Katalog

ÖZELEK2 NİSAN: Papen suıkasüyla ügüı olarak Sovyet konsolosluk memurlanndan Komılov ve Pavlov hakkında dava açüdı(l) MAYTS: Kahve ve çay tekel maddea oldu (20) Komur madenlennde çahşma zorunluiuğu kaldırüdı (25) HAZtRAN: Ekmek ıstıhkakı kışı başına 300 grama yukseltıldj (3) Prof Emın Onat ve Orhan Arda'mn Anıtkabır projesı bınnalık kazandı (9) T E M M I J Z : Başbakan Refik Saydam Istanbul'da öldü (8) Şukrü Saraçoğlu başbakanbğa atandı (9) Atalay denızaltısı Çanakkale'de batü 39kışışehıtoldu(14) Tahüürününun hukumete teslımı zorunluiuğu kaldınldı (23) laşeve dağıüm ofıslen kaldınldj (24) 4ĞUSTOS: laşe Musteşarhğı kaldınldı, pasta ve benzen yıyecekienn yapımına ızm venldı (1) Yenı 100 hrahklar tedavüle çıkanldı (15) Dumlupınar gemısı ıle Yunamstan'a son yardım malzemesı göndenldı (24) KASIM: Varlık Vergısı Kanunu kabul edüdı (11) Dar geUrülere bedelsız elbıse ve ayakkabı sağlanmasına üışkın kanun kabul edüdı (13) Tuccar olmayanlann mal stoku yapması yasaklandı (16) ARALLK: Zonguldak'ta maden ocağı çöktu, 63 ışçı öldü (3) ErbaaveNıksarda deprem oldu 500kışıöldü(20) Almanya ıle 100 mılyon marklık savaş malzemesı kredı anlaştnasıyapüdı(31) OCAK: Barut ve Sılah Tekelı Kanunu kabul edüdı Meclıs seçımlenn yenüenmesıne karar verdı (14) Varlık Vergısı odeme suresı sona erdı. vergıyı odemeyenlenn mallanna hacız konmaya başlandı (20) MART: TBMM'de Alı Rana Tarhan başkanhğında bağımsız grup kuruldu (7) lsmet Inonü yenıden cumhurbaşkanbğına geünldı (8) Yenı kabıneyı Şüİcrü Saraçoglu kurdu (9) MAYTS: Zonguldak Koztu Demınolu ışletmeye açddı (2) Fethı Okyar Istanbul'da oldü (7) tstanbul'da Devletler Hukuku Enstıtüsu açıldı (14) Türk lımanlanndakı Fransız gemılennın satın ahnması konusunda Fransa ıle ardaşma yapıldı (25) HAZÎRAN: Sıvas Çımento Fabnkası açıldı (5) TBMM'de bağımsız grubun uye sayısı 35'e çıktı (12) Adapazan'nda deprem oldu 285 kışı öldü, 1 000 ev yıkıldı (20) Dıyarbakır Batman Demıryolu açıldı (28) Seyhan Barajı açıldı (30) EYLÜL: lstanbul Fen Fakültesı kurukJu (17) KASIM: Tosya. Osmanak. Erbaa. Vezırköprü. Ladık ve Havza'da deprem oldu, 5 000 kışı öldü. 40 000 bına yılaldı OCAK: Mareşal Fevzı Çakmak emeklıye aynldı. Orgeneral Kazım Orbay Genelkurmay Başkanı oldu (12) ' ŞUBAT: Bolu. Gerede ve Çankın'da deprem 4 611 kışı öldu TEMMUZ: Bretton Woods Antlaşrnası ımzalandı (1) Turkıye, Almanya üe sıyası ve ekonomık ıbşkılennı kestı (2) Türkıye savaşa gırmeyı kabul ettı (3) Karadenız'e vapur seferlen durduruldu (23) Izmıt te gazete g kağıdı ve seluloz fabnkası ışletmeye açıldı (24) Ege vapur seferlen durduruldu (28) A G L S T O S : 39 ılde gecelen karartma kararlaştınldı (7) tlk Amenkan savaş gemısıIskenderun agekiı(19) Fransadakı Vichy hükumetı ıle sıyası ve ıkusadı üışkıler kesıldı (24) EYLUL: Türkıye'dekı Alman dıplomatlan gözalüna alındı (2) Yapı ve Kredı Bankası kuruldu (9) EKİM: Anıtkabır'ın temeb atıldı (9) lstanbul Teknık Ünıversıtesı açıldı (20) ARALIK: Türkıye'dekı Alman banka ve sıgorta şırketlennın çabşmalanna son venldı (11) Çapakçur'un adı Bıngöl olarak değıştmldı (27) ŞUBAT: Turkıye. Almanya ıle Japonya"ya savaş ılan ettı 1 Ocak 1942 tanhb Bırleşmış Mületler Beyannamesı benımsendı Ankara'da ABD ıle kıralama ve odünç verme antlaşması yapıldı (23) Bırleşmış Mılletler Beyannamesı ımzalandı (28) HAZtRAN: SSCB TurkSovyet sınınnda düzeltme, Çanakkale'de us ıstedıklennı bıldırdı Çabşma Bakanbğı kuruldu (7) Topraksız çıftçılere toprak dağıulmasıyla ılgıb kanun kabul edüdı (11) TEMMLZ: Bütun ormanlar kanunla devletleşUnldı Uyuşmazlık mahkemelennın kurubnasına ılışkın kanun kabul edıldı tşçı Sıgortalan Genel Müdurlup'nun kurulmasına ıbşkın kanun kaul edüdı (9) Istanbul'da Mılb Kalkınma Partısı kuruldu (18) EYLÜL: Celal Bayar, CHP'den aynldı (17) Adnan Menderes. Fuad Koprulu CHP'den çıkanldı (21) Celal Bayar Izmır MıUetvekübğmden aynldı (30) EKtVl: