 48 yaşında olan bir kışınin emekli olabilmesi için. 10 yıl Sistem'de bulunma zorunluluğundan dolayı. 58 yaşını beklemesı gerekir. 56 veya üstü yaşlardaki bireylerin de sisteme girmesi mümkündür Ancak yıne mevzuat gereği katılımcı, sistemde 10 yılını doldurmalıdır Kamu Sosyal Emeklilik Sistemi 6.BireyselfarklarCüvenlik Sistemi ile arasındaki nelerdir? Zorunlu olan Kamu Sosyal Güvenlik Sistemi'nin aksine Bıreysel Emeklilik Sistemi, gönüllü katılıma dayanan ve mevcut sosyal güvenlik sistemine ek, tamamlayıcı bir sistem. Kamu Sosyal Güvenlik Sistemi'nden tamamen ayn işleyecek olan Bireysel Emeklilik Sistemi'ne, Kamu Sosyal Güvenlik sisteminde geçirmiş olduğunuz sure ve ödediğiniz primler gibi sahıp olduğunuz haklar devredilemez. Kamu Sosyal Güvenlik Sistemı'ne yapılan ödemelerin durdurulması ve sadece Bireysel Emeklilik Sıstemi'ne katkı ödenmesı mümkun değildır. Bireysel Emeklilik Sistemi. Kamu Sosyal Güvenlik Sistemi'nin üyelerine sunmuş olduğu hastanelerden yararlanma, ilaç bedellerinin odenmesi gibi sağlık hizmetlerini vermemektedir. Bireysel Emeklilik sistemınde geçen sürelerin dığer sosyal güvenlik kurumlannda geçen sürelerle birleştirilmesi mümkün değildir. Kamu sosyal güvenlik sistemleri ile bireysel emeklilik sistemi Sözleşmenin yürürhiğe girmesi ile katılımcı adına bireysel emeklilik hesabı açılır ve katıluncunn Bireysel Emeklilik Sistemi'nde bulunduğu sürece ödediği katkı paylan ile getırileri emeklilik şirketini değiştırse dahı aynı hesapta takip edilır. Katkı paylan, seçilen emeklilik planında belirlenmiş emeklilik yatmm fonlannda, portföy yöneticisı tarafindan değerlendirilir. 10. Katkı payı ve asgari katkı payı ne demektir? Katılımcının bireysel emeklilik hesabına diizenlı olarak yaptığı ödemelere "katkı payı" denir. Asgari katkı payı ise emeklilik döneminde asgari bir gelir elde edebilmeniz için şirketimizin size önereceği asgari ödeme nıtarıdır. Ancak, emeklilik döneminde tatmin edici bir gelir elde edebilmeniz için bütçenizi zorlamayacak en yüksek tutan ödemeniz sizin lehinize olacakür. 5 Emekliliğe hak kazandıktan sonra .biriklmlerimi nasıl alabilirim? Bireysel Emeklilik olduğu 8•katılımcının sahipSistemi'nde haklar nelerdir? Bireysel Emeklilik 3.klmler katılabilir? Sistemine 18 yaşını dolduran herkes, Bireysel Emeklilik Emekbliğe hak kazandıktan sonra, Birikimlerınizm bir kısmını veya tamamını toplu olarak alabilırsiniz. Şirketimiz ile çeşitli alternatifler içeren bir maaş sözleşmesi yapabılirsinız. Dilersenız omür boyu maaş alabilırsiniz. Dilersenız belirli bir süre boyunca maaş alabilirsiniz. Yaşam kaybı durumunda ise maaşınızı, sözleşmede belırlenen bir oranda eşinıze veya sözleşmede belirttığiniz başka bir lehdara Katılımcı: Istediği takdirde katkı paymın değerlendirildiği fonlan veya fonlar arasında dağılım oranını değiştirebılir. Dilediği takdirde dahıl olduğu emeklilik planmı değıştırebilir. Bir emeklilik şirketinde bir tam yılını doldurduktan sonra birikimlerini başka bir emeklilik şirketıne aktarabilir M 4 Bireysel Emeklilik Sistemi'nde I I .katkılarımdan yapılabilecek azami keslntiler nelerdir? Emeklilik şirketlen, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatınm Sistemi Kanunu'na göre bıreysel emeklilik hesabına yapacağınız katkı paylan üzerinden azami yüzde 8 oranında kesinti yapılabiür. 7 Bireysel Emeklilik •Sistemi nasıi işlemektedlr? Emeklilik şirketı, Sıstem'e girmek isteyen katılımcının ortalama gelır düzeyine, nsk Emekliliğe ayrılabilir miyim? 9•Sistem'denhak kazanmadan • 2. Sayfada