Ihç Bağıştaş arasında tren kazası oldu, 40 kışı öldü (7) Gulhane Hastanesı'nde Ankara Tıp Fakültesı açıldı (19) ARALJK: Ara seçımler yapıldı Celal Bayar yenı bır paru kuracaklannı açıkladı (2) OCAK: Demokrat Partı kuruldu (7) Celal Bayar DP Genel Başkanı seçıldı (8) ŞUBAT: ABD ıle asken yardım anılaşması ımzalandı (27) MAYI& TBMM UNESCO Antlaşması'nı onayladı (20) HAZtRAN: Tek derecelı seçım kabul edıldı (5) Basın Bırbğı'nın yenne İstanbul Gazetecüer Cemıyetı kuruldu (12) Tıırk Ceza Kanunu'na 141 vel42 maddelereklendı Ünıversıtelereözerkhksağlayan kanun kabul edıldı (13) 7 Hazıran 1946 ya kadar olan basın suçlan affedüdı (14) Türkıye Garantı Bankası kuruldu (21) TEMMU Z: Ankara Vahsı Nevzat Tandoğan ıntıhar ettı (8) Çatalağa Elektnk Tesıslen açıldı (10) AGUSTOS: TBMM, VTI1 Donem çahşmalanna başladı lsmet Inonü cumhurbaşkanlığına seçıldı (5) Recep Peker yenı hükumetı kurdu (7) SSCB Boğazlar'ın ortak savunulması konusunda nota verdı (8) EYLÜL: Emlak Kredı Bankası kunıldu (1) Türk parasının değen 1 dolar = 1 3 1 5 kuruştan, 1 dolar = 280 kuruşa duşürüldü (7) Kahve tekeb kaldınldı (11) Devlet bakanbklan \e başbakan yardımcüıklan konuldu (13) Sovyetler yem bır notavla Boğazlar'ın ortak savunuhnası ısteğını tekrarladı (24) EKİM: Sovyetler'm Boğazlar'ın ortak korunması konusundakı ısteğı reddedıldı (18) ARALIK: Mılb Turk Talebe Bırhğı Istanbul'da kuruldu (4) Türkıye Sosyalıst Emekçı ve Köylü Parüsı ıle Türkıye Sosyalıst Partısı kapauldı Istanbul'da çıkan altı gazete kapatıldı(16) OCAK: Okullar dışında hükümetın gözetımı altında dın eğıümıne ızın venldı (27) ŞUBAT: 1850 yaş arasmdakı erkekler ıçın köy okulu yapımında çabşma zorunluiuğu kondu( 19) tşçıve ışveren sendıkalannın kurulmasıyla ılgüı kanun kabul edıldı (20) MAYIS: ABD ıle Truman Doktnnı ıçınde yardım antlaşması ımzalandı Türkıye'de çabşacak Amenkan askenheyetlenAnkarayageldı (22) TEMMUZ: tstanbul'da Türk Muhafazakar Parüsı kuruldu (11) Rıze Çay Fabnkası açıldı (16) 4ĞUSTOS: ABD ıle 10 tıcaret gemısı satın alınması konusunda bır anlaşma yapıldı (19) EYLÜL: Recep Peker hukümeü ıstıfa etü (9) Yenı hükumetı Hasan Saka kurdu (10) Kozlu Kömür Ocaklannda gnzu patlaması oldu, 48 kışı oldu (21) KASIM: Esta Gumrük ve Tekel Bakanı Suat Hayn Ürguplu Yuce Dıvan'a venldı (10) ARALJK: tstanbul'da ve çevre ıllerde 7 yıl süren sıkıyoneüm sona erdı (22) MılhEğıümBakanhğıyandı(23) Memurlann partı kongrelenne kaubnalan yasaklandı (24) OCAK: Genel v müfettışbkler kaldınldı Ankara Ünıversıtesı Senatosu, Prof Pertev Naıb Boratav ıle ıkı doçenD, sol faalıyetlerden dolayı fakulteden uzakİaştırdı (10) ABD'den abnan asken yardım malzemesının gumrukten tnuaf tutulması kararlaştınldı (19) Kazım Karabekır Ankara'da öldü (26) ŞUBAT: Ankara'da valılık ve beledıye başkanbğının ayrüması konusundakı kanun kabul edüdı Istanbul'da mason localan yenıden faahyete geçtı (4) Danıştay, unıversıteden uzaklaştınlan Prof Pertev Naılı Boratav, Muzaffer Şenf Başoğlu ve Nıyazı Berkes'e gorevlennı lade etü (16) NtSAN: İstanbul Güzel Sanatlar Akademısı yandı (I) Anara Devlet Operası açıldı (2) Avrupa tküsadı İşbırlığı Teşkılatı kuruluş belgesı Pans'te, Türkıye'nın de kaüldığı 16 de\let arasında ımzalandı (16) ABD ıle karayollan yapımı konusunda bır anlaşma yapıldı (20) HAZÜtAN: Amasya'yı sel basü, 91 kışı boğularak öldu (3) Hasan Saka kabınesı'ısüfa ettı (8) Hasan Saka yenı hukümeü kurdu (8) TEMMUZ: ldıl Bıret ve Suna Kan'ın yurtdışında müzık eğıumı görebümelennı sağlamak amaayla üstun yetenekb çocuklar ıçın özel bu kanun kabul edikb (7) Topraksız çıftçılere Hazıne mab topraklann dağıtılması hakkındakı kanun kabul edüdı (8) Gızb oy, açık tasnıf sıstemını geüren seçım kanunu kabul edıld] (9) Mıllet Parüsı kuruldu (19) 16 yaşmdan küçük çocuklann ağır ve tehbkeb ışlerde çabştınlmalan yasaklandı (22) AGUSTOS: Maanf Şuraa lıselenn dört yüa çıkanhnasını kabul etü (27) EKLM: Ankara'da, Etımesgut'ta uçak motor fabnkası açüdı(30) KASIM: llkokullara, oğrencı veblennın ısteğıne bağb olmak uzere dın derslen kondu (25) ARALJK: 10 aratık, Insan Haklan Günü olarak kabul edıldı (10) OCAK: Hasan Saka kabınea ısüfa etü (13) lstanbul ve .Ankara'da ımam haüp okulu kurslan açıldı (15) Yenı hükümeü, Şemsetnn Gunaltay kurdu (16) ŞUBAT: Ikı kışı Meclıs'ın dınleyıa locasında Arapça ezan okumaya kalkıştı (4) Türkıye'dekı Musevılerin göç etinelenne ızın venldı (6) tzmır'de Kıbns mıüngı yapüdı (20) MAYIS: Güney ' Demıryollan A O Devlet DemıryoUan'nadevTedüdı (24) Genelkunnay başkanının başbakana karşı sorumlu olması kabul edıldı Yüksek Asken Şura Kuruluş Kanunu kabul edıldı Kurye olarak SSCB'den dönmekte olan Fuat Guzeltan trende 51dürüldu (30) HAZtRAN: thüyarbk Sıgortası Kanunu kabul edıldı Mab yılbaşının I marta abnmasına ıbşkın kanun kabul edıldı (2) Ankara Ünıversıtesı'ne bağlı bır ılahıyat fakültesı kurulması kararlaşunldı (4) Devlet Üretme Çıftbklen Kanunu kabul edıldı (7) Emekb Sandığı Kanunu kabul edıldı (8) Tankat lıderlennın bebrb yerlere ıskan edılmesını öngoren kanun kabul edıldı Memur ve müstahdemlenn servet beyanında bulunmalan hakkındakı kanun kabul edıldı (10) Ösmanh hanedanı mensubu olan ve hanedanla evblık bağlan kalmayan kadınlann Türkıye'ye dönmelenne ızın venldı(13) AGUSTOS: Avrupa Konseyı'nın Strasbourg'da yapılan toplanüsında Türkıye'nın uyebğı kabul edıldı (8) Erzurum ve Bıngöl'de deprem oldu. 314 kışı öldü, 1 500'den fazla bına yıkıldı (17) K.\SIM: Yüksek Beden Eğıümı Ensütüsü Ankara'da açıldı (8) ARALIK: Kıbns'ta Türkler Yunanıstan'ın ılhak ısteklennı protesto etüler (11) OCAK: Gebr vergısı uygulaması başladı (2) Kıbns'ta Yunamstan'a bağlanma konusunda halkoylaması \apıldı, 10 00 hayır oyuna karşı 215 000 kışının olumlu oy kullanması uzenne lstanbul ve Ankara'da protesto mıünglen düzenlendı (17) Iş Mahkemelen Koruluş Kanunu kabul edıldı (30) ŞUBAT: Kanundışı evbbklenn cezasız olarak Medenı Kanun gereğınce tescılım öngoren kanun kabul edıldı (I) tşletmeler Bakanbğı Kuruluş Kanunu kabul edıldı (11) MART: Bazı turbelenn yemden acıknasına ızın venldı (1) Emeklı general Mustafa Muğlab, 1943'te özalp'te 32 kışıyı kurşuna dızdırmek suçundan Harp Dıvanı'nca 20 yıl hapsemahkum edıldı (2) ABD ıle Fullbnght burslan uygulaması konusunda kültür anlaşması yapıldı (13) Sıyasal Bılgıler Okulu'nun adı Sıyasal Bılgıler Fakültesı olarak değışünldı (23) NtSAN: Asken fabnkalar Makıne ve Kımya Sanaynı'ne devredıldı (1) Mareşal Fevzı Çakmak Istanbul'da öldü (10) Mareşal Fevzı Çakmak'ın Istanbul'da toprağa venlmesınde olay lar çıkü. 76 kışı tutuklandı (12) MAYIS: MıDetvekılı seçımlen yapıldı DP çoğunluğu aldı (14) Mecbs, olağanüstu toplanüsını > aptı Celal Bayar cumhurbaşkanlığına seçıldı Adnan Menderes kabıneyı kurmakla gorevlendınldı (22) Inönü CHP Genel Başkanlığını devraldı (23) HAZtRAN: Okul ve resmı daırelerden lnönü'nün resımlenrun kaldınlraası. yalnız Atatürk'un resımlennın korunması bıldınldı (5) Arapça ezan yasağı kaldınldı (16) TEMMUZ: Radyoda Kuran yaymlan başladı (7) Genel af çıkanldı (14) Hükumet. Bırleşmış Mılletler Güvenlık Konseyı'nın ısteğı üzenne Gunev Kore'ye 4 500 kışıbk tak\ıyeb tugay gucunde standart bır bırbk göndenlmesıne karar verdı (25) Ankara'da Sendıkalar Bırü& (Turklş) kuruldu (30) AGUSTOS: Turkıye. Kuzey Atlanuk Paktı'na uye olmak ıçın müracaat etü (1) Bİılganstan bır nota vererek 250 000 göçmenın uç ay ıçınde Türkıye'ye gondenleceğını büdırdı(lO) EYLÜL: NATO. Türkıyenın üyebk ısteğını reddetü (18) 500 kışıbk bır asker kafılesı. tskendenın'dan Kore'ye hareket etü (20) Sanyar Barajı'nın ınşası ıçın Marshall Planı Türkıye Komıtesfyla antlaşma ımzalandı (21) EKLM: Türkıye. Bırleşmış Mılletler Güvenbk Konseyı'ne uye seçıldı Mılb Eğıüm Bakanbğı dm derslennın zorunlu olmasına karar verdı (10) Beşıncı Genel Nüfus Sayımı yapddı (20 934 670) (22) KASIM: TBMM'nın IX dönemı başladı (1) Türkıye, Avrupa Insan Haklan Beyannamesı'nı ımzaladı (4) ARALJK: lnönü. Meclıs karan olmaksızın Kore'ye asker gondenlmesı konusunda Meclıs'te genel göruşme açılmasını ıstedı Mecbs. 4 500 kışılık Türk tugayırun Kore ve göndenbnesı hakkındakı Bakanlar Kurulu karannı anayasaya uygun bularak onayladı (11) MART: Bınncı Menderes hükümeü ısüfa etü. yenı kabıneyı kurma görevı tekrar Menderes'e venldı (9) îzmır Radyosu yayına başladı (15) NtSAN: ABD Senatosu, Türkıye'nın NATO'ya abnması teklıfını reddetü (4) Savarona yatı okul gemısı oldu (21) MAYIS: tstanbul Ünıversıtesı, Uluslararası Ünıversıteler Bırbğı'ne katıldı (23) TEMMUZ: Baü Almanya ıle savaş hahnın sona erdınlmesı hakkındakı kanun kabul edıldı (18) TBMM, Atatürk Kanunu'nu kabul etü (25) AGUSTOS: Yabancı Sermayevı Teşvık Kanunu kabul edıldı Halkevlennın kapaülması ve Türk Ocaklannın tekrar açdmasına ılışkın kanun kabul edddı (1) Efes'te Bülbul DağYnda bulunan Meryemana Evı zıyarete açıldı (19) Türkıye 28 Temmuz 1951 tanhb uluslararası Cenevre Göçmenler Antlaşrjoası'na kaüldı (24) EYLÜL: NATO Konseyı, Türkıye ve Yunanıstan'ın pakta abnmasına karar verdı (20) EKLM: Eskışehır'de Hava Harp Okulu açıldı (1) KASLM: Sovyetler, bır notayla Türkıye'nın NATO'ya gınşını protesto etü Istanbul'da gızb komünıst partısı kurmaktan sanık 30 kışı tutuklandı (3) ARALJK: Türk Ceza Kanunu'nun 141 vel42 maddelenndekı cezalar ağırlaşunlarak. komünıst Lderler ıçın ölum cezası öngörüldü (3) Vablenn hukuk ve sıyasal bügıler fakültesı mezunu olması zorunluiuğu kaldınldı (14) OCAK: Erzurum'da Pasınler Hasankale'de deprem oldu, 106 kışı oldu (3) Kore'dekı Türk buiığınden 456 kışının öldüğü, 170 kışının kaybolduğu, 1 586 kışının de yaralandığı açıklandı (31) ŞL^AT: TBMM, NATO'ya kaülmayı onayladı (18) VIART Doğu Bloku dıplomatlannın, Ankara'nm 40 kmTık çevTesı dıştna çıkması kısıtlandı (21) HAZtRAN: tlk TBMM bınasmda De\Tim Müzesı açıldı (15) Kömür ışçüennın askerhkten muaf tutulmalanyla ılgıb kanun kabul edıldı (19) Gulhane Asken Tıp Akademısı ve Ankara Tıp Fakültes bırbınnden aynldı (20) TEMMUZ: Ulus gazetea bınasmda yangjn çıkü (25) AGUSTOS: Ankara'da Knmınolojı Enstıtüsu kunıldu Et ve Balık Kurumu çabşmaya başladı EYLÜL: NATO'nun güneydoğu karargahı ıçm tzmır seçüdı(8) EKİM: Bahkesır'de Inönü'yü bekleyen CHP'blerle mıüng yapmak ısteyen DP'bler arasında çatışma oldu 7 kışı yaralandı (9) Beşıktaş'ta Tanzımat Muzesı açıldı (15) AR.\LDC: Anayasa dıh eskı şekbyle yürurluğe kondu (24) OCAK Turkıye Mılbyetçıler Derneğı nın butun şubelen kapatıldı (22) Amenkan Ralph M Parsons firmasıyia Batman rafmensı ıçın antlaşma yapıldı (31) ŞUBAT: TürkıyeABD telefon tıatü açıldı (16) MART: Ortadoğu Amme tdaresı Ensütüsü açıldı (24) Turkıye, Bırleşmış Mılletler Kadm Sıyası Haklan 1923'den 1993'e (26) KASIM: Turkıye, Avrupa Tanfesız Hava Seferlen Antlaşması'nı kabul etü (8) \RALK: Sanyar Barajı açıldı (2) OCAK Ortadoğu Teknık Ünıversıtesı Hazırbk ve Kuruluş Kanunu kabul edıldı (23) ŞUBAT: Malubyet, Ölüm ve thüyarbk Sıgortası Kanunu kabul edıldı (4) MART: Imamhaüp okullan, resmı okullann statusune gırdı (6) NİSAN: Eskışehır Çımento Fabnkası açüdı (4) Kuşadasfnda 200 donümlük orman yandı (13) Ataturk Orman Çıfüığı arazısının bır kısmının saübnasına üışkın kanun kabul edıldı MAYTS: tstanbul, Ankara. Eskışehır. Adana ve Bursa'dakı ışçı sendıkalan kapauldı (6) Erzurum Atatürk Ünıversıtesı Kuruluş Kanunu kabul edıldı (31) HAZİRAN: Kırşehır tekrar ü oldu (12) TEMMUZ: Cumhunyetçı Mıllet Parüsı Başkanı Osman Bolukbaşı tutuklandı (2) Uşak orman yangınında. 40 000 ağaç yandı (15) AGLŞTOS: Zonguldak Lımanı ışleüneye açüdı (6) EYLÜL: DP kurucıüanndan Fuad Kopriilu parüden ıstıfa etü (7) Seçım kanununda muhalefeün ışbırhğını önleyıa değışüdıkler y apüdı (16) Türkıyetran telefon hatü açüdı (18) EKİM: Çocuk Sağbğı ve Hastabklan Ensütusu Ankara'da açıldı (1) Tarsus Çımento Fabnkası açıldı (17) KASIM: TBMM'nın XI Dönemı başladı. Celal Bayar 3 defa cumhurbaşkanı seçıldı. Adnan Menderes tekrar başbakan oldu (1) BasınYayın ve Tunzm Bakanbğı Kuruluş Kanunu kabul edüdı (26) \RALJK: Turklerle Rumlar arasmdakı çarpışmalar dolayısıyla, Kıbns'ta sıkıyöneüm ılan edıldı (10) 9 yüksek rutbeb subay, Adnan Menderes'e suücast yapacaklan gerekçesıyle tstanbul'da tutuklandı (25) OCAK Kıbns'ta Türkler, Rumlar ve Inahzicr arasında çarpışmalar oldu, 8 Turk öldü (28) MART: Üsküdar vapuru tzmıt Korfezı'nde batü. 202 kışı öldü (1) MAYTS: Yem Haydarpaşa Lımanı hızmete açıldı (31) HAZtRAN: lsmet Inonu'nün açıklamalannın basılması mahkemece yasaklandı (2) lstanbul Beyazıt'ta 300 000 kışının kaüldığı Kıbns mıüngı yapıldı, bunu ötekı ıllerdekı göstenler ızledı (T) Kıbns'takı çarpışmalar ıç sa\ aş halını aldı, üç Türk öldurüldü (9) Aüna'da Türk bayrağı yakıldı NATO karargahındakı Yunanblar tzmır'ı terk etü (14) TBMM Kıbns'm taksım tezını ıtüfakla kabul etü (16) AĞUSTOS Turk parasının değen yenıden ayarlandı, 1 dolar, 280 kuruştan 300 kuruşa çıkanldı, Kıbns'ta 7 Turk öldürüldu, Türk şehıtbğı yakıldı, bır camı ateşe venldı (2) EYLt L: Burdur Şeker Fabnkası hızmete açüdı (2) Babkesır Çımento Fabnkası ışletmeve açıldı (6) Soma Termık Cumhuriyet 29 Ekim 1993 NİSAN: DP Meclıs grubunda CHP hakkında Meclıs tahkıkaü açümasmd karar venldı (12) Tahkıkat Komısyonu kuruldu. sıyası faalıyetler 3 ay ıçın engellendı (18) Ankara da öğrencıler lsmet Inonü lehınde göstenler y apülar (19) Tahkıkat Komısyonu'na olağanüstu yetküer veren tasan kanunlaşu. tsmet tnonü'ye, TBMM'ye 12 oturum kaulmama cezası venldı, Mecbs görüşmelennın yayımlanması yasaklandı, Mersın Lımanı açıldı (271 tstanbul'da unıversıte oğrenalen. hükumet aleyhıne ve tnönu lehıne gösten yapülar, askenn müdahalesı sonucu meydana gelen çaUşmada 2 kışı oldu, 16 kışı yaralandı, lstanbul ve Ankara'da sıkıyonetım üan edüdı. olajlarla ılgıb yayınlar yasaklandı. tstanbul Ünıversıtesı Rektöru Sıddık Samı Onar pobs tarafından tartaklandı (28) Ankara Ünıversıtesı Sıyasal Bılgıler Fakültesı'nde hükumet aleyhıne gostenler yapüdı, lstanbul ve Ankara'da sıkıyöneüm 3 ay ıçın uzaüldı, tstanbul \e Ankara Ünıversıtelen 1 ay ıçın kapauldı, öğrencı gosterüen tzmır esıçradı (29) MAYTS: NATO Bakanlar Konseyı tstanbul'da toplandı. Istanbul'da öğrena gosterüen devam etü (1) Orgeneral Cemal Gursel e 2 ay ıçın ızın venldı, Ankara'da 555 K mıüngı yapüdı, Menderes yuhalandı (5) Ankara'da öğrencüer hükumet aleyhıne buyuk bır gösten yapülar (14) Demırköprü Barajı veHıdroeleküTk Santralı açüdı Menderes buradâ yapüğı konuşmada umversıte hocalannı suçladı (18) Ankara'da 19 Mavıs törenlen yasaklandı (19) Harp Okulu öğrencüen Kızılay'a sessız yuruyuş yaparak, ünıversıte öğrencüenne karşı abnan sındırmecı tedbırlen protesto etü (21) Bütün yüksekokullar kapatüdı, 5 kışıden fazla topluluklar yasaklandı saat 20 00 ıle 05 00 arası sokağa çücma yasağı kondu, Ankara'da mektup ve telgrafa sansur kondu (22) Mecbs'ın son oturumunda CHP seçım kanunun değıştınlmesını ıstedı, DP onenyı reddetü tstanbul Ünıversıtesı "nde 317 doçent hukümeü protesto ettı (25) Süahb Kuvvetler yöneüme el koydu, TBMM feshedıldı. Cumhurbaşkanı, hükumet üyelen ve DP'b parlamenterler tutuklandı, Başbakan Adnan Menderes Kutahya yolunda yakalandı kurulan MBK'nın başkarüığına Kara Kuvvetlen Komutanı Orgeneral Cemal Gursel geünldı (27) Geçıcı hükumet kuruldu, tutuklu oğrena ve gazetecıler serbest bıraküdı, Cemal Gursel, devlet ve hükumet başkanı oldu, venı anayasayı hazırlayacak bır komısyon kuruldu (28) lçışlen Bakanı Gedık ınühar etü (29) ABD, lngıltere. Fran^ . Almanya yem Türk hükümeünı lanıdı (30) R4ZtR.<VN: Hukümet üyelen ve DP mılletvekıllen tutuklu olarak Yassıada'ya göndenldı (1) Celal Bayar ve Adnan Menderes, Yassıada'ya göndenldı (10) Mıllı Bırbk Komıtesf nın uyelen v e geçıcı anayasa açıklandı (12) Sanayı ve tıcaret odalan feshedıldı (14) DP ıcraaüm ıncelemek uzere Yüksek Soruşturma Komısyonu kuruldu (30) TEMMUZ: NızıpKarkamış Demıryolu açıldı (I) ll ve ılçeler dışında partı teşkılatı kurulması yasaklandı (4) Radyoda yılda 4 mevht ve yabuz cuma gunlen obnak uzere Turkçe ve Arapça ezan okunması kararlaşunldı (19) Basın Ahlak Yasası kabul edüdı (24) Hasan Saka Istanbul'da öldü(29) AGUSTOS: Istanbul'da Nurcu ve devnma gruplar arasında çaüşrrular oldu (1) Sılahlı Kuvvetler'de pıramıt düzenın sağlanabıhnesı ıçın, 235 general ve amıral, 5 000'e yakın yüksek rutbeb subay emeklıye sevkedüdı (5) Kıbns Devletı kuruldu. Cumhunyet ılan edüdı, 650 kışılık Türk Bırhğı Kıbns'd çıktı (16) Sözleşmesfne kaüldı (31) NİSAN: Dumlupınar denızalüsı Çanakkale Bogazı'nda Nara Bumu yakımnda lsveç bandırab Nabolant gemısıyle çarpışarak batü, 86 mürettabattan 81"ı şehıt oldu (4) MAVTS: Tunzmı Teşvık Kanunu kabul edüdı (13) HAZİRAN: Mıllı Produküvıte Merkezı açıldı (24) TEMMUZ: Osmanlı Bankası'nın ımüyazı 1 Mart 1975 e kadar uzaüldı Amorüsman ve Kredı Sandığı Kanunu kabul edıldı (3) Mület Partısı kapauldı (8) Uşak ıb kuruluş kanunu kabul edıldı (9) Türkıye, tebf haklan konusundakı Bem Antlaşması'nı kabul etü (21) Vıcdan ve Toplanma Hurnyeü Kanunu kabul edüdı (24) AGUSTOS: Yeşılköy Havaalanı yenı termınal bınası açıkb (1) Isparta Havaalanı ışleüneye açıldı (9) tran Şahı ülkesını terk etü (16) Kore'den gen çekılen ılk bırbk tzmır e geldı (17) EYLÜL: Çanakkale Havaalanı açüdı (19) EKLM: Turkıye. NATO Güvenbk Konseyı ne alındı (5) Adapazan Şeker Fabnkası açıldı (II) Türkıye'nın Kore Savaşı'nda 717 şehıt, 167 kayıp verdığj, 2246 kışının deyaralandığı açüdandı (23) Devrekanı Hıdroelektnk Santralı ışleüneye açıldı (31) KASLM: Atatürk'ün naaşı Eüıografya Müzesı'nden Anıtkabır'e taşmdı (10) ARALJK: CHFnın mallanna el konulmasıyla ılgıb kanun kabul edıldı (15) Devlet Su tşlen Genel Müdürlügü Kuruluş Kanunu kabul edıldı (18) OCAK: Vakıflar Bankası Kuruluş Kanunu kabul edıldı (11) Yabancı Sennayeyı Teşvık Kanunu'nun hükümlen bberalleştınldı (18) MART: Turkıye Petrollen AO Kuruluş Kanunu kabul edıldı (7) NİSAN: Batman Petrol Rafinensı ışletmeye açıldı (23) MAYIS: Mılktvekıb genel seçımlen yapıldı (2) TBMM'nın X Olağanüstu Dönemı başladı. Celal Bayar ıkıncı defa cumhurbaşkanı seçıldı (14) Adnan Menderes tekrar başbakan oldu (17) HAZtRAN: Adapazan veAdıyamanıl oldu (14) Devlet Malzeme Ofısı kuruldu (22) Kıfşehır ılı ılçe. bu ıle bağb Ne\şehırıloldu(30) TEMMUZ: tzmır lıman ışçılen grev yapü, 24 ışçı tutuklandı (15) EKİM: Gızb komünıst örgüt kurmaktan sanık 120 kışı. 1 10 yıl hapse mahkum edıldı (7) KASIM Kutahya Şeker Fabnkası ışleüneye açıldı (24) tstanbul'da Kapalıçarşı yangırunda 1200 dükkan yandı (26) OCAK Zonguldak Maden Ocağındakı gnzu patlamasında 61 kışı oldu (23) ŞUBAT: Mudanya tskelesı ışletmeye açddı (4) Bağdat Pakü Bağdat'ta ımzalandı (24) NİSAN Öğrencıler Istanbul'da Kıbns ıçın gösten yapü (21) Karakose Asken Hastahaaesı açüdı (30) Türklye'yf klçâk /Unerikı yapacaitzMAYIS Barut. sılah ve ıspırto tekelı kaldınldı (9) Turkıye Bıblıyografya Ensütusu Kanunu kabul edıldı (18) Çırağan Sarayı. Emekb Sandığı na devredıldı (20) Turk Hava Yollan AO Kuruluş Kanunu kabul edüdı (21) \ĞLSTOS: Turkıye, Avrupa Para Antlaşması'na kaüldı (5) CHP Genel Sekreten Kasım Gülek Sınop'ta tutuklandı (13) Turkıye, tngıltere'ye bır nota vererek Kıbns takı Türklenn can ve mal guvenlığmın sağlanmasını ıstedı (23) Londra'da Kıbns Konferansı toplandı (29) EYTÜL: Londra'dakı Kıbnsb Türkler, adadala olaylan protesto etüler (4) lstanbul Adlıye Sarayı açıldı (5) Âtaturk'un Selaruk'tekı evıne bomba aulması üzenne lstanbul. Izmır ve Ankara'da yağmacüık olaylan başladı, 6 7 Eylul Olaylan sebebıyle lstanbul, lzmır ve Ankara'da sıkıyoneüm üan edüdı (7) 6/ 7 Eylul Olaylan yla ılgüı olarak 3 generalın (V Garan, F Bılge, N Erensoy) görevıne son venldı (9) lçışlen Bakanı Namık Gedık, tstanbul Emnıyet Mudurii Allatün Enş ısüfa etü (10) tstanbul. lzmır ve Ankara'da sıkıyönetım altı ay uzaüldı (12) EKİM: Basına ıspat hakkı tanınmasınaı ısteyen 19 DP mületveküı, Haysıyet Dıvanı'na venldı (12) DP mületvekülennden 10'u parüden ısüfa etü, öburlen hakkında da Haysıyet Dıvanı ıhraç karan aldı (15) KASIM: Kaysen Şeker Fabnkası açüdı (6) Ankara'da Esenboğa Havaalanı hızmete gırdı (11) DP'den aynlan ve ıhraç edüen 19 mületveküı Hurnyet Partısı'nı kurdu (19) Hükumet ısüfa etu (29) ARALJK: Başbakan Adnan Menderes dörduncü kabınesını kurdu (9) Ankara ve tzmır'de sıkıyöneüm kaldınldı (20) Santrab açıldı (7) lzmırAlsancak bmanı ve 20 bın tonluk sılosu Hava Harp Okulu bınası açıldı (22) Kemer Barajı ve Hıdroelektnk Santrab açıldı (25) KASIM Erzurum Atatürk Ünıversıtesı açıldı (28) Hürnyet Parüsı kendısmı feshederek CHP ıle bırleşme karan aldı (24) Pınarhısar Çımento Fabnkası açıldı (27) EYTÜL: lkıncı Gurse! kabmesı kuruldu (8) Dıyarbakır cıvannda petso] bulundu (14) Celal Bayar. \ assıada'da ınühar etmek ıstedı (25) Ankara ve Istanbul'da sıkıyöneüm. 1 Mart 1961 e kadar uzaüldı. partı uyesı avukat Cemal özbey'ın açtığı dava sonucu. mahkeme. DP'nın kapatıbnasına karar verdı (29) Devlet Planlama Teşkılatı Kunüuş Kanunu kabul edıldı (30) EKLM: Yassıada da. Yüksek Adalet Dıvam'nda mahkemeler başladı (14) Nufus sayımı yapıldı (27 776 069) (23) Hürnyet mucadelesı uğruna ışlenen suçlar affedıldı (26) 147 umversıte oğreüm uyesı gorevden abndı (27) KASLM: Alpaslan Turkeş'ın önderhğındekı bazı MBK uyelen. Llku ve Kültur Bırbğı örgutu ıçın program hazırladı (7) MBK'nın 14 uyesı gozaltına abndı, komıte dağıüldı ve 23 uyeb üancı MBK kuruldu (13) tlk MBK uyelennden 13 uye, ceşıtb ulkelenn elçüıklennde danışman olarak gorevlendınldı (16) 15 bın kışının yararlandığı af kanunu çıkanldı (18) Doğu Anadolu'da 55 toprak ağaa. baü bolgelenne göndenldı (25) Basın Kanunu'rîda değışüclık yapüarak, basına ıspat hakkı tanındı (29) OCAK Sırkecı'de Tan matbaaanda dınamıt patladı, 40 kışı öldü (6) Şükru Kaya öldu (10) Türkıye Oğreünenler Bankası TAŞ kuruldu (19) tstanbul'da, Küçukyab'dasınema çoktu. 35 kışı oldü (24) Iran ıle kültur antlaşması ımzalandı (29) ŞUBAT: Zunch'te Kıbns'ın bağımsızbğı ve Kıbns Cumhunyeünın kurulması konusunda anlaşmaya vanldı (6) Kıbns \ntlaşması ımza torenme kaülmak üzere Adnan Menderes başkanbğındakı Türk heyeünı Londra'ya gotüren uçak. Gatvvıck Havaalanı yakımnda duştü, 17 kışı öldu (17) Kıbns üe ügüı OCAK Kurt mılbyetcıbğı davası Londra Antlaşması. başbakanlar sevıvesınde ımzalandı guden 49 kışının duruşması Ankara'(19) da başladı (3) Basın mensuplanna MART: Bağdal Pakü'nın adı CENTO olarak değışünlyenı haklar tanıyan kanun kabul edüdı ABD ıle toprak bütünluğunü ve bağımsızlığı koruma dı (4) Tasamıf Bonolan çıkanlması amacım guden ıküı anlaşma y apüdı (5) Kanunu kabul edıldı, Eskışehır'de NİSAN: Bır heyetle bırbkte Uşak'a gıden lsmet Inönu, Ataturk'ün büstu parçalandı (5) 212 DP'hler tarafından taşlandı. sıyası parülenn toplanü yapsayıb Fıkır l^çılen Kanunu'nu protesmalan yasaklandı (30) to ıçın Akşam. Cumhunyet, Dünya. MAYIS: Izmır'de Demokrat lzmır gazetesı DP'bler taMıllıyet. Tercuman, Vatan Yenı Sarafından tahnp edıldı. lnönü'nün lzmır konuşmasına sanOCAK: Ataturk'ün kız kardeşı bah, Hümyet, Yenı lstanbul gazetesur kondu (2) Ege gezısı donüşunde Istanbul'a gelen tnöMakbule Atadan öldü (18) Seyhan nu'nün yolu. Topkapı'da ıçkılı DP'bler tarafından kesüdı. len 3 gun yayımlanmadı (10) Ragıp Gumuşpala'run başıbnın adı Adana olarak değışünldı, kanbğında Adalet Parüsı kunıldu fl 1) olaynn siukast hazırbğı nıtebğınde olduğu üen suriildu Türk Eczacüar Bırhğı kuruldu (25) ŞUBAT: Sıyası parülenn kuruluşuna ızın venldı(13) HAZtRAN: TavşanlıTunçbılek Demıryolu'nun devletŞUBAT: Şekerbank kuruldu (6) Türkıye'de fuze rampalan kunümasım protesto eden Sovleşünbnesıne ıbşkın kanun kabul edüdı (12) Çoruh ıbmn adı \rtvm olarak değışTEMMUZ: lstanbul da Goztepe'de, CHP kongresınde yet notasına v enlen cevapta, bunun guvenlık tedbın olduğu ürdı(17) Devlet Havaalanı tşleünesı büdırüdı (24) pobs ateş açü (12) Ara ve mahalîı seçımler ertelendı (20) Kuruluş Kanunu kabul edüdı (28) NİSAN: Temsücüer Mecbsı, subay lara da seçme Türkıye AETye ortak uyebk ıçın başvurdu (31). MART: tstanbul Vüayet ve BeleEYTÜL Kasrm Gulek Çanakkale'de DP'lüenn saldınsı hakkının verümesım ve seçım y aşının 21 e çıkanlmasmı kadıyesı bırbınnden aynldı, Türk na uğradı (11) Gulek CHP Genel Sekreterbğınden ayrüdı, rarlaştırdı (6) tlk TBMM bınası muze olarak açıldı (23) Hava Yollan hızmete başladı (1) MAYTS: Samsuii Lımanı ışletmeye açüdı (19) TBMM Türkıye'nın Tokyo Büyükelçısı Süreyya Andenman ve eşı MAYTS: Çankın'nın Yüklü Koyu tamamen jandı (1) ıçın nısbı temsıb, Senato ıçm çoğunluk usulünu ongören seelçüıkte ınühar etü (28) Otomobıl ıthalatı yasaklandı (4) EKLM: Türkıye'de Amenkan fuze uslenmn kunümasım çım kanunu kabul edüdı (25) HAZİRAN: Basın Kanunu'nun ceza hukumlen ağıTEMMUZ: Anayasa. halkoyuna sunuldu. kabul edüdı Turk Hukumetı'nın kabul ettığı, ABD'de açıklandı (30) rlaştırüdı, Istanbul'da süuyöneüm kaldınldı (7) CHP GeKASLM: Amenkab bır yarbay Ankara'da 1 en ezdı, kaza (9) nel Sekreten Kasım Gülek bır yıl hapıs v e 4 ay Bursa'da sürAGUSTOS: tstanbul Tramvay tşletmesı kaldınldı (12) sırasında vazıfeb olduğu ıddıa edüdığınden duruşmasj yapıgün cezasma mahkum edüdı (14) Fuad Köprülu, Dışışlen bnadı (5) Osman Bolukbaşı Mechs'e hakaretten 8 aya Yassıada'da son duruşma yapıldı (14) tzmıt Rafinensı Bakanbğı'ndan aynldı (19). Toplanü ve Gösten Yurüyuşlemahkum edüdı (7) lnönü'nün Beypazan'nda karşüamşı açıldı (24) n Kanunu kabul edüdı (27) EYLÜL: Ankara'da parü bderlen arasında yapüan yunda olaylar çıkü. 4 mületveküı tartaklandı (12) TEMMUZ: CHP mületvekülennden Sım Atalay, Ibravarlak masa toplanüsı sona erdı, Mılh Antlaşma Bıldınsı hım Us, Kamıl Kınkoğlu ve Osman Alışıroğlu'nun yasama OCAK Hırfanh Barajı ve Santrab yayımlandı (3) Kunxnı Mechs, görevuu bıürerek dağıldı dokunubnazbklan kaldınldı (2) Ordu. Gıresun ve Trabhızmete açıldı (8) lstanbul'da öğren (4) Yassıada kararlan açıklandı (15) Zorlu ve Polatkan zon'a gıden CHP Genel Sekreten Kaım Gulekın gezısınde cıler Saıdı Nursı'nın gebşını protesto ıdam edıldı Adnan Menderes ınühara kalkıştı (16). Adnan olaylar çıkü. Gülek, Rıze'de mahkemeye venldı (30) etüler (9) Ankara Esenboğa Hava Menderes ıdam edıldı (17) Yassıada mahkumlan îmrah ve alanı yakınlanna duşen uçakta 42 Kaysen"ye nakledüdı (19) AĞUSTOS: CHP Genel Sekreten Kasım Gülek, Rızede kışı öldü (19) 6 ay hapse mahkum edüdı (8) Başbakanbğa bağb Atom EKİM: Genel seçımler yapıldı (15) Şemseddın Gunaltay Enenısı Komısyonu kunılmasına ıbşkın kanun kabul edıldı ŞUBAT: Toprak Koruma ve Su tstanbul'da oldü (19) MBK son oturumunu yapü ve üyele(27) lama Genel Mudürlüğu ve Yakın ve n tabn senator olarak Senato'ya katıldı, cumhurbaşkanbğıEYLUL: Ortaokullann 1 ve2 sınıflannda dın oğreümıOrtadoğu Çabşma Ensütüsü kurul na adaybğını koyan Prof Alı Fuat Başgü, adaybktan ve nın yapüması kararlaşunldı (13) Erzıncan ve Erzurum şedu (27) parlamento uyebğınden ısüfa ederek Ankara'dan aynldı, ker fabnkalan açıldı (30) MART: Saıdı Nursı Urfa'da öldü Korgeneral Cemal Madanoğlu Senato tabıı üyebğmden ısEKİM: Elazığ ve Malatya Şeker Fabnkalan açıldı (1) (23) Kaysen"nın kazası Yeşühısar'da lnönü'nün yolu kesıl tıfa etü (24) TBMM'nın, devnmsonrası 1 Dönemı başladı Turkıye, Bırleşmış Mılletler Atom Enerjısı Ajansı'na katıldı dı. CHP'lılerle polıs çatıştı (24)